EMHUOGHAẠPH ITUUGHẠ PHỌ 32
Iḍoọgh—Ipoph Ni Eghị Ghisigh Mem Dị Nyinha Meḍiiny Muụm
“Yira orọl ghụn ni dọl ephomoghiạn . . . ophoph . . . oomo areten.”—EFẸ. 4:15.
AḌUỌR PHỌ 56 Make the Truth Your Own
OGHAẠPH OOKARAGHa
1. Eeghe imạ araraạr kụ edị ibadị iḍoọgh moḍighi ni?
TOROBỌ alhạ, asimuonịr iḍoọgh aKristẹn roḍiiny ghan ni muụm. Nạ oniin onyọ abidị ni ḍughụm? Eḍighi idiphọ, pọ abumor r’abumaranhi phọ roboom ni nyinhạ, kụ aZihova kẹn ni! (Prov. 27:11) Tuutughiạn oomo ilọ imạ araraạr phọ nạ maḍighi bọ. Nạ matuughạ ni Baibul phọ, eeni esi ibadị asiạ. Kụ melhoghonhaạn nyinhạ ḍighaạgh olhegheri mọ aBaibul phọ Ekpo Onhụ Enhaạn ni. Kụ idị epelhom siphẹ, nạ maru alegheri aḅilhẹ apomhoghiạn Oye phọ amhoọgh bọ Baibul phọ. Ephomhoghiạn phọ anạ esi aZihova mephoph esi esi dị nạ maḍighi aani oniin ebenhẹ odị dị maḅọgh loor angọ aḅilhẹ aḍiiny muụm. P’eeghe aḍidụgh!
2. Yira kooḅeghiọn eeghe emhuoghaạph phọ ephẹn phọ?
2 Kụ nạ agbi bọ oḍiiny amuụm, nạ usoman ni ipaanhaạn dị edẹgh omheeraam mọ anạ ephogh. Kuolọ, iduọn nạ rapoph bọ kamhanhạm, nạ kakiọm ni ghisigh asoman odẹgh ophogh kirokirọ. ASetan kakparaghạ ni odughe ephomhoghiạn phọ anạ esi aZihova ḅilhẹ r’oḍur anạ osighẹ isiẹn arukumuan phọ Odị. (Efẹ. 4:14) Ka/meera ipẹ phọ emite. Eeghe kụ kelhoghonhaạn nyinhạ ḍighaạgh oghiọm aghisigh oḅạr aZihova r’omhunhenhi oghunyan phọ anạ? Nạ ‘kapoph akị ghisigh’ aḍighi onyọ aKristẹn dị masianhaan. (Hib. 6:1) Ika kụ idị nạ katue bọ aḍighi iduọn phọ?
IKA KỤ IDỊ NẠ KATUE APOPH AKỊ GHISIGH IDIPHỌ ONYỌ AKRISTẸN?
3. Eeghe oghị aghisigh kụ edị ewạ esi oomo aKristẹn dị moḍiiny muụm?
3 Mem dị yira roḍiiny muụm reten, rewạ ni mọ yira odaphạn aani oromha phọ otelhedom mọ aPọl angọ bọ buọ aKristẹn phọ epẹ Efesọs. Odị aromha bidị oḍighi aKristẹn dị ‘mophoph’ omhanhạm. (Efẹ. 4:13) Iduọn phọ pọ bidị ‘Kokị ghisigh opoph ghan.’ Yira onaghanhạn ni iphẹn aPọl asighẹ bọ ḍiphoph eten aruwaloor amaaniọm ḍiphoph obumoọny. Obumoọny dị purukụ omhạr aḍighi iyaạr ibo r’eghuan esi odẹ r’onhiin. Kuolọ ka/tọl oḍighi obumoọny k’agee-pọ. Idiphọ asiạ obumoọny phọ rekị bọ, ‘kasereghi ni eḍighinhom iyaạr ibạm anmụny.’ (1 Kọr. 13:11) Iduọn kụ idị edi aani esi aKristẹn. Mem dị yira moḍiiny muụm yira omoọgh ophoph ghan bịn oghị aghisigh. Uguạ ooḅeghiọn iniin araraạr dị kilhoghonhaạn iyira ḍighaạgh oḍighi iduọn phọ.
4. Eeghe eegharạ kụ keḍighi idị nạ kapoph akị ghisigh? Gbạ. (Filipai 1:9)
4 Ephomhoghiạn phọ anạ esi aZihova ephoph. Nạ maphomhoghiạn ni aZihova agey. Kuolọ nạ katue ni abughẹ ephomhoghiạn phọ anạ esi aZihova. Ika? Otelhedom mọ aPọl amạ ni eniin eten, siphẹ Filipai 1:9. (Bạl.) APọl aaḅereghị mọ ephomhoghiạn abuọ Filipai phọ “ephoph ni eghiọm ghisigh.” Esi iduọn phọ, yira kotue ni obughẹ ephomhoghiạn phọ ayira esi aZihova. Ika? Esi omhoọgh “olegheri iyaạr r’ooḅeghiọn ghan oomo araraạr.” Iduọn yira rokuamhị bọ kolhegheri aZihova, kụ edị yira kokuamhị opomhoghiạn nyodị, osereghiạn raagharạ phọ odị, ḅilhẹ r’eten phọ odị raḍighi ghan bọ raraạr. Yira kobughẹ ḍiḅeraạn phọ ayira oḍighi araraạr dị keḅeraạn nyodị, kụ oghel oḍighi iyaạr dị yira kobi nyodị. Kụ yira olọgh inyaạm ooḅeghiọn ogbi phọ odị r’olhegheri ipẹ yira kotue bọ odaphạn.
5-6. Ika kụ idị ephomhoghiạn phọ ayira esi aZihova kebụgh? Gbạ.
5 Yira kotue ni obughẹ ephomhoghiạn phọ ayira esi aZihova esi okuamhị olhegheri Oọny phọ odị akạr bọ aaghironhaan raagharạ phọ Odẹ phọ odị. (Hib. 1:3) Eten dị enhighẹ epelheghiom olhegheri aZizọs pọ otuughạ inya arinyạ aGospel phọ. Eḍighi maạr dị nạ ko/lhẹm omiteom eegharạ aạl ghan aBaibul phọ ḍio ḍio ḍio, ke/nighẹ omhiigh anyiidiphọ ḍughụm? Iduọn nạ rabạl bọ rinyạ phọ eghaạph bọ ilọ aZizọs, kparaghạ olhọgh elhegh imạ araagharạ phọ odị. Odị adugh oḍighom; aghuraam ghan ibạm anmụny r’ephomhoghiạn. (Mạk 10:13-16) Odị aḍighi oye ezạ; kụ edughanhaan butelhedom mọ odị oghaạph aani ghan olhoghi abidị. (Mat. 16:22) AZizọs atuughaạny ghan Odẹ k’akẹ phọ odị reten phọ iphẹn phọ. AZihova kẹn adugh oteẹny oghaaphạn. Yira kotue ni ookuanhaan ekpom ayira nyodị. Yira okuphom ni owol mọ iyira ku/ghel. Odị apomoghiạn ni aḅilhẹ ruphogh ghan iyira.—1 Pit. 5:7.
6 AZizọs amhoọgh igbiririph awe. Otelhedom mọ Matiu agẹ mọ: “Mem dị odị amiịn bọ ḍita awe phọ, odị amoọgh ni igbiririph esi abidị, idị eḍighi bọ bidị urọI esi iiḅaghamị kụ royeeIa idiphọ iyooI igạ dị opoghom u/lo.” (Mat. 9:36) Kụ aZihova aloghoma aani ika? aZizọs aḅẹm mọ: “i/ḅeraạn Odẹ phọ anyina odi bọ k’akẹ phọ lọ oniin ephurukpu onyọ abuẹn phọ kaphe.” (Mat. 18:14) P’eeghe imạ! Iduọn yira rokuamhị bọ kolhegheri Zizọs, kụ edị ephomhoghiạn phọ ayira esi aZihova kekpoph ghan bịn.
7. Ika kụ idị ooḍikuan ghan ikpokolo aKristẹn keloghonhaạn nyinhạ ḍighaạgh?
7 Nạ kaḅilhẹ kẹn atue abughẹ ephomhoghiạn phọ anạ aḅilhẹ apoph akị ghisigh idiphọ onyọ aKristẹn, esi ooḍikuan ghan abumor r’abumaranhi dị mokpokolo siphẹ ookpomhoghan phọ anyinha. Lọgh elhegh oḅaạl olhoghi phọ bidị omhoọgh bọ. Bidị u/loghoma saị iduọn bidị osopha bọ okumu aZihova. Puru bidị oḅenhị nyinhạ ilọ araraạr dị bidị momhiịn siẹn arukumuan phọ aZihova. Mem lọ nạ rawạ osopha ephigh osopha, puru ghan ni bidị oromha. Legheri mọ, “ekol retọl ghan ni mem dị omhoọgh ibadị awe ongọ oromha.”—Prov. 11:14.
Ika kụ idị nạ katue aakolhobian okaran itughemhị oḍuạ iyaạr eten iyaạr otu askul? (Miịn siikpịgh phọ 8-9)
8. Nạ kaḍighi ika mem dị nạ amhoọgh iikia ilọ ipẹ aBaibul phọ aghaạph bọ?
8 Kpạr apu iikia phọ anạ. Idiphọ oghaạph bọ siphẹ ekpịgh phọ 2, aSetan kakparaghạ ni okikima ophoph oghị aghisigh phọ anạ. Eniin eten dị odị katue ni aḍighi iduọn phọ pọ oḍighi idị nạ kamoọgh iikia ilọ iniin itughemhị aBaibul phọ. Esi omaạm, nạ kamiigh ni onhaghạn itughemhị dị eḅẹm mọ iyaạr iḍuạ iyaạr kụ eten iyaạr, mọ Enhaạn kụ iyira u/lhẹm. Eeni nạ maatughiạn ghan ni obobọ anaghạn ilọ oghaạph phọ ophọn phọ mem mọ nạ aghom bọ, kuolọ nyiidiphọ nạ makpokoloom bọ, eeni okạr rotughemhị ghan nyinhạ otu askul. Eeni ipẹ otughemhiạ phọ anạ ratughemhị bọ idị iyaạr eḍuạ iyaạr kụ eten iyaạr, kedụgh ni onhaghạn esi anạ. Toroboiperolbọ, eeni bidị ko/lhọgh ghan muge amem ooḅeghiọn riphigh phọ eḍeenhaan bọ mọ Olemhiạ odi ni. Tuutughiạn ḍinhị olhogh phọ odi bọ Proverbs 18:17: “Oḅẹl oye lọ agbạ siagbạ otu iiruẹn kekịgh mudị odị kụ odi elhiom, tutụ ophoriphọ oye phọ aru kụ amhiigh oopuru odị sipuru.” Kparipẹ r’omheeraam eten eekulha itughemhị dị otughemhị nyinhạ otu askul, miigha loor ghụn aaḅeghiọn igey phọ edi siphẹ Ekpo Onhụ phọ Enhaạn, aBaibul phọ. Waaghị raraạr siphẹ arinyạ phọ ayira. Ḅaanhaạn bumor r’abumaranhi dị momheeraam ghan igbaany mọ iyaạr iḍuạ iyaạr kụ eten iyaạr. Puru bidị mọ eeghe kụ iḍighi kụ bidị omheeraam bọ mọ Olemhiạ odi ni dị uphomhoghiạn iyira. Oghaaphạn abidị ilọ iphẹn phọ keloghonhaạn ni nyinhạ ḍighaạgh olhegheri okuphom owol mọ Olemhiạ odi ni.
9. Nạ atuughạ eeghe esi eḍeenhaan phọ aMelissa?
9 Umaranhi dị oghol mọ Melissa amhooghọm ni suọ iboom esi owaaghị araraạr siphẹ arinyạ phọ ayira ilọ oghaạph olemhiạ phọ.b Odị aḅẹm mọ: “Otu askul, rotughemhị ghan itughemhị oḍuạ iyaạr oten iyaạr eten dị eghịgh mudị inẹ ni. Eḅẹl amem mọ, mị ughiilhaan ni okaran iikia phọ amhị. Mị ughiilhaan mọ ipẹ mị amheeraam bọ ke/tu inẹ mem dị mị aghị awaaghị raraạr. Kuolọ mị uutughiạn ni mọ aZihova ra/wạ mọ yira okumu nyodị eekulha. Esi iduọn phọ, mị umhiigh ni owaaghị araraạr. Mị aạl li ḍinyạ phọ Is There a Creator Who Cares About You? Ḅilhẹ r’asibronsọ phọ, Was Life Created? The Origin of Life—Five Questions Worth Asking. Iphẹn kụ idị mị akạr bọ awạ. Ḅẹm loor mọ mị unhuụn ni aḍighi iphẹn phọ.”
10-11. Eeghe kụ kelhoghonhaạn nyinhạ ḍighaạgh ophamhanhạm aroozọ dị esererẹ? (1 Tesalonikạ 4:3, 4)
10 Kel ikarạph aroozọ. Mem iḍoọgh, aruuphuạ orolhạn esi rebụgh ghan ni iboom, kụ eeni kẹn oye phọ kasoman ikpaarioghọm orolhạn esi. ASetan rawạ mọ meel aḍighanhaan ruuphuạ phọ anạ. Ika kụ idị nạ katue apamanhạm dọl dị esererẹ? (Bạl 1 Tesalonikạ 4:3, 4.) Mem dị nạ raaḅereghị kaạph ipẹ nạ alhoghoma bọ aḅenhị aZihova. Nạ roḅenhị nyodị ipẹ nạ alhoghoma bọ, kụ alhọm mọ odị akparamhị nyinhạ. (Mat. 6:13) Legheri mọ aZihova rawạ ni olhoghonhaạn anạ ḍighaạgh, ko/lhiọm anạ. (Ps. 103:13, 14) Nạ atue ni awạ olhoghonhaạn aḍighaạgh siphẹ Ekpo Onhụ phọ Enhaạn. AMelissa, oghaạph bọ oghol epẹ omhạn, akparaghạ ni okpetenhaan iitughiạn dị i/ḅaạl. Odị aḅẹm mọ: “Aạl ghan aBaibul phọ ighoph ni imhị esighẹ esi iitughiạn dị i/ḅaạl. Ighiọm ghan imhị olhoghi mọ mị olọ k’aZihova ḅilhẹ mọ mị rawạ ni okumu odị.”—Ps. 119:9.
11 Ogina anạ bịn kụ/kparaghạ oolemhi iiḅaghamhị anạ. Ḅenhị odẹ r’onhiin anạ ilọ ipaanhaạn phọ nạ asoman bọ. Re/dugh ghan oghaạph omiteom iiḅaghamhị ilọ aloor oye pho, kuolọ emạn ni maạr oḍighi iduọn phọ. AMelissa aḅẹm mọ: “Mị uuḅereghị ni alhọm akpọ oḅio, kụ mị aghaạph iiḅaghamhị phọ amhị aḅenhị odẹ amhị. Ipẹ reten kụ mị aseere ekpom. Mị ulhegheri ni mọ aZihova uubagaam ni imhị.”
12. Ika kụ idị nạ kasopha ghan ogey osopha?
12 Asinhị iilhogh aBaibul kụ eeḅakị nyinhạ. Enụm enụm nạ kamoọgh ni eereẹgh osopha ghan ilọ anạ. Kuolọ olhegheri iyaạr phọ anạ ilọ adọl aghuḍum k”omhanhạm ni. Ika kụ idị nạ kakpetenhaan opiomạn dị kapuẹ siya phọ anạ r’aZihova? (Prov. 22:3) Umaranhi dị oghol mọ Kari aghaạph ni idị odị arue ghan asopha ogey osopha. Odị alhọgh ni elhegh mọ aKristẹn dị mokpokolo ro/moghi ghan iilhogh dị keeḅakị torobọ adọl dị bidị osoman. Odị aḅẹm mọ: “Emoghi mọ mị unaghanhạn sinhị iilhogh aBaibul phọ kparipẹ r’iilhogh.” Mem dị nạ rabạl Baibul phọ, puruan loor mọ: ‘AZihova atụ eeghe kụ agẹ bọ esi phọ isiẹn phọ? Esi phọ isiẹn phọ epamanhạm ni sinhị iilhogh dị ketue eeḅakị roozọ phọ amhị ḍughụm? Eḍighi idiphọ, ika kụ idị mị kamooghọm suọ mem dị mị asighẹ aḍighinhom?’ (Ps. 19:7; Isa. 48:17, 18) Mem dị nạ aạl ghan Baibul phọ aḅilhẹ agbirima, kedughanhaan ni nyinhạ osopha ghan osopha dị aḅeraạn aZihova. Iduọn nạ rapoph bọ kaghị ghisigh, nạ kamiịn ni mọ i/moghi iilhogh dị nạ kadaphạn ghan ilọ atorobọ adọl, loor esi dị nạ kanaghanhạn ni ephoghom mọ aZihova ilọ atorobọ iyaạr.
Eeghe arighirị kụ edị oḍoọgh umaranhi asaḅạr? (Miịn ekpịgh phọ 13)
13. Ika kụ idị igey arighirị ketue etir nyinhạ? (Proverbs 13:20)
13 Saḅạr righirị dị ophomhoghiạn aZihova. Idiphọ oghaạph bọ epẹ omhạn, arighirị phọ anạ ketue ni etir oghị aghisigh phọ anạ idiphọ onyọ aKristẹn. (Bạl Proverbs 13:20.) Umaranhi dị oghol mọ Sara amhiigh ni olhoghoma e/ḅaạl olhoghi. Kụ iyaạr imite ni dị ekọm idị odị aḅilhẹ amhoọgh ibo phọ odị. ASara aḅẹm mọ: “Mị umhoọgh bugey arighirị mem mọ amuphẹ. Oḍoọgh onyọ umaranhi r’amhị uḅophoghạn ghan ni ookolhobian ghan Otu Okoriom mọ torobọ awiki. Onhọn oyaghirị ulhoghonhaạn ni imhị ḍighaạgh omhiigh ophagharanhaạn ghan aḍipuru otu ituughạ. Arighirị phọ amhị abuẹn phọ uḍighi ni idị mị amhiigh omhaghamhị maạr ituughạ ogina amhị r’iiḅereghị. Kụ mị amhiigh omhoọgh asiya dị ekpạr r’aZihova, bịn ibo phọ amhị eḅilhẹ eḅula.”
14. Ika kụ idị aJulien amhoọgh bugey arighirị?
14 Ika kụ idị nạ katue aḍigh righirị dị ketir nyinhạ egey eten? AJulien, dị nyiidiphọ rakumuan idiphọ okumor oye ookpomhoghan, aḅẹm mọ: “Mem dị mị aḍighi oḍoọgh, mị umhoọgh ni bugey arighirị dị r’amhị omite ghan epẹ erugh phọ. Bidị umhoọgh oophugh agey, kụ ulhoghonhaạn imị ḍighaạgh omhiịn idị oḍighi iphelhegbeel phọ radụgh. Kụ mị amhiigh osighẹ arukumuan oomo amem mọ idiphọ aḍiigbu amhị. Mị uḅilhẹ nị amhiịn mọ mị uroph ni imạ ooḍikuan iduọn mị asighẹ bọ righirị ogina abuẹn r’amhị oḍighi bọ oki. Onyebel roten, mị aḅilhẹ amhoọgh bugey arighirị ephẹn Betẹl. Eḍeenhaan phọ abidị milhoghonhaạn imhị ḍighaạgh osaḅạr ogey umoore, kụ iphẹn phọ iḍur imhị etumeri aZihova.”
15. Eeghe iphụr arurụ kụ edị aPọl angọ Timoti idị egbolhomaam ooḍikuan awe? (2 Timoti 2:20-22)
15 Kokaạph ika eḍighi maạr dị nạ amhiịn mọ abuniin siphẹ ookpomhoghan phọ u/ḍighi bugey arighirị? APọl alhegheri ni mọ abuniin siphẹ ookpomhoghan aKristẹn oḅẹl okuron asiạ phọ u/moọgh roozọ aKristẹn, kụ iḍighi kụ odị aphụr rurụ Timoti mọ aḍuạ esi abidị. (Bạl 2 Timoti 2:20-22.) Asiya arighirị phọ ayira r’aZihova emạn maạr agey. Yira ku/meera oye adughe siya phọ yira olhọgh bọ inyaạm omhoọgh r’aZihova.—Ps. 26:4.
IKA KỤ IDỊ OPHIGHI ASIIGBU KEḌIGHI IDỊ NẠ KAPOPH AKỊ GHISIGH?
16. Eeghe asiigbu kụ edị ewạ mọ saḅạr?
16 Pighi siigbu dị emhoọgh maạr oḍighinhom. Saḅạr siigbu dị kekparamhị eḅilhẹ eesạ nyinhạ. (Efẹ. 3:16) Esi omaạm, nạ atue ni asopha onhighemhị eten ibạl aBaibul r’ituughạ ogina anạ. (Ps. 1:2, 3) Obobọ eeni kenighẹ ni okiririom ophogh eten iiḅereghị phọ anạ r’onhụ amem mọ nạ raaḅereghị ghan bọ. Eeni kewạ dị nạ kapamaghạn loor esi umoore pidị nạ aḍighinhom agey mem mọ anạ. (Efẹ. 5:15, 16) Mem dị aZihova amhiịn dị nạ alhọgh ikuph dị emhanhạm ophoph oghị aghisigh, olhoghi odị kaḅaạl li.
Eeghe aḍiigbu kụ edị oḍoọgh umaranhi phọ aphighi? (Miịn ekpịgh phọ 17)
17. Eeghe asuọ kụ raḍuạ ghan kamite esi olhoghonhaạn ghan aḍighaạgh bunhọn?
17 Mem dị nạ raloghonhaạn ghan ḍighaạgh bunhọn pọ nạ kaḍighi ni onyọ aKristẹn dị makpokolo. AZizọs aḅẹm mọ: “Ibo k’Enaạn edianaan buphẹ rongọ bọ epu buphẹ roboọr bọ.” (Iiḍighi 20:35) Nạ kamooghọm ni suọ iboom eḍighi maạr dị nạ asighẹ mem mọ r’inyaạm iḍoọgh phọ anạ aḍighinhom olhoghonhaạn aḍighaạgh bunhọn. Esi omaạm, nạ atue ni apighi ḍiigbu olhoghonhaạn ghan aḍighaạgh buphẹ asiạ meghị bọ r’abuphẹ rookpeleghụ bọ siphẹ ookpomhoghan phọ anyinha. Nạ atue ni akianhaạn ghan bidị sidom obobọ atughemhị bidị ilọ omhaạr ozuughị asifon phọ abidị obobọ akomputa. Eḍighi maạr dị nạ aḍighi onyọ umor, pọ pighi ḍiigbu oḍighi aani oniin odị raloghonhaạn ḍighaạgh ikumor awe phọ, pidị nạ atue aloghonhaạn ḍighaạgh bumor r’abumaranhi phọ anạ. (Fil. 2:4) Nạ katue kẹn ni aḍeenhaan aani ephomhoghiạn buphẹ u/lo aani bọ siẹn ookpomhoghan phọ esi oghaạph ghan oḅenhị abidị dom Omhạr phọ. (Mat. 9:36, 37) Lọ edugh ni, pọ miịn ni mọ nạ apighi ḍiigbu ophinhom aani abin nyeniin apakirị arukumuan oomo amem mo.
18. Ika kụ idị arukumuan oomo amem ketue elhoghonhaạn nyinhạ ḍighaạgh ophoph oghị aghisigh?
18 Arukumuan oomo amem mọ ketue ni eghunyonhaan nyinhạ iboom aroopoogh ophoph oghị aghisigh. Okọy eten katue ni aghughuronhaan nyinhạ eghuugh oghị aani School for Kingdom Evangelizers. Nạ katue kẹn ni akumuan Betẹl obobọ riisi lọ rolọgh ruutu ookpomhoghan phọ. Oḍoọgh umaranhi okọy eten dị oghol mọ Kaitlyn aḅẹm mọ: “Omiteom ghan amem odạph abumor r’abumaranhi phọ omite ghan epẹ erugh phọ kụ ikạr bọ ilhoghonhaạn imhị ḍighaạgh ophoph oghị aghisigh mem mọ mị aḍiiny bọ muụm mọ. Eḍeenhaan phọ abidị inyu imhị obughẹ olhegheri iyaạr aBaibul phọ amhị ḅilhẹ r’asighalhanyạ itughemhị phọ amhị.”
19. Eeghe aḍisẹph kirokirọ kụ edị nạ kakelhọm iduọn nạ rakiọm bọ ghisigh kaphoph siẹn igey phọ?
19 Iduọn nạ rapoph bọ kaghị ghisigh, nạ kakelhọm ni ḍisẹph kirokirọ. Nạ kakpetenhaan ni osighẹ amem iḍoọgh phọ anạ ophoroghom eepua asiigbu. (1 Jọn 2:17) Nạ kakpetenhaan ni eephinha phọ retọl ghan bọ mem dị oye asopha okarạph osopha, kụ nạ kamoọgh ogey oḅaạl olhoghi r’ekol. (Prov. 16:3) Eḍeenhaan phọ anạ kekparamhị aani bunhọn aKristẹn, iḍoọgh r’ikumor awe. (1 Tim. 4:12) Kụ edị ekạr emhạn maạr, nạ kakelhọm eephọ r’ogbaanyạn phọ reḍuạ ghan bọ keru oḍighi idị eḅeraạn aZihova r’omhoọgh asiya dị ekpạr r’odị.—Prov. 23:15, 16.
AḌUỌR PHỌ 88 Make Me Know Your Ways
a Reḅaạl ghan ni olhoghi oomo arebenhẹ aZihova mem dị onyọ iḍoọgh aḍiiny muụm. Toroboiperolbọ, mem dị iḍoọgh oḍiiny muụm kewạ ni mọ bidị ophoph oghị ghisigh. Emhuoghaạph phọ ephẹn phọ keloghonhaạn ḍighaạgh oomo ayira, olhegheri areten dị iḍoọgh dị purukụ oḍiiny muụm kopoph ghan bịn okị ghisigh oḍighi Kristẹn dị mosianhaan.
b Monme iniin asiḍien.