Yira Kotue Ni Otọl K’agee-pọ

1. Ika kụ idị ogbirima ghan ilọ oguan orọl k’agee-pọ phọ katue utir iyira?

AZIHOVA aguanhaan mọ buphẹ onhaghanhạn bọ nyodị komoọgh ni ‘ghuḍum k’agee-pọ.’ (Rom. 6:23) Mem dị yira ogbiran ilọ oguan phọ aZihova ophọn phọ, ephomhoghiạn phọ yira omhoọgh bọ oghị esi odị kapogh ghan bịn obụgh. Gbiom olhoghi ilọ iphẹn phọ: Odẹ k’akẹ phọ ayira uphomhoghiạn iyira agey kụ odị rawạ mọ yira orọl r’odị k’agee-pọ.

2. Ika kụ idị oguan aghuḍum k’agee-pọ phọ katue ulhoghonhaạn iyira ḍighaạgh?

² Oguan phọ Enhaạn ongọ ayira ghuḍum k’agee-pọ rulhoghonhaạn ghan iyira ḍighaạgh okparạm iiḅaghamhị dị yira rosoman nyiidiphọ. Ghalhamọ r’amem dị abumulhọgh ḍien ayira upaarọgh iyira ozẹ ayira, yira ko/bilhẹ aZihova. Eeghe kụ iḍighi? Loor esi dị yira olegheri mọ yira ophạm ḍimheerạ phọ ayira esi aZihova, mọ ghalhamọ yira umhugh ni mọ odị kuḅeton ni iyira angọ ghuḍum mem dị aḍuugh ke/tọl mun. (Jọn 5:28, 29; 1 Kọr. 15:55-58; Hib. 2:15) Uḍighi ika kụ yira kotue bọ ni okuphom owol mọ yira kotue ni otọl k’agee-pọ? Ooḅeghiọn iniin ariphigh.

AZIHOVA ODI GHAN BỊN K’AGEE-PỌ

3. Uḍighi ika kụ yira kotue bọ ni okuphom owol mọ aZihova katue ni ungọ iyira ghuḍum k’agee-pọ? (Psalm 102:12, 24, 27)

³ Yira okuphom ni owol mọ aZihova katue ni ungọ iyira ghuḍum k’agee-pọ loor esi dị odị kụ azin aghuḍum, kụ odị odi ghan bịn k’agee-pọ. (Ps. 36:9) Lọgh elhegh iniin ariisi aBaibul dị eḍeenhaan mọ aZihova odi ghan bịn, kụ katọl ghan bịn k’agee-pọ. Psalm 90:2 aḅẹm mọ aZihova bịn kụ “Enhaạn dị edi ghan k’agee-pọ.” Kụ aPsalm 102 akaạph aani kẹn ni iniin phọ. (Bạl Psalm 102:12, 24, 27.) Idị egbolhomaam Odẹ k’akẹ phọ ayira oyil phọ Habakkuk agẹ mọ: “Sey Zihova, k’ekạr emhiighom mọ nạ kụ Enhaạn. Nạ kụ Enhaạn amhị, Enhaạn aruukuan dị r/emugh ghan.”—Hab. 1:12.

4. Ewạ ni dị yira kooḅaghamiạn loor iduọn yira ko/tue bọ onaghanhạn ipẹ aZihova emhiighom r’eekunha u/moọgh bọ ḍughụm? Gbạ.

⁴ Ekparanhaạn ni nyinhạ onhaghanhạn ipẹ aBaibul phọ aghaạph bọ mọ aZihova “kụ Enhaạn k’agee-pọ” ḍughụm? (Isa. 40:28) Eḍighi idiphọ pọ ko/gina anạ. Elihu rakaạph bọ ilọ Enhaạn, aḅẹm mọ: “Yira ko/tue olegheri obọ kẹn ogbi siạ lọ odị amhạn.” (Job 36:26) Eḍighi maạr dị yira u/naghanhạn iyaạr pọ re/mạ ghan mọ iyaạr phọ ke/tue emite obobọ i/tu inẹ. Esi omaạm, ghalhamọ r’iduọn yira u/kạr bọ u/naghanhạn iikpọ eletrik, bịn yira omeeraam ni mọ eletrik emoọgh ni iikpọ. Eniin phọ eten phọ kẹn, ghalhamọ r’iduọn yira ko/tue bọ okạr onaghanhạn ipẹ aBaibul phọ aghaạph bọ mọ aZihova odi ghan bịn, bịn i/mạ imiteom mọ odị o/lho ghan k’agee-pọ. Egbem olhegheri iyaạr phọ ayira ke/tue esophoghom Olemiạ phọ. (Rom. 11:33-36) AZihova odi ghan ni kụ olhẹm mọ agbi bọ omite—idiphọ erumuḍio phọ ḅilhẹ r’araanhaạn phọ. Yira okuphom ni owol mọ aZihova “alhemọm de phọ r’iikpọ odị.” Ii, odị odi ghan ni kụ odị agbi bọ “orerẹ akẹ phọ.” (Jer. 51:15; Iiḍighi 17:24) Eeghe kụ enhọn ephigh dị yira kotuạn omeeraam mọ yira kotue ni otọl k’agee-pọ?

ULHẸM IYIRA ORỌL K’AGEE-PỌ

5. Eeghe eepoogh kụ irolhonhaạn Adạm r’Iv?

⁵ AZihova o/lhẹm raraạr phọ edi bọ siẹn ade phọ orọl k’agee-pọ, epel we. Odị alhẹm we eten dị kotue ni otọl bịn dị ko/mugh. Kuolọ, aZihova aphụr ri rurụ Adạm mọ: “Epel oreeny olhegheri igey r’ikarạph phọ, ka/le eemhumha oreeny phọ opọ; eḍighi iyaạr dị nạ alhe, nạ kamugh ni mem mem mọ.” (Gen. 2:17) Mughumọ Adạm r’Iv unhaghanhạn ni aZihova, obọ bidị mu/mugh. Kụ esighẹ rekị eeni aZihova mumeera ni mọ bidị osighẹ “oreeny aghuḍum” mọ olhe. Iphẹn phọ miḍeenhaan mọ odị mangọ bidị okuphom owol “orọl k’agee-pọ.”b—Gen. 3:22.

6-7. (a) Eeghe kụ enhọn ephigh dị eḍeenhaan mọ u/lẹm oye omhugh ghan? (b) Eeghe araraạr kụ edị nạ aphogh rakiọm ghisigh oḍighi? (Miịn sifoto phọ.)

⁶ Abuọ aSayẹns mowaaghị ni omiịn riphigh dị eḍeenhaan mọ epul phọ ayira ketue ni epạm olhegheri iyaạr dị epu idị yira kotue omoọgh siẹn aghuḍum mọ ayira. Lhạ phọ 2010 emhuoghaạph dị emite siphẹ adinyạ phọ Scientific American Mind iḅẹm mọ epul phọ ayira ketue ni epạm raraạr dị oghaạph olhọgh olhoghi aTV esi 300 okuron asiạ. Kụ okạr aghaạph, epul phọ ayira ketue ni eetughiạn obobọ epạm raraạr dị epu ipẹ bidị oghaạph bọ siphẹ phọ. Toroboiperolbọ, iyaạr phọ rokparaghạ ghan bọ omạ isiẹn phọ pọ, aZihova alẹm epul phọ ayira eten dị ketue ni epạm raraạr dị yira otuughạ esi asiạ dị epel 70 obobọ 80.—Ps. 90:10.

⁷ AZihova aḅilhẹ kẹn ulhemọm iyira r’eephuạ orọl k’agee-pọ. ABaibul phọ aḅẹm mọ Enhaạn “alọgh ghuḍum k’agee-pọ siphẹ arokpom mọ ayira.” (Eccl. 3:11) Pọ kụ eniin ephigh phọ yira omhiịn bọ ḍuugh idiphọ amulhọgh ḍien. (1 Kọr. 15:26) Mem dị yira u/moon, yira rotọl ghan bịn kokori mọ aḍuugh eru bịn isighẹ iyira bịn ḍughụm? Eeye. Yira ro/ḍighi ghan idiphọ, kparipẹ ghụn yira rokị ghan koteẹny oyil arookonhom kụ oḅilhẹ osighẹ rooghọ pidị yira oḍum. Kụ kẹn yira roḍighi ghan ni oomo idị yira kotue ookoronhaan aḍuugh. Kụ mem dị oye ephomhoghiạn ayira amhugh, mughumọ okumor oye obobọ obumoọny yira ro/loghoma ghan egbogh eephinha? (Jọn 11:32, 33) Yira kotue ni okiọm ghisigh otuughạ ghan imhoom araraạr k’agee-pọ ḅilhẹ kẹn omoọgh eephuạ orọl k’agee-pọ loor esi dị epẹ kụ eten dị olemiạ phọ ayira uphomhoghiạn bọ iyira ulhẹm iyira. Kuolọ yira omoọgh ni inhọn ariphigh dị epel iphẹn phọ dị ingọ iyira okuphom owol mọ yira kotue ni omoọgh ghuḍum dị eekunha i/lo. Ooḅeghiọn raraạr dị aZihova maḍighi ghan epẹ omhạn r’idị odị raḍighi nyiidiphọ dị eḍeenhaan mọ ogbi phọ odị k/onmia.

OGBI PHỌ AZIHOVA KO/NMIA

8. Eeghe kụ edị Isaiah 55:11 utughemhị iyira ilọ arigbiom mọ aZihova igbolhomaam bọ iyira?

⁸ Ghalhamọ r’iduọn Adạm r’Iv ogbagharạn bọ ni Enhaạn kụ osighẹ bọ ḍuugh oruom ibạm anmụny phọ abidị, bịn aZihova o/nme olhoghi odị idị egbolhomaam ogbi phọ odị. (Bạl Isaiah 55:11.) Idiphọ apakirị arigbiom mọ odị aZihova akị ni ghisigh angọ omhạr awe dị okpẹ oḍuomolhoghi eepoogh orọl k’agee-pọ. Kụ yira okuphom ni owol iphẹn phọ loor araraạr phọ odị maghaạph bọ aḅilhẹ aḍighi omhunhenhi ogbi phọ odị.

9. Eeghe kụ edị Enhaạn maguanhaan? (Daniel 12:2, 13)

⁹ AZihova maguan mọ odị kaḅeton ni buphẹ momhuughu bọ kụ angọ bidị eepoogh orọl k’agee-pọ. (Iiḍighi 24:15; Taitọs 1:1, 2) Oye elhiom eḍighinhom iyaạr phọ Job, amhoọgh ni okuphom owol mọ aZihova amoọgh ni eephuạ oḅerion abuphẹ momhuughu bọ. (Job 14:14, 15) Oyil phọ Daniel amheeraam aani kẹn ni mọ awe omoọgh ni oḍuomolhoghi oḅetenhu esi aḍuugh kụ orọl k’agee-pọ. (Ps. 37:29; bạl Daniel 12:2, 13.) Abuọ aJu phọ orọl bọ mem mọ aZizọs ulhegheri ni kẹn mọ aZihova kangọ ni rebenhẹ phọ odị abuphẹ okpẹ bọ oḍuom olhoghi phọ “ghuḍum k’agee-pọ.” (Luk 10:25; 18:18) AZizọs aghaạph ni ibadị amem ilọ oguan phọ ophọn phọ, kụ odị amhugh bọ Odẹ phọ odị aḅeton ni nyodị.—Mat. 19:29; 22:31, 32; Luk 18:30; Jọn 11:25.

10. Areḍeenhaan awe phọ abuphẹ oḅerion bọ esi aḍuugh phọ itughemhị iyira eeghe? (Miịn afoto phọ.)

¹⁰ AZihova kụ rangọ ghan ghuḍum, esi iduọn phọ odị amoọgh ni iikpọ oḅilhẹ ongọ awe ghuḍum. Odị angọ ni iikpọ oyil phọ Ilaija oḅeton oọny ekpukelhe anhịr olọ aZarephath phọ. (1 Ki. 17:21-23) Kụ ipẹ reten, kụ Enhaạn alhoghonhaạn ḍighaạgh Ilaisa oḅeton oọny anhịr olọ aShunem mọ. (2 Ki. 4:18-20, 34-37) Iphẹn phọ ḅilhẹ r’inhọn areḍeenhaan awe dị oḅeton esi aḍuugh eḍeenhaan mọ aZihova amoọgh ni iikpọ oḅeton ongọ aghuḍum we dị momhuughu. Mem mọ odị arọl bọ siẹn ade phọ, aZizọs aḍeenhaan ni mọ Odẹ phọ odị mangọ ni nyodị iikpọ phọ ipẹ phọ. (Jọn 11:23-25, 43, 44) Kụ nyiidiphọ aZizọs odi k’akẹ kụ mọ bọgh ongọ nyodị “oomo phọ iikpọ phọ epẹ k’akẹ r’isiẹn ade phọ.” Esi iduọn phọ, odị katue ni amunhenhi oguan oḅerion oomo abuphẹ “odi bọ pạ ariiḍi phọ” kụ oḅilhẹ bọ odi siphẹ iitughiạn phọ Enhaạn r’oḍuom olhoghi orọl k’agee-pọ.—Mat. 28:18; Jọn 5:25-29.

11. Ika kụ idị aḍuugh phọ aZizọs eḍighi idị idughanhaan iyira orọl k’agee-pọ?

¹¹ Uḍighi ika kụ aZihova amheera bọ mọ Oọny phọ odị aphomhoghiạn bọ amhiinhọm kụ amhugh? AZizọs raloor aghaạph ni iyaạr phọ eḍighi bọ, odị aḅẹm mọ: “Enaạn iphomoghiạn iboom aḅirini phọ, dị tutụ engọ Ogina Oọny phọ odị, idị torobọ oye lọ ameeraam nyodị k/ape, kamoọgh ghụn ghuḍum k’agee-pọ.” (Jọn 3:16) Esi ongọ Oọny phọ odị idiphọ ekiạ etagharạn, ookpereghiom ikarạph phọ ayira, Enhaạn maḍighi idị midughanhaan iyira omhoọgh aghuḍum k’agee-pọ. (Mat. 20:28) Otelhedom mọ aPọl aghaạph ni aageliọn ilọ ephigh apakirị arigbiom mọ Enhaạn ephẹn phọ mem mọ odị agẹ bọ mọ: “Idiphọ aḍuugh etuạn bọ oye kụ eru kụ idị oḅerenu esi aḍuugh phọ atuạn kẹn ni oye kụ aru. Idiphọ oomo awe phọ oḅophoghạn bọ Adạm kụ otuạn bọ omuughu kụ idị kotuạn Kraist oḅerion oomo awe phọ oḅophoghạn bọ nyodị.”—1 Kọr. 15:21, 22.

12. Ika kụ edị Omhạr phọ kaloghonhaạn ḍighaạgh omhunhenhi arigbiom mọ aZihova ilọ ayira?

¹² AZizọs atughemhị bumatuạn phọ odị ooḅereghị ghan mọ Omhạr phọ Enhaạn aru ḅilhẹ mọ ogbi phọ odị adẹ dọl siẹn ade phọ. (Mat. 6:9, 10) Oniin apakirị arigbiom mọ Enhaạn pọ omhiịn mọ awe otọl siẹn ade phọ k’agee-pọ. Kụ orue omhunhenhi iphẹn phọ, aZihova maḍighi Oọny phọ odị Uw-emhạ itooghị Omhạr aMesaya phọ. Odị aḅilhẹ ni akiọm ghisigh raakpomhoghi 144,000 awe siẹn ade phọ dị kokeel k’akẹ, okumuan r’aZizọs orue omhunhenhi ogbi phọ Enhaạn.—Ogan. 5:9, 10.

13. Eeghe kụ edị aZihova raḍighi nyiidiphọ, kụ eeghe kụ edị yira koḍighi?

¹³ Rodon aZihova akiọm ni ghisigh raakpomhoghi “siadạm awe” otughemhị abidị ilọ orọl eeḍiạn itooghị Omhạr phọ Odị. (Ogan. 7:9, 10; Jems. 2:8) Ghalhamọ r’iduọn amuḅọph u/lo bọ aḅirinhi phọ ophọn phọ loor amulhọgh-ḍien ḅilhẹ r’araaghạm, buphẹ oḍighi bọ pakirị ‘asiadạm awe’ phọ abuẹn phọ, rokparaghạ ni osighiọgh oomo araraạr dị rekọm ghan mulhọgh-ḍien siphẹ igbo phọ abidị. Kụ roḍeenhaan ghan esi eḍighinhom araraạr phọ abidị mọ bidị mogurọgh isiko phọ abidị otenhe iguphom. (Mic. 4:3) Kparipẹ roḍighom aani araaghạm mọ rekọm ghan bọ ibadị asiḍuugh, bidị okị ghisigh rologhonhaạn ghan we ḍighaạgh omhoọgh “okaraghị ogey aghuḍum” mọ esi otughemhị ilọ egey Enhaạn phọ r’arigbiom mọ odị. (1 Tim. 6:19) Loor obakị Omhạr phọ Enhaạn, abuọ eghunotu abidị eeni otue ni okiton ozuom bidị obobọ bidị otue ni otoph oḍighi obobọ ikpoki abidị, kuolọ aZihova kamiịn ni mọ yira omoọgh ni raraạr phọ ipẹ yira omhoghi bọ. (Mat. 6:25, 30-33; Luk 18:29, 30) Ariphigh phọ ipẹ phọ eḍeenhaan mọ Omhạr phọ Enhaạn mamhiigh otooghị kụ kekị ni ghisigh emunhenhi rigbiom mọ aZihova.

OMẠ AGHISIGH DỊ RUKORI IYIRA

14-15. Ika kụ edị oguan phọ aZihova osiemhi eekunha ḍuugh kemunhughan?

¹⁴ AZizọs marolhọm agadạ iikpọ epẹ k’akẹ kụ odị kamunenhi oomo araraạr phọ aZihova muguanhaan bọ iyira. (2 Kọr. 1:20) K’alhạ phọ 1914, kụ edị aZizọs amhiigh otooghị igbo amulhọgh-ḍien phọ odị. (Ps. 110:1, 2) Kụ moọny amem aZizọs r’abuphẹ kotooghị bọ r’odị kopiemhi ni oomo ikarạph awe phọ.—Ogan. 6:2.

¹⁵ Siphẹ Itooghị Oniin Oonịr Asiạ phọ aZizọs, odị kaḅerion ni buphẹ momhuughu bọ kụ aloghonhaạn bidị ḍighaạgh oḍighi awe dị omhunhughan. Mem dị odẹgh ophogh phọ asughanham bọ omhạn phọ moru oten, kụ abuphẹ aZihova asaḅạr bọ idiphọ awe elhiom eḍighinhom iyaạr “otọl siẹn ade phọ, kụ otugh k’agee-pọ.” (Ps. 37:10, 11, 29) Kụ p’eeghe iyaạr ibo, omhiịn amem mọ kopiemhi bọ ḍuugh, mulhọgh-ḍien phọ ayira asughanham bọ omhạn.—1 Kọr. 15:26.

16. Eeghe kụ ephigh iyaạr phọ yira kotuạn bọ okumu ghan aZihova?

¹⁶ Idiphọ yira momhiịn bọ, oḍuom olhoghi phọ ayira orọl k’agee-pọ phọ opighi siphẹ ikpo onhụ phọ Enhaạn. Oḍuom olhoghi phọ ophọn phọ kulhoghonhaạn iyira ḍighaạgh ophamhanhạm adọl oḅạr phọ ayira siẹn igbagarạ asiḍio aruukunha phọ iphẹn phọ. Kuolọ aZihova rawạ mọ etigheri eephuạ phọ yira omhoọgh bọ orọl k’agee-pọ, m’ephomhoghiạn phọ yira omhoọgh bọ oghị esi odị r’oọny phọ odị kụ eḍighi ephigh iyaạr phọ yira otuạn bọ oḅạr bidị. (2 Kọr. 5:14, 15) Ephomhoghiạn phọ epẹ phọ kụ inyu bọ iyira otuughaạny abidị kụ oghị aghisigh ogbeelhom oḅenhị abunhọn ilọ oḍuomolhoghi phọ yira omhoọgh bọ. (Rom. 10:13-15) AZihova kawạ ni mọ yira oḍighi righirị odị k’agee-pọ, aḍighi iyaạr dị yira r’onmo ghan inmo kụ ro/wạ ghan ilọ aloor ayira bịn.—Hib. 13:16.

17. Eeghe osopha kụ edị torobọ onyọ ayira amhoọgh? (Matiu 7:13, 14)

¹⁷ Yira koḍighom aani ni buphẹ komoọgh bọ ghuḍum k’agee-pọ phọ? AZihova mangọ torobọ onyọ ayira eepoogh phọ epẹ phọ. Ophọn kụ amem dị emhoghi dị yira kosaḅạr eten phọ retorori bọ kengọ ghuḍum. (Bạl Matiu 7:13, 14.) Aghuḍum katọl ika mem dị yira kotọl bọ bịn k’agee-pọ? Yira koobeghiọn ḍipuru phọ aḍiphẹ phọ siphẹ emhuoghaạph phọ etum bọ siẹn.