EMHUOGHAẠPH ITUUGHẠ PHỌ 51
AḌUỌR PHỌ 3 Our Strength, Our Hope, Our Confidence
Izin Phọ Anạ Retir Ghan Ni AZihova
“Sighẹ izin phọ amhị alhọgh siphẹ okuru ozu enhạm mọ anạ. Nạ agẹ ni onhụ amem dị mị mamhoghi.”—PS. 56:8.
EGBON
Ipẹ aZihova raloghoma ghan bọ kaḅilhẹ anhaghanhạn iyaạr phọ ekọm bọ izin phọ ayira ḅilhẹ r’ipẹ odị ruudereghị ghan bọ iyira.
1-2. Ighẹn asidọl kụ ketue ekọm emoghi ingọ iyira?
ONYỌ ayira o/lho dị kozu ghan izin. Eeni amem yira rozu ghan ni izin loor iyaạr dị emite dị ingọ iyira oḅaạl olhoghi. Eeni nạ mazu ghan ni izin mem dị emạ iyaạr emitenhaan nyinhạ. Esi omaạm, mem dị omhạr obumoọny, mem dị nạ aatughiạn iyaạr oḅaạl olhoghi dị emitenhaan nyinhạ, obobọ mem dị nạ amhiịn oyaghirị anạ dị ebia nạ ko/mhiịn.
2 Toroboiperolbọ, ibadị amem yira romoghi ghan mem dị olhoghi ayira u/ḅaạl obobọ yira romiinhọm. Esi omaạm, yira romoghi ghan ni mem dị oye ubi iyira. Yira romoghi ghan kẹn ni mem dị ariiphinha riikpoḍị iyira obobọ mem lọ oye ephomhoghiạn ayira amhugh. Eeni amem yira komoghi ni iboom idiphọ aJerimaya amhoghi bọ mem mọ awe eghạm mọ aBabilọn ophiemhi bọ Jeruselem. AJerimaya aḅẹm mọ: “Ariḍien amhị rekil r’izin mudị ophiịny . . . Izin amhị kezuughian mudị okol amuụm kụ ke/sophe.”—Lam. 3:48, 49.
3. AZihova raloghoma ghan ika mem dị odị amhiịn dị arebenhẹ odị romiinhọm? (Isaiah 63:9)
3 AZihova alegheri ni onhụ amem dị yira mozu ghan izin loor iiḅaghamhị dị ekọm eephinha ingọ iyira. ABaibul phọ ungọ ni iyira okuphom owol mọ odị alegheri ni torobọ eephinha dị ebenhẹ odị asoman, kụ odị ranaghạn ghan ni emoghi ilọm mọ ayira. (Ps. 34:15) Kuolọ aZihova ra/naghanhạn ghan kaḅilhẹ amhiịn emoghi phọ ayira bịn. Idiphọ odẹ r’onhiin dị omhoọgh ephomhoghiạn, retir ghan ni nyodị mem dị odị amhiịn dị yira ozu izin. Kụ rikpukpụ odị ramiteom ghan ni olhoghonhaạn aḍighaạgh.—Bạl Isaiah 63:9.
4. Areḍeenhaan abughẹn awe kụ edị yira kooḅeghiọn, kụ kitughemhị iyira eeghe ilọ aZihova?
4 Siphẹ aBaibul phọ, aZihova uḅenhị ni iyira idị odị alhoghoma mem dị odị amhiịn dị arebenhẹ odị romoghi ḅilhẹ r’idị odị alhoghonhaạn ḍighaạgh. Siẹn emhuoghaạph phọ ephẹn phọ, yira kooḅeghiọn ipẹ emitenhaan bọ Hannah, Devid, r’Uw-emhạ phọ Hezekiah. AZihova amhegheron ika emoghi ilọm mọ abidị? Ika kụ idị eḍeenhaan phọ abidị kiidereghị iyira mem dị yira omheelhom otọ, ubi iyira obobọ yira olhoghoma mọ oḍuomolhoghi o/lho mun?
IZIN OTỌ
5. Adọl phọ aHannah iḍighi idị odị alhoghoma ika?
5 AHannah asoman ni iiḅaghamhị dị ekọm otọ engọ nyodị kụ odị amhoghi. Olom mọ aHannah amhoọgh ni onhọn anhịr dị oghol mọ Peninnah. Kụ aPeninnah phọ agilaạm ghan nyodị agey. Oḅarạm isiphẹ, aHannah moọny k”omhạr kụ aPeninnah mamạr ibadị anmụny. (1 Sam. 1:1, 2) APeninnah agilaạm ghan Hannah torobọ aḍio loor iduọn moọny u/mạr bọ. Eḍighi nyinhạ nạ muloghoma ika? Ipẹ odị aḍighi bọ iiḅaghamhị ni Hannah iboom dị tutụ “amhoghi yogh kụ u/meera ule eḍien,” loor iduọn “olhoghi phọ odị meeph bọ.”—1 Sam. 1:6, 7, 10.
6. AHannah aḍighi eeghe orue omhoọgh iidereghị?
6 AHannah aḍighi ni ipẹ odị katue bọ orue omhoọgh iidereghị. Eniin iyaạr dị odị aḍighi pọ oghị isiphẹ otu iiḅereghị phọ aZihova. Eeni siphẹ eḍighom otu iiḅereghị phọ kụ edị aHannah amhiigh bọ “omhoghi iboom kụ ooḅereghị.” Odị aḅenhị aZihova mọ: “Miịn imhinhimhiịn phọ amhị kụ uutughiạn imhị.” (1 Sam. 1:10, 11) AHannah aḅenhị ni aZihova oomo ipẹ odị alhoghoma bọ. P’eeghe idị izin ooḅi onyanhị phọ odị ophọn phọ etir aZihova!
7. AHannah alhoghoma ika mem mọ odị aḅenhị bọ aZihova oomo iiḅaghamhị phọ odị?
7 Mem mọ aHannah aḅenhị bọ aZihova oomo ipẹ odị alhoghomha bọ, Ogbogh Opinyọn Rikiạ phọ Eli aḅenhị ni nyodị mọ aZihova manhaghạn ni iiḅereghị phọ odị. Ipẹ phọ itir nyodị ika? ABaibul phọ aḅẹm mọ: “Kụ anhịr phọ agheel alhe eḍien bịn olhoghi phọ odị aḅaạl.” (1 Sam. 1:17, 18) Ghalhamọ r’iduọn adọl phọ odị k”enmia bọ ni, aHannah oo/ḅaghamhiạn mun loor. Odị masighẹ oomo iiḅaghamhị phọ odị angọ aZihova. Kụ aZihova anhaghạn ni emoghi phọ odị, kụ aḍighi idị odị asoph eghun.—1 Sam. 1:19, 20; 2:21.
8-9. Odaphạn Hibru 10:24, 25, eeghe kụ iḍighi kụ emhạn bọ maạr dị yira kokị ghan ituughạ? (Miịn kẹn afoto phọ.)
8 Iyaạr dị yira otuughạ. Nạ asoman ni dọl dị eḍighi idị nạ ramoghi ghan loor otọ ḍughụm? Eeni nạ ramoghi ghan loor esi dị olọ eghunotu obobọ oyaghirị anạ mamhugh. Idọ amem mọ amuẹn phọ, eḍighi ni eseeriom mọ nạ kawạ orọl aḍiọ anạ. Kuolọ iduọn aHannah amhoọgh bọ ni iidereghị mem mọ odị aghị bọ siphẹ otu iiḅereghị phọ, nạ kamoọgh aani ni iidereghị mem dị nạ aghị ituughạ, ghalhamọ nyinhạ i/phụ ni oghị. (Bạl Hibru 10:24, 25.) Mem dị yira oghị ituughạ, yira ronaghạn ghan ni riisi aBaibul dị riidereghị ghan iyira. Kụ ephẹn phọ eniin eten dị aZihova raḍighi ghan idị yira komoọgh igey iitughiạn dị kilhoghonhaạn iyira ḍighaạgh orue okparạm adọl phọ yira osoman bọ. Kụ ipẹ phọ reḍighi ghan idị olhoghi ayira kasoor ghalhamọ adọl phọ k”enmia ni.
9 Siphẹ otu ituughạ phọ, yira rokelhọm ghan ni ooḍikuan abumor r’abumaranhi dị omhoọgh igbiririph, dị ikpo-onhụ ḅilhẹ r’ephomhoghiạn phọ abidị riimhanhamhi ghan iyira. (1 Tẹs. 5:11, 14) Ooḅeghiọn eḍeenhaan onyọ umor dị rakọy ghan eten opọ agbatanhaạn bọ dị anhịr odị amhugh. Odị aḅẹm mọ: “Izin amhị rekạr ghan ni ibadị amem. Eeni amem, mị kawạ ekụl atọl kụ amoghi yogh. Kuolọ oghị ituughạ phọ rikparamhị ghan imhị agey. Imạ ikpo-onhụ abumor r’abumaranhi phọ riidereghị ghan imhị. Etigheri odọ ooḅaghamhiạn aloor dị mị amhoọgh kụ agbị oghị ituughạ, olhoghi amhị rapooph ghan ni mem dị mị asi otu ituughạ phọ.” AZihova katue ni asighẹ bumor r’abumaranhi phọ ayira ulhoghonhaạn iyira ḍighaạgh mem dị yira oghị ituughạ.
Abumor r’abumaranhi phọ ayira kotue ni uudereghị iyira (Miịn siikpịgh phọ 8-9)
10. Ika kụ edị yira kotuughaạny aani eḍeenhaan phọ aHannah mem dị olhoghi ayira u/ḅaạl?
10 Enhọn iyaạr dị eḅilhẹ eḍighi idị aHannah amhoọgh iidereghị pọ ooḅereghị oḅenhị aZihova oomo ipẹ odị alhoghoma bọ. Nạ katue kẹn ni ‘anyaariọm aZihova oomo phọ iiḅaghamị phọ anạ,’ r’oḍuomolhoghi mọ odị kanhaghanhạn ni nyinhạ. (1 Pit. 5:7) Onyọ umaranhi dị aruḅạ oghiigh olom mọ aḅẹm mọ: “Mị uḅonyonhu ni azuan dị tutụ esi esi dị mị alhoghomha mọ mị ka/tue mun ni bịn amoọgh oḅaạl olhoghi. Kuolọ torobọ amem dị mị aaḅereghị aḅenhị Odẹ k’akẹ phọ amhị Zihova, bịn ekpom amhị repọ ghan ni. Ghalhamọ r’iduọn eeni amem mị ra/legheri ghan bọ ilọ oghaạph ipẹ mị alhoghoma bọ oḅenhị aZihova, odị runhaghanhạn ghan ni imhị. Mem dị mị alhoghoma oboom ooḅaghamhiạn aloor, mị ralọm ghan ni mọ odị ungọ imhị eephọ. Mem mem mọ bịn oḅio amhị rapọ ghan ni bịn mị koghiọm ghisigh oḍighi ilọ mị rawạ oḍighi.” Mem dị nạ aḅenhị aZihova iyaạr phọ eḍighi bọ kụ nạ ramoghi bọ, aZihova ranaghanhạn ghan ni, kaḅilhẹ alhoghoma aani ipẹ nạ alhoghoma bọ. Ghalhamọ iiḅaghamhị phọ i/ḍuạ ni, aZihova kaadereghị ni nyinhạ aḅilhẹ alhoghonhaạn nyinhạ ḍighaạgh omhoọgh eephọ. (Ps. 94:19; Fil. 4:6, 7) Odị kakpẹ ni nyinhạ iikpiạ loor okparạm mọ anạ.—Hib. 11:6.
IZIN AMABI
11. ADevid alhoghoma ika mem mọ abunhọn ozoọm ghan bọ nyodị ekarạph eten?
11 ADevid asoman ni sidọl dị ekpạr ri iboom dị eḍighi idị odị amhoghi. Ibadị urọl li dị u/pomhoghiạn nyodị. Abuọ eghunotu odị r’arighirị odị ubi ni nyodị. (1 Sam. 19:10, 11; 2 Sam. 15:10-14, 30) Eniin amem odị agẹ mọ: “Mị magholhạ ramuneen loor esi imhinhimhiịn; izin reḅorẹ ghan emhinhạ phọ amhị ḍughul aḍughul; oḅetenhom emhụ phọ amhị raḅọr ghan r’izin.” Uḍighi ika kụ aDevid alhoghoma bọ idiphọ phọ? Odị aḅẹm mọ, “loor otọ idị abumulhọgh ḍien phọ amhị rugilaạm bọ imhị.” (Ps. 6:6, 7) Ekarạph eten phọ ozoọm ghan bọ Devid iḍighi ni idị odị amhoghi yogh ghan.
12. Odaphạn Psalm 56:8, aDevid akuphom owol eeghe iyaạr?
12 Etigheri oomo iiḅaghamhị phọ aDevid asoman bọ, odị akuphom ni owol mọ aZihova apomhoghiạn ni nyodị. Odị agẹ mọ: “AZihova ranaghạn ghan ni emoghi phọ amhị.” (Ps. 6:8) Enhọn amem aDevid agẹ ni iikiạ ikpo onhụ phọ edi bọ Psalm 56:8. (Bạl.) Ikpo onhụ phọ ipẹ phọ eḍeenhaan mọ aZihova akạr kụ uphomhoghiạn iyira ḅilhẹ mọ ipẹ yira olhoghoma bọ retir ghan ni nyodị. Esi aDevid, ighịgh mudị aZihova aako ni izin phọ odị loor okuru ozu enhạm obobọ agẹ ni aseere onhụ amem mọ odị amhoghi bọ. ADevid alhegheri ni mọ aZihova amiịn ni imhinhimhiịn phọ odị, ḅilhẹ mọ kaloghonhaạn ni nyodị ḍighaạgh. ADevid akuphom ni owol mọ Odẹ k’akẹ phọ odị alegheri ni iiḅaghamhị phọ odị asoman bọ ḅilhẹ r’ipẹ etir bọ nyodị.
13. Eeghe kụ edị ewạ mọ ootughiạn ghan mem dị oye ubi iyira? (Miịn kẹn afoto phọ.)
13 Iyaạr dị yira otuughạ. Nạ aḅonyonhu ni azuan loor esi dị oye dị nạ aḍuom olhoghi mabi nyinhạ ḍughụm? Eeni nạ aloghoma mabi loor esi dị oye dị nạ rawạ ophin obobọ aạl mabi nyinhạ, obobọ apinien phọ anạ makạ eten dị i/kpeanhaạn obobọ eeni oye dị nạ aphomhoghiạn mawilhẹ okumu aZihova. Onyọ umor dị anhịr odị alhe emhạ kụ awilhẹ nyodị aḅẹm mọ: “Mị u/meeraam mọ iphẹn phọ ketue ni emite. Mị ulhoghoma mọ mị u/moọgh maạr oḍighinhom kụ aḅilhẹ aghạgh olhoghi.” Eḍighi maạr dị oye mabi nyinhạ, pọ legheri mọ aZihova r’amem r’amem nyinhạ ka/wilhẹ. Onyọ umor phọ aḅarạm mọ: “Mị marue amiịn mọ, oye katue ni ubi iyira kuolọ aZihova iyira ku/bi. Ilọ eḍighi eḍighi, odị katọl li r’ayira. Odị ka/bilhẹ buphẹ oḅạr bọ nyodị.” (Ps. 37:28) Ka/bula mọ oye o/lho dị katue aphomhoghiạn nyinhạ idiphọ aZihova. Ghalhamọ r’iduọn repin ghan bọ ni mem dị oye ubi iyira, ipẹ phọ ke/tue esiemhi eekunha ephomhoghiạn phọ aZihova amhoọgh bọ aru esi ayira. (Rom 8:38, 39) Ephigh phọ pọ: Etigheri ipẹ oye azoọm bọ nyinhạ, Odẹ k’akẹ phọ anạ aphomhoghiạn ni nyinhạ.
Aḍinyạ phọ aPsalms ingọ iyira okuphom owol mọ aZihova atuman ni buphẹ moḅonyonhu bọ ozuan (Miịn ekpịgh phọ 13)
14. Aḍinyạ Psalm 34:18 ingọ iyira eeghe okuphom owol?
14 Eḍighi maạr dị oye abi nyinhạ kụ nạ rakparaghạm, pọ ikpo onhụ phọ aDevid edi bọ Psalm 34:18 ketu ni ekparamhị nyinhạ. (Bạl.) Iniin igẹ dị egbạ esi aBaibul phọ ephẹn phọ ekol we “amukum olhoghi” mọ awe dị “olhoghoma mọ elọ abidị memhunheen.” Ika kụ idị aZihova raloghonhaạn ghan ḍighaạgh we amukum olhoghi? Idiphọ odẹ obobọ onhiin dị aphomhoghiạn oọny odị rakuraam ghan bọ oọny phọ mem lọ ramoghi, kụ edị aZihova rutuman ghan iyira, kuseenyaạn iyira, kụ aḅilhẹ aakolhobian olhoghonhaạn ayira ḍighaạgh torobọ amem dị yira omhoọgh mabi. Odị anyạ ni okparamhị roḅilhẹ oodereghị ayira mem dị yira oḅonyonhu ozuan kụ olhoghoma mọ yira u/moọgh mun maạr oḍighinhom. Odị uguanhaan ni iyira ibadị araraạr dị kilhoghonhaạn iyira ḍighaạgh okparạm atorobọ ipaanhaạn dị yira osoman.—Isa. 65:17.
IZIN MEM DỊ NẠ ALHOGHOMA MỌ OḌUOM OLHOGHI O/LHO MUN
15. Eeghe kụ iḍighi kụ aHezekiah aḅonyonhu bọ azuan aḅilhẹ amhoghi yogh?
15 Mem dị Uw-emhạ phọ aJuda Hezekiah mamhạn 39 asiạ, odị amheel li egbagarạ e/moon. AZihova arom oyil phọ Aizaya mọ aḅenhị nyodị mọ ezẹgh phọ kekiigh ni nyodị. (2 Ki. 20:1) Ighịgh mudị oḍuom olhoghi o/lhoonhaan mun aHezekiah. Adom mọ aḍiphẹ phọ ikạr ri eḅonyon nyodị ezu. Kụ aHezekiah amhoghi ni dị ilọ ophamaghạn i/tọl kụ akuamhị aaḅereghị mọ aZihova alhoghonhaạn nyodị ḍighaạgh.—2 Ki. 20:2, 3.
16. AZihova aḍighi ika loor emoghi phọ aHezekiah?
16 Izin phọ aHezekiah azu bọ ikạr ri etir aZihova iboom, kụ aḅenhị nyodị mọ: “Mị manhaghạn ni iiḅereghị phọ anạ. Mị mamhiịn ni izin phọ anạ. Mị kaakonhom ni nyinhạ, nạ aḍum.” AZihova anmạ ni ighirigiir kụ arom oyil phọ Aizaya mọ aghị aḅenhị nyodị mọ odị kadoonyẹ ni ghuḍum mọ odị kụ aḅilhẹ apẹl Jeruselem asighẹ ḍighaạgh awe Assyria phọ.—2 Ki. 20:4-6.
17. Ika kụ edị aZihova rulhoghonhaạn ghan iyira ḍighaạgh mem lọ yira osoman egbagarạ e/moon? (Psalm 41:3) (Miịn kẹn afoto phọ.)
17 Iyaạr dị yira otuughạ. Nạ amoọgh ni ezẹgh dị eghịgh mudị eekonhom i/lo ḍughụm? R’izin, ḅeeḅereghị aḅenhị aZihova. ABaibul phọ ungọ ni iyira okuphom owol mọ, “Odẹ onmạ ighirigiir, Enaạn phọ eḍighi bọ zin oomo iidereghị” kuudereghị ni iyira esi oomo imhinhimhiịn phọ ayira. (2 Kọr. 1:3, 4) Rodon, yira ro/gon dị aZihova kasighẹ oomo iiḅaghamhị phọ ayira, kuolọ yira kotue ni okuphom owol mọ odị kulhoghonhaạn ni iyira ḍighaạgh. (Bạl Psalm 41:3.) Dị eego esi uwaloor iigbia phọ odị, aZihova kungọ ni iyira inyaạm, osụ-olhoghi, ḅilhẹ r’eephọ olhoghi dị yira kotue osoman iiḅaghamhị phọ. (Prov. 18:14; Fil. 4:13) Odị aḅilhẹ kẹn ruudereghị ghan iyira dị eego esi oḍuom olhoghi phọ odị ungọ bọ iyira mọ moọny amem oomo areezẹgh kekunhughian ni.—Isa. 33:24.
AZihova kapagharanhaạn ni iiḅereghị phọ ayira esi ongọ ayira inyaạm, osụ-olhoghi, ḅilhẹ r’eephọ olhoghi (Miịn ekpịgh phọ 17)
18. Eghẹn esi aBaibul kụ reedereghị ghan nyinhạ mem dị nạ asoman odẹgh ophogh? (Miịn igbe phọ “Ikpo onhụ Iidereghị Dị Ketue Ni Egbuurogh Izin Ayira.”)
18 Ikpo onhụ phọ aZihova iidereghị ni aHezekiah. Eniin phọ eten phọ kẹn, kụ edị Ekpo onhụ phọ aZihova edi bọ siphẹ Baibul phọ ketue iidereghị iyira ḍio phọ arodon mem dị yira osoman iiḅaghamhị. (Rom 15:4) Mem dị oniin onyọ umaranhi ephẹn West Africa amhoọgh ezẹgh akansạ, odị arọl ghan emoghi bịn. Odị aḅẹm mọ: “Eniin esi aBaibul dị ekạr ikparamhị ghan imhị pọ Isaiah 26:3. Ii, yira ko”kpetenhaan dọl iiḅaghamhị, esi aBaibul phọ ephẹn phọ ingọ ni imhị oḍuom olhoghi mọ aZihova kungọ ni iyira eephọ olhoghi orue okparạm mem dị yira omhoọgh iiḅaghamhị.” Nạ amoọgh ni esi aBaibul dị reedereghị ghan nyinhạ mem dị nạ asoman dọl dị egbagarạ obobọ eghịgh mudị oḍuomolhoghi o/lho mun ḍughụm?
19. Eeghe odọ aghisigh kụ rukori iyira?
19 Yira okạr odi siḍio aruukunha phọ, kụ yira olegheri mọ araraạr dị kekọm ghan emoghi kebụgh ghan bịn. Kụ iduọn yira omhiịn bọ siphẹ eḍeenhaan phọ aHannah, Devid, r’Uw-emhạ phọ Hezekiah, mem dị aZihova amhiịn izin phọ ayira, retir ghan ni nyodị. Izin phọ ayira ekạr kụ emạn maạr esi odị. Loor esi iduọn phọ, torobọ amem lọ yira omhoọgh iiḅaghamhị, omhoghi ghan oḅenhị aZihova esi iiḅereghị. Yira olegheri ni mọ abumor r’abumaranhi phọ ayira uphomhoghiạn ni iyira, esi iduọn phọ yira ku/bilhẹ ghan bidị utọl sạm. Ikpo onhụ phọ ogẹ bọ siphẹ aBaibul phọ eghị ghan ghisigh ikparamhị ghan iyira, eḅilhẹ iidereghị iyira. Yira okạr okuphom owol mọ eḍighi maạr dị yira okparạm, kụ ophamhanhạm ḍimheerạ phọ ayira, aZihova kunmo ni iyira ruumo. Kụ ipẹ phọ eḅarạm ookiạ oguan phọ aḅẹm bọ mọ aZihova kagbuurogh ni asighẹ riḍien ayira izin otọ, izin amabi, r’izin amem dị eghịgh mudị oḍuom olhoghi o/lho mun. (Ogan. 21:4) Mem mọ amuphẹ phọ yira kozu ghan izin ibo bịn.
AḌUỌR PHỌ 4 “Jehovah Is My Shepherd”