‘Makato Ducu Wumok Matek I Marre Kekenwu’
‘Agikki me jammi ducu dong cok. Makato ducu wumok matek i marre kekenwu.’—1 PETERO 4:7, 8.
YECU ongeyo ni bedo-ne ki lukwenane pi cawa manok ma odong eni pire tek. En onongo ngeyo ngo ma tye ka kuro-gi i anyim. Gin onongo gitye ki tic matek ma omyero gucobbi, ento kibidagogi ki dok unogi, kit macalo kitimo kwede i kome. (Jon 15:18-20) Pi tyen ma kato kicel ma onongo gin gitye kacel i dye wor me agikki meno, en obedo ka poyo wigi ni, gubed ki cwiny me ‘marre keken-gi.’—Jon 13:34, 35; 15:12, 13, 17.
2 Lakwena Petero ma onongo tye i dye wor meno-ni, oniang tyen kop meno. Inge mwaki mogo, i kare ma tye ka coyo lokke ma onongo kicok jwero Jerucalem, Petero dok onwoyo pi tek pa mar. En owaco ki Lukricitayo ni: ‘Agikki me jammi ducu dong cok. Makato ducu wumok matek i marre kekenwu.’ (1 Petero 4:7, 8) Lok pa Petero ni pire tek pi jo ma gitye ka kwo i ‘kare me agikki’ me yub me jammi me kare man. (2 Temceo 3:1) ‘Mar matek’ obedo gin ango? Pingo pire tek ni omyero wabed ki lakit mar meno bot jo mukene? Dok wan watwero nyutone nining?
‘Mar matek’—Obedo gin Ango?
3 Dano mapol gitamo ni mar obedo gin ma giwinyo ma bino pire kene. Ento Petero onongo pe tye ka lok i kom kit mar mo keken; en onongo tye ka lok i kom lakodi mar ma dok kite pat. Tyen lok man ni “mar” ma tye i 1 Petero 4:8 gonye ki i leb Grik ni a·gaʹpe. Te lokke tye ni mar ma pe wany dok ma cik ma iye lac aye telo. Buk mo ocoyo ni: “Mar me agape-ni twero bedo i te twero pien ni mukwongo, pe obedo gin ma wawinyo awinya ento obedo moko tam ma a i mitti ma kelo tic.” Kit macalo walako kit mogo ma kelo woro-ni, omyero gipo wiwa apoya me nyuto mar bot luwotwa, ma watimo ma lubbe ki kit ma cik pa Lubanga ma igi lac nyuto.—Acakki 8:21; Jo Roma 5:12.
4 Man pe tyen lokke ni omyero wamar luwotwa mere pien ni obedo gin ma omyero watim. A·gaʹpe pe obedo gin ma a i cwiny. Petero owaco ni omyero “wumok matek [nyayo iye, “atir atir”] i marre kekenwu.”a (Kingdom Interlinear) Kadi bed kit meno, lakit mar-nu pud mito keto tek. Pi tyen kop madok i kom nyig lok me Grik ma kigonyo ni “matek,” lakwan matut mo, owaco ni: “Kelo cal ler pa langwec mo ma otele wa i agikki kit ma nongo teko mudong ducu dong tye ka mitte i agikki me ngwec.”
5 Ci dong, marwa, pe myero ogik woko i timo jammi ma timo yot keken nyo gikone bot jo manok keken ma iwa oyero. Mar pa Lukricitayo mito wamar wa jo ma naka yam pe wamaro-gi. (2 Jo Korint 6:11-13) Nen ka maleng, kit kodi mar man obedo gin ma mito wadong dok wati pire, kit macalo lapyem ngwec myero opwonye kare ducu dok oti me medo dirone. Pire tek ni omyero wabed ki mar ma kit meno pi luwotwa. Pingo? Pi tyen lok adek olo.
Pingo Myero—Wamarre Kekenwa?
6 Me acel, “pien mar a ki bot Lubanga.” (1 Jon 4:7) Jehovah, Won kit man ma kelo wat-ti, omarowa mukwongo. Lakwena Jon owaco ni: “Gin ma yam onyuto marre botwa en ene, Lubanga ocwalo Wode acel keken i lobo wek omi wabed kwo pire.” (1 Jon 4:9) Lubanga ‘ocwalle’ odoko dano, otiyo ticce me pwony, ki dok oto i kom wir—meno ducu otimme “wek wanong kwo.” I yo ango ma myero wadok kwede i kom mar pa Lubanga mamalo ma onyuto-ni? Jon owaco ni: “Lurema, ka Lubanga dong omarowa kit man, wan bene myero wamarre kekenwa.” (1 Jon 4:11) Niang ni Jon ocoyo ni, “Ka Lubanga dong omaro wan”—pe in keni ento wan. Lok man nen kamaleng: Ka Lubanga dong omaro luworo luwotwa, ci wan bene myero wamargi.
7 Me aryo, ma pire dong tek aye ni wamarre kekenwa makato kombeddi wek wakony omegu ma gimito kony pien “agikki me jammi ducu dong cok.” (1 Petero 4:7) Watye ka kwo i kare ma kiwaco con ni, ‘piny bibedo marac’ iye-ni. (2 Temceo 3:1) Kwo me lobo, can ma pe dano aye kelo ki auna una keliwa kwo matek. Ka atematema tye, omyero wabed ma cok ki luwotwa wamedde ameda. Mar matek biribowa kacel dok tugo cwinywa weko ngat ‘acel acel paro pi wade.’—1 Jo Korint 12:25, 26.
8 Me adek, mito wamarre kekenwa pien pe wamito ‘miyo kare ki Catan’ me tic kwede i komwa. (Jo Epeco 4:27) Catan tiyo oyot ki roc ma tye i kom luwotwa ma guye, gorogi, balgi calo ajut me yoko tyen. Mono lok mogo ata ma pe gitamo nyo tic mogo ma gitimo labongo kica-gu bimiyo waweko kacokke woko? (Carolok 12:18) Pe, ka watye ki mar matek pi luwotwa! Mar ma kit meno konyo me gwoko kuc ki ribbe me tic bot Lubanga ma nongo watye ‘atena.’—Jepania 3:9.
Kit me Nyuto ni Imaro jo Mukene
9 Nyuto mar myero ocakke ki paco. Yecu owaco ni gibingeyo jo ma lulub-be i ada ki mar ma gitye kwede i kom luwotgi. (Jon 13:34, 35) Mar myero onen pe i kacokke keken ento wa ki paco bene—i kin jo munyomme ki i kin lunyodo ki lutino. Pe myero wabed ka winyo ki i cwinywa ni watye ki mar pi jowa me paco; myero wanyut meno i yo mogo ma nen.
10 Jo ma gunyomme gitwero nyuto mar i kingi nining? Ka ada laco moni maro dako-ne, ci weko en ngeye i lokke ki i ticce—wa ki i ot ki i kin lwak ni en obedo gin amara-ne. En bene woro dakone dok bene paro pi tam ma en kelo, ki kit ma en winyo kwede. (1 Petero 3:7) En keto pi ber bedo pa dakone anyim kato mege woko, dok en timo jammi ducu ma en twero me miyo jammi ma en mito me kom, me cwiny, ki kit ma en winyo kwede. (Jo Epeco 5:25, 28) Dako ma tye ki mar ada i kom cware miye “woro matut,” kadi bed en kare mukene pe cobbo tam pa en dako. (Jo Epeco 5:22, 33) En konyo kor cware dok winye bene, pe bedo ladidi pi jammi ma pe nonge, ento note ki cware i keto cwinygi i jammi me cwiny.—Acakki 2:18; Matayo 6:33.
11 Lunyodo, wun wutwero nyuto mar bot lutinowu nining? Mitti ma wutye kwede me tic matek pirgi nyuto marwu pirgi. (1 Temceo 5:8) Ento lutino gimito jammi makato cam, ruk, ki kabedo. Ka ni omyero gudong calo jo ma maro dok gitiyo pi Lubanga, myero ipwonygi ki jammi me cwiny. (Carolok 22:6) Man tyene ni omyero wakwany kare me kwano Baibul, wot i pwony, ki i kacokke pa Lukricitayo calo luot. (Nwoyo Cik 6:4-7) Timo jammi ma kit meno kare ducu mito jalo kare, tutwalle i kare man ma kwo tye matek mada-ni. Keto tek i paro pi mitti me jammi me cwiny pa lutinoni obedo gin ma nyuto mar, kit meno inyuto ni iketo cwinyi i ber bedogi me labed naka.—Jon 17:3.
12 Pire tek bene ki lunyodo me nyuto mar bot lutinogi ki paro pi kit ma giwinyo kwede. Tam pa lutino toco; cwinygi ma toconi mito mar wek wigi opye. Wac botgi ni imarogi, dok imargi matek, pien lok ma kit meno miyo giwinyo ni kimarogi dok ni pirgi tek. Pwo-gi pi jammi mabeco ma gitimo i ada, man weko gin ngeyo ni in kara ineno jammi ma gin timo ki dok ni obedo gin ma pire tekki. Pwonygi ki mar, pien tira ma kit meno weko gin ngeyo ni in iparo pi kodi dano ma gin gibedo. (Jo Epeco 6:4) Kit yo me nyuto mar ma kit meno ducu konyo me gero paco ma onote ki yomcwiny ma miyo gibedo ma guyubbe me kanyo peko ma bino i kare man me agikki ni.
13 Mar miyo watimo kica pi goro pa jo mukene. Wi opo ni i kare ma Petero owaco ki jo ma kwano loke ni, “wumok matek i marre kekenwu,” en omiyo tyen lok ma omiyo man pire tek ni, “pien mar umo lwak bal mapol.” (1 Petero 4:8) ‘Umo’ bal tyen lokke pe obedo ‘umo’ bal maraco. Miyo ngec ma kit meno bot luelda me kacokke rwatte. (Lulevi 5:1; Carolok 29:24) Pe bibedo yo me mar—nyo ma lubbe ki ginacoya—me ye ni lubal maraco gubed ka uno nyo yelo jo ma gipe ki bal mo.—1 Jo Korint 5:9-13.
14 Pol kare, bal ki gin mogo ma jo muye luwotwa gipoto iye, gibedo jammi matino. Wan ducu ki acel acel watimo bal i lok ki tic kicel kicel, waturo gen pa dano i komwa nyo wacwero cwinygi bene. (Yakobo 3:2) Dong bedo ber me ruune me yaro bal pa jo mukene i kin lwak? Kwo ma kit man kelo anywenanywena i kacokke. (Jo Epeco 4:1-3) Ka cik me marre aye dorowa, ci pe wabibedo ka ‘kwoto bal ducu’ pa jo ma gitye i niye. (Jabuli 50:20) Kit macalo kweyo me pwuyo kor ot ki rangi kano rac ma tye i kor ot woko, i yo acel-lu mar miyo wakano bal pa jo mukene.—Carolok 17:9.
15 Mar weko wakonyo jo ma mito kony. Kit ma piny tye ka medde ki doko rac i kare man me agikki-ni, twero bedo ni jo muye luwotwa kare mukene mito kony i yo me kom. (1 Jon 3:17, 18) Me lapor, nyo cente pa ngat mo i kacokkewa odoko nok woko nyo orwenyo ticce? Ci watwero miyo kony me jammi, kit ma kerowa twero. (Carolok 3:27, 28; Yakobo 2:14-17) Nyo gang pa dato mo ma oti mito ni kiroc? Ci watwero kwanyo kare me miyo kony me rocone.—Yakobo 1:27.
16 Nyuto marwa pi jo mukene pe gik i kom jo ma bedo cok kwedwa keken. Kare mukene watwero winyo kwena ni lutic pa Lubanga me lobo mukene nongo gubedo ki peko me oyengyeng, lweny, yamo ajuru magwar. Oromo bedo ni omyero kilabgi ki i peko me cam, bongi aruka, ki jammi mukene. Pe omyero wapar ni gin gubedo rangi del kom nyo kaka mukene. Wan ‘watye ki mar pi omegiwa ducu.’ (1 Petero 2:17) Dong, calo Lukricitayo me kacokke me i cencwari me acel, omyero watere me konyo kor yub ma cwalo kony me apoka me lobogi. (Tic pa Lukwena 11:27-30; Jo Roma 15:26) Ka wanyuto mar i yo ma kit meno, ci wajingo marwa me ribbe doko matek i kare man me agikki.—Jo Kolocai 3:14.
17 Mar konyowa me nywako lok me kwena maber me Ker pa Lubanga ki jo mukene. Tam kong i kom lanen pa Yecu, pingo en obedo latit kwena ki lapwony? Pien ‘kica omake’ i kom lwak pi kit can me cwiny ma onongo gitye kwede. (Marako 6:34) Lukwat me dini goba onongo gubwologi dok guwekogi niyak, nga ma dong onongo omyero opwonygi ki lok ada me cwiny ki ominigi gen. Dong, mar ki kica ocwako mac matek i cwinye, omiyo en okweyo cwiny dano ki “lok me kwena maber me ker pa Lubanga.”—Luka 4:16-21, 43.
18 Dano mapol kombeddi bene, gibwologi dok bene giwekogi niyak dok gitye labongo gen. Calo Yecu, ka waparo matut pi kec me cwiny ma tye ka neko dano ma peya gingeyo Lubanga me ada, ci wabibedo ki mar ki kica me nywako kwedgi lok man me kwena maber me Ker pa Lubanga ni. (Matayo 6:9, 10; 24:14) Kit ma kare dong tye manokki, tito pi kwena man me larre-ni mitte pi oyot ma dong loyo kare mo keken.—1 Temceo 4:16.
“Agikki me Jammi Ducu Dong Cok”
19 Po ni, Petero ocako wi pwonye pi bedo ki mar bot luwotwa ki lok ni: “Agikki me jammi ducu dong cok.” (1 Petero 4:7) Cokcokki, lobo me bal man biweko yo ki lobo manyen me kit ma atir pa Lubanga. (2 Petero 3:13) Dong, kombeddi pe obedo kare me cobo mitiwa kenwa. Yecu ociko ni: “Ento wugwokke kenwu, cwinywu owek doko nwang pi woro cam, ki mero kongo, ki pi lok me kwo man ma miyo wubedo ki tam mapol, wek nino-nu pe obin oumwu atura macalo akum.”—Luka 21:34, 35.
20 I yo ducu, dong, omyero ‘wabed ma wakiyo piny,’ ma nongo wangwa twolo pi ngeyo ka kwene ma wao iye i piny me kare man. (Matayo 24:42) Wabedu ma wagwokke i kom atematema pa Catan ma oromo gengiwa yo woko. Omyero pe wawek lobo man ma marre okwe mangicci ogengwa me nyuto marwa pi jo mukene. Makato ducu, omyero wamedde ki nyiko cok ki Jehovah, Lubanga me ada, ma Ker pa Meciya-ne cokcokki bicobo yubbe me deyo ducu i lobo man.—Niyabo 21:4, 5.
[Lok ma tye piny]
a I 1 Petero 4:8, Baibul mukene ma kigonyo waco ni omyero wamar luwotwa “i ada,” “matut” nyo “pi kare ducu.”
PENY I KOM LOK MA KINENO
• Pwony ango ma Yecu omiyo ki Lukwena-ne i kare ma dong en tye ka cikogi, dok ngo ma nyuto ni Petero oniang tyen lok meno? (Para. 1-2)
• ‘Mar matek’ obedo gin ango? (Para. 3-5)
• Pingo omyero wamar luwotwa? (Para. 6-8)
• In itwero nyuto ni imaro jo mukene nining? (Para. 9-18)
• Pingo man pe obedo kare me cobo mitiwa kenwa, dok ngo ma omyero dong watim? (Para.19-20)
[Cal ma tye i pot karatac 29]
Bedo ki ot ma onote konyo me kanyo lyeto me kare man me agikki ni
[Cal ma tye i pot karatac 30]
Mar miyo wakonyo jo ma gimito kony
[Cal ma tye i pot karatac 31]
Nywako lok me kwena maber me Ker pa Lubanga bot jo mukene obedo tic me mar