Benɛ Yesu kɛ e kaseli ɔmɛ ya Betania a, a ye ligbi etɛ ngɛ lejɛ ɔ. Hɔɛgbi mɔtu mla ngɛ Nisan ligbi 10 nɔ ɔ, a pue nɔ kɛ ho Yerusalem ya. E su he ko nɛ hwɔ bɔni Yesu yemi. Enɛ ɔ he ɔ, benɛ e na ngmɔkɔ tso ko ɔ, e ya tso ɔ he konɛ e ya tsɔ eko. Se anɛ ngmɔkɔ ngɛ tso ɔ nɔ lo?

E maa pee kaa March nyɔhiɔ ɔ nyagbe nɛ Yesu ya ngmɔkɔ tso ɔ he ɔ nɛ. Pi jamɛ a be ɔ nɛ ngmɔkɔ tsohi woɔ. Mohu ɔ, a pɔɔ womi ngɛ June nyɔhiɔ ɔ mi. Se bahi ngɛ tso ɔ nɔ kusuu. Enɛ ɔ tsɔɔ kaa ngmɔkɔ tso ɔ je ba mla. Lɔ ɔ he ɔ, Yesu susu kaa tso ɔ wo yiblii mla. Bahi nɛ ngɛ tso ɔ nɔ kusuu ɔ ma nyɛ maa sisi nihi kaa yiblii ngɛ nɔ. Enɛ ɔ he ɔ, Yesu de ke: “Nɔ ko nɔ ko be o yiblii yee hu gblegbleegble!” (Marko 11:14) Nɔuu nɛ tso ɔ ba amɛ bɔni gblimi. Jamɛ a ligbi ɔ we jena loko kaseli ɔmɛ nu nɔ́ nɛ Yesu de ɔ sisi.

E kɛ we nɛ Yesu kɛ e kaseli ɔmɛ ya su Yerusalem. O ma kai kaa ngɛ Nisan ligbi 9 ɔ nɔ ɔ, Yesu ya sɔlemi we ɔ, nɛ e hyɛ sɔlemi we ɔ mi tsuo kɛ kpe. Enɛ ɔ he ɔ, e nɔ jena nɛ ji Nisan ligbi 10, e kpale ya sɔlemi we ɔ. Pi nɛ e yaa hyɛ lejɛ ɔ kɛkɛ, mohu ɔ, e kpale yaa pee nɔ́ nɛ e pee jeha etɛ nɛ be ngɛ jeha 30 Hetsɔmi ɔ sisi ɔ. (Yohane 2:14-16) Yesu ‘bɔni nihi nɛ a ngɛ ní juae, kɛ nihi nɛ a ngɛ ní hee ngɛ lejɛ ɔ fiemi.’ E sake ‘sika tsakeli ɔmɛ a we okplɔɔ ɔmɛ, kɛ nihi nɛ a ngɛ lahuɛ juae ɔ a sɛ ɔmɛ ngɔ fia si.’ (Marko 11:15) Yesu tsi nihi nɛ a ngɔɔ a tlomihi kɛ guɔ sɔlemi we ɔ kɛ yaa a wehi a mi ɔ po blɔ.

Mɛni he je nɛ Yesu kɛ hɛdɔ fie sika tsakeli ɔmɛ kɛ nihi nɛ a juaa ní ngɛ sɔlemi we ɔ? Yesu de mɛ ke: ‘A ngma ke, “Ye we ɔ, a ma tsɛ lɛ je ɔ tsuo sɔlemi we.” Se nyɛɛ lɛɛ nyɛɛ kɛ pee ojo fiali a laami he.’ (Marko 11:17) Yesu tsɛ mɛ ojo fiali, ejakaa a woɔ níhi a he jua ngmangmaangma pe bɔ nɛ e sa kaa a jua kɛ ha nihi nɛ ya heɔ lohwehi kɛ ya sãa bɔ ngɛ sɔlemi we ɔ. Enɛ ɔ he ɔ, Yesu naa mɛ kaa ojo fiali.

Osɔfo nikɔtɔma amɛ, kɛ mlaa tsɔɔli ɔmɛ, kɛ ma nimeli ɔmɛ nu níhi nɛ Yesu pee ɔ he. Enɛ ɔ he ɔ, a hɛ dɔ wawɛɛ, nɛ a ma a juɛmi nya si kaa bɔ tsuaa bɔ nɛ e ji ɔ, a maa gbe lɛ. Se nɔ́ ko tsi mɛ blɔ. A li blɔ nɔ nɛ a maa gu kɛ gbe Yesu, ejakaa nihi babauu ngɛ e ngɔ yae, nɛ a ngɛ lɛ tue bue.

Pi Yuda bi pɛ nɛ a ya Hetsɔmi ɔ. Ma je li nɛ a tsake a tsui hu ya eko. Hela bi komɛ hu ya konɛ a ya ja Mawu. A ya de Filipo ke a suɔ nɛ a maa na Yesu. Eko ɔ, akɛnɛ biɛ Filipo ji Hela biɛ he je nɛ a ya Filipo ngɔ ɔ nɛ. Filipo susu kaa e sɛ nɛ ni ɔmɛ nɛ a na Yesu, lɔ ɔ he ɔ, e kɛ Andrea ya ajla. Kɛkɛ nɛ e kɛ Andrea a ya bɔ Yesu amaniɛ ngɛ sɔlemi we ɔ.

Yesu le kaa e piɛ bɔɔ nɛ e gbenɔ be maa su. Enɛ ɔ he ɔ, e na kaa pi be nɛ e sa kaa e ngɔ e he kɛ hi nihi tsɔɔe ji nɛ ɔ. Benɛ e kɛ kaseli ɔmɛ ngɛ munyu tue ɔ, e ngɔ nɔ́ hetomi nɔ́ enyɔ komɛ kɛ tsu ní. E de mɛ ke: ‘Jehanɛ lɛɛ be ɔ su nɛ a maa wo Nɔmlɔ Bi ɔ hɛ mi nyami babauu. I ngɛ nyɛ dee anɔkuale mi ke, ke a du we ngma ngu ngɛ zu mi nɛ́ e gbo ɔ, lɛɛ ngma ngu kake ngmelu ji lɛ daa. Se ke e gbo ɔ, e woɔ yiblii babauu.’​​—Yohane 12:23, 24.

Se nami ko be ngma ngu kake ngmelu he. Se ke e sɛ zu mi nɛ e “gbo” ɔ, e maa puɛ, nɛ e maa wa, nɛ e maa wo yiblii fuu. E ngɛ mi kaa benɛ Yesu ngɛ zugba a nɔ ɔ, lɛ pɛ ji adesa nɛ e ye mluku mohu lɛɛ, se anɔkuale nɛ e maa ye kɛ ya si e gbenɔ mi ɔ ma he nihi nɛ a suɔ kaa a kɛ a níhi maa sã afɔle ngɛ Mawu jami he ɔ a yi wami. Enɛ ɔ he ɔ, Yesu de mɛ ke: ‘Nɔ nɛ suɔ e wami ɔ, e wami ɔ maa laa lɛ; se nɔ nɛ ngɔɔ e wami kɛ haa ngɛ je nɛ ɔ mi ɔ, e maa to e wami ɔ kɛ maa ya neneene.’​​—Yohane 12:25.

Yesu susuu we lɛ nɔ kake too pɛ e he, ejakaa e de ke: “Ke nɔ ko suɔ kaa e ma sɔmɔ mi ɔ, e nyɛɛ ye se, kɛkɛ ɔ, i kɛ ye tsɔlɔ ɔ maa hi he kake. Nɔ tsuaa nɔ nɛ ma sɔmɔ mi ɔ, Tsaatsɛ maa wo e hɛ mi nyami.” (Yohane 12:26) Anɛ pi jɔɔmi nɛ se be ji nɛ ɔ lo? Nihi nɛ Tsɛ ɔ maa wo a hɛ mi nyami ɔ maa piɛɛ Kristo he kɛ ye matsɛ ngɛ e Matsɛ Yemi ɔ mi.

Benɛ Yesu kai kaa e maa na nɔ́ loko e ma gbo ɔ, e sɔle ke: “Jehanɛ lɛɛ ye mumi ngɛ haoe ngɛ ye mi, nɛ i li nɔ́ nɛ ma de. Anɛ ma de Tsaatsɛ nɛ e tsi amanehlu nɛ ɔ nya nɛ e ko ba ye nɔ lo?” Se Yesu sume nɛ e tu fo ngɛ Mawu suɔmi nya ní nɛ e maa pee ɔ nya. Lɔ ɔ he ɔ, e de ke: “Dɛbi! Lɔ ɔ nɔuu he nɛ i ba, konɛ ma ba gblee be nɛ ɔ kɛ e mi nɔ́ nami kpetekpleenyɛ ɔ mi.” (Yohane 12:27) Akɛnɛ Yesu fĩɔ Mawu yi mi tomihi a se be tsuaa be he je ɔ, e suɔ kaa e kɛ e wami maa sã afɔle.

Nisan ligbi 10 ya pee Hɔɛgbi. Jamɛ a ligbi ɔ, Yesu ya sɔlemi we ɔ, nɛ e bɔni e gbenɔ ɔ he munyu tumi. Akɛnɛ Yesu ngɛ haoe ngɛ bɔ nɛ e gbenɔ ɔ maa sa e Tsɛ ɔ biɛ he ha he je ɔ, e sɔle ke: “Tsaatsɛ, wo mo nitsɛ o hɛ mi nyami!” Kɛkɛ nɛ gbi ko pɛ wawɛɛ kɛ je hiɔwe ke: “I wo ye hɛ mi nyami momo, se ma kpale pee ekohu.”​​—Yohane 12:27, 28.

Benɛ nihi nɛ a daa si ngɛ lejɛ ɔ nu gbi nɛ ɔ, sawale nu mɛ. Ni komɛ susu kaa hiɔwe lɛ si. Ni komɛ hu de ke: “Hiɔwe bɔfo ko kɛ lɛ tu munyu.” (Yohane 12:29) Se Yehowa gbi nɛ a nu ɔ nɛ! Pi enɛ ɔ ji kekle be nɛ adesahi nu nɛ Mawu tu Yesu he munyu kɛ je hiɔwe tɛɛ.

O ma kai kaa benɛ Yohane baptisi Yesu ngɛ Yordan pa a mi ɔ, e nu Mawu gbi. Mawu de ngɛ Yesu he ke: “Imi nitsɛ ye Bi nɛ i suɔ ji nɛ ɔ nɛ! Ee, i ngɛ e he bua jɔmi saminya.” Benɛ a ye jeha 32 Hetsɔmi ɔ se ɔ, Yohane, Petro kɛ Yakobo na Yesu nɔmlɔ tso su tsakemi ɔ. Nyumu etɛ nɛ ɔmɛ nu nɛ Mawu de ke: “Ye Bi nɛ i suɔ lɛ, nɛ i náa e he tsui ji nɛ ɔ nɛ! Nyɛɛ bu lɛ tue.” (Mateo 3:17; 17:5) Se si etɛne ɔ lɛɛ, nihi babauu nu Yehowa gbi!

Yesu de ke: “Gbi nɛ ɔ, pi imi ye he nɛ e pɛ, nyɛ mohu nyɛ he.” (Yohane 12:30) Enɛ ɔ ji odase nɛ tsɔɔ kaa Yesu ji Mesia nɛ a wo e he si ɔ nɛ.

Jehanɛ hu ɔ, bɔ nɛ Yesu ye anɔkuale ha ngɛ zugba a nɔ ɔ tsɔɔ bɔ nɛ e sa nɛ adesahi nɛ a hi si ha. E maa nɔ mi hu kaa e sa nɛ a kpata Satan nɛ e ji je yaya nɛ ɔ nɔ yelɔ ɔ hɛ mi. Enɛ ɔ he ɔ, Yesu de ke: “Amlɔ nɛ ɔ, be ɔ su nɛ a maa kojo je ɔ, nɛ nɔ nɛ ngɛ je ɔ nɔ matsɛ yee ɔ, a ma kpa lɛ.” Gbenɔ nɛ Yesu ma gbo ɔ tsɔɔ we kaa a ye e nɔ, mohu ɔ, lɔ ɔ maa tsɔɔ kaa e ye kunimi. Ngɛ mɛni blɔ nɔ? Yesu tsɔɔ mi ke: “Ke a wo ye nɔ kɛ je zugba a nɔ ɔ, ma gbla nihi tsuo kɛ ba ye ngɔ.” (Yohane 12:31, 32) Kɛ gu Yesu gbenɔ ɔ nɔ ɔ, e maa gbla nihi kɛ ba e ngɔ konɛ a ná neneene wami.

Benɛ Yesu tu ‘e nɔ nɛ a ma wo’ kɛ je zugba a nɔ ɔ he munyu ɔ, ma kpekpemi ɔ de ke: “Wa mlaa a de ke Kristo ɔ maa hi si kɛ maa ya neneene. Kɛ pee kɛɛ nɛ moo lɛɛ o deɔ ke a ma wo Nɔmlɔ Bi ɔ nɔ ɔ? Mɛnɔ ji kikɛmɛ a Nɔmlɔ Bi nɛ ɔ?” (Yohane 12:34) Ngɛ odase babauu nɛ a na, kɛ Mawu gbi nɛ a nu ɔ tsuo se ɔ, a kpɛti nihi fuu he we yi kaa Yesu ji nɔmlɔ Bi ɔ loo Mesia nɛ a wo e he si ɔ.

Yesu kpale de ni ɔmɛ kaa lɛ ji “la a nɛ.” (Yohane 8:12; 9:5) E de ma kpekpemi ɔ ke: ‘Be bɔɔ ko pɛ nɛ e piɛ nɛ la a kɛ nyɛ maa hi si. Be mi nɛ la a ngɛ nɛ ɔ, nyɛɛ nyɛɛ blɔ ɔ nɔ, konɛ diblii ɔ nɛ ko ba ná nyɛ. Be abɔ nɛ nyɛ ngɛ la a nɛ ɔ, nyɛ he lɛ nyɛɛ ye, konɛ nyɛ plɛ la a bimɛ.’ (Yohane 12:35, 36) Lɔ ɔ se ɔ, Yesu ya laa e he ejakaa pi Nisan 10 nɔ nɛ e ma gbo ngɛ. Nisan 14 ji be nɛ a ma ‘wó e nɔ’ kɛ je zugba a nɔ. Lɔ ɔ ji sɛumi nɛ a maa sɛu lɛ ɔ nɛ.​​—Galatia Bi 3:13.

Hemi kɛ yemi nɛ Yuda bi ɔmɛ ná we ngɛ Yesu mi ɔ ha nɛ gbami ko ba mi. Gbalɔ Yesaya gba kɛ fɔ si kaa ni ɔmɛ a hɛngmɛ ma yu, nɛ a maa kplii a tsui, nɛ a be tsakee konɛ a tsa mɛ. (Yesaya 6:10; Yohane 12:40) Ngɛ anɔkuale mi ɔ, Yuda bi babauu kplii a tsui, nɛ a he we yi kaa Yesu ji Kpɔlɔ nɛ a maa gu e nɔ kɛ he a yi wami.

Nikodemo, Yosef nɛ je Arimatia, kɛ ma nimeli fuu “he Yesu ye.” Anɛ hemi kɛ yemi nɛ a ngɛ ɔ maa wo mɛ kã konɛ a nyɛɛ Yesu se, aloo ‘nimli a hɛ mi nyami’ nɛ a ngɛ hlae loo nimli a hɛ mi gbeye yemi be hae nɛ a nyɛɛ e se?​​—Yohane 12:42, 43.

Yesu nitsɛ tsɔɔ nɔ́ nɛ hemi kɛ yemi nɛ nɔ ko ma ná ngɛ e mi ɔ tsɔɔ tutuutu. E de ke: “Nɔ tsuaa nɔ nɛ heɔ mi yeɔ ɔ, pi imi nɛ e he ye, se mohu nɔ nɛ tsɔ mi ɔ nɛ e he ye ɔ nɛ. Nɔ tsuaa nɔ nɛ na mi ɔ, e na nɔ nɛ tsɔ mi ɔ.” Anɔkualehi nɛ Mawu fa Yesu kaa e tsɔɔ ɔ he hia saminya. Enɛ ɔ he ɔ, Yesu de ke: “Nɔ tsuaa nɔ nɛ kua mi, nɛ e ngɔɛ munyu nɛ i fiɛɛ ɔ hulɔ ɔ, nɔ ko ngɛ nɛ maa kojo lɛ. Nyagbe ligbi ɔ, munyu ɔmɛ nɛ i tu ɔ maa kojo lɛ.”​​—Yohane 12:44, 45, 48.

Yesu de kɛ gbe nya ke: “Anɔkuale munyu ji nɛ ɔ nɛ, ejakaa níhi tsuo nɛ i de ɔ, pi imi nitsɛ ye yi mi nɛ i to kɛ de ekoeko. Tsɛ ɔ nɛ tsɔ mi ɔ lɛ fa ke ma de. I le kaa nɔ́ nɛ Tsɛ ɔ fa ke e ba mi ɔ haa neneene wami; lɔ ɔ he ɔ, nɔ́ nɛ e de mi ɔ, lɔ ɔ i deɔ.” (Yohane 12:49, 50) Yesu le kaa e be kɛe nɛ e maa ngɔ e wami kɛ sã afɔle kɛ he adesahi tsuo nɛ a ma he lɛ maa ye ɔ a yi wami.​​—Roma Bi 5:8, 9.