Watchtower INTANƐTƖ ZƲ AWUUKUZIYELƐDƖKA
Watchtower
INTANƐTƖ ZƲ AWUUKUZIYELƐDƖKA
Aɣɩnda
  • BAYƖBƲLƲ
  • AWUUKU NƖƖ NNINYENI MVƲLƆ
  • DƖYƐZUMANLƐ
  • w25 June owu. azʋ. 14-19
  • Kã Wʋ Nwʋ Azɩ Mmɩlɩ Mɔ Wʋádɩ Debe Tʋ Nɩ

Vidiyo bela íni ɔfʋã ɛkɩhyɩ.

Yɛpakyɛbɛ wʋ, dɩyɛ be ɩákɔ bʋwɔ wɔ vidiyo mɔɔ ɔtwɩ̃ɩ̃ yɩ nu.

  • Kã Wʋ Nwʋ Azɩ Mmɩlɩ Mɔ Wʋádɩ Debe Tʋ Nɩ
  • Ɔwɩɛnɩlɛ Aɣanɩ Ɩbɔ Gyehova Yɩ Bulombunlililɛ Nwʋ Ɛlawulo (Mɔɔ Yesuma)—2025
  • Odwokɔtile ngyɩkɩ̃ɩ̃ngyɩkɩ̃ɩ̃
  • Ndwokɔ mɔɔ ɩ nɩɩ yɩ di nsɛ́
  • YÉZI MMƖLƖ MƆ AWIELƖYƐ YƖ KƐƔA
  • YÉZI ƆHƲANƖ MƆƆ GYEHOVA KOLUWA ZƲLƆ KƆWƲWA YƐ
  • YÉZI MƆƆ IKEZI WƆ EƔILE BE
  • KEZIMƆ GYEHOVA ZI YƐ BƲWƆ NƖ, YƐLƆ́KƲLA KƐDƖ YƖ TƲ KƲLAKƲLA
  • Abɔkɔ Mɔɔ Ikile Kɛɛ Yɛfa Yɛ Nwʋ Yetiã Gyehova Zʋ
    Yɛ Kilisinyianɩ Ɛbɩlawɔlɛ Nɩɩ Dasɩlɛlilɛ—Dɩyɛzumanlɛ Kɛlɛta—2023
  • Kakɛ Kɛɛ Gyehova Yɛ Lɛ “Tɩyasɩvʋlɔ Nyamɩnlɩ Nɩ”
    Ɔwɩɛnɩlɛ Aɣanɩ Ɩbɔ Gyehova Yɩ Bulombunlililɛ Nwʋ Ɛlawulo (Mɔɔ Yesuma)—2024
  • Mɩnla Yɛ Yezi Yɛfalɩ Kezimɔ Gyehova Kowuwa Mmenii Ndɛnɩ Wɔ Eɣile Be Nɩ Nwʋ a?
    Ɔwɩɛnɩlɛ Aɣanɩ Ɩbɔ Gyehova Yɩ Bulombunlililɛ Nwʋ Ɛlawulo (Mɔɔ Yesuma)—2024
  • Suma Debe Wɔ Mmenyia Nɔhʋanlɛmaa Bo Ndwokɔ Mɔɔ Itualɩ Yɩ Tʋ Yɩ Nu
    Ɔwɩɛnɩlɛ Aɣanɩ Ɩbɔ Gyehova Yɩ Bulombunlililɛ Nwʋ Ɛlawulo (Mɔɔ Yesuma)—2024
Kilá Sʋ̃maa
Ɔwɩɛnɩlɛ Aɣanɩ Ɩbɔ Gyehova Yɩ Bulombunlililɛ Nwʋ Ɛlawulo (Mɔɔ Yesuma)—2025
w25 June owu. azʋ. 14-19

DƖYƐZUMALƐ ODWOKƆ 26

NDWOMI 123 Kã Wʋ Nwʋ Azɩ Ma Nyamɩnlɩ Yɩ Nhyɩhyɛlɩyɛ

Kã Wʋ Nwʋ Azɩ Mmɩlɩ Mɔ Wʋádɩ Debe Tʋ Nɩ

“Kezimɔ Dɩyɛ Munwala Zʋ Tumivʋlɔ yɩ dɩ nɩ, ɩyɛ sɩ kɛɛ yɛkɛdɩ yɩ tʋ.”—DWB. 37:23.

BƲTAYƖ

Yɛkɔnwʋ kɛɛ sɛ yézi mɔɔ ikezi wɔ eɣile be nɩ munwatĩĩ po a, sa yɛkʋla yekyina ndwokɔzɩzɩbɛ munwa mmɩlɩ mɔ yɛdwɩnɩndwɩnɩɩ mɔɔ yezi daada nwʋ na yɛva yɛ nwʋ yediã Gyehova zʋ nɩ.

1. Kɛ Gyehova wɔlɩ yɛ zeli a, na mɩnla ti a?

GYEHOVA wɔlɩ yɛ wɔ ɔhʋanɩ sʋnʋnkʋ̃ be zʋ mɔɔ ɩma yɛkʋla yɛdwɩ̃, yesuma nninyeni mvʋlɔ, yɛtɩ nninyeni tʋ, na yɛfa mɔɔ yesuma nɩ yɛyɛ egyima. Mɩnla ti mɔɔ ɩwɔlɩ yɛ wɔ ɔzɔ ɔhʋanɩ yɩ zʋ a? Ɩpɛ kɛɛ ‘yenyia Nyamɩnlɩ nwʋ nnimidi’ na yekyina nnimidi mɔɔ yenyia nɩ zʋ yesizi abɔkɔ mɔɔ nɣɛlɛbɛ wɔ nu mmɩlɩ mɔ yɛsʋ̃mɩɩ yɩ nɩ.—Ɛɣɛ. 2:​1-5; Wul. 12:1.

2. (a) Mɩnla yɛ ɩsɛ kɛɛ yede yetiã numɔ wɔ yɛzayɛ yɛ nwʋ a? (Dwoobu 37:​23, 24) (Kila mfonyini yi sʋ̃.) (b) Sɛ yede yetiã numɔ kɛɛ, kɛ dɩyɛ bela yɛ yezi a, kɛ ɩbʋwa yɛ ise a?

2 Ɩwɔ numɔ kɛɛ Gyehova wɔlɩ yɛ wɔ ɔhʋanɩ be zʋ mɔɔ yɛkʋla yesuma nninyeni sʋ̃maa dɩyɛ, naasʋ̃ nninyeni ɛgyɩkɩ̃ɩ̃ be la yɛ yezi a. (Kɩnga Dwoobu 37:​23, 24.) Mɔwʋ sunzu Dwoobu nwʋ kila. Gyehova ɣizialɩ yɩ ndwokɔ sʋ̃maa va wʋwalɩ yɩ ma ɩnwʋnlɩ kɛɛ ntʋlɔnkʋdɩ kɛ dɩyɛ bela yɛ izi a. Ɔzɔ nkɔmmɔwɔlɛ yɩ wʋwalɩ Dwoobu ma ɩnwʋnlɩ kɛɛ ɩsɛ kɛɛ ɩkã yɩ nwʋ azɩ na ɩsɩnza yɩ adwɩnɩ. (Dwb. 42:​3-6) Amɩyɛ sʋ̃, sɛ yede yetiã numɔ kɛɛ, kɛ dɩyɛ bela yɛ yezi a, sa ɩbʋwa yɛ. Ɔzɔ kãnwʋazɩ adwɩnɩ yɩ kɔwʋwa yɛ ma yɛkɛva yɛ nwʋ kediã Gyehova zʋ kɛɛ mɛyɩ yɛ ikehile yɛ mɔɔ yehyinyia ankasa na ama yɛahʋla yɛazizi abɔkɔ mɔɔ nɣɛlɛbɛ wɔ numɔ a.—Ɛɣɛ. 2:6.

Hanyɩɩ be zʋ̃ mununkumi yi nu ɩdɔ Dwoobu zʋ mmɩlɩ mɔ Gyehova ɩ nɩɩ yɩ tɩndɛɛ nɩ. Ilayɩhu nɩɩ Dwoobu yɩ ɔhɔnwʋmmɔ awohwimaa asã yɩ begyĩĩ ahanlɩ bekilaa.

Sɛ yede yetiã numɔ kɛɛ yézi debe a, ɩkɔhʋla kɔwʋwa yɛ kɛmɔ ɩwʋwalɩ Dwoobu nɩ (Kila nkyɩkyɛmi 2)


3. Mɩnla yɛ yɛbazunzu nwʋmɔ wɔ dɩyɛzumanlɛ eyi nu a?

3 Wɔ dɩyɛzumanlɛ eyi nu nɩ, yekozunzu nninyeni mɔɔ yézi nɩ numɔ be nwʋ nɩɩ ndwokɔzɩzɩbɛ mɔɔ ebiye a eyi kɛma yekeyiyia nɩ. Akʋ̃ sʋ̃, yekehila sianti mɔɔ ɩdɩ baaba kɛɛ yézi nninyeni be nɩ. Mɔɔ yekozuma nɩ kɔwʋwa yɛ ma yɛkɛhyɛ anwʋlazʋ mɔɔ yɛlɛ wɔ Gyehova, Nyamɩnlɩ mɔɔ “yi nnimidi di munli” yɩ nu ɛzɩzɩbɛ kɛɛ, mɛyɩ yɛ ɩkã mɔɔ ihyinyia kɛɛ yɛnwʋ yɩ ankasa ikile yɛ a.—Dwb. 37:16.

YÉZI MMƖLƖ MƆ AWIELƖYƐ YƖ KƐƔA

4. Kɛmɔ Matiyu 24:36 kile nɩ, mɩnla dɩyɛ ɔkʋ̃ yɛ yézi a?

4 Kɩnga Matiyu 24:36. Yézi mmɩlɩ mɔ oyuwadɩ eyi yɩ awielɩyɛ kɛɣa. Gyisɛsɩ po, mmɩlɩ mɔ nɩ ɩwɔ azɩlɛ yɩ zʋ nɩ, nɩ ízi “eɣile nɩ, anzɛnyɩɩ dɔnɩhwɩlɩ nɩ.”a Aɣinzi yi, ɩhã ihileli yɩ asʋ̃mavʋlɔ yɩ kɛɛ, Gyehova nkʋ̃ la yɛ ɩwɔ ɔnwʋmɔ ɔhʋanɩ kɛɛ ikehile mmɩlɩ mɔ ɩsɛ kɛɛ nninyeni be sizi a. (Egy. 1:​6, 7) Gyehova ɩhyɛ mmɩlɩ mɔ ɩkɛva oyuwadɩ eyi yɩ awielɩyɛ kɛɣa nɩ idiã kɛ, naasʋ̃ yɛlɔ́kʋla kɔnwʋ mmɩlɩ pɔkyɩɩ mɔɔ eyi kezi.

5. Iluwakɛɛ yézi mmɩlɩ mɔ awielɩyɛ yɩ kɛɣa nɩ ti, ebiye a kɛ eyi kɛhã yɛ keze a?

5 Mɔɔ Gyisɛsɩ hanlɩ nɩ ma yɛnwʋ kɛɛ, yézi mmɩlɩ tɩndɩnlɩ mɔɔ ɩsɛ kɛɛ yɛdɩkɛ ansaana awielɩyɛ nɩ ɩaɣa. Iluwa eyi ti, ebiye a yɛ abʋtalɩ kɛzã anzɛnyɩɩ ye padi kogolɔ, titili sɛ yɛva alʋbɔ sʋ̃maa yɛlɩkɛ kɛɛ Gyehova yi eɣile yi kɛɣa a. Anzɛnyɩɩ sa ye padi kʋla kolɔ mmɩlɩ mɔ ye mmusunwamaa nɩɩ mmenii mvʋlɔ bɛsɩlɩ yɛ iluwakɛɛ awielɩyɛ mɔɔ yɛkã nwʋmɔ odwokɔ yɩ ɩlɛ́balɩ ti nɩ. (2 Pit. 3:​3, 4) Sa yɛkʋla yɛtɩ nɣanlɩ kɛɛ, sɛ yezi eɣile pɔkyɩɩ mɔɔ awielɩyɛ yɩ kɛɣa a, ankɩ yekenyia abʋtalɩ sʋ̃maa na ɩayɛ mɛlɛkɛ kʋlaa kɛɛ yekegyina ɛzɩlɩkɛ mɔɔ bɛsɩlɩ yɛ nɩ yi munwa.

6. Mɩnla ti mɔɔ ɩdɩ baaba kɛɛ yézi mmɩlɩ mɔ awielɩyɛ yɩ kɛɣa a?

6 Iluwakɛɛ Gyehova ɩlɛ́kanlɩ mmɩlɩ pɔkyɩɩ mɔ awielɩyɛ yɩ kɛɣa nɩ ilékileli yɛ nɩ ti, ɩma yenyia ɔnwʋmɔ ɔhʋanɩ mɔɔ yɛkɛva kehile kɛɛ yɛsʋ̃mɩɩ yɩ iluwakɛɛ yɛdɔ yɩ na yede yi yedi. Kɛ awielɩyɛ mɔɔ ɩbaa yɩ ti mɔɔ yɛsʋ̃mɩɩ Gyehova a, mfomi yɛpɛ kɛɛ yɛsʋ̃mɩ yɩ daabaa. Kɛ ankɩ yɛkɛva yɛ adwɩnɩ munwala yekeziye mmɩlɩ mɔ “Gyehova yi eɣile” yi kɛɣa yɩ zʋ nɩ, ɩsɛ kɛɛ yɛbɔ mmɔdɩnɩ kɛɛ yɛkɛva yɛ adwɩnɩ keziye nninyeniba mɔɔ ɔzɔ eɣile yi kɛva kɛɣa nɩ zʋ. Sɛ yɛyɛ zɔ a, ɩkɛma yɛkɔhɔ zʋ yekeɣike Gyehova, yɛanyia yi nu anwʋlazʋ, na yɛayɛ mɔɔ yɛkɔhʋla bela yɛazɔ yɩ anyɩ.—2 Pit. 3:​11, 12.

7. Mɩnla yɛ yezi a?

7 Ihyinyia kɛɛ yɛfa yɛ adwɩnɩ yesiye mɔɔ yezi nɩ zʋ, mɔɔ mɛyɩ yɛ lɛ kɛɛ, awielɩyɛ nɩ wɔlɩ yɩ tʋ wɔ 1914. Gyehova ma yenyia Bayɩbʋlʋ nkɔmɩhyɛ azʋlɔtʋ mɔɔ ɩma yɛnwʋ yɩ petee kɛɛ awielɩyɛ mmɩlɩ nɩ wɔlɩ yɩ tʋ wɔ 1914. Na ɩhã nninyeni mɔɔ nɩ ikezizi wɔ oyuwadɩ ɔzʋmɩ ɔzɔ mmɩlɩ mɔ ɩbaa nɩ ihile yɛ. Na iluwa mɔɔ isizii nɩ ti, yede yedi kɛɛ “Gyehova yi eɣile kezile nɩ iɣike.” (Zɛf. 1:14) Akʋ̃ sʋ̃, yezi egyima mɔɔ Gyehova pɛ kɛɛ yɛyɛ, mɔɔ mɛyɩ yɛ lɛ kɛɛ yɛkɛhã “odwokɔba eyi mɔɔ ɩfalɩ Nyamɩnlɩ yi Bulombunlililɛ yɩ nwʋ” nɩ yekehile mmenii sʋ̃maa. (Mt. 24:14) Yɛkãã odwokɔba eyi wɔ azɩlɛ kɛyɛ 240 zʋ wɔ ndɛnɩ mɔɔ ɩbʋ 1,000 nu. Iáhyinyia kɛɛ yɛkɔnwʋ “eɣile nɩ, anzɛnyɩɩ dɔnɩhwɩlɩ nɩ” ansaana yɛava ɛhyɩmɛ yɛayɛ egyima eyi mɔɔ nwʋmɔ hyinyia nɩ.

YÉZI ƆHƲANƖ MƆƆ GYEHOVA KOLUWA ZƲLƆ KƆWƲWA YƐ

8. Mɩnla yɛ “nɔhʋanlɛ Nyamɩnlɩ nɩ yi egyima” nɩ kile a? (Odwokɔhanlɛvʋlɔ 11:5)

8 Kɛ mmɩlɩ munwala yɛ yɛnwʋ “nɔhʋanlɛ Nyamɩnlɩ nɩ yi egyima” a. (Kɩnga Odwokɔhanlɛvʋlɔ 11:5.) Ɔzɔ odwokɔ yɩ kile mɔɔ Gyehova ɩma isizi anzɛnyɩɩ mɔɔ ɩma nwʋmɔ ɔhʋanɩ ma isizi na ama yi tile nu pɔkɔ ɩaɣa numɔ. Yézi sianti mɔɔ ebiye a Gyehova kɛma ɔhʋanɩ ma nninyeni be kezizi anzɛnyɩɩ ɔhʋanɩ pɔkyɩɩ mɔɔ ikoluwa zʋ kɔwʋwa yɛ. (Ndw. 37:5) Bayɩbʋlʋ yɩ fa ezilɛ mɔɔ yézi “nɔhʋanlɛ Nyamɩnlɩ nɩ yi egyima” nɩ tindiã kezimɔ yézi ɔhʋanɩ mɔɔ kuakula nyi wɔ yɩ maamɩ yi kunlu nɩ nwʋ. Sayɩnsɩmaa po bɛlɛ́tɩlɩ eyi tʋ bʋwɔ. Ɔzɔ la sʋ̃ yɛ yɛlɔ́kʋla kɔnwʋ kezimɔ Gyehova kɛyɛ dɩyɛ bela nɩ nu a.

9. Iluwakɛɛ yézi ɔhʋanɩ pɔkyɩɩ mɔɔ Gyehova koluwa zʋ kɔwʋwa yɛ nɩ ti, ebiye a mɩnla adwɩnɩ yɛ yekenyia a?

9 Iluwakɛɛ yézi ɔhʋanɩ pɔkyɩɩ mɔɔ Gyehova koluwa zʋ kɔwʋwa yɛ nɩ ti, sa ɩkʋla ɩma yɛ adwɩnɩ yɛ yɛ anwɩ̃ anwɩ̃ wɔ pɔkɔ mɔɔ ɩsɛ kɛɛ yesi nɩ nwʋ. Ebiye a yɛkɔhwɩnhwɩ̃ yɛ agyia azɩ kɛɛ yɛkɛva nninyeni kɔwɔ afɔlɩ, dɩkɛɛ nninyeni mɔɔ yɛkɛdɩdɩ zʋ wɔ yɛ ɛbɩlawɔlɛ nu anzɛnyɩɩ yekodu kɔhɔ dɩka mɔɔ mmʋwalɩyɛ nwʋ hyinyia na yɛadɛlɛ yɛ ɔzʋ̃mɩnlɛ egyima yɩ nu. Anzɛnyɩɩ sɛ yɛákʋla yetwu ye sunzuma ɔfʋã nu bʋtayɩ nwʋ, yɛ dasɩlɛlilɛ egyima yɩ iázo mma baaba bela, anzɛnyɩɩ yeyiyia ndwokɔzɩzɩbɛ wɔ asafʋ egyima be mɔɔ yɛyɛɛ nwʋ a, ebiye a yekenyia adwɩnɩ kɛɛ Gyehova anyɩ iáleli yɛ nwʋ.

10. Iluwakɛɛ yézi ɔhʋanɩ pɔkyɩɩ mɔɔ Gyehova koluwa zʋ kɔwʋwa yɛ nɩ ti, mɩnla subanɩ mɔɔ nwʋmɔ hyinyia yɛ ɩbʋwa yɛ ma yenyia a?

10 Iluwakɛɛ yézi ɔhʋanɩ pɔkyɩɩ mɔɔ Gyehova koluwa zʋ kɔwʋwa yɛ nɩ ti, ɩbʋwa yɛ ma yenyia subanɩ mɔɔ nwʋmɔ hyinyia dɩkɛɛ kãnwʋazɩ. Eyi bʋwa yɛ ma yɛnwʋ kɛɛ Gyehova yɛ izi mɔɔ ɩdɩ baaba a. (Ayɩ. 55:​8, 9) Akʋ̃ sʋ̃, ɩbʋwa yɛ ma yenyia Gyehova nu anwʋlazʋ kʋlaa kɛɛ ikeli bʋwabɩlɛ bela nwʋ egyima wɔ ɔhʋanɩ baaba zʋ. Sɛ yɛ dasɩlɛlilɛ egyima yɩ kɔ bʋwɔ anzɛnyɩɩ yɛkʋla yɛyɛ asafʋ egyima be a, yɛfa nwʋmɔ animinyiamɩ munwatĩĩ yɛma Gyehova. (Ndw. 127:1; 1 Kɔl. 3:7) Sɛ nninyeni ɩákɔ kɛmɔ nɩ yekilaa ɔhʋanɩ a, ɩsɛ kɛɛ yɛkakɛ kɛɛ Gyehova zi dɩyɛ bela. (Ayɩ. 26:12) Yɛyɛ yɛ ɔfʋã nu dɩyɛ, na yɛkɔ zʋ yenyia anwʋlazʋ kɛɛ Gyehova keli mɔɔ ɩha yɩ nwʋ egyima. Sɛ iáduwa nnwʋánlɩ ɔhʋanɩ zʋ ɩyɛ yɩ dɩyɛ kɛmɔ nɩ ɩyɛ yɩ wɔ ɔwɔkɩ nɩ po a, yɛwɔ yi nu anwʋlazʋ kɛɛ sa ɩfa ɔhʋanɩhilelɛ mɔɔ yehyinyia nɩ ɩma yɛ.—Egy. 16:​6-10.

11. Mɩnla nninyeni mɔɔ nwʋmɔ hyinyia yɛ yezi a?

11 Yezi kɛɛ Gyehova dɩ ɔlɔlɛ, pɛlɩpɛlɩ, nɩɩ nɣɛlɛbɛvʋlɔ mmɩlɩ munwala. Yezi kɛɛ mɔɔ yɛyɛ yɛma mɛyɩ Gyehova nɩɩ ye mmeliyema nɩ, yɩ anyɩ sɔ paa. Na yezi sʋ̃ kɛɛ Gyehova yila bɛzabɛ mɔɔ bedi yi nɔhʋanlɛ nɩ mmɩlɩ munwala.—Hib. 11:6.

YÉZI MƆƆ IKEZI WƆ EƔILE BE

12. Mɩnla yɛ yesuma wɔ Gyemisi 4:​13, 14 yɩ nu a?

12 Kɩnga Gyemisi 4:​13, 14. Nɔhʋanlɛ odwokɔ yɛ lɛ kɛɛ, yézi mɔɔ ɩkɔdʋ yɛ wɔ eɣile be. Oyuwadɩ eyi nu mɛyɩ, nninyeni sʋ̃maa tʋ yɛ mɔɔ yɛáhila ɔhʋanɩ anzɛnyɩɩ yéni zʋlɔ tumi. (Odw. 9:11) Eyi ti, yézi sɛ mɔɔ yɛwɔ ye ti nu kɛɛ yɛkɛyɛ nɩ kɔhɔ bʋwɔ anzɛnyɩɩ yɛkɔhɔ zʋ kɔwʋwa azɩ po na yɛayɛ nwʋmɔ egyima a.

13. Iluwakɛɛ yézi mɔɔ ikezi wɔ eɣile be nɩ ti, ɩyɛ a kɛ ɩma yɛtɩ nɣanlɩ yese a?

13 Iluwakɛɛ yézi mɔɔ ikezi wɔ eɣile be nɩ ti, ɩkɔhʋla kɛma ɩkɛyɛ sɩ kɛɛ yekegyina ndwokɔzɩzɩbɛ munwa. Mɩnla ɔhʋanɩ zʋ a? Sɛ yɛma mɔɔ ikezi wɔ eɣile be nɩ nwʋ adwɩnɩndwɩnɩ hyɛ yɛ zʋ a, sa ɩkʋla ɩma yɛ anyɩnlɩlelɛ sɩkɛ. Asianɩ nɩɩ nninyeni mɔɔ yɛáhila yɩ ɔhʋanɩ mɔɔ ɩtʋ yɛ nɩ kɔhʋla kɛma yekeli alɔbɔ na yɛ adwɩnɩ iadu ɩavʋla. Sɛ mɔɔ yekilaa yɩ ɔhʋanɩ nɩ ɩába nu a, ɩkɔhʋla ɩkɛma ye padi kogolɔ.—Ɛɣɛ. 13:12.

14. Sɛ yekenyia anyɩnlɩlelɛ baaba a, ígyĩ mɩnla zʋ a? (Kila mfonyini yi sʋ̃.)

14 Sɛ yekyina ndwokɔzɩzɩbɛ munwa a, yɛfa yekile kɛɛ ɩávalɩ nwʋmɔ mɔɔ ikezi bela nɩ yɛkɔzʋ̃mɩ Gyehova iluwakɛɛ yɛdɔ yɩ. Bayɩbʋlʋ ma yɛnwʋ kɛɛ íni kɛɛ yekila ɔhʋanɩ kɛɛ Gyehova kɔwɔ yɛ nwʋ banɩ wɔ nninyeni tanɩ munwatĩĩ nwʋ, na ɔzɔ la sʋ̃ yɛ ɩáhyɛhyɛ dɩyɛ bela mɔɔ ikezi wɔ yɛ ɛbɩlawɔlɛ nu nɩ itiã kɛ a. Izi kɛɛ yɛ anyɩnlɩlelɛ ígyĩ mɔɔ yezi kɛɛ ɩkɔdʋ yɛ wɔ eɣile be nɩ zʋ. Mfomi, sɛ yɛpɩbɛ yɩ ɔhʋanɩhilelɛ na yɛyɛ sutiye yɛma yɩ a, yɛ ɩkɛma yɛ anyɩ kele a. (Gyɛ. 10:23) Sɛ yɛpɩbɛ yɩ ɔhʋanɩhilelɛ mmɩlɩ mɔ yesizii abɔkɔ a, nɩ ɩdɩ kɛmɔ yɛkãã kɛɛ: “Sɛ ɩyɛ Niibenyia yɩ pɛ na yɛda nnwʋanlɩ nu a sa yɛyɛ eyi anzɛnyɩɩ ɔkʋ̃ yɩ sʋ̃.”—Gye. 4:15.

Mfonyini: 1. Ɛzɩlɛ be nɩɩ yɩ ɣa benyia bɛlɛ nninyeni bokuaa bɛ go bag nu. Bɛlɛ Bayɩbʋlʋ nɩɩ nninyeni azʋlɔtʋ be mɔɔ nwʋmɔ hyinyia bokuaa baagɩ yɩ nu. 2. Ɛzɩlɛ yɩ, enlinlɛ yɩ, nɩɩ bɛ ɣa benyia yɩ hɔ wula ɛdamɛ aliyia be tʋ mmɩlɩ mɔ nzulo itwuu. Bɛlɛ nninyeni mɔɔ bɛva bogualɩ bɛ go bag yɩ nu bedii egyima wɔ asianɩ mmɩlɩ nu.

Sɛ yɛpɩbɛ Gyehova yɩ ɔhʋanɩhilelɛ na yetiye yɩ a, yekenyia banɩwɔlɛ (Kila nkyɩkyɛmi 14-15)b


15. Mɩnla yɛ yezi yɛfalɩ eɣile be nwʋ a?

15 Ɩwɔ numɔ kɛɛ yézi mɔɔ ikezi wɔ awulohyɩnlɩyɛ bela nu dɩyɛ, naasʋ̃ yezi kɛɛ Gyehova ɩwɔ anʋhʋba kɛɛ yekenyia nnwʋanlɩ mɔɔ íni awielɩyɛ wɔ sʋlɔ anzɛnyɩɩ azɩlɛ yɩ zʋ. Yezi kɛɛ ɩlɔ́kʋla keli awohwi na dɩyɛ bela íni kɛnɩ mɔɔ ɩkɔhʋla kezi yɩ ɔhʋanɩ kɛɛ yɩ anʋhʋba munwala kɛɣa nu. (Tay. 1:2) Yɩzayɩ nkʋ̃ la yɛ ‘ɩkã awielɩyɛ ndwokɔ, na ɩkã nninyeni mɔɔ belésili nwʋ odwokɔ itiã ɛkɛnɩ ɔzʋmɩ mmɩlɩ tɩndɩnlɩ’ a. Nninyeni mɔɔ ɩhanlɩ kɛɛ ikezizi wɔ Bayɩbʋlʋ mmɩlɩ nu nɩ munwala ɣalɩ numɔ, na ɔzɔ la yɛ mɔɔ ɩhã ɩvalɩ eɣile be nwʋ nɩ kɛɣa numɔ a. (Ayɩ. 46:10) Yezi kɛɛ dɩyɛ bela íni kɛnɩ mɔɔ ɩkɔhʋla kezi Gyehova ɔhʋanɩ kɛɛ ɩkɔlɔ yɛ. (Wul. 8:​35-39) Ɩkɛma yekenyia nɣɛlɛbɛ, ɛɣɛɛlɛyɩkyɩlɛ nɩɩ tumi mɔɔ yɛkɛva yekegyina dɩyɛ bela mɔɔ yekeyiyia nɩ yi munwa. Sa yɛkʋla yenyia anwʋlazʋ kɛɛ Gyehova kɔwʋwa yɛ na iayila yɛ.—Gyɛ. 17:​7, 8.

KEZIMƆ GYEHOVA ZI YƐ BƲWƆ NƖ, YƐLƆ́KƲLA KƐDƖ YƖ TƲ KƲLAKƲLA

16. Mɩnla yɛ Gyehova zi falɩ yɛ nwʋ a, na kɛ eyi ma ɛtɩ nɣanlɩ se a? (Ndwomi 139:​1-6)

16 Kɩnga Ndwomi 139:​1-6. Yɛ Wɔlɛvʋlɔ yɩ zi yɛ nwʋ ndwokɔ munwatĩĩ. Izi mɔɔ yɛdwɩnɩ nwʋmɔ nɩɩ kezimɔ yɛtɩ nɣanlɩ. Izi mɔɔ yɛkã, nɩɩ mɔɔ ɩwɔ yɛ ahʋnlɩnɩ nu. Akʋ̃ sʋ̃, izi mɔɔ yɛyɛ munwatĩĩ nɩɩ sianti mɔɔ yɛyɛ zɔ. Kɛmɔ Bulombunli Devidi hanlɩ nɩ, Gyehova wɔ tumi nɩɩ ɛpɛ kɛɛ ɩkɔwʋwa yɛ mmɩlɩ munwala. Amansɔnɩ Munwatĩĩ Niibenyia nɩ, mɔɔ ɩdɩ sʋlɔ nɩɩ azɩlɛ yɩ Wɔlɛvʋlɔ nɩ dwɩnɩ wʋ nwʋ baaba. Kɛ eyi ma ɛtɩ nɣanlɩ ese a? Devidi hanlɩ kɛɛ: “Ɔzɔ nnimidi nɩ yɛ mʋ nnwʋánlɩ sʋ̃maa. Ɩwɔ sʋlɔ ɩma mɩ, na ɩbʋlʋ mɩ ntɩyasɩ zʋ kʋlaa.”—Ndw. 139:​6, ad.

17. Mɩnla ti mɔɔ ɩkɔhʋla kɛyɛ sɩ kɛɛ yekele keli kɛɛ Gyehova zi yɛ bʋwɔ paa a?

17 Ebiye a iluwa mɔɔ izizili wɔ yɛ abusunwa nu, dɩka mɔɔ yɛzʋ̃, anzɛnyɩɩ nninyeni mɔɔ nɩ yede yedi ti, sa ɩkʋla ɩyɛ sɩ ɩma yɛ kɛɛ yɛkɔnwʋ kɛɛ Gyehova dɩ Ɛzɩlɛ mɔɔ ɩwɔ ɔlɔlɛ mɔɔ ɩdwɩnɩ yɛ nwʋ. Anzɛnyɩɩ ebiye a sa yɛtɩ nɣanlɩ kɛɛ tanɩ be mɔɔ yɛyɛlɩ yɩ mmɩlɩ be nɩ dɩ kezi nkʋ̃ʋ̃ ma Gyehova ɩlɛ́pɛ yɛ anyunu kehila po, na ɩhwɩ̃ yɩ nwʋ wɔ yɛ nwʋ kʋlaa. Devidi po dɩlɩ nɣanlɩ zɔ. (Ndw. 38:​18, 21) Anzɛnyɩɩ abiye mɔɔ ɩzʋ̃ yɩ ahʋnlɩnɩ nu ɩbɔɔ mmɔdɩnɩ kɛɛ ɩkɛzɩnza yɩ ɛbɩlawɔlɛ na ɩava Nyamɩnlɩ yɩ mmɛla ɩawɔ yɩ ɛbɩla kenyia adwɩnɩ kɛɛ, ‘Sɛ Nyamɩnlɩ tɩ mʋ tʋ paa a, mɛyɩ nɩ mɩnla ti mɔɔ ɩpɛ kɛɛ miyiaki nninyeni be mɔɔ ɩyɛ sɩ ɩma mɩ kɛɛ mʋkɔhwɩ̃ mʋ nwʋ wɔ nwʋmɔ nɩ a?’

18. Sɛ yede yetiã numɔ kɛɛ Gyehova zi yɛ bʋwɔ tɛla kezimɔ yezi yɛ nwʋ a, kɛ ɩbʋwa yɛ ise a? (Kila mfonyini yi sʋ̃.)

18 Sa yɛkʋla yesuma kɛɛ yekele kediã numɔ kɛɛ Gyehova zi yɛ bʋwɔ tɛla kezimɔ yezi yɛ nwʋ na ɩnwʋ nninyeniba wɔ ye nu mɔɔ yɛzayɛ po yɛánwʋ yɩ. Ɩwɔ numɔ, ɩnwʋ sinidɔlɛ wɔ yɛ nwʋ na ɩtɩ kezimɔ yɛtɩ nɣanlɩ nɩɩ nninyeni be mɔɔ yɛyɛ nɩ tʋ, naasʋ̃ ɩdɔ yɛ. (Wul. 7:15) Sɛ yɛba yɛnwʋ kɛɛ Gyehova zi kezimɔ yɛdɩ ankasa a, ɩkɛma anwʋlazʋ mɔɔ yɛwɔ wɔ yi nu nɩ kɛyɛ kezi na ɩkɛma yɛkɛva anyɩnlɩlelɛ yɛkɔzʋ̃mɩ yɩ wɔ nɔhʋanlɛlilɛ nu.

Mfonyini: 1. Eliyema be mɔɔ yi padi golɔ ikilaa tokulo nu mmɩlɩ mɔ nzulo itwuu na anwunzumi ɣa nɩ. 2. Eliyema yɩ wɔ Paladayɩsɩ, ɩ nɩɩ yɩ ɔhɔnwʋmmɔ luwa file kɩnlɩma be zʋ na yɩ anyɩ ile.

Gyehova hyɛ dedi mɔɔ yɛwɔ wɔ oyuwadɩ fʋlɔ mɔɔ ɩva ɩwɔ yɛ anʋhʋba nɩ nu ɛzɩzɩbɛ ɩfa ɩbʋwa yɛ ma yekyina ndwokɔzɩzɩbɛ mɔɔ yɛáhila yɩ ɔhʋanɩ wɔ oyuwadɩ eyi nu nɩ munwa (Kila nkyɩkyɛmi 18-19)c


19. Mɩnla yɛ yezi yɛfalɩ Gyehova nwʋ a?

19 Yezi kɛɛ Gyehova dɩ ɔlɔlɛ, na pɩlazunɛ bela íni eyi nwʋ. (1 Dwɔ. 4:8) Yezi kɛɛ ɩhyɩhyɛ mmɛla ɩma yɛ iluwakɛɛ ɩdɔ yɛ na ɩpɛ kɛɛ isi yɛ bʋwɔ. Yezi kɛɛ Gyehova pɛ kɛɛ yenyia nnwʋanlɩ mɔɔ íni awielɩyɛ. Mɔɔ ɩkɛyɛ na eyi ɩayɛ bʋwɔ nɩ, ɩva elelɛdɩyɛ nɩ ɩma yɛ. Elelɛdɩyɛ nɩ ma yenyia anwʋlazʋ kɛɛ sa yɛkʋla yɛsʋ̃mɩ Gyehova kɛmɔ ɩpɛ yɩ ɩávalɩ nwʋmɔ kɛɛ yedi mfʋmɩ nɩ. (Wul. 7:​24, 25) Na yezi kɛɛ “Nyamɩnlɩ ɩdɩ kezi ɩtɛla yɛ adwɩnɩ, na izi dɩyɛ bela.” (1 Dwɔ. 3:​19, 20) Gyehova nwʋ dɩyɛ bela mɔɔ ɩfalɩ yɛ nwʋ nɩ, na ɩwɔ ye nu anwʋlazʋ kɛɛ sa yɛkʋla yɛyɛ yɩ apɛdɩ.

20. Mɩnla yɛ ɩkɔwʋwa yɛ na adwɩnɩndwɩnɩ ɩáhyɛlɩ yɛ zʋ a?

20 Mɔɔ ihyinyia kɛɛ yɛnwʋ yɩ munwala Gyehova ɩhã ihile yɛ. Sɛ yɛzʋ̃ kãnwʋazɩ nu yede eyi yetiã nu a, ɩlɛ́ma mɔɔ yéni zʋlɔ tumi nɩ nwʋ adwɩnɩndwɩnɩ kɛhyɛ yɛ zʋ na ɩkɛma yɛkɛva yɛ adwɩnɩ keziye nninyeni mɔɔ nwʋmɔ hyinyia ankasa nɩ zʋ. Sɛ yɛyɛ zɔ a, nɩ yɛdaa yɩ ali kɛɛ yɛwɔ Gyehova, “enii mɔɔ yi nnimidi di munli” nɩ nu anwʋlazʋ kʋlakʋla. (Dwb. 36:4) Ɩwɔ numɔ kɛɛ yɛádɩ nninyeni be tʋ kakɩ yɩ dɩyɛ, naasʋ̃ yezi kɛɛ Gyehova kɔhɔ zʋ kehilehile yɛ nninyeni sʋ̃maa daabaa.—Odw. 3:11.

KƐ OKOWUWA KEZE A?

  • Mɩnla ti mɔɔ ɩdɩ baaba kɛɛ yézi mmɩlɩ mɔ awielɩyɛ nɩ kɛɣa a?

  • Mɩnla ti mɔɔ iáhyinyia kɛɛ yɛnwʋ mɔɔ ikezi wɔ eɣile be ansaana yɛ anyɩ iale a?

  • Sɛ yede yetiã numɔ kɛɛ Gyehova zi yɛ bʋwɔ tɛla kezimɔ yezi yɛ nwʋ a, kɛ ɩbʋwa yɛ ise a?

NDWOMI 104 Sunzuma Nwanzanwanza Yɩ Dɩ Nyamɩnlɩ Yɩ Akyɛdɩ

a Gyisɛsɩ yɛ ikeli kʋnɛ mɔɔ ɩkɛva Setanɩ yɩ oyuwadɩ tanɩ eyi kɛɣa awielɩyɛ nɩ yɩ anyunu a, meti ntɩyasɩ wɔ numɔ kɛɛ yɛkɛhã kɛɛ kakɩ yɩ izi eɣile mɔɔ Amagadɔnʋ kɔwɔ yɩ tʋ nɩɩ mmɩlɩ mɔ ‘ikeli nkunimi’ ikowie.”—Yik. 6:​2, 19:​11-16.

b MFONYINI NWƲ NDWOKƆ: Ɛzɩlɛ be nɩɩ yɩ ɣa benyia bɛlɛ nninyeni bokuaa bɛ go bag nu kɛva keziyeziye bɔ nwʋ kɛma asianɩ.

c MFONYINI NWƲ ODWOKƆ: Eliyema benyia be mɔɔ iyiyiaa ndwokɔzɩzɩbɛ ituaa nyilalɛ mɔɔ ikenyia wɔ oyuwadɩ fʋlɔ yi nu nɩ nwʋ mfonyini.

    Ahanta Buuku (2015-2025)
    Numá Yɩ
    Kɔ́ Numɔ
    • Aɣɩnda
    • Kyɛ́
    • Yɛ́ nzɩnzanlɩyɛ mɔɔ ɛpɛ yɩ wɔ ɛkɩhyɩ
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mmɛla Mɔɔ Ɩwɔ Nwʋmɔ
    • Nwʋmɔ Nhyɩhyɛlɩyɛ
    • Nwʋmɔ Nninyeni
    • JW.ORG
    • Kɔ́ Numɔ
    Kyɛ́