Watchtower INTANƐTƖ ZƲ AWUUKUZIYELƐDƖKA
Watchtower
INTANƐTƖ ZƲ AWUUKUZIYELƐDƖKA
Aɣɩnda
  • BAYƖBƲLƲ
  • AWUUKU NƖƖ NNINYENI MVƲLƆ
  • DƖYƐZUMANLƐ
  • mwbr23 January owu. azʋ. 1-10
  • Ɛbɩlawɔlɛ Nɩɩ Dasɩlɛlilɛ Dɩyɛzumanlɛ Kɛlɛta Nwʋ Awuuku Nu Ɛbɩbɛlɛ

Vidiyo bela íni ɔfʋã ɛkɩhyɩ.

Yɛpakyɛbɛ wʋ, dɩyɛ be ɩákɔ bʋwɔ wɔ vidiyo mɔɔ ɔtwɩ̃ɩ̃ yɩ nu.

  • Ɛbɩlawɔlɛ Nɩɩ Dasɩlɛlilɛ Dɩyɛzumanlɛ Kɛlɛta Nwʋ Awuuku Nu Ɛbɩbɛlɛ
  • Ɛbɩlawɔlɛ Nɩɩ Dasɩlɛlilɛ Dɩyɛzumanlɛ Kɛlɛta Nwʋ Awuuku Nu Ɛbɩbɛlɛ—2023
  • Odwokɔtile ngyɩkɩ̃ɩ̃ngyɩkɩ̃ɩ̃
  • JANUARY 2-8
  • JANUARY 9-​15
  • JANUARY 16-​22
  • JANUARY 23-​29
  • JANUARY 30–​FEBRUARY 5
  • FEBRUARY 6-​12
  • FEBRUARY 13-​19
  • FEBRUARY 20-​26
  • FEBRUARY 27–​MARCH 5
Ɛbɩlawɔlɛ Nɩɩ Dasɩlɛlilɛ Dɩyɛzumanlɛ Kɛlɛta Nwʋ Awuuku Nu Ɛbɩbɛlɛ—2023
mwbr23 January owu. azʋ. 1-10

Ɛbɩlawɔlɛ Nɩɩ Dasɩlɛlilɛ Dɩyɛzumanlɛ Kɛlɛta Nwʋ Awuuku Nu Ɛbɩbɛlɛ

© 2022 Christian Congregation of Jehovah’s Witnesses

JANUARY 2-8

BAYƖBƲLƲ NU ANWƲNYIA | 2 AWULOMBUNLI 22-​23

“Sianti Mɔɔ Ɩsɛ Kɛɛ Yɛkã Yɛ Nwʋ Azɩ”

w00 9/15 29-​30

Kãnwʋazɩ Ti, Dwosaya Nyianlɩ Gyehova Yɩ Anyunu Ɔnlʋmɩnlɛ

Egyimayɛlɛmaa mɔɔ nɩ besiyeziyee asɔlɩ pika nɩ valɩ ɛhyɩmɛ wɔlɩ egyima yɩ tʋ nwɔnɩ dɛkɛdɛkɛ. Dwosaya yɩ anyɩ ileli kɛɛ egyimayɛlɛmaa nɩ besiyeziyee Gyehova yi pika mɔɔ yɩ nlammɔ wudivʋlɔmaa bɛzɩkɛlɩ yɩ nɩ. Mmɩlɩ mɔ bogua egyima yɩ zʋ nɩ, Hyefanɩ ɩɣa ɩwɔlɩ amanɩyɛ be. Nɩ ɔnwʋma be mɔɔ bɛyɩnya wɔ yɩ sa nu. Ɩhanlɩ kɛɛ, Ɔsɔfʋ Ebani Hɩlɩkaya ɩhɔ ɩnwʋ “buuku mɔɔ Gyehova yɩ Mmɛla mɔɔ iluwalɩ Mosisi zʋ ɩva ɩmanlɩ nɩ wɔ numɔ nɩ.” (2 Mm. 34:​12-18) Nɩ ɩyɛ nnwʋánlɩ baaba! Iluwakɛɛ, pɩlazunɛ bela iní nwʋmɔ kɛɛ nɩ ɩdɩ Mmɛla nɩ mɔɔ belili bɔmʋnlɩ bɛhɛlɩ nɩ yɩzayɩ!

Akʋ̃ nɩ Dwosaya yɩ nwʋ ɩpɩlɩɩ yɩ kɛɛ ɩkɔnwʋ odwokɔ bela mɔɔ ɩwɔ buuku yi nu. Mmɩlɩ mɔ Hyefanɩ ɩkɩngaa nɩ, bulombunli nɩ wɔlɩ mmɔdɩnɩ kɛɛ ɩkɔnwʋ kezimɔ numɔ ahyɛdɩ ɔkʋ̃ bela falɩ ɩ nɩɩ mmenii yi bɔ nwʋ. Mɔɔ yɩ anyɩ ilelili nwʋmɔ titili yɛ lɛ kezimɔ buuku yi zili nɔhʋanlɛ ɔzʋ̃mɩnlɛ zʋ owudo nɩɩ atɩɩtɩɩ mɔɔ bekeyiyia ɩ nɩɩ alɔngɔzʋ̃mɩnlɛ nu mɔɔ bɔkɔhɔ, sɛ mmenii yi fa bɔ nwʋ wula awohwi ɔzʋ̃mɩnlɛ nu a. Mmɩlɩ mɔ ɩɣa ɩnwʋnlɩ kɛɛ bɛádidili Nyamɩnlɩ yɩ mmɛla munwala zʋ nɩ, izuanɩnlɩ yɩ atalɩ nu na ɩvalɩ ahyɛdɩ ɩmanlɩ Hɩlɩkaya nɩɩ Hyefanɩ kɛɛ: ‘Bɔhɔ beɣiziá Gyehova ndwokɔ mɔɔ ɩwɔ buuku eyi nu nɩ, iluwa Gyehova yɩ ɛya mɔɔ ɩbaa yɛ zʋ nɩ ti, iluwakɛɛ yɛ zɩ mmɔ bɛátiye Gyehova na bɛádidili mɔɔ ɩwɔ mmɛla buuku yi nu munwala zʋ.’​—2 Aw. 22:​11-13; 2 Mm. 34:​19-21.

w00 9/15 30 ¶2

Kãnwʋazɩ Ti, Dwosaya Nyianlɩ Gyehova Yɩ Anyunu Ɔnlʋmɩnlɛ

Bɛzabɛ mɔɔ Dwosaya zʋ̃manlɩ bɛ nɩ hɔlɩ nkɔmɩhyɛnii baalɛ Hʋlʋda pɛ wɔ Gyelusalamɩ na bɛvalɩ amanɩyɛwɔlɛ bɛɣalɩ. Hʋlʋda hanlɩ Gyehova yɩ odwokɔ ihileli bɛ. Mɔɔ nɩ ikelee kɛɛ, atɩɩtɩɩ mɔɔ bɛhɛlɛ yɩ wɔ ɔnwʋma fʋlɔ mɔɔ bɔnwʋ yɩ nu nɩ, yɩ munwala kɛɣa numɔ wɔ manlɩ mɔɔ bɔvʋakɩ nɩ bɔ zʋ. Naasʋ̃ iluwakɛɛ Dwosaya hanlɩ yɩ nwʋ azɩ wɔ Gyehova yɩ Nyamɩnlɩ anyunu ti, nɩ yɩ anyɩ ɩlɔ́nwʋ atɩɩtɩɩ mɔɔ ɩkɛɣa manlɩ yɩ zʋ nɩ be. Nɩ bekeziye yi bɛkɛhɩnla yɩ nlammɔ nwʋ wɔ yɩ siye nu wɔ azʋ̃nudwolɩyɛ nu.​—2 Aw. 22:​14-20; 2 Mm. 34:​22-28.

Pɩbɛlɩ Bayɩbʋlʋ Yi Nu

w01 4/15 26 ¶3-4

Sa Ɩkʋla Isi Wʋ Bʋwɔ Ɩávalɩ Nwʋmɔ Kezimɔ Bɛdɩdɩlɩ Wʋ Nɩ

Ɩávalɩ nwʋmɔ kɛɛ, nɩ bʋwabɩlɛ mɔɔ Dwosaya wɔ numɔ wɔ yɩ nnwuakula nu ɩdɩ́bɛ nɩ, ɩhɔlɩ ɔzʋlɔ ɩyɛlɩ mɔɔ ɩsɔ Gyehova anyɩ. Mmɩlɩ mɔ idii dɩyɛ nɩ, izili yi bʋwɔ nkʋ̃ʋ̃ ma Bayɩbʋlʋ yɩ po kã kɛɛ: “Awulombunli mɔɔ belili yɩ anyunu bɔmʋnlɩ nɩ nu bela iní ɛkɛnɩ mɔɔ ɩvalɩ yɩ ahʋnlɩnɩ munwala nɩɩ yɩ ɛkɛla munwala, nɩɩ yɩ anwʋnzɩzɩbɛ munwala ɩlanɩnlɩ ɩɣalɩ Gyehova pɛ, kɛmɔ Mosisi Mmɛla nɩ kile nɩ, na yɩ mɛda sʋ̃, abiyela ɩába mɔɔ ɩdɩ kɛɛ mɛyɩ.”​—2 Aw. 23:​19-25.

Kilá ndianwʋba mɔɔ ɩhyɛ ɛzɩzɩbɛ mɔɔ Dwosaya ɩyɛ ɩma bɛzabɛ mɔɔ boluwalɩ bʋwabɩlɛ mɔɔ ɩdɩ́bɛ nu wɔ bo nnwuakula nu nɩ! Mɩnla yɛ yɛkɔhʋla yekozuma wɔ yɩ ndianwʋ yɩ nu a? Mɩnla yɛ ɩwʋwalɩ Dwosaya ma izili pɔkɔ kɛɛ ɩkɛyɛ mɔɔ ɩtɩnɣɛ na ɩhɔlɩ ɔzʋlɔ ɩyɛlɩ ɔzɔ sʋ̃ a?

JANUARY 9-​15

BAYƖBƲLƲ NU ANWƲNYIA | 2 AWULOMBUNLI 24-​25

“Ma Mmɩlɩ Mɔ Yɛwɔ Numɔ Nɩ Ɩwʋwa Wʋ Adwɩnɩ Nu”

w01 2/15 12 ¶2

Gyehova Yɩ Ndɛnɩwuwalɛ Eɣile Nɩ Iɣike!

Pɩlazunɛ bela íni nwʋmɔ kɛɛ, Zɛfanaya yɩ nkɔmɩhyɛlɛ yɩ yɛ ɩhanlɩ kuakula Dwosaya ma ɩnwʋnlɩ ehyinyialɛ mɔɔ ihyinyia kɛɛ itu awohwi ɔzʋ̃mɩnlɛ tʋ wɔ Dwuuda a. Naasʋ̃ awohwi ɔzʋ̃mɩnlɛ mɔɔ bulombunli yi yɛlɩ kɛɛ ikodu yɩ tʋ nɩ, ɩáyɩ amumuyɛmaa munwala wɔ azɩlɛ yɩ zʋ na ɔzɔ la sʋ̃ yɛ ɩákʋla ɩpɩda yɩ nana, Bulombunli Manasɛ mɔɔ ɩvalɩ “mmegyia mɔɔ idi bɩ̃ ɩhyɛlɩ Gyelusalamɩ manlɩ” nɩ tanɩ a. (2 Aw. 24:​3, 4; 2 Mm. 34:3) Meti, nɩ Gyehova yɩ ndɛnɩwuwalɛ eɣile yi kɛɣa ɔhʋanɩ bela zʋ.

w07 3/15 11 ¶10

Gyɛlɩmaya Buuku Yi Nu Ndwokɔ Aditili

Nɩ ɩdɩ ɔlʋbɔ 607 A.Y.M. nu. Na nɩ ɩdɩ ɔlʋbɔ mɔɔ ɩtɔ ɔzʋlɔ 11 wɔ Zɛdɩkaya yɩ bulombunlililɛ nu. Nɩ Babilɔnʋ Bulombunli Nebukadineza idua Gyelusalamɩ twonwa yɩ nwʋ iyiyia eziyianɩ 18. Eziyianɩ mɔɔ ɩtɔ ɔzʋlɔ anlu, yi eɣile mɔɔ ɩtɔ ɔzʋlɔ asunwa wɔ ɔlʋbɔ mɔɔ ɩtɔ ɔzʋlɔ 19 nu wɔ Nebukadineza yɩ bulombunlililɛ nu nɩ, Nebuzaladanɩ mɔɔ ɩdɩ ɔwɩɛnɩnlɛmaa be ebani nɩ “ɩɣalɩ” Gyelusalamɩ. (2 Aw. 25:8) Ebiye a, Nebuzaladanɩ zʋ̃ yɩ azʋkɔlɩyɛ mɔɔ ɩwɔ twonwa yɩ mɛda ɛkɛnɩ nɩ ihilalɩ kezimɔ twonwa yɩ ɩdɩ, na ɩbɩbɛlɩ ahʋanɩ mɔɔ ikoluwa zʋ ɩkɔdʋ ɩkɛhyɛ twonwa yɩ zʋ. Aɣile asã mɛda wɔ eziyianɩ mɔɔ ɩtɔ ɔzʋlɔ bunlu nu nɩ, “ɩɣalɩ” Gyelusalamɩ. Na ɩvalɩ sɩnɩ idianlɩ twonwa yɩ nu.​—Gyɛ. 52:​12, 13.

Pɩbɛlɩ Bayɩbʋlʋ Yi Nu

w05 8/1 12 ¶1

Awulombunli Buuku Mɔɔ Ɩtɔ Ɔzʋlɔ Anwɩ̃ Yi Nu Ndwokɔ Aditili

24:​3, 4. Iluwakɛɛ nɩ Manasɛ di mmegyia nwʋ ɔfɔ ti, Gyehova “ɩápɛ yɩ kɛɛ ɩkɛva tanɩ nɩ ɩkɛhyɛ” Dwuuda. Gyehova bu bɛzabɛ mɔɔ bedi bɩ̃ nɩ be mmegyia. Yɛkɔhʋla yekenyia anwʋnlazʋ kɛɛ, Gyehova kɛzɩkɛ bɛzabɛ mɔɔ botwonwɔ mmegyia mɔɔ idi bɩ̃ bokua nɩ na ɩava iaduwa kakɛ bɛ.​—Ndw. 37:​9-11; 145:20.

JANUARY 16-​22

BAYƖBƲLƲ NU ANWƲNYIA | 1 MMƖ­LƖZƲDWOKƆ 1-3

“Bayɩbʋlʋ Yɩ​—Ɩdɩ Buuku Mɔɔ Numɔ Ndwokɔ Ɩdɩ Nɔhʋanlɛ, Kɛ Ndwondwo a”

w09 9/1 14 ¶1

Adamɩ Nɩɩ Yifi​—Asʋ̃ Bɛdɩ Mmenii Mɔɔ Nɩ Bɛda Azɩ Ankasa a?

Mɔwʋ sunzu awʋbɔ sandɩnlɩ nwʋ odwokɔ mɔɔ bɛhã nwʋmɔ odwokɔ wɔ Mmɩlɩzʋdwokɔ mɔɔ ili bɔmʋnlɩ yi ti 1 kɔbʋmɩ 9 nɩɩ Luuku yi ti 3 nɩ nwʋ. Mmɩlɩzʋdwokɔ ɩkã awʋbɔ sandɩnlɩ 48 nwʋ odwokɔ na Luuku sʋ̃ ɩkã 75 nwʋ odwokɔ. Luuku ɩkã Gyisɛsɩ Kɩlayɩsɩ yɩ abusunwa sandɩnlɩ nwʋ odwokɔ na Mmɩlɩzʋdwokɔ sʋ̃ ɩkã Yizilaya manlɩ yɩ bɛ alɩhɩlɛ nɩɩ bɛ azɔfʋ abusunwa nwʋ odwokɔ. Awuuku anwɩ̃ yɩ munwala bʋbɔ mmenii be mɔɔ yezi bɔ nwʋ odwokɔ bʋwɔ dɩkɛɛ Sɔlɔmɔnʋ, Devidi, Gyekɔpʋ, Abilehamɩ, nɩɩ Nowa bɛ anlima, na awieliyɛ kʋlaa nɩ, ɩbɔ Adamɩ yi dima. Anlima mɔɔ ɩwɔ awuuku anwɩ̃ yɩ nu nɩ dɩ mmenii be mɔɔ bɔwʋwalɩ azɩ ankasa na Adamɩ yɛ ɩdɩ enii mɔɔ ili bɔmʋnlɩ mɔɔ ɩwʋwalɩ azɩ a, na yi dima wɔ awuuku anwɩ̃ yɩ munwala nu.

w08 6/1 3 ¶4

Nowa Nɩɩ Nzuloyilɛ Yɩ​—Ɩdɩ Odwokɔ Mɔɔ Izili, Kɛ Ndwondwo a

Bayɩbʋlʋ nu awuuku anwɩ̃ mɔɔ ɩkã awʋbɔ sandɩnlɩ nwʋ odwokɔ nɩ da ali kɛɛ, nɩ Nowa dɩ abiye mɔɔ nɩ ɩda azɩ ankasa. (1 Mm. 1:4; Lk. 3:​36) Nɩ Ɛzɩla nɩɩ Luuku munwala mɔɔ bɛhɛlɛlɩ awʋbɔ sandɩnlɩ eyimmɔ nwʋ ndwokɔ nɩ dɩ mmenii mɔɔ bɛpɩbɛlɩ ndwokɔ nu bʋwɔ paa. Luuku hileli Gyisɛsɩ Kɩlayɩsɩ yɩ abusunwa sandɩnlɩ nkʋ̃ʋ̃ ɩva ɩhɔlɩ Nowa zʋ.

w09 9/1 14-​15

Adamɩ Nɩɩ Yifi​—Asʋ̃ Bɛdɩ Mmenii Mɔɔ Nɩ Bɛda Azɩ Ankasa a?

Ma yehila debe mɔɔ Bayɩbʋlʋ ɩkã nwʋmɔ odwokɔ mɔɔ asɔlɩhɔlɛmaa sʋ̃maa bede bedi nɩ. Mɛyɩ yɛ lɛ elelɛdɩyɛ yɩ nɩ. Ɔzɔ ehilehilelɛ nɩ kile kɛɛ, Gyisɛsɩ Kɩlayɩsɩ valɩ yɩ nnwʋanlɩ mɔɔ idi munli manlɩ kɛɛ elelɛdɩyɛ na ama iale mmenii wɔ bɛ tanɩ nu. (Mt. 20:​28; Dwɔ. 3:​16) Kɛmɔ yezi nɩ, elelɛdɩyɛ dɩ debe mɔɔ botuwa bɛfa bede anzɛnyɩɩ bɔtɔ dɩyɛ be mɔɔ iminli nɩ dɔkʋ̃, na ɩ nɩɩ mɔɔ iminli nɩ bɔbʋlɔ dɩ ɔkʋ̃. Meti mɔɔ Bayɩbʋlʋ yɩ ɩkã Gyisɛsɩ nwʋ odwokɔ kɛɛ ɩdɩ “elelɛdɩyɛ mɔɔ ɩfata” yɩ a. (1 Tim. 2:6, NWT) Ebiye a, yekeɣizia kɛɛ ɩfata ɩma mɩnla a? Bayɩbʋlʋ yɩ ibuwa kɛɛ: “Kɛmɔ mmenii munwatĩĩ boduwa Adamɩ zʋ bowu nɩ, ɔzɔ la yɛ Nyamɩnlɩ ikoluwa Gyisɛsɩ Kɩlayɩsɩ zʋ ikodunwo bo munwatĩĩ mɔɔ bɛ nɩɩ Gyisɛsɩ Kɩlayɩsɩ bɛlɛ ɔkʋ̃yɛlɛ nɩ ɩkɛɣa nnwʋanlɩ nu a.” (1 Kɔl. 15:​22) Gyisɛsɩ yɩ nnwʋanlɩ mɔɔ idi munli mɔɔ ɩva ɩwɔlɩ afɔlɩ ileli adasamaa nɩ, ɩ nɩɩ Adamɩ yɩ nnwʋanlɩ mɔɔ idi munli mɔɔ iminlinli iluwa tanɩ mɔɔ bɛyɛlɩ wɔ Ɛdɩnɩ nɩ ɩsɛ. (Wul. 5:​12) Meti ɩda ali petee kɛɛ, sɛ Adamɩ ɩábʋwa azɩ ankasa a, ankɩ mfasʋ bela íni Gyisɛsɩ yi elelɛ afɔlɩ yɩ zʋ.

Pɩbɛlɩ Bayɩbʋlʋ Yi Nu

it-1 911 ¶3-4

Abusunwa Sandɩnlɩ

Mmaalɛ Bɛ Anlima. Sɛ bɔbʋbɔɔ anlima mɔɔ ɩwɔ abusunwa sandɩnlɩ nu a, ɩyɛ a bɔbʋbɔ mmaalɛ anlima wɔ nu mmɩlɩ mɔ bɛkãã abakɔsɛmɩ be nwʋ odwokɔ na nwʋmɔ ɩɣa ihyinyia kɛɛ bɔkɔwʋwɔ bɛ anlima nɩ. Wɔ Gyɛnɛsɩsɩ 11:​29, 30 nɩ, bɔwɔlɩ Sɛlayɩ (Sɛla) yi dima, iluwakɛɛ yɩ tʋ enii mɔɔ bɔwɔlɩ yɩ nwʋ anʋhʋba nɩ, nɩ ɩzʋ̃ Sɛla nu yɛ ɩkɛɣa a, na kɛ Ebilehamɩ yɩ yɩ fʋlɔ be a. Sianti mɔɔ ebiye a bɔwɔlɩ Mɩlɩka sʋ̃ dima wɔ ɔzɔ nkyɩkyɛmi la nu yɛ lɛ kɛɛ, nɩ ɩdɩ Ayɩzɩkɩ yɩ yɩ Lɩbɛka yɩ nla baalɛ. Nɩ ikilee abusunwa mɔɔ Lɩbɛka zʋ̃ numɔ ma ɩkɛla ali kɛɛ ɩzʋ̃ Ebilehamɩ yɩ abusunwa nu, iluwakɛɛ nɩ íni kɛɛ Ayɩzɩkɩ ikyia wɔ amanlɩ mvʋlɔ nu. (Gyn. 22:​20-23; 24:​2-4) Wɔ Gyɛnɛsɩsɩ 25:1 nɩ, bɔwɔlɩ Ebilehamɩ yɩ yɩ mɔɔ ɩhɔ igyialɩ yɩ aɣinzi yi, Kɛtula, yi dima wɔ ɛkɛ. Eyi kile kɛɛ, Sɛla yi owulo mɛda nɩ, Ebilehamɩ gyialɩ dɔkʋ̃ na ɔlʋbɔ 40 nɩɩ yɩ mɛda mɔɔ Gyehova luwalɩ nnwʋánlɩ ɔhʋanɩ zʋ ɩmanlɩ bɔwʋlɩ po nɩ, nɩ ɩla nwʋmɔ la ɩkʋla ɩwʋ. (Wul. 4:​19; Gyn. 24:​67; 25:​20) Akʋ̃ sʋ̃, ɩma yɛnwʋ abusunwawɔlɛ mɔɔ Midiyianɩ nɩɩ Aɣilebiya mmunsunwa okuwu mvʋlɔ nɩ bɛ nɩɩ Yizilaya wɔ.

Bɔwɔlɩ Liya, Ɣɩlakɩyɛlɩ nɩɩ Gyekɔpʋ yɩ mpɩnammɔ bɛ anlima bɛhɩnlanlɩ bɛ mma mmenyia mmɔ nwʋ. (Gyn. 35:​21-26) Eyi bʋwa yɛ ma yɛtɩ kezimɔ Nyamɩnlɩ ɩ nɩɩ ɔzɔ nnwuakula mmenyia yɩ lili aɣinzi yi nɩ tʋ bʋwɔ. Sianti mvʋlɔ sʋ̃ ti, bɔwʋwɔlɩ mmaalɛ mvʋlɔ bɛ anlima wɔ abusunwa sandɩnlɩ ahɛlɛta azʋlɔtʋ nu. Sɛ boduwa bɔ zʋ bɛfa agyiapadɩ be beyiaki a, ɩyɛ a bɔbʋbɔ bɛ anlima wɔ numɔ. (Nɔ. 26:​33) Nɩ Teemalɩ, Ɣɩlahabɩ nɩɩ Wulutu dɩ sʋnʋnkʋ̃, dɩyɛ titili be yɛ ɩmanlɩ mmaalɛ eyimmɔ bo nu bela ɩɣa ɩyɛlɩ Mɛzaya, Gyisɛsɩ Kɩlayɩsɩ yi abusunwa sandɩnlɩ nu enii a. (Gyn. 38; Wu. 1:​3-5; 4:​13-15; Mt. 1:​1-5) Nkyɩkyɛmi mvʋlɔ mɔɔ bɔwɔlɩ mmaalɛ bɛ anlima wɔ abusunwa sandɩnlɩ nu yɛ lɛ 1 Mmɩlɩzʋdwokɔ 2:​35, 48, 49; 3:​1-3, 5.

JANUARY 23-​29

BAYƖBƲLƲ NU ANWƲNYIA | 1 MMƖ­LƖZƲDWOKƆ 4–6

“Mɩnla Yɛ Mɩ Mpayɩwɔlɛ Kã Falɩ Mʋ Nwʋ a?”

w10 10/1 23 ¶3-7

“Mpayɩ Diyelɛvʋlɔ”

Nɩ Gyebɛzɩ dɩ abiye mɔɔ ɩpɛ mpayɩwɔlɛ. Izianlɩ Gyehova yɩ nyilalɛ wɔ yɩ mpayɩ yɩ tʋwɔlɛ. Akʋ̃ iɣizialɩ nninyeni asã be mɔɔ nɩ ikile kɛɛ ɩwɔ dedi paa.

Mɔɔ ili bɔmʋnlɩ, Gyebɛzɩ zianlɩ Nyamɩnlɩ wɔ mpayɩwɔlɛ nu kɛɛ: ‘Ɩdɛlɛ́ yɩ azɩlɛ nu.’ (nkyɩkyɛmi 10) Nɩ benyia animinyiamɩvʋlɔ eyi ɩáwɔ yɩ ɔhɔnwʋmmɔ apo ide bɛ azɩlɛ wɔ bɛ sa nu, yɩ anyɩ ɩáwʋlʋ mɔɔ ɩdɩ abiye yɩ dɩyɛ. Ebiye a, nɩ mmenii nwʋ adwɩnɩ yɛ ɩwɔ yi ti nu mmɩlɩ mɔ nɩ isiãã kɛɛ Gyehova dɛlɛ́ yɩ azɩlɛ nu na kɛ azɩlɛ ankasa a. Ebiye a, nɩ isiãã kɛɛ yɩ azɩlɛ-sini nu kɛdɛlɛ na ama mmenii sʋ̃maa bɛazʋ̃mɩ nɔhʋanlɛ Nyamɩnlɩ yɩ wɔ ɛkɛ.

Mɔɔ ɩtɔ ɔzʋlɔ anwɩ̃, Gyebɛzɩ zianlɩ Nyamɩnlɩ yɩ “sa” wɔ yɩ ɛbɩlawɔlɛ nu. Nyamɩnlɩ yɩ sa mɔɔ bɛva belili egyima wɔ ɛkɩ nɩ, igyĩ ɛkɛnɩ ma yi tumi mɔɔ ɩfa idi egyima ɩbʋwa yɩ azʋ̃mɩvʋlɔ. (1 Mm. 29:​12) Mɔɔ ɩkɛyɛ na Gyebɛzɩ yɩ sa ɩahã yɩ dɩyɛzianlɛ mɔɔ ɩla yi ahʋnlɩnɩ zʋ nɩ, ɩvalɩ yɩ nwʋ idianlɩ Nyamɩnlɩ mɔɔ yɩ sa ɩáyɛ sikalɛ wɔ bɛzabɛ mɔɔ benyia yi nu dedi yɩ zʋ.​—Ayɩ. 59:1.

Mɔɔ ɩtɔ ɔzʋlɔ asã, Gyebɛzɩ wɔlɩ mpayɩ kɛɛ: “Bɔ mʋ nwʋ banɩ wɔ asianɩ nu, na ama dɩyɛ tanɩ bela ɩádʋlɩ mɩ.” Odwokɔ mɔɔ Gyebɛzɩ hanlɩ kɛɛ “ama dɩyɛ tanɩ bela ɩádʋlɩ mɩ” nɩ, iáhile kɛɛ nɩ isiãã kɛɛ áma asianɩ bela tʋ yɩ. Na mfomi, sɛ dɩyɛ tanɩ be tʋ yɩ a, ɩwʋwá yɩ na atɩɩtɩɩ anzɛnyɩɩ aɣɛlɛbɔlilɛ ɩáhyɛlɩ yɩ zʋ.

Gyebɛzɩ yɩ mpayɩwɔlɛ yɩ ma yɛnwʋ kɛɛ, nɩ nɔhʋanlɛ ɔzʋ̃mɩnlɛ nwʋ ihyinyia yɩ, na ɩlɛ dedi nɩɩ anwʋnlazʋ wɔ mpayɩ diyelɛvʋlɔ yi nu. Kɛ Gyehova wuwalɩ mpayɩwɔlɛ yɩ zeli a? Ɔzɔ Bayɩbʋlʋ nu odwokɔ ɛgyɩkɩ̃ɩ̃ eyi kã tualɩ yɩ tʋ kɛɛ: “Meti Nyamɩnlɩ yɛlɩ mɔɔ izianlɩ nɩ manlɩ yɩ.”

Pɩbɛlɩ Bayɩbʋlʋ Yi Nu

w05 10/1 9 ¶7

Mmɩlɩzʋdwokɔ Buuku Mɔɔ Ili Bɔmʋnlɩ Yi Nu Ndwokɔ Aditili

5:​10, 18-​22. Wɔ Bulombunli Sɔɔlʋ yɩ mmɩlɩ zʋ nɩ, mmusunwa okuwu mɔɔ nɩ bɛda Dwɔdanɩ avindeliyɛ ɔfʋã nu nɩ, belili Hɛgɩlayɩmaa zʋ nkunimi ɩávalɩ nwʋmɔ kɛɛ nɩ ɩsɛ kɛɛ Yizilayanii 1 bela ɩ nɩɩ Hɛgɩlayɩmaa 2 bɔkʋ̃ nɩ. Bɔhʋla belili nkunimi iluwakɛɛ, mmenyia akɛnɣazɩzɩbɛmaa mɔɔ bɔwɔ mmusunwa okuwu eyimmɔ nu nɩ, benyianlɩ Gyehova nu dedi na bɛbɩbɛlɩ yɩ ɛkɛnɩ mmʋnwalɩyɛ. Bɛmá yenyia anwʋnlazʋ kʋlaa wɔ Gyehova nu, mmɩlɩ mɔ yɛkʋ̃ʋ̃ sunzuma ɔfʋã nu kʋnɛ yekediyia yɛ adamvʋlɔ mɔɔ bɔ nwʋ ɩyɛ sɩ kʋlaa tɛla yɛ nɩ.​—Ɛfɩ. 6:​10-17.

JANUARY 30–​FEBRUARY 5

BAYƖBƲLƲ NU ANWƲNYIA | 1 MMƖ­LƖZƲDWOKƆ 7–9

“Sa Ɔkʋla Ɛyɛ Egyimalilɛ Mɔɔ Ɩyɛ Sɩ Po Wɔ Gyehova Yɩ Mmʋwalɩyɛ Zʋ”

w05 10/1 9 ¶8

Mmɩlɩzʋdwokɔ Buuku Mɔɔ Ili Bɔmʋnlɩ Yi Nu Ndwokɔ Aditili

9:​26, 27. Nɩ Levimaa mɔɔ bɔwɩɛnɩ anyɩnkɛ nɩ bɛ asɛdɩ nu yɛ ɔnlʋmɔ paa. Bɛvalɩ nnɩka mɔɔ ɩdɩ nwanzanwanza wɔ asɔlɩ pika ɛkɛnɩ yɩ azanfɛ bɛmanlɩ bɛ. Nɩ bɔwɔ bo nu anwʋlazʋ, iluwakɛɛ nɩ bobukobuko anyɩnkɛ yɩ nɩ eɣile bela. Bɛva asɛdɩ bowula amɩyɛ sʋ̃ yɛ sa kɛɛ, yɛhɔ bɛzabɛ mɔɔ bɔwɔ yɛ azɩlɛ-sini yi nu bɛ pɛ na yɛwʋwa bɛ ma bɛɣa bɔzʋ̃mɩ Gyehova. Asʋ̃ íni kɛɛ amɩyɛ sʋ̃ yɛyɛ mmenii mɔɔ bɔkʋla benyia ye nu anwʋlazʋ dɩkɛɛ Levimaa mɔɔ nɩ bɔwɩɛnɩ anyɩnkɛ yɩ anzɛnyɩɩ?

w11 9/15 32 ¶7

Ɔkɔhʋla Ɛkɛyɛ Kɛ Fɩnɩhasɩ Mmɩlɩ Mɔ Eyiyiaa Ndwokɔ Ɛzɩzɩbɛ Nɩ a?

Nɩ Fɩnɩhasɩ wɔ asɛdɩ mɔɔ numɔ yɛ ɔnlʋmɔ wɔ ɔwɔkɩ Yizilaya, naasʋ̃ iluwakɛɛ ɩvalɩ yɩ nwʋ idianlɩ Nyamɩnlɩ zʋ na inyianlɩ akɛnɣazɩzɩbɛ nɩɩ dɩyɛnunwʋnlɛ ti, ɩhʋlalɩ igyinanlɩ ndwokɔ ɛzɩzɩbɛ munwa. Gyehova anyɩ zɔlɩ ɛhyɩmɛ mɔɔ Fɩnɩhasɩ ɩva ihilalɩ Nyamɩnlɩ yɩ asafʋ yɩ zʋ nɩ. Kɛyɛ ɔlʋbɔ 1,000 mɛda nɩ, sunzuma yɩ hanlɩ Ɛzɩla ma ɩhɛlɛlɩ kɛɛ: “Eliyeza yɩ ɣa Fɩnɩhasɩ yɛ nɩ ili bɛ anyunu wɔ ɔwɔkɩ a. Na nɩ Gyehova kɩnla yɩ nwʋ.” (1 Mm. 9:​20) Ɩɣɩla kɛɛ, bɛzabɛ mɔɔ beli Nyamɩnlɩ yɩ mmenii mɔɔ bɔwɔ ɛkɛ nnɛ anyunu munwala bɛkɛyɛ ɔzɔ. Nɔhʋanlɛ nu nɩ, ɩsɛ kɛɛ Kilisinyiamaa mɔɔ bɔsʋ̃mɩ Nyamɩnlɩ wɔ nɔhʋanlɛ nu munwala sʋ̃ bɛyɛ ɔzɔ.

Pɩbɛlɩ Bayɩbʋlʋ Yi Nu

w10 12/15 21 ¶6

Tʋ́ Ndwomi Ma Gyehova!

Nɔhʋanlɛ, Gyehova luwalɩ yɩ nkɔmɩhyɛmaa bɔ zʋ ɩvalɩ ɔhʋanɩhilelɛ ɩmanlɩ yɩ azʋ̃mɩvʋlɔ kɛɛ bɔdʋ́ ndwomi bɛva bɛyɩ yɩ ayɛlɛ. Nɩ ndwomidʋlɛmaa mɔɔ nɩ bɔwɔ azɔfʋ abusunwa yɩ nu nɩ, bɛáyɛ egyima mɔɔ Levimaa nɣanlɩyɛ yɩ bɛyɛ nɩ be, mɔɔ ɩkɛyɛ na bɛanyia mmɩlɩ sʋ̃maa bɛahyɩhyɛ ndwomi na ebiye a bɛanyia mmɩlɩ sʋ̃ bɛawʋwɔ ɔzʋlɔ.​—1 Mm. 9:33.

FEBRUARY 6-​12

BAYƖBƲLƲ NU ANWƲNYIA | 1 MMƖ­LƖZƲDWOKƆ 10-​12

“Hyɛ́ Ɛpɛ Mɔɔ Ɔwɔ Kɛɛ Ɛkɛyɛ Nyamɩnlɩ Yɩ Apɛdɩ Nɩ Nu Ɛzɩzɩbɛ”

w12 11/15 6 ¶12-​13

“Kilehilé Mɩ Ma Mɩyɛ Wʋ Apɛdɩ”

Devidi wɔlɩ mmɔdɩnɩ kɛɛ ɩkɔnwʋ adwɩnɩ mɔɔ ɩwɔ Mosisi yɩ mmɛla yɩ nu na ɩava ɩawɔ yɩ ɛbɩla. Na ɩsɛ kɛɛ yesumazumanlɩ yɩ. Mɔwʋ kila mɔɔ izili mmɩlɩ mɔ nɩ Devidi ɩpɛɛ ‘Bɛtɩlɛhamɩ bula nu nzulo ɩkɔnlʋ’ nɩ. Devidi yi mmenyia yɩ bo nu asã valɩ bɔ nnwʋanlɩ dianlɩ asianɩ nu hɔlɩ twonwa yɩ nu bɔhɔ bɛzalɩ nzulo bɛɣalɩ. Ɔzɔ mmɩlɩ sʋ̃ nɩ, nɩ Filistiyiamaa nɩ bele bula yɩ bɔwɔ zʋ. Naasʋ̃, “Devidi ɩánʋ, mfomi idwonwɔnlɩ igualɩ azɩ ɩmanlɩ Gyehova.” Mɩnla ti a? Devidi hilehile numɔ kɛɛ: “Ɩbalɩ mɩ kɛɛ mɩkɛyɛ eyi wɔ mɩ Nyamɩnlɩ yɩ anyunu! Asʋ̃ ɩsɛ kɛɛ mʋnʋ̃ mmenyia eyimmɔ mɔɔ bɛvalɩ bɔ nnwʋanlɩ bedianlɩ asianɩ nu nɩ be mmegyia a? Iluwakɛɛ bɛvalɩ bɔ nnwʋanlɩ bedianlɩ asianɩ nu yɛ bɔhɔ bɛzalɩ bɛɣalɩ a.”​—1 Mm. 11:​15-19.

Nɩ Devidi zi wɔ Mmɛla yɩ nu kɛɛ íni kɛɛ bedi mmegyia, mfomi nɩ ɩsɛ kɛɛ botwonwɔ bokua azɩ bɛma Gyehova. Nɩ izi sianti mɔɔ ɩsɛ kɛɛ ɩfa ɩyɛ egyima. Nɩ Devidi zi kɛɛ “abɔdɩ bela yɩ nnwʋanlɩ wɔ yɩ mmegyia nu.” Naasʋ̃, nɩ eyi ɩdɩ nzulo, kɛ mmegyia a. Meti mɩnla ti mɔ Devidi ɩánʋ nzulo yi a? Ɩnwʋnlɩ egyinanlɛzʋ-ndwokɔ mɔɔ nɩ ɩwɔ mmɛla yɩ nu. Devidi yɩ ɔfʋã nu nɩ, nɩ nzulo yɩ tʋ bʋlɔ kɛɛ mmenyia asã yɩ be mmegyia yɩ nɩ la. Meti yɩ ɔfʋã nu nɩ, nɩ ɩlɛ́yɛ baaba kɛɛ ɩkɔnlʋ nzulo yi nɩ. Kɛ ankɩ ɩkɔnlʋ nɩ, izili pɔkɔ kɛɛ ikodwonwɔ ikogua azɩ mfomi.​—Lɛv. 17:​11; Dit. 12:​23, 24.

w18.06 17 ¶5-6

Má Nyamɩnlɩ Yɩ Mmɛla Nɩɩ Yi Egyinalɛzʋ-Ndwokɔ Nɩ Ɩdɩdɩ Wʋ Ti Ɔwʋwaba

Sɛ yekenyia Nyamɩnlɩ yɩ mmɛla zʋ mfasʋ̃ a, ɩsɛ kɛɛ yɛyɛ sʋ̃maa tɛla kɛɛ yɛkɛɣɩnga la anzɛnyɩɩ yɛkɔnwʋ numɔ ndwokɔ la. Ɩsɛ kɛɛ yɛma ɔlɔlɛ nɩɩ owulɛ mɔɔ yɛwɔ yɛma Nyamɩnlɩ yɩ mmɛla nɩ, ɩyɛ kezi. Nyamɩnlɩ yɩ odwokɔ ɩkã kɛɛ: “Behyí mɔɔ ɩdɩ tanɩ na bɔlɔ́ mɔɔ ɩdɩ baaba.” (Em. 5:​15) Naasʋ̃ kɛ ɩkɛyɛ na yɛahʋla yɛayɛ ɔzɔ a? Dɩyɛ titili mɔɔ yɛkɔhʋla yɛkɛyɛ yɛ lɛ kɛɛ, yɔkɔnwʋ nninyeni kezimɔ Gyehova ɩnwʋ yɩ nɩ. Kɛ ndianwʋ nɩ: Mɔwʋ tuá nwʋmɔ mfonyini kɛɛ ɩyɛ sɩ ɩma wʋ kɛɛ ɛkɛla bʋwɔ. Yɛ wʋ dɔkɩta ɩhã ihile wʋ kɛɛ, elí alɩyɛ mɔɔ anwʋzɩzɩbɛ wɔ numɔ, ebindinbindin wʋ abɔkɔ nu, na ɛzɩnzá kezimɔ ɛyɛ wʋ dɩyɛ wɔ wʋ ɛbɩlawɔlɛ nu nɩ nu. Mmɩlɩ mɔ elilili ɔzʋlɔ nɩ, ɔnwʋnlɩ kɛɛ ɩyɛlɩ egyima paa! Wʋ anyɩ ɩkɔzɔ wʋ dɔkɩta yɩ paa, iluwakɛɛ ɩwʋwa wʋ ma wʋ ɛbɩlawɔlɛ ɩzɩnza.

Ɔzɔ la sʋ̃ la yɛ yɛ Wɔlɛvʋlɔ yɩ ɩva mmɛla mɔɔ ɩkɔhʋla ɩkɔwɔ yɛ nwʋ banɩ wɔ mɔɔ ɩzʋ̃ tanɩ nu ɩba nɩ nwʋ ɩma yɛ na ama yɛ ɛbɩlawɔlɛ iadu mpʋnɩ. Mɔwʋ dɩyɛ kila kezimɔ sɛ yɛfa Bayɩbʋlʋ nu mmɛla mɔɔ ɩfalɩ awohwililɛ, ahʋnlɩnɩ mɔɔ ɩbɔ pɔkɔ tanɩ, awuloyɛlɛ, nna nu ɛbɩlazɩkɛlɛ, basabasayɛlɛ nɩɩ azunzuma ndwokɔ nwʋ yɛyɛ egyima a, yenyia ɔzʋlɔ mfasʋ. (Kɩnga Ɛɣɛlɛwulɛ 6:​16-19; Yik. 21:8) Sɛ yɛnwʋ kezimɔ Gyehova yila yɛ mmɩlɩ mɔ yɛyɛɛ nninyeni wɔ yɩ ɔhʋanɩ zʋ a, ɩma ɔlɔlɛ mɔɔ yɛwɔ yɛma Gyehova nɩɩ yɩ mmɛla nɩ ɩyɛ kezi.

Pɩbɛlɩ Bayɩbʋlʋ Yi Nu

it-1 1058 ¶5-6

Ahʋnlɩnɩ

“Ahʋnlɩnɩ Mɔɔ Idi Munli” Mɔɔ Yɛkɛva Yɛkɔzʋ̃mɩ. Ɩsɛ kɛɛ yɛ ahʋnlɩnɩ ankasa mɔɔ ɩwɔ ye nu nɩ ɩyɛ munli ɔkʋ̃ na ɩahʋla ɩayɛ egyima bʋwɔ, naasʋ̃ yɛ sɛnkyɩlɛdɩ ɔhʋanɩ zʋ ahʋnlɩnɩ mɛyɩ, sa numɔ ɩkʋla ɩkyɛ anwɩ̃. Devidi ɩwɔlɩ mpayɩ kɛɛ: “Ma ahʋnlɩnɩ ɔkʋ̃ mɩ ma mu kunlu iduli wʋ dima yɩ nwʋ.” Eyi ikile kɛɛ, bɔlɔ nɩɩ mɔɔ abiye yɩ anyɩ ideli nwʋ nɩ, kɔhʋla kɛma yɩ ahʋnlɩnɩ nu ɩkɛhyɛ. (Ndw. 86:​11) Ɔzɔ enii nɩ yɩ ‘ahʋnlɩnɩ nu kɔhʋla kɛhyɛ anwɩ̃,’ kile kɛɛ mɛyɩ a, ɩáyɛ vɔnwʋʋ yɛɛ mɛyɩ sʋ̃ a, ɩáwɔ ɛhyɩmɛ. (Ndw. 119:​113; Yik. 3:​16) Abiye sʋ̃ wɔ ɛkɛnɩ a, sa yɩ ahʋnlɩnɩ ɩkʋla ɩyɛ “ahʋnlɩnɩ anwɩ̃ anwɩ̃” (dɩkɛɛ ɩlɛ ahʋnlɩnɩ na izia ɩlɛ ahʋnlɩnɩ fʋlɔ sʋ̃ ɩkɩnla nwʋ) na ɩbɔ mmɔdɩnɩ kɛɛ ɩkɔzʋ̃mɩ diibenyiammɔ anwɩ̃ anzɛnyɩɩ iduwa nnahɩlɩbɛ ɔhʋanɩ zʋ ɩkã odwokɔ be naasʋ̃ nɩ isunzuu dɩyɛ fʋlɔ nwʋ wɔ yɩ adwɩnɩ nu. (1 Mm. 12:​33; Ndw. 12:2 azɩ ɛkɛnɩ odwokɔ) Gyisɛsɩ ɩdɩndɛnlɩ idiyialɩ bɛzabɛ mɔɔ bɛ ahʋnlɩnɩ ɩdɩ anwɩ̃ anwɩ̃ nɩ ɛzɩzɩbɛ ɛzɩzɩbɛ.​—Mt. 15:​7, 8.

Íni kɛɛ abiye mɔɔ ɩpɛ kɛɛ ɩsɔ Nyamɩnlɩ anyɩ nɩ ɩfa ahʋnlɩnɩ mɔɔ numɔ ɩhyɛ anwɩ̃ ɩsʋ̃mɩ yɩ, yɛɛ íni kɛɛ ɩfa ahʋnlɩnɩ anwɩ̃ anwɩ̃ sʋ̃ ɩsʋ̃mɩ yɩ, mfomi ɩsɛ kɛɛ ɩfa ahʋnlɩnɩ mɔɔ idi munli ɩsʋ̃mɩ yɩ. (1 Mm. 28:9) Iluwakɛɛ ahʋnlɩnɩ yɩ nwʋ yɛ ahʋ̃mɩtɩ na ɩtɔ ɩkɔ tanɩ zʋ nɩ ti, eyi ɩyɛlɛ ihyinyia mmɔdɩnɩwɔlɛ baaba. (Gyɛ. 17:​9, 10; Gyn. 8:​21) Nninyeni mɔɔ ɩkɔwʋwa yɛ ma yɛkɔhɔ zʋ yekenyia ahʋnlɩnɩ mɔɔ idi munli yɛ lɛ kɛɛ yɛkɔzʋ̃ yɛ ahʋnlɩnɩ munwala nu yɛkɔwɔ mpayɩ (Ndw. 119:​145; An. 3:​41), yekozuma Nyamɩnlɩ yɩ odwokɔ yɩ eɣile bela (Ɛzɩ. 7:​10; Ɛɣɛ. 15:​28), yɛkɛva ɛhyɩmɛ yɛkɛyɛ odwokɔbahanlɛ egyima yɩ (fa tindiã Gyɛ. 20:9 nwʋ), na yɛ nɩɩ bɛzabɛ mɔɔ bɛ ahʋnlɩnɩ idi munli wɔ Gyehova nwʋ nɩ yɛawɔ.​—fa tindiã 2 Aw. 10:​15, 16 nwʋ.      

FEBRUARY 13-​19

BAYƖBƲLƲ NU ANWƲNYIA | 1 MMƖ­LƖZƲDWOKƆ 13-​16

“Sɛ Yedidili Ɔhʋanɩhilelɛ Zʋ a, Isi Yɛ Bʋwɔ”

w03 5/1 10-​11

Asʋ̃ Ebizia Kɛɛ “Gyehova Wɔ Ɛhɩnla a?”

Mmɩlɩ mɔ bɛvalɩ nhyɩhyɛlɩyɛ yɩ alɩka bezia bɛɣalɩ Yizilaya na bɛva bɔhɔ beziyeli Kiliyatɩ-gyilamɩ alʋbɔ sʋ̃maa mɛda nɩ, Bulombunli Devidi ɩbɛlɩ kɛɛ ɩkɛva ɩkɛɣa Gyelusalamɩ. Iɣizialɩ asafʋ yi nu mbanimbani bɛ adwɩnɩ na ɩhanlɩ kɛɛ ‘sɛ ɩdɩyɛnɛ wɔ bɛ anyɩ zʋ na sɛ Gyehova ide itiã nu a,’ bɔkɔhɔ bɛkɛva Alɩka yɩ bɛkɛɣa. Naasʋ̃ ɩápɩbɛ Gyehova yɩ apɛdɩ wɔ odwokɔ yɩ nwʋ ɩkɔ aɣinzi. Sɛ iɣizialɩ Gyehova yɩ adwɩnɩ wɔ nwʋ a, ankɩ ɩlɛ́fa Alɩka yɩ ikeziye pɔnkɔ hwili zʋ kyɩ̃. Ankɩ Kohatɩmaa mɔɔ bɛdɩ Levimaa yɩ nɩ yɛ bɔkɔzʋwa wɔ bɛ apadi zʋ kɛmɔ Gyehova ɩhyɛlɩ bɛ petee nɩ. Ɩwɔ numɔ kɛɛ nɩ Devidi ɩta ibizia Gyehova yɩ adwɩnɩ wɔ nninyeni nwʋ dɩyɛ, naasʋ̃ mmɩlɩ eyi nu mɛyɩ, iáduwa ɔhʋanɩba zʋ ɩyɛ ɔzɔ. Mɔɔ ɩzʋ̃ numɔ ɩɣalɩ nɩ, nɩ ɩ́dɩbɛ kʋlaa. Aɣinzi yi, Devidi ileli idianlɩ numɔ kɛɛ: “Gyehova yɛ Nyamɩnlɩ ɩvalɩ yɛ nwʋ ɛya iluwakɛɛ yɛápɩbɛ ɔhʋanɩba yɩ mɔɔ boduwa zʋ bɛyɛ nɩ.”​—1 Mm. 13:​1-3; 15:​11-13; Nɔ. 4:​4-6, 15; 7:​1-9.

w03 5/1 11 ¶13

Asʋ̃ Ebizia Kɛɛ “Gyehova Wɔ Ɛhɩnla a?”

Mmɩlɩ mɔ awieliyɛ kʋlaa nɩ Levimaa yɩ bɛvalɩ Alɩka yɩ wɔ Obɛdɩ-Idɔmɩ yɩ awudo bɛɣalɩ Gyelusalamɩ nɩ, bɔdʋlɩ ndwomi be mɔɔ Devidi ɩhyɩhyɛlɩ nɩ. Nɩ ɛhakɛlɛ ndwokɔ eyi mɔɔ ɩkã ahʋnlɩnɩ nɩ ɩkɩnla nwʋ, ɩkã kɛɛ: “Bɛbɩbɛ́ Gyehova nɩɩ yɩ anwʋzɩzɩbɛ, bɛbɩbɛ́ yɩ anyunu ɔnlʋmɩnlɛ daabaa. Bɛhakɛ́ nnwʋánlɩ egyima mɔɔ ɩyɛ nɩ, yɩ sɛnkyɩlɛdɩ mɔɔ ɩyɛ, nɩɩ yɩ ndɛnɩwuwalɛ.”​—1 Mm. 16:​11, 12.

Pɩbɛlɩ Bayɩbʋlʋ Yi Nu

w14 1/15 10 ¶14

Sʋ̃mɩ Gyehova, Bulombunli Nɩ Mɔɔ Yi Bulombunlililɛ Ɩázã Nɩ

Devidi ɩvalɩ nhyɩhyɛlɩyɛ alɩka nwanzanwanza nɩ ɩɣalɩ Gyelusalamɩ. Wɔ ɔzɔ anyɩnlɩlelɛ mmɩlɩ nu nɩ, Levimaa bɔdʋlɩ ndwomi be mɔɔ numɔ ndwokɔ ihyinyia baaba paa. Ɩwɔ 1 Mmɩlɩzʋdwokɔ 16:​31, ɩkã kɛɛ: “Bɛhã wɔ amanlɩ amanlɩ yɩ nu kɛɛ: ‘Gyehova ɩɣa ɩyɛ Bulombunli!’” Ebiye a, abiye ikeɣizia kɛɛ, ‘Sɛ Gyehova ɩdɩ Bulombunli nɩ mɔɔ yi Bulombunlililɛ ɩázã a, mɛyɩ nɩ mɩnla ti mɔɔ ɔzɔ mmɩlɩ yɛ ɩɣa ɩyɛlɩ Bulombunli a?’ Sɛ Gyehova fa yi tumi ɩyɛ dɩyɛ be anzɛnyɩɩ ɩfa ɩma abiye ma isiye yɩ agyia nu wɔ mmɩlɩ be nu anzɛnyɩɩ idi bʋwabɩlɛ pɔkyɩɩ be nwʋ egyima a, nɩ ikile kɛɛ, Gyehova ɩwɔ yɩ tʋ idii Bulombunli. Ɔzɔ odwokɔ eyi ɩkɛma yɛkɛdɩ dɩyɛ titili be tʋ. Ansaana mɔɔ Devidi ibawu nɩ, Gyehova ɩwɔlɩ anʋhʋba yɩ kɛɛ, yi bulombunlililɛ ɩkɔhɔlɩ ɔzʋlɔ ikedimi ɛkɛnɩ daabaa. Gyehova hanlɩ kɛɛ: “Mikebigyia wʋ tʋnii be sʋlɔ, wʋzawʋ wʋ ɣa, na mɩkɛma yi bulombunlililɛ ikegyina.” (2 Sa. 7:​12, 13) Wɔ ɔlʋbɔ 1,000 nɩɩ yɩ mɛda yɛ Davidi “yɩ tʋnii” eyi ɩyɩlɩ yi ti a. Aninyia yɛ ɩɣa ɩyɛlɩ yɩ tʋnii nɩ a, na eɣile sina yɛ ɩkɛɣa ɩkɛyɛ Bulombunli a?

FEBRUARY 20-​26

BAYƖBƲLƲ NU ANWƲNYIA | 1 MMƖ­LƖZƲDWOKƆ 17–19

“Sɛ Wʋ Bʋwabɩlɛ Sɩnza Po a, Kɔ Ɔzʋlɔ Nyia Anyɩnlɩlelɛ”

w06 7/15 19 ¶1

Fá Wʋ Adwɩnɩ Siye Nninyeniba Mɔɔ Gyehova Yɩ Ahyɩhyɛdɩ Yɩ Fa Ma Nɩ Zʋ

BƐZABƐ mɔɔ bɛda ndwɩ wɔ ɔwɔkɩ Yizilaya mɔɔ Hibulu Ɛhɛlɛlɛ Odwokɔ ɩkã bɔ nwʋ odwokɔ nɩ, nɩ Devidi ɩdɩ sʋnʋnkʋ̃ paa wɔ bo nu. Mmunwanɩzʋhilalɛvʋlɔ, ndwomidʋlɛvʋlɔ, nkɔmɩhyɛnii nɩɩ Bulombunli eyi, ɩvalɩ yɩ nwʋ munwala idianlɩ Gyehova yɩ Nyamɩnlɩ zʋ. Abusunwawɔlɛ mɔɔ numɔ ɩyɛ sɩ mɔɔ Devidi ɩ nɩɩ Gyehova inyianlɩ nɩ, ɩmanlɩ inyianlɩ ɛpɛ kɛɛ ikegyina asɔlɩ pika ɩkɛma Nyamɩnlɩ. Ɔzɔ pika yɩ anzɛnyɩɩ asɔlɩ pika yɩ kɛyɛ dɩka titili mɔɔ nɔhʋanlɛ ɔzʋ̃mɩnlɛ ɩkɔhɔ ɔzʋlɔ wɔ Yizilaya. Nɩ Devidi izi kɛɛ nninyeni mɔɔ ɩkɔhɔ ɔzʋlɔ wɔ asɔlɩ pika yɩ nu ɛkɛnɩ nɩ, ɩkɛma Nyamɩnlɩ yi mmenii kenyia anyɩnlɩlelɛ nɩɩ nyilalɛ. Meti Devidi ɩdʋlɩ ndwomi kɛɛ: “Anyɩnlɩlelɛ yɛ lɛ enii mɔɔ ɛyɩ yɩ na ɔtwɩ̃ yɩ ebike wʋ kɛɛ ɩɣa ɩwʋwá wʋ pika yɩ nu ɛkɛnɩ. Nninyeniba mɔɔ ɩwɔ wʋ pika yɩ, wʋ asɔlɩ pika nwanzanwanza yɩ nu nɩ, ɩkɛma ye mi ɩkɛhyɩ̃.”​—Ndw. 65:4.

w21.08 22-​23 ¶11

Má Wʋ Anyɩ Ileli Nwʋmɔ Ɔhʋanɩ Mɔɔ Ɛlɛ Yɩ Nɩ Nwʋ

Ɔzɔ la yɛ amɩyɛ sʋ̃, sɛ yeminyia yɛ nwʋ yɛyɛ egyima bela mɔɔ bɛkɛva bokowula yɛ sa wɔ Gyehova yɩ ɔzʋ̃mɩnlɛ nu a, ɩkɛma yɛ anyɩnlɩlelɛ ɩkɛyɛ kezi a. ‘Fá wʋ mmɩlɩ munwatĩĩ’ yɛ dasɩlɛlilɛ egyima yɩ nɩ, na fá wʋ nwʋ wula asafʋ yɩ yi egyimalilɛ azʋlɔtʋ nu. (Egy. 18:5; Hib. 10:​24, 25) Siyeziye wʋ nwʋ bʋwɔ ansaana wʋahɔ dɩyɛzumanlɛ na ama wʋama munwalɩyɛ mɔɔ ɩhyɛ ɛzɩzɩbɛ. Sukuulu egyimalilɛ bela mɔɔ bɛkɛva bɛkɛma wɔ dapɛnɩ avinli dɩyɛzumanlɛ tʋ nɩ, fá yɩ anyɩnlɩbʋlʋ. Sɛ bɛfa egyima be bowula wʋ sa wɔ asafʋ yɩ nu a, twú ɛkɛnɩ ndɛ na kɔ kɛyɛ. Áma obu egyimalilɛ be kɛɛ ɩávata wʋ, meti ɛlɛ́sɩkɛ wʋ mmɩlɩ sʋ̃maa wɔ nwʋ. Bɔ́ mmɔdɩnɩ kɛɛ okodu mpʋnɩ wɔ mɔɔ ɔkʋla ɛyɛ nɩ nu. (Ɛɣɛ. 22:​29) Sɛ yeminyia yɛ nwʋ yɛyɛ sunzuma ɔfʋã nu nninyeni nɩɩ egyimalilɛ bela mɔɔ bɛkɛva bokowula yɛsa a, ɩkɛma yekenyia anyunumihɔlɛ ndɛndɛ na yɛ anyɩnlɩlelɛ sʋ̃ ɩkɛyɛ kezi. (Gal. 6:4) Akʋ̃ sʋ̃, sɛ mmenii mvʋlɔ nyia nwʋmɔ ɔhʋanɩ be mɔɔ ankɩ wʋ anyɩ ideli nwʋmɔ po a, ɩkɛyɛ mmɛlɛkɛ ɩkɛma wʋ kɛɛ ɛ nɩɩ bɛ kɔwɔ numɔ keli fɛlɛkʋ̃.​—Wul. 12:​15; Gal. 5:26.

Pɩbɛlɩ Bayɩbʋlʋ Yi Nu

w20.02 12, alɩka

Yɛdɔ Yɛ Zɩ Gyehova Baaba

Asʋ̃ Gyehova Ɩnwʋ Mɩ a?

Asʋ̃ eɣizia wʋ nwʋ kyĩ kɛɛ ‘mmenii abʋmɩ abʋmɩ mɔɔ bɔwɔ azɩlɛ yɩ zʋ nɩ, kɛ ɩkɛyɛ na Gyehova ɩanwʋ mɩ a?’ Sɛ ɔzɔ a, mɛyɩ nɩ kɛ wʋzawʋ nkʋ̃ a. Bulombunli Devidi ɩhɛlɛlɩ kɛɛ: “O Gyehova, desanii yɛ lɛ aninyia mɔɔ ɩsɛ kɛɛ ɛma wʋ anyɩ ɩkɔ yɩ nwʋ a? Enii yɛ lɛ aninyia mɔɔ ɩsɛ kɛɛ ɛyɛ azʋ̃nlɩ etiye yi a?” (Ndw. 144:3) Nɩ Devidi ide idi kɛɛ Gyehova zi yi bʋwɔ paa. (1 Mm. 17:​16-18) Gyehova luwa yɩ Odwokɔ yɩ nɩɩ yɩ ahyɩhyɛdɩ yɩ zʋ ɩma enyia anwʋnlazʋ kɛɛ, ɩnwʋ ɔlɔlɛ mɔɔ ɛda yɩ ali ekile yɩ nɩ. Sunzú Bayɩbʋlʋ nu ndwokɔ eyimmɔ nwʋ na ɩkɔwʋwa wʋ ma ɔkɔnwʋ kɛɛ Nyamɩnlɩ izi wʋ amba:

• Ansaana mɔɔ bɛbawʋ wʋ po nɩ, nɩ Gyehova zi wu.​—Ndw. 139:16.

• Gyehova zi mɔɔ ɩwɔ wʋ ahʋnlɩnɩ nu na izi mɔɔ ɔdwɩnɩndwɩnɩɩ nwʋmɔ nɩ.​—1 Mm. 28:9.

• Gyehova tiye wʋ mpayɩwɔlɛ munwala.​—Ndw. 65:2.

• Wʋ nyɛlɩyɛ kã kezimɔ Gyehova tɩ nɣanlɩ nɩ.​—Ɛɣɛ. 27:11.

• Gyehova ɩhwɩ̃ wʋ iɣike yɩ nwʋ.​—Dwɔ. 6:44.

• Gyehova zi wu bʋwɔ nkʋʋ ma sɛ owu po a, sa ɩkʋla itunwo wʋ. Ɩkɛva enii wudo fʋlɔ ɩkɛma wʋ na iazia ɩava wu nzunzunlɩyɛ nɩɩ subanɩ mɔɔ nɩ ɔwɔ nɩ la ɩama wʋ.​—Dwɔ. 11:​21-26, 39-44; Egy. 24:15.

FEBRUARY 27–​MARCH 5

BAYƖBƲLƲ NU ANWƲNYIA | 1 MMƖ­LƖZƲDWOKƆ 20–22

“Bʋwá Mmɩlantɩyɛ Nɩɩ Nɣɛdɛkɛ Ma Izi Bɔ Bʋwɔ”

w17.01 29 ¶8

‘Fa Ɔzɔ Ehilehilelɛ Nɩ Wula Mmenii Mɔɔ Ede Bɛ Di Nɩ Bɛ Sa’

Kɩnga 1 Mmɩlɩzʋdwokɔ 22:5. Ebiye a, Devidi nyianlɩ adwɩnɩ kɛɛ, Sɔlɔmɔnʋ ɩlɔ́kʋla ikeli egyima mɔɔ nwʋmɔ ihyinyia eyi yɩ anyunu. Iluwakɛɛ nɩ ɩsɛ kɛɛ asɔlɩ pika yɩ nɩ ɩyɛ “kezile baaba,” na ɔzɔ mmɩlɩ sʋ̃ nɩ, nɩ Sɔlɔmɔnʋ ɩdɩ “kuakula na iní ozumalɛnwʋnlɛ bela.” Naasʋ̃, nɩ Devidi zi kɛɛ Gyehova kɔwʋwa Sɔlɔmɔnʋ ma ɩkɛyɛ egyima yɩ nɩ. Meti Devidi valɩ yɩ adwɩnɩ ziyeli mɔɔ ɩkɔhʋla ɩkɛyɛ ɩkɔwʋwa egyima yɩ nɩ zʋ na ihunwa hunwanlɩ nninyeni sʋ̃maa munwa igualɩ ɛkɛnɩ ɩmanlɩ Sɔlɔmɔnʋ.

w17.01 29 ¶7

‘Fa Ɔzɔ Ehilehilelɛ Nɩ Wula Mmenii Mɔɔ Ede Bɛ Di Nɩ Bɛ Sa’

Devidi ɩátwɩnhwɩ̃ yɩ agyia azɩ kɛɛ ɩkɔwʋwa egyima yɩ nɩ, na ɔzɔ sʋ̃ la yɛ iádi ɛyɛkɛ kɛɛ enii mɔɔ ikegyina asɔlɩ pika yɩ nɩ, ikenyia nwʋmɔ animinyiamɩ. Amba, bɛɣa bɔvʋlɔ pika yɩ kɛɛ Sɔlɔmɔnʋ asɔlɩ pika na kɛ Devidi asɔlɩ pika a. Ɩwɔ numɔ kɛɛ ebiye a, Devidi lili ɛyɛkɛ kɛɛ ɩákʋla ɩyɛ mɔɔ ɩla yɩ ahʋnlɩnɩ zʋ dɩyɛ, naasʋ̃ ɩzʋ̃ yɩ ahʋnlɩnɩ munwala nu ɩwʋwalɩ egyima yɩ nɩ. Ɩzʋ̃ yɩ pɛ nu ihunwa hunwanlɩ egyimayɛlɛmaa munwa. Na izia ihunwa hunwanlɩ bulalɛ, kɔbɩlɩ, dwɛtɛ, ozukua mvuduko nɩɩ siida nnuno munwa. Dɔkʋ̃ sʋ̃, ɩhyɛlɩ Sɔlɔmɔnʋ ɛzɩzɩbɛ kɛɛ: “Meti mɩ ɣa, Gyehova ɩhɩnla wʋ nwʋ, na izi wʋ bʋwɔ na kyina Gyehova wʋ Nyamɩnlɩ yɩ pika yɩ, kɛmɔ ɩhã ɩvalɩ wʋ nwʋ nɩ.”​—1 Mm. 22:​11, 14-​16.

w18.03 11-​12 ¶14-​15

Awʋvʋlɔ, Asʋ̃ Bɔbʋwaa Bɛ Ɣa Ma Ikodwu Onlumanlɛ Nwʋ Anzɛnyɩɩ?

Kɛ mmuwuanɩzʋhilalɛmaa nɩ, asafʋ nu mbanimbani kɔhʋla kɔwʋwa awʋvʋlɔ iluwa sunzuma ɔfʋã nu bʋtayɩ mɔɔ bɛkɛhã nwʋmɔ odwokɔba nɩ zʋ. Eliyema baalɛ be mɔɔ ɩva ɔlʋbɔ 70 nɩɩ yɩ mɛda ɩyɛ ɔhʋanɩbukolɛ egyima yɩ nɩ, ɩhanlɩ nkɔmmɔ be mɔɔ Eliyema Charles T. Russell ɩ nɩɩ yɩ wɔlɩ mɔɔ ɩwʋwa yɩ paa nwʋ odwokɔ. Ɔzɔ mmɩlɩ yɩ, nɩ inyia alʋbɔ ahyiã pɛ. Ɩhanlɩ kɛɛ, “Ɩvalɩ miniti 15 ɩ nɩɩ mɩ wɔlɩ mu sunzuma ɔfʋã nu bʋtayɩ nwʋ nkɔmmɔ.” Amba, nkɔmmɔwɔlɛ mɔɔ ɩhyɛ ɛzɩzɩbɛ kɔhʋla kenyia abiye zʋ tumi yɩ nnwʋanlɩ eɣile munwala. (Ɛɣɛ. 25:​11) Sɛ asafʋ nu mbanimbani bɛyɛɛ egyima wɔ Kɩndɔm Hɔɔlʋ a, sa bɔkʋla bɛma awʋvʋlɔ nɩɩ bo nnwuakula babʋwa. Naasʋ̃, ɩsɛ kɛɛ bɛma mɔɔ kuakula bela kʋla yɛ nɩɩ ɔlʋbɔ mɔɔ ili nɩ bʋwa bɛ adwɩnɩ nu.

Asafʋ yɩ numaa munwala kɔhʋla kɔwʋwa iluwa ehilelɛ mɔɔ bekehile nnwuakula yɩ nwʋ anyɩnlɩlelɛ nɩ zʋ. Ahʋanɩ mɔɔ bokoluwa ɔzʋlɔ bɛkɛyɛ ɔzɔ nɩ be yɛ lɛ kɛɛ, bɛkɛva bɛ anyɩ bekediã azɩ bekehila nninyeni be mɔɔ ikile kɛɛ nnwuakula yɩ benyiaa sunzuma ɔfʋã nu anyunumihɔlɛ. Asʋ̃ kuakula be ɩzʋ̃ yɩ ahʋnlɩnɩ nu ɩma munwalɩyɛ mɔɔ ɩtɔ azʋ̃nlɩ nu anzɛnyɩɩ ɩyɛ egyimalilɛ be wɔ dapɛnɩ avinli dɩyɛzumanlɛ yɩ tʋ a? Asʋ̃ kuakula be iyiyia yɩ dedi nwʋ odwohilalɛ na ɩhʋla igyina yi munwa anzɛnyɩɩ ɩvalɩ ɔnwʋmɔ ɔhʋanɩ be mɔɔ iwukoli ɩmanlɩ yɩ wɔ sukuulu nu nɩ ilili dasɩlɛ a? Mɛyɩ nɩ ɔzʋ̃ wʋ ahʋnlɩnɩ nu kamvʋ yɩ ndɛndɛ zʋ la. Sa ɔkʋla ɛfa esiye wʋ anyɩ zʋ kɛɛ ansaana mɔɔ bɔkɔwɔ dɩyɛzumanlɛ tʋ anzɛnyɩɩ sɛ bɔpɔ a, ɛkɛhamvʋ kuakula be anzɛnyɩɩ ekehile yɩ nwʋ anyɩnlɩlelɛ. Wɔ ahʋanɩ eyimmɔ nɩɩ ɔhʋanɩ mvʋlɔ zʋ nɩ, nnwuakula kɔnwʋ yɩ kɛɛ bɛkɩnla “asafʋ kezile yi” nwʋ.​—Ndw. 35:18.

Pɩbɛlɩ Bayɩbʋlʋ Yi Nu

w05 10/1 11 ¶6

Mmɩlɩzʋdwokɔ Buuku Mɔɔ Ili Bɔmʋnlɩ Yi Nu Ndwokɔ Aditili

21:​13-​15. Gyehova hyɛlɩ bɔvʋlɔ mɔɔ nɩ ɩlɛ ɛzɩkɛlɛ ɩbaa nɩ kɛɛ iyiaki, iluwakɛɛ sɛ yɩ mmenii bɔkɔɔ amanɩyɛnwʋnlɛ nu a, ɩyɛ ɛyɛkɛ yɩ. Amba, “Gyehova yɩ ngokɛnwʋnlɛ ɩzʋnɩ sʋ̃maa.”

    Ahanta Buuku (2015-2025)
    Numá Yɩ
    Kɔ́ Numɔ
    • Aɣɩnda
    • Kyɛ́
    • Yɛ́ nzɩnzanlɩyɛ mɔɔ ɛpɛ yɩ wɔ ɛkɩhyɩ
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mmɛla Mɔɔ Ɩwɔ Nwʋmɔ
    • Nwʋmɔ Nhyɩhyɛlɩyɛ
    • Nwʋmɔ Nninyeni
    • JW.ORG
    • Kɔ́ Numɔ
    Kyɛ́