Ka li zaˬ˗euˬ dehꞈ ziˇ

Tiˬ nah˗ahˇ neh ngaˬ nah yaw kaˬ˗ahˇ bawˬ dzaˬ ngeh zmˬ˗eu keu ka yaw shuiꞈ

2018 kʼoꞈ Tiˬ siˬ ba la˗ahˇ neh naˇ, jawˇ nah dzeuˇ tiˬ nah˗ahˇ˗neh ngaˬ nah yaw kaˬ˗ahˇ bawˬ dzaˬ ngeh, gʼoeˇsaiˇ laꞈ kʼoeˇ ahˇ˗eu Miˇ shuiꞈ dawˬ paˇ Jaˇliꞈ (nwtsty), dzaw˗eu dmˬ˗ahˇ neh yuˇ leꞈ˗euˬ aˇ baˇ hawˇ˗eu biˬdiˬoˬ ahˇ˗eu meh. Paˇ dmˬ heu dmˬ nawˬ˗euˬ dawˬ paw neh maˬ jaˆ laˇ˗euˬ kʼawꞈ, bawˬ dzaˬ˗eu gʼaˇ duˬ lehˬ hmˬ ngeh gaˇ dahˇ tsoeˬ˗awˇ, aˬ dui˗ahˇ gaˬ˗awˇ zaˬ siˬ nui gahˇ byah˗eu Aˬda Yeˬhawˇbaˬ dawˬ peh jiˇ bi jiˆ leˇ˗eu meh.

Dzaw˗eu gaˇ kawˆ

Jaˇliꞈ aˇ deuˆ deuˬ˗ahˇ gʼoˆ shaw nya˗eu gʼaˇ duˬ, dzaw˗eu gaˇ kawˆ heu laꞈ kʼoeˇ dehꞈ jeˬ dehꞈ kawˆ, jawˇ duˬ jawˇ zaˇ hawˇ˗eu dawˬ˗euˬ gaˇ kawˆ naꞈ suiˇ ni ehˇ nehˬ taˬ˗euˬ meh.

Maꞈtehˬ 12:20

Miˆ iˇ luꞈ˗eu tsiˇ kʼmˬ: Iˇ kahˇ doe ni zmˬ˗eu tsiˇ kʼmˬ˗aˬ, yaw tiˇ tiˇ lehˇ gʼeh˗awˇ, miˇ tsaˬ neh tehꞈ˗eu meh. Teu laꞈ kʼoeˇ tsiˇ shehˆ ahˇ˗eu meh. Dziˬ neh jahˇ˗euˬ tsiˇ kʼmˬ˗euˬ saˬ kahˇ tsiˇ shuˆ daˆ˗awˇ miˬ lmˇ bi doˆ laˇ˗eu meh. “Miˆ iˇ luꞈ˗eu tsiˇ kʼmˬ” lehˇ Gaˬliˇ˗euˬ dawˬ neh ehˇ keuˆ taˬ˗euˬ heu naˇ, miˬ kʼoeˬ doˆ doˆ˗ehˇ miˬ jiˆ yaw neˇ neˇ lehˇ doˆ gaˇ ehˇ mawꞈ˗eu meh. Iˇsaˬyaˇ 42:3-ahˇ Yeˬsuˇ gʼawˬ shaˬ gaˬ˗awˇ kʼehˬ˗eu kʼaˆ˗eu jeˬ˗ahˇ ya daˬ˗eu taˬ aw˗eu deuˬ˗euˬ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ˗ahˇ maˬ laˆ miˆ˗a lehˇ gaˇ hu neh ehˇ taˬ˗euˬ meh.

Maꞈtehˬ 26:13

Maˇ jawˆ ni: Gaˬliˇ˗euˬ dawˬ aˬmeˬ lehˇ ehˇ˗eu heu naˇ, Heˬbyehˇ˗euˬ dawˬ˗ahˇ neh yuˇ leꞈ˗euˬ meh. Dawˬ tsuiꞈ naˇ, “teu loꞈ˗ehˇ pyeuꞈ laˇ luꞈ˗uˇ” maˬ ngeuˇ naˇ “maˇ maˇ ni ngeuˇ meh” lehˇ ehˇ mawꞈ˗eu meh. Yeˬsuˇ saˇ jaˇ dzaˬ˗eu gaˇ kawˆ hawˇ˗eu maˬ keuˆ laˇ miˇ ehˇ taˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ ngehˬ keuˆ lehˇ gʼeh ngeh, gaˇ kawˆ heu deuˬ maˇ diˇ tsaˬ˗eu jeˬ pyeuꞈ˗awˇ jah nya meh lehˇ bi siˬ˗eu gʼaˇ duˬ, aˬmeˬ lehˇ ehˇ˗eu dawˬ heu˗ahˇ tiˬ kʼehˬ maˬ taˬ zmˬ˗eu meh. “Maˇ jawˆ ni” maˬ ngeuˇ naˇ aˬmeˬ lehˇ ehˇ˗eu heu, muiˬ˗eu shawˇ˗eu paˇ dmˬ nui deuˬ˗ahˇ maˬ ya mawˇ˗a. Mˇ pyeuꞈ dzeuˇ˗euˬ jeˬ˗ahˇ yaw kʼaˆ˗ehˇ ngehˬ keuˆ ngeh, (a·menʹ a·menʹ) lehˇ ehˇ˗eu Yeˬsuˇ˗euˬ dawˬ heu˗ahˇ, Yoˇhaˬ sahˬ boꞈ laꞈ kʼoeˇ jiˇ, “maˇ jawˆ ni” lehˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh.—Yoˇ 1:51.

Aˇ baˇ hawˇ˗eu biˬdiˬoˬ

Aˇ baˇ, dawˬ maˬ ahˇ˗eu aˇ baˇ hawˇ˗eu, Ehˬni meˇsheˬ keu ka heu deuˬ, Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ duꞈ yawˇ ni ja sawˇ nehˬ meh.

Behˬpaˇgeˬ, Saˬloˬ gawˬ jawˬ hawˇ˗eu Yeˬluˇsaˬlehˬ

Yaw nymˇ nymˇ lehˇ gʼeh˗eu biˬdiˬoˬ heu hmˬ, nahˇ ma doˆ kʼehˬ paw neh Yeˬluˇsaˬlehˬ meuˬ˗ahˇ le ahˇ˗eu aˇ baˇ bi mawˇ˗eu meh. Nymˇ Eˬtuˬ lehˇ kuˇ˗eu pu˗ahˇ neh, Saˬloˬ gawˬ jawˬ˗ahˇ jiˆ daˆ keuˆ leˇ˗euˬ meh. Eˬtuˬ lehˇ kuˇ˗eu pu heu pu naˇ, Jaˇliꞈ˗euˬ saˇ ka˗ahˇ naˇ Behˬpaˇgeˬ pu pyeuꞈ˗a lehˇ gʼoˆ shaw˗eu meh. Beˬtaˬniˇ pu nahˇ ma doˆ kʼehˬ paw˗ahˇ maˬ le keuˆ ni jaˆ˗awˇ, Behˬpaˇgeˬ pu naˇ Saˬloˬ gawˬ jawˬ˗euˬ byaˇ gʼaˇ nahˇ ma doˆ kʼehˬ paw jaˆ˗eu meh. Yeˬsuˇ hawˇ˗eu aˬ yawꞈ˗euˬ gʼaˬ kʼehˇ deuˬ Yeˬluˇsaˬlehˬ meuˬ˗ahˇ jawˇ ngeh yawˬ jawˇ na luꞈ Beˬtaˬniˇ pu˗ahˇ yaꞈ iˇ˗eu meh. Nymˇ naˇ Eˬ Eˇseˬleˬ˗a (Eˬ Aˇseˬleˬ˗a) meuˬ lehˇ kuˇ˗eu meh. Tsawˇ myahˇ teu naˇ Aˬlaˬmiˇ dawˬ˗ahˇ neh “Laˬzaˬluˇ˗euˬ jawˇ duˬ” lehˇ ehˇ mawꞈ˗eu meh. Yeˬsuˇ, Maˬliˇ, Maˬta hawˇ˗eu Laˬzaˬluˇ˗euˬ iˇ kahˇ˗ahˇ yaꞈ iˇ˗eu yaw duˬ baw meh. (Tehˬ 21:17; Kuˆ 11:11; Luˇ 21:37; Yoˇ 11:1) Yeˬsuˇ nymˇ heu nymˇ˗ahˇ neh Yeˬluˇsaˬlehˬ meuˬ˗ahˇ iˇ ngeh biˬdiˬoˬ˗ahˇ, ahˇ˗eu gaˇ ma heu kahˇ cah˗euˬ meh. Kʼoeˇ naˇ, A.D. 33 Niˬsaˬ ba la 9 nah ngeh nah, Yeˬsuˇ Yeˬluˇsaˬlehˬ meuˬ˗ahˇ iˇ ngeh mahˬ tahˬ laˆ˗ahˇ dziˬ˗awˇ, Saˬloˬ gawˬ jawˬ˗ahˇ cah tsehˆ˗euˬ meh. Gaˇ ma teu kahˇ naˇ, Behˬpaˇgeˬ pu˗ahˇ neh, Yeˬluˇsaˬlehˬ meuˬ˗ahˇ iˇ˗eu gaˇ ma pyeuꞈ meh.

Beˬtaˬniˇ pu˗ahˇ neh, Behˬpaˇgeˬ pu˗ahˇ iˇ˗eu gaˇ ma
Behˬpaˇgeˬ
Saˬloˬ gawˬ jawˬ
Giˇdaˬloˬ gʼaˬ lawˬ
Uˬ duˬ tahˬ nymˇ jaˆ˗eu gawˬ jawˬ

Kuiˇ nuiꞈ shaˬ yoeˬ laꞈ kʼoeˇ ahˇ˗euˬ shmˇ sehˬ

Heu˗aˬ tsawˇ haˬ˗euˬ kuiˇ nuiꞈ shaˬ yoeˬ˗ahˇ, 11.5 seˬtiꞈmiˬteuꞈ (laˆ zaˬ tiˬ daˬ) mahˇ˗eu shmˇ sehˬ neh taꞈ tsoˆ taˬ˗euˬ mawˇ kawˇ˗euˬ aˇ baˇ pyeuꞈ meh. 1968 kʼoꞈ˗ahˇ, Yeˬluˇsaˬlehˬ meuˬ˗euˬ laˆ taˆ paw pyawˬ˗ahˇ, mawˇ kawˇ teu hmˬ loꞈ˗ehˇ duˇ leˇ˗eu yaw pyehˬ tiˬ hmˬ mawˇ˗euˬ meh. Yaw pyehˬ teu hmˬ naˇ, Loˇmaˆ˗euˬ saˇ ka˗ahˇ jaˆ˗euˬ meh. Gaˇ hu˗euˬ myawˬ oeˇ pyeuꞈ˗eu yaw pyehˬ teu hmˬ˗ahˇ haw ngeh, zeuˇ liˬ˗ahˇ bi taˆ sehˆ˗euˬ deuˬ, shmˇ sehˬ neh bi taꞈ ngaˇ lehˇ siˬ laˇ˗eu meh. Shmˇ sehˬ teu naˇ, Loˇmaˆ tsawˇ haˬ neh Yeˬsuˇ˗ahˇ zeuˇ liˬ˗euˬ kʼoeˇ taˆ taꞈ˗euˬ shmˇ sehˬ loꞈ˗ehˇ duˇ˗eu meh. Yaw pyehˬ teu hmˬ naˇ, kʼaˬ lo neh jahˇ˗euˬ bawˬ keuˆ laꞈ kʼoeˇ ahˇ gaˇ mawˇ˗euˬ meh. Bawˬ keuˆ heu naˇ, shiˇ˗euˬ deuˬ˗euˬ shaˬ yoeˬ yaw gui dawˆ ahˇ taˬ˗euˬ meh. Teu miˇ neh, zeuˇ liˬ˗ahˇ bi taꞈ shehˆ˗euˬ deuˬ bi duˬ pahˬ ngaˇ lehˇ bi mawˇ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh.—Tehˬ 27:35, MS.