2. Aˬ dui aˬ geu ngeh ya sui ya dawˇ˗eu nga?

Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ ‘tiˬ gʼaˬ tiˇ gʼaˬ yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ bi ngehˬ bi tmˇ’ mawꞈ˗eu meh. (Zaˬkaˬliˇ 8:16, 17) Heu aˬ jeˬ˗ahˇ ehˇ mawꞈ˗eu nga? Heu naˇ, aˬ dui nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ deuˬ hawˇ˗eu gaˇ mˇ cawˬ deuˬ nehˬ˗ehˇ ngehˬ cawˬ ngeh maˬ ehˇ, mehˇ nmˇ deuˬ hawˇ˗eu miˇ kʼahˬ˗ahˇ uˆ lahˇ˗eu aˬ yuiꞈ deuˬ nehˬ˗ehˇ ngehˬ cawˬ ngeh maˬ ehˇ, jaˬ myawꞈ maˬ myawꞈ˗eu uˬ taꞈ, maˬ ngeuˇ˗eu gaˇ kawˆ maˬ ehˇ nehˬ gaˇ ehˇ mawꞈ˗eu meh. Yaw sui yaw dawˇ tsawˇ haˬ deuˬ smˇ kʼoeˬ maˬ kʼoeˬ˗a, aˬ cawˬ˗ahˇ mehˇ shuiˇ maˬ shuiˇ dzaˬ˗a. (Uˬduˬtahˬ˗eu 19:11 hawˇ˗eu Eˇpeˇsu 4:28-ahˇ gui.) Kʼoeˇ naˇ aˬ yawꞈ maꞈ zahˇ sahˇ kʼoꞈ kʼaˇ jaˆ˗eu loꞈ˗ehˇ kawˬ doˆ˗eu meh. (Loˇmaˆ 13:5-7) Aˬ geu jeˬ mˇ˗eu maˬ kaˬ “aˬ myah luꞈ yaw muiˬ jeˬ tehꞈ˗ehˇ” mˇ˗eu meh.—Heˬbyehˇ 13:18.

Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ˗euˬ mehˬ nah caw teh˗eu deuˬ˗ahˇ “miˇ tsaˬ heu˗ahˇ naw maꞈ maˬ paˇ taꞈ meh” lehˇ ehˇ nehˬ˗euˬ meh. (Yoˇhaˬ 15:19) Miˇ tsaˬ nehˬ˗ehˇ maˬ taꞈ˗eu lehˇ ehˇ˗eu heu naˇ, miˇ kʼahˬ˗ahˇ uˆ lahˇ˗eu jeˬ˗ahˇ maˬ ehˇ, guiˇ deuˆ˗eu jeˬ˗ahˇ maˬ ehˇ, tiˬ paw˗iˬ gʼaˬ baꞈ maˬ baꞈ gaˇ ehˇ mawꞈ˗eu meh. Tiˬ paw˗iˬ gʼaˬ baꞈ maˬ baꞈ naˇ, aˬ cawˬ yaw doeˇ ehˇ laˇ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya˗eu miˇ neh, heu loꞈ˗ehˇ jahˇ˗eu heu naˇ yaw awˬ maˬ ngeuˇ˗a. Toˆ˗ehˇ naˇ aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ Miˬyehˇ˗ahˇ saˇ jaˇ ziꞈ˗eu laꞈ kʼoeˇ tiˬ paw˗iˬ gʼaˬ baꞈ maˬ baꞈ ni aˬ joˆ˗ehˇ jawˇ nya˗eu nga?

1. Ka li zaˬ maˇ diˇ deuˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ uˆ lahˇ˗eu jeˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ noeˬ˗eu nga?

Ka li zaˬ deuˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ uˆ lahˇ˗eu sahˬ paˬ sahˬ ma deuˬ˗ahˇ yaw zeu baw˗eu meh. Aˬ dui Yeˬsuˇ neh “Loˇmaˆ sahˬ paˬ˗euˬ myawˬ Loˇmaˆ sahˬ paˬ˗ahˇ biꞈ”˗awˬ lehˇ ehˇ˗euˬ dawˬ˗ahˇ mˇ caw˗eu ma. Teu miˇ neh aˬ dui miˇ kʼahˬ˗euˬ zahˇ sahˇ kʼoꞈ˗ahˇ mˇ caw˗awˇ kawˬ lawˬ muˇ jiˇ doˆ˗eu ma. (Maˬkuˆ 12:17) Sahˬ paˬ sahˬ ma deuˬ˗aˬ, Yeˬhawˇbaˬ neh aˬ kawˬ˗aˬ biꞈ˗awˇ bi uˆ lahˇ taˬ˗euˬ meh lehˇ Jaˇliꞈ ehˇ˗eu meh. (Loˇmaˆ 13:1) Ehˇ kʼawꞈ aˬ yawꞈ maꞈ kʼaˇ ngeuˇ˗eu jeˬ jahˇ nya˗eu maˬ ngeuˇ˗a. Aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ baoˬ Miˬyehˇ taꞈ˗ehˇ teˬ dzehˬ meh lehˇ aˬ dui siˬ nya ma. Tsawˇ haˬ zaˬ˗euˬ shaˬ zahˬ˗ahˇ Miˬyehˇ hawˇ˗eu mˬ taˆ jaˆ˗eu Miˬyehˇ˗euˬ Miˇkʼahˬ maˬ ngeuˇ naˇ maˬ laˆ byoˆ nehˬ nya˗a lehˇ aˬ dui jah˗eu ma.

2. Aˬ dui tiˬ paw tiˇ paw gʼaˬ baꞈ maˬ baꞈ˗eu lehˇ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ doˆ laꞈ nya˗eu nga?

Yeˬsuˇ loꞈ˗ehˇ duˇ ni aˬ dui jiˇ miˇ kʼahˬ˗ahˇ uˆ lahˇ˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ maˬ taꞈ maˬ gm leˇ. Tsawˇ haˬ deuˬ Yeˬsuˇ zahˬ leˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu jeˬ jahˇ nya gaˇ ya mawˇ ngeh, aˬ yawꞈ˗ahˇ sahˬ paˬ bi geuꞈ˗eu lehˇ leh jeh˗euˬ meh. Ehˇ kʼawꞈ Yeˬsuˇ maˬ geuꞈ˗aˬ. (Yoˇhaˬ 6:15) Aˬ jeˬ miˇ neh nga? Yeˬsuˇ “ngaˬ˗euˬ miˇ kʼahˬ˗aˬ, miˇ tsaˬ heu˗ahˇ maˬ taꞈ” lehˇ ehˇ˗eu meh. (Yoˇhaˬ 18:36) Aˬ dui jiˇ Yeˬsuˇ˗euˬ zaˬ lahˇ pyeuꞈ˗eu miˇ neh, tiˬ paw˗iˬ gʼaˬ baꞈ maˬ baꞈ˗eu lehˇ gʼawˬ mya paw dzeˇ dzaˬ˗ahˇ neh mˇ mawˇ˗eu ma. Yaw jeˬ ma jeˬ, aˬ dui guiˇ maˬ deuˆ˗iˇ. (Iˇsaˬyaˇ 2:4-ahˇ gui.) Aˬ dui miˇ kʼahˬ˗euˬ dah zaˇ pyeuꞈ˗eu paˇ loˬ paˇ lehˇ˗ahˇ yaw zeu baw kʼawꞈ, teu˗ahˇ maˬ taˬ huiˬ. (1 Yoˇhaˬ 5:21) Aˬ dui miˇ kʼahˬ˗ahˇ uˆ lahˇ˗eu aˬ yuiꞈ deuˬ˗ahˇ tiˬ paw˗iˬ gʼaˬ baꞈ maˬ baꞈ. Aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ jiˇ maˬ laˆ tsoeˬ. Heu loꞈ˗ehˇ jahˇ˗eu heu naˇ, aˬ dui Miˬyehˇ Miˇkʼahˬ uˆ lahˇ˗eu jeˬ˗ahˇ tiˬ byah tiˬ loꞈ saˇ jaˇ ziꞈ˗eu lehˇ mˇ mawˇ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh.

Naꞈ suiˇ ni dzaw

3. Ka li za maˇ diˇ deuˬ tiˬ paw˗iˬ gʼaˬ baꞈ maˬ baꞈ

Yeˬsuˇ hawˇ˗eu aˬ yawꞈ˗euˬ mehˬ nah caw teh˗eu deuˬ, gaˇ kawˆ heu nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ aˬ dui˗ahˇ yaw muiˬ˗ehˇ mˇ mehˬ yaꞈ˗euˬ meh. Loˇmaˆ 13:1, 5-7 hawˇ˗eu 1 Beˬtuˆluˆ 2:13, 14-ahˇ gui. Kʼoeˇ naˇ, biˬdiˬoˬ pah gʼaˬ naˇ, naˇ haˬ˗eu jeˬ heu˗ahˇ ja sawˇ.

Biˬdiˬoˬ: Ka li zaˬ maˇ diˇ deuˬ tiˬ paw˗iˬ gʼaˬ baꞈ maˬ baꞈ—Aˇ tsehˆ 1 (4:28)

• Aˬ dui aˬ jeˬ miˇ neh miˇ kʼahˬ˗ahˇ uˆ lahˇ˗eu aˬ yuiꞈ deuˬ˗ahˇ yaw zeu ya baw˗eu nga?

• Aˬ dui aˬ yawꞈ maꞈ uˆ lahˇ˗eu jeˬ˗ahˇ laꞈ daˬ˗eu lehˇ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ doˆ laꞈ nya˗eu nga?

Guiˇ deuˆ ngeh miˇ kʼahˬ tiˬ deuˬ na tiˬ paw˗iˬ gʼaˬ baꞈ maˬ baꞈ lehˇ ehˇ kʼawꞈ, maˇ diˇ naˇ nyiˬ paw luꞈ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗eu meh. Maˇ maˇ ni gʼaˬ baꞈ maˬ baꞈ˗eu lehˇ ehˇ˗eu heu aˬ jeˬ˗ahˇ ehˇ mawꞈ˗eu nga? Yoˇhaˬ 17:16-ahˇ gui. Biˬdiˬoˬ pah gʼaˬ naˇ, naˇ haˬ˗eu jeˬ heu˗ahˇ ja sawˇ.

Biˬdiˬoˬ: Ka li zaˬ maˇ diˇ deuˬ tiˬ paw˗iˬ gʼaˬ baꞈ maˬ baꞈ—Aˇ tsehˆ 2 (3:11)

• Tiˬ paw˗iˬ gʼaˬ baꞈ maˬ baꞈ˗eu lehˇ ehˇ˗eu heu naˇ, aˬ jeˬ˗ahˇ ehˇ˗eu nga?

Miˇ kʼahˬ˗ahˇ uˆ lahˇ˗eu aˬ yuiꞈ deuˬ aˬ dui˗ahˇ Miˬyehˇ˗euˬ zahˇ dawˬ˗ahˇ bahˬ˗eu jeˬ bi mˇ laꞈ naˇ tawˇ neh? Gʼaˬkʼehˇ 5:28, 29-ahˇ gui. Kʼoeˇ naˇ, biˬdiˬoˬ pah gʼaˬ naˇ, naˇ haˬ˗eu jeˬ heu˗ahˇ ja sawˇ.

Biˬdiˬoˬ: Ka li zaˬ maˇ diˇ deuˬ tiˬ paw˗iˬ gʼaˬ baꞈ maˬ baꞈ—Aˇ tsehˆ 3 (1:18)

• Tsawˇ haˬ˗euˬ zahˇ sahˇ kʼoꞈ Miˬyehˇ˗euˬ zahˇ dawˬ˗ahˇ bahˬ naˇ, aˬ dui aˬ suˇ gʼaˬ˗euˬ ehˇ dawˬ ya naˇ haˬ˗eu nga?

• Ka li zaˬ deuˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ uˆ lahˇ˗eu aˬ yuiꞈ deuˬ˗euˬ ehˇ dawˬ˗ahˇ naˇ haˬ paˬ˗ehˇ maˬ gʼeh˗eu aˬ geu ngeh nga siˬ?

4. Nui ma laꞈ kʼoeˇ maˬ ehˇ, mˇ jeˬ shaˇ kawˆ neh maˬ ehˇ, tiˬ paw˗iˬ gʼaˬ baꞈ taˬ baꞈ

1 Yoˇhaˬ 5:21-ahˇ gui. Kʼoeˇ naˇ, biˬdiˬoˬ pah gʼaˬ naˇ, naˇ haˬ˗eu jeˬ heu˗ahˇ ja sawˇ.

Biˬdiˬoˬ: Ka li zaˬ maˇ diˇ deuˬ nui kʼaˬ aˬ jeˬ miˇ neh loˬ˗eu nga?—Gʼaˬ baꞈ maˬ baꞈ ni jawˇ daˆ leꞈ˗eu gʼaˇ duˬ (2:49)

• Biˬdiˬoˬ heu laꞈ kʼoeˇ˗euˬ Aˇyeˇge, miˇ kʼahˬ˗ahˇ uˆ lahˇ˗eu aˇ maꞈ nehˬ˗ehˇ maˬ gm leˇ˗eu uˬ taꞈ, aˬ jeˬ miˇ neh miˇ kʼahˬ˗euˬ dah zaˇ tiˬ jeˬ pyeuꞈ˗eu paˇ loˬ paˇ lehˇ˗ahˇ jiˇ maˬ taˬ huiˬ˗euˬ nga?

• Aˬ yawꞈ neh noeˬ tsehˆ˗euˬ jeˬ teu tsaˬ ngaˇ lehˇ noeˬ miˇ˗a laˬ?

Aˬ geu ngeh gʼaˬ baꞈ maˬ baꞈ ni jawˇ˗eu yaw shaˬ nga siˬ? Biˬdiˬoˬ pah gʼaˬ naˇ, naˇ haˬ˗eu jeˬ heu˗ahˇ ja sawˇ.

Biˬdiˬoˬ: Loꞈ˗eu nymˇgoˇ˗ahˇ neh ya dzaw˗euˬ jeˬ—Maˬ tsaˬ maˬ dzoeˇ leˇ˗eu miˇ tsaˬ˗ahˇ tiˬ paw tiˇ paw gʼaˬ baꞈ maˬ baꞈ ni jawˇ (5:16)

• Miˇ kʼahˬ tiˬ kʼahˬ tiˇ kʼahˬ mui ceh ceh ngeh, aˬ dui tiˬ paw tiˇ paw gʼaˬ baꞈ maˬ baꞈ ni aˬ joˆ˗ehˇ jawˇ nya˗eu nga?

• Miˇ kʼahˬ˗ahˇ uˆ lahˇ˗eu aˬ yuiꞈ deuˬ neh noeˬ tsehˆ˗euˬ jeˬ, aˬ dui˗ahˇ muiˬ laˇ˗eu jeˬ maˬ ngeuˇ naˇ deuˬ laˇ˗eu jeˬ jaˆ kʼawꞈ, aˬ dui gʼaˬ baꞈ maˬ baꞈ ni aˬ joˆ˗ehˇ jawˇ nya˗eu nga?

• Tiˬbiˬ lawˬ muˇ hawˇ˗eu cawˬ deuˬ˗ahˇ neh aˬ dui neh ya gaˬ ya mawˇ˗euˬ jeˬ, aˬ dui tiˬ paw˗iˬ gʼaˬ baꞈ maˬ baꞈ lehˇ noeˬ tsehˆ taˬ˗euˬ jeˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ deuˬ laˇ nya˗eu nga?

Kawˆ shawˆ

Ka li zaˬ deuˬ yawˬ ha˗euˬ nui noeˬ neh maˬ ehˇ, ngehˬ˗eu jeˬ hawˇ˗eu mˇ˗eu jeˬ neh maˬ ehˇ, miˇ kʼahˬ˗ahˇ uˆ lahˇ˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ tiˬ paw˗iˬ gʼaˬ baꞈ maˬ baꞈ˗eu lehˇ leh jeh dui dui˗eu meh.

Ja sawˇ poˆ˗eu

• Miˇ kʼahˬ˗ahˇ uˆ lahˇ˗eu sahˬ paˬ sahˬ ma deuˬ, aˬ dui˗ahˇ uˆ lahˇ˗eu aˬ kawˬ˗aˬ jaˆ˗eu miˇ neh, aˬ dui aˬ jeˬ ya jahˇ˗eu nga?

• Aˬ dui miˇ kʼahˬ˗ahˇ uˆ lahˇ˗eu jeˬ˗ahˇ aˬ jeˬ miˇ neh tiˬ paw˗iˬ gʼaˬ baꞈ maˬ ya baꞈ˗eu nga?

• Tiˬ paw˗iˬ gʼaˬ baꞈ maˬ baꞈ ni jawˇ˗eu aˬ geu ngeh yaw shaˬ nga?

Haw lahˬ

Tiˬ paw tiˇ paw gʼaˬ baꞈ maˬ baꞈ ni jawˇ˗eu baˬ da neh, aˬ dui aˬ jeˬ jeˇ ya smˇ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya nga?

Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ nui ma cawˆ ni tiˬ jawˇ˗iˬ maˬ jahˇ˗a (3:14)

Tiˬ paw tiˇ paw gʼaˬ baꞈ maˬ baꞈ ni jawˇ gaˇ lawˬ haw laˇ ngeh laˆ piˇ nya˗eu gʼaˇ duˬ, nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ deuˬ nehˬ˗ehˇ aˬ joˆ˗ehˇ lehˬ hmˬ nya˗eu nga?

Aˬ cawˬ˗euˬ mehˬ shi gʼaˬ baꞈ maˬ baꞈ ni aˬ joˆ˗ehˇ jawˇ nya˗eu nga? (4:25)

Yawˬ ha˗euˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ haw piˇ˗eu heu naˇ, aˬ jeˬ miˇ neh kʼaˇ ya taˬ huiˬ˗eu jeˬ maˬ ngeuˇ nga?

“Miˬyehˇ maˬ jahˇ nya˗eu tiˬ jeˬ˗iˬ maˬ baw˗a” (5:19)

Gaˇ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ ya noeˬ tsehˆ ngeh, “miˇ tsaˬ heu˗ahˇ maˬ taꞈ” ni aˬ joˆ˗ehˇ jawˇ nya˗eu nga lehˇ haw.

“Yawˬ gʼaˬ na luꞈ yawˬ ha ya pi˗eu kʼaˆ behˆ yawˬ ha jaˆ meh” (Loꞈ˗eu nymˇgoˇ, 2006 Smˇ siˬ ba la 15)