“Naw maꞈ˗euˬ nui ma laꞈ kʼoeˇ nui noeˬ yaw shuiꞈ bi ahˇ laˇ”

7. Aˬ dui laꞈ kʼoeˇ paw˗euˬ gʼaˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ beˬ paˇ nya˗eu nga?

⁷ Aˬ dui nui ma laꞈ kʼoeˇ nui noeˬ, maˬ ngeuˇ naˇ laꞈ kʼoeˇ paw˗euˬ gʼaˬ˗ahˇ maˇ diˇ beˬ paˇ nya ngaˇ laˬ? Jaˇliꞈ˗ahˇ “Guiˬ lahˬ saꞈ laˇ paw naw maꞈ˗euˬ nui ma yaw shuiꞈ bi paˇ laˇ˗awˬ. Maˇ maˇ ni gʼeh˗eu yaw tsaˬ yaw dawˇ hawˇ˗eu yaw muiˬ yaw shawˇ laꞈ kʼoeˇ Miˬyehˇ˗euˬ aˇ gʼeh˗ahˇ duˇ leˇ ni beh taˬ˗euˬ yaw dehꞈ dehꞈ˗eu yaw shuiꞈ jeˬ˗ahˇ dm˗awˬ” lehˇ ehˇ˗eu meh. (Eˇpeˇsu 4:23, 24) Heu gaˇ haw ngeh, aˬ dui laꞈ kʼoeˇ paw˗euˬ gʼaˬ˗ahˇ beˬ paˇ nya ngaˇ lehˇ ya mawˇ˗euˬ ma. Ehˇ kʼawꞈ, yaw awˬ maˬ ngeuˇ˗a. Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ, maˬ muiˬ˗eu nui kʼahˇ hawˇ˗eu bahˬ˗eu mˇ jeˬ shaˇ kawˆ˗ahˇ tehꞈ˗ehˇ maˬ ngeuˇ˗eu, “nui ma laꞈ kʼoeˇ nui noeˬ”˗ahˇ jiˇ ya beˬ paˇ˗eu miˇ neh meh. Heu naˇ aˬ dui˗euˬ nui kʼahˇ, mˇ jeˬ shaˇ kawˆ, aˬ dui˗ahˇ laˆ noeˬ˗eu jeˬ, heu deuˬ˗ahˇ beˬ paˇ gaˇ jiˇ ehˇ mawꞈ˗eu meh. Heu loꞈ˗ehˇ jahˇ˗eu gʼaˇ duˬ, maˬ tsehˆ leˇ ni ya leh jeh˗eu meh.

8-9. Mehˇ nmˇ tiˬ gʼaˬ˗euˬ gaˇ kawˆ heu, laꞈ kʼoeˇ paw˗euˬ gʼaˬ˗ahˇ beˬ paˇ˗eu loˬ nga lehˇ aˬ joˆ˗ehˇ siˬ laˇ˗eu nga?

⁸ Diˬ˗eu ceh˗eu tsawˇ haˬ pyeuꞈ haw˗euˬ mehˇ nmˇ zaˬ yo aˬ li tiˬ gʼaˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ haw kaˇ˗euˇ. Aˬ yawꞈ jiˇ baˬ jiˇ yehꞈ pyeuꞈ haw˗awˇ, aˬ cawˬ nehˬ˗ehˇ tiˬ kʼehˬ maˬ kaˬ diˬ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ, aˬ yawꞈ Jaˇliꞈ dzaw laˇ˗euˬ taꞈ naˇ, teu loꞈ˗ehˇ maˬ paˇ dehꞈ ni paˇ laˇ˗awˇ, iˇ cuꞈ shawˇ nya laˇ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ toˆ˗ehˇ dehꞈ paˇ˗euˬ miˇ neh, dawˬ peh dawˬ dzeˇ jawˇ˗eu deuˬ zahˬ leˇ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ iˇ cuꞈ shawˇ˗awˇ tiˬ kʼehˬ naˇ, tiˬ jeˬ paˬ˗euˬ gaˇ kawˆ doˆ laˇ˗euˬ meh. Uˬ ciꞈ tiˬ miˇ˗ahˇ maˬ noeˬ gaˇ, jiˇ baˬ jiˇ yehꞈ tiˬ gʼaˬ iˇ kahˇ˗ahˇ keuˆ ni laˇ˗awˇ, diˬ ceh ceh ma lehˇ ceh cawˬ shaˇ laˇ˗euˬ meh. Dahˬ beh ngeh mehˇ hmˇ heu gʼaˬ oˇ nya kʼawꞈ, jiˇ baˬ jiˇ yehꞈ heu gʼaˬ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ ngehˬ doeˇ˗eu miˇ neh, maˬ oˇ coeˇ ni jawˆ nehˬ˗euˬ meh. Aˬ jeˬ miˇ neh toˆ˗ehˇ pyeuꞈ˗eu nga? Jaˇliꞈ dzaw˗eu heu naˇ, diˬ mawꞈ ceh mawꞈ˗eu nui ma˗ahˇ deuˆ gʼaˬ nya ni caw ba nehˬ˗eu nmˇ ngeuˇ meh. Ehˇ kʼawꞈ, nui ma laꞈ kʼoeˇ nui noeˬ, maˬ ngeuˇ naˇ laꞈ kʼoeˇ paw˗euˬ gʼaˬ˗ahˇ maˬ beˬ paˇ˗euˬ miˇ neh meh.

⁹ Ehˇ kʼawꞈ mehˇ nmˇ heu gʼaˬ, gʼaˬ maˬ baˬ˗a. (Dawˬdaˬ 24:16) Aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ neh bi caw ba˗euˬ laꞈ kʼoeˇ, aˬ yawꞈ beˬ paˇ nya ni leh jeh daˆ leꞈ˗awˇ, uˬ duˬ duˬ leˇ ngeh˗aˬ, aˬ yawꞈ sheuˬ gʼeh˗eu gʼaˬ geuꞈ nya laˇ˗euˬ meh. Tiˬ nah uˬ ciꞈ uˬ taw paw, Bawˬdzaˬnymˇ mehˬ shi, dzeuˇ laꞈ˗euˬ yaw myaˬ kʼoꞈ˗ahˇ aˬ yawꞈ neh ya puˬ˗euˬ loꞈ˗ehˇ duˇ˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ tiˬ poˆ paˇ ya tahˬ puˬ˗euˬ meh. Jiˇ baˬ jiˇ yehꞈ tiˬ gʼaˬ, aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu tiˬ gʼaˬ˗ahˇ teˇ˗eu lehˇ gʼeh˗eu meh. Nymˬ˗mˇ poˆ mehˇ nmˇ heu gʼaˬ aˬ joˆ˗ehˇ jahˇ˗euˬ nga? Aˬ yawꞈ jiˇ yehꞈ teu gʼaˬ˗ahˇ nahˬ yu ni ngehˬ cawˬ˗awˇ, nui ma laˆ saˇ nehˬ˗euˬ uˬ taꞈ, yawꞈ lawꞈ yawꞈ lawꞈ˗ehˇ cah˗eu jiˇ yehꞈ teu gʼaˬ˗ahˇ iˇ kahˇ˗ahˇ paˇ sheuˬ ha kʼoꞈ nehˬ iˇ˗euˬ meh. Mehˇ nmˇ heu gʼaˬ aˬ jeˬ miˇ neh teu naˆ naˆ˗ehˇ paˇ˗iˇ nya˗euˬ nga? Aˬ yawꞈ nui ma laꞈ kʼoeˇ nui noeˬ yaw shuiꞈ beˬ paˇ˗euˬ miˇ neh meh. Teu miˇ neh aˬ yawꞈ aˬ cawˬ nehˬ˗ehˇ tsaˬ leˇ dzoeˇ leˇ ni jahˇ˗eu, nui ma laꞈ kʼoeˇ neh maˇ diˇ taˬ aw˗eu tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ laˇ˗euˬ meh. Heu naˇ Yeˬhawˇbaˬ ciˬ huiˬ ciˬ mahˇ˗eu jeˬ za ni jahˇ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh.

10. Aˬ dui laꞈ kʼoeˇ paw˗euˬ gʼaˬ˗ahˇ beˬ paˇ˗eu gʼaˇ duˬ, aˬ jeˬ ya jahˇ˗eu nga?

¹⁰ Heu loꞈ˗ehˇ beˬ paˇ˗eu heu naˇ, uˬ ciˬ tiˬ miˇ laꞈ kʼoeˇ tehꞈ˗ehˇ pyeuꞈ laˇ nya˗eu jeˬ maˬ ngeuˇ˗a. Maˬ leh jeh˗euˬ gaˇ pyeuꞈ laˇ nya˗eu jeˬ jiˇ maˬ ngeuˇ˗a. Aˬ dui gʼawˬ mya kʼoꞈ ‘ya leh jeh dui dui˗eu’ meh. (2 Beˬtuˆluˆ 1:5) Aˬ dui yaw tsaˬ yaw dawˇ laꞈ kʼoeˇ jawˇ luꞈ˗eu myahˇ laˇ˗awˇ neh tehꞈ˗ehˇ, paˇ laˇ nya˗eu maˬ ngeuˇ˗a. Aˬ dui laꞈ kʼoeˇ paw˗euˬ gʼaˬ˗ahˇ beˬ paˇ˗eu gʼaˇ duˬ ya leh jeh dui dui˗eu meh. Mˇ dahˬ beh ngeh aˬ dui mˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu yaw myaˬ jeˬ jaˆ˗eu meh. Aˬ dui˗ahˇ beˬ paˇ nya ni caw ba nehˬ˗eu tiˬ jeˬ na˗ahˇ haw ma.

Aˬ dui nui ma laꞈ kʼoeˇ nui noeˬ aˬ joˆ˗ehˇ laˇ paˇ nya˗eu nga?

11. Guiˬ lahˬ shaˇ˗eu heu naˇ, aˬ dui nui ma laꞈ kʼoeˇ nui noeˬ paˇ nya ni aˬ joˆ˗ehˇ caw ba˗eu nga?

¹¹ Aˇ yeˇ huiˬ˗eu dahˬ beh˗eu jeˬ naˇ guiˬ lahˬ shaˇ˗eu heu meh. Aˬ dui ja ceuˬ sahˬ boꞈ boꞈ˗euˬ tiˬ gʼaˬ neh, “Miˬyehˇ˗oˇ, ngaˬ˗ahˇ shawˇ jehˆ ni gʼeh˗eu nui ma tiˬ siˬ beh ahˇ nehˬ laꞈ. Nawˬ˗ahˇ saˇ jaˇ ziꞈ˗eu nui loˆ bi ahˇ laꞈ” lehˇ guiˬ lahˬ shaˇ˗euˬ loꞈ˗ehˇ ya shaˇ˗eu meh. (Ja ceuˬ 51:10) Aˬ duiˬ Yeˬhawˇbaˬ neh ya bi caw ba˗awˇ, nui ma laꞈ kʼoeˇ nui noeˬ beˬ paˇ˗eu loˬ meh lehˇ ya ha geuꞈ˗eu meh. Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ beˬ paˇ nya ni caw ba nehˬ meh lehˇ, aˬ dui aˬ jeˬ miˇ siˬ nya˗eu nga? Yeˬhawˇbaˬ neh bawˇlawˇpeh Yeˬsaˬgeˬlaˇ saˇ ka˗ahˇ, nui ma gʼahˇ˗eu Iˇsaˬleˬlaˆ deuˬ˗ahˇ dzaˬ nehˬ˗euˬ saˇ jaˇ dawˬ˗ahˇ haw ngeh siˬ laˇ˗eu meh. Yeˬhawˇbaˬ Iˇsaˬleˬlaˆ deuˬ˗ahˇ ehˇ˗eu ‘Ngaˇ nui ma saꞈ laˇ yaw shuiꞈ biꞈ paˇ nehˬ ma. Shaˬ jiˇ loꞈ˗ehˇ nahˬ˗eu nui ma dawˆ paˇ nehˬ ma.’ Teu naˇ Miˬyehˇ˗euˬ dawˬ mehˬ dawˬ tsoˆ˗ahˇ ha geuꞈ˗eu nui ma˗ahˇ ehˇ mawꞈ˗eu meh. (Yeˬsaˬgeˬlaˇ 11:19) Yeˬhawˇbaˬ nui ma keuˆ˗eu laꞈ kʼoeˇ Iˇsaˬleˬlaˆ teu deuˬ˗ahˇ beˬ paˇ nya ni caw ba nehˬ mawꞈ˗eu loꞈ˗ehˇ, aˬ dui˗ahˇ kʼawꞈ nui ma keuˆ˗eu laꞈ kʼoeˇ caw ba nehˬ mawꞈ˗eu meh.

12-13. (a) Ja ceuˬ 119:59-ahˇ ehˇ taˬ˗euˬ loꞈ˗ehˇ aˬ dui aˬ jeˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ ya shaˇ noeˬ ya shaˇ sawˇ˗eu nga? (b) Aˬ dui yawˬ ha˗ahˇ aˬ jeˬ jeˇ naˇ haˬ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga?

¹² Aˇ yeˇ huiˬ˗eu nyiˬ jeˬ aˬ yawꞈ jeˬ naˇ, shaˇ noeˬ shaˇ sawˇ˗eu heu meh. Aˬ dui yawˬ nah na luꞈ Jaˇliꞈ˗ahˇ yaw muiˬ˗ehˇ gui ngeh, aˬ dui˗euˬ nui noeˬ hawˇ˗eu nui ma aˬ jeˬ jeˇ˗ahˇ ya laˆ paˇ˗eu nga lehˇ siˬ nya˗eu gʼaˇ duˬ, shaˇ noeˬ shaˇ sawˇ˗eu aˇ yamˬ ya zmˬ˗eu meh. (Ja ceuˬ 119:59-ahˇ gui; Heˬbyehˇ 4:12; Yaˬkoˆ 1:25) Aˬ dui˗euˬ nui ma hawˇ˗eu nui noeˬ˗ahˇ, miˇ tsaˬ˗euˬ nui noeˬ ahˇ laˇ taˬ ngaˬ laˬ lehˇ ya pyehˆ tseˇ˗eu meh. Aˬ dui dawˇ coe ni yawˬ ha gʼaˬ baˬ˗eu jeˬ˗ahˇ ya ha geuꞈ˗awˇ, gʼaˬ baˬ˗eu jeˬ teu˗ahˇ laˆ byoˆ nya ni ya leh jeh˗eu meh.

¹³ Yaw jeˬ ma jeˬ, yawˬ ha˗ahˇ heu loꞈ˗ehˇ naˇ haˬ. ‘Ngaˇ aˬ cawˬ˗ahˇ ui cuiˆ na tehꞈ˗ehˇ kʼawꞈ myaˆ naˆ miˇ˗a laˬ?’ (1 Beˬtuˆluˆ 2:1) ‘Ngaˇ dehꞈ laꞈ˗euˬ jeˬ hawˇ˗eu dzaw laꞈ˗euˬ jeˬ baˬ da neh maˬ ehˇ, dehꞈ˗eu aˇ tiˆ baˬ da neh maˬ ehˇ, ngaˇ aˬ cawˬ naˆ maˬ tseˇ muiˬ dzehˬ nya lehˇ noeˬ nya loˇ?’ (Dawˬdaˬ 16:5) ‘Ngaˇ yawˬ ha loꞈ˗ehˇ maˬ jaˆ˗eu deuˬ˗ahˇ hawˇ˗eu, aˬ cawˬ tsawˇ jeuˬ deuˬ˗ahˇ haw teˬ nya laˬ?’ (Yaˬkoˆ 2:2-4) ‘Ngaˇ Saˬdaˬ˗euˬ miˇ tsaˬ biꞈ laꞈ˗eu jeˬ˗ahˇ geuꞈ mawꞈ nya loˇ?’ (1 Yoˇhaˬ 2:15-17) ‘Ngaˇ dehꞈ bahˬ dehꞈ muˆ˗eu jeˬ hawˇ˗eu, diˬ˗eu ceh˗eu je nehˬ˗ehˇ taꞈ˗eu byawˬ gʼa muˆ gʼa˗eu jeˬ˗ahˇ ya leˇ nya laˬ?’ (Ja ceuˬ 97:10; 101:3; Aˬmoˆ 5:15) Naˇ haˬ˗eu jeˬ heu deuˬ˗euˬ dawˬ kʼoꞈ, nawˇ aˬ jeˬ jeˇ ya laˆ paˇ nga lehˇ siˬ laˇ ni caw ba nehˬ˗eu meh. Aˬ dui ‘ziꞈ leˇ taˬ˗euˬ’ nui noeˬ hawˇ˗eu nui ma˗ahˇ gʼawˇ dzeh nya naˇ, aˬ dui˗euˬ mˬ taˆ Aˬda Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ laˬ kʼaˬ bi cehˇ˗eu meh.—Ja ceuˬ 19:14.

14. Cawˬ yaw muiˬ tseˇ˗eu aˬ jeˬ miˇ neh aˇ yeˇ huiˬ dui dui˗eu nga?

¹⁴ Aˇ yeˇ huiˬ˗eu smˇ jeˬ aˬ yawꞈ jeˬ naˇ, cawˬ yaw muiˬ tseˇ˗eu heu meh. Cawˬ deuˬ˗euˬ nui noeˬ aˬ dui˗ahˇ nyawˬ laˇ nya˗eu meh. (Dawˬdaˬ 13:20) Aˬ dui gaˇ mˇ duˬ˗ahˇ maˬ ehˇ, sahˬ boꞈ dzaw nymˇ˗ahˇ maˬ ehˇ jawˇ ngeh, Miˬyehˇ ya leˇ˗eu jeˬ˗ehˇ maˬ bi noeˬ˗eu deuˬ nehˬ˗ehˇ ya jawˇ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ aˬ dui mehˬ bawˬ deuˬ laꞈ kʼoeˇ muiˬ dui dui˗eu cawˬ poˆ mawˇ nya meh. Teu gaˇ naˇ, “ti gʼaˬ tiˇ gʼaˬ kʼahˇ kʼoꞈ˗awˇ ngehˬ gʼeh” ni laˆ noeˬ nehˬ˗eu meh.—Heˬbyehˇ 10:24, 25.