Gaˇ kawˆ 11
Jaˇliꞈ zahˇ, aˬ dui˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ gaˇ dahˇ tsoeˬ˗eu nga?
1. Aˬ dui maꞈ aˬ jeˬ miˇ neh, sheuˬ gʼeh˗eu jeˬ˗ahˇ loˬ˗eu nga?
Jaˇliꞈ zahˇ heu, lehˬ laˇ ca laˇ˗eu jeˬ˗ahˇ neh buˬ iˇ ni, aˬ dui˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ˗eu nga?—Ja ceuˬ 36:9.
Beh˗euˬ yaw sahˇ gʼaˬ, aˬ dui naˆ maˬ tseˇ zaˬ siˬ nui gahˇ ahˇ dzehˬ˗eu meh. Miˬyehˇ˗aˬ nui gaˬ ahˇ˗eu aˬ da loꞈ˗ehˇ, aˬ dui˗ahˇ kʼahˬ lahˇ˗eu meh. Miˬyehˇ˗ahˇ maˬ gʼoe ni, yawˬ ha tehꞈ˗ehˇ bi dehꞈ˗eu lehˇ beh˗euˬ maˬ ngeuˇ˗a. (Yeˬlaˬmiˇ 10:23) Zaˬ aˬ da aˬ ma sheuˬ gʼeh˗eu jeˬ˗ahˇ loˬ˗eu loꞈ˗ehˇ, aˬ dui kʼawꞈ Miˬyehˇ sheuˬ gʼeh˗eu jeˬ˗ahˇ loˬ meh. (Iˇsaˬyaˇ 48:17, 18) Sheuˬ gʼeh nehˬ laꞈ˗eu Jaˇliꞈ zahˇ heu naˇ, Miˬyehˇ jawˇ gaˇ neh oe˗euˬ laꞈ sawˬ pyeuꞈ meh.—2 Tiˆmoˇseˬ 3:16-ahˇ gui˗awˬ.
Yeˬhawˇbaˬ Miˬyehˇ˗euˬ zahˇ dawˬ kʼoꞈ dawˬ hawˇ˗eu Jaˇliꞈ zahˇ heu naˇ, nymˇ aˇ yamˬ˗ahˇ dehꞈ ziˇ gaˇ ma muiˬ dzehˬ˗eu kahˇ˗ahˇ toeˬ mehˬ˗awˇ, mehˬ hu paw dehꞈ ziˇ za ni aˬ joˆ˗ehˇ ya mˇ˗eu lehˇ kʼawꞈ mehˬ nehˬ laꞈ˗eu meh. Miˬyehˇ aˬ dui˗ahˇ beh˗euˬ miˇ neh, aˬ yawꞈ neh sheuˬ gʼeh laꞈ˗euˬ jeˬ˗ahˇ, guiˬ lahˬ huiˬ˗awˇ mˇ caw˗eu tsaˬ meh.—Ja ceuˬ 19:7, 11; Pah mehˬ˗eu 4:11-ahˇ gui˗awˬ.
2. Jaˇliꞈ zahˇ heu aˬ jeˬ nga?
Jaˇliꞈ zahˇ heu naˇ, yaw tsaˬ yaw dawˇ˗euˬ dawˬ pehˬ˗ahˇ ehˇ˗eu meh. Zahˇ sahˇ kʼoꞈ naˇ, aˬ yawꞈ kawˆ aˬ yawꞈ˗ahˇ tehꞈ˗ehˇ zmˬ˗eu meh. (Dawˬmehˬmehˬ˗eu 22:8) Jaˇliꞈ zahˇ˗ahˇ zmˬ˗eu gʼaˇ duˬ, yawˬ ha˗euˬ laꞈ kʼoeˇ jaˆ˗eu noeˬ siˬ noeˬ mawˇ nya˗eu jeˬ˗ahˇ ya zmˬ˗eu meh. (Dawˬdaˬ 2:10-12) Yaw jeˬ ma jeˬ dehꞈ ziˇ˗aˬ, Miˬyehˇ neh biꞈ˗euˬ laꞈ sawˬ meh lehˇ, Jaˇliꞈ˗ahˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh. Jaˇliꞈ zahˇ heu hmˬ naˇ, iˇ kahˇ jawˇ ngeh maˬ ehˇ, gaˇ mˇ ngeh maˬ ehˇ, gaˇ ma doˆ iˇ ngeh maˬ ehˇ shaˬ laˇ˗eu lehˇ gʼeh˗eu jeˬ˗ahˇ neh bi buˬ iˇ˗eu meh.—Gʼaˬkʼehˇ 17:28-ahˇ gui˗awˬ.
3. Jaˇliꞈ zahˇ laꞈ kʼoeˇ neh, huiˬ dzehˬ˗eu nyiˬ kawˆ aˬ geu nga?
Aˇ yehˇ huiˬ˗eu Jaˇliꞈ zahˇ nyiˬ kawˆ jaˆ meh lehˇ, Yeˬsuˇ ehˇ˗eu meh. Aˇ dahˬ beh˗eu kawˆ naˇ, tsawˇ haˬ˗euˬ dehꞈ ziˇ laꞈ kʼoeˇ aˇ yehˇ huiˬ dzehˬ˗eu jeˬ˗aˬ, Miˬyehˇ˗ahˇ siˬ nya˗awˇ gaˬ˗eu, saˇ jaˇ ziꞈ˗eu laꞈ kʼoeˇ aˬ yawꞈ˗euˬ gaˇ mˇ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. Aˬ dui kʼaˇ noeˬ tsehˆ ngeh, heu kawˆ˗ahˇ noeˬ mawˇ˗eu loˬ meh. (Dawˬdaˬ 3:6) Heu kawˆ˗ahˇ mˇ caw˗eu deuˬ naˇ, Miˬyehˇ˗euˬ cawˬ pyeuꞈ˗awˇ, maˇ diˇ nui saˇ oꞈ˗eu jeˬ hawˇ˗eu aˬ myah luꞈ dehꞈ˗eu jeˬ za meh.—Maꞈtehˬ 22:36-38-ahˇ gui˗awˬ.
Jaˇliꞈ zahˇ nyiˬ kawˆ aˬ yawꞈ kawˆ naˇ, aˬ cawˬ nehˬ˗ehˇ tsaˬ leˇ dzoeˇ leˇ ni caw ba nehˬ laꞈ˗eu meh. (1 Gawˇliˬtu 13:4-7) Heu kawˆ˗ahˇ zmˬ ngeh jawˇ, Miˬyehˇ neh tsawˇ haˬ zaˬ˗ahˇ mˇ mehˬ nehˬ˗euˬ jeˬ˗ahˇ, dzaw geuꞈ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh.—Maꞈtehˬ 7:12; 22:39, 40-ahˇ gui˗awˬ.
4. Jaˇliꞈ zahˇ, aˬ dui˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ gaˇ dahˇ tsoeˬ˗eu nga?
Jaˇliꞈ zahˇ deuˬ naˇ, nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ tiˬ gʼaˬ tiˇ gʼaˬ gaˬ nya˗awˇ, mehˬ bawˬ gm nya ni mehˬ nehˬ˗eu meh. (Gawˇlawˇsehˇ 3:12-14) Nymˇ jiˇ maˬ bi pyaˆ˗iˇ ni laˆ piˇ nehˬ˗eu, nyaˆ taꞈ Jaˇliꞈ zahˇ tiˬ hmˬ nga lehˇ ngeuˇ naˇ, oeˇ mˇ baˇ dzaˬ˗eu jeˬ˗aˬ, maˬ shiˇ tiˬ ziˇ tiˬ kawˆ loꞈ˗ehˇ ya dehꞈ sehꞈ meh lehˇ ehˇ˗eu gaˇ kawˆ meh.—Aˇdahˬbeh˗eu 2:24-ahˇ gui˗awˬ.
Jaˇliꞈ mehˬ gaˇ mˇ caw naˇ, aˬ dui dzaˬ loꞈ dawˇ loꞈ˗awˇ nui saˇ oꞈ meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, smˇ muiˬ deuˬ nui ma taˬ nya˗awˇ, Jaˇliꞈ zahˇ˗ahˇ mˇ caw˗eu zaˬ kʼaˆ deuˬ˗ahˇ geuꞈ mawꞈ˗eu meh. (Dawˬdaˬ 10:4, 26; Heˬbyehˇ 13:18) Kʼoeˇ naˇ, Miˬyehˇ˗euˬ dawˬ˗aˬ, yawˬ ha jaˆ˗eu jeˬ˗ahˇ nui kʼahˇ shiˇ˗awˇ neh, pyuˇ shuiˇ myawˬ gahˬ˗ahˇ naˆ maˬ tseˇ, Miˬyehˇ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ˗eu jeˬ˗ahˇ, aˇ poeˬ taˬ baw˗awˬ lehˇ mehˬ˗eu meh.—Maꞈtehˬ 6:24, 25, 33; 1 Tiˆmoˇseˬ 6:8-10-ahˇ gui˗awˬ.
Jaˇliꞈ zahˇ˗ahˇ mˇ caw naˇ, jawˇ saˇ doˆ˗eu meh. (Dawˬdaˬ 14:30; 22:24, 25) Yaw jeˬ ma jeˬ, jiˇ baˬ maˬ ya dawˇ yehꞈ˗a lehˇ ehˇ˗eu Miˬyehˇ˗euˬ zahˇ dawˬ˗ahˇ mˇ caw naˇ, naˇ gawˇ hawˇ˗eu lehˬ laˇ ca laˇ˗eu jeˬ˗ahˇ neh buˬ iˇ˗eu meh. (Dawˬdaˬ 23:20) Yeˬhawˇbaˬ˗aˬ, jiˇ baˬ ui cuiˆ na dawˇ gaˇ tiˬ jeˬ˗iˬ maˬ ehˇ˗a, aˇ dzehˬ maˬ dzeuˇ naˇ. (Ja ceuˬ 104:15; 1 Gawˇliˬtu 6:10) Aˬ dui maꞈ˗euˬ mˇ jeˬ shaˇ kawˆ hawˇ˗eu noeˬ jeˬ noeˬ kawˆ, maˬ noeˬ maˬ du˗ehˇ maˬ bi pyeuꞈ˗eu gʼaˇ duˬ, Jaˇliꞈ zahˇ heu aˬ dui˗ahˇ caw ba nehˬ˗eu meh. (Ja ceuˬ 119:97-100) Ka li zaˬ maˇ diˇ deuˬ Jaˇliꞈ zahˇ˗ahˇ zmˬ˗eu heu naˇ, yawˬ ha˗euˬ gʼaˇ duˬ tehꞈ maˬ ngeuˇ˗a, Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ kʼawꞈ ciˬ huiˬ ciˬ mahˇ mawꞈ˗eu miˇ neh meh.—Maꞈtehˬ 5:14-16-ahˇ gui˗awˬ.