“Saˇ jaˇ ziꞈ˗awˇ noeˬ dahˇ doe˗eu zaˬ kʼaˆ” aˬ suˇ gʼaˬ nga?

Yeˬsuˇ˗aˬ Ka li zaˬ aˇ muˇ kʼoeˇ taˆ uˆ lahˇ˗eu baoˬ jaˆ˗eu meh. (Eˇpeˇsu 5:23) Nymˬ˗mˇ iˬ nah Yeˬsuˇ mˬ kʼoeˇ taˆ jawˇ˗awˇ, miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ jawˇ˗eu aˬ yawꞈ˗euˬ mehˬ nah caw teh˗eu deuˬ˗ahˇ “saˇ jaˇ ziꞈ˗awˇ noeˬ dahˇ doe˗eu zaˬ kʼaˆ”˗ahˇ neh tiˬ tiˆ sheuˬ gʼeh luꞈ˗eu meh. (Maꞈtehˬ 24:45-ahˇ gui.) Yeˬsuˇ “zaˬ kʼaˆ” teu deuˬ˗ahˇ kʼehˇ taˬ˗awˇ gaˇ kawˆ tiˬ deuˬ na˗ahˇ bi noeˬ tsehˆ˗eu aˬ kawˬ˗aˬ biꞈ taˬ˗euˬ meh. Ehˇ kʼawꞈ aˬ yawꞈ maꞈ Yeˬsuˇ˗euˬ ehˇ dawˬ ya naˇ haˬ˗awˇ, Ka li˗euˬ mehˇ nmˇ deuˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ gaˇ ya mˇ nehˬ˗eu meh. Zaˬ kʼaˆ heu naˇ aˬ suˇ gʼaˬ nga? Aˬ yawꞈ maꞈ aˬ dui˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ ngehˬ gʼeh luꞈ˗eu nga?

1. “Saˇ jaˇ ziꞈ˗awˇ noeˬ dahˇ doe˗eu zaˬ kʼaˆ” heu naˇ aˬ suˇ gʼaˬ nga?

Dzeuˇ yaꞈ ngeh Yeˬhawˇbaˬ zaˬ yo aˬ li tiˬ gʼaˬ, maˬ ngeuˬ naˇ tiˬ deuˬ˗ahˇ zmˬ˗awˇ aˬ yawꞈ˗euˬ tsawˇ haˬ˗ahˇ bi sheuˬ gʼeh˗euˬ meh. (Maˬlaˬkiˇ 2:7; Heˬbyehˇ 1:1) Yeˬsuˇ shiˇ dzeuˇ gʼaˬ ngeh naˇ, gʼaˬ kʼehˇ deuˬ hawˇ˗eu Yeˬluˇsaˬlehˬ meuˬ˗ahˇ jawˇ˗eu aˬ yuiꞈ aˬ tsu deuˬ sheuˬ gʼeh˗euˬ meh. (Gʼaˬkʼehˇ 15:2) Teu gaˇ duˇ ni nymˬ˗mˇ iˬ nah jiˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ Saˇ kiˇ deuˬ˗euˬ Uˆ lahˇ˗eu aˇ muˇ lehˇ kuˇ˗eu aˇ muˇ muˇ zaˬ tiˬ muˇ, Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ sheuˬ gʼeh luꞈ˗eu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ nui jah paw˗euˬ dzaˇ lehˬ hmˬ nehˬ˗awˇ, tsaꞈ gaˬ˗eu gaˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu meh. Aˇ muˇ teu muˇ naˇ, Yeˬsuˇ neh kʼehˇ taˬ˗euˬ “saˇ jaˇ ziꞈ˗awˇ noeˬ dahˇ doe˗eu zaˬ kʼaˆ” pyeuꞈ meh. (Maꞈtehˬ 24:45) Uˆ lahˇ˗eu aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ yawˬ gʼaˬ na luꞈ Miˬyehˇ neh tseˇ doˆ taˬ˗euˬ deuˬ pyeuꞈ˗awˇ, aˬ yawꞈ maꞈ miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ˗euˬ ziˇ jiˇ ngeh, mˬ kʼoeˇ taˆ Miˬyehˇ Miˇkʼahˬ˗ahˇ Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ ya uˆ lahˇ˗eu meh.

2. Aˬ dui˗euˬ nui jah ziꞈ dah ni bi gʼeh˗eu gʼaˇ duˬ, saˇ jaˇ ziꞈ˗eu zaˬ kʼaˆ aˬ jeˬ jeˇ lehˬ hmˬ nehˬ laꞈ˗eu nga?

Yeˬsuˇ saˇ jaˇ ziꞈ˗eu zaˬ kʼaˆ Ka li zaˬ mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ “aˇ yamˬ tsaˬ tsaˬ ni bi dzaˬ bi dawˇ” meh lehˇ ehˇ˗eu meh. (Maꞈtehˬ 24:45) Aˬ dui neh dzaˬ˗euˬ dzaˇ aˬ dui˗euˬ mawˇ do˗ahˇ gʼaˬ bi ahˇ laˇ˗awˇ jawˇ saˇ bi doˆ˗eu meh. Teu gaˇ duˇ ni Miˬyehˇ˗euˬ dawˬ kawˬ heu jiˇ aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ saˇ jaˇ ziꞈ nya ni hawˇ˗eu Yeˬsuˇ neh biꞈ taˬ yaꞈ˗euˬ gaˇ˗ahˇ mˇ nya ni gʼaˬ biꞈ nehˬ laꞈ˗eu meh. (1 Tiˆmoˇseˬ 4:6) Aˬ dui nui jah paw˗euˬ dzaˇ heu deuˬ aˇ muˇ˗euˬ mehˬ bawˬ˗ahˇ neh maˬ ehˇ, tiˬ nah mehˬ bawˬ hawˇ˗eu smˬ nah mehˬ bawˬ˗ahˇ neh maˬ ehˇ, Jaˇliꞈ˗ahˇ dawˬ pehˬ taˬ˗eu paˇ dmˬ hawˇ˗eu biˬdiˬoˬ deuˬ˗ahˇ neh maˬ ehˇ, za˗eu ma. Heu naˇ aˬ dui˗ahˇ Miˬyehˇ nui ma tsaˬ˗eu jeˬ˗ahˇ siˬ nya laˇ ni hawˇ˗eu aˬ yawꞈ nehˬ˗ehˇ gʼoeˇ dzehˬ leˇ ni caw ba nehˬ laꞈ˗eu meh.

Naꞈ suiˇ ni dzaw

3. Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ tsawˇ haˬ deuˬ aˬ yawꞈ jeˬ yawꞈ yaw luiˆ luiˆ˗ehˇ ya bi jaˆ

Yeˬsuˇ sheuˬ gʼeh˗eu laꞈ kʼoeˇ Uˆ lahˇ˗eu aˇ muˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ Saˇ kiˇ deuˬ˗euˬ gaˇ˗ahˇ aˬ yawꞈ jeˬ yawꞈ yaw luiˆ luiˆ˗ehˇ mˇ˗eu meh. Dahˬ beh˗euˬ Ka li zaˬ saˇ ka˗ahˇ jiˇ teu loꞈ˗ehˇ mˇ˗euˬ meh. Biˬdiˬoˬ pah.

Biˬdiˬoˬ: Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ-euˬ tsawˇ haˬ deuˬ-ahˇ aˇ maꞈ aˇ muˇ bi pyeuꞈ laˇ (6:18)

1 Gawˇliˬtu 14:33, 40-ahˇ gui gʼaˬ naˇ, naˇ haˬ˗eu jeˬ heu˗ahˇ ja sawˇ.

• Jaˇliꞈ aˇ deuˆ heu˗ahˇ haw ngeh, Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗euˬ Saˇ kiˇ deuˬ˗ahˇ aˬ yawꞈ jeˬ yawꞈ yaw luiˆ luiˆ˗ehˇ bi jaˆ mawꞈ˗eu lehˇ aˬ joˆ˗ehˇ siˬ laˇ˗eu nga?

4. Tsaꞈ gaˬ˗eu gaˇ˗ahˇ yaw luiˆ luiˆ˗ehˇ mˇ nya ni saˇ jaˇ ziꞈ˗eu zaˬ kʼaˆ sheuˬ gʼeh

Tsaꞈ gaˬ˗eu gaˇ heu naˇ dahˬ beh˗euˬ Ka li zaˬ deuˬ neh mˇ yaꞈ˗euˬ aˇ yeˇ kʼaˇ huiˬ˗eu gaˇ pyeuꞈ meh. Gʼaˬkʼehˇ 8:14, 25-ahˇ gui gʼaˬ naˇ, naˇ haˬ˗eu jeˬ heu˗ahˇ ja sawˇ.

• Dahˬ beh˗euˬ Ka li zaˬ saˇ ka˗ahˇ tsaꞈ gaˬ˗eu gaˇ˗ahˇ aˬ suˇ gʼaˬ sheuˬ gʼeh˗euˬ nga?

• Gʼaˬ kʼehˇ nui deuˬ neh sheuˬ gʼeh nehˬ laꞈ˗euˬ jeˬ˗ahˇ Beˬtuˆluˆ hawˇ˗eu Yoˇhaˬ aˬ joˆ˗ehˇ jahˇ˗euˬ nga?

Tsaꞈ gaˬ˗eu gaˇ heu naˇ aˬ yawꞈ jeˬ yawꞈ yaw luiˆ luiˆ˗ehˇ jaˆ ni Uˆ lahˇ˗eu aˇ muˇ sheuˬ gʼeh luꞈ˗eu aˇ yeˇ kʼaˇ huiˬ˗eu gaˇ pyeuꞈ meh. Biˬdiˬoˬ pah.

Biˬdiˬoˬ: Tsaꞈ gaˬ˗eu gaˇ˗ahˇ haw tsoˆ taˬ (1:24)

Yeˬsuˇ tsaꞈ gaˬ˗eu gaˇ heu naˇ aˇ yeˇ aˇ naˆ ni huiˬ˗eu gaˇ pyeuꞈ˗eu lehˇ ehˇ nehˬ taˬ˗euˬ meh. Maˬkuˆ 13:10-ahˇ gui gʼaˬ naˇ, naˇ haˬ˗eu jeˬ heu˗ahˇ ja sawˇ.

• Uˆ lahˇ˗eu aˇ muˇ˗euˬ gʼaˇ duˬ tsaꞈ gaˬ˗eu gaˇ heu naˇ aˬ jeˬ miˇ neh heu naˆ naˆ˗ehˇ aˇ yeˇ huiˬ˗eu nga?

• Gaˇ heu miˇ kʼahˬ yawˬ kʼahˬ na luꞈ˗ahˇ iˇ doe nya˗eu gʼaˇ duˬ, “saˇ jaˇ ziꞈ˗awˇ noeˬ dahˇ doe˗eu zaˬ kʼaˆ” aˬ jeˬ miˇ neh loˬ˗eu nga?

5. Saˇ jaˇ ziꞈ˗eu zaˬ kʼaˆ sheuˬ gʼeh nehˬ

Uˆ lahˇ˗eu aˇ muˇ miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ jawˇ˗eu Ka li zaˬ deuˬ˗ahˇ sheuˬ gʼeh nehˬ˗eu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ aˬ joˆ˗ehˇ noeˬ tsehˆ˗awˇ sheuˬ gʼeh˗eu nga? Dahˬ beh˗euˬ Ka li zaˬ saˇ ka˗ahˇ˗euˬ uˆ lahˇ˗eu aˇ muˇ aˬ joˆ˗ehˇ jahˇ˗euˬ nga lehˇ haw ma. Gʼaˬkʼehˇ 15:1, 2-ahˇ gui gʼaˬ naˇ, naˇ haˬ˗eu jeˬ heu˗ahˇ ja sawˇ.

• Dahˬ beh˗euˬ Ka li zaˬ tiˬ deuˬ na aˬ jeˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ tsawˇ pyehˇ pyehˇ˗eu nga?

• Gaˇ kawˆ teu˗ahˇ ja tsaˬ˗eu gʼaˇ duˬ, Pawˇluˆ hawˇ˗eu Baˬnaˬbaˇ uˬ taꞈ mehˇ nmˇ tiˬ deuˬ na aˬ suˇ gʼaˬ jawˇ gaˇ iˇ˗euˬ nga?

Gʼaˬkʼehˇ 15:12-18, 23-29-ahˇ gui gʼaˬ naˇ, naˇ haˬ˗eu jeˬ heu˗ahˇ ja sawˇ.

• Dahˬ beh˗euˬ uˆ lahˇ˗eu aˇ muˇ Miˬyehˇ neh bi sheuˬ gʼeh˗eu gʼaˇ duˬ, maˬ noeˬ tsehˆ mi naˆ˗ehˇ aˬ jeˬ jeˇ jahˇ˗euˬ nga?—Aˇ deuˆ 12, 15, hawˇ˗eu 28˗ahˇ haw.

Gʼaˬkʼehˇ 15:30, 31 hawˇ˗eu 16:4, 5˗ahˇ gui gʼaˬ naˇ, naˇ haˬ˗eu jeˬ heu˗ahˇ ja sawˇ.

• Dahˬ beh˗euˬ Ka li zaˬ deuˬ uˆ lahˇ˗eu aˇ muˇ neh sheuˬ gʼeh nehˬ laꞈ˗euˬ jeˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ jahˇ˗euˬ nga?

• Aˬ yawꞈ maꞈ ehˇ dawˬ naˇ haˬ˗eu miˇ neh, Yeˬhawˇbaˬ guiˬ lahˬ aˬ joˆ˗ehˇ biꞈ˗euˬ nga?

2 Tiˆmoˇseˬ 3:16 hawˇ˗eu Yaˬkoˆ 1:5-ahˇ gui gʼaˬ naˇ, naˇ haˬ˗eu jeˬ heu˗ahˇ ja sawˇ.

• Nymˬ˗mˇ iˬ nah˗euˬ Uˆ lahˇ˗eu aˇ muˇ Miˬyehˇ neh bi sheuˬ gʼeh˗eu gʼaˇ duˬ, gaˇ kawˆ tiˬ jeˬ na˗ahˇ maˬ noeˬ tsehˆ mi naˆ˗ehˇ aˬ jeˬ jeˇ jahˇ˗eu nga?

Kawˆ shawˆ

Uˆ lahˇ˗eu aˇ muˇ naˇ, Yeˬsuˇ neh kʼehˇ taˬ˗euˬ “saˇ jaˇ ziꞈ˗awˇ noeˬ dahˇ doe˗eu zaˬ kʼaˆ” pyeuꞈ meh. Aˬ yawꞈ maꞈ miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ jawˇ˗eu Ka li zaˬ deuˬ˗ahˇ sheuˬ gʼeh nehˬ˗awˇ nui jah paw˗euˬ dzaˇ lehˬ hmˬ nehˬ˗eu meh.

Ja sawˇ poˆ˗eu

• “Saˇ jaˇ ziꞈ˗awˇ noeˬ dahˇ doe˗eu zaˬ kʼaˆ”˗ahˇ aˬ suˇ gʼaˬ neh kʼehˇ taˬ˗euˬ nga?

• Uˆ lahˇ˗eu aˇ muˇ aˬ dui˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ ngehˬ gʼeh luꞈ˗eu nga?

• Uˆ lahˇ˗eu aˇ muˇ “saˇ jaˇ ziꞈ˗awˇ noeˬ dahˇ doe˗eu zaˬ kʼaˆ” pyeuꞈ˗eu lehˇ nawˇ jah miˇ˗a laˬ?

Haw lahˬ

Uˆ lahˇ˗eu aˇ muˇ gaˇ˗ahˇ yaw luiˆ luiˆ˗ehˇ bi jaˆ˗eu gʼaˇ duˬ aˬ joˆ˗ehˇ jahˇ˗eu nga lehˇ haw.

“Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ Saˇ kiˇ deuˬ˗euˬ Uˆ lahˇ˗eu aˇ muˇ heu naˇ aˬ suˇ gʼaˬ nga?” (Iˇteuꞈnehꞈ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ gaˇ kawˆ)

Uˆ lahˇ˗eu aˇ muˇ aˬ dui˗ahˇ tsaˬ˗eu nui jah paw˗euˬ dzaˇ biꞈ˗eu gʼaˇ duˬ, aˬ jeˬ jeˇ jahˇ˗eu nga lehˇ haw.

Tsaˬ˗eu jeˬ boꞈ doˆ jahˇ doˆ (17:18)

Uˆ lahˇ˗eu aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ deuˬ Yeˬsuˇ neh biꞈ taˬ˗euˬ gaˇ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ noeˬ˗eu nga?

Muiˬ dui dui˗eu gaˇ (7:04)

Aˇ muˇ˗euˬ mehˬ bawˬ hawˇ˗eu huiˬ˗eu mehˬ bawˬ˗ahˇ haw ngeh, Yeˬhawˇbaˬ Uˆ lahˇ˗eu aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh luꞈ˗eu lehˇ aˬ joˆ˗ehˇ siˬ laˇ˗eu nga?

Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗euˬ tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ mehˬ nehˬ luꞈ (9:39)