Miˬyehˇ˗ahˇ guˆ˗eu jeˬ˗ahˇ neh muiˬ˗eu jeˬ za ni jahˇ

1-2. Nymˬ˗mˇ iˬ nah Ka li zaˬ deuˬ Lawˇtaˬ loꞈ˗ehˇ aˬ jeˬ˗euˬ shaˬ zahˬ˗ahˇ ya tahˬ puˬ˗eu nga?

Aˬ dui miˇ tsaˬ heu siˬ˗euˬ tsaˬ˗eu dawˇ˗eu zahˇ cawˆ le luꞈ gaˇ ya mawˇ ngeh, aˬ dui˗ahˇ Lawˇtaˬ loꞈ˗ehˇ noeˬ laˇ˗eu meh. Lawˇtaˬ “haiˬ˗eu tsawˇ haˬ kʼoeˇ deuˬ jawꞈ dui dui˗eu jeˬ mˇ gaˇ noeˬ shaˬ dui dui˗eu” meh. Teu naˇ Yeˬhawˇbaˬ teu loꞈ˗ehˇ jahˇ gaˇ maˬ ya leˇ˗a lehˇ siˬ nya˗eu miˇ neh meh. (2 Beˬtuˆluˆ 2:7, 8) Lawˇtaˬ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ guˆ˗awˇ gaˬ˗eu miˇ neh, teu ngeh˗euˬ saˇ ka˗ahˇ˗euˬ deuˬ dehꞈ cawˆ˗eu loꞈ˗ehˇ maˬ dehꞈ˗a. Nymˬ˗mˇ iˬ nah aˬ dui jiˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ tsaˬ˗eu dawˇ˗eu zahˇ˗ahˇ yaw zeu maˬ baw˗eu deuˬ nehˬ˗ehˇ jawˇ luꞈ˗eu ma. Toˆ˗ehˇ gʼeh kʼawꞈ aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ guˆ˗awˇ gaˬ naˇ yaw muiˬ yaw shawˇ shawˇ lehˇ dehꞈ nya meh.—Dawˬdaˬ 14:2.

² Aˬ dui yaw muiˬ yaw shawˇ shawˇ lehˇ dehꞈ nya˗eu gʼaˇ duˬ, Yeˬhawˇbaˬ Dawˬdaˬ sahˬ boꞈ˗ahˇ nui gaˬ keuˆ˗eu laꞈ kʼoeˇ gʼaˬ bi ahˇ laˇ˗eu nui noeˬ nui duˇ biꞈ taˬ˗euˬ meh. Dawˬdaˬ sahˬ boꞈ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ nui gahˇ ahˇ˗eu nui noeˬ nui duˇ heu˗ahˇ ja sawˇ gaˇ neh, zaˬ guˬ, tsawˇ mawˬ maˬ ehˇ, Ka li zaˬ yawˬ gʼaˬ na luꞈ gaˇ dahˇ tsoeˬ˗eu jeˬ za nya meh.

Miˬyehˇ˗ahˇ guˆ˗eu jeˬ aˬ dui˗ahˇ haw piˇ nehˬ

3. Aˬ dui Dawˬdaˬ 17:3-ahˇ haw ngeh yawˬ ha˗euˬ nui ma˗ahˇ ya haw piˇ˗eu tiˬ jeˬ naˇ aˬ jeˬ nga? (Aˇ baˇ˗ahˇ jiˇ haw.)

³ Aˬ dui yawˬ ha˗euˬ nui ma˗ahˇ ya haw piˇ˗eu aˇ yeˇ huiˬ˗eu tiˬ jeˬ naˇ Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗euˬ nui ma˗ahˇ pyehˆ tseˇ˗eu Miˬyehˇ pyeuꞈ˗eu miˇ neh meh. Teu naˇ Yeˬhawˇbaˬ tsawˇ haˬ deuˬ loꞈ˗ehˇ laꞈ nyiˇ paw maˬ haw ni aˬ dui˗euˬ laꞈ kʼoeˇ paw gʼaˬ˗ahˇ haw gaˇ ehˇ mawꞈ˗eu meh. (Dawˬdaˬ 17:3-ahˇ gui.) Aˬ yawꞈ aˬ dui˗ahˇ pyehˆ tseˇ haw ngeh aˬ dui˗euˬ nui ma laꞈ kʼoeˇ, mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇ dehꞈ˗eu jeˬ biꞈ˗eu aˬ yawꞈ˗euˬ nui noeˬ nui duˇ tiˬ byah dawˆ ahˇ taˬ gaˇ ya mawˇ ngeh aˬ yawꞈ aˬ dui˗ahˇ gaˬ dui dui laˇ˗eu meh. (Yoˇhaˬ 4:14) Aˬ dui teu loꞈ˗ehˇ jahˇ naˇ Saˬdaˬ˗euˬ miˇ tsaˬ˗ahˇ neh laˇ˗euˬ maˬ muiˬ maˬ shawˇ˗eu jeˬ aˬ dui˗euˬ nui ma laꞈ kʼoeˇ maˬ paˇ laˇ ahˇ nya meh. (1 Yoˇhaˬ 5:18, 19) Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ nehˬ˗ehˇ ngehˬ˗ehˇ gʼoeˇ naˇ ngehˬ˗ehˇ aˬ yawꞈ˗ahˇ gaˬ dzehˬ laˇ˗awˇ yaw zeu baw dzehˬ laˇ˗eu meh. Toˆ˗ehˇ pyeuꞈ laˇ ngeh tiˬ jawˇ, aˬ dui Miˬyehˇ˗ahˇ nui ma cawˆ˗eu jeˬ mˇ˗eu taˬ ehˇ, noeˬ˗eu jiˇ maˬ paˇ noeˬ laˇ˗eu meh. Aˬ dui˗ahˇ mˇ lehˬ ni lawˬ haw laˇ ngeh ‘Ngaˬ˗ahˇ heu naˆ naˆ˗ehˇ gaˬ˗eu Miˬyehˇ nui ma cawˆ ni aˬ jeˬ miˇ neh paˇ mˇ˗eu’ lehˇ noeˬ laˇ˗eu meh.—1 Yoˇhaˬ 4:9, 10.

4. Miˬyehˇ˗ahˇ guˆ˗eu heu naˇ mehˇ nmˇ zaˬ miˬ aˬ buˇ tiˬ gʼaˬ˗ahˇ yaw lehˬ maˬ bi mˇ ni aˬ joˆ˗ehˇ haw piˇ nehˬ˗euˬ nga?

⁴ Kaˬ˗loˬeˇsiˬ˗yaˬ˗ahˇ jawˇ˗eu Maˬta lehˇ kuˇ˗eu mehˇ nmˇ zaˬ miˬ aˬ buˇ tiˬ gʼaˬ dehꞈ bahˬ dehꞈ muˆ ni lawˬ haw laˇ gaˇ ya daˬ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu meh. “Teu ngeh ngaˬ˗ahˇ tiˬ jeˬ˗iˬ maˬ siˬ jaˬ laˇ nya. Tiˬ kʼehˇ laˇ kʼehˬ byawˬ gʼa mawꞈ˗eu nui ma˗ahˇ deuˆ gʼaˬ˗eu shaˬ˗eu lehˇ miˇ˗a. Ehˇ kʼawꞈ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ guˆ˗eu nui ma heu naˇ ngaˬ˗ahˇ haw piˇ nehˬ laꞈ˗euˬ meh.”b Aˬ joˆ˗ehˇ haw piˇ nehˬ˗euˬ nga? Aˬ yawꞈ dehꞈ bahˬ dehꞈ muˆ naˇ mehˬ hu paw aˬ jeˬ pyeuꞈ laˇ nga lehˇ shaˇ noeˬ˗euˬ meh. Aˬ dui jiˇ teu loꞈ˗ehˇ shaˇ noeˬ nya meh. Pyeuꞈ laˇ˗eu doeˇ dui dui˗eu tiˬ jeˬ naˇ, Miˬyehˇ˗euˬ nui ma˗ahˇ laˆ cawˆ˗awˇ mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇ dehꞈ˗eu aˬ kawˬ˗aˬ smˇ˗iˇ˗eu heu meh.—Aˇdahˬbeh˗eu 6:5, 6.

5. Liˇoˬ neh ya puˬ˗euˬ jeˬ˗ahˇ neh aˬ jeˬ dzaw geuꞈ nya˗eu nga?

⁵ Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ guˆ naˇ maˬ muiˬ˗eu cawˬ deuˬ˗ahˇ yahˇ˗eu meh. Kahˇgoˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ jawˇ˗eu Liˇoˬ iˇ cuꞈ shawˇ˗euˬ 4 kʼoꞈ byah laˇ naˇ cawˬ cawˬ lehˬ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ cawˬ teu deuˬ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ˗eu mawˇ do tiˬ gaˇ jawˇ kʼawꞈ nui ma maˬ taꞈ ni jawˇ naˇ jeˬ˗iˬ maˬ ngeuˇ˗a lehˇ noeˬ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ cawˬ deuˬ muˇ juˇ juˇ gaˇ maˬ gʼaˬ leˇ˗ehˇ jiˇ baˬ aˇ dzehˬ˗ehˇ dawˇ laˇ˗awˇ dehꞈ bahˬ dehꞈ muˆ˗euˬ meh. Aˇ nah naˇ aˬ yawꞈ˗ahˇ aˬ da aˬ ma neh mehˬ taˬ˗euˬ jeˬ hawˇ˗eu Miˬyehˇ˗ahˇ uˬ duˬ tahˬ ngeh aˇ naˆ ni byawˬ yaꞈ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ noeˬ doˆ leˇ˗euˬ meh. Teu miˇ neh aˬ yawꞈ paˇ noeˬ gahˇ kʼoꞈ laˇ˗awˇ, aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ neh bi caw ba˗awˇ, Yeˬhawˇbaˬ jawˇ gaˇ gʼoꞈ kʼoꞈ laˇ˗euˬ meh. Nymˬ˗mˇ naˇ aˬ yawꞈ aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu gʼaˬ pyeuꞈ laˇ˗awˇ dzehˬ˗eu huˬ mehˬ mehˬ˗eu gaˇ˗ahˇ laˬ kʼaˬ tiˬ cehˇ mˇ luꞈ˗eu meh.

6. Aˬ dui aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu aˬ buˇ nyiˬ gʼaˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ haw˗eu nga?

⁶ Aˬ dui Dawˬdaˬ gaˬ naˇ yaw huiˬ 9-ahˇ zaˬ siˬ tsawˇ gahˇ hawˇ˗eu dawˇ ga ga˗eu jeˬ˗ahˇ sheu cehˆ taˬ˗euˬ zaˬ miˬ zaˬ nyiˬ gʼaˬ nehˬ˗ehˇ sheu cehˆ taˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ haw ma.c Teu˗ahˇ haw ngeh aˬ dui Saˬdaˬ˗euˬ miˇ tsaˬ naˇ dehꞈ bahˬ dehꞈ muˆ˗eu jeˬ hawˇ˗eu maˬ muiˬ˗eu aˇ baˇ deuˬ˗euˬ gaˇ kawˆ tehꞈ˗ehˇ shaˇ noeˬ luꞈ˗eu lehˇ maˬ ya ngehˇ˗a. (Eˇpeˇsu 4:19) Teu miˇ neh aˬ dui Miˬyehˇ˗ahˇ yaw zeu baw˗eu jeˬ ka dehꞈ˗awˇ, maˬ muiˬ˗eu jeˬ˗ahˇ yahˇ˗eu aˇ yeˇ huiˬ˗eu meh. (Dawˬdaˬ 16:6) Aˬ buˇ maˬ ehˇ, aˬ li maˬ ehˇ, aˬ dui yawˬ gʼaˬ na luꞈ gaˬ naˇ yaw huiˬ heu hmˬ˗ahˇ neh muiˬ˗eu gaˇ dahˇ tsoeˬ˗eu jeˬ za nya meh. Zaˬ miˬ zaˬ nyiˬ gʼaˬ luꞈ noeˬ dahˇ maˬ doe˗eu deuˬ hawˇ˗eu “dawˇ ga deuˬ˗ahˇ” ‘Ngaˬ˗euˬ iˇ kahˇ˗ahˇ laˇ˗awˬ, ngaˬ neh lehˬ hmˬ taˬ˗euˬ dzaˇ dzaˬ laˇ˗awˬ’ lehˇ kuˇ˗eu meh. (Dawˬdaˬ 9:1, 5, 6, 13, 16, 17) Ehˇ kʼawꞈ heu nyiˬ gʼaˬ neh kuˇ˗euˬ jeˬ˗ahˇ neh za˗eu jeˬ beu gaˇ dui dui˗eu meh.

Shaꞈ dawˇ˗eu maˬ siˬ nya˗eu zaˬ miˬ zaˬ kuˇ gaˇ taˬ caw teh

7. Dawˬdaˬ 9:13-18-ahˇ haw ngeh shaꞈ dawˇ˗eu maˬ siˬ nya˗eu zaˬ miˬ zaˬ mehˬ nah caw teh˗iˇ˗euˬ gʼaˬ aˬ jeˬ˗ahˇ ya puˬ˗euˬ nga? (Aˇ baˇ˗ahˇ jiˇ haw.)

⁷ Aˬ dui “shaꞈ dawˇ˗eu maˬ si nya˗eu zaˬ miˬ zaˬ” neh kuˇ˗euˬ jeˬ˗ahˇ ja sawˇ ma. (Dawˬdaˬ 9:13-18-ahˇ gui.) Aˬ yawꞈ dawˇ ga deuˬ˗ahˇ “heu gaˇ laˇ˗awˇ” dzaˬ laˇ dawˇ laˇ˗awˬ lehˇ ehˇ˗eu meh. Teu miˇ neh teu˗euˬ mehˬ nah caw teh˗iˇ˗euˬ deuˬ aˬ jeˬ˗ahˇ ya puˬ˗euˬ nga? Teu gaˇ “shiˇ˗eu miˇ kʼahˬ” jaˆ˗eu meh. Dawˬdaˬ sahˬ boꞈ dahˬ beh laˇ dzaˬ˗ahˇ teu loꞈ˗ehˇ sheu cehˆ taˬ gaˇ jiˇ ya mawˇ˗eu meh. Teu gaˇ aˬ dui˗ahˇ “dawˬ ja nya˗awˇ mehˇ shuiˇ bym˗eu haiˬ˗eu zaˬ miˬ˗ahˇ” yahˇ lehˇ saˇ tiˇ biꞈ taˬ˗euˬ meh. Kʼoeˇ naˇ “aˬ yawꞈ˗euˬ nymˇ˗ahˇ nawˇ iˇ naˇ, shiˇ˗eu gaˇ ma˗ahˇ cah gaˇ duˇ tehꞈ˗a” lehˇ jiˇ saˇ tiˇ biꞈ taˬ˗euˬ meh. (Dawˬdaˬ 2:11-19) Dawˬdaˬ 5:3-10-ahˇ jiˇ dzaˇ˗i ‘haiˬ˗eu zaˬ miˬ’ tiˬ gʼaˬ˗euˬ gaˇ kawˆ paˇ ahˇ˗eu meh. “Shiˇ˗eu miˇ kʼahˬ paw aˬ yawꞈ kuiˇ toꞈ ciˬ gʼeh˗eu meh” lehˇ saˇ tiˇ biꞈ taˬ˗euˬ meh.

8. Aˬ dui aˬ jeˬ˗ahˇ ya tseˇ˗eu nga?

⁸ Shaꞈ dawˇ˗eu maˬ siˬ nya˗eu zaˬ miˬ zaˬ kuˇ gaˇ ya gaˬ˗euˬ deuˬ, iˇ caw maˬ iˇ caw laˬ lehˇ ya noeˬ tsehˆ˗eu meh. Aˬ dui˗ahˇ jiˇ teu loꞈ˗ehˇ ya noeˬ tsehˆ laˇ˗eu jaˆ meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, dehꞈ bahˬ dehꞈ muˆ ni lawˬ haw laˇ ngeh maˬ ehˇ, maˬ muiˬ˗eu aˇ baˇ deuˬ taˆ lehˇ cehˆ doˆ laˇ ngeh maˬ ehˇ, nawˇ aˬ joˆ˗ehˇ jahˇ de?

9-10. Aˬ dui dehꞈ bahˬ dehꞈ muˆ˗eu jeˬ˗ahˇ aˬ jeˬ jeˇ baˬ da neh yahˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga?

⁹ Aˬ dui dehꞈ bahˬ dehꞈ muˆ˗eu jeˬ˗ahˇ gʼawˬ mya jeˬ baˬ da neh yahˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu meh. “Shaꞈ dawˇ˗eu maˬ siˬ nya˗eu zaˬ miˬ zaˬ” “kʼoeˬ dawˇ˗eu iˇ cuꞈ coeˇ dzehˬ” meh lehˇ ehˇ˗eu meh. “Kʼoeˬ dawˇ˗eu iˇ cuꞈ” heu naˇ aˬ jeˬ nga? Jaˇliꞈ˗ahˇ kʼaˬ dzeˇ zaˬ hawˇ˗eu miˬ zaˬ yuꞈ taꞈ˗eu jeˬ˗ahˇ shiˬ keuˇ ni bi gʼeh laˇ˗eu iˇ cuꞈ nehˬ˗ehˇ sheu cehˆ taˬ˗euˬ meh. (Dawˬdaˬ 5:15-18) Yuꞈ taꞈ˗eu jeˬ heu naˇ, laꞈ ma dehˬ˗awˇ yuˇ taˬ˗euˬ kʼaˬ dzeˇ zaˬ hawˇ˗eu miˬ zaˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ tehꞈ˗ehˇ pyeuꞈ meh. “Kʼoeˬ dawˇ˗eu iˇ cuꞈ” naˇ teu loꞈ˗ehˇ maˬ ngeuˇ˗a. Teu naˇ laꞈ ma maˬ dehˬ taˬ gaˇ ciˬ cuˇ saˆ ni dehꞈ bahˬ dehꞈ muˆ gaˇ ehˇ˗eu meh. Yawˬ ha neh mˇ˗euˬ jeˬ˗ahˇ tiˬ gʼaˬ˗iˬ maˬ mawˇ˗a lehˇ kʼaˇ noeˬ˗eu kʼoeˇ keuˆ ni kʼoeˬ dawˇ˗eu iˇ cuꞈ heu yaw coeˇ˗ahˇ duˇ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ dawˬ teu naˇ jaˬ myawꞈ mehˇ shuiˇ pyeuꞈ meh. Yeˬhawˇbaˬ maˬ mawˇ˗eu tiˬ jeˬ˗iˬ maˬ jaˆ˗a. Yeˬhawˇbaˬ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ˗eu jeˬ cawˆ iˇ˗euˬ loꞈ˗ehˇ kʼaˬ jawˆ ni gʼeh˗eu jeˬ maˬ paˇ jaˆ meh. Teu ngeh tiˬ jeˬ gʼeh neh˗iˬ maˬ paˇ “coeˇ” nya meh. (1 Gawˇliˬtu 6:9, 10) Dehꞈ bahˬ dehꞈ muˆ˗eu jeˬ˗ahˇ yahˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu gaˇ kawˆ nui deuˬ jiˇ paˇ jaˆ˗a siˬ.

¹⁰ Dehꞈ bahˬ dehꞈ muˆ˗eu jeˬ heu naˇ daˬ laˆ ga nehˬ˗eu uˬ taꞈ, aˇ poeˬ maˬ baw nya lehˇ bi noeˬ laˇ˗eu meh. Zaˬ maˬ geuꞈ mawꞈ gaˇ zaˬ pi leˇ˗eu uˬ taꞈ, nymˇ jiˇ kʼawꞈ pyaˆ laˇ nya˗eu meh. Teu miˇ neh shaꞈ dawˇ˗eu maˬ siˬ nya˗eu zaˬ miˬ zaˬ˗euˬ iˇ kahˇ˗ahˇ iˇ˗awˇ neh maˬ dzaˬ maˬ dawˇ˗eu heu naˇ nui gahˇ ahˇ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. Dehꞈ bahˬ dehꞈ muˆ˗eu jeˬ heu naˇ Yeˬhawˇbaˬ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ˗eu jeˬ˗ahˇ laˆ cawˆ˗eu tehꞈ˗ehˇ maˬ gʼaˬ ni shiˇ gaˇ keuˆ˗eu naˇ gawˇ deuˬ kʼawꞈ nyawˬ laˇ nya˗eu meh. (Dawˬdaˬ 7:23, 26) Dawˬdaˬ 9:18-ahˇ shaꞈ dawˇ˗eu maˬ siˬ nya˗eu zaˬ miˬ zaˬ jawˇ gaˇ “kʼaˇ le uˇ˗euˬ tsawˇ haˬ deuˬ shiˇ˗eu miˇ kʼahˬ˗ahˇ jawˇ luꞈ˗eu” meh lehˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh. Ehˇ kʼawꞈ teu naˆ naˆ˗ehˇ guˆ laˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu gaˇ ma˗ahˇ tsawˇ haˬ deuˬ aˬ jeˬ miˇ neh cah˗eu nga?—Dawˬdaˬ 9:13-18.

11. Maˬ muiˬ˗eu aˇ baˇ˗ahˇ haw˗eu heu naˇ aˬ jeˬ miˇ neh guˆ laˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga?

¹¹ Aˬ dui ya yahˇ˗eu lahˇ ju tiˬ jeˬ naˇ maˬ muiˬ˗eu aˇ baˇ˗ahˇ haw˗eu heu pyeuꞈ meh. Tiˬ deuˬ na maˬ muiˬ˗eu aˇ baˇ˗ahˇ haw˗eu heu naˇ tiˬ jeˬ˗iˬ guˆ laˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu jeˬ maˬ ngeuˇ˗a lehˇ noeˬ˗eu meh. Maˇ diˇ naˇ guˆ dui dui laˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. Maˬ muiˬ˗eu aˇ baˇ haw˗eu heu naˇ yawˬ ha˗ahˇ maˬ ehˇ, aˬ cawˬ˗ahˇ maˬ ehˇ, yaw zeu maˬ baw ni pyeuꞈ˗iˇ nya˗eu uˬ taꞈ, dzaw˗iˇ nya˗eu meh. Haw dzeuˇ shaw˗euˬ naˇ ngehˇ˗eu maˬ awˬ˗eu uˬ taꞈ, yuꞈ taꞈ mawꞈ˗eu nui ma naˬ leˇ˗eu jeˬ maˬ naˬ leˇ ni paˇ zoˇ dzehˬ laˇ˗eu meh. (Gawˇlawˇsehˇ 3:5; Yaˬkoˆ 1:14, 15) Maˬ muiˬ˗eu aˇ baˇ˗ahˇ haw˗eu deuˬ myaˬ tiˬ paˆ dehꞈ bahˬ dehꞈ muˆ˗eu meh.

12. Yuꞈ taꞈ mawꞈ˗eu nui ma bi ahˇ laˇ˗eu aˇ baˇ deuˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ yahˇ nya˗eu nga?

¹² Aˬ dui maˬ muiˬ˗eu aˇ baˇ deuˬ ja pyuˬ ni cehˆ doˆ laˇ ngeh aˬ joˆ˗ehˇ jahˇ nya˗eu nga? Aˬ dui taˆ lehˇ yawˬ paw yawˬ ya ciˬ pyawˇ˗eu meh. Aˬ dui jaˆ˗eu jeˬ laꞈ kʼoeˇ neh kʼaˇ poeˬ˗eu jeˬ naˇ, Yeˬhawˇbaˬ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh lehˇ noeˬ mawˇ˗eu heu naˇ aˬ dui˗ahˇ caw ba nehˬ˗eu meh. Aˇ baˇ tiˬ deuˬ na maˬ muiˬ˗eu aˇ baˇ pyeuꞈ˗eu lehˇ maˬ ngeuˇ kʼawꞈ, yuꞈ taꞈ mawꞈ˗eu nui ma˗ahˇ laˆ noeˬ nehˬ nya˗eu meh. Teu˗ahˇ aˬ dui aˬ jeˬ miˇ neh ya yahˇ˗eu nga? Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ, aˬ dui dehꞈ bahˬ dehꞈ muˆ gaˇ sheuˬ gʼeh˗eu kuiˇ toꞈ toꞈ zaˬ tiˬ toꞈ tehꞈ˗ehˇ kʼawꞈ maˬ ciˬ mawꞈ˗eu miˇ neh ma. (Maꞈtehˬ 5:28, 29) Taiˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ jawˇ˗eu aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ˗eu Deˇbiˬ heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu meh. “‘Yawˬ ha haw luꞈ˗eu heu naˇ maˬ muiˬ˗eu aˇ baˇ maˬ ngeuˇ kʼawꞈ teu˗ahˇ haw haw˗ehˇ jawˇ naˇ Yeˬhawˇbaˬ ya leˇ ngaˇ laˬ’ lehˇ shaˇ noeˬ˗eu ma. Teu loꞈ˗ehˇ shaˇ noeˬ˗eu jeˬ teu naˇ zaˬ siˬ nui gahˇ ahˇ˗eu laꞈ kʼoeˇ mˇ ni laˆ noeˬ nehˬ laꞈ nya.”

13. Nui gahˇ ahˇ˗eu laꞈ kʼoeˇ mˇ nya ni caw ba nehˬ˗eu jeˬ naˇ aˬ jeˬ nga?

¹³ Yeˬhawˇbaˬ maˬ ya leˇ˗eu jeˬ˗ahˇ mˇ gaˇ guˆ˗eu nui ma heu naˇ yaw gahˇ gahˇ lehˇ tseˇ mˇ nya ni caw ba nehˬ˗eu meh. “Sahˬpaˬ Miˬyehˇ˗ahˇ guˆ˗eu jeˬ˗aˬ, zaˬ siˬ tsawˇ gahˇ˗euˬ dawˬ pehˬ duˬ puˇ meh.” (Dawˬdaˬ 9:10) Aˬ dui gaˇ kawˆ teu˗ahˇ Dawˬdaˬ yaw huiˬ 9 dahˬ beh laˇ dzaˬ˗ahˇ ya mawˇ˗eu meh. Teu gaˇ ‘maˇ maˇ ni gʼeh˗eu zaˬ siˬ tsawˇ gahˇ’˗ahˇ dzaˇ˗i zaˬ miˬ zaˬ tiˬ gʼaˬ nehˬ˗ehˇ sheu cehˆ taˬ˗euˬ meh.

Zaˬ siˬ tsawˇ gahˇ kuˇ gaˇ iˇ˗awˬ

14. Dawˬdaˬ 9:1-6-ahˇ haw ngeh aˬ suˇ gʼaˬ aˬ joˆ˗ehˇ paˇ kuˇ taˬ˗euˬ nga?

¹⁴ Dawˬdaˬ 9:1-6-ahˇ gui. Teu gaˇ maˇ maˇ ni gʼeh˗eu zaˬ siˬ tsawˇ gahˇ˗euˬ dawˬ pehˬ duˬ puˇ pyeuꞈ˗awˇ, Beh˗euˬ yaw sahˇ jiˇ pyeuꞈ˗eu Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ kuˇ jeˬ kuˇ kawˆ˗ahˇ jiˇ ya mawˇ˗eu meh. (Dawˬdaˬ 2:6; Loˇmaˆ 16:27) Kʼoeˇ uˬ taꞈ, aˬ dui kʼawˇ zeuˇ shiꞈ zeuˇ ka tuˇ taˬ˗euˬ iˇ kahˇ kahˇ ma˗euˬ aˇ baˇ˗ahˇ jiˇ ya mawˇ˗eu meh. Teu naˇ Yeˬhawˇbaˬ tsawˇ tsiˇ maˬ tsiˇ ni biꞈ˗eu uˬ taꞈ, aˬ yawꞈ˗euˬ nui noeˬ nui duˇ˗ahˇ dehꞈ caw˗eu yawˬ gʼaˬ na luꞈ˗ahˇ kuˇ luꞈ˗eu lehˇ bi siˬ laꞈ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh.

15. Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ aˬ jeˬ jahˇ˗eu gʼaˇ duˬ kuˇ˗eu nga?

¹⁵ Yeˬhawˇbaˬ tsawˇ tsiˇ maˬ tsiˇ˗eu Miˬyehˇ pyeuꞈ˗awˇ, aˬ dui˗ahˇ muiˬ˗eu jeˬ tiˬ byah tiˬ loꞈ biꞈ nehˬ˗eu meh. Gaˇ kawˆ heu Dawˬdaˬ gaˬ naˇ yaw huiˬ 9-ahˇ ahˇ˗eu “zaˬ siˬ tsawˇ gahˇ”˗ahˇ ehˇ keuˆ mawꞈ˗eu zaˬ miˬ zaˬ teu gʼaˬ˗ahˇ haw ngeh siˬ laˇ˗eu meh. Zaˬ miˬ zaˬ teu gʼaˬ naˇ kuiˇ dui dui laˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu dzaˬ dzaˬ dawˇ dawˇ deuˬ hawˇ˗eu aˬ gaꞈ dzaˇ uiˇ deuˬ hawˬ jeh kʼoeˇ taˆ lehˬ hmˬ taˬ˗euˬ meh. (Dawˬdaˬ 9:2) Yaw nyiˇ 4 hawˇ˗eu 5-ahˇ haw ngeh, aˬ yawꞈ ‘“laˇ˗awˬ ngaˬ neh lehˬ hmˬ taˬ˗euˬ dzaˇ dzaˬ laˇ˗awˬ” lehˇ dawˇ ga deuˬ˗ahˇ’ kuˇ taˬ˗euˬ meh. Aˬ dui maˇ maˇ ni gʼeh˗eu zaˬ siˬ tsawˇ gahˇ jaˆ˗eu iˇ kahˇ˗ahˇ iˇ˗awˇ neh aˬ jeˬ miˇ neh dzaˬ˗iˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga? Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗euˬ zaˬ deuˬ˗ahˇ zaˬ siˬ tsawˇ gahˇ bi ahˇ mawꞈ˗awˇ maˬ lehˬ maˬ ca laˇ ni bi dehꞈ mawꞈ˗eu meh. Aˬ yawꞈ aˬ dui˗ahˇ haiˬ dui doeˇ dui dui˗eu jeˬ˗ahˇ ya puˬ˗awˇ neh tehꞈ˗ehˇ siˬ nya laˇ˗eu jeˬ maˬ bi pyeuꞈ mawꞈ˗a. Teu miˇ neh “yawˬ sui yaw dawˇ deuˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ muiˬ˗eu zaˬ siˬ tsawˇ gahˇ aˬ yawꞈ jeˬ hmˬ taˬ˗euˬ meh.” (Dawˬdaˬ 2:7) Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ gaˬ˗awˇ guˆ naˇ, aˬ dui aˬ yawꞈ maˬ ya leˇ˗eu jeˬ˗ahˇ maˬ mˇ˗eu uˬ taꞈ, aˬ yawꞈ neh biꞈ˗euˬ nui gahˇ ahˇ˗eu nui noeˬ nui duˇ˗ahˇ nui ma keuˆ˗eu laꞈ kʼoeˇ naˇ haˬ˗awˇ caw teh˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ yawˬ ha˗ahˇ jiˇ laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu meh.—Yaˬkoˆ 1:25.

16. Miˬyehˇ˗ahˇ guˆ˗eu jeˬ Ehˬlawˬ˗ahˇ yaw muiˬ˗ehˇ noeˬ tsehˆ nya ni aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ˗euˬ nga? Aˬ jeˬ za˗euˬ nga?

¹⁶ Miˬyehˇ˗ahˇ guˆ˗eu jeˬ heu naˇ, aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu gʼaˬ kʼawꞈ pyeuꞈ˗awˇ, dzaw nymˇ˗ahˇ saˬ laˬ kʼawꞈ pyeuꞈ˗eu mehˇ nmˇ Ehˬlawˬ˗ahˇ yaw muiˬ˗ehˇ noeˬ tsehˆ nya ni aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ˗euˬ nga? Aˬ yawꞈ heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu meh. “Ngaˬ˗euˬ gaˇ mˇ cawˬ deuˬ myaˬ myaˬ ni maˬ muiˬ˗eu aˇ baˇ biˬdiˬoˬ lawˬ muˇ haw˗eu teu naˇ, nui gahˇ biꞈ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh lehˇ noeˬ˗eu meh.” Mehˇ nmˇ Ehˬlawˬ teu loꞈ˗ehˇ noeˬ˗eu teu naˇ maˬ tsaˬ˗a lehˇ siˬ nya˗eu meh. Aˬ yawꞈ “Ngaˇ Miˬyehˇ˗ahˇ gaˬ˗awˇ guˆ˗eu miˇ neh biˬdiˬoˬ teu deuˬ˗ahˇ maˬ haw cawˬ. Kʼoeˇ naˇ gaˇ mˇ cawˬ deuˬ˗ahˇ kʼawꞈ aˬ jeˬ miˇ neh maˬ ya haw˗eu gaˇ kawˆ dzawˇ nehˬ˗euˬ ma” lehˇ ehˇ˗eu meh. Ehˬlawˬ ‘maˇ maˇ ni gʼeh˗eu zaˬ siˬ tsawˇ gahˇ’˗ahˇ neh oe˗euˬ “zaˬ siˬ tsawˇ gahˇ mehˬ nah caw teh” lehˇ ehˇ˗eu nui noeˬ nui duˇ˗ahˇ mˇ caw luꞈ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. (Dawˬdaˬ 9:6) Ehˬlawˬ yaw tsehˆ tsehˆ lehˇ maˬ haw lehˇ teu loꞈ˗ehˇ ehˇ nehˬ˗euˬ miˇ neh, aˬ yawꞈ˗euˬ gaˇ mˇ cawˬ tiˬ gʼaˬ na aˬ yawꞈ˗ahˇ yaw zeu baw laˇ˗awˇ, nymˬ˗mˇ naˇ Jaˇliꞈ dzaw laˇ˗euˬ uˬ taꞈ, mehˬ bawˬ˗ahˇ jiˇ oe shaw˗euˬ meh.

17-18. ‘Maˇ maˇ ni gʼeh˗eu zaˬ siˬ tsawˇ gahˇ’ kuˇ gaˇ ha geuꞈ˗eu deuˬ nymˬ˗mˇ aˬ jeˬ˗euˬ guiˬ lahˬ za luꞈ˗awˇ, mehˬ hu paw jiˇ aˬ jeˬ˗euˬ guiˬ lahˬ za˗eu nga? (Aˇ baˇ˗ahˇ jiˇ haw.)

¹⁷ Yeˬhawˇbaˬ zaˬ miˬ zaˬ nyiˬ gʼaˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ zmˬ˗awˇ neh mehˬ hu paw muiˬ˗awˇ laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu dehꞈ ziˇ aˬ joˆ˗ehˇ za nya˗eu lehˇ mehˬ˗eu meh. Teˇ saˇ yaw kʼaˆ kʼaˆ˗ehˇ kuˇ kuˇ˗ehˇ cah˗eu “shaꞈ dawˇ˗eu maˬ siˬ nya˗eu zaˬ miˬ zaˬ”˗euˬ mehˬ nah caw teh˗iˇ˗euˬ deuˬ˗aˬ, aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ nui ma guˆ guˆ tsi tsi˗ehˇ ya kʼoeˬ dzaˬ gaˇ laˬ kʼaˬ cehˇ˗awˇ, nymˬ˗mˇ mehˬ kʼehˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ tehꞈ˗ehˇ shaˇ noeˬ˗eu deuˬ pyeuꞈ meh. Mehˬ hu paw˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ maˬ shaˇ noeˬ˗a. Teu miˇ neh aˬ yawꞈ maꞈ “shiˇ˗eu miˇ kʼahˬ˗ahˇ jawˇ luꞈ˗eu” jeˬ pyeuꞈ meh.—Dawˬdaˬ 9:13, 17, 18.

¹⁸ ‘Maˇ maˇ ni gʼeh˗eu zaˬ siˬ tsawˇ gahˇ’ kuˇ gaˇ ha geuꞈ˗eu deuˬ naˇ, kuiˇ dui dui laˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu dzaˬ dzaˬ dawˇ dawˇ deuˬ tiˬ byah tiˬ loꞈ lehˬ hmˬ taˬ˗euˬ hawˬ jeh kʼoeˇ taˆ jaˆ˗eu nui jah paw˗euˬ dzaˇ deuˬ˗ahˇ tiˬ dehꞈ ya dzaˬ luꞈ˗eu meh. (Iˇsaˬyaˇ 65:13) Yeˬhawˇbaˬ bawˇlawˇpeh Iˇsaˬyaˇ neh “Ngaˬ˗euˬ dawˬ˗ahˇ naˇ haˬ geuꞈ˗awˇ, gaˇ dahˇ tsoeˬ˗eu jeˬ˗ahˇ dzaˬ˗awˬ. Kuiˇ˗eu dzaˇ muiˬ naw maꞈ dzaˬ ngeh, naw maꞈ nui ma tmˬ jawˆ ni jaˆ tehꞈ˗a” lehˇ ehˇ˗eu meh. (Iˇsaˬyaˇ 55:1, 2) Nymˬ˗mˇ aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ gaˬ˗eu jeˬ˗ahˇ gaˬ nya˗awˇ, aˬ yawꞈ bye˗eu jeˬ˗ahˇ bye nya ni dzaw luꞈ˗eu ma. (Ja ceuˬ 97:10) Kʼoeˇ naˇ aˬ dui aˬ cawˬ deuˬ˗ahˇ ‘maˇ maˇ ni gʼeh˗eu zaˬ siˬ tsawˇ gahˇ’˗ahˇ neh gaˇ dahˇ tsoeˬ˗eu jeˬ bi za˗eu gʼaˇ duˬ ya kuˇ gaˬ luꞈ gaˇ laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu ma. Aˬ dui ‘meuˬ˗ahˇ˗euˬ jawˇ duˬ yaw goˇ˗ahˇ daˆ˗awˇ “Zaˬ siˬ tsawˇ gahˇ maˬ ahˇ˗eu tsawˇ haˬ deuˬ˗oˇ, heu gaˇ laˇ˗awˬ”’ lehˇ kuˇ luꞈ˗eu jeˬ pyeuꞈ ma. Aˬ dui maˬ ehˇ, kuˇ gaˇ ha geuꞈ˗eu deuˬ maˬ ehˇ, nymˬ˗mˇ tehꞈ˗ehˇ maˬ ngeuˇ˗eu mehˬ hu paw jiˇ muiˬ˗eu guiˬ lahˬ deuˬ gʼawˬ mya ni za˗eu meh. Aˬ dui “zaˬ siˬ tsawˇ gahˇ” mehˬ nah caw teh˗awˇ dehꞈ naˇ dehꞈ˗eu jeˬ za meh.—Dawˬdaˬ 9:3, 4, 6.

19. Dawˬtsoˆ 12:13, 14-ahˇ haw ngeh, aˬ dui aˬ jeˬ jahˇ˗eu gʼaˇ duˬ noeˬ tsehˆ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga? (“Miˬyehˇ˗ahˇ guˆ˗eu jeˬ aˬ dui˗ahˇ gaˇ dahˇ tsoeˬ” lehˇ ehˇ˗eu oeˬ coeˇ oeˬ bawˬ˗ahˇ jiˇ haw.)

¹⁹ Dawˬtsoˆ 12:13, 14-ahˇ gui. Miˬyehˇ˗ahˇ guˆ˗eu jeˬ heu naˇ aˬ dui˗euˬ nui ma˗ahˇ haw piˇ nehˬ˗awˇ, haiˬ dui doeˇ dui dui˗eu aˇ saˬ saˬ˗eu aˇ yamˬ heu laꞈ kʼoeˇ aˬ dui˗ahˇ yaw muiˬ yaw shawˇ shawˇ˗ehˇ dehꞈ nya ni hawˇ˗eu Miˬyehˇ nehˬ˗ehˇ gʼoeˇ daˆ leꞈ nya ni caw ba nehˬ˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ ‘maˇ maˇ ni gʼeh˗eu zaˬ siˬ tsawˇ gahˇ’˗euˬ mehˬ nah caw teh laˇ ni kuˇ gaˬ daˆ leꞈ nya˗eu meh.