Agbenɔnɔ koɖo sumɔsumɔdɔ bɔbɔ nukplawema nyɔsoxuwo
3-9 JANVIER
MAWU NYƆ MƐ DƆKUNUWO | KOJOÐOTƆWO WEMA 15-16
“Amɛsasa—Enukpotu ŋtɔ teŋ yɔ!”
w12 4/15 9 mm. 4
Amɛsasa—Jeshi vwin enyi nɔ hwenuwo!
4 Ŋkɔtɔɔ, mìatɔ ji so Dalila ci kojoɖotɔ Samusɔn ɖo lɔnlɔn sugbɔ nɔ ji. Samusɔn ɖui mɔ yeawa hwa kpe Filistitɔwo nɔ Mawu mɛwo. Taŋfuin ci axwetɔ amatɔn ciwo yí nyi Filistitɔwo nya mɔ Dalila delɔn Samusɔn taɖo wona ho gangan yi nɔ anu fini yi ŋsɛn gangan lɔ so nɔ wo, nɔ woatɛnŋ awui. Dalila amɛsatɔ lɔ lɔn yí xɔ ho lɔ, vɔ ci etikpɔ ze tɔn mɔ yeanya fini Samusɔn ŋsɛn lɔ soɔ, dekpe ji o. “É kpɔtɔ dodoɔ nuxu nɔ Samusɔn ŋkeke ɖeka ɖeka. Enu cikɔ ni nɔ ci yí é byɔbyɔ enyɔ yi se so yi jimɛ nyɔ nu, yí é kpɔ yiɖeki mɛ shigbe é jiji a ku ɛnɛ.” Eyi taɖo enui ni mɔ wodekpa ɖa nɔ ye kpɔ o, vɔ nɔ wokpɛ nɔ yeɔ, yedagbeɖo ŋsɛn o. Ci Dalila nya ahan ɔ, éna Samusɔn dalɔn do ata ji ni yí ena wokpa ɖa lɔ ni. Eyi esɔ jo nɔ yi ketɔnɔ lɔwo nɔ woawa ŋci yí dro wo koɖi. (Kojoɖotɔwo Wema 16:4, 5, 15-21) Enukpotu teŋ ewa! Ŋbia Dalila tɔ dɔ esa mɛ ci yí luin.
w05 1/15 27 mm. 3
Enyɔ vevi ciwo yí le Kojoɖotɔwo Wema mɛ
14:16, 17; 16:16. Amɛjiʒinʒin to avin fanfan koɖo efunɖenamɛ gbɛmɛgbɛmɛ ji atɛnŋ adahɛn ekacaca ci yí le mɛɖewo gblamɛ.—Elododo Wema 19:13; 21:19.
w12 4/15 11-12 mm. 15-16
Amɛsasa—Jeshi vwin enyi nɔ hwenuwo!
15 Lé asu koɖo ashiwo atɛnŋ anɔ gbeji nɔ wowonɔnɔwo doɔ? Mawu Nyɔ lɔ nu mɔ: “Kpɔ jijɔ koɖo nyɔlun [alo ŋsu] ci yí e ɖe hwecinu è nyi ɖajɛvi [alo jugbejɛvi].” Egbenu mɔ: “Lɔn agbe koɖo ashio [alo asuo] ci e lɔn.” (Elododo Wema 5:18; Ŋununyatɔ 9:9) Ci asu koɖo ashi lɔwo shinshin ɛ dojiɔ, woɖo aku do wowonɔnɔwo nu le ŋcilan koɖo seselelanmɛ mɛ. Yi gɔnmɛ yí nyi mɔ woaɖonɔ to nɔnɔ, azannɔ gamɛ koɖo wowonɔnɔwo yí agbetenɔ gogo nɔnɔ. Woɖo asɔ susu ɖo lé woawɛ aglɔn ta nɔ wowo lɔlele koɖo ekacaca ci yí le wowo koɖo Yehowa gblamɛ ji. Nɔ woasun jiɔ, asu koɖo ashi lɔwo ɖo akplanɔ Bibla doju, aɖenɔ kunu blaŋblaŋ doju yí agbedonɔ gbe ɖaɖa nɔ Yehowa doju nɔ acu shi nɔ wo.
KPƆTƆ ANƆ GBEJI NƆ YEHOWA
16 Hamɛ lɔ mɛ tɔ ɖewo wa nuvɔn ganganwo yí wogbenyɔ nɔ wo sɛnŋsɛnŋɖe “mɔ wo wa fɛn . . . nɔ wo a like le xɔsemɛ.” (Titu 1:13) Mɛɖewo nuwana dɔ woɖe wo ti le hamɛ lɔ mɛ. Etodɔndɔn lɔ kpenɔdo ‘mɛ ciwo wodɔn to nɔ’ lɔ nu yí wohayanɔ le gbɔngbɔnmɛ. (Ebretɔwo 12:11) Nɔ evanyi mìwo mɛnyanyi alo mìwo xlɔ veviɖe woɖe ti ɖe, lé mìawɛ doɔ? Nɔ enyi ahan ɔ, egbejinɔnɔ mìwo tɔ le veviɖe; denyi nɔ mɛlɔ yɔ o, vɔ nɔ Mawu. Yehowa glogloɔ mì kpɔ keŋ akpɔ mɔ mìwo awa do ye se lɔ ji yí agbe mɔ, mìdaca ka koɖo mɛɖekpokpui ci woɖe ti ma.—Hlɛn 1 Korɛntitɔwo 5:11-13.
Bibla mɛ nuveviwo
w05 3/15 27 mm. 6
Samusɔn ɖu ji to Yehowa ŋsɛn mɛ!
Samusɔn kplɔ susu kuɖeka kpaŋ ci eɖo do; eyi nyi mɔ yeawa hwa kpe Filistitɔwo. Ci eɖui mɔ yeawa ahwa kpe Mawu ketɔnɔwo yí dɔ evayi nɔ nyɔnu sakabo ɖeka xwe mɛ le Gaza. Samusɔn ɖo adɔn fiɖe le zanmɛ le ketɔnɔwo ju lɔ mɛ yí enyi sakabo ɖeka xwe mɛ yí ekpɔ texwe le. Samusɔn deɖo gbɔdɔndɔnmasɔkoɖose susu o. Éfɔn so le nyɔnu lɔ xwe mɛ zangawuive yí kɔkɔ eju lɔ gbo koɖo ehɔnci amɛve lɔwo sɔyi eto ɖeka ci yí le Xebrɔn gbɔ tamɛ. Texwe lɔ jinjin kpeci 60 han. Mawu yí lɔn doji yí gbena ŋsɛn yi yí esɔ wa ŋcɛ.—Kojoɖotɔwo wema 16:1-3.
10-16 JANVIER
MAWU NYƆ MƐ DƆKUNUWO | KOJOÐOTƆWO WEMA 17-19
“Gbegbe mɔ wodawa do Mawu Se lɔ ji hɛnnɔ cukaɖawo vɛ”
it-2 278
Mishe
1. Ŋsu enyi yí so Efraimu. Le Se Amɛwo lɔwo mɛɔ, Mishe dewado ese amɛnyitɔ lɔ ji o (Hunhun 20:15); éfi gajun ho 1 100 le nɔlɔ shi. Évalɔn yí trɔ wo nɔ nɔlɔ. Eyi nɔlɔ nu mɔ: “Ŋɖo azan gajun ho anyitɔ lɔ nɔ Yehowa. Vinyɛ, sɔɛ asɔ wa enukpakpɛ koɖo ekpemɛmɛ. Ecɛyɛɔ, ŋtrɔɛkɔ nɔ.” Nɔlɔ vasɔ gajun ho 200 yi nɔ shikadɔwatɔ ɖeka yí yɛsɔ “wa enukpakpɛ koɖo ekpemɛmɛ.” Le yiyimɛɔ, enu lɔwo vale Mishe xwe mɛ. Mishe ɖo “mawuwoxɔ” ɖeka. Éwa ɖexotɔwu koɖo xomumɛ mawuwo yí gbena ŋsɛn eviɛ ɖeka enyi avɔnsatɔ. Ci ewa shigbe mɔ Yehowa kanfukanfu ŋci yí ewa ŋcɛwo pleŋ can nɛɔ, desɔgbe ɖeeɖe o, ɖo dewakɔdo ese ci yí gbe mɔ woŋgbesɛn vojuwo ji o. (Hunhun 20:4-6) Enu cɛwo wawa dɔ yí degbeʒan avɔnsatɔwo koɖo avɔnzava Yehowa tɔ o. (Kojoɖotɔwo Wema 17:1-6, NWT; 2 Ese Wema 12:1-14) Mishe vaxɔ Moizi viviɛ Ʒonatan ci yí nyi Gɛcɔn vi do yi xwe mɛ. Levitɔ jajɛ cɛ yí nyi avɔnsatɔ ni yí ecunɔ fɛn ni. (Kojoɖotɔwo Wema 18:4, 30) Mishe wa fɛn yí kpɔ jijɔ so ŋcɛwo nu yí nu mɔ: “Ecɛyɛɔ, ŋnya nywiɖe mɔ Yehowa awa nywi nɔŋ.” (Kojoɖotɔwo Wema 17:7-13, NWT) Vɔ de Arɔn jijimɛvi yí Ʒonatan nyi o, eyi taɖo deje anyi avɔnsatɔ o. Ecɛ gbenyi afɛn bu ci Mishe wa.—Amɛhlɛnhlɛn 3:10.
it-2 278 mm. 3
Mishe
Dejinjin le ecɛ goduɔ, Mishe koɖo ŋsuwo gbɛbɔbɔ ɖeka kplɔ Dantɔwo do. Ci woxotɔ woɔ, wobiɔɛ se mɔ nyi yí jɔjɔ ma. Eyi Mishe mɔ: “Mísɔ anyi mawu ciwo yí ŋwa yí gbekplɔ avɔnsatɔ lɔ so yikɔ koɖo míwoɖekiwo. Nyi yí gbekpɔtɔ nɔŋ yɛɔ?” Dan jijimɛvi lɔwo kanxle Mishe mɔ, nɔ yewokpɔɛ yí yɛgbekplɔ yewo do yí gbedo axwa do ta nɔ yewo pi, yewoaje ji awui. Ci Mishe kpɔ mɔ Dantɔ lɔwo sɛnŋ wu yegbɛviwoɔ, étrɔ yi axwe. (Kojoɖotɔwo Wema 18:22-26, NWT) Le yi goduɔ, Dantɔwo gban Laishi ju lɔ, tɔ zo yi yí gbecu Dan ju do yi tɔxu. Ʒonatan koɖo viɛwo vanyi avɔnsatɔwo nɔ Dantɔwo. Dantɔ lɔwo “ɖyi enukpakpɛ ci Mishe wa lɔ do nɔ ŋkeke ciwo pleŋ mɛ yí Mawu adodwitɔ lɔ xwe [avɔnzava lɔ] kpɔtɔ le Shilo.”—Kojoɖotɔwo Wema 18:27-31, NWT.
Bibla mɛ nuveviwo
w15 12/15 10 mm. 6
Mawu nyɔ lɔ gɔnmɛɖeɖe ci mɛ agbe le
6 Susu ciwo yí taɖo woɖo agbe Mawu ŋkɔ lɔ do Bibla mɛ deɖekpɔtɔ o, vɔ wogbeva sugbɔ doji. Le Xexe Yeye Gɔmɛɖeɖe ci nu wotrɔ ashi le le 2013 mɛɔ, woŋwlɛ Mawu ŋkɔ do texwe 7216 ci yí dasɛ mɔ amadɛn buwo gbevaje ji sɔwu 1984 tɔ. Amatɔn ze le 1 Samiɛli 2:25; 6:3; 10:26; 23:14, 16. Wotrɔ yí ŋwlɛ ŋkɔ lɔ do texwe cɛwo, ɖo ŋkɔ lɔ ze le kpukpui cɛwo mɛ le Axu Kuku lɔ mɛ wemaxlaxla ciwo Ebretɔ Masoretwo ŋwlɛ ewu exwe 1000. Gbesɔ kpe niɔ, ci wogbevaku nu mɛ doji so alɔnuŋwlɛŋwlɛ xoxwi lɔwo nu na wotrɔ yí ŋwlɛ ŋkɔ lɔ do yi tɔxu le Kojoɖotɔwo Wema 19:18 mɛ.
17-23 JANVIER
MAWU NYƆ MƐ DƆKUNUWO | KOJOÐOTƆWO WEMA 20-21
“Kpɔtɔ abiɔnɔ nu Yehowa”
w11 9/15 32 mm. 3
Atɛnŋ awa nu shigbe Finexasi nɛ nɔ èdogo cukaɖawoa?
Ci Gibea ŋsu ciwo yí so Bɛnʒamɛ kɔta mɛ dɔn nyɔnu ɖeka ci Levitɔ ɖeka jijiɛ gbɔ akpasɛnsintɔ yí wui goduɔ, akɔta kpɛtɛwo sɔ gbe doju yí wa hwa kpe Bɛnʒamɛ kɔta mɛ tɔwo. (Kojoɖotɔwo Wema 20:1-11) Wodo gbe ɖa nɔ Yehowa mɔ yɛ le kpedo yewo nu gbɔxwe yí wa hwa lɔ, gan woɖu wo ji ze ve yí wogbegu nu sugbɔ domɛ. (Kojoɖotɔwo Wema 20:14-25) Woanu mɔ yewodo gbe ɖaɖa gbagbalia? Yehowa sɔ ɖe le ji nɔ wo nyao ci womɔ yewoakpɔ nudɔndɔn lɔ gbɔa?
w05 1/15 27 mm. 7
Enyɔ vevi ciwo yí le Kojoɖotɔwo Wema mɛ
20:17-48—Ci ŋci Bɛnʒamɛ kɔta mɛ tɔwo wa denyɔ yí woɖo adɔn to nɔ wo can ɖe, nyi yí taɖo Yehowa lɔn yí woɖu akɔta kpɛtɛwo ji ze veɔ? Yehowa ɖe mɔ yí enu sugbɔ yi do mɛ nɔ akɔta egbejinɔtɔ lɔwo yí sɔ do wo kpɔ keŋ akpɔ mɔ woɖui mɔ yewoagu nuvwin swi le Izraɛli ma.
w11 9/15 32 mm. 5
Atɛnŋ awa nu shigbe Finexasi nɛ nɔ èdogo cukaɖawoa?
Nyi woatɛnŋ akpla so ŋcɛ mɛɔ? Cukaɖa ɖewo kpɔtɔ nɔnɔ hamɛ lɔ mɛ nɔ hamɛmɛshinshinwo dokɔ gbla veviɖe yí gbedokɔ gbe ɖaɖa nɔ Mawu mɔ yɛ le kpedo yewo nu can. Nɔ ejɔ ahan ɔ, ele mɔ hamɛmɛshinshinwo aɖo ŋwi Yesu nyɔ cɛwo. Énu mɔ: “Mí [kpɔtɔ byɔnɔ alo donɔ gbe ɖaɖa] nɔ wo a na mí. Mí ji[nɔ] enu kpɔ nɔ mí a kpɔɛ, mí xo[nɔ] ehɔn nɔ wo a hwin nɔ mí.” (Luiki 11:9) Nɔ ele shigbe mɔ ɖoŋci nɔ egbedodoɖa ɖe jijiɛ gamɛ hannɛ can ɔ, hamɛmɛshinshinwo atɛnŋ akando ji mɔ Yehowa ana ɖoŋci le gamɛ nywitɔ ji.
Bibla mɛ nuveviwo
w14 5/1 11 mm. 4-6
Mínyaa?
Lé wozannɔ kanŋkpewo le blema hwawawawo mɛ doɔ?
Kanŋkpe yí nyi ahwawanu ci Davidi zan yí sɔ wu amɛ kaki Goliati. Eze mɔ Davidi kpla lé azan ahwawanu cɛ do exwe ciwo mɛ enyi ɖajɛvi yí gbenyi lɛngbɔkplɔtɔ.—1 Samiɛli 17:40-50.
Wokpɔnɔ kanŋkpe le Eʒiptitɔ koɖo Asiritɔ ciwo yí ni le Bibla hwenu nutatawo mɛ. Wowanɔ ahwawanu lɔ koɖo gbaza alo avɔn yí sɔ hlɔba abi eka amɛve blanɔ do togawo ni. Kanŋkpedatɔ lɔ sɔnɔ ekpe ɖyiɖyi abi goɖui ci yí gangan cɛntimɛta 5 yi 7 koɖo fan yí gbekpɛn gramme 250 han donɔ avɔn alo gbaza lɔ mɛ. Eyi kanŋkpedatɔ lɔ tronɔ kanŋkpe lɔ do tamɛ nɔ yiɖeki kekeke yí atashi ɖeka le ka lɔwo mɛ. Ecɛ wɛni mɔ ekpe lɔ tonɔ koɖo ŋsɛn yí gbezɔnnɔ ayamɛ tiin.
Ci wokaka blema ju ciwo yí le Eʒipti koɖo Asie mɛ kpɔɔ, wokpɔ ekpe sugbɔsugbɔ ciwo wosɔ kanŋkpe danɔ le sasa hwawawawo mɛ. Ahwawatɔ bibiwo tɛnŋ danɔ kanŋkpe yí ekpe lɔ shinɔ ju le ayamɛ kpeci 160 yi 240 le gaxoxo ɖeka mɛ. Enumɛkutɔ ɖewo mɔ kanŋkpe sɔ koɖo aŋgu vɔ ebuwo delɔn do nyɔ cɛ ji o. Nɔ egbele do ɖe can ɔ, kankandoji li mɔ kanŋkpe wunɔ amɛ.—Kojoɖotɔwo Wema 20:16.
24-30 JANVIER
MAWU NYƆ MƐ DƆKUNUWO | RUTA 1-2
“Kplɔ lɔnlɔn egbejinɔnɔtɔ do”
w16.02 9 mm. 5
Wa Yehowa xlɔ veviwo tɔ han
5 Ruta ci yí nyi kposhu atɛnŋ anu fafɛɖe mɔ xomu le ye shi le Moabu. Eyi ye nɔye koɖo xomuɔ mɛ tɔ buwo axɔ ye nywiɖe yí akpedo ye nu le ʒanwo mɛ. Moabu yí nyi yi ju mɛ. Kɔnu ciwo wowanɔ, egbe ci wodonɔ koɖo mɛ ciwo pleŋ le juɔ mɛ nyi yi tɔ. Naomi atɛnŋ akando ji ni mɔ yɛdakpɔ ŋcɛwo le Bɛtelexɛmu o. Nyɔnɔnwitɔɔ, énu nɔ Ruta mɔ yɛ le nɔ Moabu. Naomi vɔnvɔn mɔ yedavakpeji akpɔ asu keke avayikan axwe nɔ ye viye shiwo o. Lé Ruta awɛ doɔ? Kpɔ evototo ci yí le yɛ koɖo Ɔpa ci yí “trɔ yì yiŋtɔ mɛwo gbɔ koɖo yi vojuwo gbɔ” mɛ ɖa. (Ruta 1:9-15) Ruta jiji atrɔyi yiŋtɔ mɛwo vojuwo gbɔ sa yɔa? Oo, deahan yɔ nɛ o.
w16.02 9 mm. 6
Wa Yehowa xlɔ veviwo tɔ han
6 Ele shigbe mɔ asuɔ ci yí ku alo Naomi gbɔ yí Ruta kpla nu le yí jeshi Yehowa ɖɛ nɛ. Yehowa dele shigbe Moabu mawuwo nɛ o. Ruta nya mɔ Yehowa yí je axɔ lɔnlɔn koɖo sɛnsɛn ye tɔ. Vɔ, yɛɖekɛ nyanya desun o. Ruta ɖo asɔ gbeta. Ámɔ Yehowa yí nyi ye Mawu yí asin a? Ruta sɔ gbeta ci mɛ ŋɖɛnyanya le. Énu nɔ Naomi mɔ, “Ao mɛwo a nyi anyi mɛwo. Ao Mawu a nyi anyi Mawu.” (Ruta 1:16) Lɔnlɔn ci Ruta ɖo nɔ Naomi wa dɔ do amɛ ji, vɔ ci eɖo nɔ Yehowa yɛgbewu gan ŋtɔ́. Boazi ci yí wa nyigban ɖɛ vakanfu Ruta mɔ yɛbedo Yehowa wawo mɛ. (Hlɛn Ruta 2:12.) Ecɛ ɖoŋwi xevihwɛ ci yí sɔ yiɖeki wla do awa mɛ nɔ yi jila sɛnŋsɛnŋ ci yí hwlini gan. (Ehajiji Wema 36:7; 91:1-4) Yehowa vanyi ajitɔ ŋtɔ́ han nɔ Ruta. Écu shi ni do xɔse ci eɖo ŋci, eyi gbeta ci Ruta sɔ devave nu kpɔ o
Bibla mɛ nuveviwo
w05 3/1 27 mm. 2
Enyɔ vevi ciwo yí le Ruta wema mɛ
1:13, 21—Yehowa yí na agbe lɔ gbɔnnu nɔ Naomi yí gbedɔ aobinu jɔ do jia? Gbeɖee, eyi Naomi can dedo hwɛ Mawu mɔ yɛwa nuvɔn koɖo ye o. Vɔ ci ekpɔ enu ciwo pleŋ yí jo do jiɔ, ébu mɔ Yehowa trɔ kpe ye yɔ. Gbaza vikɔ yí eji degbejɔɛkɔ o. Ebu yí nyi kpɔ mɔ hwenɔnuweɔ, evijiji nyi shicu yí konɔnyinyi nyi kpɛnsɛn. Vivi ciwo yí hwedo Naomi koɖo eviŋsuvi amɛve ciwo yí ku ni yí na taɖo Naomi tɛnŋ kpɔɛ mɔ Yehowa do ŋkpɛn ye.
31 JANVIER–6 FÉVRIER
MAWU NYƆ MƐ DƆKUNUWO | RUTA 3-4
“Wa ŋkɔ nywi yí akpɔtɔ aɖui”
w12 10/1 22 mm. 5
‘Nyɔnu nywi’
Kankandoji li mɔ, xomɛvu nyɔ ciwo yí Boazi sɔ gbe fafɛ nu afa ji nɔ Ruta. Énu mɔ: “[Yehowa] le cushi nɔ eo, nyɔlunvi. E wa xomɛvu sugbɔ nɔ ŋ. Ao xomɛvu ci yí e wa nɔ ŋ gangan wu xomɛvu ci yí e dasɛ nɔ Naomi le tɔtɔmɛ. E tɛnŋ ji ɖajɛvi dɔkunɔ alo wamɛnɔ kpɔ yi a ɖe. Vɔ, de wa ahan o.” (Ruta 3:10) Ci Boazi mɔ “le tɔtɔmɛɔ,” éxokɔ nuxu so lɔnlɔn mavɔ ci Ruta ɖo nɔ Naomi yí kplɔɛdo gbɔ va Iszaɛli yí gbelenɔ bu ni nu. Ci emɔ, “xomɛvu ci yí e wa nɔ ŋ” ɔ, éxokɔ nuxu so kakacɛ tɔ nu. Boazi kpɔɛ mɔ ci Ruta kpɔtɔ nyi jugbejɛviɔ, yɛatɛnŋ akpɔ ɖajɛvi ehotɔnɔ alo wamɛnɔ ciwo yí nyi yi hamɛtɔwo aɖe fafɛɖe. Vɔ Ruta dewa nu ahan o. De Naomi ɖekɛ eji mɔ yeawa nywi nɔ o, éji mɔ yeawa nywi nɔ Naomi su ci yí ku lɔ hɛnnɛ yí atrɔ ahɛn yiŋkɔ gbɔ va yi ju mɛ. Degbɔnnu mɔ mìakpɔ enu ci yí taɖo amɛɖekitɔmajimaji cugbejɛvi cɛ tɔ wadɔ do Boazi ji o.
w12 10/1 23 mm. 1
‘Nyɔnu nywi’
Enyɔ ci Boazi nu ajɔ ji nɔ Ruta sugbɔ, ci emɔ wojeshi ɖɛ mɔ, yɛnyi ‘nyɔnu nywi’ le amɛwo mɛ! Kankandoji li mɔ, edro ci eɖo veviɖe mɔ yeajeshi Yehowa yí asin yí nyi enuvevitɔ ci yí dɔ eɖo ŋkɔ nywi ŋtɔ́. Égbedasɛ xomɛvu gangan yí sɔ ɖe le ji sugbɔ nɔ Naomi koɖo yi mɛwo ɖo etrɔ yiɖeki yí wanɔ do wowo kɔnuwo ji. Gbesɔ kpe niɔ, enuwana cɛwo dema di sa o. Nɔ misran Ruta yí ɖo xɔse shigbe yɛ nɛɔ, mìaji mɔ mìawa nu ɖaɖa amɛwo gbɔ nywiɖe yí adonɔ bubu gangan wowo nuwanawo koɖo kɔnuwo nu. Nɔ mìwɛni ahan ɔ, mìakpɔ mɔ mìanyi amɛ nywi yí aɖo ŋkɔ nywi.
w12 10/1 24 mm. 2
‘Nyɔnu nywi’
Boazi ɖe Ruta. Le yi goduɔ, mìhlɛn mɔ: “[Yehowa] na emɔ [Ruta] yí e fɔnfu yí ji evi ŋsuvi ɖeka.” Bɛtɛlɛxɛmu nyɔnuwo cu shi nɔ Naomi yí kanfu Ruta mɔ, yɛ wu eviŋsuvi amadrɛ nɔ Naomi. Mìvakplɛ le yiyimɛ mɔ, Ruta viŋsuvi lɔ vanyi Efyɔ gangan Davidi tɔgbiɛ. (Ruta 4:11-22) Yí Davidi yɛvanyi Yesu Kristo tɔgbiɛ.—Matie 1:1.
Bibla mɛ nuveviwo
w05 3/1 29 mm. 3
Enyɔ vevi ciwo yí le Ruta wema mɛ
4:6—Lé mɛ ci yí jikɔ atrɔ nu xwle a “bu” yi cinɔnuwo do le yixwlexwle mɛ druɔ? Doŋkɔɔ, nɔ mɛ ci yí je abɔ sa nyigban ci yí nyi yi cinɔnuɔ, enutrɔxwletɔ lɔ ɖo aɖe ho ti yí atrɔ xwle nyigban lɔ. Exwe nɛni ci yí kpɔtɔ gbɔxwe vovokpɔkpɔxwe lɔ aɖo yí woasɔ bu eho ci acu ni. (1 Ese Wema 25:25-27) Ecɛ wawa adɔ yi dɔkunuwo aɖe kpɔtɔ. Gbesɔ kpe niɔ, nɔ Ruta ji ŋsuviɔ, eviŋsuvi ŋtɔ́ yí aɖu nyigban lɔ cinɔ, nɔ enutrɔxwletɔ lɔ gbeɖo xomumɛtɔ ɖe sɔwu ɖevi ŋsuvi lɔ can.
7-13 FÉVRIER
MAWU NYƆ MƐ DƆKUNUWO | 1 SAMIƐLI 1-2
“Hun ao ji mɛ nɔ Yehowa le gbedodoɖa mɛ”
ia 55 mm. 12
Énu yi ji mɛ nyɔwo nɔ Mawu le gbedodoɖa mɛ
12 Xana nyi kpɔwɛ nɔ Mawu sɛntɔwo pleŋ le gbedodoɖa kpaxwe. Yehowa yɔkɔ yi mɛwo xomɛvutɔ mɔ, wo le xo nuxu nɔ ye so wowo ji pleŋ mɛ enyɔ ɖe mawla do ye yí anunɔ enu ciwo yí xa wo nɔ ye shigbe lé ɖevi ci yí kando dalɔ amɛlɔntɔ ji wɛni nɛ. (Hlɛn Ehajiji Wema 62:8; 1 Tɛsalonikitɔwo 5:17.) Gbɔngbɔn kɔkɔɛ na Apotru Piɛ ŋwlɛ enyɔ fakɔnnamɛ cɛ ciwo yí gbɔgbɔ so gbedodoɖa nɔ Yehowa nu. Émɔ: “Mí sɔ míwo susuwo jo nɔ Mawu, ɖo é kpenɔ ŋkuvi do mí nu.”—1 Piɛ 5:7.
w07 3/15 16 mm. 4
Lé Xana kpɔ fafa do
Nyi mìatɛnŋ akpla so ŋcɛwo pleŋ mɛɔ? Nɔ mìdodoɔ gbe ɖaɖa nɔ Yehowa so enu ciwo yí xa mì nuɔ, mìatɛnŋ anu lé ewawa nɔ mì do ni yí abiɛ so ji mɛ mɔ le kpedo mì nu. Nɔ mìdatɛnŋ agbewa ŋɖe yí asɔ kpɔ cukaɖa lɔ gbɔɔ, mìatashi nyɔ lɔ do yi lɔ mɛ. Nubuɖe degbeli yí mìawa ci yí nyɔ wu cɛ o.—Elododo Wema 3:5, 6.
Bibla mɛ nuveviwo
w05 3/15 21 mm. 5
Enyɔ vevi ciwo yí le Samiɛli wema Ŋkɔtɔ mɛ
2:10—Ci yí mɛ ɖe dekpɔnyi fyɔ le Izraɛli hwenɔnu ɖe, nyi yí taɖo Xana do gbe ɖaɖa mɔ Yehowa le na “hlɔnhlɔn Yi fyɔ”? Le Moizi Se lɔ mɛɔ, wonu daɖɛ mɔ amɛ avanyi fyɔ le Izraɛli. (2 Ese Wema 17:14-18) Hwenu Ʒakɔbu le yi kubajiɔ, enu nyɔ ɖeka daɖɛ. Énu mɔ: “Efyɔcikplɔ lɔ [jeshi ci yí danasɛ mɔ mɛɖe nyi fyɔ] da so le [Ʒuda] xomu mɛ o.” (Gɔnmɛjeje 49:10) Gbesɔ kpe niɔ, Yehowa nu so Sara ci yí avanyi Izraɛliviwo mama nu mɔ: “Á nyi enɔ̀ nɔ efyɔ jukɔnwotɔ.” (Gɔnmɛjeje 17:16) Eyi taɖoɔ, Xana dokɔ gbe ɖaɖa so efyɔ ci yí avava nu.
14-20 FÉVRIER
MAWU NYƆ MƐ DƆKUNUWO | 1 SAMIƐLI 3-5
“Yehowa bunɔ lé enu wanɔ nɔ amɛ do kpɔ”
w18.09 24 mm. 3
Ényi ŋsɛnwopleŋtɔ vɔ ebunɔ lé enu wanɔ nɔ amɛ do kpɔ
3 Vihwɛ Samiɛli nyi hwenu etɔ ‘Yehowa sumɔsumɔ’ le avɔnzava mɛ. (1 Samiɛli 3:1) Le zan ɖeka mɛ ci Samiɛli mlɔ anyiɔ, ŋɖeka ci yí dejɔnɔ ahan vajɔ do ji. (Hlɛn 1 Samiɛli 3:2-10.) Ése gbe ɖeka yɔkɔ yi ŋkɔ. Ébui mɔ amɛshinshin Eli ci yí nyi Avɔnsatɔ Gangantɔ gbe yí yɔkɔ ye. Samiɛli sɔ bubu lɔ ju yí yi gbɔ yí nu mɔ: “Enyɛ ke. Eyɔ ŋ.” Eli nu ni mɔ yedeyɔɛ o. Hwenu enu lɔ gbejɔ zeve keɔ, Eli kpɔ mɔ Mawu yí yɔkɔ Samiɛli. Eyi taɖo enu nɔ Samiɛli lé eɖo axɔ gbe do, eyi ɖevi ŋsuvi lɔ wa do ji. Nyi yí taɖo Yehowa denu to yi dɔla ji le yɔyɔ ŋkɔtɔ lɔ mɛ nɔ Samiɛli mɔ, eye yí yɔyɔɛɔ? Bibla dena ɖoŋci lɔ o. Lé nuwo vajɔ do na mìkpɔɛ mɔ bubu dodo lé nuwo wanɔ nɔ Samiɛli do nyi susu vevi ɖeka ci yí dɔ. Lé enyi ahan doɔ?
w18.09 24 mm. 4
Ényi ŋsɛnwopleŋtɔ vɔ ebunɔ lé enu wanɔ nɔ amɛ do kpɔ
4 Hlɛn 1 Samiɛli 3:11-18. Yehowa Se lɔ nu nɔ ɖeviwo mɔ wo le shi mɛganxuwo. Mɛ ciwo woɖo abu taŋtaŋ yí nyi amɛkplɔtɔwo. (Hunhun 22:28; 1 Ese Wema 19:32) Àtɛnŋ akpɔɛ le susu mɛ mɔ, Samiɛli ayi Eli gbɔ nyidin yí ado kojoɖoɖo ŋɛ sɛnŋsɛnŋ ciwo Mawu nu ni koɖo jitria? Gbeɖe! Gbesɔ kpe niɔ, exolɔlɔ lɔ nu nɔ mì mɔ, Samiɛli “dé gbedɔn yi a nu [ŋtegannukpɔkpɔ] nyɔ lɔ nɔ Eli o.” Ele ahan gan, Mawu wɛ yí Eli nya petii mɔ eye yí yɔyɔ Samiɛli. Eyi taɖo, Eli yɔ nyɔ lɔ mɔ nyɔ yí nu nɔ Samiɛli mɔ, yi le xo nuxu. Énu ni mɔ: “[Ŋgbewla] enyɔ ɖe le eŋɛ ci Mawu do nɔ eo mɛ” o. Samiɛli se gbe ni “yí nu enyɔ ɖeshaɖe nɔ Eli.”
Bibla mɛ nuveviwo
w05 3/15 21 mm. 6
Enyɔ vevi ciwo yí le Samiɛli wema Ŋkɔtɔ mɛ
3:3—Nyɔnɔnwi enyi mɔ Samiɛli dɔn Afi kɔkwɛ gangantɔa? Oo, denyɔnɔnwi yɔ o. Samiɛli nyi Levitɔ ci yí dele avɔnsatɔwo xomu Kohatitɔwo mɛ o. (1 Kronika 6:33-38) Ci ele ahan ɔ, wodena gbe yí mɔ yɛ “le ɖo mɛ ava kpɔ enu kɔkwɛwo o.” (Amɛ Hlɛnhlɛn 4:17-20, NWT) Texwe kuɖeka ci atɛnŋ yi le kɔkwɛtɔxu lɔ yí nyi avɔnzava lɔ gbadenu. Enɔ yí eɖo adɔn nɛ. Ewa mɔ, Eli can dɔnnɔ fiɖe le gbadenu nɔ. Ci womɔ, “Mawu Daka Kɔkwɛ le axwe lɔ” mɛɔ, eze mɔ woxokɔ nuxu so fini avɔnzava lɔ xɔ texwewo do.
21-27 FÉVRIER
MAWU NYƆ MƐ DƆKUNUWO | 1 SAMIƐLI 6-8
“Mi yí nyi míwo fyɔɔ?”
it-2 827 mm. 1
Mawu Fyɔɖuxu lɔ
Wobiɔ mɔ agbetɔ le va ɖu fyɔ nɔ yewo. Ci Izraɛliviwo hun so Eʒipti exwe 400 godu ci yí nyinyiɛ hwenu Mawu wa enublabla koɖo Abraxamu exwe 800 goduɔ, Izraɛliviwo biɔ mɔ agbetɔ le va ɖu fyɔ akplɔ yewo shigbe lé agbetɔwo nyi fyɔ le ju kpɛtɛwo mɛ hannɛ. Ŋnɔ ci wobiɔ dasɛ mɔ wogbe mɔ, Yehowa dagbenyi fyɔ nɔ yewo o. (1 Samiɛli 8:4-8) Nyɔnɔnwi enyi mɔ, jukɔn lɔ kpɔkpɔ emɔ mɔ Mawu avaɖo fyɔɖuxu ɖeka nɔ yewo shigbe lé eɖo gbe nɔ Abraxamu koɖo Ʒakɔbu ci nu mìxo nuxu so vayi nɛ. Enyɔ ciwo Ʒakɔbu nu ɖɛ le yi kubaji nɔ Ʒuda (Gɔnmɛjeje 49:8-10), ciwo yí Yehowa nu nɔ Izraɛli le hunhun lɔ godu (Hunhun 19:3-6), ciwo yí le Ese nublabla lɔ mɛ (2 Ese Wema 17:14, 15) koɖo akpaxwe ɖe nɔ eŋɛ ci Mawu na Balamu do mɛ (Amɛ Hlɛnhlɛn 24:2-7, 17) gbenyi kpeɖoji bu ciwo yí taɖo woɖo emɔkpɔkpɔ ŋtɔ́. Samiɛli nɔlɔ Xana ci yí nyi egbjinɔtɔ nu mɔkpɔkpɔ cɛ nyɔ le gbedodoɖa mɛ. (1 Samiɛli 2:7-10) Ele ahan gan, Yehowa denu “nyɔnɔnwi wlawla” ci yí kudo Fyɔɖuxu lɔ nu vɛ keŋkeŋ o. Denu hwenu eɖo ɖɛ mɔ yeavaɖo Fyɔɖuxu lɔ koɖo mɛ ciwo yí anɔ mɛ o. Ahanke wodenya nɔ avanɔ jeŋkwimɛ alo nyigban ji nɛ. Eyi taɖo egoyiyi enyi mɔ, jukɔn lɔ biɔkɔ kakacɛ mɔ agbetɔ le nyi fyɔ nɔ yewo.
w11 1/1 27 mm. 1
Édo ji ci mɛbuwo nuwana dɔ egbɔjɔ can
Kpɔ ɖoŋci ci Yehowa na, ci Samiɛli sɔ nyɔ lɔ ɖo ŋmɛ ni le gbedodoɖa mɛ ɖa. Énu mɔ: “Wa enu ci yí amɛwo nu nɔ eo. Wo de gbé eo o. Wo gbé Ŋ. Wo de ji mɔ Nyɛ na nyi wowo fyɔ o.” Afa kɔn nɔ Samiɛli sugbɔ! Gan, zuzu gangan ci yí xoɖyi amɛ ŋtɔ teŋ enyi nɔ Mawu ŋsɛnwopleŋtɔ lɔ! Yehowa nu nɔ nyɔnuɖɛtɔ lɔ nɔ akan xle Izraɛliviwo so ŋci yí ato le mɛ, nɔ agbetɔ ɖu fyɔ do wo ji. Hwenu Samiɛli vanu nyɔ lɔ nɔ woɔ, wogbekpɔtɔ nunuɔ mɔ: “Oo! Mì ji efyɔ ci yí akplɔ mì.” Samiɛli gbeɖo to Mawu shigbe lé ewɛni sa nɛ yí yi keŋ vayi shi ami nɔ mɛ ci Yehowa sɔ mɔ yɛ le nyi fyɔ.—1 Samiɛli 8:7-19.
w10 1/15 30 mm. 9
Wovakpɔ mɔ lé Yehowa kpanɔ acɛ do yí nyi nywitɔ!
9 Exolɔlɔ dasɛ mɔ amɛkanxlenyɔ Yehowa tɔwo le mɛ. Hwenu agbetɔ vatɔ Izraɛliviwo kplɔkplɔɔ, cukaɖa sɛnŋsɛnwo to le mɛ vevitɔ ci efyɔ lɔ denɔ gbeji o. Ci enu cɛ ci yí jɔ do Izraɛli ji le susu mɛ nɔ mìɔ, dejiŋ nɔ mì mɔ ci hwenuwo vayikɔ can ɔ, acɛkpakpa ciwo yí le mɛ ciwo yí dejeshi Yehowa ɖɛ lɔ mɛ detɛnŋ kpɔ agbetɔwo nyɔwo gbɔ nɔ wo tɛgbɛɛ o. Nyɔnɔnwi enyi mɔ ejunyɔnutɔ ɖewo yɔnɔ Mawu mɔ yɛ le cu shi do egbla ciwo yewododoɔ nɔ fafa koɖo vafamɛnɔnɔ ani ji, vɔ lé Mawu awɛ acu shi nɔ mɛ ciwo yí gbe mɔ yewodabubɔ ni nɔ yɛakplɔ yewoɔ?—Ehajiji Wema 2:10-12.
Bibla mɛ nuveviwo
w02 4/1 12 mm. 13
Nyi taɖo ʒinʒindoshimɛ wawa le veviɖeɔ?
13 Mìɖo atrɔ gbɔxwe yí avawa ʒinʒindoshimɛ anyi Yehowa Kunuɖetɔwo. Trɔtrɔ nyi enuwana ci mɛ ci yí sɔ gbeta so ji mɛ mɔ yeakplɔ Kristo Yesu do ɖo yí wanɔ koɖo edro yi tɔ. Mɛŋnɔwo minɔ agbe dɔndɔn ci wonɔnɔ sa yí vaɖui keŋ wanɔ enu ci yí nyɔ le ŋmɛ nɔ Mawu. Le ŋwlɛŋwlɛ lɔwo mɛɔ, gɔnmɛsese ci yí le Ebre koɖo Grɛki dɔwanyɔ trɔtrɔ mɛ yí nyi atrɔkpe ŋgbe, ado ŋgbe. Enuwana cɛ dasɛ mɔ woatrɔ le emɔ dɔndɔn ji keŋ akpanŋkɔ Mawu. (1 Efyɔwo 8:33, 34) Trɔtrɔ biɔ mɔ, woawa “enu ciwo yí a dasɛ mɔ wo trɔ wowo jiwo mɛ nyao.” (Edɔwawawo 26:20) Eʒan mɔ mìagbe ŋsusɛnsɛn yí awa do Mawu sewo ji yí agbesɛnnɔ Yehowa ɖekɛ kpaŋ. (2 Ese Wema 30:2, 8-10; 1 Samiɛli 7:3) Nɔ mìtrɔɔ, edɔ mìɖɔnɔli mìwo susu, tajinu koɖo lé mìkpɔnɔ nuwo do. (Ezekiɛli 18:31) Nɔ mìsɔ amɛ yoyu lɔ ɖɔli adɛn ciwo yí dejɔnɔ ji nɔ Mawuɔ, anyi “mìdo ŋgbe” wo.—Edɔwawawo 3:19; Efezitɔwo 4:20-24; Kolosetɔwo 3:5-14.
28 FÉVRIER–6 MARS
MAWU NYƆ MƐ DƆKUNUWO | 1 SAMIƐLI 9-11
“Sɔlu nya sɛnxuwo nɔ yiŋtɔ yí gbesɔ yiɖeki hwenɔ le tɔtɔmɛ”
Sɔ eoɖeki hwe yí azɔn koɖo ao Mawu
11 Bu tamɛ kpɔ so enu ci yí jɔ do Efyɔ Sɔlu ji. Hwecinu enyi ɖajɛviɔ, ésɔ yiɖeki hwe. Énya mɔ yedakpe ŋɖewo ji yí awa o, eyi taɖo egbe mɔ yedaxɔ agbanleamɛji sugbɔ o (1 Samiɛli 9:21; 10:20-22) Vɔ le yiyimɛɔ, egoyiyi ɖo lanmɛ ni keke ewa enu ci deɖo gbe awa o. Ci enyi fyɔɔ, dejinjin gbɔxwe etɔ nɛnɛ nuwo wawa o. Gbeɖekaɔ, detɛnŋ do ʒinxo yí nɔ te kpɔ enyɔnuɖɛtɔ Samiɛli o. Sɔlu deɖoŋ do Yehowa nu mɔ yɛaglɔn ta nɔ jukɔn lɔ o, eyi na ewa vɔnsa bizowo, ci deɖo acɛ yí awɛ can. Eyi taɖo, yi nu degbekpe nɔ Yehowa o yí le yiyimɛɔ, degbenyi fyɔ o. (1 Samiɛli 13:8-14) Nɔ mìkpla nu so yi kpɔwɛ lɔ mɛ yí egoyiyi dena mìwanɔ edɔ ci mìdeɖo gbe awaɔ, anyi mìnya ŋɖɛ.
w14 3/15 9 mm. 8
Lé mìawɛ akpɔtɔ asɔ mìwoɖekiwo sanɔ avɔn
8 Izraɛli Fyɔ Sɔlu kpɔwɛ nyi amɛkanxlenyɔ nɔ mì so lé amɛɖekitɔjiji atɛnŋ adahɛn amɛɖekisɔsɔsavɔn dro ci mìɖo. Sɔlu jeshi sɛnxu nɔ yiɖeki yí gbesɔ yiɖeki hwenɔ hwenu etɔ acɛ kpakpa. (1 Samiɛli 9:21) Ci amɔ Mawu yí sɔ ye ɖo fyɔ keŋ adɔn to nɔ Izraɛlivi ciwo yí xo nuxu dɔndɔn so yi fyɔɖuɖu nu dru can ɔ, égbemɔ yedawɛ o. (1 Samiɛli 10:27) Efyɔ Sɔlu lɔn yí wado Mawu gbɔngbɔn kɔkɔɛ lɔ mɔdasɛnamɛwo ji keŋ yí nɔ ŋkɔ nɔ Izraɛli yí wa ahwa kpe Amonitiwo yí ɖu ji. Le yi goduɔ, ésɔ yiɖeki hwe yí mɔ Yehowa yí na yeɖu ji.—1 Samiɛli 11:6, 11-13.
w95 12/15 10 mm. 1
Amonitiwo—jukɔn ci yí sɔ xomɛveve do akpe nɔ xomɛvunu ci wowa nɔ wo
Amonitiwo gbesɔ xomɛveve cu fɛn nɔ Yehowa nɔ xomɛvunu ci ewa nɔ wo. Yehowa debɔnu do enudaka cɛ ci wowa ji o. “Sɔlu se [Naxashi] xolɔlɔ. Eyi, Mawu gbɔngbɔn vaɖo Sɔlu ji koɖo ŋsɛn gangan. Sɔlu do dɔmɛzi sugbɔ.” Mawu gbɔngbɔn kɔkɔɛ lɔ dɔ Sɔlu bɔ ŋsu ahwatɔ 330000 ciwo yí gu Amonitiwo keke wowo “hwawavi amɛve ɖe de bɔ nɔ́ eju o.”—1 Samiɛli 11:6, 11.
Bibla mɛ nuveviwo
w05 3/15 22 mm. 8
Enyɔ vevi ciwo yí le Samiɛli wema Ŋkɔtɔ mɛ
9:9, NWT—Enyɔ ci yí nyi, “woyɔnɔ nyɔnuɖɛtɔ egbɛ tɔ le sasa hwenuwo mɔ ŋtegannukpɔtɔ” gɔnmɛ ɖe? Enyɔ cɛwo atɛnŋ adasɛ mɔ, ci enyɔnuɖɛtɔwo vasukɔgbɔ le Samiɛli koɖo Izraɛli fyɔwo hwenuɔ, wovasɔ nyɔgbe “nyɔnuɖɛtɔ” ɖɔli nyɔgbe “ŋtegannukpɔtɔ.” Samiɛli yí wokpɔnɔ mɔ yɛnyi ŋkɔtɔ nɔ nyɔnuɖɛtɔwo.—Edɔwawawo 3:24.