«Кудайдыҥ бириктиргенин» баалап јӱригер

1, 2. Еврейлерге 13:4-тӧ бичилген сӧстӧр бисти неге кӱӱнзедет?

БИС ончобыс Иеговага тоомјылу баштанарга кӱӱнзейдис. Нениҥ учун дезе ол кӱндӱ аларга јарамык. Бис ого тоомјылу баштанзаас, ол до биске тоомјылу баштанар (1 Сам. 2:30; Укаа 3:9; Ачыл. 4:11). Анайда ок ол бисти улуска да, темдектезе, јаҥда отурган улуска тоомјылу баштанзын деп кӱӱнзейт (Рим. 12:10; 13:7). Је база бир баалап јӱретен неме — биле болот.

² Элчи Павел: «Айылду болгон улус бой-бойын тооп јӱрзин, олордыҥ тӧжӧгине кир јукпазын» — деп бичиген (Евр. 13:4). Павел бойыныҥ кӧрӱмин тегин јерге айтпаган, је кажы ла христиан кижини билени баалап турзын деп кӱӱнзедерге айткан. Бойыгардаҥ сурагар: «Билеге мениҥ кӧрӱмим кандый?» Бу сурак анчада ла эш-нӧкӧрлӱ улуска јаан учурлу болот.

3. Айылду болгон улуска Иисус кандый башкарту берген? (Јӧрмӧлдиҥ бажындагы јурукты кӧрӱгер.)

³ Бис Кудайдыҥ бириктиргенин баалап турзаас, Иисус Христоско тӱҥейлежедис. Фарисейлер оноҥ айрылыжарга јараар ба деп сураарда, Иисус билени тӧзӧгӧн Кудайдыҥ: «Кижи ада-энезин таштап, алганына јапшынар, эки бойы јаҥыс эт-кан болор» — деген сӧстӧрине ајару эткен. Анайда ок Иисус: «Кудайдыҥ бириктиргенин кижи айрыбазын» — деп айткан. (Марк 10:2—12 кычырыгар; Баш. 2:24).

4. Иегованыҥ амадузыла болзо, айылду болгон улустыҥ јурты кандый болор учурлу?

⁴ Иисус билени Кудай тӧзӧгӧн, оныҥ учун айылду болгон улус айрылышпас учурлу деп кӧргӱскен. Кудай Адам ла Евага айрылыжарга јараар деп айтпаган. Кудайдыҥ амадузыла, «эки бойы» чактыҥ-чакка јуртаар учурлу болгон.

УДУРУМГА БОЛГОН СОЛЫНТАЛАР

5. Улустыҥ божоп баштаганы билеге кандый каршузын јетирген?

⁵ Је Адамныҥ кинчегинеҥ улам улустыҥ јӱрӱми солына берерде, улус божоор болуп калган. Мындый солынта билеге каршузын јетирген. Элчи Павелдиҥ јартаганыла болзо, эш-нӧкӧрин јылыйткан христиан кижи эш-нӧкӧриле колболгон Јасактаҥ јайымдалат. Андый кижи такып биле тӧзӧӧр аргалу (Рим. 7:1—3).

6. Иегованыҥ билеге кӧрӱми Моисейдиҥ јасагынаҥ канайып кӧрӱнет?

⁶ Кудай Израиль албатыга Јасак ажыра биле јанынаҥ башкартулар берген. Темдектезе, эр кижиге кӧп ӱйлерлу болорго јарадылган, не дезе, израиль эр улус Јасактыҥ берилгенинеҥ озо до кӧп ӱйлер алып туратан. Је бу башкартулар аайынча ӱй улустыҥ ла балдардыҥ јаҥы корулалган. Темдектезе, кул ӱй кижи алган израильтян эр кижи соондо экинчи ӱй кижи алган болзо, баштапкы ӱйиниҥ курсак-тамагын, кийим-тудумын ла оноҥ до ӧскӧ керексиништерин ундыбас учурлу болгон. Мынайып Кудай эр кижиге ӱйин корулап, кичеезин деп, некеп турганын кӧргӱскен (Чыг. 21:9, 10). Бис Моисейдиҥ јасагыла јӱрбей де турган болзоос, бу јасак ажыра Иегова билени баалап турган деп оҥдоп јадыс. Мыны шӱӱп сананганы билени баалап јӱрерге болужат.

7, 8. а) Јаҥды такыганы 24:1-ле болзо, эр кижи недеҥ улам ӱйинеҥ айрылар аргалу болгон? б) Айрылышка Иегованыҥ кӧрӱми кандый?

⁷ Јасак айрылыш керегинде нени айткан? Айылду болоры јанынаҥ Иегова бийик нормаларын солыбаган, је эр кижи ӱйинеҥ «јарабас кылык» кӧрӱп ийзе, айрылыжар аргалу болгон. (Јаҥды такыганы 24:1 кычырыгарa.) Јасакта кандый керек — «јарабас кылык» болуп турган деп чокум айдылбаган. Мында болор-болбос кылык керегинде эмес, је билени уйатка тӱжӱретен кинчек керегинде айдылган болор (Јаҥ. т. 23:14). Иисус јерде јӱрерде кӧп иудейлер бойлорыныҥ ӱйлериле «не ле шылтактаҥ улам» айрылар болгон (Матф. 19:3). Бисте мындый кӧрӱм болбос учурлу.

⁸ Айрылыш керегинде Иегованыҥ кӧрӱмин судурчы Малахия бичиген. Оныҥ ӧйинде јаткан эр улуста бойлорыныҥ јиит тужында алган ӱйлериле айрылыжып, ӧскӧ албатынаҥ јиит ӱй улусты алып туратан јаҥжыгу болгон. Малахия Иегованыҥ: «Мен айрылыжарын кӧрӧр кӱӱним јок» — деген сӧстӧрин бичип салган (Мал. 2:14—16). Бу сӧстӧр Агару Бичикте эҥ баштапкы айылду болгон улус керегинде айдылганына келижет: «Эр кижи... ӱйиле јуртап, оныла бир эт-кан боло берет» (Баш. 2:24). Иисуста Адазындый ок кӧрӱм болгон. Ол айткан: «Кудайдыҥ бириктиргенин кижи айрыбазын» (Матф. 19:6).

АЙРЫЛЫЖАРЫНЫҤ СОК ЈАҤЫС ТӦЗӦЛГӦЗИ

9. Марк 10:11, 12-де бичилген Иисустыҥ сӧстӧрин канайып оҥдоор?

⁹ Кезик улуста: «Христиан кижи билезинеҥ айрылып, ӧскӧ биле тӧзӧӧр аргалу ба?» — деген сурак чыгат. Иисус айткан: «Ӱйиле айрылыжып, ӧскӧ кижи алганы, онызыла кинчекке киргени [чайдам кылынганы] ол. Ӱйи ӧбӧӧниле айрылыжып, ӧскӧ кижиге барза, кинчекке кирип јат [чайдам кылынат]» (Марк 10:11, 12; Лука 16:18). Айдарда, Иисус Кудайдыҥ бириктиргенин баалаган, улус та оны баалап јӱрзин деп кӱӱнзеген. Эр кижи, ӧбӧӧнинеҥ ӧскӧ кемле де кожо конбогон ӱйинеҥ айрылып, ӧскӧ кижи алза, ол ӧскӧртӧ айтса баштапкы ӱйине удура кинчек эдип јат. Мынайып ла ӱйинеҥ ӧскӧ кемле де кожо конбогон ӧбӧӧнинеҥ айрылган ӱй кижини айдарга јараар. Мындый айрылышты Кудай тоого албай јат, олор Кудайдыҥ кӧзинде тӱҥей ле «јаҥыс эт-кан» болуп артат. Анайда ок Иисус ӧбӧӧнинеҥ ӧскӧ кемле де конбогон ӱйинеҥ айрылган эр кижи ӱйин кинчекке кийдирип јат деп айткан. Канайып? Ӧбӧӧни јок арткан ӱй кижи акча-манат јанынаҥ болуш бедиреп, ойто катап кижиге барардаҥ айабас. Бу эш-нӧкӧри эмес кижиле конгонына тӱҥей кинчек болот.

10. Христиан кижиде эш-нӧкӧринеҥ айрылып, ӧскӧ кижиле биле тӧзӧйтӧн кандый тӧзӧлгӧ бар?

¹⁰ Је андый да болзо, Иисус айрылыжарга сок јаҥыс тӧзӧлгӧ бар деп мынайып айткан: «Ӱйиле айрылыжып, ӧскӧ кижи алганы, кинчек эдип јат, је јаҥыс ӱйи чайдам кылынганы [греч. порне́йа] учун болбозо» (Матф. 19:9). Иисус бу керегинде Кырдагы куучынында база айткан (Матф. 5:31, 32). Бу эки учуралда «балыр кылык» керегинде айдылат. Балыр кылыкка башка-башка кинчектер кирет: эш-нӧкӧри эмес кижиле конгоны, проституция, гомосексуализм эмезе тындуларла кожо конгоны. Темдектезе, эр кижи балыр кылык эткен болзо, ӱйи оныла јуртаар ба, айрылыжар ба бойы кӧрӧр аргалу. Је ол мындый учуралда айрылыжып калза, Кудайдыҥ кӧзине олор эш-нӧкӧрлӧр болуп артпай јат.

11. Христиан кижиде эш-нӧкӧринеҥ айрылар тӧзӧлгӧ бар да болзо, ол нениҥ учун айрылбас аргалу?

¹¹ Ајарып ийзеер де: балыр кылык (порне́йа) эткен эш-нӧкӧриле кыйалта јогынаҥ айрылыжар керек деп, Иисус айтпаган. Темдектезе, ӱйи ӧбӧӧнинеҥ айрылбаза, торт болор деп сананардаҥ айабас. Не дезе, ӧбӧӧнин тӱҥей ле сӱӱп турганынаҥ улам јаманын таштап, оныла оноҥ ары јуртаар болор. Анайда ок ӧбӧӧнинеҥ айрылып, ӧскӧ кижиге барбаза, кӱчтер болордоҥ айабас деп сананар болор. Темдектезе, бойын јеткилдеерге акча-манады једер бе? Сексуальный кӱӱнин канайдар? Јаҥысканзырабас па? Айрылыжып калза, бала-барказыла не болор? Олорды библиялык чындыкка ӱредерге кӱч болбос по? (1 Кор. 7:14). Эйе, эш-нӧкӧринеҥ айрылганы јаан кӱчтерге экелердеҥ айабас.

12, 13. а) Осияныҥ билезинде не болгон? б) Осия Гомерьди нениҥ учун айлына кайра экелген? Бу учурал эш-нӧкӧрлӧрди неге ӱредет?

¹² Кудайдыҥ билеге кӧрӱмин оҥдоп аларга, судурчы Осияныҥ теми болужар. Иегова ого мындый јакару берген: «Балыр јӱрӱм јӱрер ӱй кижини ал. Сен балыр ӱйиҥниҥ тапкан балдарын азыраарыҥ». Анайып Осия Гомерьди алган, олордо «уул бала чыккан» (Ос. 1:2, 3). Кийнинде Гомерь чайдам кылынып, кысту ла уулду болуп калган. Је Осия Гомерьдиҥ канча катап мынайып кылынганын кӧрӱп, оныла айрылышпаган. Учы тӱбинде Гомерь ӧбӧӧнинеҥ јӱре берип, кул болуп каларда, Осия оны кулданыштаҥ садып алган (Ос. 3:1, 2). Иегова Осияныҥ теминиҥ болужыла, Израиль албатыныҥ чайдам кылыгын канча катап таштаганын кӧргӱскен. Бу бисти неге ӱредет?

¹³ Христиан кижи эш-нӧкӧриниҥ чайдам кылынганын билип ийзе, ого оноҥ ары нени эдерин шӱӱп сананарга келижет. Бир јанынаҥ Иисустыҥ айтканыла болзо, эш-нӧкӧринеҥ айрылып, јаҥы биле тӧзӧӧр арга бар. А бир јанынаҥ эш-нӧкӧриниҥ јаманын таштаар арга бар. Бу эки арганыҥ кажызын да талдап алза, јастыра болбос. Осия Гомерьди айылына кайра экелип, чайдам кылыгын токтотсын деп јакарган. Је бир канча ӧйдиҥ туркунына Осия ӱйиле кожо конбогон, је оноҥ ойто мындый јуук колбуларын орныктырып ийген болор. Анайып ла Иегова бойыныҥ албатызын бойына кайра экелип, јуук колбуларын орныктырарга белен болгон (Ос. 1:11; 3:3—5). Мынаҥ эш-нӧкӧрлӧргӧ кандый ӱредӱ бар? Христиан кижи чайдам кылынган эш-нӧкӧриле ойто кожо конзо, оныҥ јаманын таштаган деп кӧргӱзет (1 Кор. 7:3, 5). Кожо конгон кийнинеҥ, айрылыжатан библиялык тӧзӧлгӧ јок болот. Мынаҥ ала эш-нӧкӧрлӧрго, Кудайдаҥ тем алып, бой-бойына билени баалаарга болужар керек.

БИЛЕДЕ ЈААН КӰЧТЕР БОЛУП ТУРЗА

14. 1 Коринфтегилерге 7:10, 11-ле болзо, биледе кандый айалга болордоҥ айабас?

¹⁴ Ончо христиандар билени Иегова ла Иисус чылап баалаар учурлу. Је толо кемдӱ эмес болгоныстаҥ улам, кемге де мыны эдерге коркышту кӱч болот (Рим. 7:18—23). Оныҥ учун баштапкы чакта кезик христиандардыҥ билелеринде кӱчтер болгоны бисти кайкатпай јат. Павел «ӱйи ӧбӧӧниле айрылышпас [ӧбӧӧнинеҥ јӱрбес, ЈТ] учурлу» деп бичиген. Је кезикте эш-нӧкӧрлӧр тӱҥей ле бой-бойынаҥ башка јаткан. (1 Коринфтегилерге 7:10, 11 кычырыгар.)

15, 16. а) Эш-нӧкӧрлӧр ортодо јаан кӱчтер де болуп турза, олор нени эдер учурлу? Нениҥ учун? б) Эш-нӧкӧри Иегованыҥ ишчизи болбой турган биледе кӱчтер болуп турза, христиан кижи канайдар учурлу?

¹⁵ Павел ӱй кижини ӧбӧӧнинеҥ недеҥ улам башка јадарын јартап айтпаган. Бу учуралда ӧбӧӧни ӱйинеҥ ӧскӧ кижиле конгоны керегинде айдылбай јат. Андый болгон болзо ӱйинде ӧбӧӧнинеҥ айрылып, ӧскӧ кижиге баратан тӧзӧлгӧ болор эди. Је Павелдиҥ бичигениле ӧбӧӧнинеҥ јӱре берген ӱй кижи ӧскӧ кижиге барбас учурлу эмезе ӧбӧӧниле јаражып алар учурлу, не дезе, олор Кудайдыҥ кӧзинде эш-нӧкӧрлӧр болуп артат. Айдарда, Павелдиҥ айтканыла болзо, эмеен-ӧбӧӧн ортодо јаан кӱчтер де болуп турза, је олор бой-бойынаҥ ӧскӧ кижиле конбой турган болзо, јаражып алар учурлу. Олор аксагалдардаҥ болуш сураар аргалу, аксагалдар эмеен-ӧбӧӧнниҥ бирӱзин де бурулабай, Агару Бичикке тӧзӧлӧнгӧн јӧптӧр берер.

¹⁶ Је эш-нӧкӧрлӧрдиҥ бирӱзи библиялык нормаларла јӱрбей турган болзо, айалга оноҥ кӱч болордоҥ айабас. Мындый учуралда христиан кижиде эш-нӧкӧринеҥ башка јадатан тӧзӧлгӧ бар ба? Ӧрӧги айдылганыла Агару Бичикте христиан кижи эш-нӧкӧринеҥ ӧскӧ кижиле конгонынаҥ улам айрылыжар аргалу деп айдылат, је эш-нӧкӧрлӧр кандый учуралдарда башка јадары керегинде не де айдылбаган. Павел мынайып бичиген: «Бӱтпес ӧбӧӧндӱ ӱй кижи де, ӧбӧӧни оныла јуртаарга јӧп болзо, айрылышпазын [ӧбӧӧнинеҥ јӱрбезин, ЈТ]» (1 Кор. 7:12, 13). Бу јӧп бӱгӱнги де кӱнге келижет.

17, 18. Кезик христиандар, билезинде јаан кӱчтер де болзо, нениҥ учун эш-нӧкӧрлӧрин артыргыспай јат?

¹⁷ Кезикте «бӱтпес обӧӧнниҥ» керектеринеҥ христиан ӱйиле јуртабаска турганы кӧрӱнет. Темдектезе, ол ӱйин согуп турган болор, керек дезе ӱйиниҥ сӧстӧриле болзо, су-кадыгына каршу эдердеҥ эмезе јӱрӱмин де кыйып салардаҥ айабас. Эмезе билезин акча-манатла јеткилдеерге мойноп турган болор эмезе ӱйиниҥ ич-кӧгӱзине јаан каршу эдип турган болор. Мындый учуралдарда христиан ӱй кижи ӧбӧӧниниҥ оныла кожо јуртаар кӱӱни јогын кӧрӱп, (ӧбӧӧни кӧндӱрезинеҥ айтпай да турган болзо) ӧбӧӧнинеҥ башка јатса торт болор деп шӱӱлте эдет. Је кезик христиан ӱй улус мындый айалгаларда ӧбӧӧнинеҥ јӱрбей, оныла јаражып аларга албаданат. Нениҥ учун?

¹⁸ Эмеен-ӧбӧӧн эки башка јадарга јӧп болзо, олор тӱҥей ле эш-нӧкӧрлӧр болуп артат. Олордыҥ кажызында ла ӧрӧги айдылган кӱчтер болор. Оныҥ учун элчи Павел эш-нӧкӧрлӧрди билезин артыргыспазын деп, мынайып бичиген: «Бӱтпес эр кижи бӱдер ӱйи ажыра, бӱтпес ӱй кижи бӱдер ӧбӧӧни ажыра Кудайга агарулалат. Оноҥ башка, балдарыгар ару эмес болор эди, эмди олор агару» (1 Кор. 7:14). Кудайга чындык кӧп христиандар коркышту кӱч айалгаларда да Иеговага бӱтпей турган эш-нӧкӧрин артыргыспаган. Анайып олордыҥ эш-нӧкӧрлӧри Иегованыҥ Керечилери болуп калган. Бу христиандар билезин артыргыспаганынаҥ сӱреен јаан сӱӱнчи алат. (1 Коринфтегилерге 7:16 кычырыгар; 1 Петр 3:1, 2.)

19. Нениҥ учун христиандардыҥ ортозында ырысту билелер кӧп?

¹⁹ Иисус христиандарга кандый учуралда айрылыжарга јараарын јартап берген, элчи Павел дезе башка јадары керегинде айткан. Иисус та, Павел де Кудайдыҥ ишчилери билени баалап турзын деп кӱӱнзеген. Бӱгӱнги кӱнде бастыра јердиҥ христиан јуундарында чындык ӧбӧӧндӧр ӱйлерин сӱӱп турган, ӱйлери ӧбӧӧндӧрин тооп турган ырысту билелер кӧп. Мындый билелер слердиҥ де јууныгарда бар болор. Олор биске бойлорыныҥ темиле билени баалап јӱрер арга бар деп кӧргӱзет. Миллиондор тоолу эш-нӧкӧрлӧр Иегованыҥ: «Бат оныҥ учун кижи адазын ла энезин артырып, ӱйине јапшынар. Экӱ бир эт-кан боло берер» — деген сӧстӧриниҥ чынын керелеп турганына тыҥ сӱӱнип јадыс (Еф. 5:31, 33).