Каруулчы шибеениҥ ОНЛАЙН-БИБЛИОТЕКАЗЫ
Каруулчы шибеениҥ
ОНЛАЙН-БИБЛИОТЕКАЗЫ
алтай
ҥ
  • ј
  • ҥ
  • ӧ
  • ӱ
  • АГАРУ БИЧИК
  • ПУБЛИКАЦИЯЛАР
  • ТУШТАЖУЛАР
  • w21 Сыгын ай 26—31 б.
  • Бистиҥ јуук кижи Иеговага иштебей барза

Бу бӧлӱкке видео јок.

Јаманысты таштагар, видео иштебей калды.

  • Бистиҥ јуук кижи Иеговага иштебей барза
  • Каруулчы шибее Иегованыҥ Каандыгын јарлайт (ӱренетен) 2021
  • Бӧлӱктер
  • Тӱҥей материал
  • БОЙООРДЫ БУРУЛАБАГАР
  • КӦГӰС ЈАНЫНАҤ БЕК АРТАРГА НЕ БОЛУЖАР?
  • ЈУУН КАНАЙЫП БОЛУЖАР АРГАЛУ?
  • ИЕГОВАГА БӰДӰП, ИЖЕМЈИГЕРДИ ЈЫЛЫЙТПАГАР
  • Јууннаҥ чыгарылган кижиге канайып баштанар керек
    «Бойыгарды Кудайдыҥ сӱӱжинде чеберлегер»
  • Иеговага сӱӱш тӧрӧӧндӧрин сӱӱринеҥ тыҥ болор учурлу
    Бистиҥ христиан јӱрӱмис ле ижибис. Иштиҥ тетради 2020
  • Бис Иегованыҥ таскадар эп-аргаларына јӧмӧжип турзаас, сӱӱжисти кӧргӱзедис
    Бистиҥ христиан јӱрӱмис ле ижибис. Иштиҥ тетради 2020
Каруулчы шибее Иегованыҥ Каандыгын јарлайт (ӱренетен) 2021
w21 Сыгын ай 26—31 б.

39 ӰРЕНЕТЕН ЈӦРМӦЛ

Бистиҥ јуук кижи Иеговага иштебей барза

«Олор... оны канча катап ачындырып туратан» (САР. 78:40).

102 КОЖОҤ Арга-чыдал јок улусты јӧмӧгӧр

БУ ЈӦРМӦЛДӦ:a

1. Јуук кижизин јууннаҥ чыгарып салган христиан кижиде кандый сезимдер болордоҥ айабас?

СЛЕРДЕ јууннаҥ чыгарып салган јуук улузаар бар ба? Бу андый ачу! Ӧбӧӧниле кожо 41 јыл јуртаган Хильдаb эје мынайып куучындайт: «Ӧбӧӧним божоп каларда мынаҥ јаман неме јок деп санангам. Је качан уулым ӱйин, балдарын таштап, јууннаҥ јӱре берерде, бу меге оноҥ ачу болгон».

Адазы кийим-тудумын алып айлынаҥ јӱрӱп јат. Энези ыйлап турган эки балазын кучактайт.

Јууннаҥ чыгарып салган кижиниҥ јуук улузына коркышту ачу болуп турганын Иегова оҥдоп јат (2, 3 абзацтарды кӧрӱгер.)d

2, 3. Сарын 78:40, 41-ле болзо, Иеговада оныҥ ишчилери ого иштебей барза, кандый сезимдер болот?

2 Иегованыҥ уулдары, кезик ангелдер, оноҥ туура јӱре берерде, оныҥ јӱрегине кандый ачу болгонын сананып ийзеер де! (Иуда 6). А Израиль албаты ого кандый ачу јетиргенин сананзаар да! Иегова олорды сӱӱген, је олор оныҥ сӧзин укпайтан. (Сарын 78:40, 41 кычырыгар.) Оныҥ учун слердиҥ јуук кижигерди јууннаҥ чыгарып салза, теҥеридеги Адабыска андый ачу болуп јат деп, бир де алаҥзыбагар. Ол слердиҥ сезимдереерди эҥ јакшы оҥдоп јат. Иегова килеҥкей Кудай, мындый айалгада ол слерди токунадып болужар.

3 Бу јӧрмӧлдӧ мындый айалгада Иегова биске ийде-кӱч берзин деп нени эдерин кӧрӧрис. Анайда ок јууннаҥ чыгарып салган кижиниҥ јуук улузына бис канайып болужарыс деп шӱӱжерис. Је озо баштап, биске нени сананбас керек деп, кӧрӱп ийектер.

БОЙООРДЫ БУРУЛАБАГАР

4. Балдарын јууннаҥ чыгарып салган ада-энелерде кандый сезимдер болот?

4 Иеговага иштебей, јууннаҥ чыгарылып калган балдардыҥ ада-энелери бойлорын бурулап, неде јастырганын сананып јадылар. Уулын јууннаҥ чыгарып салган Льюис деп ака бойыныҥ сезимдери керегинде мынайып куучындаган: «Мен бойымды бурулап, кезикте ыйлап туратам. Јаман тӱштер кӧрӱп туратам. Меге коркышту ачу болгон». Мындый ла айалгада болуп калган Элизабет эје куучындаган: «Мен нени јастыра эткем? Уулым Иегованы сӱӱбегенинде мен бурулу».

5. Кижи Иеговага иштебей барза, кем бурулу болот?

5 Иегова биске кажыбыска ла јайым кӱӱн берген деп ундыбас керек. Ӧскӧртӧ айтса, Иегованы угатан ба, укпайтан ба кажы ла кижи бойы кӧрӧт. Кезик балдарга ада-энелери јакшы тем болбогон до болзо, олор Иеговага иштеп, оноҥ ло ары ого чындык артат. А кезик ада-энелер бастыра ийде-кӱчин салып, балдарын библиялык принциптерди сӱӱрге ӱредип те салган болзо, балдары јаанап келеле, Иегованаҥ тууралап калат. Је кандый да болзо, Иеговага иштеер бе, јок по деп кажы ла кижи бойы кӧрӧр учурлу (Иис. Н. 24:15). Оныҥ учун, кару ада-энелер, балдараар Иеговага иштебей барза, бойоорды бурулабагар!

6. Адазын эмезе энезин јууннаҥ чыгарып салза, балага кандый каршу болот?

6 Кезикте чындыкты адазы эмезе энези артыргызып салат. Керек дезе билезинеҥ де јӱре берет (Сар. 27:10). Бу дезе балдарга јаан каршу јетирет. Нениҥ учун дезе балдар ада-энезине тӱҥей болорго албаданат. Адазын јууннаҥ чыгарып салган Эстер куучындайт: «Мен јаантайын ыйлап туратам. Нениҥ учун дезе адам чындыктаҥ канайып ырап турганын, ол Иегованы биле тура артырып салганын кӧргӧм. Мен адамды тыҥ сӱӱгем, оныҥ учун ого тыҥ санааркап туратам. Мынаҥ улам менде панический атакалар болотон».

7. Ада-энезин јууннаҥ чыгарып салган јииттерге Иегованыҥ сезимдери кандый?

7 Ада-энезин јууннаҥ чыгарып салган, кару јииттер, слер учун бистиҥ јӱрегис база оорып јат. Бир де алаҥзыбагар, Иегова слердиҥ сезимдереерди јакшы оҥдоп јат. Ол слерди сӱӱп ле баалап јат, нениҥ учун дезе слер ого чындык артадаар. Бис те, слердиҥ ака-эјелереер, слерди сӱреен баалап јадыс. Ада-энелереердиҥ чыгарган јӧби учун слер каруулу эмезеер. Ӧрӧги айдылганыла, Иегова кажы ла кижиге талдайтан арга берген. Оныҥ учун Иеговага учурланып, чӧҥӱрилген кижи эткен керектери учун бойы каруу берер (Гал. 6:5).

8. Јууннаҥ чыгарып салган кару улузыс јанып келгенче, биске нени эдер керек? («Иеговага кайра јан» деген рамканы база кӧрӱгер.)

8 Качан бистиҥ кару улузыс Иегованы артыргызып салза, олор качан бирде јанып келер деп, иженип јадыс. Је олор кайра јанып келгенче, бис нени эдер аргалу? Иеговала колбуларысты тыҥыдарга тыҥ албаданар керек. Ол тушта бис јууктарыска, керек дезе, јууннаҥ чыгарып салган кижиге де, тем болор аргалу. Анайда ок бисте јаман сезимдерле тартыжатан ийде-кӱч болор. Бу айалгада не болужарын кӧрӱп ийектер.

Иеговага кайра јан

Кӱдӱчи кураанды эрке кучактайт.

Уулын јууннаҥ чыгарып салган эне бойыныҥ сезимдери керегинде мынайып куучындаган: «Уулым кайра јанып келзин деп, мен тыҥ кӱӱнзеп јадым! Исаия шак ла мениҥ санаамды бичигендий билдирет: „Кинчек эдип тургандар... Иеговага кайра келзин. Нениҥ учун дезе Иегова Кудайыс олорго буурзап, кинчектерин таштаар“» — деп, Исаия бичиген (Иса. 55:7). Сен Иеговага иштебей барган болзоҥ, ундыба: канча ла кире тӱрген јанып келзеҥ, ончо ло кире ырысту болорыҥ. Бу телекейде болуп турган айалгалар Армагеддон тӱрген јууктап келеткен деп, јарт кӧргӱзип јат. Анайда ок бистиҥ јӱрӱмис те кыска. Эртен јӱрерис пе, јок по билбей јадыс (Иак. 4:13, 14).

«Вернись к Иегове»c деген брошюрада мынайып айдылат: «Иеговага кайра јанып келзеҥ, ол сеге болужар деп, сен иженер аргалу. Ол сеге тыҥ санааркабаска, јӱрегиҥде шырканы јазарга болужар. Анайда ок санааҥа ла јӱрегиҥе ару уйаттаҥ улам болуп турган токунал берер. Оноҥ сен ака-эјелерле кожо Иеговага ойто иштеерге кӱӱнзей берер болорыҥ» (1 Петр 2:25).

c Иегованыҥ Керечилери чыгарган ла jw.org сайтта кӧп саба тилдерге бар.

КӦГӰС ЈАНЫНАҤ БЕК АРТАРГА НЕ БОЛУЖАР?

9. Иегова слерди канайып тыҥыдар аргалу? («Јууннаҥ чыгарып салган кижиниҥ јууктарына токунал берер библиялык ӱлгерлер» деген рамканы база кӧрӱгер.)

9 Бӱдӱмјигер бек болзын деп албаданыгар. Бойоордыҥ да, билегердиҥ де кӧгӱзин оноҥ ары тыҥыдыгар. Мыны канайып эдер? Агару Бичикти јаантайын кычырып, шӱӱп сананыгар ла јуунныҥ туштажуларына јӱрӱгер. Мынайып, Иеговага слерге болужатан арга береригер. Адазы ла эјези чындыктаҥ јӱрӱп калган Джоанна сыйын айдат: «Авигея, Эсфирь, Иов, Иосиф ле Иисус керегинде кычырып турзам, меге амыр боло берет. Олордыҥ учуралдары мениҥ кӱӱн-санаамды кӧдӱрет ле јаман немелер сананбаска болужат. Анайда ок меге JW Broadcasting®-тиҥ кожоҥдоры сӱреен болужып јат».

Јууннаҥ чыгарып салган кижиниҥ јууктарына токунал берер библиялык ӱлгерлер:

  • Сарын 30:10

  • Сарын 34:4, 6, 18, 19

  • Сарын 39:12

  • Сарын 61:1, 2

  • Сарын 94:17—19

  • Ефестегилерге 3:20

  • Филиппыдагыларга 4:6, 7

10. Сарын 32:6—8-теги сӧстӧр биске јаман санааларла тартыжарга канайып болужар?

10 Бойоордыҥ санааркаштараарды Иеговага куучындагар. Јаман санаалар амыр бербей турза, бисти сӱӱп турган Кудайыстаҥ айалганы оныҥ кӧзиле кӧрӧргӧ лӧ оҥдомол берип, кандый јолло баратанын кӧргӱзип берзин деп јайнап, болуш сурагар. (Сарын 32:6—8 кычырыгар.) Бойоордыҥ сезимдереерди чыгара айдарга кӱч болордоҥ айабас. Је Иегова бистиҥ јӱрегисте ачуны кӧрӱп, сӱреен јакшы оҥдоп јат. Ол бисти сӱреен тыҥ сӱӱп јат ла бойыстыҥ сезимдеристи ого ачсын деп сурайт (Чыг. 34:6; Сар. 62:7, 8).

11. Еврейлерге 12:11-ле болзо, кижини јууннаҥ чыгарар деген Иегованыҥ јӧбине биске нениҥ учун бӱдер керек? («Јууннаҥ чыгарары — Иегованыҥ сӱӱжин кӧргӱзип турган кату каруузына тургузатан эп-арга» деген рамканы база кӧрӱгер.)

11 Аксагалдардыҥ чыгарган јӧбине јӧмӧжигер. Јууннаҥ чыгарары — Иегованыҥ тургускан эп-аргазы. Ол мыны јуунныҥ улузына да, кинчек эткен кижиге де тузалу болзын деп, сӱӱштеҥ улам тургускан. (Еврейлерге 12:11 кычырыгар.) Јуунда та кем де јууннаҥ чыгарылган кижиниҥ јаман ады чыкпазын деп, аксагалдардыҥ чыгарган јӧбиле јӧпсинбестеҥ айабас. Је мындый учуралда керектиҥ аайын јетире билбезис деп, биске ундыбас керек. Оныҥ учун биске бу керекти аксагалдар Агару Бичиктиҥ принциптериле јазап шиҥдеп, Иеговага болуп јаргылаган деп алаҥзыбазаас, ойгор болор эди (2 Лет. 19:6).

Јууннаҥ чыгарары — Иегованыҥ сӱӱжин кӧргӱзип турган кату каруузына тургузатан эп-арга

Јууннаҥ чыгарары Иегованыҥ сӱӱжин кӧргӱзет деп нениҥ учун айдарга јараар?

  1. 1. Сӱӱш аксагалдарды кинчек эткен кижиге болужарга, ончоны эдерге кӱӱнзедет. Христиан кижи уур кинчек эдип, кинчегин алынбай турза, оны јууннаҥ чыгарып салат (Евр. 12:7, 9—11).

  2. 2. Бу эп-арга јуунды корулап јат. Кинчек эткен кижини јеткерлӱ вирусный оорулу кижиге тӱҥдештирерге јараар. Андый кижини ӧскӧ улусты оорутпазын деп, карантинге отургызып салат (1 Кор. 5:6, 7, 11—13).

  3. 3. Бу эп-арга кижини кинчегин алынарга кӱӱнзедер аргалу. Јууннаҥ чыгарып салган кӧп улус санаа алынып, Иеговага кайра јанып келген (Лука 15:11—24).

  4. 4. Кинчек эткен кижи јаманын алынып, јуунга кайра јанып келзе, ого Иегова, Иисус, ангелдер ле ака-эјелер сӱӱнип јат (Лука 15:7).

12. Иегованыҥ тӱзедерге тургускан эп-аргаларына нениҥ учун јӧмӧжӧр керек? Тем куучындап беригер.

12 Јуук кижигерди јууннаҥ чыгарып салган аксагалдардыҥ чыгарган јӧбине јӧмӧжип турзагар, ого кайра јанып келерге болужып јадыгар. Ӧрӧги айдылган Элизабет эје мынайып куучындайт: «Јаанап калган уулыбысла чек куучындашпаска биске коркышту кӱч болгон. Је ол кайра јанып келеле, оны мынайып кату каруузына тургусканы керектӱ болгон ло мынаҥ ол кӧпкӧ ӱренген деп, јажырбай айткан. Иегова ӱзе немени чын эдет деп эмди мен бир де алаҥзыбай јадым». Элизабет эјениҥ ӧбӧӧни Марк мынайып куучындайт: «Уулымныҥ айтканыла, Иеговага кайра јанарга кӱӱнзеген база бир шылтак бис оныла куучындашпай барганыс болгон. Иегова меге ле ӱйиме ого сӧсуккур болуп артарга болушканына мен тыҥ сӱӱнип јадым!»

13. Јаман сезимдерле тартыжарга слерге не болужар?

13 Бойоордыҥ сезимдереерди најылараарга куучындагар. Анайда ок кӧгӱзи тереҥ христиандарла кожо болуп туругар. Олор слерге чӧкӧбӧскӧ болужар (Укаа 12:25; 17:17). Ӧрӧги айдылган Джоанна мынайып куучындаган: «Мен коркышту јаҥысканзырап туратан болгом! Је бу ӧйдӧ меге чындык најыларым болушкан». Је јуунда та кемниҥ де сӧстӧринеҥ слерге јаман болуп турган болзо, канайдар?

14. Биске нениҥ учун бой-бойыска чыдамкай болуп, јаманысты таштаар керек?

14 Ака-эјелерге ачынбагар, нениҥ учун дезе олордыҥ кезиги чын, јакшы сӧстӧр айдып болбос болор (Иак. 3:2). Бис толо кемдӱ эмезис, оныҥ учун кем де айдар сӧс таппай јат, а та кем де билбей калала, бисти ачындырып ийет. Оныҥ учун апостол Павелдиҥ јӧбин ундыбагар: «Бой-бойыгарга чыдамкай болыгар, кем кемигерге комыдалду болзо, јаманын таштагар» (Кол. 3:13). Уулын јууннаҥ чыгарып салган бир эје мынайып айткан: «Меге Иегова ака-эјелердиҥ јаманын таштаарга болушкан. Нениҥ учун дезе олор канайып та айткан болзо, јакшы ла болзын деп албаданган». Је эмди јуук кижизин јууннаҥ чыгарып салган ака-эјелерге јуун канайып болужарын шӱӱжип ийектер.

ЈУУН КАНАЙЫП БОЛУЖАР АРГАЛУ?

15. Јууннаҥ чыгарылганы удабаган кижиниҥ тӧрӧӧндӧрине бис нени эдер аргалу?

15 Јууннаҥ чыгарылган кижиниҥ билезине ајару эдигер. Мириамныҥ кичинек карындажы Иегованыҥ Керечизи болбой барарда, ого јуунга јӱрерге эби јок болгон. Ол мынайып айдат: «Улус јӱзӱн-јӱӱр неме айдар болор деп коркыгам. Је менде сӱреен јакшы најылар бар. Олор мени оҥдоп, карындажым керегинде бир јаман неме айтпаган. Анайып мен кӱчтеримде јаҥыскан болбогом». База бир эје эске алынат: «Бистиҥ уулыбысты јууннаҥ чыгарып саларда, најыларыс ӧбӧӧнимди ле мени токунадарга келген. Кезиктери айдар неме таппай, бисле кожо ыйлаган. А та кем де кийнинде открытка бичиген. Бу биске сӱреен керектӱ болгон!»

16. Јууннаҥ чыгарып салган кижиниҥ тӧрӧӧндӧрине јуун оноҥ ло ары канайып болужар аргалу?

16 Јууннаҥ чыгарылган кижиниҥ билезине оноҥ ло ары болужыгар. Шак ла бу ӧйдӧ олорго слердиҥ сӱӱжигер ле болужыгар сӱреен керектӱ болуп јат (Евр. 10:24, 25). Нениҥ учун дезе бу уур-кӱч ӧйлӧрдӧ, олордыҥ бойлорын да јууннаҥ чыгарып салган деп билдирет. Мындый сезим олордо болбозын деп албаданыгар. Анчада ла адазы эмезе энези Иеговага иштебей барган јиит карындаштарды, сыйындарды кӱӱнин кӧдӱрип мактагар. Марияныҥ ӧбӧӧни чындыкты артыргызып, билезинеҥ јӱре берерде, јуунныҥ улузы тууразында артып калбаган. Ол куучындайт: «Ака-эјелер мениҥ айлыма келип, курсак-тамак белетеп, билелик бажырыш ӧткӱрип, меге кандый ачу болгонын оҥдоп, менле кожо ыйлап туратан. А мени бурулап, јаман куучындар болуп турза, олор мениҥ адаанымды алатан. Олор јогынаҥ мен канайдар эдим!» (Рим. 12:13, 15).

Адазы таштап ийген эне, балдарыла кожо олорды кӧрӧргӧ келген эки аксагалды уткыйт.

Ака-эјелер јууннаҥ чыгарып салган кижиниҥ билезине ајару эдип, олорды кичееп јат (17 абзацты кӧрӱгер.)e

17. Јууннаҥ чыгарып салган кижиниҥ јууктарын аксагалдар канайып токунадар аргалу?

17 Јууннаҥ чыгарып салган кижиниҥ јуук улузыныҥ кӧгӱзин тыҥыдарга, аксагалдар, бар аргаларды тузаланыгар. Андый ака-эјелерди токунадатан молју слерге берилген. Олорло јуунныҥ алдында ла кийнинде куучындажып туругар. Айылына барып, кожо мӱргӱп туругар (1 Фес. 5:14). Олорды јарлаар ишке кожо алып, кезикте билелик бажырышка кычырып туругар. Олор Иегованыҥ койлоры болуп јат. Аксагалдарга, кӧгӱс кӱдӱчилерге, андый ака-эјелерге ајару эдип, сӱӱжин, килемјизин кӧргӱзер керек (1 Фес. 2:7, 8).

ИЕГОВАГА БӰДӰП, ИЖЕМЈИГЕРДИ ЈЫЛЫЙТПАГАР

18. 2 Петр 3:9-ла болзо, кинчек эткен улусты Иегова нени этсин деп кӱӱнзейт?

18 Иегова «кем де ӧлӱп калбазын, карын ончо улус кинчегин алын[зын]» деп кӱӱнзейт. (2 Петр 3:9 кычырыгар.) Кижи уур кинчек те эдип салган болзо, оныҥ јӱрӱми Иегованыҥ кӧзинде тӱҥей ле баалу болуп јат. Иегова бис кинчектӱ улус учун бойыныҥ Уулын тайылгага берип, јаан баа тӧлӧгӧн. Ол килеҥкейинеҥ улам оны артыргызып салган улусты кайра јанып келер деп иженип, олорго болужып јат. Иегованыҥ мындый ижемјизин Иисустыҥ тенибер уул керегинде укаа сӧзинеҥ кӧрӧдис (Лука 15:11—32). Јууннаҥ јӱре берген кӧп саба улус теҥеридеги сӱӱштӱ Адазына кайра јанып келген. Ака-эјелер олорды сӱӱнип уткыган. Уулы кайра јанып келген Элизабет мынайып айдат: «Меге чӧкӧбӧскӧ болушкан ака-эјелерге јаан быйаным айдадым!»

19. Бис Иеговага нениҥ учун јаантайын иженер аргалу?

19 Бис Иеговага јаантайын иженер аргалу. Ол бистеҥ каршу јетиргедий неме некебей јат. Ол кысканбас, килеҥкей Кудай. Ол ого бажырып, оны сӱӱп турган улусты тыҥ сӱӱп јат. Ол бисти, анчада ла кӱч ӧйдӧ, болужы јок артыргыспай јат (Евр. 13:5, 6). Бу чын ла андый деп, ӧрӧги айдылган Марк ака бӱдӱмјиленген: «Бисте кӱчтер болуп турза, Иегова бистиҥ јаныста деп, ол айткан». Иегова биске артыкташкан ийде-кӱчти оноҥ ло ары берер (2 Кор. 4:7). Оныҥ учун бистиҥ јууктарыс чындыкты артыргызып салза, бис оноҥ ло ары Кудайга чындык артып, олор кайра јанып келер деп, ижемјибисти јылыйтпас аргалу!

АГАРУ БИЧИКТИҤ БУ ӰЛГЕРЛЕРИ СЛЕРДИ НЕГЕ ӰРЕДЕТ:

  • Сарын 78:40, 41?

  • Сарын 32:6—8?

  • Еврейлерге 12:11?

44 КОЖОҤ Кунуккан кижиниҥ мӱргӱӱли

a Кижи Иеговага иштебей барза, јуук улузына коркышту ачу болот. А Иеговада кандый сезимдер болот? Бу јӧрмӧлдӧ бу суракты шӱӱжип кӧрӧрис. Анайда ок јууннаҥ чыгарып салган кижиниҥ јуук улузына бу уур-кӱчти ӧдӱп чыгарга ла кӧгӱс јанынаҥ бек артарга нени эдер керек деп шӱӱжерис. Бого коштой јуун олорды токунадып, олорго канайып болужарын билип аларыс.

b Бу јӧрмӧлдӧ кезик улустыҥ ады-јолын солып салган.

d ЈУРУКТА: Иеговага иштебей барган эр кижи билезинеҥ јӱре берет. Оныҥ ӱйи ле балдары ачу-коронго тӱжет.

e ЈУРУКТА: эки аксагал јууннаҥ чыгарып салган кижиниҥ билезине кӧгӱс болуш јетирерге келет.

    Алтай тилге бичиктер (1998—2025)
    Чыгар
    Кирер
    • алтай
    • Ӱлежер
    • Настройкалар
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Тузаланарыныҥ ээжилери
    • Конфиденциальностьтыҥ политиказы
    • Конфиденциальностьтыҥ настройкалары
    • JW.ORG
    • Кирер
    Ӱлежер