«Бой-бойыгарды тыҥыдыгар»

1. 1 Фессалоникадагыларга 5:11 бисти неге кӱӱнзедет?

СЛЕРДИҤ јуун Каандыктыҥ Туразын туткан ба эмезе јазаган ба? Эйе болзо, јаҥы Каандыктыҥ Туразында баштапкы ла туштажу ӧткӧни санаагарга кирип турган болор. Слер Иеговага јаан быйанду болгоноор. Ол кӱнде баштапкы кожоҥ кожоҥдоп јадараарда, кӧксигер бӧктӧлип, кӧстӧригер јашталып келген болор. Каандыктыҥ Туралары Иегова Кудайды мактайт. Је Иегованы оноҥ тыҥ мактап турган ӧскӧ дӧ иш бар. Ол дезе Каандыктыҥ Тураларына келип турган ака-эјелердиҥ бӱдӱмјизин тыҥыдары. Бу иш тегин тура тударына кӧрӧ, сӱреен јаан учурлу. Бу керегинде апостол Павел бу јӧрмӧлдиҥ тӧс ӱлгерине кирген 1 Фессалоникадагыларга 5:11-де (кычырыгар, ЈТ) бичиген. «Тыҥыдыгар» деген грек сӧсти «тудугар» деген сӧслӧ кӧчӱрерге јараар. Айдарда, ака-эјелердиҥ бӱдӱмјизин тыҥыдары — ол кӧгӱс тура тудары.

2. Бу јӧрмӧлдӧ кандый сурактар шӱӱжилер?

² Апостол Павел улустыҥ кӱӱнин кӧдӱрери ле олордыҥ бӱдӱмјизин тыҥыдары јанынаҥ јакшы тем кӧргӱскен. Ол улусты сӱреен јакшы оҥдоп турар кижи болгон. Бу јӧрмӧлдӧ Павел јуундагы улуска канайып болушканын кӧрӧрис: 1) ченелтелерди ӧдӧргӧ, 2) ака-эјелерле эптӱ-јӧптӱ јӱрерге, 3) олордыҥ бӱдӱмјизин тыҥыдарга. Айдарда, Павел чилеп ака-эјелердиҥ кӱӱн-санаазын кӧдӱрип, олорды оморкодорго бис нени эдер аргалу деген сурактарды шӱӱжип ийектер (1 Кор. 11:1).

ПАВЕЛ АКА-ЭЈЕЛЕРГЕ ЧЕНЕЛТЕЛЕРДИ ӦДӦРГӦ БОЛУШКАН

3. Павел бойыныҥ молјуларын канайып ӧйлӱ-кемдӱ бӱдӱрген?

³ Павел ака-эјелерин сӱреен тыҥ сӱӱген. Ол јӱрӱминде тыҥ ченелтелерге табарткан болгон. Оныҥ учун андый ченелтелерге табарткан ака-эјелерди јакшы оҥдоп, олорды килеп туратан. Ондо акча јок то ӧй болгон. Оныҥ учун ого бойын ла кожо јӱрген улусты јеткилдеерге, иштеерге келишкен (Ап. ижи 20:34). Павел Коринф калага келерде, озо баштап Акила ла Прискиллала кожо иштеген. Нениҥ учун дезе олордыҥ ижи јаҥыс болгон — олор палаткалар кӧктӧгӧн. Је «кажы ла суббот кӱнде» Павел еврейлерге ле гректерге јарлап туратан. Кийнинде Сила ла Тимофей келерде, ол олорло кожо оноҥ кӧп јарлаган (Ап. ижи 18:2—5). Ол јӱрӱминде эҥ јаан амадузын — Иеговага иштеерин — бир де ундыбаган. Ол бойы да јарлаар иште ле бойын јеткилдееринде иштеҥкей, албаданчак кижи болгон. Оныҥ учун ака-эјелерге оныҥ јӧптӧрин алынарга јеҥил болгон. Ол ака-эјелерге билелерин кичеерге јеҥил эмес болгон деп оҥдоп туратан. Је андый да болзо, ол олорго «эҥ артыгын талдап» турзын деп, ӧскӧртӧ айтса Иеговага бажырарын баштапкы јерге тургуссын деп эске алындырган (Флп. 1:10).

4. Павел ле Тимофей истежӱлерге табарткан ака-эјелерге канайып болушкан?

⁴ Фессалоникада бир учурал болгон. Јаҥы јуун тӧзӧлгӧнинеҥ јаан удабай ла сууга чӧҥӱрилген христиандар истежӱлерге табарткан. Казыр-калју улус јуулыжып алала, Павел ле Силаны бедирегиледи, је олорды таппай салала, «бир кезик карындаштарды каланыҥ јаандарына апар[дылар]». Олорды апарып јадала, бу улус: «Рим каганыныҥ јакаруларын бузып [турган]» — деп кыйгырыжып турдылар (Ап. ижи 17:6, 7). Мынаҥ улам јаҥы христиандар болуп калган ака-эјелер коркышту тыҥ коркыган болор, не дезе, бӱдӱн кала олорго удура туруп чыккан. Мыны кӧрӱп, олордыҥ бӱдӱмјизи уйадап, Иеговага иштебей барардаҥ айабас эди. Је Павел бу айалганы мынайып ла артыргыспады. Павел ле Силага каладаҥ јӱрер керек те болгон болзо, јаҥы јуунды олор болуш јогынаҥ артыргыспаган. Ол Фессалоникадагы ака-эјелерге мындый сӧстӧр бичиген: «слерге Тимофей карындажысты ийдис... Бис оны бӱдӱмјигерде слерди тыҥытсын ла кӧкӱтсин деп, бу кысталаҥда кем де эреҥистелбезин деп ийгенис» (1 Фес. 3:2, 3). А Тимофей Листрада јадып турарда истежӱлерди бойы да кӧргӧн болгон. Ол ӧйдӧ Павел андагы ака-эјелердиҥ бӱдӱмјизин тыҥыдып туратан. Оныҥ учун Фессалоникадагы ака-эјелердиҥ кӱӱнин канайып кӧдӱретенин Тимофей билер болгон. Ол олорды ӱзе јакшы болор деп токунаткан (Ап. ижи 14:8, 19—22; Евр. 12:2).

5. Бир аксагал Брайантка канайып болушкан?

⁵ Павел ака-эјелердиҥ бӱдӱмјизин база канайып тыҥыткан? Ол Варнавала экӱ Листра, Иконий ле Антиохия барып турарда, «Кажы ла серкпеде [јуунда] јаандарды [аксагалдарды] кол салып кӧстӧ[п]» салган (Ап. ижи 14:21—23). Бу аксагалдар јуундарга јаан јӧмӧлтӧ болгон. Бӱгӱнги кӱнде аксагалдар јуундарда ака-эјелерге база болужат. Брайант ака мынайда куучындаган: «15 јашту тужымда, адам айылдаҥ јӱрӱп калган, а энем дезе јууннаҥ чыгардырып салган. Ол ӧйдӧ мени ӱзези таштап ийген, мен кемге де керек јок деп санаалар болгон». Бу кӱч ӧйдӧ Брайант акага не болушкан? Ол ака оноҥ ары куучындайт: «Бистиҥ јуунда Тони деп аксагал болгон. Ол мениле јуунда да, ӧскӧ дӧ ӧйдӧ кӧп куучындажып туратан. Ол меге кӱчтерди ӧдӱп, сӱӱнчилӱ арткан улустыҥ темдерин куучындап туратан. Агару Бичиктеҥ Сарын 27:10-ды да кӧргӱзип берген. Анайда ок Езекияныҥ темин кӧп куучындап туратан. Оныҥ адазы Езекияга јаман тем де болгон болзо, ол Кудайга чындык арткан». Бу аксагалдыҥ Брайантка болушканынаҥ кандый туза болды? Брайант куучындайт: «Тони ака меге болушпаган болзо, мен Иеговага ӧйимди толо берип иштеп баштабас та эдим. Эҥ ле јаан сӱӱнчини бу иштеҥ алып јадым!» Аксагалдар, Брайант ла чылап, јылу сӧстӧр угарга турган ака-эјелерге јаан ајару эдип туругар (Укаа 12:25).

6. Павел Кудайдыҥ чындык ишчилери керегинде куучындап, ака-эјелердиҥ кӱӱнин канайып кӧдӱрген?

⁶ Павелдиҥ ака-эјелерге бичигениле болзо, јебрен ӧйдиҥ ишчилери — «бисти эбире андый кӧп керечилер» — Кудайдыҥ болужыла јаан кӱчтерди ӧдӱп чыккан (Евр. 12:1). Павел билген, ол улустыҥ темдери оныҥ ӧйинде јаткан ака-эјелерге јалтанбас болорго болужар деп. Анайда ок бу темдер «тирӱ Кудайдыҥ калазына» иженип јӱрерге болушкан (Евр. 12:22). Бу темдер биске де тузалу болот. Иегова Гедеонго, Варакка, Давидке, Самуилге де, ӧскӧ дӧ улуска канайып болушканын кычырзаар, слердиҥ де бӱдӱмјигер тыҥып турган эмес пе? (Евр. 11:32—35). Бӱгӱнги де кӱнниҥ ака-эјелериниҥ темин сананып кӧрӱп ийзеер де. Мында, тӧс башкаруда, бис кӧп самаралар аладыс. Ака-эјелер дезе, кандый бир аканыҥ эмезе эјениҥ биографиязын кычырып, бӱдӱмјизи тыҥыган деп бичигилейт.

ПАВЕЛ АКА-ЭЈЕЛЕРГЕ ЭПТӰ-ЈӦПТӰ ЈӰРЕРГЕ КАНАЙЫП БОЛУШКАН?

7. Римдегилерге 14:19—21-деги Павелдиҥ јӧбинде кандый туза бар?

⁷ Јуунда амыр-энчӱ болзын деп, сӧстӧрисле, керектерисле албаданып турган болзоос, ака-эјелердиҥ кӱӱнин кӧдӱредис ле бӱдӱмјизин тыҥыдадыс. Је та кемле де кӧрӱмис эки башка боло берзе, бой-бойыстаҥ ыраажа бербеске албаданадыс. Ол эмезе библиялык принциптер бузулбай турган болзо, улустыҥ кӧрӱмин тооп јӱредис. Бир тем кӧрӱп ийектер. Баштапкы чакта Римдеги христиан јуунда, еврей ле еврей эмес укту улус болгон. Моисейдиҥ јасагы токтоп каларда, курсак јанынаҥ ээжилерди бӱдӱрери некелбей барган (Марк 7:19). Мынаҥ улам кезик еврейлердиҥ уйады кандый ла курсакты јиирге јараткан. Је кезик еврейлердиҥ уйады јаратпаган. Эки башка кӧрӱмнеҥ улам јуунда оҥдошпостор башталган. Је Павел олорго амыр-энчӱни кичеезин деп, мындый сӧстӧр айткан: «Карындажыҥды бӱдӱрилтип турган болзо, эт јибезеҥ, аракы ичпезеҥ, ӧскӧзин де этпезеҥ — торт». (Римдегилерге 14:19—21 кычырыгар, ЈТ.) Павел ака-эјелерге кериш-чугаан бир де кижиге, бастыра јуунга да јаан каршузын јетирет деп оҥдоп аларга болушкан. Павел бойы да улуска бӱдӱрилетен таш болбоско, улустыҥ кӧрӱмин бойынаҥ бийик тударга албаданатан (1 Кор. 9:19—22). Анайып ла бис кажы ла кижиниҥ кӧрӱми јанынаҥ сурактарда улусла тартышпай турзаас, ака-эјелердиҥ бӱдӱмјизин тыҥыдарыс ла амыр-энчӱни кичеерис.

8. Јуунныҥ амыры бузуларга јадарда, Павел нени эткен?

⁸ Павел јаан учурлу сурактарда башка кӧрӱмдӱ ака-эјелерле де амыр-энчӱ јӱрген. Темдектезе, кезик христиандар сууга јаҥы чӧҥӱрилген еврей эмес христиандарды еврей христиандарга јаман кӧрдӱрбезин деп, кестирӱ эдер керек деп некелте тургускан (Гал. 6:12). Бу кӧрӱм Павелге чек јарабаган. Андый да болзо, ол бойыныҥ кӧрӱмин чын деп кӧргӱзерге албаданбаган. Оныҥ ордына Павел бу суракты Иерусалимдеги аксагалдарга ийген (Ап. ижи 15:1, 2). Анайып јуунныҥ сӱӱнчизи ле амыры јылыйбаган (Ап. ижи 15:30, 31).

9. Павелдеҥ бис кандый тем аларыс?

⁹ Кезикте јаан оҥдошпостор тӱҥей ле болуп турган болзо, эҥ јакшы эп-арга — Иегованыҥ јуунды кичеезин деп кӧстӧп салган акаларга баштанары. Кӧп сабада Агару Бичикке тӧзӧлӧнгӧн башкартуларды Кудайдыҥ организациязыныҥ чыгарып турган бичиктеринеҥ табып аларга јараар. Бис бойыстыҥ кӧрӱмисле јӱрбей, бу башкартуларла јӱрзеес, јуунда амыр-энчӱ болор.

10. Павел јуунда амыр-энчӱ болзын деп, база нени эткен?

¹⁰ Павелди база нениҥ учун јуунда амыр-энчӱ јайаачы болгон деп айдарга јараар? Нениҥ учун дезе ол ака-эјелердиҥ једикпестерине эмес, је олордыҥ јакшы кылык-јаҥдарына ајару эдип туратан. Мыны бис оныҥ Римдегилерге чийген самаразынаҥ кӧрӧдис. Бу самараныҥ учында апостол Павел кезик ака-эјелердиҥ ады-јолын адап, олорды јакшы кылык-јаҥдары учун мактап салганы бичилген. Павелдиҥ теминеҥ бис неге ӱренер аргалу? Јуундагы ака-эјелерди јакшы кылык-јаҥдары учун мактаарга уйалбай турар керек. Анайып јылу сӧстӧр айдып мактаганы јуунныҥ амырын ла сӱӱжин тыҥыдар.

11. Оҥдошпостор болуп турза, амырды орныктырарга нени эдер керек?

¹¹ Је кӧгӱзи тереҥ де ака-эјелер эки башка кӧрӱмнеҥ улам тартыжа берердеҥ айабас. Андый ачыныштар Павел ле оныҥ јуук најызыныҥ, Варнаваныҥ, ортозында болгон. Олор экӱ Маркты миссионер јол-јорыкка алатан ба, јок по деп суракта чек эки башка кӧрӱмдӱ болгон. Мынаҥ улам «олор ортодо тыҥ јӧпсинишпестер болуп, бой-бойынаҥ айрылыжып калдылар» (Ап. ижи 15:37—39). Је Павел, Варнава ла Марк бой-бойыныҥ јаманын таштап, јаражып алгандар. Анайып дезе олор јуунныҥ амырын ла бирлигин баалап турганын кӧргӱскендер. Кийнинде Павел самараларында Варнава ла Марк керегинде јакшы сӧстӧр бичиген (1 Кор. 9:6; Кол. 4:10, 11). Анайып ла биске кандый да оҥдошпостор болуп турган болзо, озо ло баштап ака-эјелердиҥ јакшы кылык-јаҥдарын сананып, олорло јаражып турар керек. Ол тушта бис јуунныҥ амырын ла бирлигин кичееп турарыс (Эф. 4:3).

ПАВЕЛ АКА-ЭЈЕЛЕРДИҤ БӰДӰМЈИЗИН ТЫҤЫТКАН

12. Бистиҥ ака-эјелер кандый кӱчтерге табартат?

¹² Бис ака-эјелердиҥ бӱдӱмјизин Иеговага тыҥыдарга болужып турганысла олордыҥ кӱӱн-санаазын кӧдӱредис. Олордо кандый кӱчтер болот? Олордыҥ кезигине тӧрӧӧн-тугаандар, кожо иштеп турган улус ла кожо ӱренип турган балдар каткырыжат. Кезиктери тыҥ ооруга табартат ла тыҥ санааркагылап јат. А та кем де узак ӧйдиҥ туркунына Кудайга иштеп, бу телекейдиҥ учы келерин сакып јат. Бу айалгаларда олордыҥ бӱдӱмјизи уйадаардаҥ айабас. Је мындый кӱчтерге баштапкы чактыҥ да христиандары табарткан. Павел олордыҥ бӱдӱмјизин канайып тыҥыткан?

13. Павел христиан ака-эјелерге бӱдӱмјизин јартаар аргалу болзын деп канайып болушкан?

¹³ Павел ака-эјелердиҥ бӱдӱмјизин Агару Бичиктиҥ болужыла тыҥыткан. Бир тем кӧрӱп ийектер. Еврей укту христиандардыҥ тӧрӧӧндӧри олордыҥ христиан јаҥын јамандап, олордыҥ јаҥын иудаизмге кӧрӧ уйан кӧрӱп турган болор. Мынаҥ улам христиан ака-эјелер кезикте айдатан сӧс таппай туратан. Оныҥ учун Павелдиҥ еврейлерге бичиген самаразы чек ле ӧйинде болгон (Евр. 1:5, 6; 2:2, 3; 9:24, 25). Бу самараныҥ болужыла ака-эјелер бойыныҥ бӱдӱмјизин Агару Бичикке тайанып јартап берер аргалу боло берген. Анайып ла бис бӱдӱмјибисти јартаарга, ака-эјелерге бистиҥ бичиктерди канайып чын тузаланатанын кӧргӱзип берер аргалу. Темдектезе, эволюцияга бӱдӱп турган балдар бистиҥ јиит христиандарыска каткырыжып турат. Андый јииттериске бис канайып болужарыс? Бистиҥ бичиктерди шиҥдеп кӧрӱгер. Темдектезе, «Была ли жизнь создана?» ла «У истоков жизни. Пять вопросов, которые требуют ответа» деген брошюраларла тузаланарга јараар.

14. Павел кӧп јарлаган, ӱреткен де болзо, база нени эткен?

¹⁴ Павел ака-эјелерди улуска сӱӱжин керектериле кӧргӱссин деп, бойыныҥ темиле кӱӱнзеткен (Евр. 10:24). Павел ака-эјелерге болужарга, бойын бир де килебеген. Темдектезе, Иудей јеринде коркышту торо болордо, олорго керектӱ не-неме јетирерге болушкан (Ап. ижи 11:27—30). Павел кӧп јарлаган, ӱреткен де болзо, ака-эјелерге болужар арга бедиреп туратан (Гал. 2:10). Анайып олордыҥ Иегова качан да артыргыспас деп бӱдӱмјизи тыҥыган. Бӱгӱнги де кӱнде бистер ака-эјелерге болужар аргалу. Темдектезе, тӱбекке тӱшкен улузыска бойыстыҥ ӧйисти, ийде-кӱчисти бир де кысканбай болужып јадыс. Анайда ок организацияныҥ телекейлик ижине сый эдип акча салып јадыс. Је болужатан аргалар мынаҥ да кӧп бар. Мынайып болушканысла, ака-эјелердиҥ Иегова олорды качан да таштабас деп бӱдӱмјизин тыҥыдарыс.

15, 16. Бӱдӱмјизи уйадап калган ака-эјелерге бистиҥ кӧрӱмис кандый болор керек?

¹⁵ Павел бӱдӱмјизи уйадап калган ака-эјелерди солынып болбос деп кӧрбӧгӧн. Ол олорды килеп, јалакай болуп, олордыҥ јакшы јандарын айдатан (Евр. 6:9; 10:39). Темдектезе, апостол Павел еврейлерге самара бичип турарда «бис», «биске», «бисти» деп сӧстӧр тузаланган. Анайып, ол бойын ака-эјелердеҥ ылгабай, бу јӧптӧр ого до берилген деп кӧргӱскен (Евр. 2:1, 3). Бис те бӱдӱмјизи уйадап калган ака-эјелерди солынып болбос деп кӧрбӧй јадыс. Карын олордыҥ керек-јарактарын угуп, олорго болужадыс. Анайып олор бистиҥ сӱӱжисти кӧрӱп јат. Бистиҥ јылу, јалакай ӱнис, олордыҥ бӱдӱмјизин сӧстӧрдӧҥ дӧ тыҥ тыҥыдар.

¹⁶ Павел ака-эјелерге Иегова олордыҥ јакшы керектерин кӧрӱп турган деп айдып туратан (Евр. 10:32—34). Бис те анайып ла бӱдӱмјизи уйадап калган ака-эјеге болужар аргалу. Темдектезе, ол чындыкты канайып укканын сурап угыгар, ол эмезе јӱрӱминде Иегованыҥ болужын канайып кӧргӧнин сурап угарга јараар. Мындый сурактар ака-эјелерге, Иегова олордыҥ ижин ле сӱӱжин ундыбаган ла ол олорды качан да таштабас деп, эске алындыратан јакшы эп-арга болот (Евр. 6:10; 13:5, 6). Анайып, кару ака-эјелеристиҥ кӱӱни кӧдӱрилер ле Иеговага оноҥ ло ары иштеер ийде-кӱчи кожулар.

БОЙ-БОЙЫГАРДЫҤ КӰӰН-САНААГАРДЫ КӦДӰРИГЕР

17. Биске кандый ченемелисти тыҥыдар керек?

¹⁷ Тура тудаачылар канайып ченемелин тыҥыдып јат, анайып ла бистер ака-эјелерге болужарга, олордыҥ кӱӱнин кӧдӱрерге ченемелисти тыҥыдып турар аргалу. Иеговага чындык арткан улустыҥ темдери керегинде куучындап, ака-эјелерге ченелтелерди ӧдӧргӧ болужыгар. Улустыҥ јакшы кылык-јаҥдарын куучындап, амыр-энчӱ јайагар. Амырды кичееп аларга, бастыра аргаларды тузаланаар, оҥдошпостор боло берзе, јаражып алар. Агару Бичиктеги јаан учурлу чындыктарды шӱӱжип, болужаарды керектереерле кӧргӱзип турзаар, кӧгӱзи уйадап калган ака-эјелердиҥ бӱдӱмјизин тыҥыдараар.

18. Бу јӧрмӧл слерди неге кӱӱнзетти?

¹⁸ Каандыктыҥ Тураларын тудуп турган ака-эјелер јаантайын сӱӱнчилӱ иштенет. Бис те кӧгӱс туралар тударында туружып турзаас, ол эмезе ака-эјелердиҥ бӱдӱмјизин тыҥыдып турзаас, сӱӱнчилӱ ле ырысту болор аргалу. Кандый ла тура качан-бирде эскирип, јемирилип калат. А бистиҥ ижистиҥ тӱжӱми јажын-чакка болор. Оныҥ учун јаантайын: «Бой-бойыгарды кӧкӱдип, бой-бойыгарды тыҥыдыгар» — деген кычыртула јӱрӱгер (1 Фес. 5:11).