Ончо улуска тоомјылу баштанаар

1. Улус бисти тооп турза, бу биске нениҥ учун јарап јат? (Укаа сӧстӧр 22:1).

УЛУС слерге тоомјылу баштанза, слерге јарап јат па? Је айса! Анайып бисти Кудай јайаган. Улус биске тоомјылу баштанза, бу бисти сӱӱндирет. Агару Бичикте «тоомјыда јӱрери алтын-мӧҥӱннеҥ артык» деп тегин јерге айдылбаган! (Укаа сӧстӧр 22:1 кычырыгар.)

2, 3. Кезикте улусты тоорго, нениҥ учун јеҥил эмес болот?

² Кезикте улусты тоорго, јеҥил эмес болот. Нениҥ учун? Баштапкызында, кӧзиске капшай ла улустыҥ уйан јандары илине берет. Экинчизинде, бу телекейде улус бой-бойын тообой турган. Је биске бу улустаҥ башка болор керек. Нениҥ учун дезе Иегова бисти «ончо улусты тооп» турзын деп кӱӱнзеп јат (1 Пётр 2:17).

³ Бу јӧрмӧлдӧ бис тоомјылу болоры нени темдектеп турганын ла тоомјыбысты башка-башка улуска канайып кӧргӱзерин шӱӱжип ийерис: 1) јуук улузыска, 2) јуундагы ака-эјелерге ле 3) эм тура Иеговага иштебей турган улуска. Анайда ок биске тоомјылу баштанарга кӱч те болзо, не болужар деп куучындажып ийерис.

УЛУСТЫ ТООП ТУРАРЫ НЕНИ ТЕМДЕКТЕЙТ?

4. Улусты тооп турары нени темдектейт?

⁴ Кижини тооры дегени — кижиге оныҥ јакшы кылык-јаҥдары учун, јакшы керектери учун эмезе јамылу болгоны учун тоомјылу баштанарын темдектейт, је мыны бис акту јӱрегистеҥ эдер учурлу. Айдарда, улусты тооп турганыс па деп, олор керегинде нени сананып турганыстаҥ, анайда ок олорго канайып баштанып турганыстаҥ кӧрӱнет (Матф. 15:8).

5. Улуска тоомјылу баштанарга не болужар?

⁵ Иегова бисти ончо улусты тооп јӱрзин деп кӱӱнзейт. Темдектезе, биске јаҥда отурган улусты тоор керек (Рим. 13:1, 7). Та кем де айдар болор: «Кижи јакшы керектер эдип турза, јӱк ол тушта мен оны тоорым». Је мынайып сананганы чын болор бо? Јок. Кижиге бистиҥ тоомјылу баштанганыс, ол бойын канайып тудунганынаҥ камаанду болбос керек. Бис улуска Иегованы сӱӱп, оны сӱӱндирерге турганыс учун тоомјылу баштанадыс (Иис. Н. 4:14; 1 Пётр 3:15).

6. Биске улус тоомјылу баштанбай турган болзо, олорго тоомјылу баштанар арга бар ба? Јартап беригер. ( јурукты база кӧрӱгер.)

⁶ Биске улус тоомјылу баштанбай турган болзо, олорго тоомјылу баштанар арга бар ба? Эйе, бар. Бир кезик темдер кӧрӱп ийектер. Саул каан Иоанафан уулын улус кӧзинче уйатка тӱжӱрген (1 Сам. 20:30—34). Је андый да болзо, Иоанафан учына јетире адазына тоомјылу баштанган (Чыг. 20:12; 2 Сам. 1:23). Аннаны дезе, улу абыс Илий оны агару байканга эзирик келген деп бурулаган (1 Сам. 1:12—14). Анна да, Израильде ончо улус та оныҥ јастыраларын јакшы билген: Илий уулдарыныҥ јаман керектерин кӧрбӧӧчи болуп јӱрген. Је андый да болзо, Анна Илийле тоомјылу куучындашкан (1 Сам. 1:15—18; 2:22—24). А Афинаныҥ улузы апостол Павелди «бодоп ло калырап турган» деп јамандап айдышкан (Ап. ижи 17:18). Је Павел олорго тоомјылу болгон (Ап. ижи 17:22). Бу темдер нени кӧргӱзет? Иегованы тыҥ сӱӱп турганыс ла оны ачындырбаска албаданганыс јеҥил эмес те болзо, улусты тооп турарга кӱӱнзедет. Эмди биске кемди тоор керек ле нениҥ учун олорго тоомјылу баштанар керек деп шӱӱжип ийерис.

ЈУУК УЛУЗААРДЫ ТООП ТУРУГАР

7. Јуук улузыска тоомјылу баштанарга, не чаптыгын јетирет?

⁷ Тоомјылу баштанарга нениҥ учун кӱч болот? Бис биледеги улузысла кӧп ӧй ӧткӱредис. Оныҥ учун бис олордыҥ јакшы да, уйан да јандарын билерис. Билегисте кем-кем тыҥ ооруп турза эмезе оок-теек немеге ӧйинеҥ ӧткӱре санааркап турза, бис арып каладыс. Анайда ок олор биске та нени де јаман айдып эмезе эдип ийет. Је бис олорго анайып ла баштанзаас, биледе амыр-энчӱ де, бирлик те болбос. Канайып артриттеҥ улам кижиниҥ ӱйе-сӧӧги ооруп, колы-буды кыймыктабай барат, анайып ла тоомјы јогынаҥ биледе улус бой-бойыла эптӱ-јӧптӱ јӱрӱп болбой јат. Је канайып кӧп саба оору-јоболды эмдеп аларга јараар, анайып ла биледеги улус бой-бойына тоомјылу болорго база ӱренип алар аргалу.

8. Нениҥ учун јуук улузысты тоор керек? (1 Тимофейге 5:4, 8).

⁸ Нениҥ учун тоомјылу баштанар керек? (1 Тимофейге 5:4, 8 кычырыгар.) Тимофейге бичиген баштапкы самаразында Павел биледе ончо улус бой-бойын кичеер учурлу деп айткан. Бис мыны јӱк ле анайып эдер керек учун эмес, је «Иеговага чындыгысты» кӧргӱзерге болуп эдедис. Јуук улузысты кичеери — Иеговага бажырарыныҥ бӧлӱги болот. Айдарда, јуук улузысты тооп турзаас, Иегованы, «ончо бар билелерди... тӧзӧгӧн» Кудайды, тооп турган болодыс (Эф. 3:14, 15; «Агару Бичиктиҥ ӱренетен чыгармазында» 1 Тимофейге 5:4-кӧ берилген јартамалды кӧрӱгер, англ.). Бу јуук улузысты тооп јӱретен эҥ јаан шылтак болот.

9. Эш-нӧкӧрлӧр бой-бойына тоомјызын канайып кӧргӱзер аргалу? (Јуруктарды база кӧрӱгер.)

⁹ Тоомјыбысты канайып кӧргӱзер? Ӱйин тооп турган эр кижи јаҥыскан да тушта, ӧскӧ дӧ улус кӧзинче ӱйин баалап турганын кӧргӱзет (Укаа 31:28; 1 Пётр 3:7). Ол ӱйин качан да сокпос, јамандабас, ӱйи бойын јаман сескедий неме этпес. Аргентинада јадып турган Ариэ́льa деп ака мынайып куучындайт: «Ӱйим оорузынаҥ улам кезикте меге ачынчылу сӧстӧр айдат. Мындый ӧйлӧрдӧ ӱйим чыннаҥ ла анайып сананбай турган деп бойыма эске алындырып јадым. Је кезикте айалга катулана берзе, меге 1 Коринфтегилерге 13:5-ги сӧстӧр болужат. Мен ӱйимге ачынбай, оныла јымжак куучындажарга албаданадым» (Укаа 19:11). Ӧбӧӧнин тооп турган ӱй кижи улус кӧзинче ол керегинде јӱк ле јакшыны айдат (Эф. 5:33). Андый ӱй кижи шоодып каткырары, јамандаары тат чылап, билени «јип» турган деп оҥдоп јат. Оныҥ учун ӱйи куучынында андый неме болбозын деп албаданат (Укаа 14:1). Италияда јадып турган эјениҥ ӧбӧӧни оорузынаҥ улам кенетийин оок-теек немелерге ӧйинеҥ ӧткӱре тыҥ санааркай берет. Ол куучындайт: «Кезикте ӧбӧӧним јок ло немеге санааркап турган деп билдирет. Алдында ӧбӧӧниме кыртыштанып турганым чырайымнаҥ ла айдып турган сӧстӧримнеҥ кӧрӱне беретен. Је эмди мен улус керегинде јакшыны айдып турган улусла куучындажадым. Андый улусла канча ла кире кӧп ӧй ӧткӱрип турзам, ончо ло кире ӧбӧӧниме тоомјылу баштанарга јеҥил болот».

10. Балдар ада-энезин тооп турганын канайып кӧргӱзер аргалу?

¹⁰ А слер, балдар, ада-энегерди тооп турганаарды канайып кӧргӱзереер? Ада-энегердиҥ сӧзин угуп јӱрӱгер (Эф. 6:1—3). Олорло тоомјылу куучындажаар (Чыг. 21:17). Олор јажы јаанаган сайын слердиҥ болужаарды ла ајаругарды оноҥ тыҥ керексиир болор. Оныҥ учун канча кире аргагар бар олорды кичеерге албаданаар. Мария эјениҥ темин кӧрӱп ийектер. Оныҥ адазы Иегованыҥ Керечизи эмес. Ол оорый береле, кылыктанып баштаган. Мынаҥ улам Марияга адазын кичеерге коркышту кӱч болгон. Ол айдат: «Мен Иегованаҥ адамды јӱк ле санаамда тоорго эмес, је тооп турганымды керектеримле кӧргӱзерге болушсын деп сурагам. Иегова мени адамды тооп турзын деп сурап турган болордо, айдарда, ол адамды тоорго меге ийде-кӱчин берер. Бир канча ӧйдӧҥ мен адамныҥ качан солынарын сакыбай, эмди ле адамды тоор керек деп оҥдоп алгам». Бис јуук улузыстыҥ уйан јандарына јаан ајару этпей, олорды тооп турзаас, билени тӧзӧгӧн Иегова Кудайысты тооп турганыс деп кӧргӱзедис.

АКА-ЭЈЕЛЕРДИ ТООП ТУРУГАР

11. Нениҥ учун кезикте аканы эмезе эјени тоорго кӱч болот?

¹¹ Тоомјылу баштанарга нениҥ учун кӱч болот? Бистиҥ ака-эјелер Агару Бичиктеги нормаларла јӱрерге албаданат. Је кезикте олордыҥ кемизи-кемизи биске јаман баштанып, кыртыштанып турат эмезе бис керегинде јастыра неме сананат. Мынаҥ улам бис ачынып, ого тоомјылу баштанып болбой јадыс (Кол. 3:13). Мындый учуралда не болужар?

12. Ака-эјелерди нениҥ учун тоор керек? (2 Пётр 2:9—12).

¹² Нениҥ учун тоомјылу баштанар керек? (2 Пётр 2:9—12 кычырыгар.) Апостол Петрдыҥ бичигениле, баштапкы чактыҥ кезик христиандары «Кудайдыҥ макка чыгарган улузына», ол эмезе аксагалдарга, тоомјылу баштанбаган. Мыны ӱзе ангелдер кӧрӱп туратан. Олордыҥ бого кӧрӱми кандый болгон? Ол христиандар кедер болуп, бийиркенген де болзо, ангелдер «Иегованы тооп турганынаҥ улам» олорды јамандабаган. Сананып ийзеер де, толо кеминде ангелдер олор керегинде бир јаман сӧс айтпаган! Олор улусты јӱк ле Кудай јаргылаар аргалу деп оҥдоп туратан (Рим. 14:10—12; Иуда 9 тӱҥдештиригер). Ангелдердеҥ бис неге ӱренедис? Олор Иеговага удура чыккан улуска јаман баштанбаган болордо, биске де Иегованы сӱӱп турган ака-эјелерге јаман баштанбас керек. Биске тоомјыны улустаҥ сакыбай, озо бойыс улуска тоомјылу баштанар учурлу (Рим. 12:10). Анайып бис Иегованы тооп турганыс деп кӧргӱзерис.

13, 14. Јуунда ака-эјелерге тоомјыбысты канайып кӧргӱзерис? Темдер куучындап беригер. (Јуруктарды база кӧрӱгер.)

¹³ Тоомјыбысты канайып кӧргӱзер? Аксагалдар, улусты ӱредип тура, сӱӱжигерди кӧргӱзигер (Флм. 8, 9). Слер та кем де јастыра керек эдип турганын кӧрӱп ийген болзоор, ого јӧпти токунап алала, јалакай эдип беригер. Эје-сыйындар, јуунда амыр-энчӱ болзын деп, слер де кӧпти эдер аргалу. Оныҥ учун коп, тӧгӱн јайып турган куучындарга бир деп киришпегер (Тит. 2:3—5). Бистиҥ кажыбыс ла аксагалдарга јӧмӧжип, јеҥил эмес ижи учун быйанысты айдып турзаас, олорды тооп турганыс деп кӧргӱзерис. Темдектезе, јуунныҥ туштажуларын ӧткӱрип турганы учун, јарлаар ишти башкарып турганы учун, анайда ок «јастыра алтам эткен» улуска болужып турганы учун олорго быйанысты айдып турарга јараар (Гал. 6:1; 1 Тим. 5:17).

¹⁴ Роси́о деп бир эјеге ого јӧп берген аксагалга тоомјылу баштанарга кӱч болгон. Ол куучындайт: «Аксагалдыҥ меге јӧпти канайып бергени ичиме чек кирбеген. Ол јӧпти эмеш јымжак берер аргалу болгон. Мен ачынганымды кӧргӱспеске албаданган да болзом, ака меге јӧпти јакшы сананып берген бе деп, алаҥзып баштагам, оныҥ учун јӧпти алынбагам. Оноҥ јанып келеле, бу акага ачынып калганымды база куучындагам». Роси́о эјеге јастыра санааларыла тартыжарга не болушкан? Ол айдат: «Агару Бичикти кычырып јадала, 1 Фессалоникадагыларга 5:12, 13-теги сӧстӧргӧ ајарып ийгем. Мен аксагалды тообой тургам деп оҥдоп ийеле, бойымды јинип баштагам. Мен Иеговага мӱргӱп, бистиҥ бичиктердеҥ кӧрӱмимди солыырга болужатан шӱӱлтелер бедирегем. Учы-учында аксагал бурулу эмес, је меге бойыма јобош болоры јетпеген деп оҥдоп ийгем. Эмди мен јобош болоры ла улуска тоомјылу баштанары бой-бойыла колбулу деп, јарт кӧрӧдим. Мен эмдигенче ле јобош болорына ӱренип јадым. Је качан улуска тоомјылу баштанарга албаданып турзам, Иегова мыны баалап турган деп сезедим».

ИЕГОВАГА ИШТЕБЕЙ ТУРГАН УЛУСТЫ ТООП ТУРУГАР

15. Нениҥ учун биске Керечи эмес улуска тоомјылу баштанарга кӱч болот?

¹⁵ Тоомјылу баштанарга нениҥ учун кӱч болот? Кӧп сабада бис Агару Бичик ле Кудай керегинде куучындажарга кӱӱнзебей турган улуска туштайдыс (Эф. 4:18). Андый улустыҥ кезиктери ада-энезиниҥ јаштаҥ ала ӱреткенинеҥ ӧскӧ немеге бӱтпейдилер. Кемигистиҥ де ӱредӱчизи эмезе иштиҥ јааны эткен ижин баалабай јат. А та кемигиске де кожо ӱренип турган балдар эмезе кожо иштеп турган улус кату баштанат. Айландыра улустыҥ мындый керектерин кӧрӱп, олорды тообой барардаҥ айабазыс. Мынаҥ улам олорго јалакай баштанарга кӱч болот.

16. Эм тура Иеговага иштебей турган улуска тоомјылу баштанары нениҥ учун јаан учурлу болот? (1 Пётр 2:12; 3:15).

¹⁶ Нениҥ учун тоомјылу баштанар керек? Иегова Керечи эмес улуска бистиҥ канайып баштанып турганыска ајару эдет. Апостол Пётр христиандарга олордыҥ јакшы кылык-јаҥы кемди-кемди Кудайды мактаарга кӱӱнзедер деп эске алындырган. Шак ла бу шылтактаҥ улам ол улуска неге бӱдӱп турганысты јартап турала, «јымжак ла тоомјылу болзын» деп јӧп берген. (1 Пётр 2:12; 3:15 кычырыгар.) Бис кемниҥ де алдына турган болзоос: јаргычыныҥ ба, јамылу кижиниҥ бе эмезе тегин кижиниҥ бе, биске олорло Иегова бистиҥ јаныста болгондый чылап, куучындажар керек. Не дезе, Иегова бистиҥ нени айдып турганысты угуп јат, нени эдип турганысты кӧрӱп јат. Бу Керечи эмес улуска тоомјыбысты кӧргӱзетен эҥ јаан шылтак болот.

17. Керечи эмес улуска тоомјыбысты канайып кӧргӱзерис?

¹⁷ Тоомјыбысты канайып кӧргӱзер? Јарлаар иште бис Агару Бичикле таныш эмес улуска кӧп туштайдыс. Је мынаҥ улам бис улусты уйан кӧрӱп турганыс деп, олор сезип калбазын. Биске олорды бойыстаҥ бийик деп сананып, олор — Иегованыҥ баалу эрјинелери деп ундыбас керек (Агг. 2:7; Флп. 2:3). Неге бӱткенис учун кезикте улус бисти јамандап, айткылап јат. Мындый учуралда кижини јерине тургузып саларга, оны шоодып, удура та нени де айдып ийер кӱӱнеер келер болор. Анайып бис бойысты санаалу эдип, кижини дезе уйан, тенек деп кӧргӱзерге турган болорыс. Је андый санаага јайылбас керек (1 Пётр 2:23). Чыданыкпай, та нени де айдып ийген болзоор, капшай ла кижинеҥ јаманаарды таштазын деп сурагар. А иште тоомјыбысты канайып кӧргӱзерис? Ижеерди јакшы бӱдӱрерге албаданыгар, оноҥ кожо иштеп турган улузаардыҥ ла иштиҥ башчызыныҥ јакшы јандарын кӧрӧргӧ албаданыгар (Тит. 2:9, 10). Ак-чек иштенгенеерди улус ајаруга албаза да, Иегова эткенигерди баалап турган деп ундыбагар (Кол. 3:22, 23).

18. Улусты тоорго ло тоомјыбысты керектерле кӧргӱзерге кандый шылтактар бар?

¹⁸ Бу јӧрмӧлдӧ кӧргӧнисле, улусты санаабыста да тоорго ло тооп турганысты керектерле кӧргӱзерге, бисте кӧп шылтактар бар. Темдектезе, јуук улузыска тоомјылу баштанып турзаас, билени тӧзӧгӧн Иегова Кудайга тоомјыбысты кӧргӱзедис. Анайып ла јуундагы ака-эјелерди тооп турзаас, теҥеридеги Адабысты тооп јадыс. А эм тура Иеговага иштебей турган улус бистиҥ тоомјыбысты сезип турза, бу олорды бисле кожо улу Кудайды мактаарга кӱӱнзедер болор. Је улус бисти тообой турза, колысты бош салбас керек, нениҥ учун дезе Иегова бисти кайралдаар. Ол сӧзин берет: «Мени тооп тургандарды мен де тоорым» (1 Сам. 2:30).