Мааныга бажырары, ӱн берери ле черӱниҥ ордына иш (альтернативная служба)

Мааныга бажырары. Мааныга бажырган тушта, кӧп сабада гимн ойнойт. Иегованыҥ Керечилериниҥ кӧрӱмиле болзо, бу кудай јаҥдардыҥ чӱм-јаҥы. Оныҥ учуры — аргаданары Кудайдаҥ эмес, је государствоноҥ эмезе оныҥ башкараачыларынаҥ болот (Исаия 43:11; 1 Коринфтегилерге 10:14; Иоанныҥ 1-кы самаразы 5:21). Андый башкараачылардыҥ бирӱзи јебрен Вавилонныҥ кааны Навуходоносор болгон. Бойыныҥ улу болгоныла анайда ок кудайзагыла албатызын кайкадарга, бу јаан ийде-кӱчтӱ каан коркышту бийик чалу тургускан. Кӱӱ ойноп баштаза, каанныҥ јакарганыла улус чалуга бажырар учурлу болгон. Бу кӱӱни гимнле тӱҥейлештирерге јараар. Је јиит ӱч еврей уул Седрах, Мисах ла Авденаго ӧлӱмнеҥ де коркыбай, чалуга бажырбаган (Даниил, 3 бажалык).

Тӱӱкичи Карлтон Хейс, бистиҥ чакта «мааны — национализмде бӱдериниҥ тӧс сӱр-темдеги ле бажыратан чалузы — деп бичиген.— Эр улустыҥ јаныла мааны апарып јатса, олор бӧрӱктерин уштыгылайт; поэттер мааныга учурлап, ӱлгерлер чӱмдегилейт, балдар гимндер кожоҥдогылайт». Национализмде бойыныҥ «агару кӱндери» эмезе байрамдары бар деп, ол база айдат, темдектезе, мындый байрамдардыҥ бирӱзи Бириктирилген Штаттарда јаан изӱ айдыҥ тӧртинчи кӱнинде (День независимости) ӧдӧт. Анайда ок национализмде бойыныҥ «агарулары ла баатырлары», «ӧргӧӧлӧри» эмезе агару эдип бажырып турган эдимдери бар. Бразилияда бир церемонияныҥ ӧйинде бийик јаҥда турган черӱниҥ чиновниги айткан: «Мааныны тереҥ тооп тургулайт... Ого Тӧрӧлин канайып тооп турган, анайып ла бажыргылайт». «Американыҥ энциклопедиязында» бичилгениле, «мааныны, крест ле чилеп, агару деп байлап јадылар».

Ӧрӧ айдылган энциклопедияда: «Государствоныҥ гимндери улустыҥ патриотический сезимдерин ле Кудайдаҥ башкарту сураганын ла албатыны эмезе олордыҥ башкараачыларын корулазын деп сураганын кӧргӱзет» — деп, бу ла јуукта бичилген эди. Оныҥ учун Иегованыҥ ишчилериниҥ, патриотический чӱм-јаҥдарды ол тоодо мааныны тооры ла государствоныҥ гимндери религиялык бӱдӱмдӱ болуп јат деп бодогылап турганын ойгор эмес деп айдып болбозыҥ. «Дух Америки» деген бичикте США-ныҥ школдорында Иегованыҥ Керечилериниҥ балдары мааныга честь бербей, ого чындык артарым деп черт бербей тургандары керегинде сурак шӱӱжилген ӧйдӧ мынайып айдылган: «Бу кӱнӱҥ сайын болуп турган чӱм-јаҥдар чындаптаҥ да кудай-јаҥла колбулу деп, Ӱстӱги јаргы бойыныҥ чыгарган јӧптӧриниҥ бирӱзинде керелеген» (The American Character).

Иегованыҥ Керечилери чӱм-јаҥдарды библиялык эмес деп оҥдоп, ого турушпай да турган болзо, олор анда ӧскӧ улустыҥ туружатан јаҥын тооп јадылар. Олор анайда ла ок мааныларды государствоныҥ сӱр-темдеги деп тооп ло јасак аайынча тургузылган «Кудайдыҥ јалчызы» болуп турган башкаруларды «[бийик, ЈТ] јаҥдар» деп оҥдоп јат (Римдегилерге 13:1—4). Оныҥ учун Иегованыҥ Керечилери «каандар ла јаҥда тургандар учун» мӱргӱгер деген кычыруны бӱдӱргилейт. Бис «Кудайга беринип, Оны тооп, токыналу ла амыр јӱрӱм јӱрерге» анайда эдип јадыбыс (1 Тимофейге 2:2).

Политикалык талдаштарда ӱн берери. Чындык христиандар талдаштарда улустыҥ ӱн берерине туружар јаҥын тооп јат. Олор талдаштарга удурлашпай јат ла талдалган јаҥдарга багынып јадылар. Је андый да болзо, олор албатылар ортодо политикалык керектерге киришпес деп, бек сананып алгандар (Матфей 22:21; Петрдыҥ 1-кы самаразы 3:16). Талдаштарга кыйалтазы јогынаҥ туружатан ороондордо эмезе талдаштардыҥ участогына барбай тургандарды албаты-јон јаман кӧрӱп турган болзо, христиандарга нени эдер керек? Седрах, Мисах ла Авденаго Деирдиҥ јалаҥына барганын ундыбай, христиан кижи мындый айалгаларда, уйады јарадып турган болзо, ӱн берер кабинкага кирер аргалу. Је ол политикага киришпеске, ајарыҥкай болор учурлу. Ого мындый алты принципти ајаруга алар керек:

1. Иисустыҥ ӱренчиктери «телекейдеҥ эмес» (Иоанн 15:19).

2. Христиандар Христостыҥ ла Оныҥ Каандыгыныҥ чыгартылу улузы болуп јат (Иоанн 18:36; 2 Коринфтегилерге 5:20).

3. Христиан јуун бажырарында бирлик ле олорды Христостыҥ сӱӱжиндий сӱӱш бириктирет (1 Коринфтегилерге 1:10; Колоссыдагыларга 3:14).

4. Кижини кандый бир јаҥга талдап тургускан улус, оныҥ эткен керектери учун каруулу болор. (Бу ӱлгерлерде кандый принциптер берилгенин ајаруга ал: 1 Самуил 8:5, 10—18; 1 Тимофейге 5:22.)

5. Иегова израиль албатыныҥ бойына каан сураганын, олор Оны јектеп ийген деп кӧргӧн (1 Самуил 8:7).

6. Христиандар башка-башка политикалык кӧрӱмдӱ улусла Каандык керегинде ару уйатту куучындажып турарга, бойлоры да политикага киришпей турган болор учурлу (Матфей 24:14; 28:19, 20; Еврейлерге 10:35).

Черӱниҥ ордына иш. Кезик ороондордо черӱге барарынаҥ мойноп тургандардаҥ, государство кандый бир ӧйдиҥ туркунына черӱниҥ ордына ӧскӧ иш бӱдӱрзин деп некеп јат. Мындый сурак кӧдӱрилип турза, биске мӱргӱӱр керек, анайда ок кӧгӱзи тереҥ христианла јӧптӧжип, оноҥ бойыстыҥ уйадысла башкарынып, бу тема аайынча нени билип алганысла јӧп чыгарарыс (Укаа сӧстӧр 2:1—5; Филиппыдагыларга 4:5).

Кудайдыҥ Сӧзи бисти: «јамылуларга ла јаҥдарга баксын, сӧсуккур болзын, кандый ла јакшы керекке белен болзын... јымжак [керсӱ, ЈТ]... болзын» — деп кычырат (Титке 3:1, 2). Бу керегинде ундыбай бойыстаҥ сураарга јараар: «Мен черӱниҥ ордына ӧскӧ ишке јӧпсинзем, христиан кижи болуп, политикага киришпези јанынаҥ берген сӧзимди буспазым ба, тӧгӱн кудайлык јаҥла колбулу болбозым ба?» (Михей 4:3, 5; 2 Коринфтегилерге 6:16, 17). «Мен бу ишке иштезем, меге христиан молјуумды бӱдӱрерге кӱч эмезе бӱдӱретен арга чек јок боло бербес пе?» (Матфей 28:19, 20; Ефестегилерге 6:4; Еврейлерге 10:24, 25). «Эмезе бу иште иштезем, кӧгӱс керектерде эрчимдӱ туружып, керек дезе ӧйимди толо берип туружатан эптӱ график менде болор бо?» (Еврейлерге 6:11, 12).

Христиан кижи тӱрмеге отурбаска бойыныҥ ӱредип алган уйадыла черӱниҥ ордына ӧскӧ ишке иштеер деп шӱӱп алза, ака-эјелер оны јаргылабас учурлу (Римдегилерге 14:10). Је ол мындый ишке иштебезим деп шӱӱлтеге келзе, ӧскӧ улус оныҥ кӧрӱмин база тоор учурлу (1 Коринфтегилерге 10:29; 2 Коринфтегилерге 1:24).