БИОГРАФИЯ
Иегова бистиҥ јӱрӱмисте эҥ ле баштапкы јерде болгон
1984 јылда мен Венесуэланыҥ Каракас деп калазыныҥ бай районында јаткам. Бир катап айас кӱнде ишке барып јадала, «Каруулчы шибеениҥ» јӧрмӧлин шӱӱп санандым. Ол јӧрмӧлдӧ айландыра улус бисти кандый улус деп кӧрӱп турган деп шӱӱлтеге ајару эткем. Меге мындый санаа келди: «Айдарда, айылдаштар мен керегинде не деп сананып турган: банктыҥ тегине ле јакшы ишчизи деп пе, эмезе билемди азыраарга болуп иштеп турган Кудайдыҥ ишчизи деп пе?» Кӧрӧр болзо, улус мени Кудайдыҥ ишчизи деп билбес те эмтир. Мынаҥ улам јӱрӱмде солынталар эдер керек деп оҥдодым.
Мен 1940 јылда кӱӱк айдыҥ 19-чы кӱнинде Ливанныҥ Амьюн деген калазында чыккам. Је бир канча јылдаҥ бис Триполи деген калага кӧчӱп бардыс. Менде ӱч јаан эјем ле бир акам бар, мен эҥ ле кичинеги. Бистиҥ биледе улус бой-бойына нак, кару, Иегованы тыҥ сӱӱп јат. Адам ла энем ишти баштапкы јерге качан да тургуспайтан. Бистер Агару Бичикти шиҥдеерин, јуунныҥ туштажуларына јӱрерин ле улуска Кудай керегинде куучындаарын баалап туратаныс.
Бистиҥ јуунда бир канча майлаткан христиан ака-эјелер болгон. Олордыҥ бирӱзи Мишель Абуд деп ака Агару Бичикти шӱӱп ӱренерин ӧткӱрген. Ол чындыкты Нью-Йоркто уккан. 1920 јылдардыҥ бажында Ливандӧӧн јарлап келген. Мениҥ санаамга бу аканыҥ Галаад сургалды божоткон, Энн ле Гуэн Бивер деп эјелӱ-сыйынга јалакай ла тоомјылу баштанганы артып калган. Олор бистиҥ јуук најыларыс болуп калган. Бир канча јылдаҥ мен Нью-Йоркто Эннге туштай береле тыҥ сӱӱнгем. Оноҥ мен Гуэнле кӧрӱшкем. Ол Уилфред Гуч акага барган. Олор экӱ Лондонныҥ Бет-Элинде иштеген.
ЛИВАНДА ЈАРЛАЙДЫС
Кичинек болорымда Ливанда Иегованыҥ Керечилери чек ас болгон. Је андый да болзо, бис улуска библиялык чындыктарды кӧдӱриҥилӱ куучындап туратаныс. Анда биске кудай јаҥныҥ башчылары удурлашкандар. Эмди, санаама тереҥ артып калган учуралдар куучындап берейин.
Бир катап Сана эјемле кожо кӧп улус јадып турган турада јарлап јӱрдис. Кенетийин та кайдаҥ да абыс чыгып келди. Ол бисти мында јарлап јӱргенисти та кемнеҥ де угуп ийген болор. Бу абыс эјемди тыҥ айткылап, чугулдана береле, эјемди тепкишти тӧмӧн ийде салып ийген. Сана эјем јыгылала, тыҥ согула берген. Полицейскийлер келип, болушты капшай јетирип ийди. Абысты дезе олор участоктӧӧн апаргылады. Кӧрӧр болзо, абыста пистолет бар эмтир. Оны кӧрӧлӧ, полицейскийлер ого: «Айт, сен кем андый? Улусты Кудай керегинде ӱредип тургаҥ ба эмезе улус ӧлтӱрерге ӱредип тургаҥ ба?» — деп айдышты.
Санаамга база бир учурал кирет. Бир катап бис ака-эјелерле автобус арендовать эделе, ӧскӧ ыраак каладӧӧн јарлап барганыс. Јарлап турганысты бир абыс билип ийеле, кӧп улусты јууп, бисти ташла шыбалап баштаган. Кенетийин адамныҥ бажына таш тийерде, шырказынаҥ кан агып, бастыра јӱзи кан боло берген. Адамды автобустӧӧн апарарда, бис кийнинеҥ барганыс. Энем адамныҥ шырказын таҥып, мындый сӧстӧр айтканы сагыжыма кирет: «Иегова, олордыҥ јаманын ташта, олор нени эдип турганын оҥдобой јадылар».
Тӧрӧӧндӧриске айылдап барарыста, бир мындый учурал болгон. Карган адамга келеристе, айылында епископ отурган. Ол мениҥ ада-энемди Иегованыҥ Керечилери деп билген. Ол мендий алты јашту баланы ӧчӧп, мынайып сураган: «Сен эмдиге јетире нениҥ учун чӧҥӱрилбегеҥ?» — «Мен арай ла кичинек. Сууга чӧҥӱрилерге Агару Бичикти озо јакшы оҥдоп алар керек. Кудайга тыҥ бӱдер керек» — деп айттым. Мениҥ мындый каруумды угала, ол кыртыштанып, карган адамга мени уйат јок бала деп айткан.
Је кандый да болзо, мындый учуралдар ас болгон. Кӧп сабада бистиҥ јердиҥ улузы кӱндӱзек ле ачык-јарык улус. Оныҥ учун бисте Агару Бичикле кӧп куучындар ла кӧп ӱредӱлер болуп туратан.
ӦСКӦ ОРООНДӦӦН КӦЧӰП ЈАДЫС
Мен школдо ӱренип турарымда Ливандӧӧн Венесуэланаҥ јиит ака келген. Ол бистиҥ јуунга јӱрӱп турала, мениҥ Вафа эјемле таныжып алган. Олор алыжып алала, Венесуэладӧӧн кӧчӧ бергендер. Вафа бистерди тыҥ јоктоп, самаралар бичип, бисти Венесуэладӧӧн кӧчсин деп сурап туратан. Адам јӧпсине берерде, биске ары кӧчӧргӧ келишкен.
Анайып бис 1953 јылда Каракас деп калада президенттиҥ ӧргӧӧзинеҥ ыраак эмес јерде јатканыс. Меге бу ӧйдӧ 13 ле јаш болгон болзо, президенттиҥ јараш машиназын кӧрӱп, оозым ачылып калатан. Је ада-энемге јаҥы јерге эптежерге јеҥил эмес болгон. Бу јердиҥ тили де, культуразы да, аш-курсагы ла климады да ӱзе башка. Олор јаҥы јерге ӱрениже ле берерде бистиҥ айылыбыска тӱбек келген.
Сол јанынаҥ оҥ јанындӧӧн: Адам. Энем. Мен. 1953 јылда билемле Венесуэладӧӧн кӧчӱп келген ӧй
ЈААН АЧУ-КОРОН
Мениҥ адам кенетийин оорый берген. Врачтар ого рак поджелудочной железы деп диагноз тургускан. Оны угарга биске кӱч болгон, не дезе, адам качан да оорубайтан, ол су-кадык кижи болгон. Адама операция да эткен болзо, болуш болбоды. Ол бир неделенеҥ божоп калган.
Бис коркышту јаан ачу-коронго алдыртканыс. Меге бу ӧйдӧ јӱк ле 13 јаш. Адам јокко бу телекей чек куру боло бергендий билдирген. Је энемге оноҥ кӱч болгон болор. Бу јылыйту биске јаан ченелте болгон. Оны бис јӱк Иегованыҥ болужыла ӧткӧнис. Је биске тӱҥей ле оноҥ ары јӱрер керек болгон. Мынаҥ улам 16 јаштуда школды божодоло, билемге болужарга санангам.
Сана эјем Рубен ӧбӧӧниле кожо. Олор меге кӧгӱс јанынаҥ ӧзӧргӧ јаан болуш јетирген
Ол ӧйдӧ Сана эјем Рубен Араухо деп акага барган. Бу ака Галаад сургалда ӱренип ийеле, ойто кайра Венесуэладӧӧн једип келген. Једип келеле, олор экӱ Нью-Йорктӧӧн кӧчӧ бергилейт. Школды божоткон кийнинеҥ билем мени университет барзын деп јӧптӧшкӧн. Оныҥ учун мен Нью-Йорктӧӧн ӱренерге бардым. Ондо мен Сана ла Рубенниҥ айылында јаткам. Олор меге кӧгӱс јанынаҥ ӧзӧргӧ тыҥ болушкан. Мениҥ јӱрген јуунымда («Бруклин, Испанский») кӧгӱзи тереҥ кӧп акалар болгон. Темдектезе, ондо мен Бруклинниҥ Бет-Элинде иштеген Фредерик Френц ле Милтон Хеншель акаларла танышкам. Андый акаларла танышканымнаҥ сӱреен јаан сӱӱнчи алгам.
1957 јылда сууга чӧҥӱрилгем
Ӱредӱмниҥ бир јылы божоголокто, мен чын јол талдап алгам ба деп алаҥзып баштагам. «Каруулчы шибееде» кӧгӱс амадулар тургускан ака-эјелер керегинде кычырып туратам, анайда ок бистиҥ јуунда Иеговага сӱӱнчилӱ иштеп јӱрген пионерлерди де, Бет-Элде де иштеп турган ака-эјелерди кӧрӱп туратам. Мен олор ло чылап, иштеерге кӱӱнзегем, је мен сууга чӧҥӱрилгелек болгом. Оныҥ учун јӱрӱмимди Иеговага учурлаар деп сананала, 1957 јылдыҥ тулаан айыныҥ 30-чы кӱнинде сууга чӧҥӱрилгем.
ЈААН УЧУРЛУ ЈӦПТӦР
Сууга чӧҥӱрилген кийнинде пионердиҥ ижин баштаарга санандым. Пионер болорго мен тыҥ кӱӱнзегем, је ӱредӱӱмди ле пионердиҥ ижин бир уунда апарып болбозым деп оҥдогом. Оныҥ учун ӱредӱӱмди таштап, Венесуэлага кайра јанала, пионердиҥ ижин баштаар деп санаамды билемге айттым. Олорго мениҥ мындый санаам тыҥ јараган, оныҥ учун бу суракты шӱӱжип, бой-бойыска кӧп самаралар бичип туратаныс.
1957 јылда кичӱ изӱ айда мен Каракастӧӧн јанып келгем. Билемге акча-манат јанынаҥ болуш керек болгон. Эмди олорго канайып болужар? Бу ла ӧйдӧ менде банкта бӱдӱн кӱнге иштейтен иш табыла берген. Је мен пионер болорго кӱӱнзегем. Шак ла бу учун Венесуэладӧӧн келгем эмезим бе? Оныҥ учун бир уунда бу ишти ле Кудайдыҥ ижин баштагам. Менде бир де бош ӧй болбой туратан. Је андый да болзо, мен эҥ ле ырысту кижи болгом.
Бир канча ӧйдӧҥ мен оноҥ ырысту болуп калгам. Ада-энезиле Германиянаҥ Венесуэладӧӧн кӧчӱп келген Сильвия деп јараш сыйынла таныжып, биле тӧзӧгӧм. Сильвия Иегованы тыҥ сӱӱген. Бис эки балалу: бир кысту ла бир уулду болдыс. Олордыҥ аттары Мишель ле Самира. Мишельди бис анайда ок Мик деп адайдыс. Кийнинде айылыстӧӧн энемди экелип алдыс. Анайып, ӱзе билемди кичееп кӧрӧргӧ меге пионердиҥ ижин артыргызарга келишкен. Је ичимде бойымды тӱҥей ле пионер деп сезип туратам. Оныҥ учун келишкен ле ӧйдӧ, темдектезе, отпусктыҥ ӧйинде подсобный пионердиҥ ижин алып туратаныс.
ЈААН УЧУРЛУ АЛТАМ
Бажындагы айдылган учурал бистиҥ балдарыс школдо ӱренип турарда болгон. Бис јакшы јатканыс. Ӱзе немегис јеткил болгон. Ижимде де улус мени јакшы ишчи деп баалап туратан. Је озо ло баштап улус мени Иегованыҥ ишчизи деп кӧрзин деп кӱӱнзегем. Оныҥ учун ӱйимле кожо бойыстыҥ бюджедисти шӱӱжип кӧрдис. Банкта иштеҥ чыккалан болзом, меге арбын акча берилер эди. Бисте тӧлӱлер эш болбогон, оныҥ учун јӱрӱмисти јеҥилтип ийген болзоос, акча биске узак ӧйгӧ једер эди.
Мындый алтам эдерге јеҥил эмес болгон. Је мениҥ кару ӱйим ле энем меге ончо јанынаҥ јӧмӧшкӧн. Анайып, мен ойто пионердиҥ ижин баштагам. Мен бого тыҥ сӱӱнгем! Ӱзе ле неме јакшы барып јаткан болгон. Је оноҥ биске сакыбаган јанынаҥ сый берилген.
САКЫБАГАН СЫЙ
Бис ӱчинчи балагысла, Габриельле кожо
Бисте удабас база бир бала болор деп билип ийдис. Бу солун биске сакыбаган јанынаҥ болгон. Је андый да болзо, бис бого тыҥ сӱӱнгенис. Оныҥ учун бу јаҥы айалгага белетенип баштаганыс. Је пионердиҥ ижин баштайтан санаа мениҥ бажымнаҥ чек чыкпай турды.
Билегисле ончо немени шӱӱжип ийген кийнинде, мен пионердиҥ ижин баштаар аргалу деп санаага келдис. Габриель деп уулым 1985 јылдыҥ кандык айында чыккан. Бу ӧйдӧ мен банктаҥ чыгып, кичӱ изӱ айда пионердиҥ ижин баштаган тужым болгон. Бир канча ӧйдӧҥ мени филиалдыҥ комитединде иштезин деп кӧстӧгӧн, је филиал Каракастаҥ 80 километр ыраагында болгон. Мен ары неделеде эки-ӱч катап барып туратам.
БАЗА БИР КӦЧӰШ
Филиал Ла-Виктория деген калада болгон. Биске филиалга јуук болорго ары кӧчӧргӧ келишкен. Мыныла колбой билемниҥ кажы ла кижизине јаан солынталар эдер керек болгон. Темдектезе, Баха эјем, энемди кичееп кӧрӧргӧ, айылына апарып алган. Мик уулым билелӱ болуп, бистеҥ башка јаткан. А Самира ла Габриельге бойыныҥ јуук најыларын артыргызарга келишкен. Кару Сильвия ӱйимге дезе, бу кичинек каланыҥ јӱрӱмине эптежер керек болгон. Мында јаткан турабыс та андый ла јаан эмес болгон.
Је оноҥ јӱрӱмис ойто ло солынган. Габриель кижи алган, Самира дезе, бойыныҥ алдынаҥ јадып баштаган. А 2007 јылда ӱйим ле мени Бет-Элге кычырган. Бис мында эмдиге јетире иштейдис. Бистиҥ јаан уулыбыс Мик аксагал. Ол Моника ӱйиле кожо пионерлер болуп иштейт. Габриель база аксагал болот. Ол Амбра ӱйиле кожо Италияда јадат. А Самирагыс дезе пионер болуп иштейт, анайда ок Бет-Элге ыраагынаҥ болужат.
Сол јанынаҥ оҥ јанындӧӧн: Бис Сильвияла кожо Венесуэланыҥ филиалында. Бистиҥ јаан уулыбыс Мик Моника ӱйиле кожо. Самира кызыбыс. Габриель уулыбыс Амбра ӱйиле кожо
НЕНИ ДЕ СОЛЫБАС ЭДИМ
Мениҥ јӱрӱмимде кӧп солынталар болгон. Бу јӱрӱмди ойтодоҥ до јӱрзин деген болзо, мен нени де солыбас эдим. Иеговага иштееринде алган кандый ла јакару меге сӱреен баалу болот. Ӧткӧн јылдарды кӧрзӧм, Иеговала јуук колбуларлу болор керек деп оҥдоп алгам. Бистиҥ јӱрӱмисте јаан да, кичинек те солынталар болзо, Иегова јӱрегиске не ле сагыштаҥ бийик амырды берер аргалу (Флп. 4:6, 7). Сильвияга ла меге Бет-Элде иштеерге јарап јат. Бистиҥ јӱрӱмис канайып та солынган болзо, Иегова бисти бир де артыргыспаган, нениҥ учун дезе Кудай бистиҥ јӱрӱмисте эҥ баштапкы јерде болгон.