መጽሐፍ ቅዱስን የተለየ የሚያደርገው ምንድን ነው? በጥንት ዘመን የነበሩ ጠቢባን የሚናገሯቸው ትንቢቶች የተድበሰበሱና አስተማማኝ ያልሆኑ እንደነበሩ የታወቀ ነው፤ ዘመናዊው ኮኮብ ቆጠራም ቢሆን ከዚህ የተሻለ አይደለም። ፊውቸሮሎጂ ማለትም ባሉት ነባራዊ ሁኔታዎች ላይ ተንተርሶ ስለ ወደፊቱ ጊዜ ለመተንበይ ሙከራ የሚደረግበት መስክም ቢሆን ከዘመናት በኋላ ስለሚፈጸሙ ነገሮች በዝርዝር አይናገርም። ከዚህ በተቃራኒ ግን የመጽሐፍ ቅዱስ ትንቢቶች ‘ገና የሚመጣውን ከጥንቱ’ የሚናገሩ ቢሆንም እንኳ ዝርዝር ጉዳዮችን የሚገልጹ ከመሆኑም ሌላ ሁልጊዜ ትክክለኛ ፍጻሜያቸውን ያገኛሉ።​—ኢሳይያስ 46:10

ምሳሌ፦ በስድስተኛው መቶ ዘመን ዓ.ዓ. ነቢዩ ዳንኤል የሜዶ ፋርስ መንግሥት በአጭር ጊዜ ውስጥ በግሪክ እጅ እንደሚወድቅ በራእይ ተመልክቶ ነበር። ከዚህም በተጨማሪ ድል አድራጊው የግሪክ ንጉሥ “በኀይሉ በበረታ ጊዜ” መንግሥቱ ‘እንደሚሰበር’ ወይም እንደሚበታተን ተንብዮ ነበር። ታዲያ ማን ይተካዋል? ዳንኤል ‘ከመንግሥቱ አራት መንግሥታት ይወጣሉ፤ ነገር ግን በኀይል አይተካከሉትም’ በማለት ጽፏል።​—ዳንኤል 8:5-8, 20-22

የታሪክ ምሁራን ምን ይላሉ? ዳንኤል ከኖረበት ዘመን ከ200 ከሚበልጡ ዓመታት በኋላ ታላቁ እስክንድር የግሪክ ንጉሥ ሆነ። እስክንድር በአሥር ዓመታት ውስጥ የሜዶ ፋርስን መንግሥት ድል በመንሳት የግሪክ ግዛት እስከ ኢንደስ ወንዝ (በዘመናችን ፓኪስታን ውስጥ ይገኛል) ድረስ እንዲስፋፋ አደረገ። ይሁንና እስክንድር በ32 ዓመቱ በድንገት ሞተ። በትንሿ እስያ በምትገኘው በኢፕሰስ አቅራቢያ በተደረገ ጦርነት ደግሞ ግዛቱ ተበታተነ። በዚህ ውጊያ ላይ ያሸነፉት አራቱ ድል አድራጊዎች ከጊዜ በኋላ የግሪክን ግዛት ተከፋፈሉት። ይሁንና አንዳቸውም ቢሆኑ የእስክንድርን ያህል ኃያል መሆን አልቻሉም።

ታዲያ ምን ይመስልሃል? የያዛቸው ትንቢቶች ሁልጊዜ ፍጻሜያቸውን እንዳገኙ ሊነገርለት የሚችል ሌላ መጽሐፍ አለ? ወይስ መጽሐፍ ቅዱስ ልዩ የሆነ መጽሐፍ ነው?

መጽሐፍ ቅዱስን የተለየ የሚያደርገው ምንድን ነው? ብዙውን ጊዜ በጥንታዊ መጻሕፍት ላይ የሚገኙት ሐሳቦች አስተማማኝ ያልሆኑና አደገኛ ናቸው፤ እንዲያውም አንዳንዶቹ በጣም የተሳሳቱ መሆናቸው በዘመናዊ ሳይንስ ተረጋግጧል። በዛሬው ጊዜም እንኳ የመማሪያ መጻሕፍትን የሚያዘጋጁ ሰዎች መጻሕፍቱን በቅርቡ ከተገኘ እውቀት ጋር ለማስማማት ሲሉ በየጊዜው ማረም ያስፈልጋቸዋል። በሌላ በኩል ግን መጽሐፍ ቅዱስን ያስጻፈው ፈጣሪ ሲሆን ቃሉም “ለዘላለም ጸንቶ [እንደሚኖር]” ራሱ መጽሐፍ ቅዱስ ይናገራል።​—1 ጴጥሮስ 1:25

ምሳሌ፦ የሙሴ ሕግ፣ እስራኤላውያን “ከሰፈር ውጭ” ጉድጓድ ቆፍረው እንዲጸዳዱና በኋላም አፈር እንዲመልሱበት ያዝዝ ነበር። (ዘዳግም 23:12, 13) እስራኤላውያን የእንስሳም ሆነ የሰው በድን ከነኩ በውኃ መታጠብ ነበረባቸው። (ዘሌዋውያን 11:27, 28፤ ዘኍልቍ 19:14-16) የሥጋ ደዌ በሽታ ያለባቸው ሰዎች በሽታቸው ተላላፊ እንዳልሆነ እስኪረጋገጥ ድረስ ተገልለው እንዲቀመጡ ይደረግ ነበር።​—ዘሌዋውያን 13:1-8

ዘመናዊው የሕክምና ሳይንስ ምን ያሳያል? ዛሬም ቢሆን ቆሻሻን በተገቢው መንገድ ማስወገድ፣ እጅን መታጠብና የታመሙ ሰዎች ከሌሎች ጋር እንዳይቀላቀሉ ማድረግ በሽታን ለመከላከል የሚረዱ ውጤታማ ዘዴዎች ናቸው። የዩናይትድ ስቴትስ የበሽታ መቆጣጠሪያና መከላከያ ማዕከል (ሲዲሲ)፣ መጸዳጃ ቤት ወይም ሌላ ቆሻሻ ማስወገጃ መንገድ በሌለበት አካባቢ ሊወሰድ ስለሚገባው እርምጃ ሲገልጽ “ከማንኛውም የውኃ አካል ቢያንስ 30 ሜትር ርቃችሁ ተጸዳዱ፤ እንዲሁም ዓይነ ምድራችሁን ቅበሩ” ይላል። የዓለም የጤና ድርጅት እንደሚለው ደግሞ ማኅበረሰቦች ዓይነ ምድርን በአግባቡ የሚያስወግዱ ከሆነ በተቅማጥ በሽታ የመያዝ አጋጣሚያቸው በ36 በመቶ ይቀንሳል። ሐኪሞች በድን ከነኩ በኋላ እጃቸውን ካልታጠቡ ብዙ ታካሚዎች በበሽታ እንዲጠቁ እንደሚያደርጉ ከተገነዘቡ 200 ዓመት እንኳ አይሞላም። ዛሬም ቢሆን እጅን መታጠብ “በሽታዎች እንዳይዛመቱ ለመከላከል የሚረዳ ከሁሉ የበለጠ ውጤታማ ዘዴ እንደሆነ” ሲዲሲ ይገልጻል። የሥጋ ደዌ ወይም ሌላ ዓይነት በሽታ ያለባቸው ሰዎች ከሌሎች ጋር እንዳይቀላቀሉ ማድረግን በተመለከተስ ምን ማለት ይቻላል? ሳውዲ ሜዲካል ጆርናል የተባለው መጽሔት በቅርቡ እንደገለጸው “ወረርሽኝ እንደጀመረ አካባቢ፣ ይበልጥ እንዳይዛመት ለመቆጣጠር የሚረዳው ብቸኛው ውጤታማ መንገድ የታመሙ ግለሰቦች ከሌሎች ጋር እንዳይቀላቀሉ ማድረግ ሳይሆን አይቀርም።”

ታዲያ ምን ይመስልሃል? ማንኛውም ጥንታዊ የሃይማኖት መጽሐፍ ከዘመናዊው ሳይንስ ጋር ይስማማል ብለህ ትጠብቃለህ? ወይስ መጽሐፍ ቅዱስ ልዩ የሆነ መጽሐፍ ነው ትላለህ?

መጽሐፍ ቅዱስን የተለየ የሚያደርገው ምንድን ነው? በጥንት ዘመን የተዘጋጁ ጽሑፎች የተጻፉት በተመሳሳይ ወቅት ቢሆንም እንኳ ብዙውን ጊዜ እርስ በርስ ይጋጫሉ። በተለያዩ ሰዎች፣ በተለያየ ወቅትና ቦታ የተጻፉ መጻሕፍት ደግሞ እርስ በርስ የመስማማታቸው አጋጣሚ እጅግ ጠባብ ነው። በሌላ በኩል ግን መጽሐፍ ቅዱስ በውስጡ የሚገኙትን 66 መጻሕፍት ያስጻፋቸው አንድ አካል እንደሆነ ይገልጻል፤ በመሆኑም እነዚህ መጻሕፍት እርስ በርስ የሚስማሙ ከመሆናቸውም ሌላ ስለ አንድ ዓይነት መልእክት ይናገራሉ።​—2 ጢሞቴዎስ 3:16

ምሳሌ፦ በ16ኛው መቶ ዘመን ዓ.ዓ. የኖረ ሙሴ የተባለ እረኛ፣ የሰው ልጆችን የሚያድን “ዘር” እንደሚመጣ በመጽሐፍ ቅዱስ የመጀመሪያ መጽሐፍ ላይ ጽፎ ነበር። ይህ ዘር ከአብርሃም፣ ከይስሐቅና ከያዕቆብ የትውልድ ሐረግ እንደሚመጣ ቆየት ብሎ በዚሁ መጽሐፍ ላይ ተተንብዮ ነበር። (ዘፍጥረት 3:15፤ 22:17, 18፤ 26:24፤ 28:14) ከ500 ዓመታት በኋላ ነቢዩ ናታን፣ ዘሩ ከንጉሥ ዳዊት የዘር ሐረግ እንደሚመጣ ገለጸ። (2 ሳሙኤል 7:12) ከአንድ ሺህ ዓመታት በኋላ ደግሞ ሐዋርያው ጳውሎስ፣ ዘሩ ኢየሱስንና የተመረጡ ተከታዮቹን ያቀፈ እንደሚሆን አብራራ። (ሮም 1:1-4፤ ገላትያ 3:16, 29) በመጨረሻም የዚህ ዘር አባላት ስለ ኢየሱስ በምድር ላይ እንደሚመሠክሩ፣ ወደ ሰማይ እንደሚሄዱ እንዲሁም ከእሱ ጋር ለ1,000 ዓመት እንደሚገዙ የሚናገር ትንቢት በመጽሐፍ ቅዱስ የመጨረሻ መጽሐፍ ላይ ተጻፈ፤ ይህ ትንቢት የተነገረው በመጀመሪያው መቶ ዘመን ዓ.ም. መገባደጃ ላይ ነበር። ኢየሱስንና የተመረጡ ተከታዮቹን ያቀፈው ይህ ዘር ዲያብሎስን ያጠፋል፤ እንዲሁም የሰው ልጆችን ያድናል።​—ራእይ 12:17፤ 20:6-10

የመጽሐፍ ቅዱስ ተንታኞች ምን ይላሉ? ልዊ ጎሴን የተባሉ ምሁር 66ቱን የመጽሐፍ ቅዱስ መጻሕፍት በሚገባ ከመረመሩ በኋላ “በአንድ ሺህ አምስት መቶ ዓመታት ውስጥ በበርካታ ሰዎች የተጻፈው ይህ መጽሐፍ ያለው የሚያስገርም ስምምነት” በጣም እንዳስደነቃቸው ጽፈዋል፤ አክለውም ‘ጸሐፊዎቹ የአምላክ ልጅ ዓለምን እንዴት እንደሚቤዥ የሚገልጸውን ታሪክ ሙሉ በሙሉ ባይረዱትም ተመሳሳይ ዓላማ ለማሳካት ያለማሰለስ ጥረት አድርገዋል’ ብለዋል።​—ቴአፕኑስቲ​—ዘ ፕሌናሪ ኢንስፓይሬሽን ኦቭ ዘ ሆሊ ስክሪፕቸርስ

ታዲያ ምን ይመስልሃል? ከ1,500 በሚበልጡ ዓመታት ውስጥ 40 በሚያህሉ ሰዎች የተጻፈ አንድ መጽሐፍ እርስ በርሱ ይስማማል ብለህ ትጠብቃለህ? ወይስ መጽሐፍ ቅዱስ ልዩ የሆነ መጽሐፍ ነው ትላለህ?