Watchtower INTERNET MÜLEYECHI LIFRU
Watchtower
INTERNET MÜLEYECHI LIFRU
mapudungun
ü
  • ñ
  • Ñ
  • ü
  • Ü
  • BIBLIA
  • FILLQUE PUBLICACION
  • FILLQUE TRAHUN
  • nwt Éxodo 1:1-40:38
  • Éxodo

Ngelai video tüfachi troquiñ meu.

Müna huesa, pepi pengelngelai ti video.

  • Éxodo
  • Hue Mapu ñi Biblia
Hue Mapu ñi Biblia
Éxodo

ÉXODO

1 Jacob, Israel ca feipingequelu, amulu Egipto mu compañnieyu caque quiñeque tañi pu fotüm ca tañi familia engün. Tüfa tañi üi Jacob ñi pu fotüm: 2 Rubén, Simeón, Leví, Judá, 3 Isacar, Zabulón, Benjamín, 4 Dan, Neftalí, Gad ca Aser. 5 Jacob ñi pu cüpanche, 70 che ürque. José deu mülerquefui Egipto mapu mu. 6 Rupachi tripantu lai José, tañi pu peñi ca com pu che mülelu José ñi antü mu. 7 Pu Israel che* nierpuingün fentren yall ca alün-ngerpuingün. Pichiñma mu müten fentren-ngeingün ca nehuen-ngeingün. Feimu apolfingün com feiti mapu.

8 Rupalu tripantu, quiñe hue lonco ülmen ngünenierpui Egipto mapu mu. Tüfa quimlafi ta José. 9 Fei ti lonco ülmen feipifi tañi pu che: “¡Ahuem cai! Pu Israel che doi alün-ngeingün ca doi nehuen-ngeingün iñchiñ mu. 10 Quintuaiñ chumngechi ñi alün-ngerpunoal engün. Femnoliyiñ ca mülefule quiñe hueichan,* quiñehuafuingün taiñ pu caiñe engün, quehuayafeiñmu, fei tripatuafuingün tüfachi mapu mu”.

11 Fei elcünungei quiñeque lonco ñi dicümtucuafiel* pu Israel che, femngechi ñi doi cüdahual engün ca ñi deumayal epu huaria, Pitom ca Raamsés pingei. Feiti mu trapümngequefui Faraón ñi chemcün ca iyael. 12 Doi dicümtucungelu rume, doyelchi mai alün-ngerpuingün. Püdtripaingün* huall püle. Feimu pu Egipto che rume llicaniefingün tati pu Israel che. 13 Pu Egipto che cutrancafingün pu Israel che ca dicümtucufingün ñi esclavongeal. 14 Cutrancafingün dicümtucufilu engün ñi rume cüdahual. Elungei ñi cüdahual engün fotra mu,* ñi deumayal ladrillo ca ñi femal epe fill cüdau lelfün mu. Cutrancafingün fentren cüdau mu, esclavongelu engün cai.

15 Fei hula Egipto ñi lonco ülmen dungufi ta epu hebrea püñeñelfe, Sifrá ca Pua pingeingu. 16 Feipifi engu: “Quellumequefilmu pu hebrea domo ñi choyüal, inaduamaimu ti pichiche. Huentrungele, langümafimu. Domongele, elcünuafimu”. 17 Huelu ti püñeñelfe rume yamniefingu* ta Chau Ngünechen,* feimu femlaingu chem ñi feipieteu Egipto ñi lonco ülmen. Doi mai langümlafingu pu huentru püñeñ. 18 Fei hula ti lonco ülmen Egipto mu mütrümfi* ti püñeñelfe. Feipifi engu: “¿Chumngelu* langümlafimu pu huentru püñeñ?”. 19 Ti epu domo huiñoldungufingu* ta Faraón: “Pu hebrea trürlaingün Egipto domo mu. Tüfachi pu domo nehuen-ngei engün. Feimu puulu pu püñeñelfe, deu püñeñürqueingün”.

20 Feimu Chau Dios cümelcafi ti pu püñeñelfe. Fei pu Israel che doi alün-ngerpuingün ca rume nehuen-ngerpuingün. 21 Ti epu püñeñelfe rume yamniefingu ta Chau Dios, feimu elueyu ñi nieal püñeñ engu. 22 Fei Faraón feipifi com tañi pu che: “Nilo leufü mu ütrüftucufimün com pu hebreo huentru püñeñ hue choyüngelu. Re domo püñeñ elcünuafimün”.

2 Feichi antü mu quiñe huentru Leví ñi pu che, niefi quiñe domo Leví ñi troquiñche mu. 2 Fei hula ti domo niepüñeñcülei, choyüfi quiñe huentru püñeñ. Pefilu ñi rume cüme adngen, ellcacünufi* cüla cüyen. 3 Pepi ellcanofilu, nüi quiñe cülco* ca pepicafi ñi connoal ti co.* Ponhuitu elcünufi ti pichiche, fei ellcacünufi alüpürachi cachu mu ina Nilo leufü mu. 4 Ti pichiche ñi lamngen fülcülerquei.* Ngüneduamniefi chem tañi rupamequen.

5 Fei Faraón ñi ñahue müñetumei Nilo leufü mu. Pu domo ñi serfiqueteu ina leufü mu trecayahui. Fei Faraón ñi ñahue pefi ti cülco* ti alüpürachi cachu mu. Feimu müten cüpalelen pifi tañi esclava. 6 Nülanentufilu ti cülco,* pefi ti pichiche ñi ngümamequen, cutranpiuqueyefi, fei feipi: “Quiñe hebreo pichiche ürque”. 7 Fei ti pichiche ñi lamngen ramtufi ta Faraón ñi ñahue: “¿Yemeafun quiñe hebrea domo tami quelluaeteu, fei ñi moyolafiel ti pichiche?”. 8 “Felei, ¡amunge!” feipieyu Faraón ñi ñahue. Feimeu müten ti pichi domo amui ñi yemeafiel ti pichiche ñi ñuque. 9 Faraón ñi ñahue feipifi ti domo: “Yetufinge tüfachi pichiche ca moyolfinge, fei iñche culliayu”. Feimeu ti domo yetufi ti pichiche ca moyolfi. 10 Tremlu ti pichiche, yeleltufi ta Faraón ñi ñahue. Quisu püñeñyefi, Moisés* üituculelfi ca feipi: “Iñche entumefiñ co mu”.

11 Fütra huentrulu Moisés, pemefi tañi pu chaf hebreo peñi ñi quimal fente ñi cüdaumequen engün. Fei pei quiñe Egipto huentru ñi hulelcamequefiel quiñe hebreo. 12 Huall püle adquintui, inei no rume ngerquelai, fei langümfi ti Egipto che ca ellcacünufi cuyüm mu.

13 Ca antü mu Moisés tripai, fei pei epu hebreo mequelu ñi quehuan. Feimu feipifi tati huesa femlu: “¿Chumngelu* hulelcamequefimi tami peñi?”. 14 Fei huiñoldungui:* “¿Inei ta loncocünueimu ca juezcünueimu ta iñchiñ meu? ¿Feitichi Egipto huentru reque langümaen?”. Feimu Moisés llicai ca raquiduami: “¡Deu quimngerquei mai tañi femün!”.

15 Faraón quimlu ñi rupan, ayüfui ñi langümafiel ta Moisés. Huelu Moisés lefmahui, amui ñi mülenagal Madián mapu mu. Puulu üyeu, ina rünganco* anücünuhui. 16 Ti sacerdote Madián mapu mu regle ñahue nierquei. Amuingün feitichi rünganco mu ñi nentumeal co, fei ñi tucuafiel cheu ñi pütocoquen tañi chau ñi ufisa. 17 Huelu acuingün caquelu camañfe, fei quechanentufingün pu domo, rumel femcaqueingün. Moisés pefilu tüfa, huitrapürai ñi quelluafiel* pu domo, fei pütocolfi tañi pu ufisa. 18 Pu domo huiñotulu tañi chau Reuel* ñi ruca mu, quisu raquiduamcülehuei, ramtufi engün: “Huiñofemtuimün fachantü, ¿chem rupai?”. 19 Huiñoldunguingün:* “Quiñe Egipto huentru incaeiñmeu pu camañfe mu. Entuleleiñmu co cütu ca pütocolfi taiñ ufisa”. 20 Fei Reuel ramtufi tañi pu ñahue: “¿Cheu mülei? ¿Chumngelu* elcünufimün üyeu? Mütrümafimün,* quiñentrür iyaiñ”. 21 Feimu Reuel mülenagnge pifi ta Moisés, feman pi. Fei elufi tañi ñahue Ziporá ñi nieafiel. 22 Ziporá nierpui quiñe püñeñ, fei Moisés üituculelfi Guersom* ca feipi: “Ca mapu chengetun tüfa mu”.

23 Rupai fentren tripantu,* fei Egipto ñi lonco ülmen lai. Huelu pu Israel che tañi esclavongen mu amulei ñi afduammequen ca ñi ngümacaumequen cutrancahun mu. Feimu ngümacahun mu llellipuniefingün ta Chau Dios ñi quelluaeteu. 24 Chau Dios allcütui ñi ngümamequen engün, fei eluhui ñi huechunentuafiel chem ñi eldungucünulelfiel ta Abrahán, Isaac ca Jacob. 25 Chau Dios ngüneduami ñi cutrancaumequen pu Israel che, fei cutranpiuqueyefi engün.

3 Madián mapu meu ti sacerdote Jetró pingei, Moisés tañi chedcui. Moisés camañquefi Jetró tañi ufisa. Quiñe antü yenielu ti ufisa conhue antü püle huellin mapu mu,* puhui Chau Ngünechen ñi dullielchi huincul mu, Horeb pingei. 2 Fei Moisés ngüneduami quiñe üicülechi zarza, fei hueihuiñ cütral meu* peufaluhueyu Jehová tañi cüme püllü. Moisés cüme ngüneduamfilu ti zarza, lüfmequelai ti cütral mu. 3 Fei Moisés feipi: “Fülconan* ñi ngüneduamal feitachi cangechi dungu ñi rupamequen ca quiman chumngelu* ti cütral lüpümlafi ti zarza”. 4 Chau Jehová pefi ta Moisés ñi fülconmequen ñi adquintual. Fei Chau Dios ti zarza mu mütrümfi,* feipifi: “¡Moisés! ¡Moisés!”. Quisu huiñoldungui:* “Tüfa mu mülen”. 5 Chau Dios feipifi: “Doi fülconquilnge. Entunge tami ocota,* huitraleimi lifngechi mapu mu”.

6 Ca feipifi: “Iñche tami chau ñi Ngünechen, Abrahán ñi Ngünechen, Isaac ñi Ngünechen ca Jacob ñi Ngünechen”. Moisés llicai ñi leliafiel ta Chau Ngünechen, feimu tacucünui ñi ange. 7 Chau Jehová feipi: “Rüfcünu mai ngüneduamün chumngechi ñi cutrancaumequen tañi pu che Egipto mapu mu. Pu lonco dicümtucuniefingün* tañi rume cüdahual, feimu allcün ñi huirarmequen engün tañi quellungeal. Cüme quimnien ñi cutrancaumequen engün. 8 Montulmeafiñ engün pu Egipto che meu. Entuafiñ feichi mapu mu ca yeafiñ engün quiñe fütra cüme mapu meu, cheu ñi mülen fentren lichi ca miel.* Feitichi mapu mu mülei pu Canaán che, pu Het che,* pu amorreo che, pu perizita che, pu heveo che ca pu jebuseo che. 9 Iñche allcün ñi huirarmequen pu Israel che. Ca pefiñ chumngechi ñi cutrancamequeteu ca dicümtucunieteu pu Egipto che. 10 Feula cüpange. Huercüayu, amuaimi Faraón mu. Entuafimi Egipto mu tati pu Israel che, iñche tañi pu che”.

11 Huelu Moisés feipifi ta Chau Dios: “¿Inei am ta iñche ñi amual Faraón mu ca ñi entuafiel pu Israel che Egipto mapu mu?”. 12 Huelu Chau Dios huiñoldungui:* “Iñche afcadinieayu. Feimu tami maneluhual iñche tami huercüfiel, tüfa feipicünuayu: entufilmi tañi pu che Egipto mu, cüpayaimün tüfachi huincul mu, fei püramyemuan ta iñche, Chau Ngünechen”.

13 Huelu Moisés feipifi ta Chau Ngünechen: “Amufuli pu Israel che mu ca feipifili ‘Tamün cuifiqueche yem ñi Ngünechen huercüeneu eimün mu’, ramtungeafun chi ‘¿Inei pingei?’. Fei, ¿chem feipian?”. 14 Chau Dios huiñoldungufi* ta Moisés: “Iñchengean Chem tañi Dulliel”.* Ca feipi: “Fei tüfa feipiafimi pu Israel che: ‘Feiti Iñchengean pingelu huercüeneu ta eimün mu’”. 15 Fei Chau Dios huiño feipifi ta Moisés:

“Tüfa mülei tami feipiafiel pu Israel che: ‘Chau Jehová, tamün cuifiqueche yem ñi Ngünechen, Abrahán ñi Ngünechen, Isaac ñi Ngünechen ca Jacob ñi Ngünechen huercüeneu eimün meu’. Tüfa tañi üi, rumel müleai, com tamün pu cüpanche quimaeneu tüfachi üi meu. 16 Feula amutunge, trahulafimi tati pu loncolelu Israel mu ca feipiafimi: ‘Chau Jehová, tamün cuifiqueche yem ñi Ngünechen, Abrahán ñi Ngünechen, Isaac ñi Ngünechen ca Jacob ñi Ngünechen peufaluhueneu ca feipieneu: “Rüfcünu llemai peniehuiyiñ ta eimün ca ngüneduamün tamün femmequengeel Egipto mu. 17 Feimu feipicünuhuayiñ, lifrenentuhuayiñ pu Egipto che mu, femngechi tamün cutrancahuenoaeteu. Yehuayiñ quiñe mapu cheu ñi mülen fentren lichi ca miel. Feitichi mapu mu mülei pu Canaán che, pu Het che, pu amorreo che, pu perizita che, pu heveo che ca pu jebuseo che”’.

18 Pu loncolelu allcütuaimu. Fei eimi ca pu loncolelu Israel meu amuaimün cheu ñi mülen ti lonco ülmen Egipto mu ca feipiafimün: ‘Chau Jehová, pu hebreo che ñi Ngünechen, dungueiñmeu. Feimu fürenemuiñ, elumuiñ taiñ amual huellin mapu mu cüla antü, femngechi taiñ eluafiel chalintucun* taiñ Chau Ngünechen Jehová’. 19 Iñche cüme quimnien ti lonco ülmen Egipto mu elulayaimünmeu tamün amual. Dicümtucufili, fei hula femai. 20 Feimu iñche fampuhulan tañi cuhu, cutrancayafiñ Egipto, afmatun dungu feman tiye mu. Com tüfa rupale, quisu eluaimünmeu tamün amual. 21 Cafei femcünuan pu Egipto che tamün füreneaeteu. Fei tripalmün, fentren chemcün yeaimün. 22 Caque quiñeque domo ngillatuafi tati domo mülelu tañi ruca mu ca tañi carucache tacun ca itrofill chemcün plata ca orongelu,* fei tuculelafi tañi pu huentru püñeñ ca domo püñeñ. Müntuñmayafimün* tañi falinque chemcün ñi nieel pu Egipto che”.

4 Huelu Moisés huiñoldungufi:* “Feyentunoelimu ca allcütunoelimu engün, ¿chuman cai? Feipiaingün ‘Chau Jehová peufaluulai eimi mu’”. 2 Fei Chau Jehová ramtufi: “¿Chem am ta nieimi tami cuhu mu?”. Moisés huiñoldungufi:* “Quiñe retrü”. 3 Chau Dios feipifi: “Ütrüfnacümfinge mapu mu”. Femlu, ti retrü quiñe filucünuhui. Feica müten Moisés quiñepülecünuhui. 4 Chau Jehová feipifi ta Moisés: “Fampuhulfinge tami cuhu ca nüfinge cülen püle”. Moisés fampuhuli tañi cuhu ca nüfi, fei ti filu retrüngetui. 5 Chau Dios feipifi: “Femngechi quimaingün Chau Jehová tami peufaluhueteu, fei engün tañi cuifiqueche yem ñi Ngünechen, Abrahán ñi Ngünechen, Isaac ñi Ngünechen ca Jacob ñi Ngünechen”.

6 Chau Jehová ca feipifi: “Füreneen, miñche tami tacun tucunge tami cuhu, rücu püle”. Fei Moisés tucui tañi cuhu miñche tañi tacun. Nentufilu, ¡tañi cuhu lepra cutran nierquei! ¡Flangcülerquei pire reque! 7 Chau Dios ca feipifi: “Huiño tucufinge tami cuhu miñche tami tacun”. Fei Moisés huiño tucui ñi cuhu tañi tacun meu. Nentufilu, ¡tañi cuhu huiño tremoleturquei!* 8 Chau Dios feipifi: “Feyentunoelmu cam duamnofile engün hunen afmatun dungu, cangelu afmatun dungu feyentuafingün. 9 Amulele tañi feyentunon engün tüfachi epu afmatun dungu mu ca allcütunoelmu, fei entumeaimi co Nilo leufü mu. Fei hutrunacümafimi* ancülechi mapu mu. Feitichi co mollfüñngetuai ti mapu mu”.

10 Fei Moisés feipifi ta Jehová: “Ahuem Chau Jehová, cuñilen. Iñche pepi cüme dunguquelan, cuifi ca tüfa hula no rume tami dungumequefiel ta iñche, eimi tami cüdaufe. Ñochi dunguquen ca fanei tañi quehun”. 11 Chau Jehová ramtueyu: “¿Inei am elufi ñi dungual tati pu che? ¿Inei am quetrocünuafui cam pilucünuafui quiñe che? ¿Inei am eluafui ñi peloleal cam ñi traumaleal quiñe che? Iñche, Chau Jehová, femquen ta tüfa, ¿felelai am? 12 Tüfa hula amutunge. Dungulmi, iñche afcadinieayu ca quimeltuayu chem tami feipial”. 13 Huelu Moisés huiñoldungui:* “Ahuem Chau Jehová, cuñilen, cangelu che huercüafuimi, füreneen, chem che rume tami ayünieel”. 14 Fei Chau Jehová rume illcutufi* ta Moisés, feipifi: “¿Nielaimi am tami peñi Aarón, ti Leví che? Quisu rume quim dungui, deu cüpaleuyei tami pepayaeteu. Peelmu, quisu* rume ayühuai. 15 Feipiafimi com tayu nütramcan ca feipifinge ta Aarón chem ñi feipial. Dungulmu, iñche afcadiniehuayiñ ca quimeltuleluhuayiñ chem tamu femal. 16 Aarón dunguafi tati pu che eimi tami femafel. Eimi feipiafimi ta Aarón Chau Ngünechen ñi feipiel. 17 Tami cuhu mu yeafimi tüfachi retrü, feiti retrü mu femaimi afmatun dungu”.

18 Fei Moisés huiñotui cheu ñi mülen tañi chedcui Jetró, feipifi: “Füreneen, eluen tañi amutual, ayülen ñi huiñotual Egipto mu. ¿Petu mongelecapelaingün tañi pu peñi? Amuli, quiman”. Jetró feipifi ta Moisés: “Tüngcülen amutunge”.* 19 Fei hula Madián mapu mu Chau Jehová feipifi ta Moisés: “Amunge, huiñotunge ta Egipto mu. Deu laingün com pu huentru ayünielu tami langümaeteu”.

20 Fei hula Moisés quiñe burro mu püramfi tañi domo ca tañi pu fotüm, fei trecacünuhui ñi huiñotual Egipto mapu mu. Ca yeniei Chau Dios ñi retrü tañi cuhu mu. 21 Fei Jehová feipifi ta Moisés: “Mülepulmi Egipto mu, tañi nehuen meu femnge afmatun dungu Faraón ñi adquiñ meu. Iñche elcünuan ñi yafü piuquengeal ti Faraón, feimu elulayafi tati pu che ñi amutual. 22 Mülei tami feipiafiel ti Faraón: ‘Fei tüfa ñi feipiel Chau Jehová: “Israel, iñche tañi fotüm, tañi hunen fotüm. 23 Feimu feipieyu: elufinge ñi tripayal tañi fotüm, femngechi tañi poyeaeteu. Femnolmi, langümafiñ tami fotüm, tami hunen fotüm”’”.

24 Amulelu engün ti rüpü mu cheu tañi umayal, Chau Jehová ñi cüme püllü trafmefi ta Moisés, ayüniefui ñi langümüñmayafiel tañi fotüm.* 25 Fei Ziporá nüi quiñe yungechi cura ca circuncidafi* tañi püñeñ. Fei puhulfi ti catrüelchi trahua* tati cüme püllü ñi namun meu,* fei feipi: “Tüfachi mollfüñ ñi duam mu, iñche tañi huentrungerpuimi”. 26 Fei ti cüme püllü* elueyu tañi amutual. Ziporá tañi circuncidafiel mu tañi püñeñ, feipi: “Tüfachi mollfüñ ñi duam mu, iñche tañi huentrungerpuimi”.

27 Fei hula Chau Jehová feipifi ta Aarón: “Amunge, trafmeafimi ta Moisés huellin mapu mu”.* Fei Chau Ngünechen ñi huincul meu Aarón trafmefi ta Moisés, chalifi ca trurufi.* 28 Moisés nütramelfi ta Aarón com tañi feipieteu Chau Jehová ca ñi huercüeteu. Ca feipifi chem afmatun dungu huercüeyu tañi femal. 29 Fei Moisés ca Aarón amuingu ñi trahuluhual com ti pu loncolelu engün Israel mu. 30 Aarón quimelelfi com ñi feipifiel Chau Jehová ta Moisés. Fei tati pu che ñi adquiñ meu, Moisés femi afmatun dungu. 31 Ti pu che feyentueyu. Pu Israel che quimlu engün Chau Jehová ñi duamnieteu ca ñi peel tañi cutrancaumequen, lloyünagingün ca pochongnagingün.*

5 Fei Moisés ca Aarón amuingu Faraón mu ca feipifingu: “Tüfa ñi feipiel Chau Jehová, Israel ñi Ngünechen: ‘Elufinge ñi tripayal tañi pu che, femngechi trahuluhuaingün tañi poyeaeteu huellin mapu meu’”.* 2 Fei ti Faraón huiñoldungui:* “¿Inei am ta feitichi Jehová? ¿Chumngelu* iñche allcütuafiñ ca eluafiñ ñi tripayal pu Israel che? Quimlafiñ ta Jehová ca elulayafiñ ñi tripayal engün”. 3 Fei feipifingu: “Pu hebreo che ñi Ngünechen dungueiñmeu. Fürenemuiñ, elumuiñ taiñ amual huellin mapu mu cüla antü, femngechi eluafiyiñ chalintucun* taiñ Chau Dios Jehová. Femnoliyiñ, castigayaiñmeu quiñe cutran meu cam femcünuai taiñ langümngeal fütra cuchillo mu”. 4 Ti lonco ülmen Egipto mu huiñoldungueyu:* “Aarón, Moisés, ¿chumngelu am* ayünieimu ti pu che ñi elcünual tañi cüdau? ¡Huiñotumün tamün cüdau mu!”. 5 Ti Faraón ca feipi: “¡Tüfei! Fentren cüdaufe mülei tüfa meu. ¡Huelu eimu cüpa catrütufimu ñi cüdahual engün!”.

6 Feichi antü mu müten Faraón elufi quiñe dungu ñi femal pu loncolelu ca tati pu quelluquelu: 7 “Elulayafimün pinu tati pu che ñi deumayal ladrillo. Quisu engün mülei tañi quintumeafiel. 8 Tunten* ladrillo ñi deumaquefel cuifi ca fenten mülei ñi deumayal feula. Doi pichin femaimün pilayafimün. Chofüngeingün,* feimu feipiyauqueingün: ‘¡Cüpa amutuiñ! ¡Ayünieiñ eluafiel chalintucun taiñ Chau Ngünechen!’. 9 Doi fentren cüdau elufimün. Cüdaumequepe engün müten, fei ñi allcütunoal coilaque dungu”.

10 Fei pu loncolelu ca pu quelluquelu feipifingün tati pu che: “Tüfa ñi feipiel Faraón: ‘Eluuhuelayayiñ pinu. 11 Feula eimün cheu rume quintumeaimün pinu. Tunten ladrillo tamün deumaqueel ellaca mu ca fenten deumayaimün’”. 12 Ti pu che com Egipto mapu mu miyahuingün, congilhue mu amuingün ñi quintumeal pinu. 13 Fei pu loncolelu dicümtucumequefingün,* feipifingün: “Tunte tamün femün feichi elungelu pinu, ca fenten deumayaimün feula”. 14 Faraón ñi pu loncolelu elfalcünufingün quiñeque Israel che ñi quelluconcüleal. Huelu hulelcafingün ca ramtufingün: “Tunten ladrillo tamün entuel huiya ca fachantü, ¿chumngelu* trürngelai tamün entuquefel ellaca mu?”.

15 Fei pu Israel che quelluquelu pemefingün ta Faraón hueñancün mu, feipifingün: “¿Chumngelu* cutrancamequefimi tami pu cüdaufe? 16 Inei no rume elulaeiñmu pinu, huelu feipingeiñ ‘Deumamün ladrillo’. Tami pu che ñi culpan mu hulelcamequengeiñ”. 17 Huelu ti Faraón huiñoldungufi:* “¡Chofüngeimün!* ¡Com eimün chofüngeimün! Feipimequeimün: ‘Ayünieiñ taiñ amutual. Cüpa elufiyiñ chalintucun ta Chau Jehová’. 18 ¡Amutumün! ¡Huiño cüdaumün! Elungelayaimün pinu, huelu doi pichin ladrillo deumalayaimün”.

19 Tati pu Israel che quelluquelu feipingerqueingün: “Tunten ladrillo tamün entuquefel ellaca mu, ca fenten entuaimün fill antü”. Feimu cüdaungechi dungu rupamequefuingün. 20 Moisés ca Aarón üngümniefingu* pu quelluquelu ñi tripayal cheu ñi mülen ta Faraón. Fei tripalu engün trahuluhuingün. 21 Feimeu müten feipingei ta Moisés ca Aarón: “Chau Jehová inaduampe ca juzgape tamu femün. Eimu tamu duam meu ti Faraón ca tañi pu cüdaufe üdeeiñmeu. Tucufimu reque quiñe fütra cuchillo tañi cuhu meu taiñ langümaeteu”. 22 Fei Moisés dungufi ta Chau Jehová, feipifi: “Chau Jehová, ¿chumngelu am* cutrancamequefimi tüfachi pu che? ¿Chumngelu am huercüen? 23 Iñche pemefilu müten ta Faraón ñi dunguafiel tami üi meu, quisu doi cutrancafi tati pu che. Huelu eimi chumlaimi rume tami lifrecünuafiel tami pu che”.

6 Fei Chau Jehová huiñoldungufi* ta Moisés: “Tüfa hula peaimi tañi chumafiel ti Faraón. Iñche tañi nehuen meu dicümtucuafiñ,* fei eluaimünmeu tamün tripayal. Cafei tañi nehuen meu femcünuan tamün huemünentuaeteu* ti mapu mu”.

2 Chau Dios feipifi ta Moisés: “Iñche ta Jehová. 3 Iñche ta Chau Ngünechen Com Nehuen Nielu, femngechi peufaluuquefun ta Abrahán, Isaac ca Jacob. Huelu quimeltulafiñ engün chem pifel tañi üi, Jehová. 4 Cafei eldungucünufiñ engün ñi eluafiel Canaán mapu, feichi mapu ñi mülequefel engün catripanche reque.* 5 Pu Egipto che esclavoyefingün pu Israel che. Huelu allcüñmafiñ chumngechi eyütumequen engün ca raquiduamtucuniequen tañi eldungucünufiel.

6 Feimu feipifinge pu Israel che: ‘Iñche ta Chau Jehová. Lifrecünuhuayiñ feitichi fanechi cüdau tamün eluqueteu pu Egipto che ca esclavongehuelayaimün. Montuluhuayiñ tañi nehuen meu ca castigayafiñ pu Egipto che. 7 Eimün iñche tañi pu chengerpuaimün ca iñche tamün Chau Ngünechen ngean. Eimün cüme quimaimün iñche ta Jehová, tamün Chau Ngünechen, iñche tamün lifrecünumequefiel fanechi cüdau Egipto mu. 8 Yehuayiñ feichi mapu tañi eldungucünufiel ta Abrahán, Isaac ca Jacob. Ca eluhuayiñ tamün ngen-ngeal. Iñche ta Chau Jehová’”.

9 Fei hula Moisés quimelelfi feichi huercün dungu pu Israel che. Huelu fei engün allcütulaeyu, rume hueñancülefuingün ca rume cutrancaumequefuingün tañi esclavongen meu.

10 Fei Chau Jehová feipifi ta Moisés: 11 “Dungumefinge ta Faraón, ti lonco ülmen Egipto mu. Elcünupe ñi tripayal pu Israel che quisu tañi mapu meu”. 12 Fei Moisés huiñoldungufi* ta Chau Jehová: “Pu Israel che allcütulaeneu rume. Ca rume cüdautuquen tañi dungual, fei ¿chumngelu am* allcütuaeneu ti Faraón?”. 13 Huelu Chau Jehová huiño feipifi ta Moisés ca Aarón chem tañi feipiafiel engu tati pu Israel che ca ti Faraón, ti lonco ülmen Egipto mu. Femngechi ñi entuafiel pu Israel che Egipto mapu mu.

14 Tüfa pu loncolelu caque familia Israel meu. Rubén, Israel ñi hunen fotüm ürque. Tüfa tañi pu fotüm: Hanok, Palú, Hezrón ca Carmí. Tüfa Rubén ñi pu che.

15 Tüfa Simeón tañi pu fotüm: Jemuel, Jamín, Ohad, Jakín, Zóhar ca Shaúl, ti Canaán domo ñi püñeñ. Tüfa Simeón ñi pu che.

16 Fei tüfa Leví tañi pu fotüm, caque quiñeque ñi pu familia engün. Fei ta Guersón, Cohat ca Merarí. Leví 137 tripantu mongelerpui.

17 Tüfa Guersón tañi pu fotüm, caque quiñeque tañi familia engün. Fei ta Libní ca Simeí.

18 Cohat tañi pu fotüm, fei ta Amram, Izhar, Hebrón ca Uziel. Cohat 133 tripantu mongelerpui.

19 Merarí tañi pu fotüm, fei ta Mahlí ca Musí.

Fei tüfa caque quiñeque ñi pu familia cüpalu pu Leví che meu.

20 Amram nierpufi ta Jokébed, tañi chau ñi lamngen. Fei ti domo choyüfi ta Aarón ca Moisés. Amram 137 tripantu mongelerpui.

21 Izhar tañi pu fotüm, fei ta Coré, Néfeg ca Zicrí.

22 Uziel tañi pu fotüm, fei ta Misael, Elizafán ca Sitrí.

23 Aarón niefi Eliseba, Aminadab ñi ñahue, Nahsón ñi lamngen ürque. Fei hula Eliseba choyüfi ta Nadab, Abihú, Eleazar ca Itamar.

24 Tüfa Coré tañi pu fotüm: Asir, Elcaná ca Abiasaf. Fei tüfa pu Coré che ñi pu familia.

25 Eleazar, Aarón tañi fotüm, nieñmafi Putiel quiñe tañi ñahue. Fei hula ti domo choyüfi quiñe huentru püñeñ, Finehás pingei.

Tüfa pu loncolelu Leví tañi pu fotüm meu, caque ñi familia engün.

26 Fei tüfa Aarón ca Moisés ñi pu cüpanche. Chau Jehová feipifi engu: “Troquiñcünuafimu pu Israel che ca entuafimu Egipto mapu mu”. 27 Aarón ca Moisés dungumefingu ta Faraón, ti lonco ülmen Egipto mu. Femingu ñi entuafiel pu Israel che Egipto mu.

28 Feichi antü Chau Jehová ñi dungufiel ta Moisés Egipto mu, 29 Jehová feipifi ta Moisés: “Iñche ta Chau Jehová. Com tami feipifiel feipiafimi ta Faraón, ti lonco ülmen Egipto mu”. 30 Moisés feipifi ta Chau Jehová: “Huelu iñche rume cüdautuquen tañi dungual, fei ¿chumngechi am allcütuaeneu ti Faraón?”.

7 Fei Chau Jehová feipifi ta Moisés: “Elfalcünueyu tami dungumeafiel ta Faraón iñche tañi üi mu.* Ca tami peñi Aarón eimi tami huerquen-ngeai. 2 Iñche com tami feipifiel, ca femngechi feipiafimi tami peñi Aarón. Quisu dunguafi ta Faraón. Fei ti Faraón eluafi pu Israel che ñi tripayal tüfachi mapu meu. 3 Iñche ca elcünuan Faraón ñi yafü piuquecünuhual ca feman fentren afmatun dungu Egipto mapu mu. 4 Huelu ti Faraón allcütulayaimünmeu. Iñche tañi pu Israel che* rume alün-ngeingün. Huelu com entuafiñ engün, fei pengelcünuan tañi nehuen* Egipto mapu mu. Rume castigayafiñ ta Egipto ñi entuafiel tañi pu che. 5 Castigafili ta Egipto ca entufili tañi pu Israel che, fei hula pu Egipto che quimtucuaingün iñche ta Chau Jehová ngen”. 6 Moisés ca Aarón femingu Chau Jehová tañi huercüeteu. Com tañi feipin femingu. 7 Dungufilu engu ta Faraón, Moisés nierquei 80 tripantu, Aarón cai 83 tripantu.

8 Fei hula Chau Jehová feipifi ta Moisés ca Aarón: 9 “Feipielmu ti Faraón ‘Femaimu quiñe afmatun dungu’, eimi feipiafimi ta Aarón ‘Nüfinge tami retrü ca ütrüfnacümfinge Faraón ñi adquiñ meu’. Fei ti retrü quiñe fütra filucünuhuai”. 10 Fei Moisés ca Aarón pemefingu ta Faraón ca femingu com tañi feipieteu Jehová. Fei Faraón ñi adquiñ meu ca tañi pu cüdaufe, Aarón ütrüfnacümfi tañi retrü, quiñe fütra filucünuhui. 11 Huelu ti Faraón mütrümfi* pu quimque huentru, pu calcu ca pu sacerdote* Egipto mu. Tüfa engün tañi calcu dungu meu, Aarón reque femingün. 12 Caque quiñeque engün ütrüfnacümfingün tañi retrü mapu meu, fei fütraque filucünuhuingün. Huelu Aarón tañi retrü lümüñmaeyu engün. 13 Huelu chumngechi feipicünui Chau Jehová, amulei ñi yafü piuquengen ta Faraón, allcütulafi ta Moisés ca Aarón.

14 Chau Jehová feipifi ta Moisés: “Ti Faraón elulafi ñi tripayal tati pu che. Yafü piuquengei tati. 15 Hule pulihuen meu pemeafimi ti Faraón. Quisu amuai Nilo leufü mu, fei inaltu leufü mu müleaimi tami trafmeafiel. Tami cuhu mu yeafimi ti retrü filucünuulu nga. 16 Mülei tami feipiafiel ta Faraón: ‘Chau Jehová, pu hebreo che ñi Ngünechen, huercüeneu tami feipiafiel: “Elufinge tañi pu che ñi tripayal engün, femngechi tañi poyeaeteu huellin mapu meu”.* Huelu fantepu mu petu femlaimi. 17 Tüfa ñi feipiel Chau Jehová: “Feitichi retrü ñi nieel tañi cuhu mu, cupafnacümafiñ Nilo leufü. Fei mollfüñcünuhuai ti co. Femngechi quimaimi iñche ta Chau Jehová ngen. 18 Ti pu challhua mülelu Nilo leufü mu layaingün ca ti leufü huesa nümüai. Pepi pütocolayafingün ti co pu Egipto che”’”.

19 Fei hula Chau Jehová feipifi ta Moisés: “Feipifinge ta Aarón: ‘Nüfinge tami retrü, fampuhulfinge tami cuhu huente co Egipto meu, tañi leufü mu, huitrunco,* menoco ca cheu ñi ngülümngequen co. Fei com ti co mollfüñcünuhuai’. Müleai mollfüñ com Egipto mapu mu, mollfüñcünuhuai ti co ngülümniengelu mamüll ca cura metahue mu”. 20 Feica müten Moisés ca Aarón femingu Chau Jehová ñi feipieteu. Aarón huitrañpürami tañi retrü ti Faraón ca tañi pu cüdaufe ñi adquiñ meu, fei cupafnacümfi ti co ñi mülen Nilo leufü mu. Feitichi leufü mollfüñcünuhui. 21 Pu challhua laingün, ti leufü rume huesa nümüi, fei pu Egipto che pepi pütocolafingün ti co Nilo leufü mu. Com Egipto mapu apolerquei mollfüñ mu.

22 Huelu pu sacerdote Egipto mu, ca femngechi femingün tañi calcu dungu meu. Fei chumngechi feipicünui Chau Jehová, Faraón amulei tañi yafü piuquengen, allcütulafi ta Moisés ca Aarón. 23 Fei Faraón huiñotui tañi ruca mu, huelu duamcünulafi ñi rupamequen. 24 Pu Egipto che pepi pütocolafingün co Nilo leufü mu. Feimu inaltu leufü rüngamequefuingün ñi peal co tañi pütocoal. 25 Regle antü rupai Chau Jehová ñi mollfüñcünufiel Nilo leufü.

8 Chau Jehová feipifi ta Moisés: “Amunge cheu ñi mülen ta Faraón, feipiafimi: ‘Tüfa ñi feipin Chau Jehová: “Elufinge tañi pu che ñi tripayal tañi poyeaeteu. 2 Elunofilmi tañi pu che ñi tripayal, cutrancayafiñ com Egipto mapu llünqui mu. 3 Nilo leufü apoleai llünqui mu. Ca tripayaingün ti co mu. Conaingün tami ruca mu, cheu tami umautuquen ca tami cahuitu mu. Ca amuaingün tami pu cüdaufe ñi ruca mu, com tami pu che mu puhuaingün. Conaingün tami horno mu* ca tami fatia mu* cheu tami masaquen. 4 Fentren llünqui puhuai eimi mu, tami pu che mu ca com tami pu cüdaufe mu”’”.

5 Fei hula Chau Jehová huercüfi ta Moisés: “Feipifinge ta Aarón: ‘Fampuhulnge tami cuhu ca tami retrü huente leufü mu, ti huitrunco tripalu Nilo mu ca menoco mu. Femcünunge ñi puhual Egipto mapu mu fentren llünqui’”. 6 Aarón fampuhuli tañi cuhu huente co ñi mülen Egipto mu. Feica müten ti pu llünqui tripaingün ñi apolafiel Egipto mapu. 7 Huelu tati pu sacerdote* ca femngechi femingün tañi calcu dungu mu. Femcünuingün ñi tripayal llünqui, com Egipto mapu mu puhuingün. 8 Fei hula Faraón mütrümfi* ta Moisés ca Aarón, feipifi: “Llellipufimu ta Chau Jehová tañi montulaeteu iñche ca tañi pu che llünqui mu. Eluafiñ ñi tripayal tati pu che, femngechi ñi eluafiel chalintucun* ta Chau Jehová”. 9 Fei Moisés feipifi ta Faraón: “Eimi dulliafuimi chem antü iñche ngillatuafiñ ta Chau Dios. Femngechi eimi, tami pu cüdaufe, tami troquiñche ca tami fillque ruca montuaimün llünqui meu. Nilo leufü meu müten müleai llünqui”. 10 “Hule femaimi” huiñoldungui* Faraón. Feimu Moisés feipifi: “Femngeai chumngechi tami feipin. Fei quimaimi inei no rume trürümfalngelayafui taiñ Chau Dios Jehová mu. 11 Mülehuelayai llünqui tami fillque ruca mu, montulngeaimün eimi, tami pu cüdaufe ca com tami pu che. Nilo leufü mu müten mülehueai llünqui”.

12 Fei Moisés ca Aarón tripatuingu Faraón tañi adquiñ mu. Moisés llellipufi ta Jehová ñi ngehuenoal llünqui ñi huercülelfiel ta Faraón. 13 Chau Jehová femi Moisés ñi feipieteu. Fei pu llünqui laingün fillque ruca meu, hulngiñ mu ca lelfün meu. 14 Pu Egipto che trapümfingün ca rentrücünufingün ti llünqui huall püle. Fei ti mapu rume huesa nümüi. 15 Faraón ngüneduamlu ñi mülehuenon llünqui, ca huiño yafü piuquecünuhui. Allcütulafi ta Moisés ca Aarón, chumngechi feipicünui Chau Jehová.

16 Fei Chau Jehová dungufi ta Moisés: “Feipifinge ta Aarón: ‘Fampuhulfinge tami retrü ca cupafnacümfinge ti mapu. Ti trufür pichique pülüngetuai com Egipto mapu mu’”. 17 Femngechi femingu. Aarón fampuhulfi tañi cuhu yenielu ti retrü ca cupafnacümfi ti mapu, fei ti pichique pülü hualloñmafingün tati pu che ca tati pu culliñ. Com Egipto mapu mu, ti trufür pichique pülüngetui. 18 Pu sacerdote* ca ayüfuingün ñi entual pichique pülü calcu dungu meu, huelu pepil-lafingün. Fei pu pichique pülü hualloñmaniefingün tati pu che ca tati pu culliñ. 19 Fei pu sacerdote feipifingün ta Faraón: “Tüfa Chau Dios mu cüpai”.* Huelu Faraón amulei tañi yafü piuquengen. Allcütulai chumngechi feipicünui Chau Jehová.

20 Fei Chau Jehová feipifi ta Moisés: “Pulihuen mu huitrange ca trafmefinge ta Faraón, quisu amuai leufü mu. Fei feipimeafimi: ‘Tüfa ñi feipiel Chau Jehová: “Elufinge ñi tripayal tañi pu che femngechi tañi poyeaeteu. 21 Huelu elunofilmi ñi tripayal tañi pu che, huercülelayu pütroquiñ.* Ca huercülelafiñ tami pu cüdaufe, tami pu che ca tami fillque ruca. Feitichi pütroquiñ apolafingün Egipto ñi fillque ruca. Huall püle tacuafingün ti mapu. 22 Feichi antü mu cuñiutucuafiñ Gosén mapu cheu ñi mülen tañi pu che. Tiye mu mülelayai pütroquiñ. Feimu quimtucuaimi, iñche, Chau Jehová, tüfachi mapu mu mülen. 23 Tañi femafiel tami pu che, femlayafiñ iñche tañi pu che. Tüfachi afmatun dungu rupayai hule”’”.

24 Femngechi femi Chau Jehová. Rume fentren pütroquiñ puhuingün Faraón ñi ruca mu ca tañi pu cüdaufe ñi ruca mu. Com Egipto mapu mu puhuingün. Ti pütroquiñ huesalcafingün ti mapu. 25 Fei hula ti Faraón mütrümfi ta Moisés ca Aarón, feipifi engu: “Amumün, eluafimün chalintucun tamün Chau Dios tüfachi mapu meu”. 26 Huelu Moisés huiñoldungufi:* “Cümelai, femlayafuiñ. Pu Egipto che ünufalngelu troquiquefingün chem taiñ cüpa chalintuculelfiel ta Chau Jehová, iñchiñ taiñ Chau Ngünechen. Fei quisu engün tañi adquiñ meu chalintuculiyiñ tañi ayüquenofiel engün, ¿curatupelayafeiñmu cai? 27 Feimu cüla antü meu amuaiñ huellin mapu meu.* Tiye mu eluafiyiñ chalintucun taiñ Chau Dios Jehová. Femngechi huercüeiñmeu taiñ femal”.

28 Fei Faraón feipi: “Eluhuayiñ tamün amual huellin mapu mu, eluafimün chalintucun tamün Chau Dios Jehová. Huelu nehue camapu amulayaimün. Ca llellipuafimün iñche mu”. 29 Fei Moisés feipi: “Feula amutuchi, llellipuafiñ ta Chau Jehová. Femngechi eimi Faraón, tami pu cüdaufe ca tami pu che hule montulngeaimün pütroquiñ meu. Eimi Faraón feipirquefimi pu Israel che ñi tripayal engün tañi eluafiel chalintucun ta Chau Jehová, huelu femlaimi nga tami feipin. Feimu tüfa hula huiño ngünencamulayaiñ”. 30 Fei hula Moisés tripai cheu ñi mülen ti Faraón ca llellipufi ta Chau Jehová. 31 Fei Chau Jehová femi Moisés tañi llellipufiel. Ti Faraón, tañi pu cüdaufe ca tañi pu che montulngeingün pütroquiñ meu. Quiñe no rume mülehuelai ti mapu mu. 32 Huelu ti Faraón amulei tañi yafü piuquengen, elulafi tati pu che ñi tripayal engün.

9 Fei Chau Jehová feipifi ta Moisés: “Mülei tami feipimeafiel ta Faraón: ‘Tüfa ñi feipiel Chau Jehová, pu hebreo che ñi Ngünechen: “Elufinge ñi tripayal tañi pu che, femngechi tañi poyeaeteu. 2 Huelu elunofilmi ñi tripayal engün ca nünacümfilmi, 3 iñche, Chau Jehová, tañi nehuen meu langümafiñ tami pu culliñ. Contuaeyu quiñe rume huesa cutran tami pu cahuellu, burro, camello, huaca ca ufisa. 4 Huelu Chau Jehová ñi femafiel pu Egipto che ñi culliñ, femlayafi Israel che ñi pu culliñ. Quiñe culliñ no rume ñi nieel pu Israel che lalayai”’”. 5 Chau Jehová señaantücünui, feipi: “Iñche, Chau Jehová, hule feman chem ñi feipicünuel tüfachi mapu mu”.

6 Quiñe antü rupalu, Chau Jehová femi tañi feipicünuel. Pu Egipto che ñi fillque culliñ lanquepi engün. Huelu Israel che ñi pu culliñ, quiñe no rume lalai. 7 Ti Faraón huercüi tañi pu cüdaufe ñi inaduamal chem tañi rupan. Fei peingün ñi lanon quiñe culliñ no rume pu Israel che meu. Quimlu rume Faraón tüfachi dungu, elulafi tati pu che ñi tripayal, amulelu cai tañi yafü piuquengen.

8 Fei hula Chau Jehová feipifi ta Moisés ca Aarón: “Tamu epu cuhu meu nüfimu mulpun mülelu quiñe horno mu.* Fei Moisés ütrüfentuafi Faraón ñi adquiñ meu. 9 Fei ti mulpun trufürngetuai ca tacunieafi com Egipto mapu. Feitichi trufür puule tati pu che ca tati pu culliñ meu, apoleai engün fütraque pitru mu”.

10 Fei entuingu mulpun quiñe horno meu ca huitracünuhuingu Faraón ñi adquiñ meu. Moisés ütrüfpüramfi ti mulpun, fei puulu tati pu che ca tati pu culliñ meu, apolfi fütraque pitru meu. 11 Pu sacerdote* pepi amulaingün cheu ñi mülen Moisés, quisu engün am ca contueyu ti pitru caquelu pu Egipto che reque. 12 Huelu Chau Jehová elcünufi ñi huiño yafü piuquengetual ti Faraón. Quisu allcütulafi, femngechi rupai Chau Jehová ñi feipicünufiel ta Moisés.

13 Fei hula Chau Jehová feipifi ta Moisés: “Hule pulihuentu huitrayaimi. Pemeafimi ta Faraón. Feipifinge: ‘Tüfa ñi feipiel Chau Jehová, pu hebreo che ñi Ngünechen: “Elufinge tañi pu che ñi tripayal engün, femngechi tañi poyeaeteu. 14 Tüfa hula huercülelayu fillque cutrancahun, cafei tami pu cüdaufe ca tami pu che. Fei quimaimi mapu meu ngelai inei no rume tañi trürümaeteu iñche. 15 Ayüfuli, iñche tañi nehuen meu deu castigayafeyu ca tami pu che. Huercühuafuyiñ quiñe huesa cutran, fei eimi mülehuelayafuimi mapu mu. 16 Huelu ayünien tami pengelelafiel com tañi nehuen ca ñi huldungungeal iñche tañi üi huall mapu püle. Feimu elcünueyu tami petu mongeleal. 17 Huelu amulei tami yafü piuquengen, feimu elulafimi ñi tripayal tañi pu che. 18 Hule fanten hora mu nacümafiñ fentren pire.* Turpu pengequelafui femngechi pire Egipto mapu mu. 19 Feimu cerrantucufalfinge com tami pu culliñ ca com tami nieel lelfün mu. Quiñe huentru cam quiñe culliñ mülenagle lelfün mu ca ellcaunole,* ti pire langümaeyu”’”.

20 Faraón quiñeque tañi pu cüdaufe yamürpufingün* ta Chau Jehová. Feimu pürüm huercüfingün tañi pu cüdaufe ca tañi pu culliñ ñi ellcahuam. 21 Huelu caquelu duamcünulafingün Chau Jehová ñi feipin. Fei elcünufingün tañi pu cüdaufe ca tañi pu culliñ lelfün mu.

22 Chau Jehová feipifi ta Moisés: “Huitrañpüramfinge tami cuhu huenu mu. Fei nagai pire com Egipto mapu mu. Nagai huente tati pu che mu, pu culliñ ca ti anümca mülelu lelfün mu Egipto mapu meu”. 23 Feimu Moisés huitrañpürami tañi retrü huenu mu. Jehová huercüi tralcan ca pire. Nagpai cütral* mapu mu. Jehová nacümniefi pire Egipto mapu mu. 24 Mülerquei pire ca cütral huilüfmequelu rangi pire mu. Turpu femngechi pirequelafui Egipto mapu mu. 25 Apümcafi com ñi mülen lelfün Egipto mapu mu ca apümcafi pichique ca fütraque anümca mülelu lelfün mu. 26 Gosén mapu mu turpu naglai pire, cheu ñi mülen pu Israel che.

27 Fei ti Faraón mütrümfalfi* ta Moisés ca Aarón, feipifi engu: “Tüfa hula quimtucun tañi culpan.* Chau Jehová norngei, huelu tañi pu che ca iñche huesa femiyiñ. 28 Llellipufimu ta Chau Jehová fentecünual ti tralcan ca ti pire. Fei eluhuayiñ tamün amutual, mülenaglayaimün tüfa mu”. 29 Moisés huiñoldungui:* “Tripali müten ti huaria meu, fampuhulafiñ tañi cuhu Chau Jehová ñi adquiñ meu, fei fentecünuai ti pire ca ti tralcan. Femngechi quimaimi Chau Jehová ngen-ngei ti mapu mu. 30 Huelu tüfa rupale rume, eimi ca tami pu cüdaufe eluulayaimün tamün yamnieafiel ta Chau Jehová. Iñche quimtucunien”.

31 Ti cahuella* epe ancülerquei ca ti lino anümca rayülerquei, huelu com ñami. 32 Ti cachilla* petu ancülerquelai, feimu ñamlai. 33 Fei Moisés tripai tati huaria mu cheu ñi mülen ta Faraón. Fampuhuli tañi cuhu Jehová tañi adquiñ meu, fei fentecünui ti pire, ti tralcan ca ti mahun. 34 Huelu Faraón yafü piuquecünuhui, huiño culpai* pefilu ñi fentecünun ti mahun, ti pire ca tati tralcan. Ca inaconingün tañi pu cüdaufe. 35 Fei ti Faraón amulei tañi yafü piuquengen. Elulafi tati pu Israel che ñi tripayal engün, chumngechi Chau Jehová feipicünulelfi ta Moisés.

10 Chau Jehová feipifi ta Moisés: “Pemefinge ta Faraón. Iñche elcünun ñi yafü piuquengeal quisu ca tañi pu cüdaufe. Femngechi femün ñi pengelelafiel ñi afmatun dungu. 2 Tüfa femngechi elcünun tami nütramcayafiel tami pu fotüm ca tami lacu chumngechi ñi cutrancafiel pu Egipto che ca chem afmatun dungu femün quisu engün mu. Rüfcünu eimün quimaimün iñche ta Jehová ngen”.

3 Feimu Moisés ca Aarón pemefingu ta Faraón, feipifingu: “Tüfa ñi feipin Chau Jehová, pu hebreo che ñi Ngünechen: ‘¿Tunteñma am* chaftumequeaen? Elufinge tañi tripayal ñi pu che, femngechi tañi poyeaeteu. 4 Catrütumequefilmi tañi pu che ñi tripayal, hule cüpalafiñ langosta* tami mapu meu. 5 Pu langosta com tacuafi ti mapu, pengen-ngelayai. Pu langosta iyafingün com ñi apümcanoel ti pire* ca com tati anümca choyümequelu lelfün mu. 6 Apolafingün tami fillque ruca, tami pu cüdaufe ñi ruca ca com ruca mülelu Egipto mapu meu. Tami pu chau ca tami pu cuifiqueche turpu pequelafingün tüfachi dungu ñi rupan’”. Fei Moisés ca Aarón tripaingu cheu ñi mülen ta Faraón.

7 Fei hula Faraón ñi pu cüdaufe feipieyu: “¿Tunteñma am cuñihun mu tucuaiñmu taiñ mongen tüfachi huentru? Elufinge ñi tripayal tüfachi pu che ñi poyeafiel engün tañi Chau Dios Jehová. ¿Ngüneduamlaimi am ñi rume huesalcalen ta Egipto?”. 8 Fei hula huiño cüpalngei Moisés ca Aarón Faraón ñi adquiñ mu. Fei feipifi engu: “Amuaimün tamün poyeafiel tamün Chau Dios Jehová. Huelu feipimuan, ¿inei engün am amuai eimün meu?”. 9 Fei Moisés feipifi: “Trahuluhuaiñ taiñ poyeafiel Chau Jehová, feimu com amuaiñ, taiñ pu hueche, taiñ pu fütaqueche, taiñ pu fotüm, taiñ pu ñahue, taiñ pu ufisa ca taiñ pu huaca”. 10 Faraón feipi: “¿Eluupeafuyiñ mai tamün tripayal eimün ca tamün pu yall? ¿Rüfcünu raquiduamqueimün tamün quellunieteu Jehová? Quimfali llemai tamün femal huesaque dungu. 11 ¡Femlayan! Re huentru müten amuaingün ñi poyeafiel ta Jehová. ¿Ellaca mu femngechi feipimulan ama?”. Fei hula quechanentungeingu cheu ñi mülen ta Faraón.

12 Fei Chau Jehová feipifi ta Moisés: “Fampuhulfinge tami cuhu Egipto mapu meu, fei cüpayai pu langosta com tüfachi mapu mu ca iyafingün ti anümca ti pire ñi apümnoel”. 13 Feica müten Moisés fampuhuli ti retrü Egipto mapu mu. Fei Chau Jehová femcünui ñi cüpayal puelche cürüf com antü ca com pun. Ca antü mu pulihuen ti puelche cürüf cüpalfi ti pu langosta. 14 Ti pu langosta apolfingün Egipto mapu, tacufingün huall püle. Rume huesa dungu, turpu mülequelafui rume fentren langosta, chumcaunorume ca mülelayai. 15 Tacufingün feitichi mapu ca curülehuei. Ifigün com ti cachu mülelu ti mapu mu ca com ti fün anümca ti pire ñi apümnoel. Mülehuelai quiñe tapül no rume ti anümca mu com Egipto mapu mu.

16 Feimeu müten Faraón mütrümfi* ta Moisés ca Aarón, feipifi engu: “Culpan* tamu Chau Dios Jehová mu ca eimu meu. 17 Fürenemuan, tüfa hula rulpacünuaimu tañi culpan.* Llellipuafimu tamu Chau Dios Jehová, fei nentuaeneu tüfachi rume huesa dungu langümchequelu”. 18 Moisés tripai cheu ñi mülen ti Faraón, fei llellipufi ta Jehová. 19 Feimu Chau Jehová eluhui ñi cañpülecünual ti cürüf, conhue antü püle cüpai fütra cürüf. Tüfa yefi pu langosta ca ütrüftucufi Quelü lafquen mu. Quiñe langosta no rume mülehuetulai com Egipto mapu mu. 20 Huelu Chau Jehová elcünui ñi yafü piuquengeal ti Faraón, feimu tüfa elulafi ñi tripayal pu Israel che.

21 Fei hula Chau Jehová feipifi ta Moisés: “Huitrañpüramfinge tami cuhu huenu mu. Fei quiñe fütra dumiñ, rume huesa dumiñ, nagpayai ca tacunacümafi Egipto mapu”. 22 Feimeu müten Moisés huitrañpürami tañi cuhu huenu mu. Fei quiñe fütra dumiñ nagpai ca tacunacümfi com Egipto mapu cüla antü mu. 23 Pu Egipto che hueluquentu peulaingün, cüla antü tripalaingün cheu ñi mülen. Huelu cheu ñi mülen pu Israel che mülei pelon. 24 Feimu Faraón mütrümfi ta Moisés, feipifi: “Amumün tamün poyeafiel ta Jehová. Tamün pu yall ca amuafuingün. Huelu pu ufisa ca pu huaca mülecayaingün”. 25 Huelu Moisés feipifi: “Eimi ca elumuaiñ* culliñ taiñ langümafiel ca chalintuculelafiel taiñ Chau Dios Jehová. 26 Ca taiñ pu culliñ yenieafiyiñ, quiñe no rume elcünulayafiyiñ tüfa mu. Quiñeque engün eluafiyiñ ta Chau Dios Jehová taiñ poyeafiel. Puuliyiñ üyeu, fei ta quimaiñ chem taiñ chalintuculelafiel ta Chau Jehová”. 27 Huelu Chau Jehová elcünui ñi huiño yafü piuquengeal ta Faraón, fei elulafi tati pu che ñi tripayal. 28 Fei Faraón feipifi ta Moisés: “¡Amutunge! ¡Cüpa pehuelaeyu! Huiño pemeafiñ pilayaimi. Femülmi, feichi antü mu müten layaimi”. 29 Fei Moisés feipieyu: “Tami feipin feman. Huiñohuelayan tami pepayafiel”.

11 Tüfa hula Chau Jehová feipifi ta Moisés: “Cüpalan ca quiñe huesa dungu ñi cutrancayafiel ta Faraón ca Egipto. Fei hula quisu eluhuai tamün tripayal tüfa mu. Eluelmünmu tamün tripayal, rüfcünu quechanentuaimünmeu. 2 Feipiafimi pu Israel che: ‘Com pu huentru ca com pu domo mülei ñi ngillatuafiel tañi carucache fillque chemcün oro ca platangelu’”. 3 Chau Jehová femcünui tati pu Egipto che ñi füreneafiel pu Israel che. Moisés yamniengei* com Egipto mapu meu. Com pu che yamnieyu, Faraón ñi pu cüdaufe cütu.

4 Moisés feipifi ta Faraón: “Tüfa ñi feipin Chau Jehová: ‘Rangipun püle miyahuan com Egipto mu. 5 Com pu hunenque fotüm mülelu Egipto mu layaingün, tati Faraón ñi hunen fotüm ca tati doi illamfalchi esclava* ñi hunen püñeñ. Ca layaingün hunenque culliñ. 6 Fente tañi cutrancahun, allcün-ngeai quiñe fütra huirarün com Egipto mapu mu. Femngechi huirarün turpu allcüngequelafui ca allcüngehuelayai. 7 Quiñe trehua no rume huancülayaeyu tati pu Israel che ca tañi pu culliñ. Femngechi quimaimün Chau Jehová femquelafi pu Israel che chumngechi ñi femquefiel tati pu Egipto che’. 8 Fei com tami pu cüdaufe cüpayaingün iñche mu, pochongnagaingün* ca feipiaingün: ‘Amutunge ca tati pu che tami allcütuqueteu’. Fei iñche tripayan”. Feipilu tüfa, Moisés illculen tripai* cheu ñi mülen ta Faraón.

9 Fei Chau Jehová feipifi ta Moisés: “Ti Faraón allcütulayaimünmeu. Femngechi pengelan doi afmatun dungu Egipto mapu mu”. 10 Moisés ca Aarón femürqueingu com caquelu afmatun dungu Faraón ñi adquiñ mu. Huelu Chau Jehová elcünui ñi yafü piuquengeal ta Faraón, feimu elulafi tati pu Israel che ñi tripayal tati mapu meu.

12 Fei hula Chau Jehová feipifi ta Moisés ca Aarón Egipto mapu mu: 2 “Eimün meu, tüfa tati hunen cüyen-ngeai fillque tripantu mu. 3 Dunguaimu pu Israel che ñi adquiñ mu, feipiafimu: ‘Conle 10 antü tüfachi cüyen mu caque quiñeque familia, caque quiñeque ruca, mülei ñi nüafiel quiñe cordero. 4 Huelu rume pichingele ti familia, ingelayafui com ti cordero. Feimu mülei tamün mütrümafiel* tamün carucatu doi fülcülelu* ñi misahual eimün tamün ruca mu. Mülei tamün ngüneduamal tunten* che ñi mülen ca tunten ñi iyal caque quiñeque che, fei hudamcayafimün ti cordero. 5 Ti hue caniru* mülefui ñi nieal quiñe tripantu müten ca ñi cüme tremoleal. Ca dullingeafui quiñe cordero cam quiñe pichi chifu.* 6 Ti cordero mülei tamün püntücünuafiel,* conle 14 antü tüfachi cüyen mu nentuafimün. Caque quiñeque familia Israel mu mülei ñi langümafiel ella pun.* 7 Fei mülei tamün pütefafiel pichin mollfüñ tati puerta ñi marco mu, huenu, huele ca man püle. Femaimün tüfa feichi ruca mu cheu tamün iyal.

8 Feichi pun müten mülei tamün iyafiel ti ilo. Cütral mu cancatuafimün, fei iyafimün cofque engu nienolu fayümhue* ca fürechi tucucan. 9 Huelu ilayafimün ilo afülenolu cam huadcümngelu co mu. Doi mai com cancatuafimün cütral mu, ti lonco, ti matra, com ñi nieel ponhuitu.* 10 Echelcünulayafimün* ilo tamün iyafiel ca antü pulihuen mu. Sofrale, mülei tamün lüpümafiel cütral mu. 11 Matu iyaimün. Femülmün, pepicaucülemün tamün tripayal,* ocotatulemün* ca nünieafimün tamün retrü. Tüfa tati Pascua ñi püramyengeal ta Chau Jehová. 12 Tüfachi pun rupayan huall püle com Egipto mapu mu. Langümafiñ com pu hunenque fotüm ca hunenque culliñ mülelu Egipto mapu mu. Juzgayafiñ ca cutrancayafiñ com pu dios ñi nieel pu Egipto che. Iñche ta Chau Jehová. 13 Ti mollfüñ pengelai chem ruca mu tamün mülen. Fei pefili ti mollfüñ, rulpacünuafiñ. Cutrancafili pu Egipto che, iñche cutrancaulayayiñ ta eimün.

14 Tüfachi antü mülei tamün acordanieafiel.* Feimu fill tripantu eimün ca tamün pu cüpanche fiestañmayafimün ta Chau Jehová. Tüfa hula elcünungei tüfachi ley dungu ñi amulerpual. 15 Regle antü cofquetuaimün nienolu fayümhue.* Puule ti hunen antü entuafimün ti fayümcülechi masan tamün ruca mu. Fei tüfachi regle antü meu quiñe che ifile chem rume ñi nieel fayümhue, mülei ñi langümngeal.* 16 Tati hunen antü ca tati regle antü femaimün falin trahun. Cüdaulayaimün feichi antü, pepicayafuimün müten chem tamün iyal.

17 Mülei tamün femal tati Fiesta ti Fayümngenochi Cofque, tüfachi antü mu am entuhuayiñ com eimün pu Israel che,* Egipto mapu meu. Com tamün pu cüpanche ca mülei ñi acordanieafiel* tüfachi antü. Tüfa hula elcünungei tüfachi ley dungu ñi amulerpual. 18 Tati hunen cüyen conle 14 antü nagantü meu, mülei tamün cofquetual fayümhue* nienolu. Femaimün tüfa puule hula 21 antü nagantü meu. 19 Regle antü mu ngequilpe fayümngechi masan tamün ruca mu. Inei rume ifile chem rume nielu fayümhue,* mülei ñi langümngeal,* catripanche* cam Israel chengeafui rume. 20 Chem no rume nielu fayümhue* ilayaimün. Com tamün ruca mu iyaimün fayümngenochi cofque’”.

21 Feica müten Moisés mütrümfi com pu loncolelu Israel mu, feipifi engün: “Caque quiñeque eimün amumün ca dullimün quiñe hue culliñ,* femngechi quisuque tamün familia iyafingün. Fei chalintucuafimün ñi fiestañmayafiel ti Pascua. 22 Trapümafimün ti mollfüñ quiñe lafatorio mu. Fei cütrüngcünuafimün pichique rou anümca* ca ifontucuafimün* ti mollfüñ mu. Feiti mollfüñ mu marcacünuafimün ti puerta ñi marco, huenu, huele ca man püle. Inei no rume mülelayai ñi tripayal tañi ruca mu hunle hula. 23 Chau Jehová rupayai Egipto mu ñi cutrancayafiel pu Egipto che. Fei pefile tati mollfüñ tati puerta ñi marco mu, huenu, huele ca man püle, Chau Jehová rulpacünuafi feitichi puerta. Langümlayafi quiñe no rume ñi mülen feitichi ruca mu.

24 Eimün mülei tamün femal tüfachi fiesta. Tüfachi huercün dungu rumel amulerpuai tami inanieafiel eimi ca tami pu fotüm. 25 Ca mülei tamün fiestañmayafiel feitichi antü conülmün ti mapu Chau Jehová tamün eluaeteu, femngechi tamün feipicünueteu. 26 Tamün pu fotüm ramtuelmünmeu ‘¿Chem adentulei feitichi fiesta eimün mu?’, 27 eimün huiñoldunguaimün* ‘Chalintucufiyiñ tüfachi culliñ ta Chau Jehová ñi fiestañmayafiel ti Pascua. Egipto mu rulpacünufi pu Israel che ñi ruca ca montulfi taiñ pu che cutrancafilu pu Egipto che’”.

Fei hula com ti pu che lucunagingün ca pochongnagingün.* 28 Pu Israel che femingün chem tañi feipicünufiel Chau Jehová ta Moisés ca Aarón. Femngechi femingün.

29 Rangipun mu Chau Jehová langümfi com ti hunenque fotüm mülelu Egipto mapu mu. Tati Faraón* ñi hunen fotüm ca tati presu ñi hunen fotüm cütu langümfi. Ca langümfi tati pu hunenque culliñ. 30 Feichi pun huitrapürai ti Faraón, tañi pu cüdaufe ca com pu Egipto che. Fei huaqueñcüleingün ñi ngümacahun, com pu hunenque fotüm larquei fill ruca mu. 31 Feichi pun müten ti Faraón mütrümfi ta Moisés ca Aarón, feipifi engu: “¡Matu amutumün! Eimün ca pu Israel che camapulemün tañi pu che mu. Amumün tamün poyeafiel ta Chau Jehová chumngechi tamu feipiel. 32 Yetufimün tamün ufisa ca huaca, chumngechi tamu feipiel. Huelu ngillatuñmamuan”.

33 Fei pu Egipto che dicümtucufingün* pu Israel che ñi matu elcünual ti mapu. Fei feipingün: “¡Amutunole engün, com iñchiñ layaiñ!”. 34 Fei ti pu che yetufingün ti fayümngenochi masan deumangelu rüngo mu ca ti fatia* cheu tañi masaquen engün. Impolfingün* tañi tacun meu ca meñcu yefingün. 35 Pu Israel che femingün chumngechi tañi feipieteu Moisés. Llellipufingün pu Egipto che tañi eluaeteu tacun ca fillque chemcün plata ca orongelu.* 36 Chau Jehová ñi duam mu pu Egipto che fürenefingün tati pu Israel che, feimu elufingün com tañi llellipuel. Fei pu Israel che com yetufingün pu Egipto che ñi nieel.

37 Fei pu Israel che tripaingün Ramesés mapu mu ñi puhual ta Sucot mapu, 600.000 huentru ürque.* Raquintucungelai pu pichiqueche. 38 Fei engün mu ca mülei fentren catripanche.* Ca yetufingün ufisa, huaca ca fentren culliñ. 39 Feichi masan ñi entufiel Egipto mu, eluhuingün ñi deumayal cofque fayümhue* nienolu. Fente ñi matu tripan Egipto mu, pepicalaingün roquiñ. Feimu ti cofque nielai fayümhue.

40 Pu Israel che elcünulu Egipto mapu, deu mülerquefuingün üyeu 430 tripantu. 41 Deu ñi rupan 430 tripantu, feichi antü mu Chau Jehová tañi pu che* com tripaingün Egipto mapu mu. 42 Feitichi pun fiestayaingün Chau Jehová ñi lifrenentueteu Egipto mapu mu. Pu Israel che ca com tañi pu cüpanche mülei ñi fiestayal feitichi pun ñi püramyeafiel ta Chau Jehová.

43 Feimu Chau Jehová feipifi ta Moisés ca Aarón: “Tüfa tati ley dungu ñi femngeal ti Pascua. Quiñe catripanche no rume* ngelai ñi iyafiel chem ñi chalintucungeel. 44 Fei inei rume niele quiñe esclavo ñi ngillafiel, mülei tañi circuncidayafiel. Femngechi müten ti esclavo iyafui chem ñi chalintucungeel. 45 Quiñe catripanche* ca quiñe cullingeel ñi cüdahual ngelai ñi iyafiel. 46 Ti cordero mülei ñi ingeal quiñe ruca mu müten. Mülelai ñi nentungeal ti ilo tati ruca mu ca trafoñmangelayai quiñe foro no rume. 47 Com pu Israel che mülei ñi fiestañmayafiel ti Pascua. 48 Quiñe catripanche* mülele eimün meu ca ayüle ñi fiestañmayafiel ti Pascua tañi püramyeafiel Chau Jehová, com pu huentru tañi ruca mu mülei tañi circuncidangeal. Femngechi müten fiestañmayafui, fei quiñe Israel chengerpuafui reque. Quiñe huentru no rume circuncidalenolu ilayafui chem chalintucungeel Pascua mu. 49 Pu Israel che ca pu catripanche* mülelu eimün meu, com mülei ñi inanieal tüfachi ley dungu”.

50 Com pu Israel che femingün chem tañi feipicünufiel Chau Jehová ta Moisés ca Aarón. Femngechi femingün. 51 Feichi antü mu müten Chau Jehová entufi com pu Israel che* Egipto mapu mu.

13 Chau Jehová feipifi ta Moisés: 2 “Püntücünulelen* pu Israel che ñi hunenque fotüm. Iñche ngen-ngean pu Israel che ñi hunenque fotüm ca pu culliñ ñi hunenque huentru coñi”.

3 Moisés feipifi tati pu che: “Loncontucunieaimün tüfachi antü tamün tripan Egipto mapu mu. Üye mu esclavongefuimün, huelu Chau Jehová tañi fütra nehuen meu entueimünmeu Egipto mu. Feimu llemai chem no rume ilayaimün nielu fayümhue.* 4 Tripayaimün tüfachi antü abib cüyen mu. 5 Chau Jehová feipicünufi* tami pu cuifiqueche yem tami eluaeteu quiñe mapu cheu ñi mülen fentren lichi ca miel.* Üye mu mülei pu Canaán che, pu Het che,* pu amorreo che, pu heveo che ca pu jebuseo che. Chau Dios yeelmeu üye mu, fiestañmanieafimi feitichi antü tüfachi cüyen. 6 Regle antü meu mülei tami iyafiel cofque nienolu fayümhue.* Fei ti reglengechi antü müleai quiñe fiesta ñi püramyengeal Chau Jehová. 7 Feitichi regle antü meu mülei ñi ingeal cofque nienolu fayümhue.* Nielayafimi chem rume nielu fayümhue. Tami mapu meu ngelai ñi müleal fayümngechi masan. 8 Feichi antü mülei tami feipiafiel tami fotüm: ‘Femquen ta tüfa tañi raquiduamtucunieafiel tañi femeteu Chau Jehová tripalu iñche Egipto mu’. 9 Tüfachi fiesta mu raquiduamtucunieafimi chem tañi rupan, huirintuculeai reque tami cuhu ca tami tol mu.* Femngechi Chau Jehová ñi ley mu dunguaimi, Jehová am tañi fütra nehuen mu entueimu Egipto mapu meu. 10 Fill tripantu femaimi chem ñi feipin tüfachi ley dungu feichi deu señaantücünungelu.

11 Chau Jehová feipicünueimu ca tami pu cuifiqueche yem tamün eluaeteu pu Canaán che ñi mapu. Fei yeelmu feitichi mapu mu, 12 mülei tami püntücünulelafiel* ta Chau Jehová com pu hunenque fotüm ca tami pu culliñ ñi hunenque huentru coñi. Com engün Chau Jehová ngen-ngei. 13 Tami ngillanentuafiel tati hunen choyüngeelchi pichi burro, hulaimi quiñe ufisa. Femnolmi, mülei tami trafolafiel tañi topel ti burro. Cafei mülei tami ngillanentuafiel tami pu hunenque fotüm.

14 Cüpalechi antü mu tami fotüm ramtuelmu ‘¿Chumngelu* femngequei tüfa?’, mülei tami feipiafiel ‘Chau Jehová tañi fütra nehuen mu entueiñmu Egipto mapu mu, cheu taiñ esclavoyengeel. 15 Faraón pilafui taiñ tripayal üye mu, feimu Chau Jehová langümfi com pu hunenque fotüm ca pu culliñ ñi hunenque coñi mülelu Egipto mapu meu. Feimu chalintuculelfiyiñ ta Chau Jehová com pu hunenque huentru coñi ca ngillanentufiyiñ com taiñ pu hunenque fotüm’. 16 Chau Jehová tañi fütra nehuen meu entueiñmu Egipto mapu mu. Feimu tüfachi fiesta mu raquiduamtucunieafimi chem tañi rupan, huirintuculeai reque tami cuhu ca tami tol meu”.*

17 Faraón elufilu tati pu Israel che ñi tripayal, Chau Dios yelafi engün feiti rüpü mu rupaquelu pu Filistea che ñi mapu mu, doi pichi amulelu rume. Femngechi femi Chau Dios feipilu cai: “Duamfalngefule pu che ñi quehuayal, ca raquiduam nietuafui, fei eluhuafuingün ñi huiñotual Egipto mu”. 18 Feimu Chau Dios femcünui tati pu che ñi cañpüle amual feiti rüpü rupaquelu huellin mapu mu* Quelü lafquen püle. Pu Israel che tripalu Egipto mu, adcünuhuingün quiñe troquiñ hueichafe reque* pepicaucülelu ñi hueichayal. 19 Fei Moisés yetufi José ñi foro. Rüfcünu eldungucünumuan feipirquefi José tati pu Israel che. Feipifi engün: “Rüfcünu llemai Chau Ngünechen quelluaimünmeu. Feimu yetufimün tañi foro tüfachi mapu meu” pirquei. 20 Pu Israel che tripaingün Sucot mapu mu, fei toltoupuingün* Ezam mapu mu, cheu ñi ellaconün ti huellin mapu.

21 Chau Jehová hunelei quisu engün meu. Antü mu adniefi engün quiñe tromü mu ca pun meu adniefi engün cütral mu.* Femngechi pu Israel che antü cam pun mu cütu amuleafuingün. 22 Fill antü ti tromü mülerquei tati pu che meu ca fill pun mülerquei ti cütral.

14 Chau Jehová feipifi ta Moisés: 2 “Huiñotumün pifinge pu Israel che. Toltoupe engün* Pihahirot mapu püle, rangi cheu ñi mülen Migdol ca ti lafquen. Üye mu puquintuafingün Baal-Zefón mapu. Inafül lafquen mu toltoupe engün Baal-Zefón mapu ñi adquiñ mu. 3 Fei hula Faraón feipiai pu Israel che mu: ‘Ñamquiyahuingün ca nampiyahuingün mapu mu. Pepi tripahuetulaingün huellin mapu mu’.* 4 Iñche eluhuan Faraón ñi yafü piuquengeal, feimu inantucuafi pu Israel che. Huelu iñche apümcayafiñ ti Faraón ca com tañi troquiñ hueichafe.* Femngechi pengelelafiñ tati pu che fente tañi nehuen-ngen iñche. Fei pu Egipto che rüfcünu quimaingün iñche ta Jehová”. Femngechi pu Israel che femingün com tañi feipingeel.

5 Fei hula quimelelngei ti lonco ülmen Egipto mu ñi lefmahun pu Israel che. Feimeu müten Faraón ca tañi pu cüdaufe huiño huitrautuingün tañi femün mu. Feipihuingün: “¿Chumngelu cai* femiyiñ? ¿Chumngelu lifrecünufiyiñ pu Israel che, taiñ pu esclavo?”. 6 Feimu Faraón huercüi ñi pepicangeal tañi hueichan carretela* ca yeniefi tañi pu soltau. 7 Yeniei tañi doi cümeque carretela, 600 ürque. Cafei yeniei com caquelu carretela Egipto mu. Caque quiñeque carretela mu püraconcülei pu soltau. 8 Chau Jehová elcünui ñi yafü piuquengeal Faraón, Egipto ñi lonco ülmen. Fei inantucufi tati pu Israel che. Huelu fei engün fentren maneluhun mu tripamequeingün. 9 Pu Egipto che inantucufingün tati pu Israel che. Fei engün toltohurqueingün* ina lafquen mu Pihahirot mapu püle, puquintufingün Baal-Zefón mapu. Fei com tati hueichan carretela ñi nieel ti Faraón, tati pu cahuellutun ca tañi troquiñ hueichafe fülcülerqueingün.*

10 Ti Faraón doi fülcontufilu engün, pu Israel che puquintuingün ca ngüneduamingün pu Egipto che tañi inantucunieteu. Fei pu Israel che rume pellqueingün,* huirarcülen ngillatufingün ta Chau Jehová tañi quelluaeteu. 11 Feipifingün ta Moisés: “¿Chumngelu* cüpalmuiñ taiñ layal tüfa mu, huellin mapu meu? ¿Ngelai ama cheu taiñ rüngaltucungeal Egipto mapu mu? ¿Chem femmuiñ am? ¿Chumngelu entumuiñ Egipto mu? 12 Egipto mu feipihuiyiñ: ‘Femcünumuiñ, elumuiñ taiñ serfinieafiel tati pu Egipto che’. ¿Feipiupelayiñ ama? Layaiñ tüfachi huellin mapu meu, doi cümeafui taiñ serfiafiel pu Egipto che”. 13 Huelu Moisés feipifi tati pu che: “Llicaquilmün, maneluucülemün, fei peaimün chumngechi Chau Jehová montulaimünmeu fachantü. Tüfachi Egipto che tamün peniefiel, huiño pehuetulayafimün. 14 Chau Jehová llemai hueichayai eimün mu. Ñücüfcülen mu üngümcüleaimün”.*

15 Feimu Chau Jehová feipifi ta Moisés: “¿Chumngelu* quelluen feipimequeen huirarcülen mu? Feipifinge tati pu Israel che ñi trecacünuhual. 16 Eimi cai huitrañpüramfinge tami retrü, fei fampuhulfinge tami cuhu lafquen mu ñi hudayal epu troquiñ mu. Femngechi tati pu Israel che noaingün anquen mapu meu. 17 Iñche cai eluhuan pu Egipto che ñi yafü piuquengeal, fei ina conpuaingün lafquen mu. Iñche apümcayafiñ ti Faraón, com tañi troquiñ hueichafe, tañi hueichan carretela ca pu cahuellutun. Femngechi pengelelafiñ pu che fente tañi nehuen-ngen iñche. 18 Fei pu Egipto che quimaingün iñche ta Jehová ngen. Huehuafiñ ta Faraón, tañi pu hueichan carretela ca tati pu cahuellutun. Fei pengelan fente ñi nehuen-ngen iñche”.

19 Chau Dios ñi cüme püllü hunelei tati pu Israel che mu. Tüfa hula eluhui ñi müleal furitu püle. Fei ti tromü hune amulefulu, furitucünuhui. Fei inalen huitracünuhui quisu engün meu. 20 Feimu ti tromü rangiñcünuhui pu Egipto che mu ca pu Israel che mu. Ti tromü quiñe püle dumiñcülei, cangelu püle pelontuniefi ti pun. Feimu com pun meu pu Egipto che pepi fülpulaingün pu Israel che mu.

21 Fei Moisés fampuhuli ñi cuhu lafquen mu. Chau Jehová com pun cüpali puelche cürüf, fei nülanentufi ti lafquen. Ti mapu ancüi, fei hudalerquei ti co. 22 Femngechi pu Israel che noingün ti lafquen ancülechi mapu mu. Ti co epu fütraque muro reque felehuetui, quiñe man püle, cangelu huele püle. 23 Fei pu Egipto che eluhuingün ñi inantucuafiel tati pu Israel che. Faraón com tañi cahuellu, hueichan carretela ca pu cahuellutun inalen conpuingün lafquen mu. 24 Epe hunlu,* rangi ti tromü ca ti cütral mu Chau Jehová adquintufi pu Egipto che, fei llicalcafi engün. 25 Chau Dios eluhui ñi llancünagal tati carretela ñi rueda.* Feimu rume cüdautuingün ñi amuleal. Pu Egipto che feipihuingün: “¡Lefmahuiyiñ! ¡Jehová quehuamequefi pu Egipto che Israel ñi duam mu!”.

26 Feimu Chau Jehová feipifi ta Moisés: “Fampuhulnge tami cuhu lafquen mu, fei ti co huiñotuai ca tacuafi pu Egipto che, tañi hueichan carretela ca pu cahuellutun”. 27 Feica müten Moisés fampuhuli ñi cuhu lafquen mu. Fei epe hunlu, ti co huiñotui. Pu Egipto che ayüfui ñi lefmahual, huelu Chau Jehová ütrüftucufi engün rangi pu lafquen mu. 28 Huiñotulu ti co, tacufi Faraón ñi hueichan carretela, pu cahuellutun ca com tañi pu hueichafe. Com engün conürquefuingün lafquen mu ñi inantucuafiel pu Israel che. Quiñe no rume montulaingün.

29 Huelu pu Israel che trecalen noingün ti lafquen ancülechi mapu mu. Ti co epu fütraque muro reque felehuetui, quiñe man püle, cangelu huele püle. 30 Femngechi Chau Jehová feitichi antü mu montulfi tati pu Israel che pu Egipto che mu. Fei pu Israel che peingün pu Egipto che ñi cuerpo,* tranaleingün inaltu lafquen. 31 Pu Israel che ca ngüneduamingün Chau Jehová ñi fütra nehuen* apümcafilu tati pu Egipto che. Feimu pu che eluhui ñi rume yamnieafiel* ta Chau Jehová ca feyentuingün Jehová mu ca tañi serfiqueteu Moisés.

15 Feitichi antü mu Moisés ca pu Israel che ülcantulelfingün ta Chau Jehová:

“Ülcantulelafiñ ta Chau Jehová fütra hueutripalu am.

Ti cahuellu ca ti püracahuellulelu ütrüftucufi lafquen mu.

 2 Chau Jehová* fei iñche tañi yafüluhun ca tañi nehuen, quisu am montuleneu.

Tüfa iñche tañi Dios, iñche poyenieafiñ. Quisu iñche tañi chau ñi Dios, iñche püramyenieafiñ.

 3 Jehová quiñe nehuen-ngechi hueichafengei.* Jehová pingei tañi üi.

 4 Ti lafquen mu ütrüftucufi Faraón ñi carretela ca tañi troquiñ hueichafe.

Tañi doi pepicaucülechi soltau ñamconingün Quelü lafquen meu.

 5 Pofolcalechi co tacueyu engün. Cura reque llumnagingün.

 6 Ahuem Chau Jehová, tami man cuhu rume nehuen-ngei.

Ahuem Chau Jehová, tami man cuhu apümcaquefi pu caiñe.

 7 Fente tami nehuen-ngen, trananacümquefimi tami pu caiñetuqueteu.

Tami illcun* cütral reque felei, fei lüpümquefi engün pinu reque.*

 8 Pimufimi ti co, fei trapümuhui.

Quiñe muro reque feletui.

Eimi tüngnacümfimi ti lafquen ca catrütufimi ti co.

Pofolcalechi co trencülcünuhui rangi lafquen mu.

 9 Taiñ pu caiñe feipingün: ‘¡Inantucuafiyiñ! ¡Diturpuafiyiñ!

¡Müntuñmayafiyiñ* com tañi nieel!

¡Fütra cuchillo mu apümcayafiyiñ!’.

 10 Tami neyen mu pimufimi ti lafquen, fei tacufi engün.

Fütraque cura reque ñamconingün pofolcalechi co meu.

 11 Ahuem Jehová, ¿chem dios am trürümafeimu?

Doicülei tami lifngen, feimu ¿inei am ta trürümafeimu?

Eimi müten mülei tami rume yamniengeal* ca püramyengeal ülcantun mu. Eimi afmatufalchi dungu femqueimi.

 12 Fampuhulimi tami man cuhu, fei ti mapu lümüfi engün.

 13 Piuqueyechen meu* adniefimi feitichi pu che tami montulfiel.

Tami nehuen meu adnieafimi engün tami yamfal mülehue mu.

 14 Pu troquiñche allcütuaingün, fei engün müllmüllcüleaingün.

Rume cutrancahuaingün pu Filistea che.

 15 Feichi mu pu lonco* Edom mu pellqueleaingün.*

Moab ñi fütraque lonco ülmen müllmüllcüleaingün.

Com tati pu che Canaán mapu mu yafüngehuelayaingün.

 16 Llican dungu ca pellquen dungu contuaeyu engün.

Fente ñi nehuen-ngen tami lipang nengümuulayai engün quiñe cura reque

rupale hula tami pu che, ahuem Jehová,

rupale müten pu che tami dulliel.

 17 Eimi cüpalafimi engün ca elcünuafimi tami fütra huincul mu,

cheu tami pepicacünufiel eimi tami müleal, ahuem Jehová,

tati yamfal mülehue eimi tami elcünufiel, ahuem Jehová.

 18 Chau Jehová ngünenieai rumel meu.

 19 Lafquen mu coningün Faraón ñi pu cahuellu, ti hueichan carretela* ca tati pu cahuellutun.

Huelu Chau Jehová femcünui ñi huiñotual ti co cheu ñi mülemum, fei tacunacümfi engün.

Huelu pu Israel che trecaleingün anquencülechi mapu rangi lafquen mu”.

20 Míriam, Chau Ngünechen ñi huerquen-ngerquei, Aarón tañi lamngen. Fei nüfi tañi pandero. Com pu domo ina tripaingün, sililmequefi* ñi pandero ca purumequeingün. 21 Míriam huiñoldungufi* tati pu huentru, ülcantun mu feipifi:

“Ülcantulelfimün ta Chau Jehová, fütra hueutripalu am.

Lafquen mu ütrüftucufi tati cahuellu ca tati püracahuellulelu”.

22 Fei hula Moisés entufi pu Israel che Quelü lafquen mu. Amuingün ti huellin mapu* mülelu Sur pingechi mapu mu. Cüla antü trecaleingün huellin mapu mu, huelu pelaingün co. 23 Fei puhuingün Mará* mapu mu, huelu pepi pütocolafingün ti co fürelelu cai.* Feimu lle üituculelngei Mará feitichi mapu. 24 Fei ti pu che huesa dunguyefingün ta Moisés. Feipingün: “¿Chem am ta pütocoaiñ?”. 25 Moisés llellipufi ta Chau Jehová ñi quelluaeteu. Fei Chau Jehová yefi cheu ñi mülen quiñe anümca. Moisés nüfi ti anümca, ütrüftucufi co mu, fei cochü congetui.

Üye mu Chau Dios elufi quiñe huercün dungu ca pengelelfi ñi chumal engün. Chau Dios ayüfui ñi quimal ñi chumlen tañi piuque engün. 26 Feipifi: “Cüme allcütumün tamün Chau Dios Jehová ñi dungun. Femaimün chem ñi cümen Chau Dios ñi adquiñ mu. Cüme ngüneduamniemün com tañi huercün dungu ca inaniefimün com tañi feipin. Femülmün, huercüleluulayayiñ feitichi cutran ñi huercülelfiel pu Egipto che. Iñche, Chau Jehová, tremolmequehuiyiñ”.*

27 Fei hula puhuingün ta Elim mapu. Tiye mu mülerquei 12 huitrunco ca 70 palmera anümca. Tiye mu toltoupuingün* inaltu co mu.

16 Fei hula amutuingün Elim mapu mu. Fei com pu Israel che puhuingün ti huellin mapu mu* mülelu Sin mapu meu. Rangiñcülerquei Elim ca Sinaí mapu. Puhuingün üyeu mari quechu antü ti epungechi cüyen deu tripalu engün Egipto mapu meu.

2 Huellin mapu meu com pu Israel che huesa dunguyefingün Moisés ca Aarón. 3 Pu Israel che feipifingün: “Eimün cüpalmuiñ tüfachi huellin mapu meu com pu che ñi layal entrin meu. Doi cümefui langümfeliyiñmu Jehová Egipto mapu meu. Üyeu apolequefui taiñ challa ilo mu ca huedaquefuiñ fente taiñ cofquetun”.

4 Fei Chau Jehová feipifi ta Moisés: “Huenu mu nacümeluhuayiñ cofque mahun reque. Fei com tati pu che fill antü tripayaingün tañi ñimituafiel* caque quiñeque tañi iyael. Femngechi quiman, ¿inaniepeaimün mai iñche tañi feipin? 5 Puule ti cayu antü, ñimituafimün tunten* tamün iyal epu antü meu, fei pepicacünuafimün”.

6 Feimu Moisés engu Aarón feipifingu pu Israel che: “Nagantü meu rüfcünu quimaimün inei tamün entueteu Egipto mapu mu, Chau Jehová llemai. 7 Pulihuen peaimün Chau Jehová ñi afmatufalngen, Jehová am allcütulu tamün huesa dunguyefiel. Eimün huesa dunguyemuyu, huelu ¿inei am ta iñchiu?”. 8 Moisés amulei ñi feipin: “Nagantü Chau Jehová eluaimünmeu ilo. Pulihuen eluaimünmeu cofque tamün tuduamal. Fei quimaimün Chau Jehová ñi allcütufiel tamün dunguyemequefiel. ¿Inei am ta iñchiu? Rüfcünu eimün dunguyemulayu ta iñchiu, Jehová mai ta dunguyemequefimün”.

9 Fei Moisés feipifi ta Aarón: “Feipifinge com pu Israel che: ‘Cüpamün Chau Jehová ñi adquiñ meu. Quisu allcütui tamün huesa dunguyahun’”. 10 Aarón deulu müten tañi dungufiel pu Israel che, fei engün huiñoquintuingün, puquintuingün ti huellin mapu, fei ti tromü mu pengei Chau Jehová ñi afmatufalngen.

11 Chau Jehová ca feipifi ta Moisés: 12 “Allcün ñi huesa dunguyahun pu Israel che. Feipifinge engün: ‘Ella pun* iyaimün ilo. Ca pulihuen iyaimün cofque tamün tuduamal. Rüfcünu quimaimün iñche tamün Chau Dios Jehová’”.

13 Fei nagantü acuingün pütrün codornices, tacufingün com ti mapu cheu ñi toltoucülen* pu che. Pulihuen mu huall püle mülei ilhuen.* 14 Ancülu ti ilhuen, huente huellin mapu apolerquei pichique fün meu, tranglin reque felei. 15 Pu Israel che quimlafuingün ñi chemngen, feimu ramtuhuingün: “¿Chem am chi?”. Fei Moisés feipifi engün: “Tüfa tati cofque Chau Jehová tamün elueteu. 16 Tüfa Chau Jehová ñi huercüel: ‘Caque quiñeque eimün ñimituafimün tunten tamün iyal. Caque quiñeque che ñi mülen tami tolto ruca mu,* ñimitulelafimi tunten iyael feilu quiñe pichi cajon mu”.* 17 Femngechi femingün pu Israel che. Quiñeque pütrün ñimituingün, caquelu pichin müten. 18 Fei tañi ñimituel engün tucungequefui ti pichi cajon mu. Femngechi com niequefuingün tañi duamnieel, tati pütrün ñimitulu ca tati pichi ñimitulu rume. Caque quiñeque che ñimituquefui tunten tañi iyal.

19 Fei hula Moisés feipifi engün: “Inei no rume echelquinolpe* ñi iyal ca antü mu”. 20 Huelu allcütulafingün ta Moisés. Quiñeque huentru echelcünuingün ñi iyal ca antü mu. Feimu piruñmai ca huesa nümüi. Fei Moisés illcutueyu engün.* 21 Fillque pulihuen caque quiñeque che ñimituquefui tunten tañi iyal. Eñumtripalu ti antü, com ñi ñimitungenoel lliuquefui.

22 Ti cayu antü mu pu che mülefui ñi ñimitual tunten tañi iyal epu antü. Fei ñimituingün epu pichique cajon nielu iyael caque quiñeque che meu. Fei pu loncolelu tati pu che meu quimelelmefingün ta Moisés. 23 Fei Moisés feipifi engün: “Tüfa ñi feipiel Chau Jehová. Hule chem cüdaulayaimün rume. Quiñe ürcütun antüngeai* ñi püramyengeal ta Chau Jehová. Tunten tamün duamnieel ñi cofqueal, cofqueaimün. Ca tunten tamün duamnieel ñi huadcümal, huadcümafimün. Sofrale, echelcünuafimün tamün iyafiel pulihuen mu”. 24 Fei chumngechi feipi Moisés, echelcünufingün ti iyael ca antü mu. Huelu piruñmalai ca huesa nümülai. 25 Feimu Moisés feipi: “Fachantü quiñe ürcütun antü ñi püramyengeal ta Chau Jehová. Feimu iyafimün chem tamün echelcünuel. Fachantü pelayaimün iyael mapu meu. 26 Cayu antü mu ñimituaimün iyael. Huelu mülelayai iyael ti regle antü, ti ürcütun antü”. 27 Huelu feipingelu rume engün, quiñeque che puulu ti regle antü, tripaingün ñi ñimituafiel iyael, huelu chem rume pelaingün.

28 Feimu Chau Jehová feipifi ta Moisés: “¿Tunteñma am eluulayaimün tamün inayafiel iñche tañi huercün dungu ca tañi ley? 29 Ngoimalayaimün,* Chau Jehová elueimünmeu ti ürcütun antü. Feimu ti cayu antü elueimünmeu cofque tamün iyafiel epu antü. Huelu ti regle antü ngelai tamün tripayal, mülei tamün mülecayal müten”. 30 Fei pu Israel che feitichi ürcütun antü meu chem cüdaulaingün rume.

31 Pu Israel che, mana* üituculelfingün feitichi cofque. Ligngefui* fün culantu reque ca cochüngefui cofque nielu miel reque.* 32 Fei Moisés feipi: “Tüfa ñi feipiel Chau Jehová: ‘Iñche entuhuiyiñ Egipto mapu mu, huellin mapu meu eluhuiyiñ cofque. Feimu nüafimün quiñe pichi cajon mana ca guardacünuafimün. Femngechi com tamün pu cüpanche peaingün chem cofque tamün elufiel’”. 33 Fei Moisés feipifi ta Aarón: “Ñimituaimi tunten mana feilu quiñe pichi cajon mu. Fei tucuafimi quiñe metahue mu. Chau Jehová ñi adquiñ mu elcünuafimi ca guardacünuafimi com pu cüpanche mu”. 34 Fei chumngechi Chau Jehová feipicünufi ta Moisés, Aarón tucufi feitichi metahue tati falin caja* ñi adquiñ meu. 35 Pu Israel che ifingün mana 40 tripantu meu. Fentecünuingün puulu quiñe mapu mu cheu ñi mülen che, epe conlu engün Canaán mapu meu. 36 Pu Israel che ñi quimal tunten iyael ñi nieel, pünequefuingün quiñeque pichique cajon cheu ñi conquen epu litro* ca cangelu cajon cheu ñi conquen 22 litro.*

17 Com pu Israel che tripaingün Sin pingechi huellin mapu mu.* Inafingün Chau Jehová ñi feipin, feimu fillque lof püle rupaingün. Fei puhuingün Refidim mapu mu. Üye mu toltoupuingün,* huelu pelaingün co tañi pütocoal.

2 Feimu tati pu che eluhui ñi notucadunguafiel* ta Moisés, feipifingün: “Elumuiñ co taiñ pütocoal”. Huelu Moisés huiñoldungui:* “¿Chumngelu* notucadungumequemun? ¿Chumngelu dicümtucumequefimün* ta Chau Jehová ñi pengelal tañi pepiluhun?”. 3 Huelu tati pu che rume huihulerquefuingün üyeu. Feimu amulei ñi notucadungumequefiel ta Moisés, feipifingün: “¿Chumngelu* entumuiñ Egipto mu? Iñchiñ, taiñ pu fotüm ca taiñ pu culliñ layaiñ huihun meu, ¿tüfa tami ayünieel am?”. 4 Fei Moisés llellipufi ta Chau Jehová ñi quelluaeteu, feipifi: “¿Chuman cai tüfachi pu che meu? ¡Epeque curatumequeneu engün!”.

5 Fei Chau Jehová feipifi ta Moisés: “Hunelen amunge tati pu che meu. Feipifinge quiñeque loncolelu pu Israel che tami compañnieaeteu. Yefinge feitichi retrü tami cupafnacümfiel Nilo leufü. Nüniefinge ti retrü ca hune amulenge. 6 Üye mu iñche mülean tami adquiñ mu huente ti fütra cura, Horeb mapu meu. Mülei tami cupafafiel ti cura, fei tripayai co pu che ñi pütocoal”. Femngechi femi Moisés, fei pu loncolelu Israel mu adquintunierqueyu. 7 Pu Israel che notucadungurquefi ta Moisés ca dicümtucurquefingün ta Chau Jehová ñi pengelal tañi pepiluhun. Feipingün: “¿Rüfcünu llemai Chau Jehová mülepei mai iñchiñ meu?”. Feimu Moisés üituculelfi Masá* ca Meribá* feitichi mapu.

8 Pu Amalec che amuingün Refidim mapu mu ñi hueichayafiel* pu Israel che. 9 Feimu Moisés feipifi ta Josué: “Dullifinge quiñeque huentru ca hueichamefinge pu Amalec che. Hule huechuñ huincul mu mülean. Nünieafiñ Chau Ngünechen ñi retrü”. 10 Josué femi com tañi feipieteu Moisés, fei hueichamefi pu Amalec che. Huelu Moisés, Aarón ca Hur amuingün huechuñ huincul meu.

11 Moisés huitrañpüramfilu tañi cuhu, hueuqueingün pu Israel che. Huelu nacümfilu tañi cuhu, hueuqueingün pu Amalec che. 12 Moisés fanetulu tañi cuhu ñi huitrañpüramniefiel mu, miñche mu tuculelngei quiñe cura, fei anücünuhui. Aarón ca Hur huitracünuhuingu inafül Moisés mu, quiñe tañi man püle, cangelu huele püle. Fei huitrañpüramnieñmafi engu tañi cuhu. Femngechi Moisés huitrañpüramniefi ñi cuhu conlu hula ti antü. 13 Fei Josué tañi fütra cuchillo mu hueufi tati pu Amalec che.

14 Fei Chau Jehová feipifi ta Moisés: “Tamün raquiduamtucunieafiel, huirintucuafimi tüfa tati lifru mu: ‘Apümcayafiñ com pu Amalec che ti mapu meu.* Inei no rume acordalayaeyu engün’.* Huiño feipilelafimi tüfa ta Josué”. 15 Fei hula Moisés deumai quiñe altar,* Jehová-Nisí* üituculelfi. 16 Feipi: “Caiñetumequefingün Chau Jehová* ñi ngünenieel. Feimu Jehová hueichayafi pu Amalec che ca com tañi pu cüpanche”.

18 Madián mapu mu ti sacerdote Jetró pingei, Moisés ñi chedcui. Quisu quimürpui com ñi femfiel Chau Dios ta Moisés ca tañi pu che, pu Israel che. Quimürpui chumngechi Chau Jehová entufi pu Israel che Egipto mapu mu. 2 Moisés huiño huercürquefi tañi domo Ziporá Jetró ñi ruca mu. Fei quisu cuñiutucurquefi 3 ca tañi epu püñeñ. Moisés üitufi quiñe tañi pu fotüm Guersom,* feipirquei: “Ca mapu chengetun tüfa mu”. 4 Tañi cangelu fotüm, Eliezer* üituculelfi, feipirquei: “Tañi chau ñi Ngünechen quelluqueneu, montuleneu Faraón ñi fütra cuchillo meu”.

5 Jetró, Moisés ñi chedcui, amui ñi trafmeafiel ta Moisés huellin mapu mu* cheu ñi toltoucülen,* inafül Chau Ngünechen ñi huincul mu. Ca yefi Moisés ñi domo ca tañi epu fotüm. 6 Jetró feipifalfi ta Moisés: “Iñche, tami chedcui Jetró, rüpütulen tami pemeafiel. Ca amulei tami domo ca tami epu fotüm”. 7 Feica müten Moisés tripatufi tañi chedcui, pochongnagi* ca truyufi.* Fei pentucuhuingu. Fei hula conpuingün tolto ruca mu.*

8 Moisés feipifi tañi chedcui com ñi femfiel Chau Jehová ta Faraón ca pu Egipto che, femngechi ñi quelluafiel pu Israel che. Ca nütramcalelfi com ti cüdaungechi dungu ñi rupan engün petu tañi miyahun ca chumngechi quellueyu Chau Jehová. 9 Jetró quimlu Chau Jehová ñi quellufiel pu Israel che ca ñi lifrecünufiel pu Egipto che meu, rume ayühui. 10 Feimu Jetró feipi: “Püramyengepe Chau Jehová, montuleimünmeu Egipto mu ca ti Faraón meu. Ca montulfi pu che ñi ngünecanienoaeteu pu Egipto che. 11 Chau Jehová incafi tañi pu che tañi pu caiñe mu mallma piuquengelu. Feimu tüfa hula quimün ñi doicülen caquelu dios mu”. 12 Fei Jetró, Moisés tañi chedcui, yefi quiñe culliñ ñi com lüpümngeal quiñe chalintucun reque.* Ca yefi caquelu culliñ ñi chalintuculelafiel ta Chau Dios. Fei Chau Dios ñi adquiñ meu, Aarón ca com pu loncolelu Israel meu quiñentrür ingün Moisés tañi chedcui engün.

13 Ca antü Moisés anücünuhui tañi juzgayafiel tati pu che, rumel femcaquei Moisés. Com antü tati pu che pemequeyu. 14 Moisés ñi chedcui pefilu com ñi femquen tati pu che meu, ramtueyu: “¿Chumngelu* femmequeimi tüfa? ¿Chumngelu eimi müten anülequeimi tami llohuafiel pu che? Com antü cüpaquei engün”. 15 Moisés huiñoldungufi:* “Tati pu che pepaqueneu ñi quimal chem ñi ayüqueel ta Chau Dios. 16 Yafcahun mu epu che, pepaqueneu ca quimelelpaeneu ñi rupan engu. Iñche feipiquen inei ñi huesalcan ca quimelelquefiñ engu Chau Dios ñi dulliel ca tañi ley dungu”.

17 Moisés tañi chedcui feipieyu: “Cümelai tami femmequen. 18 Eimi rume ürcüaimi, com tüfachi pu che ca femaingün. Fütra cüdau tati, quisu enturpulayafuimi. 19 Allcütuen, ngülamtuayu, fei Chau Dios quelluaimu. Eimi Chau Dios mu dunguñpequefimi ti pu che. Femngechi elcünulelquefimi pu che ñi dungu. 20 Mülei tami quimelelafiel engün Chau Dios tañi huercün dungu ca tañi ley, chem rüpü tañi inayal engün ca chem tañi femal. 21 Huelu tati pu che meu dulliaimi adümuhun-ngechi huentru. Mülei ñi yamnieafiel engün* ta Chau Dios, manelfal chengeal, nor chengeal ca diñmatunoafiel* ta plata. Feitichi pu huentru loncocünuafimi tati pu che meu, loncoleaingün huaranca che mu,* pataca che meu, quechu mari che mu ca mari che meu. 22 Fei engün juzgayafi pu che mülele ta dungu.* Ti cüdaungechi dungu cüpalelaimu engün, huelu ti cüdaungenolu, fei engün ta juzgayafi. Tüfa engün quelluaimu tüfachi cüdau meu, femngechi müte cüdautulayaimi tami entuafiel. 23 Femngechi femülmi ca Chau Dios pile, afeluutripalayaimi tüfachi cüdau mu. Fei com pu che tüngcülen huiñotuai* tañi ruca mu”.

24 Moisés allcütufi tañi chedcui ñi ngülam, feica müten femi com tañi feipieteu. 25 Com pu Israel che meu, dulli adümuhun-ngechi huentru, fei loncocünufi engün tati pu che meu. Loncoleingün huaranca che mu,* pataca che meu, quechu mari che mu ca mari che meu. 26 Fei engün juzgaquefi pu che mülen mu ta dungu, tati cüdaungechi dungu yelelfingün ta Moisés, huelu tati cüdaungenolu, fei engün juzgaquefi. 27 Fei hula Moisés peucayal pifi tañi chedcui, fei tüfa huiñotui tañi mapu mu.

19 Rupalu cüla cüyen pu Israel che ñi tripan Egipto mapu mu, puhuingün* Sinaí pingechi huellin mapu.* 2 Refidim mapu mu tripaingün, puhuingün Sinaí huellin mapu mu. Fei tiye mu toltoupuingün,* ti huincul ñi adquiñ meu.

3 Fei Moisés pürai ti fütra huincul mu ñi müleal Chau Ngünechen ñi adquiñ mu. Fei Chau Jehová, feichi fütra huincul mu mütrümeyu,* feipieyu: “Tüfachi dungu quimelelafimi Jacob tañi pu cüpanche, pu Israel che: 4 ‘Com eimün pefimün tañi femfiel pu Egipto che. Quiñe fütra ñamcu reque yenielu tañi müpü meu ñi pichique chahum, iñche ca femngechi cüpaluhuiyiñ. 5 Iñche ngen-ngen com pu troquiñche mu. Feimu iñche dullicünuhuayiñ tañi saquin troquiñchengeal. Huelu mülei tamün cüme allcütual com tañi feipin ca inanieal tañi eldungucünuel. 6 Püntücünungeaimün,* fei iñche tañi troquiñchengeaimün, lonco ülmen-ngeaimün ca sacerdotengeaimün’. Com tüfa quimelelafimi pu Israel che”.

7 Moisés nagpai tati fütra huincul meu, trahulfi pu loncolelu tati pu che meu ca quimelelfi com ñi feipieteu Chau Jehová. 8 Com ti pu che huiñoldunguingün:* “Eluucüleiñ taiñ femal com ñi feipin Chau Jehová”. Feimeu müten Moisés feipimefi ta Chau Jehová chem ñi huiñoldunguel tati pu che. 9 Fei Chau Jehová feipifi ta Moisés: “Dungupayayu quiñe curülechi tromü meu, com pu che allcüai tayu nütramcahun, ca femngechi eimi mu rumel maneluhuaingün”. Fei Moisés quimelelfi ta Chau Jehová com ñi feipiel tati pu che.

10 Chau Jehová feipieyu: “Amunge cheu ñi mülen ti pu che, fachantü ca hule pepicafinge ñi amual engün ti falin trahun meu. Cüchape tañi tacun engün. 11 Puule ti cüla antü, mülei ñi pepicaucüleal engün, feichi antü mu am Chau Jehová nagpayai huente Sinaí huincul mu, tati pu che ñi adquiñ meu. 12 Mülei tami feipiafiel tati pu che cheu tañi fentepuhual müten ti huincul mu, feipiafimi: ‘Cuñiutucuucüleaimün, püralayaimün ti fütra huincul mu. Pünolayaimün inaltu mu no rume. Chem che rume femle, mülei tañi layal. 13 Culpalu* feitichi che, nünütulayafimün rume. Mülei tamün curatuafiel cam flecha mu cüllüafimün.* Culliñ cam huentrungeafui rume mülei ñi layal’. Allcün-ngele ti cullcull,* fei hula fülconafuingün* ti fütra huincul mu”. 14 Fei hula Moisés nagpai tati fütra huincul meu, fei pepicafi tati pu che ñi amual tati falin trahun meu. Fei engün ca cüchafingün tañi tacun. 15 Moisés feipifi engün: “Pepicaucüleaimün feiti cüla antü meu. Cudumuulayaimün tamün domo engün”.*

16 Feitichi cüla antü mu, pulihuen meu mülerquei tralcan ca llüfquemequei huenu. Huente huincul mu mülerquei quiñe fütra tromü ca nehuentu allcün-ngei quiñe cullcull. Com tati pu che mülelu tolto ruca mu* müllmüllmequeingün. 17 Fei Moisés entufi tati pu che cheu ñi elcünun ñi tolto ruca, amuingün ñi trahuluhual Chau Ngünechen ñi adquiñ meu. Fei adcünuhuingün inaltu huincul. 18 Chau Jehová cütral mu nagpai Sinaí huincul meu. Feimu huall püle tripalerquei fitrun,* quiñe horno* ñi fitrun reque püramequei. Ca ti huincul rume nengümcaumequei. 19 Doi nehuentu dungulu ti cullcull, Moisés dungumequei, fei Chau Dios* huiñoldungumequeyu.*

20 Chau Jehová nagpai huechuñ Sinaí huincul mu. Fei Jehová feipifi ta Moisés ñi pürayal huechuñ huincul mu, Moisés pürapui. 21 Chau Jehová feipifi ta Moisés: “Nagnge, ngüfetufinge tati pu che ñi fülconnoal Chau Jehová mu ñi puquintuafiel. Femle engün, layaingün. 22 Pu sacerdote cüdahuelquefilu ta Chau Jehová mülei tañi liftuhual engün ñi amual feitichi falin trahun meu. Femngechi Chau Jehová langümlayaeyu engün”. 23 Moisés feipifi ta Jehová: “Ti pu che püralayafui Sinaí huincul mu, deu ngüfetucünumuiñ, feipimi: ‘Yamfalcünufinge ti huincul ca feipiafimi tati pu che cheu ñi fentepuhual müten ti huincul mu’”. 24 Huelu Chau Jehová feipifi: “Amunge, nagnge, fei cüpatunge Aarón engu. Huelu pu sacerdote ca tati pu che puhuaingün müten cheu tami feipifiel, püralayaingün cheu ñi mülen ta iñche, Chau Jehová. Femle, langümafiñ engün”. 25 Fei Moisés nagi cheu ñi mülen tati pu che ca feipifi engün.

20 Fei hula Chau Dios huli tüfachi huercün dungu:

2 “Iñche tami Chau Dios Jehová, entueyu Egipto mapu mu, cheu tami esclavoyengequefel. 3 Nielayaimi caquelu dios, iñche müten.

4 Deumalayaimi chem adentun* ca chem no rume tami püramyeafiel, chem ad nieafulu rume mülelu huenu, ti mapu ca co mu. 5 Pochongnaglayaimi* feitichi chemcün ñi adquiñ meu. Ca ngüchaltucungelmi tami serfiafiel, eluulayaimi. Iñche, tami Chau Dios Jehová, iñche müten poyemuchi piquen. Culpan mu* ti chau tañi üdequeteu, femcünuquen ñi cutrancangeal tañi pu fotüm, tañi pu lacu ca tañi pu bisnieto.* 6 Huelu tati pu che tañi piuqueyenieteu ca inaniequelu tañi huercün dungu, iñche pengelelquefiñ tañi piuqueyefiel engün* ca tañi pu cüpanche rume fentren tripantu mu.

7 Pecancalayafimi* tami Chau Dios Jehová ñi üi. Inei rume pecancafile tañi üi, Chau Jehová cutrancayafi.

8 Ngüyünentulayaimi* ñi yamfalngen ti ürcütun antü.* 9 Cayu antü nieimi tami cüdahual, com entuaimi tami duam. 10 Huelu ti regle antü, quiñe ürcütun antüngeai ñi püramyengeal tamün Chau Dios Jehová. Feimu eimi, tami fotüm, tami ñahue, tami esclavo, tami esclava, tami ñom culliñ ca tati pu ca cüpanche mülelu tami huaria mu chem cüdau rume femlayaimün. 11 Cayu antü meu Chau Jehová deumai ti mapu, ti huenu, ti lafquen ca com ñi mülen tüfa meu. Huelu ti regle antü eluhui tañi ürcütual. Feimu Chau Jehová feipicünui ñi femal cümeque dungu ti ürcütun antü mu ca püntücünufi* tañi quisungeal.

12 Yamniefinge* tami chau ca tami ñuque. Femngechi alüñma müleaimi ti mapu mu tami eluaeteu tami Chau Dios Jehová.

13 Langümchelayaimi.

14 Ñihuan dungu mu conlayaimi.

15 Hueñelayaimi.

16 Ramtucangelmi ñi chumün tami chafche,* coilatulayaimi.

17 Tami chafche ñi ruca illutulayafimi. Cafei illutulayafimi tañi domo, tañi esclavo, tañi esclava, tañi toro, tañi burro ca chem rume tañi nieel”.

18 Fei com tati pu che allcüingün tralcan ca ñi dungumequen ti cullcull. Cafei peingün ñi llüfquemequen huenu mu ca ñi tripalerquen fitrun* huincul mu. Tati pu che allcülu ca pelu com tüfa, müllmüllcülerqueingün, fei camapucünuhuingün. 19 Feimu feipifingün ta Moisés: “Llicaleiñ, Chau Dios dungueliyiñmu, latripayafuiñ. Feimu eimi dungumuaiñ, fei iñchiñ allcütuhuayiñ”. 20 Moisés feipifi tati pu che: “Llicaquilmün, Chau Dios cüpai tamün ngüneduamaeteu, femngechi rume yamnieafimün rumel meu ca culpalayaimün”.* 21 Fei tati pu che camapu mülenagingün. Huelu Moisés fülconi* ti curü tromü mu, cheu ñi mülen ta Chau Ngünechen.

22 Chau Jehová feipifi ta Moisés: “Tüfachi dungu feipiafimi tati pu Israel che: ‘Eimün tamün nge mu peimün chumngechi tamün nütramcalelfiel huenu mu. 23 Ngelai tamün deumayal caquelu dios plata cam orongelu.* Iñche müten püramyemuan, caquelu dios no. 24 Deumalelen quiñe altar trufür mapu mu. Huente tucuaimi lüpümngeelchi chalintucun* ca ti chalintucun quiñentrür ingequelu.* Cafei tami pu huaca ca tami pu ufisa. Cheu dullili rume tañi poyengeal,* utuayu* ca cümelcayayu. 25 Eluhulmi tami deumalelaeteu iñche quiñe altar curangelu, catrülayafimi ti cura, femngechi müten tucuafimi. Pünefilmi quiñe herramienta* tami catrüafiel cura, ti altar ünufalngeai iñche tañi adquiñ meu. 26 Tañi altar mu deumalayaimi escalon. Femngechi püralmi, peñmangelayaimi tami triltrangcülen miñche tami tacun meu’.

21 Ca mülei tami quimelelafiel engün tüfachi ley dungu:

2 Ngillalmi quiñe esclavo hebreongelu, ti esclavo cayu tripantu mülei tañi cüdahual. Huelu puule ti regle tripantu, lifrecünungeai ti esclavo, chem cullilayai rume. 3 Quisu acule, quisu amutuai. Huelu cüpalniele tañi domo, mülei tañi yetuafiel. 4 Ti ngen ruca elufile quiñe domo tañi esclavo ca ti domo niele püñeñ, huentru cam domo, ti ngen ruca ngen-ngeai ti domo ca tañi pu püñeñ meu. Fei ti huentru mülei tañi quisu amutual. 5 Huelu ti esclavo feipimequele ‘Rume piuqueyefiñ tañi ñidol, tañi domo ca tañi pu yall, feimu ayülan tañi lifrengeal’, 6 ti ngen cüdaufe yeafi ti esclavo Chau Dios ñi adquiñ meu. Fei hula elcünuafi tati puerta mu cam tañi marco meu, fei catañmayafi tañi pilun quiñe punzon meu. Femngechi tañi esclavongerpuai com tañi mongen mu.

7 Quiñe huentru fendefile tañi ñahue ñi esclavangeal, lifrengelayafui chumngechi ñi lifrengequeel pu esclavo huentru. 8 Ti ngen ruca nieafui feitichi esclava tañi domongerpual.* Huelu ayünofile, fendelelafui ca huentru. Tañi femün meu huesalcafi ti domo, feimu fendelel-layafui cañpüle cüpachi huentru. 9 Huelu ayüle tañi fotüm ñi nieafiel ti domo, ti ngen ruca quisu tañi ñahue reque mülei ñi troquiafiel. 10 Fei niefule cangelu domo, elunieafi tañi hunen domo iyael, tacun ca tañi cudumuhual engu chumngechi ñi femquefel ellaca mu. 11 Huelu pinole ñi eluafiel tüfachi cüla dungu, ti domo lifrecünungeai, chem no rume cullilayai.

12 Chem che rume huesalcafile quiñe huentru ca langümfile, mülei tañi langümngeal. 13 Huelu langümfile tuntucun meu, iñche elcünuan cheu ñi lefmahual ti langümchelu. Iñche, Chau Ngünechen, elcünun ñi rupayal tüfachi dungu. 14 Quiñe huentru rume illcutufile* tañi chafche,* quisu tañi duam meu langümürpuafui. Femle, fei incañpeule rume iñche tañi altar meu, mülei tami langümafiel. 15 Quiñe che hulelfile tañi chau cam tañi ñuque, mülei ñi layal.

16 Quiñe che nüfile quiñe huentru, fei fendefile cam quimngele ñi cerrantucuniefiel, feitichi che mülei ñi layal.

17 Chem che rume malisiafile tañi chau cam ñuque, mülei tañi langümngeal.

18 Epu huentru quehuamequele, quiñe allfülngeafui chi quiñe cura cam cuhu mu.* Fei lanole, huelu duamfalngele ñi cahuituconcüleal, tüfa femaimün: 19 ti huentru allfülngelu huitrale ca pepi trecale quiñe retrü ñi quellun meu, ti huentru ñi huesalcaeteu castigangelayai. Huelu mülei ñi culliafiel ti allfülelu, pepi cüdaunolu am. Cümelcatule, fentepuai.

20 Quiñe huentru hulelcamequefile quiñe mamüll mu tañi esclavo cam tañi esclava, fei ti che lale petu ñi hulelcamequengen,* ti huentru mülei ñi castigangeal. 21 Huelu mongelele ti che quiñe cam epu antü, fei lale, ngelai ñi castigangeal ti huentru, quisu ngillafilu cai ti che tañi cullin meu.

22 Epu huentru quehuamequele, allfülngeafui chi quiñe domo niepüñeñcülelu, fei choyüafui tañi püñeñ petu ñi acunon chi antü. Huelu inei no rume lanole,* ti huentru culpalu* mülei ñi cullial tunte* ñi feipiel ti ngen domo. Chem ñi feipiel pu juez, ti huentru mülei ñi cullial. 23 Huelu ti domo cam ti pichiche lale, ti langümchelu mülei ñi layal. 24 Quiñe che allfülmafile ca che tañi nge, tañi foro, tañi cuhu cam tañi namun, feitichi che femlu ca mülei ñi femngeal. 25 Ca femngechi femngeai lüpümfile, allfülfile cam hulelcafile ta cangelu che.

26 Quiñe huentru allfülmafile tañi esclavo cam tañi esclava ñi nge, fei traumacünufile, lifrecünuafi tañi traumacünufiel mu. 27 Cafei quiñe huentru hulelcafile tañi esclavo cam tañi esclava, fei entuñmafile quiñe foro, ti huentru lifrecünuafi tañi entuñmafiel mu ñi foro.

28 Quiñe toro repülfile ca langümfile quiñe huentru cam domo, ti toro curatun mu langümngeai, tañi ilo ingelayai. Huelu ti ngen toro castigangelayai. 29 Ti ngen toro ngüfetungefui chi tañi toro ñi repülquen, huelu ngüneduamnielafi. Fei ti toro langümfile quiñe huentru cam domo, mülei tañi curatungeal ti toro, ti huentru ca langümngeai. 30 Ti ngen toro feipingele tañi cullial, femngechi ñi montulal ñi mongen, mülei ñi cullial tunte rume tañi feipingeel. 31 Quiñe toro repülfile quiñe pichi huentru cam quiñe pichi domo, ti ngen toro femngeai ñi chem pilen tüfachi ley dungu. 32 Cafei tati toro repülfile quiñe esclavo cam esclava, ti ngen toro mülei ñi culliafiel 30 siclo plata* tati ngen esclavo cam ngen esclava. Huelu ti toro cura mu langümngeai.

33 Quiñe huentru ñi nülacünufiel cam deumacünufiel quiñe rüngan, tacunofile, quiñe toro cam quiñe burro ütrüfconafui chi. 34 Fei ti ngen rüngan mülei ñi cullial tati lachi culliñ meu. Culliafi tati ngen culliñ, fei ti lachi culliñ quisungeai. 35 Quiñe toro repülfile ca langümfile cangelu toro, pu ngen toro mülei ñi fendeafiel ti mongelechi toro ca hudamngeai ti plata. Cafei hudamngeai ti lachi toro. 36 Quimngele ti toro ñi repülquefiel fentren rupa caquelu culliñ, huelu ti ngen toro ngüneduamnienofile, quisu mülei ñi hulal tañi toro, huelu lachi toro quisungeai.

22 Quiñe huentru hueñele quiñe toro, fei langümfile cam fendefile, mülei ñi cullial quechu toro. Cam quiñe ufisangele, mülei ñi cullial meli ufisa.

2 Pun meu quiñe hueñefe conle quiñe ruca meu, fei pengele, allfülngele ca langümngele, feiti che femlu culpaconlayai* tañi langümfiel ti hueñefe. 3 Huelu culpaconai* ti che ñi langümfiel ti hueñefe com tüfa rupale hunle hula.

Ti hueñefe mülei tañi cullial. Nienole chem no rume, quisu fendengeai, femngechi culliai chem tañi hueñen. 4 Ngüneduamngele ti hueñefe ñi petu niefiel ti culliñ tañi hueñefiel, toro, burro cam ufisangeafui rume, fei mongelele, ti hueñefe mülei ñi cullial epu culliñ.

5 Quiñe che ütalmeafui tañi pu culliñ lelfün cam anüm ofad mu. Huelu eluule tañi ütayal cangelu che ñi lelfün meu, quisu mülei tañi cullial tati doi cümelu ñi nieel tañi lelfün mu cam anüm ofad.

6 Quiñe che cütraltule, fei ti cütral puurumeafui chacai mu.* Puhuafui cangelu che ñi lelfün mu. Fei lüfconfule chem ñi cütrüng-ngeel,* ti fün petu püramngenolu cam com ti lelfün, feitichi che mülei ñi cullial com ñi lüfconün.

7 Quiñe huentru elfalcünulelngeafui plata cam chem chemcün rume, huelu tañi ruca mu hueñeñmangeafui. Fei pengele ti hueñefe, tüfa mülei ñi cullial epu chemcün quiñe chemcün mu. 8 Huelu pengenole ti hueñefe, ti ngen ruca, ¿nünacümniepei mai ñi chafche* ñi chemcün? Ñi quimal, yengeai Chau Ngünechen ñi adquiñ meu. 9 Quiñe che niele quiñe toro, burro, ufisa, tacun cam chem chemcün rume, huelu dalluntucungele ñi ngen-ngenon, mülei ñi yengeal Chau Dios ñi adquiñ meu, fei quimngeai inei ngen-ngei. Chau Dios feipiai inei ñi culpan,* feitichi che mülei ñi cullial epu culliñ quiñe culliñ mu. Ca femngechi femai quiñe chemcün mu.

10 Quiñe huentru feipiafui tañi chafche* cuñiutucuñmayaeteu tañi burro, toro, ufisa cam chem ñom culliñ rume. Huelu ti culliñ layafui, allfütripayafui cam yengeafui cañpüle. Fei inei no rume penole chem ñi rupan, 11 ti che elfalcünungelu ti culliñ, Chau Jehová ñi adquiñ meu feipicünuai ñi culpanon.* Ti ngen culliñ mülei ñi llohual chem ñi feipin ti huentru, feimu chem no rume cullilayai. 12 Huelu hueñeñmangele ti culliñ, ti huentru mülei ñi culliafiel ti ngen culliñ. 13 Quiñe huapo culliñ* langümfile feitichi culliñ, ti huentru mülei ñi cüpalafiel ti la culliñ, fei ñi pengelafiel chem ñi rupan. Femle, ti huentru cullilayai chem no rume.

14 Quiñe huentru aretufile quiñe culliñ tañi chafche,* fei allfütripale ti culliñ cam lale petu ñi mülenon ti ngen culliñ, ti huentru arelelngelu ti culliñ mülei ñi cullial. 15 Huelu mülele ti ngen culliñ, feiti huentru ngelai ñi cullial. Ti huentru deu cullilu cai tañi arelelngeel, chem cullilayai rume huesa rupafule ti culliñ.

16 Quiñe huentru daquelcafile quiñe üllcha domo* ca cudumfile, mülei ñi cullial ti domo mu. Femngechi tañi domongerpuai. 17 Huelu ti chau cüpa elunofile tañi ñahue, ti huentru ca mülefui ñi cullial tunte* ñi cullingequeel pu üllchaque domo meu.

18 Ti calcu domo femcünulayafimi ñi mongeleal.

19 Chem che rume nüntufile quiñe culliñ, mülei tañi langümngeal.

20 Chau Jehová müten mülei ñi elungeal chalintucun.* Quiñe che elufile chalintucun ca dios, mülei ñi langümngeal.

21 Cutrancalayafimi ca huesalcalayafimi tati pu che cañpüle cüpalu. Eimün mülepulu Egipto mu, ca mapu mu cüparquefuimün.

22 Cutrancalayafimün ti lantu domo ca pu nienolu chau. 23 Chumngechi cutrancafilmi rume, fei ngillatuelimu engün tañi quelluafiel, iñche allcütuñmayafiñ. 24 Fei iñche rume illcutuhuayiñ,* langümuhuayiñ fütra cuchillo mu. Tamün pu domo, lantu domongeaingün ca tamün pu yall niehuelayaingün chau. 25 Arelelfilmi plata quiñe pofre* mülelu iñche tañi troquiñche meu, quintulayaimi tami huehual plata. Feipilayafimi tami huiñolelaeteu doi plata tami arelelfiel.

26 Tami chafche* eluelmu tañi huente tacun ñi pengelal tami culliaeteu, mülei tami huiñoleltuafiel petu ñi connon ti antü. 27 Fei müten niei tañi impolafiel* ñi cuerpo. Feimu amule tañi umautual, ¿chem mu impoluhuai? Iñche cutranpiuqueyechequen, feimu ngillatuelimu tañi quelluafiel, iñche allcüñmayafiñ. 28 Malisialayafimi* Chau Dios ca inei no rume loncolelu tami pu che mu.

29 Tami fentren cosechaelchi fün, aceite ca pulcu, chalintucuafimi. Rume raquiduamlayaimi tami femal. Tami hunen fotüm eluaen, fei iñche ngen-ngean. 30 Fei tüfa femaimi tami hunenque toro ca ufisa: regle antü meu ti culliñ müleai tañi ñuque mu, huelu puule ti pura antü eluaen.

31 Mülei tamün pengelal iñche tañi lif troquiñchengen eimün. Feimu pelmün quiñe culliñ ñi langümeteu huapo culliñ, ilayafimün tañi ilo. Eluafimün pu trehua.

23 Amuldungulayaimi quiñe coila dungu. Coilaque dungu feipilayaimi cangelu che meu tami quelluafiel quiñe huesa che. 2 Epe com che huesaque dungu femmequele, inalayafimi. Huldungulmi, coila dungu feipilayaimi tami cüme troquiaeteu müten tati pu che. Femülmi, catrütuafuimi ti nor dungu. 3 Juiciantucungele quiñe pofre che, fürenelayafimi tañi pofrengen meu müten.

4 Peñmafilmi tami caiñe ñi ñamquiyaucülechi toro cam burro, mülei tami huiñoleltuafiel. 5 Tami üdenieteu ñi burro tranapuule miñche tañi fanechi chemcün ñi yenieel, femcünulayafimi. Pefilmi, quelluafimi ti che ñi nentuñmayafiel tati culliñ ñi fanechi chemcün.

6 Norngenochi dungu femlayaimi juzgangele quiñe pofre mülelu eimün meu.

7 Coila dalluntucungele quiñe che, eimi conlayaimi. Ca quelluntuculayaimi ñi langümngeal ti culpanolu* ca tati nor che. Quiñe huesa che, cüme che feipilayafiñ tati.

8 Lloulayaimi chem cullitu no rume tami quelluntucuafiel quiñe che juicio meu. Ti cullitu* ñi duam meu tati pu che quiñepülecünuquefi ti nor dungu. Ca ti nor che cacünuñmayafui tañi dulliel.

9 Cutrancalayafimün tati pu che cañpüle cüpalu. Mülelu eimün Egipto meu, ca cüpanchengefuimün, feimu cüme quimnieimün ñi chum duamcülen tüfachi pu che.

10 Nganaimi ca cosechayaimi tami mapu mu cayu tripantu. 11 Huelu regle tripantu mu cüdaulayafimi ti mapu, elcünuafimi ñi ürcütual. Pu pofre mülelu tami pu che meu iyafingün chem ñi hulün ta mapu feitichi tripantu. Ca tañi elcünufiel engün, pu auca culliñ* lelfün mu mülelu iyafingün. Ca femngechi femafimi tami anüm ofad ca olivo anümca.

12 Cayu antü cüdahuaimi, huelu puule ti regle antü, cüdauhuelayaimi. Femngechi tami toro ca tami burro ürcütuaingu. Cafei tami esclava ñi huentru püñeñ ca ti che cañpüle cüpalu nehuencontuaingu.

13 Iñche tamün feipifiel, com femaimün. Ngelai tamün üituafiel caquelu dios. Tamün hun meu tripalayai tañi üi engün.

14 Fill tripantu cüla fiesta femaimün iñche tañi poyengeal. 15 Femaimi tati Fiesta ti Fayümngenochi Cofque. Chumngechi feipicünuhuiyiñ, regle antü iyaimün cofque nienolu fayümhue* ti señacünuelchi antü abib cüyen mu, feichi antü mu am tripaimün Egipto meu. Inei no rume yelayai re cuhu müten cüpale iñche tañi adquiñ meu. 16 Ti Fiesta Conlu ti Cosecha,* fiestañmangeai cosechafilmi tati hunenque fün tami lelfün meu. Cafei afchi tripantu ñimitufilmi* com tami cüdaufiel tami lelfün meu, ca fiestañmangeai tati Fiesta Aflu ti Cosecha.* 17 Cüla rupa fill tripantu mu, com tami pu huentru mülei ñi amual Ñidol Jehová ñi adquiñ mu.

18 Elueli chalintucun,* quiñentrür hul-layaimi mollfüñ engu cofque fayümhue nielu.* Tañi fiesta meu chalintucufilmi chem rume nielu yihuiñ, echelcünulayafimi* ca antü meu.

19 Tati hunenque afülechi fün ñi hulün tami mapu, tati doi cümelu cüpalafimi tami Chau Dios Jehová ñi ruca mu.

Huadcümlayafimi ti pichi capüra tañi ñuque ñi lichi mu.

20 Huercüan quiñe cüme püllü, huneleai eimi meu. Cuñiutucuaimu ti rüpü mu ca yeaimu feichi mapu iñche ñi pepicacünufiel. 21 Allcütuafimi ca inanieaimi tañi feipin. Caiñetulayafimi, iñche tañi üi yeniei, feimu rulpacünuñmalayaimu tami culpan.* 22 Huelu cüme allcütulmi tañi feipin ca femülmi com tami feipiaeteu, caiñetuafiñ tami pu caiñe ca chaftuafiñ tami pu chaftueteu. 23 Iñche tañi cüme püllü huneleai eimi mu ca yeaimu cheu tañi mülen pu amorreo che, pu Het che,* pu perizita che, Canaán che, heveo che ca jebuseo che. Iñche com apümcayafiñ engün. 24 Quisu engün tañi pu dios ñi adquiñ meu pochongnaglayaimi.* Ngüchaltucungelmi tami serfiafiel, eluulayaimi. Cafei inayentulayafimi ñi huimtun engün. Teifücayafimi tañi pu coilaque dios ñi adentun* ca tañi huitracünuelchi cura poyengequelu. 25 Iñche tamün Chau Dios Jehová, serfiniemuan, fei eluhuayiñ fentren co ca cofque. Camapucünuafiñ eimün meu fillque cutran. 26 Pu domo tami mapu meu lludcülayaingün ca nieaingün püñeñ. Iñche eluayu tami alüñma mongeleal.

27 Petu tami puunon, eluhuan tañi llicangeal. Chem troquiñche pelmi rume, hueluraquiduamelafiñ engün. Femcünuan tami pu caiñe ñi lefmahual engün.* 28 Petu tami puunon, femcünuan tami llicayaeteu pu heveo che, pu Canaán che ca pu Het che. Feimu lefmahuaingün. 29 Quiñe tripantu meu müten entulayafiñ engün tami adquiñ meu, femngechi ti mapu huellilelayai ca pu huapo culliñ* miyauquelu lelfün mu apol-layafingün ti mapu, fei huesalcalayaimu. 30 Ñochiquechi huemünentuafiñ engün* tami adquiñ meu, femngechi tami alün-ngerpual ca ngen-ngerpual com ti mapu meu.

31 Tami mapu puhuai Quelü lafquen meu ca pu Filistea che ñi mapu mu. Puhuai huellin mapu mu* ca leufü mu.* Femngechi femcünuan iñche. Quelluayu tami huehuafiel feitichi troquiñche. Eimi huemünentuafimi engün.* 32 Chem dungu no rume eldungucünuulayaimi tüfachi pu che engün ca tañi pu dios mu. 33 Mülenagquinolpe engün tami mapu meu, femngechi yelayaimu engün tami culpayal* iñche mu. Poyefilmi tañi pu dios, rüfcünu llemai rupayaimi huesaque dungu mu”.

24 Chau Jehová feipifi ta Moisés: “Pürange ti huincul mu, yefinge ta Aarón, Nadab, Abihú ca 70 loncolelu Israel meu. Camapuleaimün, fei mülei tamün pochongnagal* ca püramyemuan. 2 Moisés müten fülconpuai* Chau Jehová mu, caquelu huentru fülconlayaingün ca tati pu che ngelai ñi pürapual eimi engu”.

3 Fei Moisés amui tati pu che mu ñi quimelelafiel com tañi feipicünuel Chau Jehová ca com tañi ley dungu. Com tati pu che huiñoldunguingün:* “Eluucüleiñ taiñ inanieafiel com ñi feipiel Chau Jehová”. 4 Fei Moisés huirintucucünui com tañi feipieteu Chau Jehová. Pulihuentu huitrai, fei inaltu huincul mu deumai quiñe altar. Huitracünufi mari epu cura, adentulei Israel ñi mari epu troquiñche. 5 Fei hula dulli huecheque huentru Israel mu mülelu. Fei engün hulingün lüpümngeelchi chalintucun* ca elufingün toro ta Chau Jehová ñi hulal ti chalintucun quiñentrür ingequelu. 6 Moisés tucufi quiñe troquiñ mollfüñ posillu mu, cangelu troquiñ pütefmafi huente altar. 7 Moisés nüi ti lifru huirintucunielu ti eldungu, fei papeltulelfi tati pu che. Fei feipingün: “Eluucüleiñ taiñ femal com ñi feipiel Chau Jehová, inanieafiyiñ”. 8 Fei Moisés pütefmafi tati pu che ti mollfüñ mu ca feipifi: “Tüfachi mollfüñ pengelcünui tamün eldungucünuel eimün ca Chau Jehová. Tüfa mu coneltulei com ti dungu tamün allcüel”.

9 Moisés, Aarón, Nadab, Abihú ca 70 loncolelu Israel meu pürapuingün ti huincul mu. 10 Fei peingün Israel ñi Ngünechen, miñche tañi namun ti mapu deumalei safiro cura mu reque.* Alofcülerquei lifcülechi huenu reque. 11 Huelu huesalcalafi tüfachi falinque huentru Israel meu. Petu tañi quiñentrür imequen engün, Chau Ngünechen pengeleleyu tañi nehuen.

12 Chau Jehová feipifi ta Moisés: “Pürapange ti huincul meu cheu tañi mülen iñche. Mülenagnge tiye mu. Eluayu laf cura, fei mu huirintucuafiñ tati ley ca huercün dungu ñi quimelelngeal tati pu che”. 13 Fei Moisés ca Josué, tañi quelluqueteu, pepicahuingu. Moisés pürapui Chau Ngünechen ñi huincul meu. 14 Huelu hunelu mu feipifi tati pu loncolelu: “Tüfa meu mülenagaimün huiñoliyiñ hula. Aarón ca Hur mülenagaingu eimün meu. Fei mülele quiñe juzgan dungu, quimelelafimün”. 15 Ti tromü tacuniefi ti huincul, fei Moisés pürapui.

16 Chau Jehová ñi pelon huilüfcülerquei huechuñ Sinaí huincul meu, cayu antü tacunieyu ti tromü. Puulu regle antü, Chau Dios mütrümfi* ta Moisés ti tromü mu. 17 Pu Israel che peniefilu ti huechuñ huincul, pefingün Chau Jehová ñi pelon quiñe fütra cütral reque. 18 Fei Moisés coni ti tromü mu, pürapui ti huincul mu. Fei mülepui üye mu 40 antü ca 40 pun.

25 Chau Jehová feipifi ta Moisés: 2 “Feipifinge pu Israel che ñi trapümafiel itrofill chemcün tañi eluaeteu iñche. Chem che rume piuque mu ayüle ñi hulal, llohuafimün. 3 Tüfachi chemcün hulafui pu che, fei eimün llohuafimün: oro,* plata, cobre, 4 callfü füu, coñol cal,* quelü füu, cüme lino, cal capüra, 5 trülque caniru* quelü tulngelu, trülque foca, acacia mamüll. 6 Cafei pu che hulafui aceite ñi tuculelngeal ti pelontuhue, balsamo* ñi deumangeal ti falin aceite ca tati cüme nümün-ngechi incienso.* 7 Ca hulngeafui ónice cura ca caquelu cura ñi tuculelngeal ti hunen lonco sacerdote ñi falin tacun* ca ti pichi carpa yenielu ñi rücu mu. 8 Fei engün mülei ñi deumayal cheu tañi püramyengeal ta iñche. Mülean fei engün mu. 9 Pengelelayu chumngechi mülei tamün deumayal ti ngillatuhue tolto ruca ca ñi itrofill chemcün.

10 Acacia mamüll mu mülei tañi deumayal engün quiñe caja, 111 centimetro* alütuhuai, 67 centimetro* alürupayai ca 67 centimetro alüpürayai. 11 Com püle mülei tami tuculelafiel re oro müten, ponhui ca huecuntu. Tami adelcacünuafiel* ti huechuñ caja, oro mu huallpantucuafimi. 12 Llihumafimi ti oro, fei deumayaimi meli fütraque yihul.* Tucuafimi huente cheu ñi mülen tañi meli namun. Quiñe püle ti caja mu tucuaimi epu yihul, cangelu püle ca epu yihul. 13 Acacia mamüll mu deumayaimi epu fara, müñetucünuafimi oro mu. 14 Feitichi fara mülei ñi rupayal yihul mu epuñpüle ti Falin Caja mu mülelu, femngechi ñi cañpüle yengeal. 15 Feitichi fara mülei ñi mülecayal müten tati Falin Caja ñi yihul mu, ngelai ñi nentungeal. 16 Eluayu laf cura, ponhuitu ti Falin Caja mu tucuafimi.

17 Cafei re oro mu deumayaimi ti Falin Caja ñi tapa, 111 centimetro* alütuhuai ca 67 centimetro* alürupayai. 18 Mülei tami deumayal martillo mu epu querubin orongelu. Epuñpüle ti Falin Caja ñi tapa meu elcünuafimi. 19 Quiñe püle ti tapa mu elcünuaimi quiñe querubin. Cangelu püle, cangelu querubin. 20 Ti epu querubin mülei ñi ünifpüramnieal* tañi epu müpü engu, tacunieafingu ti Falin Caja ñi tapa. Mülei ñi puñmaleal engu, adquintunieafingu ti tapa. 21 Huente ti Falin Caja meu tucuafimi ti tapa. Eluayu laf cura, ponhuitu ti Falin Caja mu tucuafimi. 22 Huente tapa mu peufaluhuan eimi mu, fei tiye mu dunguayu. Ti Falin Caja niei iñche tañi ley, huente mülei epu querubin. Rangi fei engu mu quimelelayu itrofill huercün dungu tami quimelelafiel pu Israel che.

23 Acacia mamüll mu deumayaimi quiñe mesa, 89 centimetro* alütuhuai, 45 centimetro* alürupayai ca 67centimetro* alüpürayai. 24 Com püle tuculelafimi re oro müten. Tami adelcacünuafiel ti huechuñ mesa, oro mu huallpantucuafimi. 25 Deumayaimi quiñe chemcün ñi huallpantucuafiel ti mesa, meli changüll cuhu* rupayai. Feitichi chemcün ñi huechuñ meu adelcacünuafimi oro mu. 26 Cafei deumayaimi meli oro yihul, tucuafimi caque quiñe püle cheu ñi pünamtucungen tañi meli namun. 27 Tati yihul inafül tucuafimi cheu ñi mülen feitichi chemcün huallpantucufilu ti mesa, feitichi yihul mu rupayai ti fara ñi cañpüle yengeal ti mesa. 28 Acacia mamüll mu deumayaimi ti epu fara, müñetucünuafimi oro mu, fei ñi cañpüle yengeal ti mesa.

29 Cafei re oro mu deumayaimi rali, copa, metahue, posillu, femngechi ñi hutrungeal* pulcu chalintucun mu.* 30 Feitichi cofque ñi püntücünungeel* iñchengeal, huente mesa elcünumequeafimi iñche tañi adquiñ meu.

31 Re oro mu deumayaimi quiñe candelabro. Quiñe troquiñ oro mu müten mülei ñi deumangeal martillo mu. Mülei ñi nieal cheu ñi anücünungeal. Cafei nieai matra anümca reque,* rou, rayen, foton rayen* ca cheu ñi nüucülen ti rayen. 32 Cayu rou tripayai tañi matra meu. Cüla rou tripayai quiñe püle ca cüla rou tripayai cangelu püle. 33 Caque quiñeque rou mu müleai cüla chem cheu ñi nüucüleal ti rayen, almendro rayen reque feleai. Caque quiñeque miñche inaucüleai rayen ca foton rayen. Femngechi deumangeai feitichi cayu rou tripayalu tati candelabro ñi matra meu. 34 Ti candelabro ñi matra nieai meli chem cheu ñi nüucüleal ta rayen, almendro rayen reque feleai. Caque quiñeque miñche nieai rayen ca foton rayen. 35 Tati candelabro ñi matra mu tripayai cayu rou, femngechi feleai: miñche epu rou mu müleai quiñe foton rayen, cangelu epu rou mu miñche meu müleai cangelu foton rayen ca cangelu epu rou meu miñche mu cafei müleai cangelu foton rayen. 36 Quiñe troquiñ oro mu deumangeai ti foton rayen, ti rou ca com ti candelabro. Martillo mu deumangeai. 37 Candelabro mu deumayaimi regle pelontuhue. Fei üyümngele, pelontuafi chem ñi mülen itrotripa. 38 Tañi tenaza ca tañi braserillo mülei ñi deumangeal re oro mu. 39 Mülei ñi deumangeal ti candelabro ca tañi itrofillem re oro mu müten, 34 kilo* oro pünengeai. 40 Chumngechi pengeleleyu tüfachi huincul meu, femngechi mülei tami deumayafiel.

26 Mari pañu mu deumayaimi ti ngillatuhue tolto ruca.* Feitichi pañu deumangeai cüme lino mu, callfü füu, coñol cal,* quelü füu ca ñimicalelafimi fillque querubin. 2 Caque pañu mari epu metro* alütuhuai ca epu metro* alürupayai. Com ti pañu trür mediaingün. 3 Mülei ñi ñüdüfcünungeal ti quechu pañu, fei quiñe fütra pañungeai. Cangelu quechu pañu mülei tañi ca femngeal. Femngechi müleai epu fütraque pañu. 4 Quiñe püle ti fütra pañu mu, callfü füu mu deumayafimi fentren yihul reque.* Cangelu pañu cai ca femngechi deumayafimi. Femngechi ti epu fütraque pañu nüucüleai. 5 Quiñe fütra pañu mu quiñe püle deumayaimi 50 yihul, cangelu pañu mu cafei. Femngechi puñmaleai ti yihul cheu ñi nüucüleal ti epu pañu. 6 Oro mu* deumayaimi 50 nülcühue, fei trapümafimi ti epu fütraque pañu. Femngechi quiñeucüleai com ti ngillatuhue tolto ruca.

7 Cal capüra mu deumayaimi mari quiñe pañu. Tüfa tacunieafi ti ngillatuhue tolto ruca. 8 Caque pañu mari cüla metro* alütuhuai ca epu metro* alürupayai. Feitichi mari quiñe pañu trür mediai. 9 Quechu pañu ñüdüfafimi, fei quiñe fütra pañungeai. Ca femngechi ñüdüfafimi feiti cangelu cayu pañu, fei cangelu fütra pañungeai. Fei müchamcünuafimi ti cayungechi pañu mülelu ti ngillatuhue tolto ruca ñi itrotripa meu. 10 Quiñe fütra pañu mu quiñe püle deumayaimi 50 yihul. Cangelu fütra pañu mu ca deumayaimi 50 yihul cheu ñi nüucüleal ti epu pañu. 11 Cobre mu deumayaimi 50 nülcühue, fei rulpayafimi tati yihul mu, femngechi ñi trapümcünungeal ti epu fütraque pañu. Fei quiñe fütra pañungeai ñi tacunieafiel ti ngillatuhue tolto ruca. 12 Ñi sofralen feitichi mari pañu meu, pültrüleai ti ngillatuhue tolto ruca ñi furitu püle. 13 Epuñpüle ti ngillatuhue tolto ruca, ti sofrachi pañu mediai 45 centimetro,* fei pültrücünungeai ñi taculeal com ti tolto ruca.

14 Cafei trülque caniru mu* quelü tulngelu deumalelafimi quiñe tacun tati ngillatuhue tolto ruca. Cafei huente tuculelafimi cangelu tacun trülque foca mu deumangelu.

15 Acacia mamüll mu deumayaimi fillque armazon* ñi tucungeal epuñpüle ti ngillatuhue tolto ruca mu. Mülei ñi huitracünungeal. 16 Caque quiñeque armazon meli metro* alüpürayai ca 67 centimetro* alürupayai. 17 Caque quiñeque armazon nieai epu namun, puñmaleai engu. Femngechi mülei tami deumayafiel com ti armazon ti ngillatuhue tolto ruca mu. 18 Tati ngillatuhue tolto ruca ñi huele püle* deumayaimi 20 armazon.

19 Miñche feitichi 20 armazon, plata mu deumayaimi 40 chemcün cheu ñi ücafconal. Miñche caque armazon meu müleai epu feitichi chemcün, fei mu ücafconai tañi epu namun. 20 Tati ngillatuhue tolto ruca ñi man püle* ca deumayaimi 20 armazon. 21 Cafei plata mu mülei tami deumayal 40 chemcün cheu ñi ücafconal ti armazon. Caque quiñeque armazon miñche nieai epu feitichi chemcün. 22 Cayu armazon deumayaimi ñi tuculelngeal ti ngillatuhue tolto ruca ñi furitu püle.* 23 Ñi mücüfcüleal ti ngillatuhue tolto ruca, ca deumayaimi epu armazon, furitu tucuafimi epuñpüle. 24 Feitichi epu armazon caque quiñeque nieai epu trafla. Huechuñ mu nüucüleai engu, cheu ñi mülen ti hunen yihul. Tüfachi epu armazon epuñpüle mücüfnieafi furitu ti ngillatuhue tolto ruca. 25 Feimu müleai pura armazon ca mari cayu plata chemcün cheu ñi ücafconcüleal feitichi armazon. Miñche caque armazon meu müleai epu chemcün.

26 Acacia moncol mamüll mu trapümafimi tati ngillatuhue tolto ruca ñi fillque armazon: quechu moncol mamüll tucungeai huele püle, 27 cangelu quechu moncol mamüll tucungeai man püle, ca quechu moncol mamüll tucungeai furitu püle. 28 Feitichi mamüll rangiñ armazon mu rupaquelu, epuñpüle puhuai.

29 Oro mu müñetucünuafimi tati armazon ca deumalelafimi yihul ñi huechodrumeal ti moncol mamüll. Ca müñetucünuafimi oro mu ti moncol mamüll. 30 Mülei tami deumayal ti ngillatuhue tolto ruca chumngechi pengelcünueyu tüfachi huincul mu.

31 Deumayaimi quiñe cortina callfü füu mu, coñol cal, quelü füu ca cüme lino. Fei ñimicalelngeai fillque querubin. 32 Acacia mamüll mu deumayaimi meli orcon, müñetucünuafimi oro mu. Fei mu pültrücünuafimi ti cortina. Oro cülpihue* nieai ca tati meli orcon anüleai meli chemcün platangelu. 33 Miñche nülcühue pültrücünuafimi ti cortina. Furitu cortina yeafimi ti falin caja nielu Chau Dios ñi ley. Feitichi cortina hudamafi ti Yamfal Mülehue ca ti Doi Yamfal Mülehue. 34 Huente falin caja nielu Chau Dios ñi ley tucuafimi ñi tapa. Tüfa müleai ti Doi Yamfal Mülehue mu.

35 Cangelu püle ti cortina mu tucuaimi ti mesa. Elcünuafimi ti ngillatuhue tolto ruca ñi man püle. Huele püle tucuaimi ti candelabro. Puñmaleai engu. 36 Ngüreaimi quiñe cortina callfü füu mu, coñol cal, quelü füu ca cüme lino. Fei tucuafimi tati tolto ruca ñi conhue mu. 37 Ñi pültrücünungeal ti cortina, acacia mamüll mu deumayaimi quechu orcon, oro mu müñetucünuafimi. Cafei oro mu deumayaimi cülpihue. Ca llihumafimi cobre ñi deumangeal quechu chemcün cheu ñi anüleal ti orcon.

27 Acacia mamüll mu deumayaimi ti altar. Cuadraucüleai, alütuhuai ca alürupayai epu metro* ca quiñe metro* alüpürayai. 2 Cafei tañi meli huechuñ mu deumalelafimi müta reque. Ti altar ca ti müta mülei ñi deumangeal quiñe mamüll mu müten. Cobre mu müñetucünuafimi ti altar. 3 Deumayaimi palti* ñi ñimitungeal ti trufquen.* Ca deumayaimi pala, posillu, tenedor, braserillo. Com tüfachi chemcün cobre mu deumangeai. 4 Cobre mu deumayaimi quiñe parrilla* ñi tucungeal altar mu. Cafei deumalelafimi meli cobre yihul* tañi meli huechuñ mu. 5 Ponhui altar tucuafimi ti parrilla. Rangi ti altar mu elcünuafimi. 6 Cafei acacia mamüll mu deumayaimi fara ñi tucungeal altar mu. Cobre mu müñetucünuafimi. 7 Ti fara mülei ñi rumeal tati yihul mu epuñpüle altar mu, femngechi ñi cañpüle yengeal. 8 Ti altar quiñe huellilechi caja reque feleai. Fütraque trafla mu deumangeai. Deumayafimi chumngechi pengelcünueyu tüfachi huincul mu.

9 Elcünuaimi quiñe lepün huall püle ti ngillatuhue tolto ruca mu.* Huele püle* mediai 45 metro.* Cafei nieai cortina cüme lino deumangelu. 10 Nieai 20 orcon ca 20 cobre chemcün cheu ñi anüleal. Tachi orcon nieai cülpihue* ca yihul platangelu. 11 Ti cortina mülealu ti lepün ñi man püle ca mediai 45 metro.* Cafei nieai 20 orcon ca 20 cobre chemcün cheu ñi anüleal ti orcon. Cafei nieai cülpihue ca yihul platangelu ñi tuculelngeal ti orcon. 12 Ti cortina mülelu ti lepün ñi furi püle* mediai 22 metro.* Cafei deumayaimi mari orcon ca mari chemcün cheu ñi anüleal ti orcon. 13 Ti lepün ñi itrotripa mülelu tripahue antü püle mediai 22 metro.* 14 Ti lepün ñi itrotripa quiñe püle nieai regle metro cortina.* Ca nieai cüla orcon ca cüla chemcün cheu ñi anüleal ti orcon. 15 Cangelu püle ti itrotripa ca femngechi nieai regle metro cortina* ca cüla orcon ca cüla chemcün cheu ñi anüleal ti orcon.

16 Ti lepün ñi conhue nieai quiñe cortina, ailla metro* mediai. Ngürengeai callfü füu mu, coñol cal,* quelü füu ca cüme lino. Cafei nieai meli orcon ca meli chemcün cheu ñi anüleal ti orcon. 17 Com feitichi orcon huallpalelu ti lepün mu, tañi yihul ca tañi cülpihue platangeai. Huelu cheu ñi anüleal cobrengeai. 18 Ti lepün alütuhuai 45 metro* ca alürupai doi 22 metro.* Ti cortina cüme lino mu deumangelu huallpaleai lepün mu. Tachi cortina alüpürayai doi epu metro.* Ca cheu ñi anüleal cobrengeai. 19 Com tüfachi chemcün tañi deumangeel tañi tucungeal ti ngillatuhue tolto ruca mu cobrengeai. Cafei feitichi estaca nüniefilu ti tolto ruca ca ti lepün ñi cortina, cobrengeai.

20 Ca feipiafimi pu Israel che ñi cüpalal engün cüme oliva aceite ñi tucungeal ti pelontuhue, femngechi ñi rumel üicüleal. 21 Trahunhue tolto ruca mu mülei ti pelontuhue. Mülei cangelu püle ti cortina inafülcülelu ti falin caja nielu Chau Dios ñi ley. Aarón ca tañi pu fotüm mülei ñi üyümnieafiel ti pelontuhue Chau Jehová ñi adquiñ mu, nagantü üicüleai puule hula ta pulihuen. Elcünungei tüfachi ley dungu ñi amulerpual, com pu Israel che ñi pu cüpanche mülei ñi inanieafiel.

28 Com pu Israel che mu mütrümafimi* tami peñi Aarón ca tañi pu fotüm. Iñche ñi sacerdotengeai. Mütrümafimi Aarón ca tañi pu fotüm: Nadab, Abihú, Eleazar ca Itamar. 2 Sacerdote tacun* deumalelafimi tami peñi Aarón. Cüme adngeai, femngechi ñi yamniengeal.* 3 Dunguafimi com ti pu che nielu adümuhun, iñche ñi elufiel quimün. Deumape engün Aarón ñi tacun, femngechi püntücünungeai* tañi cüdahuelaeteu, iñche ñi sacerdotengeai.

4 Tüfachi tacun* mülei ñi deumayal engün: quiñe pichi carpa ñi yengeal rücu mu, ti sacerdote ñi falin tacun,* cangelu tacun nienolu cuhul,* quiñe ngüren tacun apolelu pichique cuadrito mu, quiñe munulonco ca quiñe trarihue. Deumalelngeai tüfachi sacerdote tacun* ta Aarón ca tañi pu fotüm. Femngechi tañi sacerdotengeai. 5 Pu adümuhun-ngechi cüdaufe püneafingün ti oro,* callfü füu, coñol cal,* quelü füu ca cüme lino.

6 Ti sacerdote ñi falin tacun mülei ñi ngürengeal callfü füu mu, coñol cal, quelü füu ca cüme lino. Cafei mülei ñi ñimicalelngeal oro füu mu. 7 Hombro mu mülei ñi nieal epu pañu. Femngechi ñi nüucüleal ti falin tacun ñi epu troquiñ. 8 Ti ngüren trarihue ca femngechi deumangeai oro mu, callfü füu, coñol cal, quelü füu ca cüme lino. Quiñeucüleai ti falin tacun mu, fei cüme nüucüleai.

9 Nüaimi epu onice cura, fei tüfa mu huirintucuafimi ñi üi Israel ñi pu fotüm. 10 Quiñe cura mu huirintucuafimi cayu üi, cangelu cura mu huirintucuafimi caquelu cayu üi. Hunelu ti hunen fotüm ñi üi, af meu ti inan-ngelu. 11 Quiñe cüdaufe mülei ñi huirintucuafiel ñi üi Israel ñi pu fotüm ti epu cura mu. Oro mu huallpantucuafimi ti cura tañi nüucüleal. 12 Pünantucuafimi ti epu cura tati falin tacun ñi hombro püle, femngechi ñi ngüyünentungenoal* Israel ñi pu fotüm. Chau Jehová ñi adquiñ mu Aarón mülei ñi yengeal tañi hombro mu fei engün tañi üi, femngechi ñi ngüyünentungenoal engün. 13 Oro mu huallpantucuafimi ti cura ñi nüucüleal. 14 Cafei re oro mu deumayaimi epu pichique cadenita, caque quiñeque chihudnieafimi,* cordon reque feleai. Feitichi epu pichique cadenita pültrücünuafimi feitichi oro mu huallpantucufilu tati epu cura.

15 Quiñe ngürecafe mülei ñi deumayal ti pichi carpa pünengequelu ñi juzgayal. Mülei ñi deumangeal oro mu, callfü füu, coñol cal, quelü füu ca cüme lino, ti sacerdote ñi falin tacun reque. 16 Müchamcünungele, quiñe püle mediai quiñe suque,* cangelu püle cafei. Femngechi cuadraucüleai. 17 Tucuaimi meli cura, caque cura inaucüleai caquelu cura mu. Hunelu mu tucuaimi rubi, topacio ca esmeralda. 18 Inan-ngechi müleai turquesa, safiro ca jaspe. 19 Fei hula müleai léshem cura,* agata ca amatista. 20 Af meu müleai crisolito, onice ca jade. Caque quiñeque cura huallpantuculeai oro mu ñi cüme nüucüleal. 21 Feitichi cura mu huirintuculeai tañi üi Israel ñi mari epu fotüm. Caque quiñeque üi adentuleai Israel ñi mari epu troquiñche.

22 Cafei re oro mu müten deumayaimi chapetulechi cadenita, tucuafimi feitichi pichi carpa yengelu ti rücu mu. Cordon reque feleai. 23 Re oro mu deumayaimi epu yihul,* tucuafimi tati pichi carpa ñi epu huechuñ.* 24 Fei hula ti epu oro cordon rupayai tati epu yihul mülelu ti pichi carpa ñi huechuñ mu. 25 Tati epu cordon ñi huechuñ rulpacünuafimi feichi oro mu cheu ñi nüucülen pu cura. Huente tucuafimi tati epu pañu rupalu ti falin tacun ñi hombro meu. Femngechi tati pichi carpa pültrüleai rücu püle. 26 Deumayaimi epu yihul orongelu. Tucuafimi furi ti pichi carpa mu, tañi cangelu epu huechuñ meu tucuafimi. Femngechi puñmanieafi ti falin tacun. 27 Rücu püle ti falin tacun meu, deumayaimi ca epu yihul oro mu. Tucuafimi miñche ti epu pañu rupalu hombro meu. Inafülcüleai cheu ñi nüucülen ti falin tacun, huente ti ngüren trarihue. 28 Ñi mücüfcüleal ti pichi carpa, quiñe callfü cordon mu nüucüleai feitichi yihul mülelu ti pichi carpa mu ca tati mülelu ti falin tacun meu. Femngechi ti pichi carpa mücüfcüleai ti falin tacun meu, huente ti ngüren trarihue meu.

29 Aarón conle ti Yamfal Mülehue mu, huente tañi piuque mu yenieai ti pichi carpa pünengequelu ñi juzgayal, cheu huirintuculei ñi üi Israel ñi pu fotüm. Femngechi turpu ngüyünentungelayai engün* Jehová ñi adquiñ meu. 30 Ponhui ti pichi carpa pünengequelu ñi juzgayal tucuafimi ti Urim ca ti Tumim.* Aarón conle Jehová tañi adquiñ meu, mülei ñi yenieafiel huente tañi piuque mu. Aarón mülele Chau Jehová ñi adquiñ meu, huente tañi piuque mu mülei ñi yenieafiel feitichi itrofill chemcün ñi juzgayafiel pu Israel che.

31 Re callfü füu mu deumayaimi ti tacun nienolu cuhul. 32 Huechuñ* nülacünungeai rangiñ mu. Huall püle cheu ñi nülalen quiñe ngürecafe ñüdüfcünuafi. Quiñe soltau ñi tacun reque nülaleai, femngechi ñi huicürnoal. 33 Deumayaimi granada pingechi fün reque* callfü füu mu, coñol cal ca quelü füu. Fei tucuafimi huall püle cheu ñi müchamcülen ti tacun. Caque quiñeque granada inaucüleai quiñe pichi oro campana mu. 34 Huall püle cheu ñi müchamcülen ti tacun nienolu cuhul, hunelu tucuaimi quiñe pichi oro campana, fei hula quiñe granada. Femngechi amuleai. 35 Aarón mülei ñi tucutuhual tüfachi tacun ñi femal tañi sacerdote cüdau. Conpule ca tripale ti yamfal ruca mu Chau Jehová ñi adquiñ meu, allcüngepe ñi sililmequen* ti pichique campana, femngechi lalayai.

36 Re oro mu deumayaimi quiñe pichi lamina, huilüfcüleai. Tüfa mu huirintucuaimi: ‘Lifngei* ta Jehová’. 37 Callfü füu mu mülei tami traricünuafiel ti munulonco mu. Mülei ñi elcünungeal tol püle. 38 Aarón tol mu yenieafi feitichi pichi lamina. Cafei inei rume pecancafile ti yamfal dungu, Aarón mülei ñi huiñoldungual* feitichi che ñi culpan mu.* Pu Israel che mülei ñi chalintuculelafiel ta Chau Dios feitichi dungu quiñe yamfal regalo reque.* Feitichi pichi lamina rumel mülei ñi nieal tañi tol mu, femngechi Chau Jehová cüme llohuafi ti pu che.

39 Cafei cüme lino mu ngüreaimi quiñe tacun, mülei ñi nieal pichique cuadrito. Cafei deumayaimi quiñe munulonco cüme lino mu ca quiñe ngüren trarihue.

40 Cafei deumalelafimi Aarón ñi pu fotüm tacun, trarihue ca munulonco. Cüme adngeai, femngechi ñi yamniengeal engün. 41 Tucutuafimi tami peñi Aarón ca tañi pu fotüm. Tuculelafimi engün aceite, elfalcünuafimi ñi sacerdotengeal ca püntücünuafimi engün.* Femngechi iñche tañi pu sacerdotengeai engün. 42 Cafei deumalelafimi engün charahuilla ñi tacuafiel tañi triltrangcülen engün. Tacuafi ñi trutre,* puhuai lucu mu. 43 Aarón ca tañi pu fotüm mülei ñi tucutuhual ti charahuilla conle engün ti trahunhue tolto ruca mu* cam fülconle* ti altar mu ñi cüdahual ti yamfal mülehue meu. Femngechi culpalayai* ca larpulayai engün. Tüfachi ley dungu elcünungei ñi rumel müleal. Aarón ca tañi pu cüpanche mülei ñi inayafiel.

29 Mülei tami püntücünuafiel engün* tañi sacerdotengeal. Feimu dulliaimi quiñe hue toro ca epu caniru* encañngenolu. 2 Doi cüme rüngo cachilla mu deumayaimi cofque nienolu fayümhue.* Ca deumayaimi cofque rangiñ mu huechodcülelu, nielayai fayümhue ca aceite engu deumangeai. Cafei deumayaimi churrasca nienolu fayümhue. Mülei ñi huifontucungeal aceite mu. 3 Quiñe cülco mu* tucuafimi ti cofque ca trür toro ca ti epu caniru chalintuculelaen.

4 Itrotripa ti trahunhue tolto ruca mu* yeafimi ta Aarón ca tañi pu fotüm. Fei co mu müñetuafimi engün. 5 Fei hula tucutuafimi ti tacun ta Aarón, cafei ti tacun nienolu cuhul,* ti sacerdote ñi falin tacun* ca ti pichi carpa yengelu rücu mu. Cafei cüme traricünuafimi ti ngüren trarihue tati falin tacun mu. 6 Fei hula tuculelafimi ti munulonco. Feitichi munulonco mu tucuafimi tati yamfal oro lamina.* 7 Fei hutruñmayafimi* tañi lonco ti falin aceite mu,* femngechi sacerdotecünuafimi.

8 Fei hula cüpalafimi Aarón ñi pu fotüm. Tucutuafimi engün ti tacun 9 ca ti trarihue Aarón ca tañi pu fotüm. Cafei tucuafimi engün ti munulonco. Tüfachi pu huentru ca ñi cüpanche sacerdotengeaingün. Tüfachi ley dungu elcünungei tañi amulerpual. Femngechi iñche tañi pu sacerdotecünuafimi ta Aarón ca tañi pu fotüm.

10 Fei hula yeafimi ti toro itrotripa ti trahunhue tolto ruca mu. Aarón ca tañi pu fotüm fampuhulaingün ñi cuhu toro ñi lonco mu. 11 Langümfinge ti toro Chau Jehová ñi adquiñ mu itrotripa ti trahunhue tolto ruca mu. 12 Toro ñi mollfüñ mu tucuafimi tami changüll cuhu, fei rulpayafimi altar ñi müta mu. Fei hula com ti mollfüñ hutrulafimi inaltu ti altar mu. 13 Püntücünuafimi* ti yihuiñ mülelu huente cüllche mu ca ti que mu. Ca femngechi püntücünuafimi ti cusacusa ca tañi yihuiñ. Com tüfa lüpümafimi huente altar, femngechi ñi tripayal fitrun.* 14 Huelu toro ñi ilo, tañi trülque ca ti me entuafimi cheu ñi mülen ti che, fei huecun lüpümafimi. Tüfa quiñe chalintucun* culpan dungu mu.*

15 Fei hula nüafimi quiñe caniru. Aarón ca tañi pu fotüm fampuhulaingün ñi cuhu caniru ñi lonco mu. 16 Langümafimi ti caniru, fei huall püle pütefmayafimi ti altar tati mollfüñ mu. 17 Catrüafimi ti caniru, fei cüchayafimi ti cüllche ca tañi matra. Caque quiñeque troquiñ elcünuafimi inafül ti lonco mu. 18 Lüpümafimi com ti caniru. Fei ti fitrun tripayai huente altar mu. Quiñe lüpümngeelchi chalintucun-ngeai ñi elungeal ta Chau Jehová. Rume cüme nümün-ngeai.* Tüfachi chalintucun lüpümelngeai ta Chau Jehová.

19 Fei hula nüafimi ti cangelu caniru. Aarón ca tañi pu fotüm fampuhulaingün ñi cuhu caniru ñi lonco mu. 20 Langümfinge ti caniru, fei nüaimi pichin mollfüñ ca tuculelafimi man pilun mu Aarón ca tañi pu fotüm. Cafei tuculelafimi mollfüñ tañi man motrin changüll cuhu* ca tañi man motrin changüll namun.* Fei hula huall püle pütefmayafimi ti altar mollfüñ mu. 21 Nüaimi pichin mollfüñ mülelu huente altar ca pichin falin aceite. Fei pütefmayafimi Aarón, tañi pu fotüm ca tañi tacun engün. Femngechi Aarón, tañi pu fotüm ca tañi tacun püntücünungeai* tañi cüdahuelaeteu iñche.

22 Tüfachi caniru chalintucungei ñi elcünungeal pu sacerdote. Feimu entuñmayafimi ñi yihuiñ, ñi motrilechi cülen, ti yihuiñ mülelu cüllche mu ca ti que mu, ti cusacusa ca tañi nieelchi yihuiñ. Ca femngechi entuñmayafimi ñi man namun. 23 Chau Jehová ñi adquiñ mu mülei ti cülco* nielu pu fayümngenochi cofque. Feiti mu entuaimi quiñe cofque, cangelu cofque rangiñ mu huechodcülelu ca deumangelu aceite mu, ca quiñe churrasca. 24 Com tüfachi chemcün tuculelafimi Aarón ca tañi pu fotüm ñi cuhu meu. Fei epuñpüle nengümcayafimi tami chalintuculelafiel ta Chau Jehová. 25 Fei hula entuñmayafimi feitichi chemcün tañi cuhu meu, ca lüpümafimi altar mu huente ti lüpümngeelchi chalintucun meu. Tüfachi chalintucun lüpümelngeai ta Chau Jehová. Cüme nümün-ngeai Chau Jehová ñi adquiñ mu.

26 Feiti caniru chalintucungelu ñi sacerdotecünungeal Aarón entuñmayafimi ñi rücu. Fei epuñpüle nengümcayafimi tami chalintuculelafiel ta Chau Jehová. Tüfa eimingeai. 27 Eimi chalintucurquefimi quiñe caniru ñi sacerdotecünungeal Aarón ca tañi pu fotüm, fei epuñpüle nengümcafimi. Feitichi caniru mu püntücünuafimi* ñi namun ca ñi rücu. 28 Tüfa püntücünungeai,* fei Aarón ca tañi pu fotüm ngen-ngeaingün. Pu Israel che elufile ta Chau Jehová ti chalintucun quiñentrür ingequelu, feichi chalintucun meu püntücünungeai feitichi troquiñ ilo caniru. Tüfachi ley dungu elcünungei ñi amulerpual. Pu Israel che mülei ñi inanieafiel.

29 Aarón tañi pu fotüm hueluconle Aarón mu, tuculelngeaingün aceite ca sacerdotecünungeaingün. Fei hula püneaingün Aarón ñi falinque tacun. 30 Aarón quiñe tañi pu fotüm hueluconle quisu mu sacerdotengeal, conpuai tati trahunhue tolto ruca ñi cüdahual ti yamfal mülehue mu. Fei regle antü tucutuucüleai tüfachi falinque tacun.

31 Nüaimi ti caniru chalintucungelu ñi elcünungeal pu sacerdote, fei huadcümafimi ñi ilo quiñe yamfal mülehue mu. 32 Tati trahunhue tolto ruca ñi conhue mu, Aarón ca tañi pu fotüm iyafingün ti ilo caniru ca tati cofque mülelu cülco mu.* 33 Hulngelu ti chalintucun, perdonangei tañi culpan engün.* Fei sacerdotecünungeingün ca püntücünungeingün* tañi serfiafiel ta Chau Dios. Fei chem tañi chalintucungeel, iyafingün. Yamfal iyael ürque, feimu inei rume elungenole tañi femal,* ngelai ñi iyafiel. 34 Ca antü mu sofrale cofque ca ilo feiti chalintucun ñi elcünungeal ti sacerdote, mülei tañi lüpümngeal cütral mu. Tüfa yamfal iyael ürque, feimu mülelai tañi ingeal.

35 Femngechi femafimi Aarón ca tañi pu fotüm, chumngechi tañi feipicünun. Regle antücünuaimi ñi sacerdotecünungeal engün. 36 Fill antü chalintucuaimi quiñe toro, quiñe chalintucun-ngeai culpan dungu mu.* Femngechi perdonangeai ta culpan ca liftuafimi ti altar. Cafei hutrulafimi aceite huente altar meu, femngechi tami püntücünulelafiel* ta Chau Dios. 37 Regle antücünuaimi tami lifcünuafiel ti altar. Femngechi püntücünulelafimi* ta Chau Dios, fei ti doi yamfal altarngeai. Inei rume cüdaule altar mu, mülei tañi lif chengeal.

38 Tüfa chalintucuaimi altar mu. Fill antü chalintucuaimi epu caniru, quiñe tripantu nieai engu. 39 Quiñe hue caniru chalintucuafimi pulihuen. Cangelu, conantü mu.* 40 Chalintuculmi ti hunen hue caniru, ca hulaimi quiñe kilo* cüme rüngo, reyülepe quiñe litro* oliva aceite engu. Cafei chalintucuaimi pulcu, quiñe litro.* 41 Conantü mu* chalintucufilmi ti cangelu hue caniru, ca chalintucuaimi rüngo ca pulcu, pulihuen mu reque. Tüfachi chalintucun lüpümelafimi ta Chau Jehová. Com tüfa rume cüme nümün-ngeai. 42 Chau Jehová ñi adquiñ meu tati trahunhue tolto ruca ñi conhue mu, eimün ca com tamün pu cüpanche fill antü hulaimün tüfachi lüpümngeelchi chalintucun. Üye mu peufaluhuan eimün meu, fei dunguayu.

43 Üye mu peufaluhuan pu Israel che mu. Iñche tañi huilüfün mu* lifcüleai feichi mülehue. 44 Ti trahunhue tolto ruca ca ti altar püntücünuafiñ* tañi püramyengeal iñche. Cafei püntücünuafiñ ta Aarón ca tañi pu fotüm tañi sacerdotengeal engün. 45 Iñche mülean ti pu Israel che mu. Ca quisu engün mu iñche Dios ngean. 46 Rüfcünu quimaingün iñche fei engün tañi Chau Dios Jehová. Entufiñ engün Egipto mapu meu, femngechi tañi müleal quisu engün meu. Iñche, fei engün tañi Chau Dios Jehová.

30 Acacia mamüll mu deumayaimi quiñe altar tañi lüpümngeal incienso. 2 Cuadraucüleai, alütuhuai ca alürupayai 45 centimetro* ca alüpürayai 89 centimetro.* Ti altar ca tañi müta quiñentrür deumangeai. 3 Huall püle ti altar tuculelafimi oro,* cafei huente mu ca tañi müta mu. Huechuñ altar huallpantucuafimi oro mu. 4 Quiñe püle müleai epu oro yihul,* cangelu püle ca epu oro yihul. Müleai miñche feiti oro huallpantucuniefilu ti altar ñi huechuñ. Yihul mu rulpangeai fara ñi cañpüle yengeal ti altar. 5 Acacia mamüll mu deumayaimi epu fara ca müñetucünuafimi oro mu. 6 Tucuaimi ti altar itrotripa ti cortina inafülcülelu ti falin caja nielu Chau Dios ñi ley. Ti altar puñmaleai ti falin caja ñi tapa engu, cheu tañi peufaluhual tami adquiñ mu.

7 Huente altar Aarón lüpümafi cüme nümün-ngechi incienso.* Fill pulihuen füchotuafi petu ñi pepicamequefiel ti pelontuhue. 8 Conantü mu* Aarón üyümfile ti pelontuhue, ca lüpümai incienso. Eimün ca tamün pu cüpanche chalintucuqueaimün tüfachi incienso Chau Jehová ñi adquiñ meu. 9 Huente altar mu chalintuculayaimün incienso ñi elunoel ti ley. Ca chalintuculayaimün fün, lüpümngeelchi chalintucun* ca hutrulngeelchi* chalintucun. 10 Aarón quiñe rupa fill tripantu mülei ñi lifcünuafiel ti altar. Feiti culliñ chalintucungelu culpan dungu meu* entuai pichin mollfüñ ca tuculelafi ti altar ñi müta mu. Tañi pu cüpanche ca femngechi mülei ñi femal quiñe rupa fill tripantu. Ti altar rume yamfalngei Chau Jehová ñi adquiñ meu”.

11 Fei Chau Jehová feipifi ta Moisés: 12 “Raquifilmi Israel ñi pu fotüm, com engün mülefui ñi culliafiel ta Jehová tañi montual ñi mongen engün. Femngechi ñi cutrancangenoal raquingele engün. 13 Com pu raquingelu mülei ñi cullial cayu gramo plata.* Fanefanetuafimi ti plata chumngechi ñi fanefanetungequeel ti yamfal mülehue mu. Cayu gramo plata elungeai ta Chau Jehová. 14 Com ti raquingelu nielu 20 tripantu cam doi, mülei ñi culliafiel ta Jehová. 15 Caque quiñeque che culliafi ta Jehová cayu gramo plata ñi montual tañi mongen. Pu ricu doi plata hul-layaingün ca pu pofre doi pichin plata hul-layaingün. 16 Pu Israel che hulfile ti plata ñi montulal tañi mongen, eimi llohuafimi. Ca eimi hulaimi feiti plata ñi quelluntucungeal ti cüdau femngequelu ti trahunhue tolto ruca mu.* Tüfachi plata mu ngüyünentungelayaingün* pu Israel che Chau Jehová ñi adquiñ mu ca montulngeai tamün mongen”.

17 Chau Jehová ca feipifi ta Moisés: 18 “Deumayaimi quiñe fütra lafatorio tamün cüchayal. Ca deumayafimi quiñe chemcün tañi anüleal. Mür cobrengeai. Ti trahunhue tolto ruca ca ti altar, rangi mu tucuafimi ti lafatorio, fei apolafimi co meu. 19 Tiye mu Aarón ca tañi pu fotüm cüchayaingün tañi cuhu ca tañi namun. 20 Conle engün tati trahunhue tolto ruca mu cam fülconle* ti altar mu ñi cüdahual ca ñi lüpümelafiel chalintucun ta Chau Jehová, cüchape engün tañi cuhu. Femle, lalayaingün. 21 Cüchape tañi cuhu ca tañi namun, femngechi ñi lanoal engün. Tüfachi ley dungu elcünungei ñi amulerpual. Aarón ca tañi pu fotüm mülei ñi inanieafiel, ca com tañi pu cüpanche”.

22 Chau Jehová ca feipifi ta Moisés: 23 “Com tüfa cüme nümün-ngelu trapümafimi: cayu kilo yafü mirra, cüla kilo cüme nümün-ngechi canela, cüla kilo cüme nümün-ngechi calamo* 24 ca cayu kilo cangelu canela.* Ti mirra, ti canela ca ti calamo fanefanetungeai chumngechi ñi fanefanetungequen ti yamfal mülehue mu. Ca trapümaimi oliva aceite, cüla litro ca rangiñ. 25 Com tüfa reyülafimi tami deumayafiel ti falin aceite. Cüme pepicangeai,* falin aceitengeai.

26 Tüfachi falin aceite tucuafimi ti trahunhue tolto ruca ca tati falin caja nielu Chau Dios ñi ley. 27 Ca tuculelafimi falin aceite ti mesa, ti candelabro ca tañi nieelchi chemcün engu. Ca femafimi ti altar cheu ñi lüpümngequen incienso, 28 ti altar cheu ñi lüpümngequen chalintucun ca com tañi nieelchi chemcün, ti fütra lafatorio ca cheu ñi anüleal. 29 Com tüfa püntücünulelen,* fei doi yamfalngeai. Inei rume nüfile feitichi chemcün, mülei tañi lif chengeal. 30 Püneafimi tüfachi falin aceite tami dulliafiel Aarón ca tañi pu fotüm. Fei püntücünuafimi engün* tañi pu sacerdotengeal.

31 Ca feipiafimi pu Israel che: ‘Com tamün pu cüpanche mu, tüfa iñche tañi falin aceitengeai. 32 Ca inei no rume tuculel-layafimün tañi cuerpo mu* tüfachi aceite ca deumalayaimün cangelu aceite chumngechi ñi deumangequen tüfa. Yamfalngei, rumel yamfalngeai eimün meu. 33 Inei rume deumale quiñe cüme nümün-ngechi aceite tüfachi falin aceite reque ca tuculelfile quiñe che sacerdotengenolu,* mülei tañi langümngeal’”.

34 Fei hula Chau Jehová feipifi ta Moisés: “Trapümafimi tüfachi itrofillem cüme nümün-ngelu, trürngeai tunten* tami trapümafiel: cüme nümün-ngechi resina, cüme nümün-ngechi huili,* cüme nümün-ngechi galbano ca cüme olibano. 35 Reyülafimi com tüfa deumayal incienso. Reyülngeai com tüfachi cüme nümün-ngechi itrofillem. Cüme pepicangeai,* chadiñmaleai, yamfalngeai ca lifngeai. 36 Quiñe troquiñ rüngümafimi, trufür reque müleai. Tucuafimi itrotripa ti falin caja nielu Chau Dios ñi ley, tüfa mülei ti trahunhue tolto ruca mu, cheu tañi peufaluhual tami adquiñ mu. Tüfachi incienso rume yamfalngeai eimün meu. 37 Tüfa rume yamfalngei Chau Jehová ñi adquiñ mu, feimu deumalayaimün femngechi incienso eimün-ngeal. 38 Inei rume deumafile tüfachi incienso tañi nümünümütuafiel, mülei tañi langümngeal”.

31 Fei Jehová feipifi ta Moisés: 2 “Dullifiñ ta Bezalel, Urí tañi fotüm, Hur tañi lacu, Judá tañi troquiñche mu cüpai. 3 Iñche eluafiñ tañi nehuen, femngechi nieai quimün, adümuhun ca pepiluhun epe fill cüdau mu artesania pingelu. 4 Femngechi deumayai cüme adngechi chemcün, cüdahuafi ti oro,* plata ca cobre. 5 Catrüafi cura ca cüme rentrücünuafi. Cafei itrofill chemcün deumayai mamüll meu. 6 Ñi quelluafiel ta Bezalel, elcünuafiñ ta Oholiab, Ahisamac tañi fotüm, Dan ñi troquiñche mu cüpai. Com tati pu adümuhun-ngechi che eluafiñ quimün,* femngechi femaingün com tami feipicünufiel: 7 ti trahunhue tolto ruca,* ti falin caja nielu Chau Dios ñi ley ca ti tapa huente mu mülelu, ca com ti chemcün tolto ruca mu. 8 Cafei ti candelabro re oro mu, ti mesa ca tañi itrofill chemcün, ti altar cheu ñi lüpümngequen incienso, 9 ti altar cheu ñi lüpümngequen chalintucun* ca com tañi nieelchi chemcün, ti fütra lafatorio ca cheu tañi anüleal. 10 Cafei ti cüme adngechi ngüren tacun, ti sacerdote Aarón ñi falinque tacun, ti tacun ñi püneafiel Aarón ñi pu fotüm tañi sacerdotengeal, 11 ti falin aceite ca ti cüme nümün-ngechi incienso* ñi pünengeal ti ngillatuhue tolto ruca mu. Fei engün deumayaingün com tami feipicünufiel”.

12 Chau Jehová ca feipifi ta Moisés: 13 “Dunguafimi pu Israel che, feipiafimi: ‘Cuñiutucuucüleaimün tamün yamnieafiel* tañi ürcütun antü.* Com tamün pu cüpanche mu, tüfachi antü pengelai chem tañi eldungucünuel iñche eimün meu. Fei quimaimün iñche, Chau Jehová, dullihuiyiñ, femngechi iñche tañi falin troquiñchengerpuaimün. 14 Mülei tamün yamnieafiel ti ürcütun antü. Feiti antü yamfalngeai eimün meu. Inei rume rulpacünufile ti ürcütun antü ñi ley, mülei tañi layal. Inei rume cüdaule feitichi antü, mülei ñi langümngeal. 15 Cayu antü cüdahuafuimün, huelu ti regle antü ürcütun antüngei. Feitichi falin antü meu mülei tamün ürcütual. Yamfalngei Chau Jehová ñi adquiñ mu. Inei rume cüdaule ürcütun antü mu, mülei tañi layal. 16 Pu Israel che mülei ñi yamnieafiel ti ürcütun antü. Com tañi pu cüpanche mülei ñi inanieafiel ti ürcütun antü. Tüfachi eldungu elcünungei ñi amulerpual. 17 Tüfa pengelquei chem tañi eldungucünuel iñche pu Israel che engün. Rumel amulerpuai. Iñche, Chau Jehová, deumafiñ ti callfü huenu ca ti mapu cayu antü meu, huelu ti regle antü fentecünun ñi cüdau, eluhun ñi ürcütual’”.

18 Chau Dios fentecünulu müten ñi nütramcafiel ta Moisés Sinaí huincul meu, elufi tati epu laf cura, Chau Dios tañi changüll cuhu mu huirintuculei.

32 Tati pu che pei Moisés rume alüñmai ñi nagpayal ti fütra huincul mu. Fei com pu che trahuluhuingün, hualloñmafingün ta Aarón ca feipifingün: “Deumalelmuiñ quiñe dios ñi huneleal iñchiñ mu. Chumi chi feitichi Moisés, ti huentru taiñ entueteu Egipto mapu mu”. 2 Feimu Aarón feipifi engün: “Nüafimün oro chahuai* nielu tamün domo, tamün fotüm ca tamün ñahue, fei cüpalelmuan”. 3 Fei com pu che entui tañi oro chahuai engün ca yelelfingün ta Aarón. 4 Nüi ti oro, fei quiñe herramienta mu adentucünufi quiñe pichi culliñngeal. Fei ti pu che eluhui ñi feipial: “Ahuem Israel, tüfa tami Dios, fei tüfa entueimu Egipto mapu mu”.

5 Aarón ngüneduamfilu com tüfa, itrotripa ti pichi culliñ deumai quiñe altar, fei feipi: “Hule femaiñ quiñe fiesta taiñ püramyeafiel Chau Jehová”. 6 Ca antü pulihuen mu huitraingün, fei eluhuingün ñi hulal lüpümngeelchi chalintucun* ca feiti chalintucun quiñentrür ingequelu. Fei hula tati pu che anücünuhuingün, ingün ca putuingün.* Fei huiño huitratuingün tañi cüme rupayal.

7 Feimu Chau Jehová feipifi ta Moisés: “Amunge, nagnge. Tami pu che tami entufiel Egipto mapu mu huesa femmequeingün. 8 ¡Müchai müten inahuelaingün feiti rüpü tañi huercüfiel! Adentucünuingün quiñe pichi culliñ ca pochongnagmequeingün* tañi adquiñ meu. Hulmequeingün chalintucun ca feipimequeingün: ‘Ahuem Israel, tüfa tami Dios, fei tüfa entueimu Egipto mapu meu’”. 9 Cafei Chau Jehová feipifi ta Moisés: “Ngüneduamün tüfachi troquiñche ñi trencül piuquengen. 10 Rume illculen* quisu engün meu, feimu eluen tañi apümcayafiel. Femcünuan ñi tripayal quiñe fütra troquiñche eimi meu”. 11 Fei Moisés llellipufi tañi Chau Dios Jehová: “Ahuem Jehová, fütra nehuen mu entufimi tami pu che Egipto mapu meu, ¿chumngelu* eluucüleimi tami apümcayafiel engün fente tami illculen?* 12 Femülmi, pu Egipto che feipiaingün: ‘Tañi Dios huesa raquiduam mu entueyu engün. Ayüfui ñi langümafiel engün fütraque huincul meu ca apümcayafiel ti mapu meu’. Elcünunge tami illcun* ca huiño huitrautunge* tami apümcanoafiel tami pu che. 13 Raquiduamtucunieafimi ta Abrahán, Isaac ca Israel, fei engün poyequeimu. Eimi tami Chau Ngünechen ngen mu feipicünufimi engün: ‘Femcünuan ñi alün-ngeal tamün cüpanche huenu müleyechi huangülen reque. Feitichi mapu iñche tañi dulliel, eluafiñ tamün pu cüpanche. Fei engün ngen-ngeai rumel meu’”.

14 Chau Jehová huiño huitrautui,* fei apümcalafi tañi pu che chumngechi ñi feipicünuel.

15 Fei Moisés huiñoi, nagtui tati fütra huincul meu, yefi ñi cuhu meu tati epu laf cura. Epuñpüle huirintuculei, furi püle ca cangelu püle. 16 Chau Dios deumafi feitichi epu laf cura, fei mu huirintucucünufi tañi feipin. 17 Josué allcüi ñi huaqueñcülen ca ñi huirarmequen tati pu che, fei feipifi ta Moisés: “Hueichan reque* allcün-ngei cheu ñi mülen pu che”. 18 Huelu Moisés huiñoldungui:*

“Tüfa huehun ülcantun no tati,

ca hueñancülen ülcantumequelaingün tañi hueungen meu.

Cangelu ülcantun allcütumequen tati”.

19 Moisés fülconpulu müten* cheu ñi mülen tati pu che, ngüneduami tati pichi culliñ ca ñi failamequen pu che. Feimu rume illcui,* ütrüfnacümfi tati epu laf cura ñi nüniefiel, femngechi trafolfi inaltu huincul. 20 Fei hula nüi ti pichi culliñ ñi deumael ti pu che, lüpümtucufi cütral mu ca rüngümcafi, fei trufürngetui. Fei hula nüi feiti trufür ca tucufi co meu. Fei pütocoafimün pifi pu Israel che. 21 Feimu Moisés feipifi ta Aarón: “Tüfachi pu che, ¿chumeimu am tami famtucuafiel fente huesa culpan mu?”.* 22 Aarón huiñoldungui:* “Ñidol, illcuquilnge.* Eimi cüme quimniefimi tüfachi pu che eluucülequei ñi huesa femal engün. 23 Feipieneu engün: ‘Deumalelmuiñ quiñe dios ñi huneleal iñchiñ mu. Chumi chi feitichi Moisés, ti huentru taiñ entueteu Egipto mapu mu’. 24 Fei feipifiñ engün: ‘Inei rume niele oro chemcün, entupe ca mülei tañi cüpalelaeteu’. Ütrüftucufiñ ti oro cütral mu, fei huefrumei tüfachi pichi culliñ”.

25 Moisés ngüneduami ñi pofolcaumequen tati pu che. Aarón catrütulaeyu engün. Tañi femün engün yehuen-ngei tañi pu caiñe ñi adquiñ meu. 26 Fei Moisés huitracünuhui itrotripa cheu ñi toltoucülen* pu che, fei feipi: “¿Inei quiñeucülei Chau Jehová engu? ¡Cüpape iñche mu!”. Fei com pu Leví che trahuluhuingün ca hualloñmafingün. 27 Moisés feipifi engün: “Tüfa ñi feipin Chau Jehová, Israel tañi Ngünechen: ‘Caque quiñeque nüpe tañi fütra cuchillo. Rumeaimün cheu ñi toltoucülen pu che,* fei langümafimün tamün peñi, tamün carucatu che ca tamün pu hueni’”. 28 Pu Leví che femingün chem ñi feipieteu Moisés, feimu 3.000 huentru laingün feitichi antü mu. 29 Fei Moisés feipi: “Fachantü püntücünuhuaimün* tamün serfiafiel ta Chau Jehová. Com eimün chaftufimün tamün pu fotüm ca tamün pu peñi. Chau Dios cümelcayaimünmeu fachantü”.

30 Ca antü mu Moisés feipifi tati pu che: “Rume huesa culpaimün.* Tüfa hula huechuan huincul mu ñi dunguafiel ta Chau Jehová. Fei quiman ñi chumafel tamün perdonangeal tamün culpan mu”. 31 Moisés huiño huechui huincul mu, fei feipifi ta Chau Jehová: “¡Fütra culpaingün* feitichi pu che! ¡Oro mu deumaingün quiñe dios! 32 Pilmi, rulpacünuñmayafimi engün tañi culpan.* Huelu femnolmi, füreneen, entuñmaen tañi üi tami lifru mu”. 33 Huelu Chau Jehová feipifi ta Moisés: “Feiti culpalu* iñche mu, entuñmayafiñ ñi üi tañi lifru mu. 34 Tüfa hula amunge, yefinge tüfachi troquiñche cheu tami feipicünufiel. Tañi cüme püllü huneleai eimi mu. Feichi antü ramtucadungufili engün, castigayafiñ tañi culpan mu”.* 35 Tati pu che feipirquefi ta Aarón ñi deumalelaeteu quiñe pichi culliñ, feimu Chau Jehová eluhui ñi cutrancayafiel engün.

33 Chau Jehová ca feipifi ta Moisés: “Quiñentrür amuleaimi tüfachi troquiñche tami entufiel Egipto mapu meu. Amuaimi feichi mapu tañi feipicünufiel ta Abrahán, Isaac ca Jacob. Feipifiñ: ‘Eluafiñ tüfachi mapu tami pu cüpanche’. 2 Huercüan quiñe cüme püllü, huneleai eimi meu. Fei huemünentuafiñ* pu Canaán che, amorreo che, Het che,* perizita che, heveo che ca pu jebuseo che. 3 Amuaimi tüfachi mapu mu cheu ñi mülen fentren lichi ca miel.* Huelu amulayan eimün meu. Trencül piuquengeimün, fei apümcahuafuyiñ petu tamün amulen”.

4 Tati pu che allcülu tüfachi cutrancahun-ngechi dungu, rume hueñancüi engün. Feimu inei no rume tuculai tañi llancatu. 5 Chau Jehová feipifi ta Moisés: “Feipiafimi pu Israel che: ‘Eimün trencül piuquengeimün. Matu rupayafun eimün meu ca apümcahuafuyiñ. Feimu petu tañi dullinon chem tamün chumafiel, tuculayaimün tamün llancatu’”. 6 Feimu pu Israel che entuingün tañi llancatu Horeb huincul meu ca huiño tucuhuelaingün.

7 Fei Moisés entui tañi tolto ruca* cheu ñi mülen pu che, pichi camapucünufi, fei trahunhue tolto ruca üituculelfi. Com pu che ayülu ñi ramtuafiel ta Chau Jehová, tripaingün cheu ñi toltoucülen* ca amuingün ti trahunhue tolto ruca huecun mu mülelu. 8 Amun mu Moisés ti tolto ruca mu, com pu che huitrapüraquefuingün. Itrotripa tañi tolto ruca mu com huitracünuuquefuingün, fei adquintuniefingün ta Moisés petu tañi connon ti tolto ruca mu. 9 Conün mu müten Moisés tati tolto ruca mu, ti tromü nagquefui, fei huitracünuuquefui itrotripa ti tolto ruca mu petu dungumequelu Moisés engu Chau Dios. 10 Tati pu che pefilu ti tromü itrotripa Moisés tañi tolto ruca mu, com pu che pochongnagquefuingün* itrotripa quisuque tañi tolto ruca meu. 11 Chau Jehová dunguquefi ta Moisés chumngechi dunguuqueingu epu huentru. Moisés huiñotulu cheu ñi toltoucülen pu che, Josué mülecai ti tolto ruca meu. Feitichi huentru, Nun tañi fotüm, quelluquefi ca serfiquefi ta Moisés.

12 Fei Moisés feipifi ta Chau Jehová: “Eimi feipien ‘Adniefinge tüfachi pu che’, huelu feipilaen inei huercüaimi tañi compañaeteu. Ca feipien ‘Cüme quimnieyu* ca cüme troquinieyu’. 13 Feimu füreneen, cüme troquieli, quimeltuen tami rüpü, femngechi quimafeyu ca ayühuelnieafeyu. Tüfachi troquiñche, eimi tami troquiñche tati, ngüyünentulayaimi”.* 14 Fei Chau Dios huiñoldungui:* “Iñche llemai compañnieayu, ürcütulayu”. 15 Fei Moisés feipi: “Eimi compañniemunoliyiñ, feipimulayaiñ taiñ tripayal tüfa meu. 16 Cüme troquieli iñche ca tami troquiñche, ¿chumngechi quimngeai? Compañniemuliyiñ, iñche ca tami troquiñche trürlayaiñ caquelu troquiñche mapu meu mülelu”.

17 Chau Jehová feipifi ta Moisés: “Cüme troquinieyu ca cüme quimnieyu.* Feimu feman tüfachi dungu tami feipiel”. 18 Moisés feipi: “Füreneen, eluen ñi peafiel tami afmatufalngen”.* 19 Chau Dios feipi: “Rupayan tami adquiñ mu, fei peaimi fente ñi cüme piuquengen iñche. Cafei tami adquiñ mu huldunguan tañi üi, Jehová. Füreneafiñ inei rume tañi ayüel, ca cutranpiuqueyeafiñ inei rume tañi ayüel”. 20 Huelu ca feipi: “Peñmalayaen tañi ange. Chem che rume peelimu, fentepuai ñi mongen”.

21 Cafei Chau Jehová feipifi ta Moisés: “Tüfa mu mülei cheu tami müleal, inafülcülei iñche mu. Huitracünuunge tüfachi fütra cura mu. 22 Rupamequeli, pengelelayu tañi afmatufalngen, fei elcünuayu quiñe lolo ti cura meu. Cuñiutucuayu tañi cuhu mu. 23 Deu rupali, entuan tañi cuhu, fei peaimi tañi furi. Huelu peñmalayaen tañi ange”.

34 Fei hula Chau Jehová feipifi ta Moisés: “Deumayaimi epu laf cura tati hunenque epu laf cura reque. Chem ñi huirintucufiel feichi epu laf cura tami trafolfiel, huiño huirintucuafiñ feitichi hueque laf cura mu. 2 Pepicaunge, hule pulihuentu mülei tami pürayal Sinaí huincul mu. Huechuñ huincul mu müleaimi iñche tañi adquiñ mu. 3 Inei no rume compañlayaimu, ca com ti huincul mu ngelai ñi pengenoal inei no rume. Ufisa ca huaca no rume ütalayai ti fütra huincul ñi itrotripa meu”.

4 Feimu Moisés deumai epu laf cura tati hunenque epu laf cura reque. Ca antü pulihuentu huitrai, fei huechui Sinaí huincul mu chumngechi ñi feipicünueteu Jehová. Cuhu mu yeniei tati epu laf cura. 5 Feimu Chau Jehová nagi ti tromü mu ca tiye mu mülepui Moisés ñi inafül mu. Fei Chau Jehová huldungucünui tañi üi. 6 Moisés tañi adquiñ meu rupai Chau Jehová. Feipimequei: “Jehová, Jehová, fei quiñe Dios cutranpiuqueyechequelu, cuñillchequei, illcufemquelai,* rume piuqueyechequei* ca com tañi feipin rüfngei.* 7 Pengelquei ñi piuqueyefiel* fentren huaranca che.* Quiñe che huesa femle, huelulcaule cam culpale,* perdonaquefi. Huelu rulpacünuquelai ñi castigayafiel ti huesa che. Ti chau culpale, cafei castigayafi tañi pu fotüm, tañi pu lacu ca tañi pu bisnieto”.*

8 Feimeu müten Moisés pochongnagi* ca fampuhuli ñi lonco mapu meu. 9 Fei feipi: “Chau Jehová, cüme troquieli, compañmuaiñ. Füreneen, Chau Jehová, compañmuiñ. Trencül piuquengeiñ, huelu perdonañmamuiñ taiñ culpan* ca taiñ huelulcan. Ca lloumuaiñ tami troquiñchengeal”. 10 Chau Dios huiñoldungui:* “Eldungucünuhuayiñ: afmatufalchi dungu feman tüfachi troquiñche ñi adquiñ meu. Tañi femal, turpu femngequelai* mapu mu cam caquelu troquiñche meu. Ca com pu troquiñche cheu tamün müleal peaingün Jehová tañi femün. Iñche afmatufalchi dungu feman tamün duam meu.

11 Ngüneduamniefinge com ti huercün dungu tami feipiaeteu fachantü. Tami adquiñ mu huemünentuafiñ* pu amorreo che, Canaán che, Het che,* perizita che, heveo che ca pu jebuseo che. 12 Cuñiutucuucülenge, eldungucünulayafimi feiti pu che mülelu cheu tami amual. Femülmi, rüfcünu llemai rupayaimi huesaque dungu mu. 13 Doi mai trafolmayafimün tañi pu altar, teifücayafimün tañi huitracünuelchi cura poyengequelu ca catrüafimün tañi orcon mamüll ñi poyengequeel.* 14 Pochongnaglayaimi caquelu dios ñi adquiñ meu. Iñche müten poyemuchi piquei Chau Jehová. Mai, Chau Dios feipiquei ñi poyengeal quisu müten. 15 Cuñiutucuucülenge, turpu eldungucünulayaimi feichi pu che engu üye mu mülelu. Fei engün culpaqueingün* ñi püramyefiel tañi pu dios* ca eluquefingün chalintucun.* Mangelafeimünmeu, fei iyafuimün feitichi chalintucun. 16 Fei hula hulaimi tami pu fotüm ñi nieafiel quisu engün tañi pu ñahue. Feitichi pu domo culpayaingün* ñi püramyeafiel tañi pu dios.* Ngüchaltucuafingün tami pu fotüm, fei ca culpayaingün ñi püramyeafiel tañi pu dios engün.

17 Pañillhue mu* deumalayaimi dios.

18 Femaimi tati Fiesta ti Fayümngenochi Cofque. Chumngechi feipicünueyu, iyaimi cofque nienolu fayümhue.* Regle antü mu femaimi tüfa ti señacünuelchi antü abib cüyen mu,* feichi cüyen mu am tripalu eimi Egipto meu.

19 Iñche ngen-ngen com pu hunenque fotüm meu. Cafei ngen-ngen com pu culliñ ñi hunenque huentru coñi, ufisa cam huacangeafui rume. 20 Tami ngillanentuafiel tati hunen choyüngeelchi pichi burro, hulaimi quiñe ufisa. Femnolmi, mülei tami trafolafiel ñi topel ti burro. Cafei ngillanentuafimi tami pu hunenque fotüm. Inei no rume yelayai re cuhu müten cüpale iñche tañi adquiñ meu.

21 Cayu antü cüdahuaimi, huelu ti regle antü ürcütuaimi* puule rume ñi quetrangeal ti mapu cam ñi cosechangeal.

22 Femaimi ti Fiesta Conlu ti Cosecha.* Hultucuaimi tati hunenque ancülechi fün cachilla tami cosechael. Cafei fentepuule ti tripantu, femaimi ti Fiesta Aflu ti Cosecha.*

23 Cüla rupa fill tripantu mu, com tami pu huentru mülei ñi amual Ñidol Jehová ñi adquiñ meu, Israel ñi Ngünechen. 24 Tami adquiñ mu huemünentuafiñ* pu troquiñche, fei femcünuan ñi alün-ngeal tami mapu. Cüla rupa fill tripantu amuaimi tami müleal tami Chau Dios Jehová ñi adquiñ mu. Femülmi, inei no rume cüpa müntuñmalayaimu* tami mapu.

25 Elueli chalintucun, quiñentrür hul-layaimi mollfüñ engu cofque fayümhue nielu.* Chem ñi chalintucungeel Pascua mu, echelcünulayafimi* ca antü meu.

26 Tati hunenque afülechi fün ñi hulün tami mapu, tati doi cümelu cüpalafimi tami Chau Dios Jehová ñi ruca mu.

Huadcümlayafimi pichi capüra tañi ñuque ñi lichi mu”.

27 Chau Jehová ca feipifi ta Moisés: “Huirintucuafimi tañi dungun. Tüfachi feipin meu eldungucünumequeyu ca tati pu Israel che”. 28 Moisés mülenagi üyeu Chau Jehová engu 40 antü ca 40 pun. Chem ilai rume ca pütocolai. Fei* tati laf cura mu huirintucucünufi tati Mari Huercün Dungu* coneltulelu ti eldungu meu.

29 Fei Moisés nagi Sinaí huincul mu. Cuhu mu yeniei tati epu laf cura. Dungumequerquefui Chau Dios engu, feimu llüfquellüfquengei tañi ange. Huelu Moisés quimlafui. 30 Aarón ca com pu Israel che pefilu ta Moisés, ngüneduamingün ñi llüfquellüfquengen Moisés tañi ange. Feimu pellqueingün,* ayülafuingün tañi fülmayafiel.

31 Huelu Moisés mütrümfi engün.* Feimu Aarón ca com tati pu loncolelu fülconpuingün,* fei Moisés dungueyu engün. 32 Fei hula fülconpuingün com pu Israel che, fei Moisés quimelelfi com feichi huercün dungu ñi elueteu Chau Jehová Sinaí huincul meu. 33 Moisés fentecünulu ñi dungufiel tati pu che, tacuquefui ñi ange quiñe pañu mu. 34 Huelu amulu Chau Jehová ñi adquiñ mu tañi dunguafiel, entuquefui ti pañu. Fei tripatulu, feipiquefui tati pu Israel che ti huercün dungu ñi elungeel. 35 Fei pu Israel che ngüneduamquefuingün ñi llüfquellüfquengen Moisés tañi ange. Feimu huiño tacuquefui tañi ange feiti pañu meu. Huelu amulu ñi dunguafiel ta Chau Dios, entutacunquefui.

35 Fei Moisés trahulfi com pu Israel che, fei feipifi: “Chau Jehová feipicünui taiñ femal tüfa: 2 cayu antü cüdahuafuimün, huelu ti regle antü yamfalngeai eimün meu. Quiñe ürcütun antüngeai* ñi püramyengeal Chau Jehová. Inei rume cüdaule ürcütun antü mu, mülei tañi layal. 3 Ürcütun antü meu üyümlayafimün cütral tamün ruca meu”.

4 Fei hula Moisés feipifi com pu Israel che: “Tüfa feipicünui Chau Jehová: 5 ‘Trapümafimün itrofill chemcün tamün eluafiel ta Chau Jehová. Inei rume ayüle tañi piuque mu, cüpalpe chem ñi eluafiel ta Jehová: oro,* plata, cobre, 6 callfü füu, coñol cal,* quelü füu, cüme lino, cal capüra, 7 trülque caniru* quelü tulngelu, trülque foca, acacia mamüll, 8 aceite ñi tuculelngeal ti pelontuhue, balsamo* ñi deumangeal ti falin aceite ca ti cüme nümün-ngechi incienso,* 9 cafei onice cura ca caquelu cura ñi tuculelngeal tati sacerdote ñi falin tacun* ca feiti pichi carpa yeniengealu rücu mu.

10 Inei rume eimün meu niele adümuhun, cüpape ca deumape chem ñi feipicünuel Chau Jehová: 11 tati ngillatuhue tolto ruca* ca chem tañi tacuaeteu, tañi nülcühue ca tañi armazon, tañi moncol mamüll, tañi orcon ca cheu tañi anüleal, 12 ti Falin Caja, tañi fara ca tañi tapa, cafei ti cortina, 13 ti mesa, tañi fara, tati fillque chemcün ca ti cofque püntücünulelngealu* ta Chau Dios, 14 ti candelabro ñi pelontual, tañi fillque chemcün, tañi pelontuhue ca ti aceite, 15 ti altar cheu ñi lüpümngeal incienso ca tañi fara, ti falin aceite ca ti cüme nümün-ngechi incienso, ti cortina ñi elcünungeal ngillatuhue tolto ruca ñi conhue mu, 16 ti altar cheu ñi lüpümngeal chalintucun,* tañi cobre parrilla,* ti fara ca com tañi chemcün, tati fütra lafatorio ca cheu tañi anüleal, 17 ti cortina ñi tucungeal lepün mu, tañi orcon ca cheu ñi anüleal ti orcon, ti cortina ñi tucungeal ti lepün ñi conhue mu, 18 ti estaca nünieafilu ti ngillatuhue tolto ruca ca ti lepün ñi cortina, ca femngechi tañi def, 19 cafei ti cüme adngechi ngüren tacun pünengealu ñi cüdahual ngillatuhue tolto ruca mu, ti sacerdote Aarón ñi falinque tacun ca ti tacun ñi püneafiel Aarón ñi pu fotüm tañi sacerdotengeal’”.

20 Fei com pu Israel che tripaingün Moisés tañi adquiñ mu. 21 Fei hula com ti pu che ayülu, com piuque eluhuingün ñi eluafiel itrofill chemcün ta Chau Jehová. Com tüfa hulngei ñi deumangeal ti trahunhue tolto ruca, femngechi nieai itrofill chemcün ñi entungeal chi cüdau fei mu. Cafei deumangeai tati falinque tacun. 22 Cüpamequei pu huentru, pu domo, com piuque mu hulingün prendedor, chahuai, yihul cuhu,* ca caquelu llancatu ca epe fill chemcün orongelu. Com engün elufingün* ta Chau Jehová tañi oro chemcün. 23 Cafei com pu nielu callfü füu, coñol cal, quelü füu, cüme lino, cal capüra, trülque caniru quelü tulngelu ca trülque foca, yefingün. 24 Com pu ayülu ñi hulal plata ca cobre, elufingün ta Chau Jehová. Cafei com pu nielu acacia mamüll ñi deumangeal ti cüdau, ca yefingün.

25 Com pu domo quim füulu yefingün tañi cüdau: callfü füu, coñol cal, quelü füu ca cüme lino. 26 Cafei com pu adümuucülechi domo piuque mu ayülu, füufingün ti cal capüra.

27 Cafei pu loncolelu yefingün onice cura ca caquelu cura ñi tuculelngeal tati sacerdote ñi falin tacun* ca ti pichi carpa yengealu rücu mu. 28 Ca yefingün balsamo tuculelngeal ti pelontuhue ca ñi deumangeal ti falin aceite ca ti cüme nümün-ngechi incienso. 29 Com pu huentru ca pu domo com piuque mu ayülu, hulingün itrofill chemcün ñi nentungeal feichi cüdau Chau Jehová ñi feipifiel ta Moisés. Pu Israel che quisu ñi duam meu elufingün ta Chau Jehová.

30 Fei Moisés feipifi pu Israel che: “Chau Jehová dullifi ta Bezalel, Urí tañi fotüm, Hur tañi lacu, Judá ñi troquiñche mu cüpai. 31 Chau Ngünechen elufi tañi nehuen, femngechi nieai quimün, adümuhun ca pepiluhun epe fill cüdau mu artesania pingelu. 32 Femngechi deumayai cüme adngechi chemcün, cüdahuafi ti oro, plata ca cobre. 33 Catrüafi cura ca cüme rentrücünuafi. Cafei itrofill adngechi chemcün deumayai mamüll meu. 34 Chau Dios elufi ta Bezalel ca Oholiab adümuhun ñi quimeltucheal. Oholiab fei ta Ahisamac ñi fotüm, Dan ñi troquiñche mu cüpai. 35 Elufi fentren adümuhun* ñi ñimicayal ca ngürecayal callfü füu mu, coñol cal, quelü füu, cüme lino ca ñi femal engu epe fill cüdau artesania pingelu. Feitichi huentru fillque cüdau femaingu ca deumayaingu caquerumechi chemcün.

36 Bezalel cüdahuai Oholiab engu. Cafei quiñentrür cüdahuai feitichi adümuhun-ngechi huentru engün, Chau Jehová elueyu engün quimün ca adümuhun, femngechi ñi deumayal com ñi duamniengeel ti ngillatuhue tolto ruca mu.* Com femaingün chumngechi ñi feipieteu Chau Jehová”.

2 Fei Moisés mütrümfi* ta Bezalel ca Oholiab, ca mütrümfi com pu adümuhun-ngechi huentru Chau Jehová ñi elufiel quimün, com pu che piuque mu ayülu ñi cüdahual. 3 Feitichi chemcün ñi hulün pu Israel che, Moisés elufi tati pu huentru ñi deumayal chem ñi duamniengeel ti ngillatuhue tolto ruca mu. Huelu fillque pulihuen pu Israel che yeniefuingün itrofill chemcün quisu tañi duam mu.

4 Pu adümuhun-ngechi cüdaufe eluhuingün ñi deumayal com ñi duamniengeel ti ngillatuhue tolto ruca mu. Fei com amunquepi engün 5 ñi feipiafiel ta Moisés: “Chem ñi duamniengeel taiñ femal ti cüdau Chau Jehová ñi feipiel, pu che doi cüpalquei”. 6 Fei Moisés huercüi ñi huldungungeal cheu ñi mülen tati pu che: “Pu huentru, pu domo, cüpalhuelayafimün itrofill chemcün ñi deumangeal ti ngillatuhue tolto ruca”. Femngechi catrütungei pu che ñi cüpalhuenoal chemcün. 7 Trapümngei com ñi duamniengeel ñi entungeal chi cüdau. Doi mülerquei llemai.

8 Fei com pu adümuhun-ngechi cüdaufe deumaingün ti mari pañu ñi müleal tati ngillatuhue tolto ruca mu. Deumangei cüme lino mu, callfü füu, coñol cal* ca quelü füu. Fei Bezalel ñimicalelfi querubin. 9 Caque quiñeque pañu alütuhui mari epu metro* ca alürupai epu metro.* Com ti pañu trür medingün. 10 Hunelu ñüdüffi quechu pañu, fei hula ñüdüffi caquelu quechu pañu. 11 Quiñe püle ti hunen fütra pañu mu, callfü füu mu deumafi fentren yihul reque,* cheu ñi nüucüleal ti cangelu fütra pañu engu. Cafei ti cangelu fütra pañu mu ca femngechi deumafi fentren yihul, cheu ñi nüucüleal tati hunen fütra pañu meu. 12 Quiñe fütra pañu mu, quiñe püle deumai 50 yihul, cangelu fütra pañu mu ca deumai 50 yihul, cheu ñi nüucüleal ti epu pañu. Femngechi puñmaleai ti yihul tati epu pañu mu mülelu. 13 Af meu oro mu* deumai 50 nülcühue, fei trapümfi ti epu fütraque pañu. Femngechi quiñeucülei com ti ngillatuhue tolto ruca.

14 Fei hula cal capüra mu deumai mari quiñe pañu, tüfa tacuniefi ti ngillatuhue tolto ruca. 15 Caque pañu mari cüla metro* alütuhui ca epu metro* alürupai. Feitichi mari quiñe pañu trür medi. 16 Fei quechu pañu ñüdüffi, quiñe fütra pañungerpui. Ca femngechi ñüdüffi feiti cangelu cayu pañu, fei cangelu fütra pañungerpui. 17 Fei hula quiñe fütra pañu mu, quiñe püle deumai 50 yihul, cheu ñi nüucülen ti cangelu fütra pañu mu. Cafei cangelu fütra pañu mu ca deumai 50 yihul, cheu ñi nüucülen ti hunen fütra pañu meu. 18 Cobre mu deumai 50 nülcühue, fei trapümcünufi ti epu fütraque pañu. Fei quiñe fütra pañungerpui ñi tacunieafiel ti ngillatuhue tolto ruca.

19 Cafei trülque caniru mu* quelü tulngelu deumalelfi quiñe tacun tati ngillatuhue tolto ruca. Cafei huente tuculelfi cangelu tacun trülque foca mu deumangelu.

20 Acacia mamüll mu deumafi fillque armazon ñi tucungeal epuñpüle ti ngillatuhue tolto ruca mu. Huitracünufi. 21 Caque quiñeque armazon meli metro* alüpürai ca 67 centimetro* alürupai. 22 Caque quiñeque armazon niei epu namun, puñmalei engu. Femngechi deumafi com ti armazon ti ngillatuhue tolto ruca mu. 23 Tati ngillatuhue tolto ruca ñi huele püle,* deumafi 20 armazon. 24 Miñche feitichi 20 armazon, plata mu deumafi 40 chemcün cheu ñi ücafconal. Miñche caque quiñeque armazon mu mülei epu feitichi chemcün. Fei mu ücafconquei tañi epu namun. 25 Tati ngillatuhue tolto ruca ñi man püle* ca deumai 20 armazon. 26 Cafei plata mu deumai 40 chemcün cheu ñi ücafconal ti armazon. Caque quiñeque armazon miñche niei epu feitichi chemcün.

27 Cayu armazon deumai ñi tuculelngeal ti ngillatuhue tolto ruca ñi furitu püle.* 28 Ñi mücüfcüleal ti ngillatuhue tolto ruca, ca deumai epu armazon, furitu tucufi epuñpüle. 29 Feitichi epu armazon caque quiñeque niei epu trafla. Huechuñ mu nüucülei engu, cheu ñi mülen ti hunen yihul. Femngechi deumai tati epu armazon epuñpüle mülelu. 30 Feimu mülei pura armazon ca mari cayu plata chemcün cheu ñi ücafconcüleal feitichi armazon. Miñche caque armazon meu mülei epu chemcün.

31 Acacia moncol mamüll mu trapümfi tati ngillatuhue tolto ruca ñi fillque armazon: quechu moncol mamüll tucungei huele püle, 32 cangelu quechu moncol mamüll tucungei man püle, ca quechu moncol mamüll tucungei furitu püle. 33 Feitichi mamüll rangiñ armazon mu rupaquelu epuñpüle puhui. 34 Oro mu müñetucünufi tati armazon ca deumalelfi yihul ñi huechodrumeal ti moncol mamüll. Ca müñetucünufi oro mu ti moncol mamüll.

35 Deumai quiñe cortina callfü füu mu, coñol cal, quelü füu ca cüme lino. Fei ñimicalelfi fillque querubin. 36 Tati cortina deumalelfi meli orcon acacia mamüll mu ca müñetucünufi oro mu. Cafei deumai oro cülpihue* ca llihumfi plata ñi deumayal meli chemcün cheu ñi anüleal ti orcon. 37 Cafei ngürefi quiñe cortina callfü füu mu, coñol cal, quelü füu ca cüme lino. Fei tucufi tati tolto ruca ñi conhue mu. 38 Cafei deumai quechu orcon ca tañi cülpihue. Oro mu müñetucünufi ti huechuñ orcon ca tañi yihul. Huelu ti quechu chemcün cheu ñi anüleal ti orcon, cobre mu deumangei.

37 Fei hula Bezalel deumai ti Falin Caja acacia mamüll mu, 111 centimetro* alütuhui, 67 centimetro* alürupai ca 67 centimetro* alüpürai. 2 Com püle tuculelfi re oro müten,* ponhui ca huecuntu. Tañi adelcacünuafiel* ti huechuñ caja, oro mu huallpantucufi. 3 Llihumfi ti oro, fei deumai meli fütraque yihul.* Tucufi huente cheu ñi mülen tañi meli namun. Quiñe püle ti caja mu tucufi epu yihul, cangelu püle ca epu yihul. 4 Acacia mamüll mu deumai epu fara, müñetucünufi oro mu. 5 Feitichi fara rulpafi yihul mu epuñpüle ti Falin Caja mu mülelu, femngechi ñi cañpüle yengeal.

6 Cafei re oro mu deumai ti Falin Caja ñi tapa, 111 centimetro* alütuhui ca 67 centimetro* alürupai. 7 Cafei deumai martillo mu epu querubin orongelu. Epuñpüle ti Falin Caja ñi tapa meu elcünufi. 8 Quiñe püle ti tapa mu elcünufi quiñe querubin. Cangelu püle, cangelu querubin. Epuñpüle ti tapa mu elcünufi ti epu querubin. 9 Ti epu querubin ünifpüramniefi* tañi epu müpü engu, tacuniefi ti Falin Caja ñi tapa. Puñmalei engu, adquintuniefingu ti tapa.

10 Acacia mamüll mu deumai quiñe mesa, 89 centimetro* alütuhui, 45 centimetro* alürupai ca 67centimetro* alüpürai. 11 Com püle tuculelfi re oro müten. Tañi adelcacünuafiel ti huechuñ mesa, oro mu huallpantucufi. 12 Cafei deumai quiñe chemcün ñi huallpantucuafiel ti mesa, meli changüll cuhu* rupai. Feitichi chemcün ñi huechuñ meu adelcacünufi oro mu. 13 Ca llihumfi ti oro, fei deumai meli yihul. Tucufi caque quiñe püle cheu ñi pünamtucungen tañi meli namun. 14 Tati yihul inafül tucufi cheu ñi mülen feitichi chemcün huallpantucufilu ti mesa, feitichi yihul mu rupai ti fara ñi cañpüle yengeal ti mesa. 15 Acacia mamüll mu deumafi ti epu fara ñi cañpüle yengeal ti mesa. Müñetucünufi oro mu. 16 Cafei re oro mu deumafi itrofillem huente mesa ñi tucungeal: rali, copa, metahue, posillu, femngechi ñi hulngeal hutrulngeelchi* chalintucun.*

17 Fei hula re oro mu deumai quiñe candelabro. Quiñe troquiñ oro mu müten deumafi martillo mu. Niei cheu ñi anücünungeal. Cafei niei matra anümca reque,* rou,* rayen, foton rayen* ca cheu ñi nüucülen ti rayen. 18 Cayu rou tripai tañi matra meu. Cüla rou tripai quiñe püle ca cüla rou tripai cangelu püle. 19 Caque quiñeque rou mu* mülei cüla chem cheu ñi nüucülen ti rayen, almendro rayen reque felei. Caque quiñeque miñche inaucülei rayen ca foton rayen. Femngechi deumangei feitichi cayu rou tripalu tati candelabro ñi matra meu. 20 Ti candelabro ñi matra niei meli chem cheu ñi nüucülen ta rayen, almendro rayen reque felei. Caque quiñeque miñche niei rayen ca foton rayen. 21 Tati candelabro ñi matra mu tripai cayu rou,* femngechi felei: miñche epu rou mu mülei quiñe foton rayen, cangelu epu rou mu miñche meu mülei cangelu foton rayen ca cangelu epu rou meu miñche mu cafei mülei cangelu foton rayen. 22 Quiñe troquiñ oro mu deumangei ti foton rayen, ti rou* ca com ti candelabro. Martillo mu deumangei. 23 Fei hula re oro mu deumafi ti candelabro ñi regle pelontuhue, ñi tenaza ca tañi braserillo. 24 Deumafi ti candelabro ca tañi itrofillem re oro mu müten, 34 kilo* oro pünefi.

25 Cafei acacia mamüll mu deumai quiñe altar tañi lüpümngeal incienso.* Cuadraucülei, alütuhui ca alürupai 45 centimetro* ca alüpürai 89 centimetro.* Ti altar ca tañi müta quiñentrür deumangei. 26 Huall püle ti altar tuculelfi oro, cafei huente mu ca tañi müta mu. Oro tuculelfi huall püle huechuñ altar. 27 Quiñe püle mülei epu oro yihul, cangelu püle ca epu oro yihul. Mülei miñche feiti oro huallpantucuniefilu ti altar ñi huechuñ. Yihul mu rulpangei fara ñi cañpüle yengeal ti altar. 28 Fei hula acacia mamüll mu deumai ti epu fara ca müñetucünufi oro mu. 29 Cafei deumai ti falin aceite ca ti cüme nümün-ngechi incienso. Cüme pepicangei.

38 Cafei acacia mamüll mu deumai ti altar cheu ñi lüpümngequen chalintucun.* Cuadraucülei, alütuhui ca alürupai epu metro* ca quiñe metro* alüpürai. 2 Cafei tañi meli huechuñ mu deumalelfi müta reque. Ti altar ca ti müta deumangei quiñe mamüll mu müten. Cobre mu müñetucünufi ti altar. 3 Ca deumai itrofillem ñi pünengeal altar mu: palti,* pala, posillu, tenedor, braserillo. Com tüfachi chemcün cobre mu deumafi. 4 Cobre mu deumai quiñe parrilla.* Ponhui altar tucufi. Rangi ti altar mu elcünufi. 5 Cafei deumai meli yihul* ñi tucungeal meli püle ti altar mu. Cheu ñi elcünungeel ti cobre parrilla, fei püle elcünungei feitichi meli yihul, femngechi ñi rulpangeal ti fara. 6 Cafei acacia mamüll mu deumafi ti fara. Cobre mu müñetucünufi. 7 Fei rulpafi ti fara tati yihul mu epuñpüle altar mu, femngechi ñi cañpüle yengeal. Ti altar quiñe huellilechi caja reque felei. Fütraque trafla mu deumangei.

8 Fei hula cobre mu deumai ti fütra lafatorio ca cheu tañi anüleal. Pünefi tati pu comütuhue* ñi cüpalün pu domo. Fei engün adcünungei ñi cüdahual tati ngillatuhue tolto ruca* ñi conhue mu.

9 Fei hula elcünui ti lepün, huele püle* medi 45 metro.* Fei cüme lino mu deumalelfi cortina. 10 Niei 20 orcon ca 20 cobre chemcün cheu ñi anüleal. Tachi orcon niei cülpihue* ca yihul platangelu. 11 Feichi cortina mülelu ti lepün ñi man püle ca medi 45 metro.* Cafei niei 20 orcon ca 20 cobre chemcün cheu ñi anüleal ti orcon. Cafei niei cülpihue ca yihul platangelu ñi tuculelngeal ti orcon. 12 Ti cortina mülelu ti lepün ñi furi püle* medi 22 metro.* Cafei mülei mari orcon ca mari chemcün cheu ñi anüleal ti orcon. Tachi orcon niei cülpihue ca yihul platangelu. 13 Ti lepün ñi itrotripa mülelu tripahue antü püle medi 22 metro.* 14 Ti lepün ñi itrotripa quiñe püle niei regle metro cortina.* Ca niei cüla orcon ca cüla chemcün cheu ñi anüleal ti orcon. 15 Cangelu püle ti itrotripa ca femngechi niei regle metro cortina,* cüla orcon ca cüla chemcün cheu ñi anüleal ti orcon. 16 Com ti cortina hualloñmaniefilu ti lepün, cüme lino mu deumangei. 17 Ti chemcün cheu ñi anüleal ti orcon, cobrengei. Tañi yihul ca tañi cülpihue, platangei. Tati huechuñ orcon müñetucünungei plata mu. Caque quiñeque orcon mülelu ti lepün mu niei plata yihul.

18 Ti cortina mülelu ti lepün ñi conhue mu ngürecangei callfü füu mu, coñol cal,* quelü füu ca cüme lino. Medi ailla metro* ca alüpürai epu metro.* Caquelu cortina ti lepün mu ca femngechi alüpürai. 19 Tañi meli orcon ca tañi meli chemcün cheu ñi anüleal, cobrengei. Tañi cülpihue ca tañi yihul platangei. Ca ti huechuñ orcon müñetucünungei plata mu. 20 Tati estaca nüniefilu ti ngillatuhue tolto ruca ca feiti hualloñmaniefilu ti lepün, cobrengei.

21 Feitachi chemcün pünengei ñi deumayal ti ngillatuhue tolto ruca cheu ñi mülen ti falin caja pengelquelu Chau Dios ñi eldungu. Moisés huercüi ñi raquingeal tüfa. Pu Leví che femingün tüfachi cüdau. Adcünueyu engün Itamar, ti sacerdote Aarón ñi fotüm. 22 Chau Jehová com ñi feipicünufiel ta Moisés, Bezalel femi. Tüfachi huentru Urí ñi fotüm, Hur ñi lacu, Judá ñi troquiñche mu cüpai. 23 Compañnieyu Oholiab, Ahisamac ñi fotüm, Dan ñi troquiñche mu cüpai. Quisu artesanongei, ngürecaquei ca ñimicaquei callfü füu mu, coñol cal, quelü füu ca cüme lino.

24 Chalintucungerquei* huaranca kilo* oro.* Tüfachi oro pünengei ñi entungeal chi cüdau ti ngillatuhue tolto ruca mu. Tüfa fanefanetungei chumngechi ñi femngequen ti yamfal mülehue mu. 25 Com pu Israel huentru raquingelu yefingün 3.440 kilo* plata. Fanefanetungei chumngechi ñi femngequen ti yamfal mülehue mu. 26 Raquingerquei 603.550 huentru, com engün 20 tripantu niei cam doi. Caque quiñeque engün yefi cayu gramo* plata. Fanefanetungei chumngechi ñi femngequen ti yamfal mülehue mu.

27 Llihumngei 3.420 kilo* plata. Femngechi deumangei feitichi chemcün cheu ñi anüleal ti ngillatuhue tolto ruca ñi armazon ca feitichi chemcün cheu ñi anüleal ti cortina ñi orcon. Feitichi 3.420 kilo plata mu deumangei pataca chemcün. Ñi deumangeal caque quiñeque chemcün pünengei 34 kilo* plata. 28 Cafei 20 kilo* plata mu Bezalel deumai ti orcon ñi cülpihue, müñetucünufi huechuñ orcon ca trapümfi.

29 Hulngei 2.420 kilo* cobre. 30 Tüfachi cobre mu deumai feitichi chemcün cheu ñi anüleal tati ngillatuhue tolto ruca ñi conhue. Cafei deumai ti cobre altar, ti cobre parrilla ca tati altar ñi itrofillem. 31 Cafei deumai feitichi chemcün cheu ñi anüleal ti orcon huallpantucuniefilu ti lepün ca mülelu ti conhue mu. Ca deumai ti estaca nüniefilu ti ngillatuhue tolto ruca ca feitichi estaca huallpantucuniefilu ti lepün.

39 Callfü füu mu, coñol cal* ca quelü füu mu pu adümuhun-ngechi cüdaufe deumaingün cüme adngechi ngüren tacun pünengealu ñi cüdahual ngillatuhue tolto ruca mu.* Cafei deumaingün Aarón ñi falinque tacun chumngechi ñi feipicünufiel Chau Jehová ta Moisés.

2 Callfü füu mu, coñol cal, quelü füu ca cüme lino mu Bezalel deumai ti sacerdote ñi falin tacun.* 3 Pu cüdaufe martillo mu lafcünufingün ti oro.* Bezalel catrüfi, fei entui füu ñi ngürecayafiel callfü füu mu, coñol cal, quelü füu ca cüme lino. Femngechi ngürengei ti sacerdote ñi falin tacun. 4 Deumafingün epu pañu, hombro meu nüucülei. Tañi epu huechuñ meu trapümcünungei. 5 Ti ngüren trarihue quiñeucülei ti falin tacun mu, cüme nüniefi. Ca femngechi deumangei oro mu, callfü füu, coñol cal, quelü füu ca cüme lino, chumngechi ñi feipicünufiel Chau Jehová ta Moisés.

6 Pu cüdaufe oro mu huallpantucufingün onice cura ca huirintucufingün ñi üi Israel ñi pu fotüm. 7 Fei hula Bezalel pünantucufi feitichi cura tati falin tacun ñi hombro püle, femngechi ñi ngüyünentungenoal* Israel ñi pu fotüm. Femi chumngechi ñi feipicünufiel Chau Jehová ta Moisés. 8 Fei hula deumai ti pichi carpa yengelu rücu mu. Ti falin tacun reque ngürecafi oro mu, callfü füu, coñol cal, quelü füu ca cüme lino mu. 9 Müchamcünungelu feiti pichi carpa, quiñe püle medi quiñe suque,* cangelu püle cafei. Femngechi cuadraucülei. 10 Pu cüdaufe tucufingün meli cura, caque cura inaucülei caquelu cura mu. Hunelu mu tucufingün rubi, topacio ca esmeralda. 11 Inan-ngechi mülei turquesa, safiro ca jaspe. 12 Fei hula mülei léshem cura,* agata ca amatista. 13 Af meu mülei crisolito, onice ca jade. Caque quiñeque cura huallpantuculei oro mu ñi cüme nüucüleal. 14 Feitichi cura mu huirintuculei tañi üi Israel ñi mari epu fotüm. Caque quiñeque üi adentulei Israel ñi mari epu troquiñche.

15 Cafei re oro mu müten deumaingün chapetulechi cadenita, tucufingün feitichi pichi carpa yengelu ti rücu mu. Cordon reque felei. 16 Cafei deumaingün epu oro chemcün ñi tucungeal hombro mu ca epu oro yihul. Fei tucufingün tati oro yihul ti pichi carpa ñi epu huechuñ meu.* 17 Fei hula rulpafingün ti epu oro cordon tati epu yihul mülelu ti pichi carpa ñi huechuñ mu. 18 Tati epu cordon ñi huechuñ rulpacünufingün feichi oro mu cheu ñi nüucülen pu cura. Huente tucufingün tati epu pañu rupalu ti falin tacun ñi hombro meu. Femngechi tati pichi carpa pültrülei rücu püle. 19 Deumaingün epu yihul orongelu. Tucufingün furi ti pichi carpa mu, tañi cangelu epu huechuñ meu tucufingün. Femngechi puñmaniefi ti falin tacun. 20 Rücu püle ti falin tacun meu, deumaingün ca epu yihul oro mu. Tucufingün miñche ti epu pañu rupalu hombro meu. Inafülcülei cheu ñi nüucülen ti falin tacun, huente ti ngüren trarihue. 21 Ñi mücüfcüleal ti pichi carpa, quiñe callfü cordon mu nüucülei feitichi yihul mülelu ti pichi carpa mu ca tati mülelu ti falin tacun meu. Femngechi ti pichi carpa mücüfcülei ti falin tacun meu, huente ti ngüren trarihue meu, chumngechi ñi feipicünufiel Chau Jehová ta Moisés.

22 Cafei re callfü füu mu deumafi ti tacun nienolu cuhul,* quiñe ngürecafe deumafi. 23 Huechuñ* nülacünungei rangiñ mu, quiñe soltau ñi tacun reque. Huall püle cheu ñi nülalen quiñe ngürecafe ñüdüfcünufi, femngechi ñi huicürnoal. 24 Pu cüdaufe deumaingün granada pingechi fün reque* callfü füu mu, coñol cal ca quelü füu. Fei tucufingün huall püle cheu ñi müchamcülen ti tacun. 25 Cafei deumaingün pichique oro campana, rangiñ mu tucufingün granada, huall püle cheu ñi müchamcülen ti tacun nienolu cuhul. Caque quiñeque granada inaucülei quiñe pichi campana mu. 26 Hunelu tucufingün quiñe pichi oro campana, fei hula quiñe granada. Femngechi amulei. Femngechi elcünungei huall püle cheu ñi müchamcülen ti tacun nienolu cuhul, tüfa pünequefi ti sacerdote ñi femal tañi cüdau. Femingün chumngechi ñi feipicünufiel Chau Jehová ta Moisés.

27 Cafei pu cüdaufe cüme lino mu ngürecalelfingün ñi tacun ta Aarón ca tañi pu fotüm. 28 Cafei cüme lino mu ngürecalelfingün tañi munulonco ca tañi charahuilla. 29 Cafei deumaingün ti ngüren trarihue cüme lino mu, callfü füu, coñol cal ca quelü füu mu, chumngechi ñi feipicünufiel Chau Jehová ta Moisés.

30 Af meu re oro mu deumaingün quiñe pichi lamina, huilüfcülei tati yamfal oro lamina.* Tüfa mu huirintucuingün: “Lifngei* ta Jehová”. 31 Fei callfü füu mu traricünufingün ti munulonco mu, chumngechi ñi feipicünufiel Chau Jehová ta Moisés.

32 Fei hula deumanentuingün com ñi duamniengeel ti ngillatuhue tolto ruca mu, trahunhue tolto ruca pingei. Pu Israel che com deumaingün chumngechi ñi feipicünufiel Chau Jehová ta Moisés, femngechi deumaingün.

33 Fei yelelfingün ta Moisés ti ngillatuhue tolto ruca ca com tañi chemcün: nülcühue, armazon, moncol mamüll, orcon ca cheu ñi anüleal ti orcon, 34 ti tacun deumangelu trülque caniru* quelü tulngelu, ti cangelu tacun trülque foca mu deumangelu, ca ti cortina, 35 ti falin caja nielu Chau Dios ñi ley, tañi fara ca tañi tapa, 36 ti mesa, com tañi chemcün ca ti cofque püntücünulelngelu ta Chau Dios, 37 ti candelabro re oro mu deumangelu, tañi diucülechi pelontuhue, com tañi chemcün ca ti aceite ñi tuculelngeal ti pelontuhue, 38 ti oro altar, ti falin aceite, ti cüme nümün-ngechi incienso* ca ti cortina ñi tucungeal ti trahunhue tolto ruca ñi conhue mu, 39 ti cobre altar ca tañi cobre parrilla,* tañi fara ca com tañi chemcün, cafei ti fütra lafatorio ca cheu tañi anüleal, 40 ti cortina ñi tucungeal lepün mu, tañi orcon ca cheu ñi anüleal ti orcon, cafei ti cortina ñi tucungeal ti lepün ñi conhue mu, tañi def, ti estaca ca com ti chemcün ñi pünengeal ti ngillatuhue tolto ruca mu, trahunhue tolto ruca pingelu, 41 cafei ti adngechi ngüren tacun pünengealu ñi cüdahual ngillatuhue tolto ruca mu, ti sacerdote Aarón ñi falinque tacun ca ti tacun ñi püneafiel Aarón ñi pu fotüm tañi sacerdotengeal.

42 Pu Israel che com deumanentuingün ti cüdau chumngechi ñi feipicünufiel Chau Jehová ta Moisés. 43 Moisés ngüneduamfilu ti cüdau, pei ñi femün engün chumngechi ñi feipicünuel Chau Jehová. Fei Moisés ngillatuñmafi engün.

40 Fei hula feipifi Chau Jehová ta Moisés: 2 “Ti hunen antü tati hunen cüyen meu anücünuafimi ti ngillatuhue tolto ruca,* trahunhue tolto ruca pingelu. 3 Tiye mu tucuafimi ti falin caja nielu Chau Dios ñi ley. Ñi pengen-ngenoal, furitu cortina elcünuafimi. 4 Cafei tucuaimi ti mesa, cüme elcünuafimi chem ñi müleal huente mesa, tucuaimi ti candelabro ca üyümafimi ñi pelontuhue. 5 Fei hula itrotripa ti falin caja nielu Chau Dios ñi ley elcünuaimi ti oro altar* cheu ñi lüpümngequen incienso.* Cafei elcünuaimi ti cortina ti ngillatuhue tolto ruca ñi conhue mu.

6 Itrotripa ti ngillatuhue tolto ruca mu, trahunhue tolto ruca pingelu, tucuafimi ti altar cheu ñi lüpümngequen chalintucun.* 7 Ti trahunhue tolto ruca ca ti altar, rangi mu tucuafimi ti fütra lafatorio, fei apolafimi co meu. 8 Ti ngillatuhue tolto ruca ñi huallon mu elcünuafimi ti lepün. Conhue mu pültrücünuafimi ti cortina. 9 Tuculelafimi ti falin aceite ti ngillatuhue tolto ruca ca com ñi mülen feiti mu. Püntücünulelen* ti ngillatuhue tolto ruca ca com tañi itrofillem, fei yamfalngeai. 10 Cafei tuculelafimi aceite tati altar cheu ñi lüpümngequen chalintucun ca com tañi chemcün. Püntücünulelen* ti altar, fei ñi doi yamfal altarngeal. 11 Cafei tuculelafimi aceite tati fütra lafatorio ca cheu tañi anüleal. Fei püntücünulelaen.

12 Ti trahunhue tolto ruca ñi conhue mu fültucuafimi* Aarón ca tañi pu fotüm, fei cüchayafimi engün co mu. 13 Tuculelafimi ta Aarón tañi falinque tacun. Ca tuculelafimi aceite, fei püntücünulelaen,* femngechi iñche tañi sacerdotengeai. 14 Fei hula fültucuafimi Aarón ñi pu fotüm ca tuculelafimi engün tañi tacun. 15 Tuculelafimi engün ti aceite chumngechi tami femfiel tañi chau, femngechi iñche tañi sacerdotengeai engün. Tuculelngen mu tüfachi aceite quisu engün ca tañi pu fotüm, iñche tañi pu sacerdotengeaingün. Tüfa amuleai com tañi pu cüpanche mu”. 16 Moisés femi com tañi feipicünueteu Chau Jehová, femngechi femi.

17 Ti hunen antü, ti hunen cüyen tati epungechi tripantu mu* anücünungei ti ngillatuhue tolto ruca. 18 Ñi anücünungeal ti ngillatuhue tolto ruca, Moisés elcünui feitichi chemcün cheu ñi ücafconal ti armazon, fei huente mu tucufi ti armazon. Yihul mu* rulpafi tati moncol mamüll, fei huitracünufi ti orcon. 19 Ti ngillatuhue tolto ruca ñi armazon mu, huente ünifcünufi ti fütraque pañu. Femngechi femcünui Jehová tañi feipicünuel.

20 Fei hula nüfi ti epu laf cura, ponhui tucufi ti Falin Caja mu, fei tuculelfi ñi fara ca ñi tapa tati Falin Caja. 21 Cafei tati ngillatuhue tolto ruca mu tucufi ti Falin Caja. Tucufi ti cortina cheu tañi müleal, femngechi ñi pengen-ngenoal ti falin caja nielu Chau Dios ñi ley. Femi chumngechi ñi feipicünueteu Chau Jehová.

22 Fei hula tucufi ti mesa ti trahunhue tolto ruca mu, man püle* ti ngillatuhue tolto ruca mu, itrotripa ti cortina. 23 Fei huente mesa huelurentrücünufi ti cofque Chau Jehová ñi adquiñ mu. Femi chumngechi tañi feipicünueteu Jehová.

24 Trahunhue tolto ruca mu tucufi ti candelabro, puñmacünufi mesa mu, huele püle* ti ngillatuhue tolto ruca mu. 25 Cafei Chau Jehová ñi adquiñ meu üyümfi ti pelontuhue. Femi chumngechi ñi feipieteu Chau Jehová.

26 Trahunhue tolto ruca mu tucufi ti oro altar, itrotripa ti cortina, 27 femngechi ñi lüpümngeal cüme nümün-ngechi incienso, chumngechi ñi feipicünueteu Jehová.

28 Fei hula tucufi ti cortina ti ngillatuhue tolto ruca ñi conhue püle.

29 Ti ngillatuhue tolto ruca ca feipingequei trahunhue tolto ruca. Itrotripa tañi conhue meu elcünungei ti altar cheu ñi lüpümngequen chalintucun. Huente feiti altar meu chalintucungequei fün ca lüpümngeelchi chalintucun. Femngechi Moisés femi ñi feipicünueteu Chau Jehová.

30 Ti trahunhue tolto ruca ca ti altar, rangi mu tucufi ti fütra lafatorio, fei apolfi co meu, fei mu ñi cüchayal tañi namun ca tañi cuhu pu sacerdote. 31 Fei Moisés, Aarón ca tañi pu fotüm fei mu cüchaingün tañi namun ca tañi cuhu. 32 Conün mu engün ti trahunhue tolto ruca cam fülcontufiel ti altar, cüchaqueingün tañi namun ca tañi cuhu. Femqueingün chumngechi ñi feipicünufiel Chau Jehová ta Moisés.

33 Af meu, ngillatuhue tolto ruca ca ti altar ñi huallon mu elcünufi ti lepün, conhue mu pültrücünufi ti cortina.

Femngechi Moisés deumanentui ti cüdau. 34 Fei ti tromü tacufi ti trahunhue tolto ruca. Chau Jehová ñi pelon apolfi ti ngillatuhue tolto ruca. 35 Ti tromü tacuniefi ti trahunhue tolto ruca. Chau Jehová ñi pelon apolniefi ti ngillatuhue tolto ruca. Feimu Moisés pepi conlai.

36 Püralu ti tromü huente ti ngillatuhue tolto ruca mu, pu Israel che cañpüle yequefingün tañi tolto ruca. Femngechi femingün com tañi miyahun meu. 37 Huelu püranolu ti tromü, cañpüle yequelafingün tañi tolto ruca, üngümquefuingün* ñi pürayal ti tromü. 38 Antü mu Chau Jehová ñi tromü huitracünuuquefui huente ti ngillatuhue tolto ruca. Huelu pun mu cütralngequetui. Pu Israel che pequefuingün tüfa com tañi miyahun meu.

Hebreo quehun feipilei: “Israel ñi pu fotüm”.

Ca lof mu: “Quehuan”.

Ca lof mu: “Fülümtucuafiel, obligayafiel”.

Ca lof mu: “Trigtrignagingün”.

Ca lof mu: “Chapad, pele”.

Ca lof mu: “Respetaniefingu”.

Cam: “Rüfngechi Ngünechen”. Diccionario mu ngüneduamnge “rüfngechi Ngünechen”.

Ca lof mu: “Ngütrümfi”.

Ca lof mu: “Chemu”.

Ca lof mu: “Lloudungufingu”.

Ca lof mu: “Llumümcünufi”.

Ca lof mu: “Chaihue”. Ti anümca ñi deumangeel tüfachi cülco tremquei alüconquenochi co mu. Tati matra anümca quenaiquei.

Hebreo quehun feipilei: “Tuculelfi betun ca brea”.

Ca lof mu: “Püllelerquei”.

Ca lof mu: “Chaihue”.

Ca lof mu: “Chaihue”.

Tüfachi üi cüpa feipi “entungelu”, pengeli ñi montulngeel co mu.

Ca lof mu: “Chemu”.

Ca lof mu: “Lloudungui”.

Ca lof mu: “Hufco, pozoco”.

Cam: “Ñi incayafiel”.

Tüfa ta Jetró.

Ca lof mu: “Lloudunguingün”.

Ca lof mu: “Chemu”.

Ca lof mu: “Ngütrümafimün”.

Tüfachi üi cüpa feipi “ca mapu chengen üyeu”.

Hebreo quehun feipilei: “Rupai fentren antü”.

Tüfa cüpa feipilei quiñe troquiñ mapu ñi epe mülenon che.

Ca lof mu: “Üicülechi cütral meu”.

Ca lof mu: “Pülleconan”.

Ca lof mu: “Chemu”.

Ca lof mu: “Ngütrümfi”.

Ca lof mu: “Lloudungui”.

Ca lof mu: “Tranu”.

Ca lof mu: “Fülümtucuniefingün, obliganiefingün”.

Ca lof mu: “Moshcon, mishqui”.

Cam: “Hitita”.

Ca lof mu: “Lloudungui”.

Ca lof mu: “Lloudungufi”.

Cam: “Chem tañi Ayünieel”. Ngüneduamnge apéndice A4.

Ca lof mu: “Füchotun, mañumtun”.

Ca lof mu: “Millangelu”.

Ca lof mu: “Montuñmayafimün”.

Ca lof mu: “Lloudungufi”.

Ca lof mu: “Lloudungufi”.

Ca lof mu: “Mongetulerquei”.

Ca lof mu: “Huitrunacümafimi”.

Ca lof mu: “Lloudungui”.

Ca lof mu: “Lladcütufi”.

Hebreo quehun feipilei: “Tañi piuque”.

Ca lof mu: “Cüme duam mu amutunge”.

Hebreo quehun feipilei: “Jehová trafyefi ca ayüniefui ñi langümafiel”.

Diccionario mu ngüneduamnge “circuncision”.

Cam: “Prepucio”. Tüfa tati trahua impolniefilu ti lonco pünün.

Hebreo quehun feipilei: “Quisu ñi namun meu”.

Hebreo quehun feipilei: “Quisu”.

Tüfa cüpa feipilei quiñe troquiñ mapu ñi epe mülenon che.

Ca lof mu: “Pechitufi, truyufi, trepetufi”.

Ca lof mu: “Ponornagingün”.

Tüfa cüpa feipilei quiñe troquiñ mapu ñi epe mülenon che.

Ca lof mu: “Lloudungui”.

Ca lof mu: “Chemu”.

Ca lof mu: “Füchotun, mañumtun”.

Ca lof mu: “Lloudungueyu”.

Ca lof mu: “Chemu”.

Ca lof mu: “Chumten”.

Cam: “Re müleingün”.

Ca lof mu: “Fülümtucumequefingün, obligamequefingün”.

Ca lof mu: “Chemu”.

Ca lof mu: “Chemu”.

Ca lof mu: “Lloudungufi”.

Cam: “Re müleimün”.

Ca lof mu: “Esperaniefingu”.

Ca lof mu: “Chemu”.

Ca lof mu: “Lloudungufi”.

Ca lof mu: “Fülümtucuafiñ, obligayafiñ”.

Ca lof mu: “Quechanentuaeteu”.

Ca lof mu: “Ca cüpanche reque”.

Ca lof mu: “Lloudungufi”.

Ca lof mu: “Chemu”.

Hebreo quehun feipilei: “Femcünueyu tami Chau Ngünechen ngeal Faraón mu”.

Hebreo quehun feipilei: “Tañi troquiñ hueichafe, tañi pu che”.

Hebreo quehun feipilei: “Fampuhulan ñi cuhu”.

Ca lof mu: “Ngütrümfi”.

Cam: “Calcu sacerdote”.

Tüfa cüpa feipilei quiñe troquiñ mapu ñi epe mülenon che.

Tüfachi huitrunco tripai Nilo leufü mu.

Ca lof mu: “Rono mu”.

Ca lof mu: “Patia mu”.

Cam: “Calcu sacerdote”.

Ca lof mu: “Ngütrümfi”.

Ca lof mu: “Füchotun, mañumtun”.

Ca lof mu: “Lloudungui”.

Cam: “Calcu sacerdote”.

Hebreo quehun feipilei: “Tüfa Chau Dios ñi changüll cuhu ürque”.

Ca lof mu: “Tabano”.

Ca lof mu: “Lloudungufi”.

Tüfa cüpa feipilei quiñe troquiñ mapu ñi epe mülenon che.

Ca lof mu: “Rono mu”.

Cam: “Calcu sacerdote”.

Ca lof mu: “Yai”.

Ca lof mu: “Llumuunole”.

Ca lof mu: “Respetarpufingün”.

Tüfa fütraque llüfqueñ peno.

Ca lof mu: “Ngütrümfalfi”.

Ca lof mu: “Yafcan”.

Ca lof mu: “Lloudungui”.

Ca lof mu: “Cebada”.

Hebreo quehun feipilei: “Ti cachilla ca ti espelta”. Ti espelta fei quiñe falinochi cachilla ñi ngan-ngeel cuifi Egipto mu.

Ca lof mu: “Yafcai”.

Ca lof mu: “Chumteñma”.

Ca lof mu: “Chori, saltamonte”.

Ca lof mu: “Yai”.

Ca lof mu: “Ngütrümfi”.

Ca lof mu: “Yafcan”.

Ca lof mu: “Yafcan”.

Cam: “Elcünuaimi taiñ yenieal”.

Ca lof mu: “Respetaniengei”.

Cam: “Ti esclava cüdaulu cheu ñi rüngümngequen fillque fün”.

Ca lof mu: “Lloyünagaingün, ponornagaingün”.

Ca lof mu: “Lladcülen tripai”.

Ca lof mu: “Ngütrümafiel”.

Ca lof mu: “Püllelelu”.

Ca lof mu: “Chumten”.

Ca lof mu: “Carnero”.

Ca lof mu: “Chivo”.

Ca lof mu: “Huichucünuafiel”.

Hebreo quehun feipilei: “Rangi epu nagantü meu”. Tüfa rupapelai aflu ti antü conlu ti pun.

Ca lof mu: “Lefaura”.

Tüfa tati cüllche, piuque, que, cusacusa ca caquelu troquiñ peno.

Ca lof mu: “Guardacünulayafimün”.

Cam: “Trarihuetulemün”.

Ca lof mu: “Tranutulemün”.

Ca lof mu: “Conümpanieafiel, tuculpanieafiel”.

Ca lof mu: “Lefaura”.

Hebreo quehun feipilei: “Mülei ñi apümngeal Israel mu”.

Hebreo quehun feipilei: “Entuafiñ tamün troquiñ hueichafe, quehuafe”.

Ca lof mu: “Conümpanieafiel, tuculpanieafiel”.

Ca lof mu: “Lefaura”.

Ca lof mu: “Lefaura”.

Hebreo quehun feipilei: “Mülei ñi apümngeal Israel mu”.

Ca lof mu: “Ca cüpanche”.

Ca lof mu: “Lefaura”.

Quiñe cordero cam quiñe pichi chifu.

Cam: “Hisopo anümca”. Diccionario mu ngüneduamnge “hisopo”.

Ca lof mu: “Ngüfontucuafimün, huifontucuafimün”.

Ca lof mu: “Lloudunguaimün”.

Ca lof mu: “Lloyünagingün, ponornagingün”.

Cam: “Tati Faraón anülelu ñi ülmen huancu mu”.

Ca lof mu: “Fülümtucufingün, obligafingün”.

Ca lof mu: “Patia”.

Ca lof mu: “Munulfingün”.

Ca lof mu: “Millangelu”.

Hebreo quehun feipilei: “Huentru namuntu amulelu”. Fei tüfa feipi ñi pepicaucülen engün ñi hueichayal.

Ca lof mu: “Ca cüpanche”. Tüfachi pu che mu coneltulei Israel chengenolu, Egipto che cütu.

Ca lof mu: “Lefaura”.

Hebreo quehun feipilei: “Com tañi troquiñ hueichafe”.

Ca lof mu: “Ca cüpanche no rume”.

Ca lof mu: “Ca cüpanche”.

Ca lof mu: “Ca cüpanche”.

Ca lof mu: “Ca cüpanche”.

Hebreo quehun feipilei: “Israel ñi pu fotüm ca tañi pu troquiñ hueichafe”.

Ca lof mu: “Hudacünulelen”.

Ca lof mu: “Lefaura”.

Ca lof mu: “Cuyalltufi”.

Ca lof mu: “Moshcon, mishqui”.

Cam: “Hitita”.

Ca lof mu: “Lefaura”.

Ca lof mu: “Lefaura”.

Hebreo quehun feipilei: “Rangi tami nge meu”.

Ca lof mu: “Hudacünulelafiel”.

Ca lof mu: “Chemu”.

Hebreo quehun feipilei: “Rangi tami nge meu”.

Tüfa cüpa feipilei quiñe troquiñ mapu ñi epe mülenon che.

Ca lof mu: “Troquiñ quehuafe reque”.

Ca lof mu: “Anücünufingün tañi tolto ruca”.

Hebreo quehun mu feipilei ti tromü ca ti cütral huitralei quiñe orcon reque.

Ca lof mu: “Anücünupe engün tañi tolto ruca”.

Tüfa cüpa feipilei quiñe troquiñ mapu ñi epe mülenon che.

Ca lof mu: “Troquiñ quehuafe”.

Ca lof mu: “Chemu”.

Ca lof mu: “Carro”.

Ca lof mu: “Anücünurqueingün ñi tolto ruca”.

Ca lof mu: “Püllelerqueingün”.

Ca lof mu: “Llicaingün”.

Ca lof mu: “Chemu”.

Ca lof mu: “Esperaleaimün”.

Ca lof mu: “Chemu”.

Hebreo quehun mu cüpa feipilei 2:00 a.m. puulu 6:00 a.m.

Ca lof mu: “Chincül”.

Ca lof mu: “Calül”.

Hebreo quehun feipilei: “Ñi fütra cuhu”.

Ca lof mu: “Respetanieafiel”.

Hebreo quehun feipilei: “Jah”. Jehová tañi üi ca feipingei Jah. Diccionario mu ngüneduamnge “Jah”.

Ca lof mu: “Quehuafengei”.

Ca lof mu: “Lladcün”.

Ca lof mu: “Cachu reque”.

Ca lof mu: “Montuñmayafiyiñ”.

Ca lof mu: “Respetaniengeal”. Hebreo quehun feipilei: “Tami llicangeal”.

Hebreo quehun mu feipi piuqueyechen ca fürenechen afquenolu. Diccionario mu ngüneduamnge “piuqueyen afquenolu”.

Hebreo quehun feipilei: “Jeque”. Feitichi pu huentru loncolefuingün quiñe troquiñche meu.

Ca lof mu: “Llicaleaingün”.

Ca lof mu: “Carro”.

Ca lof mu: “Trililmequefi”.

Ca lof mu: “Lloudungufi”.

Tüfa cüpa feipilei quiñe troquiñ mapu ñi epe mülenon che.

Cam: “Marah”. Ngüneduamnge apéndice A2. Hebreo quehun mu tüfachi üi cüpa feipi “mucüri” cam “fürei”.

Ca lof mu: “Mucürcülelu cai”.

Ca lof mu: “Mongeltumequehuiyiñ”.

Ca lof mu: “Anücünuingün tañi tolto ruca”.

Tüfa cüpa feipilei quiñe troquiñ mapu ñi epe mülenon che.

Ca lof mu: “Ngümituafiel”.

Ca lof mu: “Chumten”.

Hebreo quehun feipilei: “Rangi epu nagantü meu”.

Ca lof mu: “Cheu ñi anücünun tañi tolto ruca”.

Ca lof mu: “Mülfen”.

Ca lof mu: “Carpa ruca mu”.

Hebreo quehun feipilei: “Omer”. Tüfachi pichi cajon mu feiquefui 2,2 litro peno. Ngüneduamnge apéndice B14.

Ca lof mu: “Guardaquinolpe”.

Ca lof mu: “Lladcütueyu engün”.

Cam: “Sabado”. Diccionario mu ngüneduamnge “ürcütun antü”.

Ca lof mu: “Upelayaimün”.

Hebreo quehun mu cüpa feipi chi “¿chem am chi?”.

Ca lof mu: “Plangngefui”.

Ca lof mu: “Moshcon, mishqui”.

Feitichi caja mu guardacünungequefui peno falinque chemcün.

Hebreo quehun feipilei: “1 omer”. Ngüneduamnge apéndice B14.

Hebreo quehun feipilei: “1 efá”. Ngüneduamnge apéndice B14.

Tüfa cüpa feipilei quiñe troquiñ mapu ñi epe mülenon che.

Ca lof mu: “Anücünuingün tañi tolto ruca”.

Ca lof mu: “Chaftudunguafiel”.

Ca lof mu: “Lloudungui”.

Ca lof mu: “Chemu”.

Ca lof mu: “Fülümtucumequefimün, obligamequefimün”.

Ca lof mu: “Chemu”.

Cam: “Masah”. Ngüneduamnge apéndice A2. Tüfachi üi cüpa feipi “ngüneduamal”.

Tüfachi üi cüpa feipi “notucadungun”.

Ca lof mu: “Quehuayafiel”.

Hebreo quehun feipilei: “Miñche huenu meu”.

Ca lof mu: “Conümpalayaeyu, tuculpalayaeyu”.

Diccionario mu ngüneduamnge “altar”.

Nisí cüpai hebreo quehun mu, cüpa feipi quiñe orcon cheu ñi trahuluuquen pu che cam pu hueichafe.

Hebreo quehun feipilei: “Jah”. Jehová tañi üi ca feipingei Jah.

Tüfachi üi cüpa feipi “catripanche üyeu”.

Tüfachi üi cüpa feipi “tañi Chau Dios quellufengei”.

Tüfa cüpa feipilei quiñe troquiñ mapu ñi epe mülenon che.

Ca lof mu: “Cheu ñi anücünun tañi tolto ruca”.

Ca lof mu: “Lloyünagi, ponornagi”.

Ca lof mu: “Pechitufi, trurufi, trepetufi”.

Ca lof mu: “Carpa ruca mu”.

Ca lof mu: “Füchotun, mañumtun”.

Ca lof mu: “Chemu”.

Ca lof mu: “Lloudungufi”.

Ca lof mu: “Respetanieafiel engün”.

Ca lof mu: “Fillmatunoafiel”.

Ca lof mu: “Mil che mu”.

Hebreo quehun feipilei: “Chumül rume”.

Ca lof mu: “Cüme duam mu huiñotuai”.

Ca lof mu: “Mil che mu”.

Hebreo quehun feipilei: “Feichi antü meu müten puhuingün”.

Tüfa cüpa feipilei quiñe troquiñ mapu ñi epe mülenon che.

Ca lof mu: “Anücünuingün tañi tolto ruca”.

Ca lof mu: “Ngütrümeyu”.

Ca lof mu: “Hudacünungeaimün”.

Ca lof mu: “Lloudunguingün”.

Ca lof mu: “Yafcalu”.

Ca feipiafui chi: “Huaiqui mu cüllüafimün”.

Hebreo quehun feipilei: “Caniru ñi müta”.

Ca lof mu: “Pülleconafuingün”.

Hebreo quehun feipilei: “Fülmalayafimün quiñe domo”.

Ca lof mu: “Carpa ruca mu”.

Ca lof mu: “Pitrun”.

Ca lof mu: “Rono”.

Hebreo quehun feipilei: “Rüfngechi Ngünechen ñi dungun”.

Ca lof mu: “Lloudungumequeyu”.

Ca lof mu: “Imagen”.

Ca lof mu: “Lloyünaglayaimi, ponornaglayaimi”.

Ca lof mu: “Yafcan mu”.

Ca lof mu: “Yom lacu”.

Diccionario mu ngüneduamnge “piuqueyen afquenolu”.

Cam: “Yamquenochi pünelayafimi”.

Ca lof mu: “Upenentulayaimi”.

Cam: “Sabado”. Diccionario mu ngüneduamnge “ürcütun antü”.

Ca lof mu: “Hudacünufi”.

Ca lof mu: “Respetaniefinge”.

Ca lof mu: “Trafche”.

Ca lof mu: “Pitrun”.

Ca lof mu: “Yafcalayaimün”.

Ca lof mu: “Pülleconi”.

Ca lof mu: “Millangelu”.

Ca lof mu: “Füchotun, mañumtun”.

Cam: “Chalintucun ñi cümelcaucüleal Chau Dios engu”. Diccionario mu ngüneduamnge “chalintucun quiñentrür ingequelu”.

Hebreo quehun feipilei: “Cheu femcünuli rume ñi acordangeal tañi üi”.

Ca lof mu: “Pemeayu”.

Cam: “Cincel”.

Cam: “Tañi concubinangerpual”. Diccionario mu ngüneduamnge “concubina”.

Ca lof mu: “Lladcütufile”.

Ca lof mu: “Trafche”.

Ca feipiafui chi: “Quiñe herramienta mu”.

Hebreo quehun feipilei: “Tañi cuhu mu”.

Cam: “Huesa allfütripanole”.

Ca lof mu: “Yafcalu”.

Ca lof mu: “Chumte”.

Quiñe siclo fanei 11,4 gramo. Ngüneduamnge apéndice B14.

Ca lof mu: “Yafcaconlayai”.

Ca lof mu: “Yafcaconai”.

Ca lof mu: “Huayun, huai”.

Ca lof mu: “Traringeel”.

Ca lof mu: “Trafche”.

Ca lof mu: “Yafcan”.

Ca lof mu: “Trafche”.

Ca lof mu: “Yafcanon”.

Ca lof mu: “Aucan culliñ”.

Ca lof mu: “Trafche”.

Hebreo quehun mu cüpa feipi quiñe domo turpu cudumuunolu quiñe huentru engu.

Ca lof mu: “Chumte”.

Ca lof mu: “Füchotun, mañumtun”.

Ca lof mu: “Lladcütuhuayiñ”.

Cam: “Quiñe cutrancaucülechi che”.

Ca lof mu: “Trafche”.

Ca lof mu: “Munulafiel”.

Cam: “Huesa dungulayafimi”.

Ca lof mu: “Yafcanolu”.

Cam: “Regalo”.

Ca lof mu: “Aucan culliñ, caita culliñ”.

Ca lof mu: “Lefaura”.

Tüfa ca feipingequei tati Fiesta Rupalu Regle Semana cam Pentecostés.

Ca lof mu: “Ngümitufilmi”.

Tüfa ca feipingequei tati Fiesta ñi Müleal Llamasa mu.

Ca lof mu: “Füchotun, mañumtun”.

Ca lof mu: “Lefaura nielu”.

Ca lof mu: “Guardacünulayafimi”.

Ca lof mu: “Yafcan”.

Cam: “Hitita”.

Ca lof mu: “Lloyünaglayaimi, ponornaglayaimi”.

Ca lof mu: “Imagen”.

Hebreo quehun feipilei: “Eluayu tami pu caiñe ñi topel”.

Ca lof mu: “Aucan culliñ”.

Ca lof mu: “Quechanentuafiñ engün”.

Tüfa cüpa feipilei quiñe troquiñ mapu ñi epe mülenon che.

Tüfa ta Éufrates leufü.

Ca lof mu: “Quechanentuafimi engün”.

Ca lof mu: “Yafcayal”.

Ca lof mu: “Lloyünagal, ponornagal”.

Ca lof mu: “Pülleconpuai”.

Ca lof mu: “Lloudunguingün”.

Ca lof mu: “Füchotun, mañumtun”.

Diccionario mu ngüneduamnge “safiro”.

Ca lof mu: “Ngütrümfi”.

Ca lof mu: “Milla”.

Ca lof mu: “Morado cal”.

Ca lof mu: “Carnero”.

Diccionario mu ngüneduamnge “balsamo”.

Diccionario mu ngüneduamnge “incienso”.

Hebreo quehun feipilei: “Efod”. Tüfa trüri ta quiñe delantal. Tacuquei rücu püle ca furi püle. Diccionario mu ngüneduamnge “efod”.

Hebreo quehun feipilei: “2 codo ca rangiñ”. Quiñe codo fei ta 44,5 centimetro. Ngüneduamnge apéndice B14.

Hebreo quehun feipilei: “1 codo ca rangiñ”.

Ca lof mu: “Aifiñcünuafiel”.

Ca lof mu: “Anillo”.

Hebreo quehun feipilei: “2 codo ca rangiñ”.

Hebreo quehun feipilei: “1 codo ca rangiñ”.

Ca lof mu: “Huitrañpüramnieal”.

Hebreo quehun feipilei: “2 codo”.

Hebreo quehun feipilei: “1 codo”.

Hebreo quehun feipilei: “1 codo ca rangiñ”.

Hebreo quehun feipilei: “1 pichi suque”. Ngüneduamnge apéndice B14.

Ca lof mu: “Huitrungeal”.

Ca lof mu: “Füchotun, mañumtun”.

Ca lof mu: “Hudacünungeel”.

Ca lof mu: “Namun anümca reque”.

Ca lof mu: “Nülalenochi rayen”.

Hebreo quehun feipilei: “1 talento”. Ngüneduamnge apéndice B14.

Ca lof mu: “Ngillatuhue carpa ruca”.

Ca lof mu: “Morado cal”.

Hebreo quehun feipilei: “28 codo”. Quiñe codo fei ta 44,5 centimetro. Ngüneduamnge apéndice B14.

Hebreo quehun feipilei: “4 codo”.

Ca lof mu: “Anillo reque”.

Ca lof mu: “Milla mu”.

Hebreo quehun feipilei: “30 codo”.

Hebreo quehun feipilei: “4 codo”.

Hebreo quehun feipilei: “1 codo”.

Ca lof mu: “Trülque carnero mu”.

Diccionario mu ngüneduamnge “armazon” ca ti apéndice B5.

Hebreo quehun feipilei: “10 codo”.

Hebreo quehun feipilei: “1 codo ca rangiñ”.

Hebreo quehun feipilei: “Ñi huaihuen püle”.

Hebreo quehun feipilei: “Ñi picun püle”.

Hebreo quehun feipilei: “Conhue antü püle”.

Ca lof mu: “Culpuhue”.

Hebreo quehun feipilei: “5 codo”. Quiñe codo fei ta 44,5 centimetro. Ngüneduamnge apéndice B14.

Hebreo quehun feipilei: “3 codo”.

Ca lof mu: “Falde”.

Cam: “Yihuiñmalechi trufquen”. Feitichi trufquen cülchafcülefui tati yihuiñ tripalu chalintucun meu.

Ca lof mu: “Rejilla”.

Ca lof mu: “Anillo”.

Ca lof mu: “Ngillatuhue carpa ruca”.

Hebreo quehun feipilei: “Huaihuen püle”.

Hebreo quehun feipilei: “100 codo”.

Ca lof mu: “Culpuhue”.

Hebreo quehun feipilei: “100 codo”.

Hebreo quehun feipilei: “Conhue antü püle”.

Hebreo quehun feipilei: “50 codo”.

Hebreo quehun feipilei: “50 codo”.

Hebreo quehun feipilei: “15 codo”.

Hebreo quehun feipilei: “15 codo”.

Hebreo quehun feipilei: “20 codo”.

Ca lof mu: “Morado cal”.

Hebreo quehun feipilei: “100 codo”.

Hebreo quehun feipilei: “50 codo”.

Hebreo quehun feipilei: “5 codo”.

Ca lof mu: “Ngütrümafimi”.

Hebreo quehun feipilei: “Yamfal tacun”.

Ca lof mu: “Respetaniengeal”.

Ca lof mu: “Hudacünungeai”.

Ngüneduamnge apéndice B5.

Hebreo quehun feipilei: “Efod”. Diccionario mu ngüneduamnge “efod”.

Ca lof mu: “Manga”.

Hebreo quehun feipilei: “Yamfal tacun”.

Ca lof mu: “Milla”.

Ca lof mu: “Morado cal”.

Ca lof mu: “Upenentungenoal”.

Ca lof mu: “Ihudnieafimi”.

Ca lof mu: “Quiñe cuarta”. Fei ta 22,2 centimetro. Ngüneduamnge apéndice B14.

Quimngelai chem curangei. Ambar, jacinto, opalo cam turmalinangepeafui chi.

Ca lof mu: “Anillo”.

Tüfa mülei tati pichi carpa ñi huechuñ püle.

Ca lof mu: “Upenentungelayai engün”.

Diccionario mu ngüneduamnge “Urim ca Tumim”.

Cam: “Cheu ñi conal ti lonco”.

Tüfachi fün quelüngei, manzana quechilei.

Ca lof mu: “Trililmequen”.

Cam: “Yamfalngei”.

Ca lof mu: “Lloudungual”.

Ca lof mu: “Yafcan”.

Ca lof mu: “Yehun reque”.

Ca lof mu: “Hudacünuafimi engün”.

Ca lof mu: “Huentelli”.

Ca lof mu: “Trahunhue carpa ruca mu”.

Ca lof mu: “Pülleconle”.

Ca lof mu: “Yafcalayai”.

Ca lof mu: “Hudacünuafiel engün”.

Ca lof mu: “Carnero”.

Ca lof mu: “Lefaura”.

Ca lof mu: “Chaihue”.

Ca lof mu: “Trahunhue carpa ruca”.

Ca lof mu: “Manga”. Cam: “Ti tacun nienolu cuhul pünengequelu miñche ti falin tacun mu”.

Hebreo quehun feipilei: “Efod”. Diccionario mu ngüneduamnge “efod”.

Hebreo quehun feipilei: “Yamfal chemcün pengelquelu Aarón ñi püntücünungen”. Diccionario mu ngüneduamnge “yamfal oro lamina”.

Ca lof mu: “Huitruñmayafimi”.

Tüfachi aceite pünengequefui ñi elfalcünulelngeal cüdau ta quiñe che.

Ca lof mu: “Hudacünuafimi”.

Ca lof mu: “Pitrun”.

Ca lof mu: “Füchotun, mañumtun”.

Ca lof mu: “Yafcan dungu mu”.

Cam: “Cüme nümün tüngduamelquei”.

Ca lof mu: “Fütra rume changüll cuhu”.

Ca lof mu: “Fütra rume changüll namun”.

Ca lof mu: “Hudacünungeai”.

Ca lof mu: “Chaihue”.

Ca lof mu: “Hudacünuafimi”.

Ca lof mu: “Hudacünungeai”.

Ca lof mu: “Chaihue mu”.

Ca lof mu: “Tañi yafcan engün”.

Ca lof mu: “Hudacünungeingün”.

Hebreo quehun feipilei: “Quiñe quimngenoelchi che”. Quiñe huentru coneltulenolu Aarón ñi pu che meu.

Ca lof mu: “Yafcan dungu mu”.

Ca lof mu: “Hudacünulelafiel”.

Ca lof mu: “Hudacünulelafimi”.

Hebreo quehun feipilei: “Rangi epu nagantü meu”.

Hebreo quehun feipilei: “Ti decima parte quiñe efá mu”. Ngüneduamnge apéndice B14.

Hebreo quehun feipilei: “Quiñe cuarto hin meu”. Ngüneduamnge apéndice B14.

Hebreo quehun feipilei: “Quiñe cuarto hin meu”. Ngüneduamnge apéndice B14.

Hebreo quehun feipilei: “Rangi epu nagantü meu”.

Cam: “Iñche tañi afmatufalngen mu”.

Ca lof mu: “Hudacünuafiñ”.

Hebreo quehun feipilei: “1 codo”. Quiñe codo fei ta 44,5 centimetro. Ngüneduamnge apéndice B14.

Hebreo quehun feipilei: “2 codo”.

Ca lof mu: “Milla”.

Ca lof mu: “Anillo”.

Diccionario mu ngüneduamnge “incienso”.

Hebreo quehun feipilei: “Rangi epu nagantü meu”.

Ca lof mu: “Füchotun, mañumtun”.

Ca lof mu: “Huitrulngeelchi”.

Ca lof mu: “Yafcan dungu meu”.

Hebreo quehun feipilei: “Rangiñ siclo”. 20 guera fei quiñe siclo. Ngüneduamnge apéndice B14.

Ca lof mu: “Trahunhue carpa ruca mu”.

Ca lof mu: “Upenentungelayaingün”.

Ca lof mu: “Pülleconle”.

Tüfa quiñe cüme nümün-ngechi anümca.

Hebreo quehun feipilei: “Casia”. Diccionario mu ngüneduamnge “casia”.

Cam: “Deumangeai chumngechi ñi deumayafel quiñe che quim deumaquelu cüme nümün-ngechi aceite”.

Ca lof mu: “Hudacünulelen”.

Ca lof mu: “Hudacünuafimi engün”.

Ca lof mu: “Calül mu”.

Hebreo quehun feipilei: “Quiñe quimngenoelchi che”. Quiñe huentru coneltulenolu Aarón ñi pu che meu.

Ca lof mu: “Chumten”.

Cüme quimngelai ñi chemngen. Entungequei chi quiñe cüme nümün-ngechi anümca mu cam quiñe molusco mu.

Cam: “Deumangeai chumngechi ñi deumayafel quiñe che quim deumaquelu cüme nümün-ngechi aceite”.

Ca lof mu: “Milla”.

Hebreo quehun feipilei: “Tucuafiñ quimün tañi piuque mu engün”.

Ca lof mu: “Trahunhue carpa ruca”.

Ca lof mu: “Füchotun, mañumtun”.

Diccionario mu ngüneduamnge “incienso”.

Ca lof mu: “Respetanieafiel”.

Cam: “Sabado”. Diccionario mu ngüneduamnge “ürcütun antü”.

Ca lof mu: “Milla chahuai”.

Ca lof mu: “Füchotun, mañumtun”.

Ca lof mu: “Pütocoingün”.

Ca lof mu: “Lloyünagmequeingün, ponornagmequeingün”.

Ca lof mu: “Lladcülen”.

Ca lof mu: “Chemu”.

Ca lof mu: “Lladcülen”.

Ca lof mu: “Lladcün”.

Cam: “Huiño raquiduamtunge”.

Cam: “Huiño raquiduamtui”.

Ca lof mu: “Quehuan reque”.

Ca lof mu: “Lloudungui”.

Ca lof mu: “Pülleconpulu müten”.

Ca lof mu: “Lladcüi”.

Ca lof mu: “Yafcan mu”.

Ca lof mu: “Lloudungui”.

Ca lof mu: “Lladcüquilnge”.

Ca lof mu: “Cheu ñi anücünun tañi tolto ruca”.

Ca lof mu: “Cheu ñi mülen pu che ñi tolto ruca”.

Ca lof mu: “Hudacünuhuaimün”.

Ca lof mu: “Yafcaimün”.

Ca lof mu: “Yafcaingün”.

Ca lof mu: “Yafcan”.

Ca lof mu: “Yafcalu”.

Ca lof mu: “Yafcan mu”.

Ca lof mu: “Quechanentuafiñ”.

Cam: “Hitita”.

Ca lof mu: “Moshcon, mishqui”.

Ca lof mu: “Carpa”.

Ca lof mu: “Cheu ñi anücünun tañi tolto ruca”.

Ca lof mu: “Lloyünagquefuingün, ponornagquefuingün”.

Hebreo quehun feipilei: “Quimnieñmaeyu tami üi”.

Ca lof mu: “Upenentulayaimi”.

Ca lof mu: “Lloudungui”.

Hebreo quehun feipilei: “Quimnieñmaeyu tami üi”.

Cam: “Tami pelon”.

Ca lof mu: “Lladcüfemquelai”. Cam: “Ñochi duamngei”.

Diccionario mu ngüneduamnge “piuqueyen afquenolu”.

Cam: “Manelfalngei”.

Diccionario mu ngüneduamnge “piuqueyen afquenolu”.

Ca lof mu: “Fentren mil che”.

Ca lof mu: “Yafcale”.

Ca lof mu: “Yom lacu”.

Ca lof mu: “Lloyünagi, ponornagi”.

Ca lof mu: “Yafcan”.

Ca lof mu: “Lloudungui”.

Cam: “Deumangelai”.

Ca lof mu: “Quechanentuafiñ”.

Cam: “Hitita”.

Diccionario mu ngüneduamnge “orcon mamüll ñi poyengequeel”.

Ca lof mu: “Yafcaqueingün”.

Hebreo quehun feipilei: “Conqueingün pod cudumuhun mu tañi pu dios engün”.

Ca lof mu: “Füchotun, mañumtun”.

Ca lof mu: “Yafcayaingün”.

Hebreo quehun feipilei: “Conaingün pod cudumuhun mu tañi pu dios engün”.

Ca lof mu: “Hierro mu”.

Ca lof mu: “Lefaura”.

Ngüneduamnge apéndice B15.

Cam: “Yamafimi ti ürcütun antü”.

Cam: “Fiesta Rupalu Regle Semana”.

Tüfa ca feipingequei tati Fiesta ñi Müleal Llamasa mu.

Ca lof mu: “Quechanentuafiñ”.

Ca lof mu: “Montuñmalayaimu”.

Ca lof mu: “Lefaura nielu”.

Ca lof mu: “Guardacünulayafimi”.

Tüfa ta Chau Dios.

Hebreo quehun feipilei: “Tati Mari Dungun”.

Ca lof mu: “Llicaingün”.

Ca lof mu: “Ngütrümfi engün”.

Ca lof mu: “Pülleconpuingün”.

Cam: “Sabado antüngeai”.

Ca lof mu: “Milla”.

Ca lof mu: “Morado cal”.

Ca lof mu: “Trülque carnero”.

Diccionario mu ngüneduamnge “balsamo”.

Diccionario mu ngüneduamnge “incienso”.

Hebreo quehun feipilei: “Efod”. Diccionario mu ngüneduamnge “efod”.

Ca lof mu: “Ngillatuhue carpa ruca”.

Ca lof mu: “Hudacünulelngealu”.

Ca lof mu: “Füchotun, mañumtun”.

Ca lof mu: “Rejilla”.

Ca lof mu: “Anillo”.

Cam: “Epuñpüle nengümcafingün ñi chalintuculelafiel”.

Hebreo quehun feipilei: “Efod”. Diccionario mu ngüneduamnge “efod”.

Hebreo quehun feipilei: “Quimün piuque mu”.

Ca lof mu: “Ngillatuhue carpa ruca mu”.

Ca lof mu: “Ngütrümfi”.

Ca lof mu: “Morado cal”.

Hebreo quehun feipilei: “28 codo”. Quiñe codo fei ta 44,5 centimetro. Ngüneduamnge apéndice B14.

Hebreo quehun feipilei: “4 codo”.

Ca lof mu: “Anillo reque”.

Ca lof mu: “Milla mu”.

Hebreo quehun feipilei: “30 codo”.

Hebreo quehun feipilei: “4 codo”.

Ca lof mu: “Trülque carnero mu”.

Hebreo quehun feipilei: “10 codo”.

Hebreo quehun feipilei: “1 codo ca rangiñ”.

Hebreo quehun feipilei: “Ñi huaihuen püle”.

Hebreo quehun feipilei: “Ñi picun püle”.

Hebreo quehun feipilei: “Conhue antü püle”.

Ca lof mu: “Culpuhue”.

Hebreo quehun feipilei: “2 codo ca rangiñ”. Quiñe codo fei ta 44,5 centimetro. Ngüneduamnge apéndice B14.

Hebreo quehun feipilei: “1 codo ca rangiñ”.

Hebreo quehun feipilei: “1 codo ca rangiñ”.

Ca lof mu: “Milla müten”.

Ca lof mu: “Aifiñcünuafiel”.

Ca lof mu: “Anillo”.

Hebreo quehun feipilei: “2 codo ca rangiñ”.

Hebreo quehun feipilei: “1 codo ca rangiñ”.

Ca lof mu: “Huitrañpüramniefi”.

Hebreo quehun feipilei: “2 codo”.

Hebreo quehun feipilei: “1 codo”.

Hebreo quehun feipilei: “1 codo ca rangiñ”.

Hebreo quehun feipilei: “1 pichi suque”. Ngüneduamnge apéndice B14.

Ca lof mu: “Huitrulngeelchi”.

Ca lof mu: “Füchotun, mañumtun”.

Ca lof mu: “Namun anümca reque”.

Ca lof mu: “Chamida”.

Ca lof mu: “Nülalenochi rayen”.

Ca lof mu: “Chamida mu”.

Ca lof mu: “Chamida”.

Ca lof mu: “Chamida”.

Hebreo quehun feipilei: “1 talento”. Ngüneduamnge apéndice B14.

Diccionario mu ngüneduamnge “incienso”.

Hebreo quehun feipilei: “1 codo”.

Hebreo quehun feipilei: “2 codo”.

Ca lof mu: “Füchotun, mañumtun”.

Hebreo quehun feipilei: “5 codo”. Quiñe codo fei ta 44,5 centimetro. Ngüneduamnge apéndice B14.

Hebreo quehun feipilei: “3 codo”.

Ca lof mu: “Falde”.

Ca lof mu: “Rejilla”.

Ca lof mu: “Anillo”.

Ca lof mu: “Espejo”. Tüfa pañillhue mu deumangei ca carifngei.

Ca lof mu: “Ngillatuhue carpa ruca”.

Hebreo quehun feipilei: “Huaihuen püle”.

Hebreo quehun feipilei: “100 codo”.

Ca lof mu: “Culpuhue”.

Hebreo quehun feipilei: “100 codo”.

Hebreo quehun feipilei: “Conhue antü püle”.

Hebreo quehun feipilei: “50 codo”.

Hebreo quehun feipilei: “50 codo”.

Hebreo quehun feipilei: “15 codo”.

Hebreo quehun feipilei: “15 codo”.

Ca lof mu: “Morado cal”.

Hebreo quehun feipilei: “20 codo”.

Hebreo quehun feipilei: “4 codo”.

Cam: “Epuñpüle nengümcangei ñi chalintucungeal”.

Hebreo quehun feipilei: “29 talento ca 730 siclo”. Quiñe talento fanei 34,2 kilo ca quiñe siclo fanei 11,4 gramo. Ngüneduamnge apéndice B14.

Ca lof mu: “Milla”.

Hebreo quehun feipilei: “100 talento ca 1.775 siclo”.

Hebreo quehun feipilei: “Rangi siclo”.

Hebreo quehun feipilei: “100 talento”.

Hebreo quehun feipilei: “1 talento”.

Hebreo quehun feipilei: “1.775 siclo”.

Hebreo quehun feipilei: “70 talento ca 2.400 siclo”.

Ca lof mu: “Morado cal”.

Ca lof mu: “Ngillatuhue carpa ruca mu”.

Hebreo quehun feipilei: “Efod”. Diccionario mu ngüneduamnge “efod”.

Ca lof mu: “Milla”.

Ca lof mu: “Upenentungenoal”.

Ca lof mu: “Quiñe cuarta”. Fei ta 22,2 centimetro. Ngüneduamnge apéndice B14.

Quimngelai chem curangei. Ambar, jacinto, opalo cam turmalinangepeafui chi.

Tüfa mülei tati pichi carpa ñi huechuñ püle.

Ca lof mu: “Manga”.

Cam: “Cheu ñi conal ti lonco”.

Tüfachi fün quelüngei, manzana quechilei.

Hebreo quehun feipilei: “Yamfal chemcün pengelquelu Aarón ñi püntücünungen”. Diccionario mu ngüneduamnge “yamfal oro lamina”.

Cam: “Yamfalngei”.

Ca lof mu: “Trülque carnero”.

Diccionario mu ngüneduamnge “incienso”.

Ca lof mu: “Rejilla”.

Ca lof mu: “Ngillatuhue carpa ruca”.

Ca lof mu: “Milla altar”.

Diccionario mu ngüneduamnge “incienso”.

Ca lof mu: “Füchotun, mañumtun”.

Ca lof mu: “Hudacünulelen”.

Ca lof mu: “Hudacünulelen”.

Ca lof mu: “Püllentucuafimi”.

Ca lof mu: “Hudacünulelaen”.

Tüfa tati epungechi tripantu ñi tripan pu Israel che Egipto mapu mu.

Ca lof mu: “Anillo mu”.

Hebreo quehun feipilei: “Picun püle”.

Hebreo quehun feipilei: “Huaihuen püle”.

Ca lof mu: “Esperaquefuingün”.

    Fillque chillca mapudungun mu (1993-2025)
    Tripayaimi
    Conaimi
    • mapudungun
    • Huercülelngeal
    • Chumcünuafimi ti pagina
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Términos y Condiciones de Uso
    • Política de privacidad
    • Configuraciones de privacidad
    • JW.ORG
    • Conaimi
    Huercülelngeal