2 CRÓNICAS ÑI FEMÜN PU ISRAEL CHE (LIFRU 2)

1 Salomón, David ñi fotüm, ngüneniei ca doi amulei ñi nehuen-ngerpun. Tañi Chau Ngünechen Jehová afcadinieyu ca quisu tañi pin mu Salomón rume yamniengequei.*

2 Salomón trahulfi com pu Israel che, pu loncolelu mil hueichafe mu,* pu loncolelu 100 hueichafe mu, pu juez, com pu loncolelu com Israel mu ca pu loncolelu familia mu. 3 Salomón ca com ti trahunche amuingün ti yamfal mülehue* mülelu Gabaón mu. Tiye mu mülefui Chau Ngünechen* ñi trahunhue tolto ruca,* tüfa ñi deumael Moisés, Jehová ñi cüdaufe, huellin mapu mu.* 4 Quiryat-Jearim mu, David deu entufui Chau Ngünechen ñi Falin Caja ca elcünui quiñe tolto ruca Jerusalén mu mülelu. Tüfachi mülehue pepicacünui David. 5 Ti cobre altar* deumalu Bezalel elcünungefui itrotripa Chau Jehová ñi ngillatuhue tolto ruca mu. Bezalel fei ta Urí ñi fotüm, Hur ñi lacu.* Salomón ca ti trahunche ngillatuquefuingün itrotripa ti altar mu.* 6 Tiye mu Salomón huli chalintucun* Chau Jehová tañi adquiñ mu. Huli mil lüpümngeelchi chalintucun ti cobre altar mülelu ti trahunhue tolto ruca mu.

7 Feichi pun Chau Dios peufaluhui Salomón mu ca feipifi: “Chem rume tami ayüel, ngillatuen”. 8 Salomón feipifi ta Chau Dios: “Eimi rume piuqueyefimi* tañi chau David ca lonco ülmencünuen iñche ngüneniehuenolu tañi chau. 9 Ahuem, Chau Jehová, feula femtripape chem tami feipicünufiel tañi chau David. Eimi lonco ülmencünuen tüfachi fentren che mu. Fentreleingün mapu mülechi trufür reque. 10 Eluen quimün ca adümuhun tañi cüme adnieafiel tüfachi pu che. Fentreleingün tami pu che, feimu ¿inei pepi juzgayafeyu engün?”.

11 Fei hula Chau Dios feipifi ta Salomón: “Eimi feipilaimi tami ricungeal, tami nieal itrofillem, tami yamniengeal, ñi layal tami pu üdequeteu cam tami nieal alün mongen. Doi mai feipimi tami elungeal quimün ca adümuhun tami juzgayafiel tañi pu che. Iñche lonco ülmencünueyu fei engün mu, 12 feimu elungeaimi quimün ca adümuhun, huelu ca eluayu tami ricungeal, tami nieal itrofillem ca tami yamniengeal. Turpu mülequelafui lonco ülmen eimi reque ca turpu mülehuelayai”.

13 Salomón mülefui ti yamfal mülehue mülelu Gabaón mu, itrotripa ti trahunhue tolto ruca mu. Fei hula huiñotui Jerusalén mu ca ngüneniefi ta Israel. 14 Salomón amulei ñi trapümfiel carretela* ca cahuellu.* Nierpui mil 400 carretela ca 12 mil cahuellu. Tüfa mülequefui tati huaria cheu elcünungequefui carretela ca Jerusalén huaria mu, pülle cheu ñi mülen ti lonco ülmen. 15 Ti lonco ülmen ñi duam mu, Jerusalén huaria mu mülefui fentren plata ca oro,* fentrelefui cura reque. Ca mülefui fentren cedro mamüll, fentrelefui sicomoro anümca reque mülelu Sefelá mapu.* 16 Salomón ñi pu cahuellu cüpalngei Egipto mapu mu. Ti lonco ülmen ñi pu negociante cullingün tunte* ñi falin ti quechan cahuellu.* 17 Quisuque carretela cüpalngelu Egipto mapu mu 600 siclo plata* faliquefui ca quisuque pu cahuellu 150 siclo plata faliquefui. Fei hula fendelelngequei com pu lonco ülmen ñi nieel pu Het che* ca Siria ñi pu lonco ülmen.

2 Fei hula Salomón huercüi ñi deumangeal quiñe ruca tañi püramyengeal Chau Jehová ñi üi ca tañi deumangeal quiñe ruca* cheu tañi ngünenieal. 2 Salomón trapümi 70 mil cüdaufe nehue adümuuquenolu,* 80 mil cüdaufe catrücaquelu cura mahuida mu ca 3 mil 600 huentru ñi loncoleal pu cüdaufe mu. 3 Cafei Salomón feipifalfi tüfachi dungu ta Hiram, Tiro ñi lonco ülmen: “Chumngechi femfimi tañi chau David ca femngechi femaen iñche. Eimi huercülelfimi tañi chau cedro mamüll, fei ñi deumayal tañi ruca. 4 Feula deumayan quiñe ruca cheu ñi püramyengeal tañi Chau Ngünechen Jehová ñi üi. Huichucünulelafiñ tüfachi ruca ta Chau Dios. Lüpümafiñ cüme nümün-ngechi incienso* quisu ñi adquiñ mu ca tiye mu rumel müleai tati huelurentrülechi cofque* ca hulngeai lüpümngeelchi chalintucun* pulihuen, nagantü, ürcütun antü,* hue cüyen meu ca femngele taiñ Chau Ngünechen Jehová ñi fillque fiesta. Tüfachi huercün dungu rumel femngeai Israel mu. 5 Taiñ Chau Ngünechen doicülei com caquelu pu dios mu, feimu ti ruca tañi deumayal afmatufalngeai. 6 ¿Inei am pepicaucülei ñi deumalelafiel quiñe ruca? Tati fütra huenu no rume fente alün-ngelai ñi müleal Chau Dios. Feimu, ¿inei am ta iñche tañi deumalelafiel quiñe ruca? Iñche re deumayafun quiñe mülehue müten ñi lüpümngeal fitrun chalintucun* quisu tañi adquiñ mu. 7 Feula huercülelen quiñe artesano quim cüdaulu ti oro,* plata, cobre, pañillhue,* coñol cal,* quelü füu ca callfü füu. Cafei mülei ñi quim deumayal adentun.* Fei cüdahuai Judá ca Jerusalén huaria mu quiñentrür tañi cümeque artesano engün. Tañi chau David dullicünueyu engün. 8 Huercülelen cedro, enebro ca sandalo mamüll mülelu Líbano huincul mu. Iñche quimnien tami pu cüdaufe quim catrüquei anümca Líbano mu. Tañi pu cüdaufe trür cüdahuai tami pu cüdaufe engün. 9 Ti ruca tañi deumayal rume afmatufalngeai, feimu pu cüdaufe mülei ñi pepicayal fentren mamüll iñchengealu. 10 Iñche adcünuan ñi elungeal iyael tami pu cüdaufe, tüfa pu catrüquelu anümca. Elungeai 3 millon 200 mil kilo* cachilla, 2 millon 600 mil kilo* cahuella,* 440 mil litro* pulcu ca 440 mil litro* aceite”.

11 Fei hula Hiram, Tiro ñi lonco ülmen, huirintuculelfi tüfachi dungu ta Salomón. Feipifalfi: “Chau Jehová piuqueyefi tañi pu che, feimu lonco ülmencünueimu”. 12 Hiram ca feipi: “Püramyengepe Jehová, Israel ñi Chau Ngünechen. Deumai ti huenu ca ti mapu. Fei elufi tati lonco ülmen David quiñe quim fotüm, cüme raquiduam nielu ca adümuucülelu. Tüfa deumalelafi quiñe ruca ta Chau Jehová ca quiñe ruca cheu tañi ngünenieal. 13 Huercülelayu quiñe cüme artesano pepicaucülelu, Hiram-Abí pingei. 14 Tañi ñuque Dan chengei, huelu tañi chau Tiro chengei. Quim cüdauquei ti oro, plata, cobre, pañillhue, cura, mamüll, coñol cal, callfü füu, cümeque pañu ca quelü füu. Quim deumaquei fillque adentun ca chem feipingele rume ñi femal deumaquei. Fei cüdahuai quiñentrür tami cümeque artesano engün ca trür pu cümeque artesano engün cüdahuelfilu tami chau David, iñche tañi ñidol. 15 Tañi ñidol, feula huercülelmuaiñ iñchiñ, eimi tami pu cüdaufe, ti cachilla, cahuella, aceite ca ti pulcu tami feipicünuel. 16 Iñchiñ Líbano huincul mu catrüaiñ anümca, tunte* tami duamnieel. Huercüan ñi traringeal com ti mamüll, fei ñi yengeal huente lafquen püle ca ñi puhual Jope huaria mu. Eimi yeafimi Jerusalén mu”.

17 Fei hula Salomón raquifi com pu ca cüpanche huentru Israel mapu mu, chumngechi femi tañi chau David. Mülerquefui 153 mil 600 huentru. 18 Salomón elufi cüdau 70 mil cüdaufe nehue adümuuquenolu,* feipifi 80 mil cüdaufe ñi catrüal cura mahuida mu ca 3 mil 600 huentru ñi loncoleal pu cüdaufe mu, fei ñi huechunenturpual ñi cüdau engün.

3 Jerusalén mu, Salomón eluhui ñi deumayal Chau Jehová ñi ruca Moria huincul meu. Tüfa mu ti mülehue cheu ñi pepicacünuel David, Chau Jehová peufaluhui David mu, Salomón ñi chau. Feichi mülehue mülefui cheu pünongequei quetran, Ornán ñi mapu mu, tüfa ti jebuseo che. 2 Salomón yenielu 4 tripantu tañi ngünenieel, 2 antü conchi epungechi cüyen mu eluhui ñi deumarucayal. 3 Salomón deumai cheu ñi anümngeal Chau Ngünechen ñi ruca, tüfa 27 metro* alütuhui, 9 metro* alürupai chumngechi medingequefui cuifi.* 4 Conhue püle mülefui quiñe pieza, ti ruca reque ca femngechi 9 metro* alürupai ca 9 metro* alüpürai.* Salomón re oro mu* tacufi ti pieza ponhuitu. 5 Enebro mamüll mu tacufi ti fütra pieza,* fei hula tacufi rume cüme oro meu, cafei palmera adentun* ca cadena mu adelcacünufi* ti pieza. 6 Cafei tacufi Chau Dios ñi ruca falin-ngechi cura mu. Ti oro pünengequelu Parvaim mu cüpai. 7 Oro mu tacufi ti ruca, fillque viga, fillque puerta ñi marco, fillque pared ca fillque puerta. Ca pared mu deumai querubin.*

8 Fei hula deumai ti Doi Yamfal Mülehue, 9 metro* alütuhui ca 9 metro* alürupai ti ruca reque. Ca tacucünufi 20 mil 520 kilo* rume cüme oro meu. 9 Ti oro ñi deumangeal clafu fanequefui 570 gramo.* Cafei oro meu tacufi fillque pieza mülelu huente ruca mu.*

10 Fei hula ti Doi Yamfal Mülehue mu, deumai 2 querubin adentun ca oro meu tacucünufi. 11 Medingelu ti 2 querubin ñi müpü 9 metro* alütuhui. Ti hunen querubin ñi müpü 2 metro 25 centimetro* alütuhui ca puuquefui pared ruca mu. Tañi cangelu müpü 2 metro 25 centimetro* alütuhui ca puhui cangelu querubin ñi müpü mu. 12 Ti cangelu querubin ñi müpü 2 metro 25 centimetro* alütuhui ca puuquefui ti cangelu pared ruca mu. Tañi cangelu müpü 2 metro 25 centimetro* alütuhui ca puhui ti hunen querubin ñi müpü mu. 13 Huinüfcülen mu* ti 2 querubin ñi müpü 9 metro* alütuhui. Huitralei engu ca adquintulei ti Yamfal Mülehue mu.

14 Cafei deumai ti cortina callfü füu, coñol cal,* quelü füu ca cümeque pañu meu. Ca ñimicalelfi querubin.

15 Fei hula itrotripa ruca mu deumai 2 fütra orcon,* 15 metro* alütuhui. Cafei tati chemcün* metahue reque felelu 2 metro 25 centimetro* mediquefui, tüfa mülefui huente fütra orcon mu. 16 Deumai cadena traripel* reque felelu ca tucufi huente fütra orcon mu. Cafei deumai 100 granada fün ca tucufi cadena meu. 17 Itrotripa Chau Ngünechen ñi ruca mu* huitrañpüramfi ti 2 fütra orcon. Quiñe, man püle* tucufi ca üitufi Jakín.* Ti cangelu fütra orcon, huele püle* tucufi ca üitufi Boaz.*

4 Fei deumafi ti cobre altar, 9 metro* alütuhui, 9 metro* alürupai ca 4 metro 50 centimetro* alüpürai.

2 Cafei deumai ti Lafquen* pingechi lafatorio lliucülechi* pañillhue mu,* chincülcülefui,* 4 metro 50 centimetro* alürupai, 2 metro* alüpürai ca duamniengefui 13 metro* llasu ñi huall püle mediafiel. 3 Huechuñ püle deumangei moncol fün* ñi adelcaleal,* 45 centimetro meu* mülequefui 10 moncol fün ca hualloñmaquefi* ti Lafquen. Cafei nierquei 2 huifcülechi moncol fün. Llihumngelu, quiñeucületui ti Lafquen mu. 4 Recülcülefui 12 toro mu: 3 adquintulei norte püle,* 3 adquintulei conhue antü püle, 3 adquintulei sur püle* ca 3 adquintulei tripahue antü püle. Ti Lafquen huentelei pu toro meu, com furintucuniefi ti rangi Lafquen. 5 Ti Lafquen pingechi lafatorio doi 7 centimetro* alürumei. Tañi huechuñ trüri quiñe huechuñ copa, quiñe lirio rayen reque. Ti lafatorio 66 mil litro co* feyafui.

6 Cafei deumai 10 lafatorio, man püle tucui 5 lafatorio ca huele püle tucui 5 lafatorio. Tiye mu liftungequei ca cüchanentungequei* fillque chemcün* pünengelu ñi lüpümngeal chalintucun.* Huelu ti Lafquen mu pu sacerdote cüchauqueingün.

7 Ca deumai 10 candelabro oro deumangelu,* chumngechi tañi feipingeel. Fei tucufi Chau Ngünechen ñi ruca mu,* man püle elcünui 5, huele püle ca 5.

8 Ca deumai 10 mesa, fei tucufi Chau Ngünechen ñi ruca mu, man püle elcünui 5, huele püle ca 5. Ca deumai 100 tazon orongelu.

9 Fei hula cheu ñi cüdauquen pu sacerdote deumai ti lepün.* Cafei deumai ti fütra lepün ca ti fütra lepün ñi puerta. Cobre mu tacufi pu puerta lepün mülelu. 10 Cafei elcünui ti Lafquen man püle ruca mu, tripahue antü püle.

11 Hiram ca deumai balde,* pala ca tazon.

Femngechi Hiram deumanentui fill cüdau ñi elueteu ti lonco ülmen Salomón Chau Ngünechen ñi ruca mu: 12 ti 2 fütra orcon,* huente fütra orcon mu deumai 2 chemcün metahue reque felelu, 2 malla tacuniefilu ti 2 chemcün huente fütra orcon mu, 13 ti 400 granada fün tucungelu 2 malla mu, quisuque malla nierquei 2 huifcülechi granada fün. Tüfa tacufi ti 2 chemcün mülelu huente ti fütra orcon mu. 14 Cafei deumai ti 10 carrito* ca ti 10 lafatorio huente carrito mu, 15 ti Lafquen ca 12 toro miñche Lafquen, 16 ti balde, pala, tenedor ca fillque chemcün. Hiram-Abiv deumalelfi ti lonco ülmen Salomón com tüfachi cobre chemcün huilüfcülelu, fei ñi müleal Chau Jehová ñi ruca mu. 17 Ti lonco ülmen huercüi ñi llihumngeal ti cobre ca tucungeal molde arcilla mu. Tüfa deumangei Jordán laf mapu mu,* rangi Sucot ca Zeredá mapu. 18 Salomón deumai rume fentren tüfachi chemcün. Quimngelai tunte* ñi fanen ti cobre.

19 Salomón deumai com tati chemcün ñi müleal Chau Ngünechen ñi ruca mu: ti oro altar, fillque mesa cheu ñi elcünungeal ti cofque püntücünulelngelu* ta Chau Dios, 20 fillque candelabro ca tañi pelontuhue re oro deumangelu, tüfa mülei ñi üicüleal ti pieza doi ponhuitu mülelu chumngechi femngequefui, 21 fillque rayen, pelontuhue ca oro tenaza, tüfa deumangei doi cüme oro mu, 22 tijera,* tazon, copa ca braserillo re orongelu. Cafei re oro mu deumangei ti conhue ruca mu, tati puerta conpulu Doi Yamfal Mülehue mu* ca fillque puerta mülelu Chau Ngünechen ñi ruca mu.

5 Salomón deumanentui com ti cüdau Chau Jehová ñi ruca mu. Fei hula cüpali chemcün* tañi chau David ñi huichucünulelfiel Chau Dios ca guardacünufi ti plata, oro* ca com chemcün cheu ñi ngülümel falinque fillem Chau Ngünechen ñi ruca mu. 2 Feichi antü mu Salomón trahulfi pu Israel loncolelu: com pu loncolelu troquiñche mu ca pu loncolelu familia Israel mu. Cüpaingün Jerusalén huaria mu ñi entual ti falin caja pengelquelu Chau Jehová ñi eldungu David ñi Huaria mu, tüfa ta Sion, fei ñi yengeal Chau Ngünechen ñi ruca mu. 3 Feichi fiesta meu* femngequelu ti 7 cüyen mu, com pu Israel huentru trahuluhuingün ti lonco ülmen ñi adquiñ mu.

4 Com pu Israel loncolelu cüpaingün, fei pu Leví che huitrañpüramfingün ti Falin Caja. 5 Püramfingün ti Falin Caja, ti ngillatuhue tolto ruca* ca com ti chemcün huichucünulelngelu ta Chau Dios tolto ruca mu mülelu. Pu sacerdote ca pu Leví che* püramfingün. 6 Itrotripa ti Falin Caja meu mülerquei ti lonco ülmen Salomón ca com Israel trahunche, tati feipingelu ñi trahuluhual Salomón engün. Rume fentrelei pu ufisa, toro ca huaca chalintucumequengelu. Pepi raquifal-lai rume. 7 Fei hula pu sacerdote yefingün ti falin caja pengelquelu Chau Jehová ñi eldungu cheu tañi müleafel, tati pieza doi ponhuitu mülelu ruca mu, ti Doi Yamfal Mülehue,* miñche pu querubin ñi müpü mu. 8 Pu querubin ñi müpü huinüfcülefui* huente cheu ñi mülen ti Falin Caja. Feimu pu querubin huente tacuquefui ti Falin Caja ca tañi fara. 9 Rume alütuhui ti fara, feimu ti huechuñ fara pengei Yamfal Mülehue mu itrotripa ti pieza doi ponhuitu mülelu, huelu huecun püle pengelai ti fara. Üyeu petu mülehuei fantepu mu. 10 Horeb mapu meu, Chau Jehová eldungucünufi pu Israel che tripalu engün Egipto mapu. Feichi mu Moisés tucui 2 laf cura ti Falin Caja mu, ca chem no rume ngelafui.

11 Com pu sacerdote tiye mu mülelu liftuhuingün, chem troquiñchengele rume engün. Tripalu pu sacerdote ti Yamfal Mülehue mu, 12 com pu Leví ülcantufe tucutuuquefui cümeque pañu meu, yeniequefuingün cimbalo,* dungulhue nielu cuerda* ca arpa. Huitralefuingün tripahue antü püle ti altar mu ca compañnieyu 120 sacerdote dungulquefilu trompeta. Asaf, Hemán, Jedutún, tañi pu fotüm ca tañi pu peñi adniequefui com pu Leví ülcantufe. 13 Pu dungulquefilu trompeta ca pu ülcantufe com quiñentrür püramyequefingün ca mañumquefingün ta Chau Jehová. Nehuentu dungulngei trompeta, cimbalo ca caquelu dungulhue, petu ñi püramyengequen ta Chau Jehová. Ülcantulelngei “cüme piuquengei, tañi piuqueyen* rumel mülequei”. Feica müten quiñe tromü apolfi ti ruca, Chau Jehová ñi ruca. 14 Ti tromü ñi duam mu, pu sacerdote pepi mülenaglaingün tiye mu ñi femal tañi cüdau. Chau Jehová ñi afmatufalngen apolfi Chau Dios ñi ruca.

6 Fei Salomón feipi: “Chau Jehová feipi ñi mülenagal curülechi tromü mu. 2 Feula deumaleleyu quiñe afmatufalchi ruca, quiñe ruca cheu tami rumel müleal”.

3 Fei hula ti lonco ülmen huiñoquintui ca ngillatuñmafi com Israel trahunche huitralelu tiye mu. 4 Ca feipi: “Püramyengepe Jehová, Israel ñi Chau Ngünechen, quisu tañi cuhu mu femürpui chem tañi feipicünufiel tañi chau David quisu tañi hun mu: 5 ‘Feichi antü entufilu tañi pu che Egipto mapu mu, dullilafun quiñe huaria no rume com Israel troquiñche mu, fei ñi deumayal tiye mu quiñe ruca cheu ñi müleal tañi üi. Cafei petu dullilafun quiñe huentru ñi loncoleal tañi pu che Israel mu. 6 Huelu feula dullifiñ ta Jerusalén ñi müleal tañi üi tiye mu, ca dullifiñ ta David ñi ngünenieafiel tañi pu che Israel’. 7 Tañi chau David com piuque mu ayüfui deumayal quiñe ruca cheu ñi püramyengeal Jehová ñi üi, Israel ñi Chau Ngünechen. 8 Huelu Chau Jehová feipifi iñche tañi chau David: ‘Com tami piuque mu ayüfuimi tami deumayal quiñe ruca cheu ñi püramyengeal tañi üi. Cümei tami ayünieel tüfa com tami piuque mu. 9 Huelu eimi deumalayaimi ti ruca. Nieaimi quiñe fotüm, fei deumayai ti ruca cheu ñi püramyengeal tañi üi’. 10 Chau Jehová femtripai tañi feipicünun. Cheu ñi mülequefel tañi chau David, iñche mülen ca anülen Israel ñi ülmen huancu mu, chumngechi feipicünui Chau Jehová. Ca deuman ti ruca cheu ñi püramyengeal Jehová ñi üi, Israel tañi Chau Ngünechen. 11 Tiye mu elcünufiñ ti Falin Caja nielu Chau Jehová ñi eldungu, tüfa tañi feipicünufiel Chau Dios pu Israel che”.

12 Fei hula Salomón huitrapürai itrotripa Chau Jehová ñi altar mu, com Israel trahunche ñi adquiñ mu. Huitrañpürami ñi cuhu. 13 Salomón deumafui quiñe cobre plataforma ca tucufui rangi lepün mu.* Ti plataforma 2 metro 25 centimetro* alütuhui, 2 metro 25 centimetro* alürupai ca 1 metro 50 centimetro* alüpürai. Fei Salomón huitrapürai huente plataforma mu, lucutunagi com Israel trahunche ñi adquiñ mu, huitrañpürami ñi cuhu huenu mu 14 ca feipi: “Ahuem, Jehová, Israel ñi Chau Ngünechen. Huenu ca mapu mu ngelai cangelu dios eimi reque. Eimi huechunentuimi ti eldungu ca piuqueyeniefimi* tami pu cüdaufe, pu miyauquelu tami rüpü mu com piuque mu. 15 Huechunentuimi chem tami feipicünufiel tami cüdaufe David, iñche tañi chau. Tami hun mu feipicünuimi, fachantü huechunentuimi quisu tami cuhu mu. 16 Ahuem, Chau Jehová, Israel ñi Chau Ngünechen, feula femürpuaimi chem tami feipicünufiel tami cüdaufe David, iñche tañi chau. Eimi feipifimi: ‘Tami pu fotüm cüme ngüneduamle chumngechi tañi mongelen ca miyaule engün iñche tañi ley mu, chumngechi eimi miyahuimi iñche tañi rüpü mu, rumel müleai tañi adquiñ mu quiñe huentru tami familia anülelu Israel ñi ülmen huancu mu’. 17 Ahuem, Jehová, Israel ñi Chau Ngünechen, feula femtripape chem tami feipicünufiel tami cüdaufe David.

18 Huelu, ¿mapu mu mülepeafui mai Chau Dios tati pu che engün? Tati fütra huenu no rume fente alün-ngelai tami müleal eimi. Ca femngechi tüfachi ruca tañi deumael iñche, ¿alün-ngepeafui mai tami müleal eimi? 19 Iñche eimi tami cüdaufengen, feula allcütuen tañi llellipun ca tañi ngillatun. Ahuem, Chau Ngünechen Jehová, allcütuen tañi llellipun tañi quellungeal ca chem ñi ngillatumequen tami cüdaufe, eimi tami adquiñ mu. 20 Antü ca pun meu tami nge adquintupe tüfachi ruca tami allcütuñmayafiel ñi llellipun tami cüdaufe petu adquintufilu tüfachi ruca. Eimi feipimi tami dullial feichi ruca ñi püramyengeal tami üi. 21 Allcütuafimi tami cüdaufe ñi llellipun tañi quellungeal ca ñi ngillatuel tami pu che Israel petu adquintufilu tüfachi ruca. Allcütuaimi cheu tami mülen huenu mu. Allcütumuaiñ ca perdonamuaiñ.

22 Culpale* quiñe che cangelu che mu, fei dicümtucungeafui* ñi feipicünual tañi chumal.* Deu feipicünulu tañi chumal ca puule tami altar tüfachi ruca meu, 23 eimi allcütuafimi huenu meu ca dulliaimi chem femal. Juzgayafimi tami pu che: castigayafimi ti huesa che ca quisu tañi lonco mu mülenagpe tañi femün. Culpanolu troquiafimi ti nor che ca cümelcayafimi tañi nor chengen mu.

24 Pu caiñe hueufile tami pu che Israel, culpalu cai engün* eimi mu, huelu huiñotule, püramyefile tami üi, llellipule ca ngillatule eimi tami adquiñ mu tüfachi ruca meu, 25 eimi allcütuafimi huenu mu. Perdonayafimi ñi culpan* tami pu che Israel ca huiño cüpaltuafimi engün ti mapu mu tami elufiel engün ca tañi cuifiqueche yem.

26 Ti huenu cerralele ca mahunnole, culpamequelu cai* pu Israel che eimi mu, huelu eimi norümtufilmi,* ca tüfa engün llellipule petu adquintufilu tüfachi ruca, püramyefile tami üi ca elcünule tañi culpan, 27 eimi allcütuafimi huenu mu ca perdonayafimi tami pu cüdaufe ñi culpan,* tüfa tami pu che Israel. Eimi quimeltulelafimi ñi miyahual ti cüme rüpü mu. Cafei mahunelfinge ti mapu tami elufiel tami pu che ñi ngen-ngeal.

28 Mapu mu mülele filla, quiñe huesa cutran, quiñe are cürüf, ancüle anümca, mülele fentren saltamonte* cam saltamonte rume iquelu, cam pu caiñe hualloñmafile* pu che quiñe huaria mu, cam rupale chem caquelu huesa dungu rume cam cutran, 29 huelu quiñe che cam com tami pu che Israel chem ngillatule cam llellipule rume ca huitrañpüramfile ñi cuhu engün petu adquintufilu tüfachi ruca (quisuque che quimniei chemu cutrancaucülei ñi piuque ca tañi hueñancün), 30 eimi allcütuafimi huenu mu, cheu tami mülen, ca perdonayafimi. Eimi quimnieñmafimi tañi piuque engün (eimi müten cüme quimniefimi pu che ñi piuque), feimu culliafimi quisuque engün chumngechi tañi femquen. 31 Femngechi tüfa engün fill antü rume yamnieaimu* ca miyahuaingün tami rüpü mu petu mülelu feichi mapu tami elufiel taiñ cuifiqueche yem.

32 Cafei ti ca cüpanche coneltulenolu tami pu che Israel mu, camapu cüpayafui eimi tami fütra üi mu, ñi nehuen-ngen tami cuhu ca ñi nehuen-ngen tami lipang. Fei cüpale ca llellipule petu adquintufilu tüfachi ruca, 33 eimi allcütuafimi huenu mu, cheu tami mülen. Femaimi com tañi ngillatuel ti ca cüpanche, femngechi com troquiñche mapu mu quimai tami üi, rume yamnieaimu chumngechi femquei tami pu che Israel ca quimaingün ñi püramyengequen tami üi tüfachi ruca mu tañi deumael iñche.

34 Tami pu che amule feiti rüpü püle tami huercüfiel, hueichamefile* tañi pu caiñe ca llellipuelmu engün petu adquintufilu tüfachi huaria tami dulliel ca ti ruca tañi deumafiel ñi püramyengeal tami üi, 35 huenu mu allcütuafimi tañi llellipun ca tañi ngillatun. Cafei quelluafimi engün.

36 Tüfa engün culpale* eimi mu (ngelai inei no rume culpaquenolu), fei eimi rume illcutufilmi,* hultucufilmi tañi pu caiñe mu, ca tañi pu huehueteu yefile engün cangelu mapu mu, pülle cam camapu, 37 checontuafui engün* feichi mapu cheu tañi yengen, huiñotuafui eimi mu ca llellipuafui feiti mapu cheu ñi yengen. Feipiafui engün ‘Culpaiñ* ca huelulcaiñ, rume huesa femiyiñ’. 38 Fei cheu tañi yengen ca presuyengen engün, com tañi piuque ca com tañi nehuen mu* huiñotule engün eimi mu, cafei ngillatule engün petu adquintufilu ti mapu tami elufiel tañi pu cuifiqueche yem, petu adquintufilu ti huaria tami dulliel ca ti ruca deumalu iñche ñi püramyengeal tami üi, 39 eimi allcütuñmayafimi tañi llellipun ca tañi ngillatun huenu mu, cheu tami mülen. Cafei quelluafimi engün ca perdonayafimi tami pu che culpalu* eimi mu.

40 Ahuem, tañi Chau Ngünechen, llellipuliyiñ tüfachi ruca mu, fürenemuaiñ, adquintumuaiñ ca allcütumuaiñ. 41 Feula, Chau Ngünechen Jehová, eimi ca ti falin caja pengelquelu tami eldungu fau mülenagaimu. Ahuem, Chau Ngünechen Jehová, tami pu sacerdote quimfalcünupe tami montulchequen. Ca tami pu inanieteu ayüupe tami cutranpiuqueyechen mu. 42 Ahuem, Chau Ngünechen Jehová, famentulayafimi* tami dullin huentru. Acordanieaimi* tami cüme femfiel* tami cüdaufe David”.

7 Deu llellipulu ta Salomón, feica müten nagpai cütral huenu mu, fei lüpümfi fillque chalintucun* ca lüpümngeelchi chalintucun. Chau Jehová ñi afmatufalngen apolfi ti ruca. 2 Pu sacerdote pepi conlaingün Chau Jehová ñi ruca mu, Chau Jehová ñi afmatufalngen apolfilu cai Chau Jehová ñi ruca. 3 Nagpalu ti cütral ca Chau Jehová ñi afmatufalngen peufaluulu ruca mu, com pu Israel che adquintulerquei. Fei nagquintuingün mapu mu, pochongnagingün* ca mañumfingün ta Chau Jehová. Feipingün “cüme piuquengei, tañi piuqueyen* rumel mülequei”.

4 Ti lonco ülmen ca com pu Israel che hulingün chalintucun Chau Jehová ñi adquiñ mu. 5 Ti lonco ülmen Salomón huli ñi chalintucual 22 mil toro ca huaca, cafei 120 mil ufisa. Femngechi ti lonco ülmen ca com pu che fiestaingün ñi deumanentun Chau Ngünechen ñi ruca. 6 Pu sacerdote huitralefui cheu tañi elcünungeel. Pu Leví che ca huitralerquei, yenieingün tañi dungulhue* ñi ülcantulelafiel ta Chau Jehová. (Ti lonco ülmen David deumafui tüfachi fillque dungulhue tañi mañumafiel ta Chau Jehová ca tañi püramyeafiel dungulhue mu.* Fei feipi “tañi piuqueyen* rumel mülequei”). Petu ñi huitralen com pu Israel che, pu sacerdote nehuentu dungulfingün trompeta pu Leví che ñi adquiñ mu.

7 Fei hula Salomón huichucünulelfi ta Chau Dios ti lepün* rangi püle mülelu itrotripa Chau Jehová ñi ruca. Tiye mu mülefui ñi hulal lüpümngeelchi chalintucun ca ti yihuiñ entungelu ti chalintucun quiñentrür ingequelu.* Ti cobre altar ñi deumael Salomón rume pichifui ñi tucungeal lüpümngeelchi chalintucun, chalintucungeelchi fün ca ti yihuiñ. 8 Feichi antü Salomón 7 antü fiestai com pu Israel che engün, quiñe fütra trahunche rume camapu cüpalu, Lebó-Hamat* ca Egipto ñi huitrunco püle* cüpaingün. 9 Fiestaingün 7 antü ñi deumanentun ti altar. Cafei cangelu 7 antü fiestaingün, huelu ti 8 antü mu* femingün quiñe yamfal trahun.* 10 Fei hula 23 antü conchi 7 cüyen mu, Salomón elufi tati pu che ñi amutual tañi ruca mu. Ngüneduamlu engün chumngechi Chau Jehová fürenefi ta David, Salomón ca tañi pu che Israel, ayühunquechi amutuingün tañi ruca mu. Ayüucülerquei tañi piuque engün.

11 Femngechi Salomón deumanentui Chau Jehová ñi ruca ca ti lonco ülmen ñi ruca. Com ñi pepicacünuel Salomón ñi deumangeal Chau Jehová ñi ruca ca quisu ñi ruca, com cüme tripai. 12 Fei hula pun meu Chau Jehová peufaluhui Salomón mu ca feipifi: “Allcütun tami llellipun ca dullifiñ tüfachi ruca ñi hulngeal chalintucun. 13 Iñche cerrafili ti huenu, fei mahunnole, cafei huercüli pu saltamonte* ñi iyafiel pichique anümca mülelu mapu mu ca huercüfuli huesa cutran tañi pu che, 14 huelu tañi pu che yenielu tañi üi illamcaule, llellipule ca quintuelimu,* cafei elcünule tañi huesa femquen, iñche huenu mu allcütuafiñ. Rulpacünuan tañi culpan engün* ca cümelcacünutuafiñ tañi mapu. 15 Feula ca rumel mu iñche allcütunieafiñ pu llellipulu tüfachi ruca mu ca adquintunieafiñ engün. 16 Feula dullifiñ ca huichucünufiñ tüfachi ruca tañi poyengeal, tüfa mu rumel müleai tañi üi. Cafei tiye mu rumel müleai tañi nge ca tañi piuque.

17 Eimi miyahulmi tañi rüpü mu chumngechi femi tami chau David, femülmi com tañi huercüfiel, inalmi tañi feipin ca tañi ley dungu, 18 iñche rüf eluayu tami ngünenieafiel Israel, chumngechi feipicünufiñ tami chau David. Feipifiñ ‘Rumel müleai quiñe huentru tami familia mu ngüneniealu Israel mu’. 19 Iñche eluhuiyiñ tañi ley dungu ca tañi huercün dungu, huelu eimün püntütripalmün* ca inahuenolmün, cafei serfitufilmün caquelu dios ca pochongnagülmün quisu engün mu, 20 fei iñche ngedunentuafiñ reque* pu Israel che iñche tañi mapu mu tañi elufiel, famentuafiñ* ca adquintuhuelayafiñ ti ruca ñi huichucünuel tañi poyengeal. Iñche tañi pin mu, com pu che illamcayafi ca ayentuafi ta Israel. 21 Tüfachi ruca teifücalehueai. Com ti inafül rupalu afmatulehueai ca ramtuai: ‘¿Chumngelu* Chau Jehová femngechi femfi tüfachi mapu ca tüfachi ruca?’. 22 Fei huiñoldunguaingün:* ‘Tüfa engün elcünufingün ta Jehová, tañi cuifiqueche ñi Chau Ngünechen, fei tañi entueteu engün Egipto mapu mu. Fültucufingün* caquelu dios mu, pochongnagingün tañi adquiñ mu ca serfifingün. Feimu Chau Ngünechen huesalcaeyu engün’”.

8 Rupalu 20 tripantu, Salomón deumanentui Chau Jehová ñi ruca ca quisu tañi ruca.* 2 Fei hula Salomón huiño deumatufi fillque huaria ñi elueteu Hiram ca tiye mu elufi ñi mülenagal Israel che.* 3 Cafei Salomón amui Hamat-Zobá mu ca nüfi. 4 Fei hula huiño deumatufi Tadmor huellin mapu meu* ca fillque huaria ñi deumael Hamat mu, tüfa mu trapümngequefui chemcün* ca iyael. 5 Ca deumafi Bet-Horón huechuñ mu mülelu ca Bet-Horón nagaltu mülelu. Tüfachi pu huaria nierquei fütraque cura malal,* puerta ca tranca.* 6 Cafei deumafi Baalat, com Salomón ñi huaria cheu trapümngequefui chemcün ca iyael, com ti huaria cheu elcünungequefui carretela,* fillque huaria cheu mülequefui pu püracahuellulelu ca com ñi ayüel Salomón tañi deumayal Jerusalén mu, Líbano mu ca com ti mapu tañi ngünenieel.

7 Cafei petu mülehuei pu Het che,* pu amorreo che, pu perizita che, pu heveo che ca pu jebuseo che. Tüfa engün coneltulelafui pu Israel che mu. 8 Fei Salomón trahulfi tüfa engün ñi cüpanche. Pu Israel che apümlafi engün, feimu petu mülehueingün mapu mu. Salomón elufi fanechi cüdau. Femngechi feleingün fantepu mu. 9 Huelu Salomón esclavocünulafi quiñe Israel che no rume ñi femal tañi cüdau. Quisu tañi hueichafengefui engün,* tañi pu loncolechi soltau, loncolelu pu amulniefilu carretela ca pu püracahuellulelu. 10 Mülefui 250 huentru loncolelu ti pu che adniequefilu Salomón ñi cüdau, tüfa engün loncolefui pu che cüdauquelu.

11 Cafei Salomón tañi pin mu faraon ñi ñahue tripatui David ñi Huaria mu, fei amutui ti ruca ñi deumael Salomón. Fei feipi: “Cheu ñi elcünungefel Chau Jehová ñi Falin Caja lifngei tati, feimu tañi domongefule rume, ngelai ñi müleal David ñi ruca mu, Israel ñi lonco ülmen”.

12 Fei hula Salomón elufi ta Chau Jehová lüpümngeelchi chalintucun.* Femi tüfa Jehová ñi altar mu ñi deumael itrotripa conhue ruca püle. 13 Chumngechi huercüi Moisés, Salomón hulquefui chalintucun chumngechi femngequefui fill antü, ürcütun antü mu,* hue cüyen ca ti 3 fiesta mu femngequelu fill tripantu: tüfa ti Fiesta ti Fayümngenochi Cofque,* ti Fiesta Conlu ti Cosecha* ca ti Fiesta ñi Müleal Llamasa mu.* 14 Cafei adcünufi pu troquiñ sacerdote ñi cüdahual, chumngechi huercüi tañi chau David. Ca elcünufi pu Leví che cheu tañi cüdahual, fei tañi püramyeafiel ta Chau Ngünechen ca ñi cüdahual pu sacerdote ñi adquiñ mu chumngechi femngequefui fill antü. Cafei adcünufi pu troquiñche cuidaquelu puerta ñi müleal fill puerta püle. Tüfa tañi huercüel David, Chau Ngünechen ñi cüdaufe. 15 Cüme inafingün com ñi feipifiel ti lonco ülmen tati pu sacerdote ca pu Leví che ca chumngechi ñi adcünungeal tati mülehue cheu ngülümngequei itrofillem. 16 Feimu com ti cüdau ñi femün Salomón cüme adcünungequefui,* feichi antü anümngelu Chau Jehová ñi ruca puulu hula ñi deumanentufiel. Femngechi deumanentui Chau Jehová ñi ruca.

17 Fei hula Salomón amui Ezión-Guéber ca Elot mu, tüfa mülefui inaltu lafquen, Edom mapu mu. 18 Hiram huercüfi tañi pu cüdaufe ñi yelelafiel ta Salomón farcu ca adümuucülechi huentru cüdauquelu farcu mu. Fei engün trür Salomón ñi pu cüdaufe engün amuingün ta Ofir lof mu, tiye mu cüpalingün 15 mil 390 kilo* oro,* fei elufingün ti lonco ülmen Salomón.

9 Tati ülmen domo ngünenielu Saba mu* allcüi ñi rume quimniengen Salomón. Feimu cüpai Jerusalén mu ñi ramtucayafiel ta Salomón cüdaungechi dungu. Fei compañnieyu fentren cüdaufe, camello cüpalnielu aceite balsamico,* fentren oro* ca falin-ngechi cura. Fei pepafi ti lonco ülmen Salomón ca feipifi com tañi raquiduamtucunieel.* 2 Salomón huiñoldunguleleyu* com tañi ramtun. Ti lonco ülmen quimniefui com tüfachi dungu, fei com quimelelfi.

3 Ti ülmen domo ngünenielu Saba mu ngüneduami Salomón ñi rume quimchengen, ti ruca ñi deumael, 4 ti iyael mülelu tañi mesa mu, chumngechi ñi anülen tañi pu cüdaufe mesa mu, chumngechi ñi cüdauquen pu serfiquelu iyael ca chumngechi ñi tucutuuquen, pu serfiquelu pulcu ca chumngechi ñi tucutuuquen. Ca ngüneduami ti lüpümngeelchi chalintucun* ñi hulqueel rumel mu Chau Jehová ñi ruca mu. Pefilu com tüfa rumeñma afmatulehuei. 5 Fei tati domo feipifi ti lonco ülmen: “Tañi mapu mu allcün com tami femquen* ca tami quimchengen. Com rüfngei tati. 6 Iñche feyentuquelafun ñi feipingequen, fei cüpalu hula iñche, quisu tañi nge mu pefiñ. Eimi quimchengeimi, huelu com feipingelan ti dungu. Com tañi feipingeel iñche, eimi doi afmatufalngeimi. 7 ¡Ayühun niei tami pu huentru ca ayühun niei tami pu cüdaufe! ¡Rumel mülequeingün eimi mu ca allcütumequei tami quimün! 8 Püramyengepe tami Chau Ngünechen Jehová. Ayüucülei eimi mu. Tami Chau Ngünechen Jehová üitueimu tami lonco ülmen-ngeal ca elueimu tami anüleal quisu tañi ülmen huancu mu. Tami Chau Ngünechen piuqueyefi ta Israel ca ayüniei tañi rumel müleal, feimu üitueimu tami lonco ülmen-ngeal, fei tami cüme juzgayal ca nor dungu mu ngünenieal”.

9 Fei hula tati domo elufi ti lonco ülmen 4 mil 100 kilo* oro, rume fentren aceite balsamico ca falin-ngechi cura. Ti ülmen domo ngünenielu Saba elufi ti lonco ülmen Salomón rume fentren aceite, chumcaunorume cüpalngehuelai fentren aceite balsamico.

10 Cafei Hiram ñi pu cüdaufe ca Salomón ñi pu cüdaufe cüpalniei oro Ofir mu entungelu. Ca cüpalingün sandalo mamüll ca falin-ngechi cura. 11 Sandalo mamüll mu ti lonco ülmen deumalelfi escalera Chau Jehová ñi ruca ca ti lonco ülmen ñi ruca. Cafei deumalelfi pu ülcantufe arpa ca dungulhue nielu cuerda.* Feichi mu turpu pengequelafui femngechi sandalo mamüll Judá mapu mu.

12 Ti lonco ülmen Salomón elufi tati ülmen domo ngünenielu Saba com tañi ayüel ca ñi ngillatuel. Doi elungei* chem tañi cüpalelfiel ti lonco ülmen. Fei hula ti domo huiñotui tañi mapu mu quiñentrür tañi pu cüdaufe engün.

13 Fill tripantu ti lonco ülmen Salomón llouquefui epe 23 mil kilo* oro. 14 Ca llouquefui chem ñi elueteu pu negociaquelu, pu fendequelu, com pu lonco ülmen Arabia mapu mülelu ca pu gobernador mapu meu. Tüfa engün cüpalelquefui oro ca plata ta Salomón.

15 Ti lonco ülmen Salomón deumai 200 fütraque escudo. Caque quiñeque escudo epe 7 kilo* oro niefui trür reyülelu* ca chemcün engu.* 16 Ca deumai 300 pichique escudo.* Caque quiñeque escudo epe 2 kilo* oro niefui reyülelu ca chemcün engu. Ti lonco ülmen elcünui escudo ti Ruca Líbano Mahuida pingelu.

17 Cafei ti lonco ülmen marfil mu deumai quiñe fütra ülmen huancu, re oro mu tacufi. 18 Mülefui 6 escalon ñi puhual ülmen huancu mu. Ti huancu nierquei 1 oro pünotuhue, epuñpüle niei cheu ñi recültuhual lipang ca epuñpüle huitralefui 1 trapial adentun.* 19 Ca ti 6 escalon mu mülefui 12 trapial huitralelu, fei quisuque 6 escalon mu epuñpüle mülefui 1 trapial. Chem troquiñche mu no rume ngelafui femngechi huancu. 20 Com ti copa nielu ti lonco ülmen Salomón orongefui ca re oro mu deumangei com ti chemcün mülelu ti Ruca Líbano Mahuida pingelu. Ngelafui chem plata chemcün no rume. Salomón ñi antü mu falintungequelafui ti plata. 21 Hiram ñi pu cüdaufe amulniefi ti lonco ülmen ñi pu farcu amualu ta Tarsis mu. Rupalu 3 tripantu, pu farcu Tarsis mu cüpali oro, plata, marfil, mono ca pavo real.

22 Ti lonco ülmen Salomón doi ricungefui ca doi quimchengefui ta com caquelu mapu mülechi lonco ülmen mu. 23 Chau Ngünechen elufi quimün tañi piuque mu ta Salomón, feimu huall mapu mülechi pu lonco ülmen cüpa pemefi ta Salomón tañi allcütual ñi quimün. 24 Com engün cüpaleleyu regalo: plata chemcün, oro chemcün, tacun, hueichahue,* aceite balsamico, cahuellu ca mula. Fillque tripantu rupaquefui tüfa. 25 Salomón niefui 4 mil pieza tañi hualpon meu,* tüfa mu mülefui tañi pu cahuellu, niefui carretela* ca 12 mil cahuellu.* Tüfa mülequefui fillque huaria mu cheu elcünungequefui carretela ca Jerusalén huaria mu, pülle cheu ñi mülen ti lonco ülmen. 26 Salomón ngüneniefui com pu lonco ülmen mülelu Leufü püle* puulu pu Filistea che ñi mapu mu ca cheu fentepuhui Egipto mapu mu. 27 Ti lonco ülmen ñi duam mu Jerusalén huaria mu mülefui fentren plata, fentrelefui cura reque. Ca mülefui fentren cedro mamüll, fentrelefui sicomoro anümca reque mülelu Sefelá mapu.* 28 Cafei Salomón cüpalelngei cahuellu Egipto mapu mu ca com caquelu mapu mu.

29 Caquelu dungu ñi rupan Salomón, com huirintuculei Natán tañi feipin mu, tüfa Chau Ngünechen ñi huerquen, ca Ahíya ñi feipicünuel mu, tüfa tati Siló che. Cafei Idó, ti huentru pequelu afmatun dungu, huirintucui ñi rupan Jeroboán, Nebat tañi fotüm. Tüfa mu ca huirintucui ñi rupan Salomón. 30 Jerusalén mu Salomón ngüneniefi com pu Israel che 40 tripantu. 31 Fei hula Salomón lai* ca rüngaltucungei David ñi Huaria mu, quisu tañi chau. Tañi fotüm Rehoboam hue lonco ülmen-ngerpui.

10 Com pu Israel che mülepai Siquem huaria ñi lonco ülmencünuafiel ta Rehoboam, feimu Rehoboam amui Siquem huaria mu. 2 Quimlu tüfa Jeroboán, Nebat ñi fotüm, feica müten huiñotui. (Quisu mülequefui Egipto mapu lefmaulu cai ti lonco ülmen Salomón ñi duam mu). 3 Feimu cüpange feipifalngei ta Jeroboán. Fei Jeroboán ca com pu Israel che pemefingün ta Rehoboam ca feipifingün: 4 “Tami chau elueiñmu rume fanechi cüdau. Huelu tami chau reque femhuenolmi, fei elumunoliyiñ fanechi cüdau, iñchiñ serfihuaiñ”.

5 Fei feipifi engün: “Cüla antü rupale, pemupayan”. Feimu amutui pu che. 6 Fei hula ti lonco ülmen Rehoboam ramtufi pu loncolelu* serfiquefilu tañi chau Salomón petu tañi mongelen. Ramtufi: “¿Chem ngülamtumuafun? ¿Chem feipiafiñ tati pu che?”. 7 Tüfa engün huiñoldungueyu:* “Fürenefilmi tüfachi pu che, cüme duamelfilmi ca huiñoldungufilmi cümeque dungu, fei engün rumel cüdahuelaimu”.

8 Huelu Rehoboam famentufi* chem tañi ngülamtueteu pu loncolelu,* fei ramtufi pu hueche tañi quelluqueteu, pu tremlu Rehoboam engün. 9 Ramtufi: “¿Chem ngülamtumuafun? Tüfachi pu che feipieneu: ‘Elumulayaiñ fanechi cüdau chumngechi femi tami chau’ pingen. Fei, ¿chem mülei taiñ feipiafiel engün?”. 10 Pu hueche tremlu fei engün feipieyu: “Pu che tami feipieteu: ‘Tami chau elueiñmu rume fanechi cüdau, eimi elumulayaiñ fanechi cüdau’, mülei tami feipiafiel tüfachi dungu: ‘Iñche doi cutrancahuaiñ tañi chau ñi femquefel.* 11 Tañi chau elueimünmu fanechi cüdau, huelu iñche doi fanechi cüdau eluhuaiñ. Tañi chau refenque mu castigaeimünmu, huelu iñche castigahuaiñ refenque nielu yungechi pañillhue* huechuñ mu’”.

12 Cüla antü rupalu Jeroboán caquelu che engün pemefingün ta Rehoboam, chumngechi ñi feipieteu ti lonco ülmen, feipilu: “Cüla antü rupale, pemupayan”. 13 Huelu ti lonco ülmen illcunquechi* dungufi engün. Femngechi ti lonco ülmen Rehoboam famentufi chem tañi ngülamtueteu pu loncolelu.* 14 Inafiel mu pu hueche ñi ngülam, feipifi: “Iñche doi fanechi cüdau eluhuaiñ, doi fütra fanechi cüdau. Tañi chau refenque mu castigaeimünmu, huelu iñche castigahuaiñ refenque nielu yungechi pañillhue huechuñ mu”. 15 Feimu ti lonco ülmen allcütulafi tati pu che. Chau Ngünechen eli ñi femngechi rupayal, fei ñi huechutripayal Chau Jehová ñi feipifiel ta Jeroboán, Nebat ñi fotüm. Chau Dios adniefi ta Ahíya, ti Siló che, ñi nütramcayafiel Jeroboán.

16 Ti lonco ülmen pilai ñi allcütuafiel pu che. Feimu pu Israel che feipifingün ti lonco ülmen: “Iñchiñ chumconpalaiñ rume* David mu. Chem no rume coneltuquelaiñ chem tañi ngen-ngeel Jesé ñi fotüm. Amulemün pu Israel che, quisuque eimün püramyeafimün tamün dios. ¡David tañi pu cüpanche, feula quisu cuidahuaimün!”. Fei hula com pu Israel che huiñotuingün tañi ruca mu.*

17 Huelu Rehoboam amulei ñi ngüneniefiel pu Israel che mülelu Judá ñi fillque huaria mu.

18 Fei hula ti lonco ülmen Rehoboam huercüfi ta Hadoram ñi pemeafiel pu Israel che, huelu tüfa engün cura mu langümeyu. Hadoram loncolefui pu huercüngelu ñi cüdahuelafiel ti lonco ülmen. Feichi mu Rehoboam ngellu pürai tañi carretela* tañi lefmahual Jerusalén mu. 19 Pu Israel che amulei ñi caiñetufiel David ñi cüpanche fantepu mu.

11 Rehoboam puulu Jerusalén mu, feica müten trahulfi pu Judá che ca Benjamín ñi troquiñche, 180 mil huentru pepicaucülelu ñi hueichayal,* fei ñi quehuayafiel pu Israel che ca ñi huiñoleltuafiel tañi ngünenieel ta Rehoboam. 2 Fei hula Semaya, Chau Ngünechen ñi huerquen, llohui Chau Jehová ñi dungu. Feipingei: 3 “Feipifinge ta Rehoboam, Salomón ñi fotüm, Judá ñi lonco ülmen, cafei com pu Israel che Judá ca Benjamín mapu meu mülelu: 4 ‘Tüfa ñi feipin Chau Jehová: “Quehuamelayafimün tamün pu peñi. Quisuque eimün huiñotupe tañi ruca mu. Iñche tañi pin mu rupai tüfachi dungu”’”. Tüfa engün inafingün Chau Jehová ñi feipin ca huiñotuingün. Quehuamelafingün ta Jeroboán.

5 Rehoboam mülefui Jerusalén mu ca deumai fillque huaria nielu fütra cura malal* Judá mu. 6 Tüfa tati huaria: Belén, Etam, Tecoa, 7 Bet-Zur, Socó, Adulam, 8 Gat, Maresá, Zif, 9 Adoraim, Lakís, Azecá, 10 Zorá, Ayalón ca Hebrón. Tüfachi fillque huaria nielu fütra cura malal mülefui Judá ca Benjamín mapu mu. 11 Cafei Rehoboam eli ñi doi nehuentuleal fillque huaria nielu fütra cura malal. Tüfa mu elcünui loncolechi soltau ca huli iyael, aceite ca pulcu. 12 Elufi com tüfachi huaria fütraque escudo ca huaiqui.* Elufi ñi rume nehuencüleal. Fei Rehoboam amulei ñi ngüneniefiel Judá ca Benjamín.

13 Pu sacerdote ca pu Leví che elcünuingün tañi mapu Israel mu, fei quiñehuingün Rehoboam engün. 14 Jeroboán ca tañi pu fotüm eluhuelafi* pu Leví che ñi sacerdotengeal Jehová mu. Feimu fei engün elcünuingün tañi lelfün cachu ca tañi nieel, fei cüpaingün Judá ca Jerusalén mu. 15 Jeroboán üitufi tañi pu sacerdote ñi müleal ngillatuhue mu,* fei ñi serfiafiel huesaque püllü capüra reque adngelu* ca tañi serfiafiel pichique culliñ* adentun* tañi deumael. 16 Huelu Israel ñi troquiñche mu mülefui che eluucülelu ñi quintuafiel Jehová com piuque mu, quintuquefuingün Israel ñi Chau Ngünechen. Fei engün inafingün pu sacerdote ca pu Leví che Jerusalén mu, ca elufingün chalintucun* ta Chau Jehová, tañi cuifiqueche ñi Ngünechen. 17 Tüfa engün 3 tripantu poyefingün ta Chau Ngünechen chumngechi ñi femün David ca Salomón, feimu 3 tripantu püntütripalaingün* Rehoboam mu, Salomón ñi fotüm. Quelluntucuingün Judá ñi ngünenieel.

18 Fei hula Rehoboam niehui Mahalat engu, Jerimot ñi ñahue, tüfa David ñi fotüm. Abihail pingei Mahalat ñi ñuque, Eliab ñi ñahue, tüfa Jesé ñi fotüm. 19 Rupachi antü Mahalat ca Rehoboam nierpuingu tüfachi yall:* Jeús, Semarías ca Zaham. 20 Deu niefilu ta Mahalat ca nierpufi ta Maacá, Absalón ñi chedqui.* Rupachi antü Maacá engu Rehoboam nierpuingu ta Abías, Atái, Zizá ca Selomit. 21 Rehoboam piuqueyefi ta Maacá, Absalón ñi chedqui. Doi piuqueyefi com tañi domo meu ca tañi ca domo mu.* Rehoboam nierpui 18 domo, cafei 60 ca domo, nierpui 28 fotüm ca 60 ñahue. 22 Rehoboam ayüfui ñi lonco ülmencünuafiel ta Abías, Maacá ñi püñeñ, feimu loncocünufi ta Abías ñi adnieafiel tañi pu peñi. 23 Cüme raquiduami tañi chumal,* feimu huercüfi* quiñeque tañi pu fotüm com Judá ca Benjamín mapu mu ca com ti huaria nielu fütraque cura malal. Cafei elufi tañi pu fotüm fentren iyael ca quintulelfi fentren domo.

12 Rehoboam doi nehuen-ngerpui chumngechi tañi ngünenieel ca falin chengerpui, huelu pichin mu hula elcünui Chau Jehová ñi ley dungu. Cafei com pu Israel che ca femngechi femi. 2 Ti lonco ülmen Rehoboam yeniefui 5 tripantu tañi ngünenieel, fei Sisac, Egipto ñi lonco ülmen, hueichamefi* ta Jerusalén culpalu cai engün* Chau Jehová mu. 3 Sisac niefui mil 200 carretela,* 60 mil püracahuellulelu ca compañeyu rume fentren hueichafe Egipto mu cüpalu, fei tüfa pu Libia che, sukiyim che ca Etiopía che. 4 Nüfi Judá ñi fillque huaria nielu fütra cura malal,* fei hula puhui Jerusalén mu.

5 Rehoboam ca Judá ñi pu principe llicafingün ta Sisac, feimu trahuingün Jerusalén mu. Feichi mu Chau Ngünechen ñi huerquen, Semaya pingelu, pepafi engün ca feipifi: “Tüfa ñi feipin Chau Jehová: ‘Eimün quisucünumun, feimu iñche ca quisucünuhuiyiñ Sisac ñi cuhu mu’”. 6 Rupalu tüfa, Israel ñi pu principe ca ti lonco ülmen illamcahuingün ca feipingün: “Chau Jehová norngei”. 7 Chau Jehová pefilu ñi illamcahun, Semaya llohui Chau Jehová ñi dungu. Feipingei: “Fei engün illamcahuingün. Apümcalayafiñ, ca pichin mu montulafiñ. Elulayafiñ* Sisac ñi apümcayafiel Jerusalén. 8 Huelu Sisac ñi cüdaufengetuai engün. Femngechi quimaingün chem dungu doi cümei: iñche tañi serfiaeteu cam tañi serfiafiel caque mapu mülechi lonco ülmen”.

9 Fei Sisac, Egipto ñi lonco ülmen, hueichamefi ta Jerusalén. Yetufi tati falinque fillem mülelu Chau Jehová ñi ruca mu ca tati falinque fillem mülelu ti lonco ülmen ñi ruca mu. Com yetufi, cafei tati oro escudo* Salomón ñi deumael. 10 Feimu ti lonco ülmen Rehoboam deumai cobre escudo ca tucufi cheu ñi mülequefel pu oro escudo, cafei elfalcünufi pu loncolechi soltau* ñi cuidayafiel. Tüfa engün cuidaquefui conhue püle ti lonco ülmen ñi ruca mu. 11 Feichi amulu ti lonco ülmen Chau Jehová ñi ruca mu, pu soltau cüpalquefui ti escudo, fei hula huiño elcünuquefuingün pu soltau ñi pieza mu. 12 Ti lonco ülmen illamcaulu cai, Chau Jehová illcuhuelai,* fei com apümcalafi engün. Cafei Judá mapu mu mülefui che femquelu cümeque dungu.

13 Ti lonco ülmen Rehoboam amulei ñi doi falin-ngerpun Jerusalén mu ca amulei tañi ngünenieel. Lonco ülmen-ngerpulu Rehoboam 41 tripantu niefui ca 17 tripantu ngüneniefui Jerusalén mu, ti huaria ñi dulliel Chau Jehová com Israel ñi troquiñche mu, fei ñi püramyengeal tañi üi tiye mu. Ti lonco ülmen ñi ñuque Naamá pingei, ti Ammón domo. 14 Huelu Rehoboam huesa femi, tañi piuque mu eluulai ñi quintuafiel Chau Jehová.

15 Com ñi rupan Rehoboam mülei ti huirintuncun pengelquelu pu familia ñi tuhun. Tüfa mülei Semaya ca Idó ñi huirintucun mu. Semaya fei ta Chau Ngünechen ñi huerquen. Idó, pequefui afmatun dungu. Rehoboam ca Jeroboán rumel hueichaingu. 16 Fei hula Rehoboam lai,* fei rüngaltucungei David ñi Huaria mu. Tañi fotüm Abías hue lonco ülmen-ngetui.

13 Ti lonco ülmen Jeroboán yeniefui 18 tripantu ñi ngünenieel. Feichi mu Abías lonco ülmen-ngerpui Judá mapu mu. 2 Ngünenierpui 3 tripantu Jerusalén huaria mu. Tañi ñuque Micaya pingei, Uriel ñi ñahue, Guibeá mu tuhui. Fei Abías ca Jeroboán hueichaingu.*

3 Feimu Abías amui hueichan mu, compañeyu 400 mil nehuen-ngechi hueichafe pepicaucülelu* ñi hueichayal. Jeroboán ca pepicahui ñi hueichayal, compañeyu 800 mil soltau pepicaucülelu ñi hueichayal, nehuen-ngechi hueichafengefui engün. 4 Fei hula Zemaraim huincul mu mülelu Efraín ñi mahuidantu mapu püle, Abías huitrapürai. Fei feipi: “¡Jeroboán, com pu Israel che, allcütumuchi! 5 Jehová, Israel ñi Chau Ngünechen, elufi ta David ca tañi pu fotüm ñi rumel ngünenieafiel ta Israel. Elufi quiñe eldungu rumel amulerpualu.* ¿Quimlaimün ta tüfa? 6 Huelu Jeroboán eluhui ñi caiñetuafiel tañi ñidol. Jeroboán chauyefi ta Nebat, tüfa cüdahuelfi ta Salomón, David ñi fotüm. 7 Jeroboán trahuquefui pu huentru relelu* ca illamfalngelu. Fei engün caiñetufi ta Rehoboam, Salomón ñi fotüm, tüfa hueche huentrungefui, quimlafui ñi chumal ca nielafui nehuen ñi chaftuafiel engün.

8 Eimün fentreleimün ca Jeroboán deumaleimünmu pichique culliñ orongelu* tamün poyeafiel dios reque. Feimu feula nehuen-ngelu troquihuimün tamün chaftuafiel Chau Jehová ñi ngünenieel elfalcünulelngelu David tañi pu fotüm. 9 Eimün famentufimün* Chau Jehová ñi pu sacerdote, Aarón ñi pu cüpanche ca pu Leví che. Cafei dullimün quisu tamün sacerdote, chumngechi femquei pu che caque mapu meu mülelu, ¿felei no am? Inei rume cüpalfilu quiñe hue toro ca regle caniru* sacerdotengeafui ñi cüdahuelafiel coilaque dios. 10 Huelu iñchiñ, Jehová fei taiñ Chau Ngünechen ngei ca quisucünuquelafiyiñ. Taiñ pu sacerdote, tüfa Aarón ñi cüpanche, serfimequefi ta Chau Jehová. Ca pu Leví che quellueyu engün cüdau mu. 11 Fill pulihuen ca fill nagantü elufingün ta Chau Jehová lüpümngeelchi chalintucun* ñi fitrual,* cüme nümün-ngechi incienso* ca huelurentrücünuingün cofque* huente ti mesa re orongelu. Cafei fill nagantü üyümfingün ti oro candelabro ca tañi pelontuhue. Iñchiñ huechunentuqueiñ taiñ cüdau Chau Ngünechen Jehová mu, huelu eimün quiñepülecünufimün. 12 Chau Ngünechen mülei iñchiñ mu ca adnieiñmu. Ca mülei tañi pu sacerdote ñi dungulal trompeta taiñ hueichayafiel eimün. Pu Israel huentru, quehualayafimün ta Jehová, tamün cuifiqueche ñi Chau Ngünechen. Eimün hueulayaimün”.

13 Huelu Jeroboán furi püle lloftufi* pu Judá hueichafe tañi lefcontuafiel. Feimu Jeroboán ñi pu hueichafe mülerquei itrotripa pu Judá hueichafe mu, huelu furi püle ca lloftulerquei hueichafe. 14 Pu Judá hueichafe huiñoquintuingün, fei ngüneduamingün ñi quehuayal tañi adquiñ mu ca furi püle. Feimu eluhuingün ñi llellipuafiel ta Chau Jehová petu nehuentu dungulfilu trompeta pu sacerdote. 15 Fei pu Judá hueichafe huiraringün ñi quehuayal. Pu Judá hueichafe nehuentu huirari ñi hueichayal, feica müten Chau Ngünechen hueufi Jeroboán ca com pu Israel che, Abías ca Judá ñi adquiñ mu. 16 Pu Israel che leftripaingün pu Judá hueichafe ñi duam mu, fei Chau Ngünechen hultucueyu tañi cuhu mu engün. 17 Abías ca tañi pu che langümfingün fentren che. Laingün 500 mil Israel huentru pepicaucülelu* ñi hueichayal. 18 Feichi mu illamcangei pu Israel huentru, huelu pu Judá hueichafe hueutripaingün maneluulu engün* Chau Jehová mu, tañi cuifiqueche ñi Chau Ngünechen. 19 Abías inantucuniefi ta Jeroboán, fei müntuñmafi* tüfachi huaria: Betel ca tañi püllelechi huaria, Jesaná ca tañi püllelechi huaria, Efrén ca tañi püllelechi huaria. 20 Petu ñi mülen Abías, Jeroboán turpu falin huentrungetulai cuifi reque. Fei Chau Jehová langümeyu.

21 Huelu Abías doi falin huentrungetui. Rupachi antü mu nierpui 14 domo, 22 fotüm ca 16 ñahue. 22 Chau Ngünechen ñi huerquen, Idó pingelu, huirintucui caquelu dungu ñi rupan Abías, tañi femün ca tañi dungun.

14 Fei hula Abías lai* ca rüngaltucungei David ñi Huaria mu. Tañi fotüm Asá hue lonco ülmen-ngetui. Asá ñi antü mu, 10 tripantu mülefui cüme felen feichi mapu mu.

2 Asá cüme femi ca nor dungu femi tañi Chau Ngünechen Jehová ñi adquiñ mu. 3 Entufi fillque altar cheu poyengequei ca cüpanche ñi pu dios ca tañi ngillatuhue. Cafei teifücafi tati huitracünuelchi cura poyengequelu ca tati orcon mamüll ñi poyengequeel.* 4 Cafei Asá feipifi pu Judá che ñi quintuafiel Chau Jehová, tañi cuifiqueche ñi Chau Ngünechen, ca ñi inanieafiel Moisés ñi ley dungu ca tañi huercün dungu. 5 Com Judá huaria mu Asá entufi fillque ngillatuhue ca fillque altar cheu ñi lüpümngequen incienso.* Feichi ngünenielu Asá, mülefui cüme felen. 6 Mülelu cüme felen deumai fillque huaria nielu fütra cura malal* Judá mapu mu. Feichi tripantu hueichangelai* ta Asá, Chau Jehová elueyu ñi tüngcüleal.* 7 Asá feipifi pu Judá che: “Deumayaiñ fillque huaria ca hualloñmayafiyiñ* fütra cura malal mu, alüpürachi ruca, fillque puerta* ca tranca.* Iñchiñ quintufiyiñ taiñ Chau Ngünechen Jehová, feimu petu ngüneniefiyiñ tüfachi mapu. Quintufiyiñ ca huall püle elueiñmu tüngün”. Fei tañi cüdau com cüme tripai.

8 Asá niefui 300 mil Judá hueichafe yenielu fütraque escudo ca huaiqui.* Cafei mülefui 280 mil nehuen-ngechi hueichafe Benjamín mu tuulu ca yeniefui arco* ca pichique escudo.*

9 Rupachi antü Zérah, ti Etiopía huentru, hueichapaeyu ca cüpali 1 millon hueichafe ca 300 carretela.* Aculu Maresá huaria mu, 10 Asá lefcontumefi ta Zérah. Fei pu hueichafe pepicahuingün ñi hueichayal Zefata laf mapu mu,* inafül Maresá huaria mu. 11 Fei hula Asá llellipufi tañi Chau Ngünechen Jehová ca feipifi: “Ahuem, Jehová, nehuen-ngele* cam nehuen-ngenole rume pu che, eimi quelluquefimi müten. Taiñ Chau Ngünechen Jehová, eimi mu maneluucüleiñ,* feimu quellumuiñ. Eimi tami üi mu cüpaiñ taiñ hueichayafiel tüfachi fentren hueichafe. Jehová, eimi taiñ Chau Ngünechen ngeimi. Eluulayaimi* tami huehuaeteu pecan huentru”.

12 Feimu Asá ca pu Judá che ñi adquiñ mu, Jehová hueufi pu Etiopía che. Tüfa engün leftripaingün. 13 Asá ca tañi pu hueichafe inantucufingün pu Etiopía che puulu ta Guerar mu. Fei engün amulei ñi hueungen, quiñe no rume mongelehuelai. Chau Jehová ca tañi pu hueichafe apümcaeyu engün. Fei hula pu Judá hueichafe yetuingün fentren chemcün* tañi huehuel. 14 Cafei lefcontufingün com pu huaria hualloñmaniefilu Guerar mapu. Tüfachi pu che mülelu huaria mu rume llicaingün Chau Jehová ñi duam mu. Mülefui fentren chemcün feichi huaria mu, feimu müntuñmafingün* ñi nieel com pu huaria. 15 Ca lefcontufingün pu mülelu tolto ruca mu* ca nielu fillque culliñ, fei müntuñmafingün fentren ufisa ca camello. Fei hula huiñotuingün Jerusalén huaria mu.

15 Chau Ngünechen ñi nehuen puhui Azarías mu, Oded ñi fotüm. 2 Fei Azarías trafmefi ta Asá ca feipifi: “¡Asá, com Judá che ca Benjamín che! ¡Allcütumuchi! Eimün püntütripanolmün* Chau Jehová mu, fei afcadinieaimünmu. Eimün quintufilmün, quisu eluhuai tamün peafiel, huelu elcünufilmün, quisu ca elcünuaimünmeu. 3 Alüñmai* pu Israel che ñi serfinofiel Chau Dios, ngelafui sacerdote tañi quimeltuaeteu ca inalafingün ti ley dungu. 4 Huelu hueñancülelu engün huiñotuingün ca quintufingün ta Jehová, Israel ñi Chau Ngünechen. Fei quisu elueyu engün* ñi peaeteu. 5 Feichi mu inei no rume tüngcülen mu* miyaulai, com pu che pofolcaucülelu cai* tañi troquiñche mu. 6 Chau Dios elueyu engün ñi pofolcahual mülelu cai fentren huesaque dungu, feimu pu troquiñche ca fillque huaria hueluquentu apümcahuingün. 7 Huelu eimün yafüluucülemün ca ngañhuadcülelayaimün.* Tamün cüdau mu cümelcangeaimün”.

8 Asá allcüi tüfachi dungu ca ñi feipicünuel Oded, Chau Ngünechen ñi huerquen. Feica müten fütra piuquecünuhui, entufi ünufal adentun* com Judá ca Benjamín mapu mu ca fillque huaria ñi nüfiel Efraín ñi mahuidantu mapu mu. Cafei huiño deumatufi Chau Jehová ñi altar mülelu itrotripa Chau Jehová ñi ruca conhue püle. 9 Ca trahulfi com pu Judá che, pu Benjamín che ca pu ca cüpanche mülelu fei engün mu. Tüfa engün Efraín, Manasés ca Simeón troquiñche mu cüpaingün. Fentren tüfachi pu che ngüneduamingün Chau Jehová ñi quelluquefiel ta Asá, feimu püntütripaingün* Israel mu, fei quiñehuingün Asá engün. 10 Asá yenielu 15 tripantu tañi ngünenieel, Jerusalén mu trahuluhuingün ti 3 conchi cüyen. 11 Feichi antü tañi huehuel engün chalintuculelpafi Chau Jehová 700 toro ca huaca ca 7 mil ufisa. 12 Cafei femingün quiñe eldungu. Feipicünuingün com tañi piuque ca com tañi mongen mu* ñi quintuafiel Chau Jehová, tañi cuifiqueche ñi Chau Ngünechen. 13 Tati quintunofilu Jehová, Israel ñi Chau Ngünechen, mülefui tañi layal. Chem che rume, hueche, füchache, huentru ca domongele rume. 14 Fei nehuentu dungun mu feipicünufingün* ta Jehová chem ñi chumal, cafei ayühun mu huiraringün, fei dungulingün trompeta ca cullcull. 15 Com pu Judá che feipicünuingün tañi chumal com piuque mu, feimu rume ayühuingün. Fei engün nehuentuingün ñi cüme hueniyeafiel Jehová, fei Chau Dios füreneeyu ca elunieyu cüme felen* com püle.

16 Cafei ti lonco ülmen Asá entufi tañi chuchu Maacá ñi ülmen domongehuenoal. Tüfachi domo deumai quiñe ünufal adentun ñi poyengeal ti orcon mamüll.* Asá teifücafi ti ünufal adentun, rüngümcafi ca lüpümfi Cedrón laf mapu mu.* 17 Huelu entungelai fillque ngillatuhue Israel mu mülelu. Femlu rume, Asá com piuque mu serfifi ta Chau Ngünechen tunte puulu* tañi mongen. 18 Asá tañi chau engu huichucünulelfingu fillque fillem ta Chau Dios. Asá cüpali feiti fillem Chau Dios ñi ruca mu: plata, oro* ca fillque chemcün.* 19 Ngehuetulai quiñe hueichan no rume* puulu hula 35 tripantu ñi ngünenieel Asá.

16 Asá yeniefui 36 tripantu tañi ngünenieel. Feichi mu Baasá, Israel ñi lonco ülmen, caiñetufi ta Judá ca eluhui ñi cüme elcünutuafiel Ramá huaria, femngechi inei no rume ñi tripanoal ca ñi connoal Asá ñi mapu mu, Judá ñi lonco ülmen. 2 Rupalu tüfa, Asá entui ti plata ca oro* mülelu cheu ñi ngülümel falinque fillem Chau Jehová ñi ruca mu ca ti lonco ülmen ñi ruca mu. Fei huercülelfi tüfachi fillem Ben-Hadad, Siria ñi lonco ülmen. Tüfachi huentru mülefui Damasco huaria mu. Feipifi: 3 “Iñchiu eldungucünuhuiyu, cafei tami chau ca iñche tañi chau eldungucünuhuingu. Fau huercüleleyu plata ca oro. Eluunge, fentecünunge chem tami eldungucünufiel Baasá, Israel ñi lonco ülmen, fei tañi püntütripayal* iñche mu”.

4 Ben-Hadad allcütufi ñi feipin ti lonco ülmen Asá, fei huercüfi tati pu loncolechi soltau ñi hueichameafiel* Israel ñi pu huaria. Tüfa engün nüfingün Ijón, Dan, Abel-Maim ca com tati mülehue cheu trapümngequei itrofillem Neftalí ñi fillque huaria. 5 Quimlu müten Baasá, fentecünui ñi cüme elcünutuafiel Ramá huaria, fei fentecünui ti cüdau. 6 Ti lonco ülmen Asá yefi com pu Judá che, fei Ramá huaria mu entuingün cura ca mamüll ñi pünequefiel Baasá ñi huiño deumatuafiel ti huaria. Feichi cura ca mamüll mu Asá cüme elcünutufi Gueba ca Mizpá huaria.

7 Feichi mu ti huentru pequelu afmatun dungu, Hananí pingelu, pepafi ta Asá, Judá ñi lonco ülmen, fei feipifi: “Eimi maneluhuimi* Siria ñi lonco ülmen mu, maneluulaimi* tami Chau Ngünechen Jehová mu. Feimu hueulafimi pu hueichafe ñi nieel Siria ñi lonco ülmen. 8 Etiopía ca Libia niefuingün fütra troquiñ hueichafe, fentren carretela* ca pu püracahuellulelu, ¿felei no am? Huelu maneluhuimi Chau Jehová mu, fei hultucufi engün eimi tami cuhu mu. 9 Chau Jehová ñi nge adquintumequei com mapu, fei ñi pengelal tañi nehuen ca quelluafiel tañi pu serfiqueteu com piuque mu. Huelu feula huedhued reque femimi, feimu feula ca cüpalechi antü mu hueichangeaimi”.

10 Asá rume illcui* tüfachi dungu mu, illcutufi tati huentru pequelu afmatun dungu ca presuntucufi. Feichi mu, Asá eluhui ñi huesalcafiel quiñeque che. 11 Asá ñi rupan com huirintuculei Israel ca Judá ñi pu Lonco Ülmen tañi Lifru mu.

12 Asá yenielu 39 tripantu tañi ngünenieel, contueyu quiñe cutran namun mu, fei rume cutrani. Huelu cutranlu rume quintulafi ta Chau Jehová tañi quelluaeteu, doi mai pu lahuentuchefe. 13 Asá lai* yenielu 41 tripantu tañi ngünenieel, fei rüngaltucungei cheu ñi mülen tañi pu cuifiqueche. 14 Rüngaltucungei quiñe afmatufalchi rüngan ñi deumael David ñi Huaria mu. Ngütantu mu* elcünungei aceite balsamico ca falin aceite reyülelu* itrofillem cüme nümün-ngelu. Feichi ngütantu mu elcünungei Asá. Cafei tañi eluhun mu deumangei quiñe fütra cütral.*

17 Fei Jehosafat, Asá tañi fotüm, hue lonco ülmen-ngetui. Ca amulei ñi cüme ngünenieel Israel mu. 2 Jehosafat elcünui hueichafe* com huaria nielu fütra cura malal* Judá mapu mu. Cafei elcünui troquiñ hueichafe Judá mapu mu ca Efraín huaria mu, feichi huaria ñi nüfiel tañi chau Asá. 3 Jehosafat inaniefi ñi femquefel tañi cuifi lacu* David ca serfilafi pu Baal, feimu Chau Jehová quellunieyu. 4 Serfifi tañi chau ñi Ngünechen ca inafi tañi huercün dungu. Inalafi ñi femquen pu Israel che. 5 Chau Jehová quellufi ta Jehosafat ñi com cüme ngünenieal ca com pu Judá che cüpaleleyu regalo. Feimu Jehosafat nierpui fentren falinque fillem ca pu che rume yamnieyu.* 6 Fei nehuen piuquecünuhui ca inafi Chau Jehová ñi rüpü. Cafei Judá mapu mu entui tati fillque ngillatuhue ca tati orcon mamüll ñi poyengequeel.*

7 Cüla tripantu yenielu tañi ngünenieel huercüfali ñi cüpalngeal tañi pu principe Ben-Hail, Abdías, Zacarías, Netanel ca Micaya. Tüfa engün mülefui ñi quimeltucheal Judá ñi fillque huaria mu. 8 Compañeyu tüfachi pu Leví che: Semaya, Netanías, Zebadías, Asahel, Semiramot, Jehonatán, Adonías, Tobiya ca Tob-Adonías. Ca compañeyu engün ti sacerdote Elisamá ca Jehoram. 9 Judá mu eluhuingün ñi quimeltucheal. Yeniefuingün ti lifru nielu Chau Jehová ñi ley dungu. Amuingün Judá ñi fillque huaria mu tañi quimeltucheal.

10 Com tati troquiñche hualloñmaniefilu* Judá mapu mu rume llicaingün Chau Jehová ñi duam mu, feimu quehualafingün ta Jehosafat. 11 Pu Filistea che cüpalelfingün ta Jehosafat regalo ca plata ñi cullial impuesto.* Pu Arabia che tañi quechan culliñ mu cüpaleleyu 7 mil 700 caniru* ca 7 mil 700 chifu.*

12 Jehosafat amulei ñi doi nehuen-ngerpun. Cafei Judá meu amulei ñi deumafiel fütraque cura malal ca huaria cheu ñi trapümngeal chemcün* ca iyael. 13 Deumai fütraque cüdau fillque huaria Judá mu. Cafei Jerusalén mu niefui soltau, tüfa engün nehuen-ngechi hueichafengefui. 14 Troquiñcülefui quisuque tañi familia engün. Judá mu mülefui pu loncolelu mil hueichafe mu. Mülefui ti loncolelu Adná ca compañeyu 300 mil nehuen-ngechi hueichafe. 15 Adná adniefi ti loncolelu Jehohanán, tüfa compañeyu 280 mil hueichafe. 16 Cafei Adná adniefi ta Amasíah, Zicrí ñi fotüm. Amasíah quisu ñi pin mu, eluhui ñi cüdahuelafiel ta Jehová ca compañeyu 200 mil nehuen-ngechi hueichafe. 17 Benjamín mu mülefui Eliadá, tüfa quiñe nehuen-ngechi hueichafe, ca compañeyu 200 mil hueichafe yenielu arco ca escudo. 18 Eliadá adniefi ta Jehozabad, tüfa compañeyu 180 mil huentru pepicaucülelu ñi hueichayal. 19 Tüfa engün cüdahuelquefi tati lonco ülmen. Ti lonco ülmen elcünui che fillque huaria nielu fütra cura malal com Judá mapu, tüfa engün ca cüdahuelqueyu.

18 Jehosafat niefui rume fentren fillem ca yamnieyu* pu che, huelu elufi quiñe tañi familia ñi niehual quiñe che engu Acab ñi familia mu. 2 Rupalu quiñeque tripantu, pemefi ta Acab Samaria mu. Acab chalintuculelfi fentren ufisa ca huaca ta Jehosafat ca tati pu che ñi compañeteu. Cafei müchaique feipifi ta Jehosafat ñi lefcontuafiel ta Ramot-Galaad. 3 Fei hula Acab, Israel ñi lonco ülmen, feipifi ta Jehosafat, Judá ñi lonco ülmen: “¿Eimi compañaen Ramot-Galaad huaria mu?”. Fei huiñoldungueyu:* “Iñche compañayu, cafei amuai tañi pu che ca quelluaimu tami hueichayal”.*

4 Huelu Jehosafat feipifi Israel ñi lonco ülmen: “Füreneen, hune ngüneduamnge Chau Jehová ñi feipin”.* 5 Fei Israel ñi lonco ülmen trahulfi pu huerquen, 400 huentru, ca feipifi: “¿Amuaiñ ñi hueichayafiel Ramot-Galaad cam amulayaiñ?”. Tüfa engün feipieyu: “Amunge, Chau Ngünechen hultucuafi ti huaria ti lonco ülmen ñi cuhu mu”.

6 Fei Jehosafat feipi: “Tüfa püle, ¿ca mülepelai quiñe huentru Chau Jehová ñi huerquen-ngelu? Ramtuafiyiñ ta Chau Dios feiti huentru meu”. 7 Israel ñi lonco ülmen huiñoldungufi ta Jehosafat: “Petu mülehuei quiñe huentru. Feichi huentru meu ramtuafuiñ ta Chau Jehová. Huelu iñche üdequefiñ, rumel feipicünuquei huesa dungu ñi rupayal iñche. Tüfa ta Micaya, Imlá ñi fotüm”. Huelu Jehosafat feipi: “Cümelai ñi femngechi dungual ti lonco ülmen”.

8 Feimu Israel ñi lonco ülmen mütrümfi* quiñe falin huentru cüdauquelu tañi ülmen ruca mu ca feipifi: “Matuquelnge, cüpalfinge Micaya, Imlá ñi fotüm”. 9 Israel ñi lonco ülmen ca Jehosafat, Judá ñi lonco ülmen, anülerquei engu cheu ñi pünongequen quetran conhue püle Samaria ñi puerta mu. Quisuque anülerquei tañi ülmen huancu mu ca tucutuucülefui tañi ülmen tacun. Fei engu ñi adquiñ mu, com pu huerquen femmequeingün chumngechi ñi femquen Chau Ngünechen ñi pu huerquen. 10 Fei Sedequías, Kenaaná ñi fotüm, deumai quiñeque pañillhue müta* ca feipi: “Tüfa ñi feipin Chau Jehová: ‘Tüfachi müta mu ültrentucuafimi* pu Siria che apümcafilmi hula’”. 11 Com caquelu huerquen ca femmequei chumngechi ñi femquen Chau Ngünechen ñi pu huerquen. Feipiqueingün: “Amunge Ramot-Galaad huaria mu. Huehuaimi tati. Chau Jehová hultucuafi ti huaria tati lonco ülmen ñi cuhu mu”.

12 Quiñe huentru mütrümmefi ta Micaya ca feipifi: “Pu huerquen huldungulelfingün cümeque dungu tati lonco ülmen. Füreneen, ca femngechi feipiaimi, huldungunge cüme dungu”. 13 Huelu Micaya feipi: “Tati mongelechi Chau Jehová ñi üi mu rüf feipicünueyu, iñche dunguan tañi Chau Ngünechen ñi feipin”. 14 Fei Micaya pemefi ti lonco ülmen. Feiti lonco ülmen ramtueyu: “Micaya, ¿amuaiñ ñi hueichayafiel Ramot-Galaad huaria cam amulayan?”. Feica müten huiñoldungui: “Amunge, huehuaimi tati. Fei engün hultucungeai tamün cuhu mu”. 15 Allcülu tüfa, ti lonco ülmen feipieyu: “¿Tunten* rupa feipiayu Chau Jehová ñi üi mu feipicünunge* ca nütramcaen ti rüf dungu müten?”. 16 Feimu Micaya feipi: “Huall püle mahuida mu pefiñ pu Israel che, ufisa reque nienolu camañfe.* Chau Jehová feipi: ‘Nielaingün ñidol. Quisuque engün tüngcülen* huiñotupe tañi ruca mu’”.

17 Fei hula Israel ñi lonco ülmen feipifi ta Jehosafat: “‘Micaya feipicünulayai cümeque dungu iñche mu, re huesaque dungu müten’, ¿feipilayu ama?”.

18 Fei Micaya feipi: “Feula allcütunge Chau Jehová ñi dungu. Pefiñ Chau Jehová anülelu tañi ülmen huancu mu ca pefiñ com pu cümeque püllü huitralelu tañi man püle ca tañi huele püle. 19 Fei hula Chau Jehová feipi: ‘¿Inei ngünencayafi ta Acab, Israel ñi lonco ülmen, fei ñi amual Ramot-Galaad mu ca ñi layal tiye mu?’. Quiñe cüme püllü feipi quiñe dungu, cangelu feipi ca dungu. 20 Fei quiñe cüme püllü pülleconpui, huitracünuhui Chau Jehová ñi adquiñ mu ca feipi: ‘Iñche ngünencayafiñ’. Chau Jehová ramtueyu: ‘¿Chumngechi femafuimi?’. 21 Ti cüme püllü huiñoldungui: ‘Amuan ca eluafiñ Acab ñi pu huerquen tañi coila dungual’. Feimu Chau Dios feipieyu: ‘Ngünencayafimi. Mai, cüme tripayai tami femün. Amunge ca femnge’. 22 Chau Jehová adniefi quiñe cüme püllü, feimu tüfachi pu huerquen coila dungueimu. Huelu rüfcünu Chau Jehová feipicünui, quiñe rume huesa dungu rupayaimi”.

23 Sedequías, Kenaaná ñi fotüm, püllecontufi ta Micaya, litraftucufi ca feipifi: “¿Chem pimequeimi? ¿Chau Jehová ñi nehuen elcünueneu mai iñche, fei ñi amual eimi mu tami nütramcayaeteu? ¿Cheu püle amutui?”. 24 Micaya huiñoldungueyu: “Quimaimi tüfa feichi antü conpulmi ti pieza doi ponhuitu mülelu, fei tami ellcahual”.* 25 Fei hula Israel ñi lonco ülmen feipi: “Yetufimün ta Micaya ca hultucuafimün ta Amón, ti loncolelu huaria mu ca Joás, ti lonco ülmen ñi fotüm. 26 Feipiafimün: ‘Tüfa ñi feipin ti lonco ülmen: “Presuntucuafimün tüfachi huentru. Ca eluafimün pichin cofque ca pichin co müten huiñotuli hula ñi huehun”’”.* 27 Huelu Micaya feipi: “Huiñotulmi tami huehun,* Chau Jehová dungulaeneu”. Ca feipi: “Eimün, com pu che, raquiduamtucuafimün tüfa”.

28 Feimu Israel ñi lonco ülmen ca Jehosafat, Judá ñi lonco ülmen, amuingu Ramot-Galaad huaria mu. 29 Israel ñi lonco ülmen feipifi ta Jehosafat: “Iñche ca tacun tucuan tañi quimngenoal, femngechi ñi conal hueichan mu. Huelu eimi tucunge tami ülmen tacun”. Femngechi Israel ñi lonco ülmen ca tacun tucui, fei coningu hueichan mu. 30 Siria ñi lonco ülmen deu feipifi pu loncolelu adniefilu carretela:* “Inei no rume hueichalayafimün, tati pu soltau ca pu loncolechi hueichafe no rume. Hueichayafimün Israel ñi lonco ülmen müten”. 31 Fei pu loncolelu adniefilu carretela pefingün ta Jehosafat ca feipihuingün: “Tüfa ta Israel ñi lonco ülmen”. Feimu amuingün ñi lefcontuafiel. Jehosafat eluhui ñi huiraral tañi quellungeal, fei Chau Jehová quellueyu. Chau Ngünechen tañi pin mu pu caiñe müchai müten püntütripaingün* Jehosafat mu. 32 Pu loncolelu adniefilu carretela ngüneduamingün Israel ñi lonco ülmen-ngenon, feica müten inahuelafingün.

33 Huelu quiñe huentru cheu püle rume ütrüftui quiñe flecha, fei allfülfi Israel ñi lonco ülmen, ti flecha puhui cheu ñi trapümcülen tañi tacun ñi hueichayal. Ti lonco ülmen feipifi tati amulniefilu ti carretela: “Huiñotunge ca entuen tüfachi hueichan mu, rume allfülcangen”. 34 Rume fütra hueichaingün feichi antü. Mülefui ñi quellungeal Israel ñi lonco ülmen nagantülu hula, femngechi huitralefui tañi carretela mu pu Siria che ñi adquiñ püle. Fei conlu antü lai ti lonco ülmen.

19 Fei hula Jehosafat, Judá ñi lonco ülmen, cümelcalen huiñotui* tañi ruca* Jerusalén mu. 2 Jehú, Hananí ñi fotüm, tüfa ti huentru pequelu afmatun dungu, trafmefi ti lonco ülmen Jehosafat ca feipifi: “¿Cümelu troquifimi tami quellufiel pu huesaque che ca tami piuqueyefiel pu üdequefilu Chau Jehová? Feimu Jehová illcutunieimu.* 3 Huelu Chau Ngünechen pei cümeque dungu tami piuque mu. Eimi mapu mu entufimi orcon mamüll ñi poyengequeel* ca tami piuque mu eluhuimi tami quintuafiel ta Chau Ngünechen”.

4 Jehosafat mülenagi Jerusalén mu. Huelu ca huiño pemefi tati pu che mülelu Beer-Seba puulu Efraín ñi mahuidantu mapu püle. Yafültucufi pu che ñi huiño poyetuafiel Chau Jehová, tañi cuifiqueche ñi Chau Ngünechen. 5 Üitufi juez ñi müleal com Judá mapu mu, com ti huaria nielu fütra cura malal.* 6 Ca feipifi pu juez: “Cüme ngüneduamaimün chem tamün femquen. Juzgalayaimün pu huentru ñi duam mu, Chau Jehová ñi duam mu llemai. Quisu müleai eimün mu juzgachelmün. 7 Feula rume yamnieafimün* Chau Jehová. Cuñiutucuhuaimün chem tamün femquen. Taiñ Chau Ngünechen Jehová ayüquelai norngenochi dungu, dullintuchequelai ca llouquelai cullitu”.

8 Cafei Jerusalén mu, Jehosafat dulli quiñeque Leví che, sacerdote ca quiñeque loncolelu Israel ñi familia mu. Dullingeingün tañi juzgacheal Chau Jehová tañi üi mu ca ñi norümal pu Jerusalén che ñi juician dungu. 9 Ca feipicünufi: “Juzgachelmün, rume yamnieafimün ta Chau Jehová, manelfal chengeaimün ca com piuque mu serfiafimün Chau Dios. 10 Femngechi tamün pu peñi mülelu ca huaria mu, dunguelmünmu quiñe dungu ñi juzgayal langümchequen mu cam dunguelmünmu quiñe dungu ley mu, huercün dungu, feipin cam chem ñi juiciantucuel Chau Dios, eimün mülei tamün cüme feipicünuafiel chem ñi chumal, femngechi culpaconlayaingün Chau Jehová ñi adquiñ mu. Femnolmün, Chau Dios illcutuaimünmu ta eimün ca tamün pu peñi. Tüfachi dungu femaimün tamün culpaconnoal. 11 Fau mülei ti loncolechi sacerdote Amarías, fei loncoleai eimün mu com ti dungu coneltulelu ñi poyengeal Chau Jehová. Zebadías, Ismael ñi fotüm, loncoleai Judá ñi pu che mu ca ti lonco ülmen ñi cüdau. Ca tati pu Leví che quelluaimünmu. Nehuentulemün ca cüdahuaimün. Chau Jehová afcadiniepe tati pu cüme femquelu”.

20 Fei hula pu Moab che ca pu Ammón che trür quiñeque ammonim che* hueichapafingün* ta Jehosafat. 2 Feimu quimelelngei ta Jehosafat: “Fentren che quehuapaeimu, cüpaingün lafquen mapu püle,* Edom mu. Tiye mu müleingün Hazazón-Tamar mu, tüfa ta En-Guedí huaria”. 3 Rupalu tüfa, Jehosafat llicai ca eluhui ñi quintuafiel ta Chau Jehová. Feimu huercüfi com pu Judá che ñi ngüñüluhual.* 4 Fei pu Judá che trahuluhuingün ñi ramtuafiel ta Chau Jehová. Cüpai che fillque Judá huaria mu ñi ramtuafiel Chau Jehová.

5 Fei hula Jehosafat huitrapürai itrotripa ti hue lepün* Chau Jehová ñi ruca mu, rangi Judá ca Jerusalén trahunche mu. 6 Fei feipi:

“Ahuem, Jehová, taiñ cuifiqueche ñi Chau Ngünechen, eimi müten huenu mu Ngünechen ngeimi. Eimi müten ngüneniefimi com ti troquiñche. Tami cuhu mu mülei nehuen ca pepiluhun. Inei no rume chaftulayafeimu. 7 Ahuem, taiñ Chau Ngünechen, pu Israel che ñi adquiñ mu, eimi huemünentufimi* tati pu che mülelu tüfachi mapu mu, ¿felei no am? Ca elufimi tami hueni Abrahán ñi cüpanche tañi rumel ngen-ngeal, ¿felelai? 8 Fei engün tiye mu mülenagingün ca deumaleleimu quiñe ruca ñi püramyengeal tami üi. Feipingün: 9 ‘Lefcontueliyiñmu pu caiñe, huesa juiciantucungeliyiñ, contueliyiñmu quiñe huesa cutran cam fillaleliyiñ, chem huesa dungu rupaliyiñ, iñchiñ huitrayaiñ itrotripa tüfachi ruca mu ca eimi tami adquiñ meu. Tüfachi ruca mu mülei tami üi, fei hueñancüleliyiñ, llellipuhuaiñ taiñ quelluaeteu. Eimi allcütumuaiñ ca montulmuaiñ’. 10 Feula fau mülepai pu huentru cüpalu Ammón, Moab ca Seír ñi mahuidantu mapu püle. Pu Israel che tripalu Egipto mapu mu, eimi pilafuimi ñi lefcontungeal tañi mapu engün. Pu Israel che püntütripaingün,* fei apümcalafingün. 11 Feula femngechi huiñoleltueiñmu, cüpa entueiñmu tami mapu mu tami elumufiel taiñ ngen-ngetual. 12 Ay fotrü, taiñ Chau Ngünechen, ¿castigalayafimi engün? Fentren hueichafe quehuapaeiñmu, huelu iñchiñ hueulayafuiñ. Quimlaiñ chem chumal, huelu iñchiñ adquintuniehuiyiñ tati”.

13 Rupalu tüfa, com pu Judá che huitralerquei Chau Jehová ñi adquiñ mu, compañeyu tañi pu domo, tañi pu yall* ca tañi pu pichiqueche.

14 Fei hula rangi ti trahunche mu Jahaziel llohui Chau Jehová ñi nehuen. Jahaziel fei ta Zacarías ñi fotüm, Benaya pingei tañi lacu* ca Jeiel pingei tañi bisabuelo. Tüfa chauyefi ta Matanías, quiñe Leví che, Asaf ñi cüpanche mu tuhui. 15 Jahaziel feipi: “¡Com pu Judá che, pu Jerusalén che ca eimi, lonco ülmen Jehosafat, allcütumün! Tüfa ñi feipin Chau Jehová: ‘Tüfachi fentren hueichafe ñi duam mu llicalayaimün ca pellquelayaimün rume. Iñche, tamün Chau Ngünechen, quehuayan tüfachi hueichan mu, eimün quehualayaimün. 16 Hule hueichameafimün. Tüfa engün amuleai ti pichi rupachi rüpü, Ziz pingelu. Eimün trafyeafimün cheu fentepui ti laf mapu,* itrotripa Jeruel pingechi huellin mapu.* 17 Eimün quehualayaimün tüfachi hueichan. Pepicaucülemün, tüngcülemün* ca peaimün chumngechi tamün montulaeteu Jehová. Judá ca Jerusalén che, llicalayaimün ca pellquelayaimün rume. Hule tripayaimün ca hueichayafimün. Chau Jehová afcadinieaimünmu’”.

18 Feica müten Jehosafat nagquintui mapu mu, fei com Judá ca Jerusalén che pochongnagingün* Chau Jehová ñi adquiñ mu. Püramyefingün ta Chau Jehová. 19 Fei hula pu Leví che cüpalu Cohat ca Coré ñi cüpanche mu huitrapüraingün, nehuentu ülcantulelfingün ca püramyefingün ta Jehová, Israel ñi Chau Ngünechen.

20 Ca antü pulihuen huitraingün, fei amuingün Tecoa ñi huellin mapu mu. Petu amulelu, Jehosafat huitrapürai ca feipi: “¡Ahuem, Judá ca Jerusalén che, allcütumuchi! Feyentulemün tamün Chau Ngünechen Jehová, femngechi nehuentuleaimün.* Maneluucülemün Chau Ngünechen ñi pu huerquen mu, fei cüme amuleaimün”.

21 Jehosafat nütramcafi tati pu che, fei hula dulli huentru ñi ülcantulelafiel ca püramyeafiel ta Chau Jehová. Tüfa engün tucuingün yamfal tacun* ca amuleingün itrotripa pu huentru yenielu hueichahue. Fei feipingün: “Mañumafimün ta Chau Jehová, tañi piuqueyen* rumel mülequei”.

22 Eluulu engün ñi ayühunquechi püramyeafiel Jehová ülcantun mu, feica müten Chau Dios adcünui ñi lefcontungeal pu malocontufilu Judá, feichi pu huentru cüpalu Ammón, Moab ca Seír ñi mahuidantu mapu püle. Fei huelucontu langümuhuingün. 23 Pu Ammón che ca pu Moab che quehuafingün pu che cüpalu Seír ñi mahuidantu mapu püle, fei com apümcafingün. Deu langümfilu pu Seír che, huelucontu langümuhuingün.

24 Pu Judá che puhuingün ti adquintuhue mülelu huellin mapu mu ca adquintufingün tati pu che, huelu re pefingün pu la tranatranalelu mapu mu, quiñe no rume mongelehuelai. 25 Fei Jehosafat ca tañi pu che amuingün ñi yetuafiel tañi huehuel. Itrofillem peingün, tacun ca falinque fillem rangi pu la meu. Müntuñmafingün,* huelu com pepi yetulafingün. Cüla antüñmai ñi yetuafiel tañi fütra huehuel. 26 Ti 4 antü mu trahuluhuingün Beracá laf mapu mu, fei püramyefingün Chau Jehová. Feimu Beracá laf mapu* pingetui feichi lof. Ca femngechi pingequei fantepu mu.

27 Fei com pu Judá ca Jerusalén huentru ayühunquechi huiñotuingün Jerusalén mu ca Jehosafat adnieyu engün. Chau Jehová elueyu ñi rume ayüucüleal tañi hueufiel tañi pu caiñe. 28 Puhuingün Jerusalén mu petu dungulfilu dungulhue nielu cuerda,* arpa ca trompeta, fei amuingün Chau Jehová ñi ruca mu. 29 Com troquiñche mapu mu allcüingün Chau Jehová ñi quehuafiel Israel ñi pu caiñe, feica müten rume llicaingün Chau Dios ñi duam mu. 30 Femngechi cüme felefui Jehosafat tañi ngünenieel ca tañi Chau Ngünechen huall püle elunieyu cüme felen.*

31 Jehosafat amulei tañi ngüneniefiel ta Judá. Lonco ülmen-ngerpulu 35 tripantu niefui ca ngüneniefui 25 tripantu Jerusalén mu. Tañi ñuque Azubá pingei, Silhí ñi ñahue. 32 Jehosafat inafi com ñi femün tañi chau Asá. Cüme femi Chau Jehová tañi adquiñ mu. 33 Huelu entungelai tati fillque ngillatuhue ca tati pu che petu pepicalai ñi piuque ñi püramyeafiel tañi cuifiqueche ñi Chau Ngünechen.

34 Caquelu dungu ñi rupan Jehosafat, com huirintuculei Jehú tañi feipin mu, tüfa Hananí ñi fotüm. Ca huirintuculei Israel ñi pu Lonco Ülmen tañi Lifru mu. 35 Fei hula Jehosafat, Judá ñi lonco ülmen, quiñehui Ocozías engu, Israel ñi lonco ülmen. Tüfa rume huesa femquefui. 36 Fei trür cüdahuingu ñi deumayal farcu amualu Tarsis. Ezión-Guéber mu deumaingu farcu. 37 Huelu Eliezer, Dodavahu ñi fotüm, tuulu Maresá mu, feipicünui chem ñi rupayal Jehosafat. Feipi: “Tami quiñehun Ocozías engu, Chau Jehová apümcayafi tami cüdau”. Feimu apümcangei pu farcu ca pepi amulaingün Tarsis mu.

21 Fei hula Jehosafat lai* ca rüngaltucungei cheu ñi mülen tañi pu cuifiqueche David ñi Huaria mu. Ca tañi fotüm Jehoram hue lonco ülmen-ngetui. 2 Jehosafat ñi pu fotüm fei ta Azarías, Jehiel, Zacarías, Azarías, Miguel ca Sefatías. Fei engün Jehoram ñi pu peñi. Com engün Jehosafat ñi fotümngeingün, Israel ñi lonco ülmen. 3 Tañi chau elufeyu engün fentren plata ca oro chemcün,* falinque fillem ca fillque huaria nielu fütra cura malal* Judá mu. Huelu elufi ta Jehoram ñi ngünenieal, fei tüfa tañi hunen fotüm.

4 Jehoram ngünenierpui tañi chau ñi ngüneniefel. Fei doi nehuen-ngerpui ca fütra cuchillo mu langümfi com tañi pu peñi ca quiñeque Israel ñi pu principe. 5 Jehoram niefui 32 tripantu lonco ülmen-ngerpulu ca 8 tripantu ngüneniefi Jerusalén huaria. 6 Jehoram niehui Acab ñi ñahue engu, feimu inafi ñi femün Israel ñi pu lonco ülmen ca inafi ñi femün Acab ñi pu che. Huesa femi Chau Jehová ñi adquiñ mu. 7 Huelu Chau Jehová tañi feipicünufiel mu ta David pilai ñi apümcayafiel David ñi pu che. Chau Ngünechen deu feipicünufi ta David ñi eluafiel quisu ca tañi pu yall* quiñe pelontuhue reque rumel mu.

8 Jehoram ñi antü meu, pu Edom che caiñetufi ta Judá ca dullingün quisu tañi lonco ülmen. 9 Feimu Jehoram amui tiye mu, compañeyu tañi pu loncolechi soltau ca yefi com tañi carretela.* Fei pun mu huitrai, hueufi pu Edom che tañi hualloñmanieteu* quisu ca pu loncolelu adniefilu carretela. 10 Huelu fantepu mu pu Edom che amulei ñi caiñetuniefiel Judá. Feichi antü mu, pu Libná che ca caiñetufi Judá. Com tüfa rupai, Jehoram ñi poyehuenofiel ta Jehová, tañi cuifiqueche ñi Chau Ngünechen. 11 Jehoram ca deumai ngillatuhue Judá mahuidantu püle, femngechi pu Jerusalén che poyefingün coilaque dios ñi adentun.* Fei famentufi* pu Judá che Chau Dios mu.

12 Fei hula Chau Ngünechen ñi huerquen, Elías pingelu, huercüfalfi quiñe huirintucun ta Jehoram. Feipi: “Tüfa ñi feipin Jehová, tami cuifi lacu* David ñi Chau Ngünechen: ‘Eimi inalafimi ñi femün tami chau Jehosafat ca ñi femün Asá, Judá ñi lonco ülmen. 13 Doi mai inafimi tañi femün Israel ñi pu lonco ülmen. Eimi tami pin mu Judá ca Jerusalén che poyefingün coilaque dios ñi adentun,* chumngechi femi tami chau ñi pu che, tüfa engün ca poyefingün coilaque dios ñi adentun. Cafei langümfimi tami pu peñi, tami chau ñi familia. Fei engün doi cüme chengefui eimi mu. 14 Feimu Chau Jehová rume castigayafi tami pu che, tami pu yall, tami pu domo ca com tami nieel. 15 Fentren cutran contuaimu, ca contuaimu quiñe cutran cüllche meu. Rupachi antü doyelai tami cutran. Tami cüllche fülütripayai* feichi cutran ñi duam mu’”.

16 Fei hula Chau Jehová tañi pin mu, pu Filistea che ca pu Arabia che caiñetufingün ta Jehoram. Tüfa engün püllelefui Etiopía che mu. 17 Fei engün malocontufingün ca lefcontufingün ta Judá. Yeñmafingün com chemcün mülelu ti lonco ülmen ñi ruca mu, cafei tañi pu yall ca tañi pu domo. Fei Jehoacaz* müten mülehuei, tañi inan fotüm. 18 Rupalu com tüfa, Chau Jehová ñi pin mu Jehoram contueyu quiñe cutran cüllche meu, pepi lahuentuñmangelai. 19 Rupalu 2 tripantu deuma, tañi cüllche fülütripai tañi cutran ñi duam mu. Rume cutrancahui feichi cutran mu, fei lai. Tañi troquiñche deumalaeyu quiñe fütra cütral, chumngechi femngei tañi pu cuifiqueche. 20 Lonco ülmen-ngerpulu niefui 32 tripantu ca 8 tripantu ngüneniei Jerusalén mu. Lalu, inei no rume hueñancütulaeyu. Rüngaltucungei David ñi Huaria mu, huelu rüngaltucungelai pu lonco ülmen ñi rüngan mu.

22 Pu Jerusalén che lonco ülmencünufingün Ocozías, Jehoram ñi inan fotüm, femngechi ngünenietui, ngüneniehuenolu tañi chau. Feichi mu pu malocontuchequelu quiñentrür pu Arabia che cüpaingün ti tolto ruca mu,* fei langümfingün com Jehoram ñi hunen fotüm. Feimu Ocozías, Jehoram ñi fotüm, lonco ülmen-ngerpui, fei ngüneniefi ta Judá. 2 Ocozías niefui 22 tripantu lonco ülmen-ngerpulu ca 1 tripantu ngüneniei Jerusalén mu. Tañi ñuque Atalía pingefui, Omrí ñi lacu.*

3 Ocozías ca inafi ñi femün Acab ñi pu che. Tañi ñuque ngülamtuquefeyu ñi femal huesaque dungu. 4 Huesa dungu femquefui Chau Jehová ñi adquiñ mu, chumngechi femi Acab ñi pu che. Tüfa engün ngülamtuquefeyu deu lalu tañi chau. Huelu tüfa yeeyu ñi rupayal huesaque dungu. 5 Inafiel mu tañi ngülam engün, Ocozías ca Jehoram trür hueichamefi* ta Hazael, Siria ñi lonco ülmen, Ramot-Galaad mu. Jehoram fei ta Acab ñi fotüm, Israel ñi lonco ülmen. Tiye mu pu adümquefilu arco allfülcafingün ta Jehoram. 6 Feimu Jehoram huiñoi Jezreel huaria mu, fei ñi tremotual* tañi allfen ñi femngen Ramá huaria mu, feichi hueichafilu Hazael, Siria ñi lonco ülmen.

Jehoram, Acab ñi fotüm, allfülefui,* feimu Ocozías,* Jehoram ñi fotüm, Judá ñi lonco ülmen, amui Jezreel huaria mu ñi pemeafiel. 7 Huelu Ocozías pemefiel mu ta Jehoram, Chau Ngünechen adcünui ñi langümngeal ta Ocozías. Tüfa puulu tiye mu, tripai Jehoram engu ñi trafmeafiel ta Jehú, tüfa Nimsí ñi lacu.* Chau Jehová deu dullifi ta Jehú ñi apümcayafiel Acab ñi pu che. 8 Jehú eluulu ñi castigayafiel Acab ñi pu che, pefi Judá ñi pu principe ca Ocozías ñi pu malle,* tüfa engün cüdahuelquefi* ta Ocozías. Fei Jehú langümfi engün. 9 Fei hula quintufi ta Ocozías. Samaria mu nüngei, cheu tañi ellcaucülen.* Cüpalelngei ta Jehú ca langümngei, fei hula rüngaltucungei. Feipingün: “Tüfa Jehosafat tañi lacu, fei quintufi Jehová com tañi piuque mu”. Ocozías ñi pu che mu ngelafui inei no rume ñi ngünenieal ca lonco ülmen-ngeal.

10 Atalía, Ocozías ñi ñuque, pefilu ñi lan tañi püñeñ, com apümcafi pu lonco ülmen-ngealu Judá ñi pu che mu. 11 Huelu Jehosabeat, ti lonco ülmen ñi ñahue, ellcalen yefi ta Jehoás, Ocozías ñi fotüm. Fei püntünentufi* caquelu yall meu* ñi nieel ti lonco ülmen, tüfa engün langümngealu cai. Jehosabeat quiñe pieza mu elcünufi ta Jehoás ca ti domo ñi cuidaeteu, femngechi ellcaniefi Atalía ñi duam mu, fei langümngelai. Jehosabeat fei tati lonco ülmen Jehoram ñi ñahue, tüfa fütayefi ti sacerdote Jehoiadá ca Ocozías ñi deyangefui.* 12 Chau Ngünechen ñi ruca mu Jehoás mülenagi 6 tripantu fei engün mu. Atalía petu ngüneniefui feichi mapu.

23 Rupalu 7 tripantu, Jehoiadá nehuen piuquecünuhui ca eldungucünuhui pu loncolechi 100 hueichafe engün.* Tüfa ta Azarías, Jeroham ñi fotüm, Ismael, tüfa Jehohanán ñi fotüm, Azarías, tüfa Obed ñi fotüm, Maaseya, tüfa Adaya ñi fotüm, ca Elisafat, tüfa Zicrí ñi fotüm. 2 Fei hula amuingün huall püle Judá mapu mu, trahulfingün pu Leví che mülelu com Judá huaria mu ca trahulfingün pu loncolelu Israel ñi familia mu. Puulu engün Jerusalén huaria mu, 3 com ti trahunche eldungucünui ti lonco ülmen engün Chau Ngünechen ñi ruca mu. Fei hula Jehoiadá feipifi:

“Chau Jehová feipicünui ñi ngünenieal David ñi pu fotüm, feimu feula ngünenieai ti lonco ülmen ñi fotüm. 4 Tüfachi dungu femaimün: cüla troquiñ mu hudahuaimün pu sacerdote ca pu Leví che cüdahualu ürcütun antü mu.* Quiñe troquiñ cuidayai puerta, 5 cangelu troquiñ müleai ti lonco ülmen ñi ruca mu ca cangelu troquiñ müleai tati Puerta Anümngelu pingelu. Fei com pu che müleai lepün püle* Chau Jehová ñi ruca mu. 6 Elulayafimün* inei no rume ñi conal Chau Jehová ñi ruca mu. Pu sacerdote müten conpe ca pu Leví che cüdaumequelu. Fei engün lif chengeingün, feimu conafuingün. Ca com pu che mülei ñi inayal Chau Jehová ñi huercün dungu, fei conpulayaingün. 7 Pu Leví che huall püle hualloñmayafi* ti lonco ülmen, quisuque engün nünieai tañi hueichahue. Chem che rume conle ruca mu, mülei tañi layal. Compañnieafimün ti lonco ülmen cheu rume amule”.*

8 Pu Leví che ca com pu Judá che femingün com ñi feipieteu ti sacerdote Jehoiadá. Quisuque trahulfi ñi pu huentru, pu cüdaucülelu ti ürcütun antü mu ca pu cüdaucülenolu ti ürcütun antü mu. Feichi mu ti sacerdote Jehoiadá elulafi* pu troquiñche ñi elcünual tañi cüdau. 9 Fei hula ti sacerdote Jehoiadá elufi huaiqui,* pichique escudo* ca escudo chincülcülelu* tati pu loncolechi 100 hueichafe. Ti lonco ülmen David niefui tüfachi hueichahue ca mülefui Chau Ngünechen ñi ruca mu. 10 Cafei elcünufi com pu che man püle ruca mu puulu huele püle, inaltu ti altar ca ruca mu. Huall püle hualloñmafingün ti lonco ülmen. Quisuque engün nüniei tañi hueichahue. 11 Fei hula cüpalngei ti lonco ülmen ñi fotüm. Tañi lonco meu tuculelngei ti corona ca elungei Chau Dios ñi ley huirintuculelu.* Lonco ülmencünungei. Jehoiadá ca tañi pu fotüm tuculelfingün aceite, fei hula feipingün: “¡Fürenengepe ti lonco ülmen!”.

12 Atalía allcülu ñi lefcülen pu che ca ñi püramyefiel ti lonco ülmen, feimu müten amui cheu ñi mülen pu che Chau Jehová ñi ruca mu. 13 Tiye mu pefi ti lonco ülmen huitralelu inafül tañi fütra orcon mu* conhue püle. Pu principe ca pu dungulquefilu trompeta compañniefi ti lonco ülmen. Com pu che mülelu ti mapu mu rume ayüucüleingün ca dungulingün trompeta. Fei pu ülcantufe yenielu dungulhue* adniequefuingün pu che huirarmequelu fente tañi ayühun. Feica müten Atalía huichafcai* ñi tacun ca huirari: “¡Caiñetungen! ¡Caiñetungen!”. 14 Huelu ti sacerdote Jehoiadá entufalfi pu loncolechi 100 hueichafe mu, feiti pu adniefilu fentren hueichafe, ca feipifi engün: “¡Entuafimün cheu ñi mülen pu hueichafe, inei rume inaniefile, langümafimün fütra cuchillo mu!”. Feiti sacerdote feipifui: “Langümlayafimün Chau Jehová ñi ruca mu”. 15 Fei nüfingün, ca puulu müten engün cheu ñi conquen pu cahuellu ñi puhual lepün püle ti lonco ülmen ñi ruca mu, tiye mu langümfingün.

16 Fei hula Jehoiadá, com pu che ca ti lonco ülmen femingün quiñe eldungu. Feipicünuingün ñi amuleal Chau Jehová ñi troquiñchengen engün. 17 Rupalu tüfa, com pu che amui cheu ñi poyengequeel ta Baal ca teifücafingün. Apümcafingün tañi fillque altar ca tañi adentun.* Cafei ti altar ñi adquiñ mu langümfingün ta Matán, Baal ñi sacerdote. 18 Fei hula Jehoiadá elufi cüdau pu sacerdote ca pu Leví che ñi loncoleal Chau Jehová ñi ruca mu. David deu adcünueyu engün troquiñ mu ñi cüdahual Chau Jehová ñi ruca mu. Mülefui ñi hulal Jehová ñi lüpümngeelchi chalintucun,* chumngechi huirintuculei Moisés ñi ley meu. Cafei David huercüi ñi ayühunquechi femngeal ca ülcantun mu. 19 Cafei inafül puerta Chau Jehová ñi ruca mu elcünui pu cuidaquelu puerta. Femngechi chem che no rume lifngenolu conpulayai. 20 Fei hula trahulfi pu loncolechi 100 hueichafe, pu yamfal huentru,* pu ngüneniequefilu ta che ca com pu che mapu meu. Compañfi ti lonco ülmen ca trür tripaingu Chau Jehová ñi ruca mu. Rupaingu ti doicülechi puerta püle amulelu ti lonco ülmen ñi ruca mu ca ti ülmen huancu cheu tañi ngünenieel anücünungei ti lonco ülmen. 21 Com pu che mülelu mapu mu rume ayühui ca ti huaria mu mülefui cüme felen, fütra cuchillo mu langümngelu cai ta Atalía.

24 Jehoás niefui 7 tripantu lonco ülmen-ngerpulu, fei 40 tripantu ngüneniefi ta Jerusalén. Tañi ñuque Zibíah pingefui, Beer-Seba mu tuhui. 2 Tunte puulu* ñi mongen ti sacerdote Jehoiadá, Jehoás cüme femi Chau Jehová ñi adquiñ mu. 3 Jehoiadá quintuleyu 2 domo, fei nierpui fotüm ca ñahue.

4 Rupachi antü, Jehoás ayüfui tañi piuque mu ñi cüme elcünutuafiel Chau Jehová ñi ruca. 5 Feimu trahulfi pu sacerdote ca pu Leví che. Feipifi: “Amuaimün Judá ñi fillque huaria mu ca trapümaimün plata com Israel mu. Femngechi fill tripantu cüme elcünungetuai Chau Ngünechen ñi ruca. Matu femaimün”. Huelu pu Leví che matu femlaingün. 6 Feimu ti lonco ülmen mütrümfi* ti loncolechi sacerdote Jehoiadá ca feipifi: “Moisés, Chau Jehová ñi cüdaufe, huercüi ñi hulngeal ti impuesto huichucünulelngelu Chau Dios. Tati Israel trahunche mülefui ñi hulal feichi cullitu huichucünulelngelu Chau Dios ti ngillatuhue tolto ruca mu.* Huelu, ¿chumngelu* feipilafimi pu Leví che ñi cüpalal feichi cullitu Judá ca Jerusalén mu? 7 Ti huesa domo Atalía ñi pu püñeñ malocontufingün Chau Ngünechen ñi ruca, fei pünefingün com ti yamfal chemcün* mülelu Chau Jehová ñi ruca mu tañi poyengeal Baal ñi pu adentun”.* 8 Fei hula ti lonco ülmen tañi pin mu deumangei quiñe caja ca elcünungei huecuntu puerta Chau Jehová ñi ruca mu. 9 Rupalu tüfa, quimelelngei pu che mülelu com Judá ca Jerusalén mu ñi cüpalelngeal Jehová quisu tañi impuesto. Ti huellin mapu mu* Moisés, Chau Ngünechen ñi cüdaufe, feipicünufi pu Israel che ñi hulal feichi impuesto. 10 Com pu che ca com pu principe ayühuingün. Cüpalingün plata, tucufingün caja mu ca apolcünufingün.*

11 Fei pu Leví che cüpalingün ti caja ñi eluafiel ti lonco ülmen. Ngüneduamlu engün ñi mülen fentren plata ponhuitu caja mu, ca cüpai ti lonco ülmen ñi secretario ca ti huentru quelluquefilu ti loncolechi sacerdote. Huellimfingün ti caja ca huiño tucufingün cheu tañi mülen. Fill antü femqueingün tüfa. Femngechi trapümingün fentren plata. 12 Ti lonco ülmen ca Jehoiadá elufingu ti plata tati pu che adniefilu ti cüdau femngequelu Chau Jehová ñi ruca mu. Quisu engu cullifi pu che catrücaquelu cura ca pu artesano ñi cüme elcünutuafiel Chau Jehová ñi ruca. Cafei cullifingu pu che cüdauquelu pañillhue* ca cobre meu tañi cüme elcünutuafiel Chau Jehová ñi ruca. 13 Pu adniefilu ti cüdau eluhuingün ñi cüdahual. Fei engün com adniequefuingün, fei amulei ñi cüme elcünungetun ti ruca. Fei hula cüme deumatuingün Chau Ngünechen ñi ruca chumngechi ñi felefel hue deumangelu. 14 Fei deumanentulu müten, cüpalelngei ti lonco ülmen ca Jehoiadá ti sofrachi plata. Feichi plata mu deumangei fillque chemcün pünengealu Chau Jehová ñi ruca mu: fillque chemcün ñi cüdahual ca tañi chalintucual, cafei copa ca fillque oro* ca plata chemcün. Jehoiadá tunte puulu tañi mongen, fill antü hulngequefui lüpümngeelchi chalintucun* Chau Jehová ñi ruca mu.

15 Jehoiadá cüme felefui ca niefui fentren tripantu, fei lai. Lalu, niefui 130 tripantu. 16 Jehoiadá cümeque dungu femi Israel mu, cafei cümeque dungu femi Chau Ngünechen ñi duam mu ca tañi ruca mu, feimu rüngaltucungei David ñi Huaria mu cheu ñi mülen pu lonco ülmen.

17 Deu lalu Jehoiadá, Judá ñi pu principe cüpaingün, fei pochongnagingün* ti lonco ülmen ñi adquiñ mu. Ca ti lonco ülmen allcütueyu. 18 Elcünufingün Jehová ñi ruca, tañi cuifiqueche ñi Chau Ngünechen, fei eluhuingün ñi poyeafiel pu orcon mamüll ñi poyengequeel* ca ti pu adentun. Tañi culpan mu engün* Chau Ngünechen illcutufi* pu Judá ca Jerusalén che. 19 Huelu Chau Jehová amulei ñi huercülelfiel huerquen ñi cüpaltuafiel quisu mu. Tüfa engün ngülamtuquefeyu, huelu pilaingün ñi allcütual.

20 Feichi mu Zacarías, ti sacerdote Jehoiadá ñi fotüm, llohui Chau Ngünechen ñi nehuen. Fei huitrapürai doi huechuñ cheu ñi mülen pu che ca feipifi: “Tüfa ñi feipin Chau Ngünechen: ‘¿Chumngelu inalaimün Chau Jehová ñi huercün dungu? ¡Femngechi cüme tripalayaimün! Eimün elcünufimün Chau Jehová, feimu quisu elcünuaimünmu’”. 21 Huelu caiñetungei ca ti lonco ülmen huercüi ñi ütrüftungeal cura lepün püle* Chau Jehová ñi ruca mu. 22 Ti lonco ülmen Jehoás acordalai* ñi cüme femeteu Zacarías ñi chau, Jehoiadá pingelu. Jehoás langümfi tañi fotüm, tüfa petu lalu feipi: “Chau Jehová peai, fei castigayaimu”.

23 Ellaconchi tripantu, pu Siria hueichafe* quehuamefingün ta Jehoás. Lefcontufingün Judá ca Jerusalén, fei hula com apümcafingün pu che ñi pu principe. Ca huercülelfingün com tañi huehuel Damasco ñi lonco ülmen. 24 Tati pu che elcünufingün ta Jehová, tañi cuifiqueche ñi Chau Ngünechen, feimu pu Siria hueichafe lefcontulu, pichi troquiñ huentrungefulu rume engün, Chau Jehová hultucufi tañi cuhu mu quiñe fütra troquiñ hueichafe. Femngechi tüfa engün* castigafi Jehoás Chau Ngünechen ñi pin mu. 25 Rume allfülcacünufingün, fei amutuingün. Huelu quisu tañi pu cüdaufe caiñetueyu, fei langümfilu cai ti sacerdote Jehoiadá ñi pu fotüm.* Quisu tañi ngütantu mu* langümngei. Femngechi lai ca rüngaltucungei David ñi Huaria mu, huelu elcünungelai pu lonco ülmen ñi rüngan mu.

26 Tüfachi pu huentru caiñetufi ta Jehoás: Zabad, tüfa Simeat ñi püñeñ, ti Ammón domo. Cafei Jehozabad, tüfa Simrit ñi püñeñ, ti Moab domo. 27 Ñi rupan Jehoás ñi pu fotüm, fentren dungu feipicünungelu ñi rupayal ca ñi cüme elcünungetun Chau Ngünechen ñi ruca, com huirintuculei Israel ñi pu Lonco Ülmen tañi Lifru mu. Ca tañi fotüm Amasías hue lonco ülmen-ngetui.

25 Amasías 25 tripantu niefui lonco ülmen-ngerpulu ca 29 tripantu ngüneniei Jerusalén mu. Tañi ñuque Jehoadán pingei, Jerusalén huaria mu tuhui. 2 Amasías cüme femquefui Chau Jehová ñi adquiñ mu, huelu com piuque mu femlai. 3 Deu cüme adniefilu com tañi ngünenieel, langümfi tañi pu cüdaufe, feiti langümfilu tañi chau, ti lonco ülmen. 4 Huelu langümlafi fei engün ñi pu fotüm. Femi chem ñi huirintucuel Moisés tañi ley mülelu tañi lifru mu. Tüfa mu Chau Jehová huercüi: “Pu chau ngelai ñi langümngeal tañi yall ñi culpan mu. Ca tati pu yall* ngelai ñi langümngeal tañi chau ñi culpan meu. Caque quiñeque che mülei ñi layal quisu tañi culpan mu”.*

5 Amasías trahulfi pu Judá huentru ca feipifi com pu Judá ca Benjamín huentru ñi troquiñcünungeal, quisuque pu familia mu. Troquiñ mu adcünungei pu huentru quiñentrür pu loncolelu mil hueichafe mu* ca pu loncolelu 100 hueichafe mu. Amasías huirintucufi pu nielu doi 20 tripantu ca ngüneduami ñi mülen 300 mil hueichafe pepicaucülelu* ñi conal troquiñ hueichafe mu. Cüme adümingün ti huaiqui* ca ti fütra escudo. 6 Cafei cullifi 100 mil nehuen-ngechi Israel hueichafe tañi incayaeteu, elufi engün 3 mil 420 kilo* plata. 7 Huelu quiñe Chau Ngünechen ñi huerquen feipipaeyu: “Ahuem, lonco ülmen, elulayafimi* tami compañaeteu pu Israel hueichafe. Chau Jehová mülelai pu Israel che mu, mülelai quiñe Efraín che meu no rume. 8 Quisu amunge ca nehuen piuquecünuunge hueichan mu. Chau Ngünechen niei nehuen tami quelluaeteu. Huelu femnolmi, eluafui tami huehuaeteu tami pu caiñe”. 9 Fei hula Amasías feipifi Chau Ngünechen ñi huerquen: “Huelu, ¿chumal elufiñ 3 mil 420 kilo plata pu Israel hueichafe?”. Chau Ngünechen ñi huerquen huiñoldungui:* “Tami elufiel, Chau Jehová doi eluafeimu”. 10 Fei Amasías feipifi pu hueichafe cüpalu Efraín mu ñi amutual tañi ruca mu, peucayal pifi. Huelu tüfa engün rume illcutufingün* pu Judá che ca rume illculen mu huiñotuingün tañi ruca mu.

11 Fei Amasías nehuen piuquecünuhui, adniefi tañi pu hueichafe Chadi pingechi laf mapu mu,* fei langümfi 10 mil Seír huentru. 12 Pu Judá huentru mongelen nüfingün 10 mil huentru. Fei yefingün huechuñ fütra cura mu ca ütrüfnacümfingün tiye mu. Com trafocahuingün. 13 Huelu mülerquefui hueichafe Amasías ñi feipifiel tañi huiñotual ca ñi compañnoaeteu hueichan mu. Tüfa engün eluhui ñi lefcontuafiel Judá ñi fillque huaria mülelu Samaria puulu ta Bet-Horón mu. Langümfingün 3 mil che ca yetuingün fentren chemcün.*

14 Amasías huiñotulu ñi hueufiel pu Edom che, cüpaltui pu Seír che ñi pu dios, fei quisu tañi dios troquifi. Eluhui ñi pochongnagal* tañi adquiñ mu ca ñi hulal fitrun* chalintucun.* 15 Feimu Chau Jehová rume illcutufi ta Amasías ca huercülelfi quiñe huerquen. Feipifi: “¿Chumngelu* inafimi tüfachi pu che ñi pu dios? Feichi pu dios montul-lafingün tañi pu che eimi tami cuhu mu”. 16 Petu ñi dungufiel, ti lonco ülmen feipieyu: “¿Dullihuiyiñ tami ngülamtuafiel ti lonco ülmen? ¡Fentecünunge! ¿Cam ayüimi tami langümngeal?”. Fei ti huerquen dunguhuelai, huelu hune feipi: “Tami femün mu ca tami allcütunofiel tañi ngülam, Chau Ngünechen apümcayaimu. Iñche quimnien ta tüfa”.

17 Deu ñi ramtufiel tañi pu ngülamtufe, Amasías, Judá ñi lonco ülmen, feipifalfi quiñe dungu ta Jehoás, Israel ñi lonco ülmen. Feipifi: “¡Cüpange! ¡Quiñe hueichan mu quehuayayu!”.* Jehoás fei ta Jehoacaz ñi fotüm, Jehú ñi lacu.* 18 Jehoás, tüfa Israel ñi lonco ülmen, feipifalfi quiñe dungu ta Amasías, Judá ñi lonco ülmen. Feipi: “Líbano mülechi chacai* feipifalfi ta Líbano mülechi cedro anümca: ‘Elufinge iñche tañi fotüm eimi tami ñahue, fei ñi niehual engu’. Huelu Líbano mu cüpai quiñe auca culliñ,* fei pünocafi ti chacai. 19 Eimi feipimi: ‘Iñche hueufiñ* ta Edom’. Feimu mallmahui tami piuque ca ayünieimi tami püramyengeal. Huelu feula mülenagnge tami ruca mu.* ¿Chumal femaimi quiñe huesa dungu? ¿Chumal trür tranaconaimi pu Judá che engün?”.

20 Huelu Amasías allcütulai. Tüfa rupai Chau Ngünechen tañi piel mu, fei ayüfui ñi hultucual ta Amasías ca tañi pu che pu caiñe ñi cuhu mu, inafilu cai engün pu Edom che ñi pu dios. 21 Feimu Jehoás, Israel ñi lonco ülmen, amui. Fei Bet-Semes huaria mülelu Judá mapu meu hueichaingu Jehoás ca Amasías, tüfa Judá ñi lonco ülmen. 22 Israel hueufi ta Judá, fei com lefmahuingün quisuque tañi ruca mu.* 23 Bet-Semes huaria mu Jehoás, Israel ñi lonco ülmen, nüfi ta Amasías, Judá ñi lonco ülmen, tüfa Jehoás ñi fotüm, Jehoacaz* ñi lacu. Fei hula cüpalfi ta Amasías Jerusalén huaria mu, ca Jehoás teifücafi quiñe troquiñ ti fütra cura malal,* Efraín ñi Puerta püle puulu Ngion mülechi Puerta. Teifücafi 178 metro.* 24 Yetufi com ti oro,* plata ca com chemcün mülelu Chau Ngünechen ñi ruca elfalcünulelngelu ta Obed-Edom ca cheu ñi ngülümel falinque fillem ti lonco ülmen ñi ruca mu ca presuyefi che. Fei hula huiñotui Samaria huaria mu.

25 Amasías, tüfa Jehoás ñi fotüm, Judá ñi lonco ülmen, mongelerpui 15 tripantu deu lalu Jehoás, tüfa Jehoacaz ñi fotüm, Israel ñi lonco ülmen. 26 Caquelu dungu ñi rupan Amasías, com huirintuculei Israel ca Judá ñi pu Lonco Ülmen tañi Lifru mu. 27 Amasías inahuenofilu ta Jehová, feichi mu müten pu che quiñehui ñi caiñetuaeteu Jerusalén huaria mu, fei lefmahui Lakís huaria mu. Huelu huercüngei huentru ñi inantucuafiel ta Amasías Lakís huaria mu, fei langümngei üye mu. 28 Fei hula huiño cüpalngetui cahuellu mu. Rüngaltucungei cheu ñi mülen tañi pu cuifiqueche Judá huaria mu.

26 Com pu Judá che lonco ülmencünufi ta Uzías, fei ngünenietui, ngüneniehuenolu tañi chau Amasías. Nierquei 16 tripantu. 2 Uzías huiño deumatufi Elot huaria, fei huiñoleltufi pu Judá che deu lalu* ti lonco ülmen.* 3 Lonco ülmen-ngerpulu 16 tripantu nierquei ca 52 tripantu ngünenierquei Jerusalén mu. Tañi ñuque Jecolías pingei, Jerusalén mu tuhui. 4 Cüme femquefui Chau Jehová ñi adquiñ mu, chumngechi femi tañi chau Amasías. 5 Uzías quintufi ta Chau Ngünechen Zacarías ñi antü meu. Fei quimeleyu ñi yamnieafiel* ta Chau Ngünechen. Uzías quintuniefilu ta Jehová, Chau Ngünechen elueyu cüme felen.

6 Quehuamefi pu Filistea che ca trafocafi ti fütra cura malal* mülelu Gat, Jabné ca Asdod huaria mu. Fei hula deumai fillque huaria Asdod mapu meu ca pu Filistea che ñi mapu mu. 7 Chau Ngünechen quelluniefi ta Uzías tañi quehuayafiel pu Filistea che, pu Arabia che mülelu Gurbaal mu ca tati pu meunim che. 8 Pu Ammón che eluhuingün ñi culliafiel impuesto ta Uzías. Tüfa rume nehuen-ngerpui, Egipto mapu mu cüme quimngerquei. 9 Cafei Jerusalén mu Uzías deumai adquintuhue inafül Ngion mülechi Puerta, inafül ti Laf Mapu Puerta* ca inafül ti Nehuencülechi Orcon,* fei nehuentucufi. 10 Cafei huellin mapu mu* deumai adquintuhue ca rüngafi* fentren rünganco,* nielu cai fentren culliñ. Ca femngechi femi Sefelá mapu* ca laf mapu mu. Cafei mahuida ca Carmelo meu niefui che cüdauquelu mapu ca anüm ofad mu. Uzías rume ayühueleyu ñi cüdahual mapu.

11 Cafei Uzías nierpui fentren hueichafe* pepicaucülelu ñi hueichayal. Tripalu engün ñi hueichayal, ti secretario Jeiel ca Maaseya raquifi pu hueichafe ca huirintucuingu, femngechi ñi adcünungeal engün troquiñque mu. Maaseya loncolefui ca adnieyu Hananías, quiñe principe cüdahuelfilu ti lonco ülmen. 12 Mülefui 2 mil 600 loncolelu tañi familia mu. Tüfa engün adniefi feichi pu nehuen-ngechi hueichafe. 13 Fei engün adniefi 307 mil 500 soltau yenielu tañi hueichahue. Tüfachi pu huentru pepicaucülefui ñi hueichayal, quiñe fütra troquiñ hueichafe quelluntucuquefilu ti lonco ülmen ñi quehuayafiel pu caiñe. 14 Uzías elufi com ti troquiñ hueichafe escudo, huaiqui,* casco, tacun cuñiutucuquefilu rücu, arco ca cura ñi ütrüftungeal huitruhue mu. 15 Cafei Uzías huercüi adümuhun-ngechi huentru ñi deumayal fütraque maquina ñi hueichayal, maquina ütrüftuquelu flecha ca fütraque cura. Feichi maquina elcünungei adquintuhue mu ca fillque esquina püle Jerusalén ñi fütra cura malal mu. Uzías nehuen-ngerpui ca rumeñma quellungei, femngechi huall püle cüme quimngerquei.

16 Huelu nehuen-ngerpulu müten mallmahui tañi piuque, fei quisutu huesalcahui. Conpui Chau Jehová ñi ruca mu* ca lüpümi incienso* ti altar mu cheu lüpümngequei incienso. Femngechi culpai* tañi Chau Ngünechen Jehová mu. 17 Feica müten inaeyu ti sacerdote Azarías ca 80 sacerdote llicaquenolu cüdahuelquefilu Jehová. 18 Fei chaftufingün ti lonco ülmen Uzías ca feipifingün: “¡Uzías, eimi elungelaimi* tami lüpümelafiel incienso ta Chau Jehová! Pu sacerdote müten lüpümquei incienso, Aarón ñi cüpanchengeingün ca Chau Dios huichucünueyu engün. Tripange ti yamfal mülehue mu. Tami femün mu culpaimi, feimu Chau Ngünechen Jehová saquilayaimu”.

19 Uzías nierquei tañi cuhu mu quiñe chemcün* ñi lüpümngeal incienso, fei rume illcui.* Petu ñi rume illcutudungufiel pu sacerdote, tañi tol meu tueyu lepra cutran. Femngechi rupai Uzías pu sacerdote ñi adquiñ mu, Chau Jehová ñi ruca meu, inafül ti altar cheu lüpümngequei incienso. 20 Ti loncolechi sacerdote Azarías ca com pu sacerdote lelifingün ta Uzías, ¡fei tripañmai lepra cutran tañi tol meu! Feica müten entungei tiye mu ca quisu matu tripai. Chau Jehová allfüleyu.

21 Ti lonco ülmen Uzías amulei tañi lepra cutrancülen tunte puulu* tañi mongen. Püntülefui* quiñe ruca mu chumngechi femngequefui quiñe che lepra cutrancülelu, entungelu cai Chau Jehová ñi ruca mu. Tañi fotüm Jotán adniequefui ti lonco ülmen ñi ruca ca juzgaquefi pu che mapu mu.

22 Caquelu dungu ñi rupan Uzías, com huirintucui Chau Ngünechen ñi huerquen Isaías pingelu, tüfa Amoz ñi fotüm. 23 Fei hula Uzías lai* ca rüngaltucungei cheu ñi mülen tañi pu cuifiqueche. Huelu petu ñi rüngaltucungenon, pu che feipi: “Tüfa lepra cutrancülerquei”, feimu elcünungei quiñe mapu mu cheu rüngaltucungequefui che ngen-ngelu pu lonco ülmen. Ca tañi fotüm Jotán hue lonco ülmen-ngetui.

27 Jotán 25 tripantu niefui lonco ülmen-ngerpulu ca 16 tripantu ngüneniei Jerusalén mu. Tañi ñuque Jerusá pingei, Sadoc ñi ñahue. 2 Jotán cüme femquefui Chau Jehová ñi adquiñ mu, chumngechi femi tañi chau Uzías. Huelu conpulai Chau Jehová ñi ruca mu* chumngechi femi Uzías. Huelu pu che amulei ñi rume huesa femün. 3 Jotán deumai ti doicülechi puerta Chau Jehová ñi ruca mu ca fentren cüdau femi ti fütra cura malal* Ofel mu mülelu. 4 Cafei deumai fillque huaria Judá ñi mahuidantu mapu püle, deumai fütraque cura malal ca adquintuhue mahuida mu. 5 Quehuafi ta Ammón ñi lonco ülmen, fei hula hueufi. Feimu feichi tripantu pu Ammón che elufingün ta Jotán 3 mil 420 kilo* plata, 1 millon 600 mil kilo* cachilla ca 1 millon 300 mil kilo* cahuella.* Ti epungechi ca cülangechi tripantu pu Ammón che ca femngechi cullifingün ta Jotán. 6 Jotán eluhui ñi inayal tañi Chau Ngünechen Jehová ñi rüpü, feimu doi nehuen-ngerpui.

7 Caquelu dungu ñi rupan Jotán, com tañi hueichan* ca tañi femün, huirintuculei Israel ca Judá ñi pu Lonco Ülmen tañi Lifru mu. 8 Jotán 25 tripantu niefui lonco ülmen-ngerpulu ca 16 tripantu ngüneniei Jerusalén mu. 9 Fei hula Jotán lai* ca rüngaltucungei David ñi Huaria mu. Ca tañi fotüm Acaz hue lonco ülmen-ngetui.

28 Acaz 20 tripantu niefui lonco ülmen-ngerpulu ca 16 tripantu ngüneniei Jerusalén mu. Huesa femi Chau Jehová ñi adquiñ mu. Femlai chumngechi femi tañi cuifi lacu* David. 2 Doyelchi mai, inafi ñi femün Israel ñi pu lonco ülmen ca deumalelfi pañillhue adentun* pu Baal pingechi dios. 3 Cafei huli fitrun* chalintucun* Hinón laf mapu mu* ca lüpümfi quisu tañi pu fotüm cütral mu. Inafi tati ünufal dungu ñi femün pu ca cüpanche Chau Jehová ñi huemünentufiel* pu Israel che ñi adquiñ mu. 4 Cafei huli chalintucun ca fitrun chalintucun fillque ngillatuhue püle, huincul ca miñche com fütraque anümca mu.

5 Feimu Chau Ngünechen Jehová hultucufi ta Acaz Siria ñi lonco ülmen tañi cuhu mu. Fei hueungei ta Acaz ca fentren che presuyengei Damasco huaria mu. Acaz ca hultucungei Israel ñi lonco ülmen tañi cuhu mu, tüfa langümfi fentren tañi pu hueichafe.* 6 Quiñe antü mu müten Pécah, Remalías ñi fotüm, langümfi 120 mil Judá huentru. Com engün nehuen piuquengefui, huelu elcünufingün ta Jehová, tañi cuifiqueche ñi Chau Ngünechen. 7 Fei Zicrí, quiñe Efraín hueichafe, langümfi ta Maaseya, tüfa ti lonco ülmen ñi fotüm. Cafei langümfi ta Azricam ca Elcaná. Azricam loncolefui ti ülmen ruca mu. Elcaná inalefui ti lonco ülmen mu. 8 Cafei Judá mapu mu pu Israel che presuyefingün 200 mil domo ca pichiqueche.* Cafei trapümingün fentren chemcün,* fei Samaria mu yetufingün.

9 Huelu tiye mu mülefui Chau Jehová ñi huerquen Oded pingelu, fei trafmefi ti troquiñ hueichafe Samaria mu cüpalu. Feipifi: “Jehová, tamün cuifiqueche ñi Chau Ngünechen, rume illcutunierquefi* pu Judá che, feimu hultucufi eimün tamün cuhu mu. Huelu eimün illcunquechi langümfimün. Fei Chau Dios pei tamün femün. 10 Feula ayünieimün tamün cüdahuelaeteu pu huentru ca pu domo Judá ca Jerusalén mu cüpalu. Huelu eimün ca culpaconimün tamün Chau Ngünechen Jehová ñi adquiñ mu, ¿felei no am? 11 Feula allcütumun ca eluafimün* ñi huiñotual tamün pu peñi, feichi pu che presungelu. Chau Jehová rume illcutunieimünmu”.

12 Rupalu tüfa quiñeque Efraín loncolelu, Azarías, Berekías, Jehizquías ca Amasá chaftufingün pu cüpalu hueichan mu. Azarías fei ta Jehohanán ñi fotüm. Berekías fei ta Mesilemot ñi fotüm. Jehizquías fei ta Salum ñi fotüm. Amasá fei ta Hadlái ñi fotüm. 13 Feipifingün: “Fau cüpal-layafimün pu presu, femliyiñ culpaconafuiñ Jehová mu. Deu fütra culpaiñ* ca Chau Dios rume illculei pu Israel che mu. Feimu femngechi femülmün, doi culpayafuiñ”. 14 Feimu pu soltau elufingün pu principe ca com ti trahunche chem tañi huehuel ca tati pu presu. 15 Feimu pu huentru elfalcülelu nüfingün pu presu, cafei tañi huehuel engün entuingün tacun tañi eluafiel pu triltrangcülelu. Fei modafingün,* elufingün ocota,* iyael, chem ñi pütocoal ca aceite ñi tucual trahua mu. Cafei püramcünufingün burro mu pu nehuen-ngenolu ca yelelfingün tañi pu peñi Jericó huaria mu, feiti huaria fentren palmera nielu. Fei hula huiñotuingün Samaria mu.

16 Feichi mu ti lonco ülmen Acaz feipifi Asiria ñi pu lonco ülmen tañi quelluaeteu. 17 Pu Edom che huiño lefcontufingün ca quehuafingün ta Judá. Cafei presuyefingün pu che. 18 Pu Filistea che ca lefcontufingün fillque huaria mülelu Sefelá mapu* ca Judá mülechi Négueb mapu mu. Cafei nüfingün Bet-Semes huaria, Ayalón, Guederot, Socó ca tañi püllelechi huaria, Timná ca tañi püllelechi huaria, Guimzó ca tañi püllelechi huaria. Tiye mu mülenagpuingün. 19 Acaz tañi pin mu, pu Judá che huedhuedcahuingün, fei püntütripaingün* Jehová mu. Feimu Chau Jehová illamcafi ta Judá Acaz ñi duam mu, tüfa Israel ñi lonco ülmen.

20 Tilgat-Pilnéser, Asiria ñi lonco ülmen, quellulafi ta Acab, doi mai lefcontufi ca rume ahucafi. 21 Acaz ayüfui ñi eluafiel quiñe regalo ta Asiria ñi lonco ülmen, feimu huellimfi Chau Jehová ñi ruca, ti lonco ülmen ñi ruca ca pu principe ñi ruca. Huelu tüfa quellulaeyu. 22 Rume hueñancülelu, ti lonco ülmen Acaz doi püntütripai* Chau Jehová mu. 23 Eluhui ñi eluafiel chalintucun Damasco ñi pu dios, tüfa tañi huehueteu. Feipi: “Siria ñi pu lonco ülmen tañi pu dios quellumequeyu engün, feimu chalintuculelafiñ tañi quelluaeteu”. Huelu Acaz ca com pu Israel che poyefiel mu tüfachi pu dios, culpaconingün. 24 Cafei Acaz trapümi fillque chemcün pünengelu Chau Dios ñi ruca mu, fei hula trafocafi feiti fillque chemcün pünengelu Chau Dios ñi ruca mu. Fei cerrafi ti puerta Chau Jehová ñi ruca ca deumai fillque altar ñi poyengeal caquelu dios huall püle Jerusalén huaria mu. 25 Com Judá huaria mu deumai ngillatuhue ñi hulngeal fitrun chalintucun caquelu pu dios. Fei illculcafi ta Jehová, tañi cuifiqueche ñi Chau Ngünechen.

26 Caquelu dungu ñi rupan Acaz, com tañi femün, com huirintuculei Israel ca Judá ñi pu Lonco Ülmen tañi Lifru mu. 27 Fei hula Acaz lai* ca rüngaltucungei Jerusalén huaria mu, huelu rüngaltucungelai Israel ñi pu lonco ülmen tañi rüngan mu. Fei tañi fotüm Ezequías hue lonco ülmen-ngetui.

29 Ezequías 25 tripantu niefui lonco ülmen-ngerpulu ca 29 tripantu ngüneniei Jerusalén mu. Tañi ñuque Abías pingei, Zacarías ñi ñahue. 2 Ezequías cüme femquefui Chau Jehová ñi adquiñ mu, chumngechi femi tañi cuifi lacu* David. 3 Ti hunen tripantu tañi ngünenieel, ti hunen cüyen mu, nülafi ti puerta Chau Jehová ñi ruca mu ca cüme elcünufi. 4 Fei hula cüpalfi pu sacerdote ca pu Leví che, fei trahulfi engün ti plaza mu mülelu tripahue antü püle. 5 Feipifi engün: “Pu Leví che, allcütumuchi. Feula liftuumün* ca liftuafimün Chau Jehová ñi ruca, tamün cuifiqueche ñi Chau Ngünechen. Cafei ti yamfal mülehue mu* entuafimün tati lifngenolu. 6 Taiñ pu chau püntütripaingün* Chau Dios mu ca huesa femingün taiñ Chau Ngünechen Jehová ñi adquiñ mu. Elcünufingün ta Chau Dios, yamlafingün Chau Jehová ñi ngillatuhue tolto ruca* ca furintucufingün. 7 Cafei cerrafingün ti puerta mülelu conhue püle ca chongümfingün ti pelontuhue. Lüpümhuelaingün incienso* ca ti yamfal mülehue mu eluhuelafingün lüpümngeelchi chalintucun* Israel ñi Chau Ngünechen. 8 Feimu Chau Jehová illcutufi* ta Judá ca Jerusalén ca elufi huesaque dungu, feimu pu adquintulu ca allcülu chem ñi rupan engün pellquelehuingün,* afmatulehuingün ca huiqueñi engün* quisu tañi adquiñ mu, chumngechi eimün leliniefimün quisu tamün nge mu. 9 Feimu taiñ pu cuifiqueche laingün fütra cuchillo mu. Cafei taiñ pu fotüm, pu ñahue ca taiñ pu domo presulefuingün. 10 Feula com piuque mu ayüfun eldungucünual Jehová mu, Israel ñi Chau Ngünechen, femngechi ñi rume illcuhuenoal iñchiñ mu. 11 Saquinque fotüm, Chau Jehová dullieimünmu tamün huitraleal quisu tañi adquiñ mu, tamün cüdahuelafiel ca lüpümal fitrun chalintucun,* feimu feula ngelai tamün femcünuhual”.*

12 Rupalu tüfa, pu Leví che eluhuingün ñi cüdahual. Pu Cohat che mu mülefui Máhat, tüfa Amasái ñi fotüm ca Joel, tüfa Azarías ñi fotüm. Pu Merarí che mu mülefui Quis, tüfa Abdí ñi fotüm ca Azarías, tüfa Jehalelel ñi fotüm. Pu Guersón che mu mülefui Joá, tüfa Zimá ñi fotüm ca Edén, tüfa Joá ñi fotüm. 13 Elizafán ñi pu fotüm mu mülefui Simrí ca Jeuel. Asaf ñi pu fotüm mu mülefui Zacarías ca Matanías. 14 Hemán ñi pu fotüm mu mülefui Jehiel ca Simeí. Jedutún ñi pu fotüm mu mülefui Semaya ca Uziel. 15 Pu Leví che trahulfingün tañi pu peñi, fei liftuhuingün ca liftufingün Chau Jehová ñi ruca, chumngechi huercüi ti lonco ülmen Chau Jehová tañi pin mu. 16 Fei hula pu sacerdote conpuingün Chau Jehová ñi ruca mu tañi liftuafiel. Chau Jehová ñi ruca mu* peingün coilaque dios ñi adentun,* fei com entufingün ca yefingün lepün püle* Jehová ñi ruca mu. Cafei pu Leví che entufingün feiti adentun tiye mu, fei yefingün Cedrón laf mapu mu.* 17 Femngechi eluhuingün ñi liftuafiel Chau Jehová ñi ruca ti hunen antü hunen cüyen mu, ca ti 8 antü mu puhuingün conhue püle Jehová ñi ruca mu. Fei 8 antüñmai ñi liftufiel ti ruca ca fentepuingün ti 16 antü conchi hunen cüyen mu.

18 Fei hula conpuingün cheu ñi mülen ti lonco ülmen Ezequías ca feipifingün: “Com liftufiyiñ Chau Jehová ñi ruca, ti altar cheu lüpümngequei chalintucun ca tati fillque chemcün.* Cafei ti mesa cheu huelurentrücünungei ti cofque* ca com ti chemcün. 19 Cafei pepicacünuiñ ca liftucünufiyiñ com ti chemcün ñi entuel ti lonco ülmen Acaz petu ngünenielu, feichi poyehuenofilu Chau Dios. Feula mülei adquiñ püle Jehová ñi altar mu”.

20 Ti lonco ülmen Ezequías pulihuen huitrai ca trahulfi pu principe huaria mu, fei amuingün Chau Jehová ñi ruca mu. 21 Yeingün 7 toro, 7 caniru,* 7 cordero ca 7 chifu.* Com tüfa chalintucuingün culpan dungu mu,* fei ñi fürenengeal ti lonco ülmen ñi pu che, ti yamfal mülehue ca pu Judá che. Ezequías feipifi pu sacerdote ñi chalintucual feichi culliñ Chau Jehová ñi altar mu. Pu sacerdote fei ta Aarón ñi pu cüpanche. 22 Fei langümfingün pu toro, ca pu sacerdote lloufingün ti mollfüñ ca pachügfingün* ti altar mu. Fei hula langümfingün pu caniru ca pachügfingün ti mollfüñ altar mu. Cafei langümfingün pu cordero ca pachügfingün ti mollfüñ altar mu. 23 Fei hula adquiñ püle cheu ñi mülen ti lonco ülmen ca ti trahunche yefingün pu chifu chalintucungelu culpan dungu mu.* Ca puhulingün ñi cuhu huente chifu mu. 24 Fei hula pu sacerdote langümfingün pu chifu ca hulingün quiñe chalintucun culpan dungu mu.* Tüfa engün tucuingün ti mollfüñ huente altar mu ñi perdonangeal com pu Israel che ñi culpan. Ti lonco ülmen feipifui ti lüpümngeelchi chalintucun ca ti chalintucun culpan dungu mu mülei ñi femngeal com pu Israel che ñi duam mu.

25 Cafei feipifi pu Leví che ñi müleal Chau Jehová ñi ruca mu ca ñi yenieal cimbalo,* dungulhue nielu cuerda* ca arpa, chumngechi huercüi David, Gad ca Natán. Chau Jehová elcünui tüfachi huercün dungu tañi pu huerquen meu. Gad pequefui afmatun dungu ca cüdahuelquefi ti lonco ülmen. Natán fei ta Chau Ngünechen ñi huerquen. 26 Fei pu Leví che tiye mu huitralerquei ca yenierquei David ñi dungulhue. Ca tati pu sacerdote yeniefui trompeta.

27 Fei hula Ezequías huercüi ñi hulngeal lüpümngeelchi chalintucun ti altar mu. Hulngelu müten ti lüpümngeelchi chalintucun, ülcantulelngei ta Chau Jehová ca dungulngei David ñi dungulhue ca compañeyu ti trompeta. David fei ta Israel ñi lonco ülmen. 28 Petu ülcantulu pu che ca dungulngelu ti trompeta com ti trahunche pochongnagi.* Com tüfa alüñmai fentecünulu hula ñi hulngeal ti lüpümngeelchi chalintucun. 29 Fentecünulu ñi hulngeal chalintucun, ti lonco ülmen ca com tañi compañeteu nagquintuingün ca pochongnagingün. 30 Ti lonco ülmen Ezequías ca pu principe feipifingün pu Leví che ñi püramyeafiel Chau Jehová. Ülcantuingün David ñi salmo ca Asaf ñi salmo, tüfa tati huentru pequelu afmatun dungu. Feimu ayühunquechi püramyefingün Chau Dios, nagquintuingün ca pochongnagingün.

31 Fei hula Ezequías feipi: “Feula eimün huichucünungeimün tamün cüdahuelafiel ta Chau Jehová, feimu cüpamün Chau Jehová ñi ruca mu ca cüpalaimün chalintucun ca chalintucun tamün mañumafiel ta Chau Dios”. Feimu ti trahunche eluhui ñi cüpalal chalintucun ca chalintucun ñi mañumafiel. Ca com pu che ayülu tañi piuque mu cüpalingün lüpümngeelchi chalintucun. 32 Tüfa tati lüpümngeelchi chalintucun ñi cüpalün ti trahunche: 70 toro ca huaca, 100 caniru, 200 cordero. Com tüfachi lüpümngeelchi chalintucun elungei ta Chau Jehová. 33 Ca tati yamfal chalintucun ñi cüpalün ti trahunche fei ta 600 toro ca huaca ca 3 mil ufisa. 34 Huelu müte mülelafui fentren sacerdote ñi entutrülqueafiel com tati lüpümngeelchi chalintucun. Feimu tañi pu peñi Leví che quellueyu engün ñi deumanentungeal ti cüdau fentecünulu hula pu sacerdote ñi liftuhual. Pu Leví che doi eluucüleingün* ñi liftuhual pu sacerdote mu. 35 Mülefui fentren lüpümngeelchi chalintucun, cafei yihuiñ entungelu ti chalintucun quiñentrür ingequelu ca hutrulngeelchi chalintucun* quiñentrür hulngequelu tati lüpümngeelchi chalintucun mu. Femngechi cüme femcünungetui* ti cüdau Chau Jehová ñi ruca mu. 36 Com tüfa matu rupai, feimu Ezequías ca com pu che rume ayühuingün ñi femün Chau Ngünechen tañi troquiñche ñi duam mu.

30 Ezequías huercüi huerquen huall püle Israel ca Judá mu. Cafei huirintuculelfi carta pu Efraín che ca pu Manasés che, fei ñi cüpayal Chau Jehová ñi ruca Jerusalén huaria meu ca ñi femal ti Pascua* ñi püramyengeal ta Jehová, Israel ñi Chau Ngünechen. 2 Huelu ti lonco ülmen, tañi pu principe ca com Jerusalén trahunche dullingün ñi femal ti Pascua epungechi cüyen mu. 3 Pepi femlafuingün ti hunen cüyen mu, mülelu cai pichin sacerdote liftungelu ca ti pu che trahuluulafui Jerusalén mu. 4 Ti lonco ülmen ca com ti trahunche cümelu troquifingün ñi femngechi femngeal. 5 Feimu eluhuingün ñi quimelelafiel com pu Israel che mülelu Beer-Seba puulu Dan mu, femngechi pu che ñi cüpayal Jerusalén mu ñi femal ti Pascua, fei ñi püramyeafiel Jehová, Israel ñi Chau Ngünechen. Tüfachi troquiñche trahuluuquelafui ñi femal ti Pascua chumngechi huirintuculei.

6 Feimu chumngechi huercüi ti lonco ülmen, pu huerquen* huall püle amuingün Israel ca Judá mu, yenieingün ti lonco ülmen ñi carta ca compañnieyu pu principe. Feipingün: “Pu Israel che, huiñotumün Jehová mu, Abrahán, Isaac ca Israel ñi Chau Ngünechen. Femngechi Chau Dios ñi pin mu huiñotuai pu che mülehuelu ca montulu Asiria ñi pu lonco ülmen ñi cuhu mu. 7 Femlayaimün chem ñi femün tamün cuifiqueche ca tamün pu peñi. Tüfa engün püntütripai* Chau Jehová mu, tañi cuifiqueche ñi Chau Ngünechen. Feimu Chau Dios elueyu engün* ñi huesa rupayal, chumngechi ngüneduamimün. 8 Feula trencül piuquengelayaimün* chumngechi femi tamün cuifiqueche. Eluumün tamün ngünenieaeteu Chau Jehová ca cüpamün tañi yamfal mülehue mu,* Chau Dios huichucünufi tüfachi mülehue tañi püramyengeal rumel mu. Cüdahuelafimün tamün Chau Ngünechen Jehová, femngechi rume illcuhuelayai* eimün mu. 9 Tamün pu peñi ca tamün pu fotüm presuleingün, huelu eimün huiñotulmün Chau Jehová mu, feichi pu che presuchequelu cutranpiuqueyeafi tamün pu che ca eluafi ñi huiñotual tüfachi mapu mu. Chau Jehová duamtuchequei ca cutranpiuqueyechequei. Feimu huiñotulmün, quisu furintuculayaimünmu”.

10 Feimu pu huerquen* amuingün fillque huaria com Efraín ca Manasés mapu mu ca puhuingün Zabulón mapu mu. Huelu pu che ayecahui ca ayentueyu engün. 11 Huelu quiñeque che mülelu Aser, Manasés ca Zabulón mapu mu illamcahuingün ca cüpaingün Jerusalén mu. 12 Chau Ngünechen fürenefi pu Judá che, fei ñi quiñehun inayal chem ñi huercüel ti lonco ülmen ca pu principe, chumngechi ñi feipilen Chau Jehová.

13 Ti epungechi cüyen mu, fentren che trahuluhui Jerusalén mu ñi femal ti Fiesta ti Fayümngenochi Cofque.* Quiñe fütra trahunchengefui. 14 Eluhuingün ñi entuafiel fillque altar mülelu Jerusalén mu. Cafei entufingün com ti altar cheu lüpümngequei incienso* ca ütrüfentufingün Cedrón laf mapu mu.* 15 Ti 14 antü epungechi cüyen mu, langümfingün culliñ ñi hulal ti Pascua chalintucun.* Pu sacerdote ca pu Leví che yehueingün, feimu liftuhuingün* ca cüpalingün lüpümngeelchi chalintucun Chau Jehová ñi ruca mu. 16 Mülenagingün cheu tañi müleafel chumngechi feipi Moisés ñi ley, tüfa Chau Ngünechen ñi huerquen. Fei hula pu sacerdote pachügtufingün* ti mollfüñ ñi elueteu pu Leví che. 17 Ti trahunche mu mülefui fentren che lifcülenolu. Fei pu Leví che langümfingün pu culliñ ñi hulal ti Pascua chalintucun, fei ñi fürenengeal tati pu lifcülenolu, femngechi ñi lifcüleal Chau Jehová ñi adquiñ mu. 18 Fentren che, doyelchi mai pu Efraín che, pu Manasés che, pu Isacar che ca pu Zabulón che lifcülelaingün. Femlu rume, ifingün ti Pascua, femlaingün ñi feipin ti huirintucun. Huelu Ezequías quisu engün ñi duam mu llellipui ca feipi: “Chau Jehová cüme piuquengei, fei perdonayafi 19 com pu pepicalu tañi piuque ñi quintuafiel ta Chau Jehová, tañi cuifiqueche ñi Chau Ngünechen, lifcülenolu rume engün ñi femal ti yamfal fiesta”. 20 Chau Jehová allcütufi ta Ezequías ca perdonafi* tati pu che.

21 Feimu pu Israel che mülelu Jerusalén mu, 7 antü ayühunquechi femingün tati Fiesta ti Fayümngenochi Cofque. Fill antü pu Leví che ca pu sacerdote püramyefingün Chau Jehová. Nehuentu dungulfingün ñi dungulhue* ta Jehová. 22 Cafei Ezequías dungufi ca yafültucufi com pu Leví che nielu quimün ñi serfiafiel ta Chau Jehová. Fei 7 antü ingün ti fiesta mu, hulingün chalintucun quiñentrür ingequelu ca mañumtufingün ta Jehová, tañi cuifiqueche ñi Chau Ngünechen.

23 Feimu com ti trahunche eluhui ñi fiestayal ca 7 antü, femngechi ayühunquechi fiestaingün cangelu 7 antü. 24 Fei Ezequías, Judá ñi lonco ülmen, elufi ti trahunche mil toro ca 7 mil ufisa. Cafei pu principe elufi ti trahunche mil toro ca 10 mil ufisa. Ca fentren sacerdote liftuumequefui. 25 Rume ayüucülefui com Judá trahunche, pu sacerdote, pu Leví che, com ti trahunche cüpalu Israel mu, pu ca cüpanche com Israel mapu mu cüpalu ca pu mülelu Judá mu. 26 Com pu che mülelu Jerusalén mu rume ayüucülerquei. Feichi ngünenielu Salomón turpu femngechi dungu rupaquelafui Jerusalén mu. Salomón fei ta David ñi fotüm, Israel ñi lonco ülmen. 27 Af meu pu sacerdote Leví tuhun-ngelu huitrapüraingün ca ngillatuñmafingün tati pu che, fei Chau Dios allcütuñmaeyu tañi dungun. Tañi llellipun engün puhui Chau Dios ñi yamfal mülehue huenu mu mülelu.

31 Fentecünulu ti fiesta, com pu Israel che mülelu fei mu amuingün fillque huaria Judá mu. Trafocafingün huitracünuelchi cura poyengequelu, apümcafingün orcon mamüll ñi poyengequeel,* teifücafingün fillque ngillatuhue ca fillque altar huall püle mülelu Judá, Benjamín, Efraín ca Manasés mapu mu. Fei com apümcafingün. Rupalu tüfa, com pu Israel che huiñotuingün tañi huaria, quisuque tañi ruca mu.

2 Fei hula Ezequías adcünufi pu sacerdote ca pu Leví che, quisuque tañi troquiñche mu. Cafei adcünufi quisuque pu sacerdote ca pu Leví che ñi cüdahual, ñi hulal lüpümngeelchi chalintucun* ca chalintucun quiñentrür ingequelu, cafei puerta püle tañi serfiafiel, mañumafiel ca püramyeafiel ta Chau Jehová. 3 Ezequías huli quiñeque tañi culliñ ñi femngeal lüpümngeelchi chalintucun pulihuen ca nagantü mu, cafei tañi femngeal lüpümngeelchi chalintucun ürcütun antü,* hue cüyen ca tati fiesta mu, chumngechi huirintuculei Chau Jehová ñi ley dungu mu.

4 Cafei feipifi tati pu che Jerusalén mu mülelu ñi eluafiel pu sacerdote ca pu Leví che chem tañi llohuafel, femngechi ñi femal tañi cüdau chumngechi feipi Chau Jehová ñi ley dungu. 5 Huercüngelu müten, pu Israel che hulingün tati hunenque fün, ti hue pulcu, aceite, miel* ca com ñi hulün ti mapu. Fentren hulingün. Hudamcaingün tañi nieel 10 troquiñ mu, fei cüpalingün 1 troquiñ. Fentren cüpalingün. 6 Cafei pu Israel che ca pu Judá che mülelu fillque huaria Judá mu ca hudamcaingün 10 troquiñ mu tañi pu huaca ca ufisa, fei cüpalingün 1 troquiñ. Cafei 10 troquiñ mu hudamcaingün fillque yamfal* chemcün* huichucünulelngelu tañi Chau Ngünechen Jehová, fei cüpalingün 1 troquiñ. Com cüpalingün ca fentren troquiñ mu trapümingün. 7 Ti 3 cüyen mu eluhuingün ñi trapümal tañi hulün, fei fentepuingün ti 7 cüyen mu. 8 Ezequías ca tañi pu principe cüpaingün ca pefingün ti trapümelchi fillem, fei püramyefingün ta Chau Jehová ca ngillatuñmafingün pu Israel che.

9 Ezequías ramtufi pu sacerdote ca pu Leví che cheu cüpai feichi fentren fillem. 10 Fei Azarías, ti loncolechi sacerdote mülelu Sadoc ñi ruca mu, feipi: “Pu che eluulu ñi cüpalün fillem Chau Jehová ñi ruca mu, icünuingün huedalu hula, huelu fentren sofrai. Chau Jehová fürenefi tañi pu che, feimu com tüfa sofrai”.

11 Rupalu tüfa, Ezequías feipi ñi pepicangeal cheu ñi ngülümal itrofillem* Chau Jehová ñi ruca mu. Fei pepicangei. 12 Fei engün hudamingün tañi nieel 10 troquiñ mu, fei amulei ñi cüpalün 1 feichi troquiñ,* fillem ca yamfal chemcün. Rüf piuque mu femingün. Tati Leví che Conanías elfalcünungei ñi adcünuafiel com tüfa ca tañi peñi Simeí inalei fei meu. 13 Jehiel, Azazías, Náhat, Asahel, Jerimot, Jozabad, Eliel, Ismakías, Máhat ca Benaya quelluquefingün ta Conanías ca tañi peñi Simeí. Tüfa tañi huercüel ti lonco ülmen Ezequías. Fei Azarías loncolei Chau Ngünechen ñi ruca mu. 14 Ti Leví che Coré, Imná ñi fotüm, ti cuidaquelu puerta tripahue antü püle, elfalcünungei ti chalintucun ñi hulfiel pu che quisu tañi pin mu ta Chau Dios. Cafei Coré hudamquefui chem ñi elungeel ta Chau Jehová ca tati yamfal chemcün. 15 Coré adniefi ta Edén, Miniamín, Jesúa, Semaya, Amarías ca Secanías, tüfa engün mülefui ti huaria cheu ñi mülen pu sacerdote. Fei engün manelfal chengei ca elfalcünungei ñi hudamcayal chem ñi llohuel ca eluafiel tañi pu peñi quisuque tañi troquiñche mu. Trür femngechi elungei pu huechequeche ca füchaqueche. 16 Cafei tüfa engün ca hudamcalelfingün tüfachi dungu pu che tripalu ti huirintucun pengelquelu tañi familia ñi tuhun. Tüfa pu huentru fill antü cüdaupalu Chau Jehová ñi ruca mu ca entulu chem tañi femafel tañi troquiñche. Cafei hudamcalelngei tüfachi dungu pu pichique huentru doi 3 tripantu nielu.

17 Ti huirintucun pengelquelu pu familia ñi tuhun tripai pu sacerdote ñi üi, quisuque ñi familia engün, cafei mülerquei pu Leví che nielu doi 20 tripantu, chumngechi ñi cüdauquen tañi troquiñche. 18 Ti huirintucun pengelquelu tañi familia ñi tuhun ca coneltulei tañi pu domo, fotüm, ñahue, pu pichiqueche ca com ti trahunche. Fei engün manelfal chengei, feimu mülefui ñi liftuucüleal* ñi entual tañi yamfal cüdau. 19 Ca huirintuculei Aarón ñi pu cüpanche, tüfa tati pu sacerdote mülelu lelfün cachu huall püle fillque huaria mu. Com feichi huaria mu dullingei quiñeque huentru. Elfalcünungeingün ñi eluafiel iyael pu sacerdote ca com pu che tripalu tañi üi ti huirintucun pengelquelu pu Leví che ñi tuhun.

20 Ezequías femi tüfa com Judá mapu mu. Amulei ñi femquen ti cümelu ca norngelu Jehová ñi adquiñ mu. Püntütripalai* tañi Chau Ngünechen mu. 21 Com tañi piuque mu eluhui ñi quintuafiel ta Chau Dios, femi fillque cüdau Chau Dios ñi ruca mu, cafei inafi ti ley ca ti huercün dungu. Cüme tripai com tañi femquen.

32 Ezequías deu ñi cüme entufiel tüfachi dungu, Senaquerib, Asiria ñi lonco ülmen, lefcontupafi ta Judá. Hualloñmafi* fillque huaria nielu fütra cura malal.* Raquiduamtucuniefui ñi teifücayafiel, fei tañi nüafiel.

2 Ezequías pefilu ñi cüpan Senaquerib ca tañi cüpa hueichafiel* ta Jerusalén, 3 ramtufi chem chumal tañi pu principe ca tañi pu hueichafe. Fei eluhui ñi tacuafiel tati huitrunco mülelu huecun huaria mu, fei engün quellueyu. 4 Trapümfingün fentren che, fei eluhuingün ñi tacuafiel com hufco* ca tati huitrunco rupalu feichi mapu mu. Feipingün: “Acule Asiria ñi pu lonco ülmen, ¿elupeafiyiñ mai* ñi pepayal fentren co?”.

5 Cafei rüf eluucülefui ñi huiño deumatuafiel com teifücalechi fütra cura malal, cafei huente püle deumai adquintuhue. Ca huecun mu deumai cangelu fütra cura malal. Cafei David ñi Huaria mu cüme elcünutui ti huinculcülechi mapu* ca deumai fentren hueichahue ca escudo. 6 Fei hula üitufi loncolechi hueichafe ñi loncoleal pu che mu. Trahulfi engün plaza mu ti huaria ñi conhue püle. Yafültucufi ca feipifi: 7 “Yafüluucülemün ca nehuen piuquecünuumün. Llicalayaimün ca pellquelayaimün Asiria ñi lonco ülmen tañi duam mu ca com tati fentren che tañi compañeteu. Fentrelei pu mülelu fei engün mu, huelu doi fentrelei pu mülelu iñchiñ mu. 8 Senaquerib maneluuquei pu che tañi nehuen mu, huelu taiñ Chau Ngünechen Jehová afcadinieiñmu iñchiñ. Fei quelluaiñmu ca hueichayafi taiñ pu caiñe”. Ñi feipin Ezequías, Judá ñi lonco ülmen, yafültucufi tati pu che.

9 Rupalu tüfa, Senaquerib, Asiria ñi lonco ülmen, huercüfi tañi pu cüdaufe Jerusalén mu. Feichi mu Senaquerib mülefui Lakís mu ca compañeyu tañi pu hueichafe. Fei huercüfi tañi pu cüdaufe ñi pemeafiel ta Ezequías, Judá ñi lonco ülmen, ca ñi pemeafiel com pu Judá che mülelu Jerusalén mu. Feipifalfi:

10 “Tüfa ñi feipin Senaquerib, Asiria ñi lonco ülmen: ‘Eimün, ¿inei mu maneluucüleimün tamün mülenagal Jerusalén mu petu tamün hualloñmangen? 11 Ezequías feipieimünmu: “Taiñ Chau Ngünechen Jehová montulaiñmu, Asiria ñi lonco ülmen hueulayaiñmu”, huelu ¿ngüneduamlaimün cai tamün ngünencaeteu Ezequías? Fei yeaimünmu tamün entrin ca huihun mu tamün layal. 12 ¿Ezequías no ama entufi ti yamfal mülehue* ca tamün Chau Ngünechen ñi fillque altar? ¿Ezequías no ama feipifi pu Judá che ca pu Jerusalén che “mülei tamün pochongnagal* quiñe altar mu müten ca hulal fitrun* chalintucun* fei mu”? 13 ¿Eimün quimlaimün iñche ca tañi cuifiqueche ñi femfiel com pu troquiñche caque mapu meu mülelu? Pu troquiñche feichi mapu mülelu nierquefui tañi pu dios, huelu tüfa engün ¿montulpefi mai tañi mapu iñche tañi cuhu mu? 14 Tañi cuifiqueche apümcafi feichi troquiñche, huelu ¿chuchi com tañi pu dios engün montulfi tañi pu che iñche tañi cuhu mu? Feimu tamün Dios, ¿chumngechi montulaimünmu iñche tañi cuhu mu? 15 ¡Ngelai tamün ngünencayaeteu ca hueluraquiduamelaeteu Ezequías! Feyentulayafimün. Pu troquiñche cam pu gobierno niefui tañi pu dios, huelu quiñe no rume montul-lafi tañi pu che iñche tañi cuhu mu ca tañi cuifiqueche ñi cuhu mu. ¡Doyelchi mai tamün Dios pepi montul-layaimünmu iñche tañi cuhu mu!’”.

16 Senaquerib ñi pu cüdaufe amulei ñi dunguyefiel Chau Ngünechen Jehová ca tañi cüdaufe Ezequías. 17 Cafei huirintucui carta ñi huesa dunguyeafiel ca chaftudunguafiel Jehová, Israel ñi Chau Ngünechen. Feipi: “Caquelu troquiñche ñi pu dios montul-lafi tañi pu che iñche tañi cuhu mu, ca femngechi Ezequías ñi Dios montul-layafi tañi pu che iñche tañi cuhu mu”. 18 Cafei pu judio ñi quehun dungu mu tüfachi pu huentru fentecünulai ñi nehuentu dungulelafiel pu Jerusalén che mülelu ti fütra cura malal mu. Ayüfuingün ñi llicalcayafiel, fei ñi pellqueleal engün ca ñi nürpual ti huaria. 19 Huesa dunguyefingün pu Jerusalén che ñi Dios chumngechi dunguyefi mapu mülechi troquiñche ñi pu dios, tüfa pu huentru ñi deumael quisu tañi cuhu mu. 20 Huelu ti lonco ülmen Ezequías ca Isaías llellipuingu tüfachi dungu mu ca nehuentu ngillatufingu ta Huenu Chau Dios tañi quelluaeteu. Isaías fei ta Chau Ngünechen ñi huerquen, Amoz ñi fotüm.

21 Feimu Jehová huercüi quiñe cüme püllü, fei apümcafi com pu nehuen-ngechi hueichafe ca pu loncolelu mülelu Asiria ñi lonco ülmen tañi tolto ruca mu.* Fei fente tañi illamcangen huiñotui tañi mapu mu. Fei hula conpui cheu ñi poyengequen tañi dios ca tiye mu quiñeque tañi pu fotüm langümeyu fütra cuchillo mu. 22 Femngechi Jehová montulfi ta Ezequías ca pu Jerusalén che tañi ngünenienoaeteu Senaquerib, Asiria ñi lonco ülmen, ca tañi ngünenienoaeteu com caquelu che. Fei Chau Dios com püle elueyu cüme felen. 23 Fentren che cüpalelfingün regalo ta Chau Jehová Jerusalén mu ca cüpalelfingün falinque chemcün* ta Ezequías, Judá ñi lonco ülmen. Rupalu tüfa, com pu troquiñche rume yamnieyu.

24 Feichi antü mu Ezequías cutrani ca epe lafui. Llellipufi ta Chau Jehová, fei quisu huiñoldungueyu* ca elueyu quiñe afmatun dungu. 25 Huelu Ezequías falintulafi tañi cüme femngen. Mallmahui tañi piuque, feimu Chau Dios illcui* Ezequías ñi duam mu ca illcutufi pu Judá che ca pu Jerusalén che. 26 Huelu Ezequías mallma piuquengehuelai, fei ñom piuquecünuhui. Ca femngechi femi pu Jerusalén che. Fei Ezequías ñi antü mu Chau Jehová castigalaeyu engün.

27 Ezequías nierpui itrofillem ca rume yamniengefui. Cafei deumai mülehue cheu ñi ngülümal plata, oro,* falinque cura, aceite balsamico, escudo ca com falinque chemcün. 28 Ca deumai mülehue cheu ñi ngülümal fün quetran, hue pulcu ca aceite, ca deumai fillque pieza ñi müleal itrofill culliñ ca corral ufisa* ca capüra. 29 Cafei nierpui fillque huaria ca fentren culliñ, ufisa ca capüra. Chau Dios elueyu itrofillem. 30 Ezequías tacufi cheu ñi tripan Guihon huitrunco ca hutrulfi* nagaltu, conhue antü püle, David ñi Huaria mu. Com cüme tripai ñi femün Ezequías. 31 Huelu Babilonia ñi pu principe huercüfingün tañi pu huerquen ñi ramtuafiel ta Ezequías chem pifel ti afmatun dungu ñi rupan mapu mu, fei Chau Dios quisucünueyu, femngechi ñi ngüneduamafiel ca tañi quimal com ñi mülen tañi piuque mu.

32 Caquelu dungu ñi rupan Ezequías ca chumngechi ñi piuqueyefiel* Chau Dios, mülei ti huirintucun mu nütramcalu Isaías ñi afmatun dungu ca coneltulei Israel ca Judá ñi pu Lonco Ülmen tañi Lifru mu. Isaías fei ta Chau Ngünechen ñi huerquen, Amoz ñi fotüm. 33 Af meu Ezequías lai,* fei rüngaltucungei pürachi huincul mu yengelu cheu ñi rüngaltucungeel David ñi pu fotüm. Lalu, com pu Judá che ca pu Jerusalén che pengelingün tañi yamniefiel. Cafei tañi fotüm Manasés hue lonco ülmen-ngetui.

33 Manasés 12 tripantu niefui lonco ülmen-ngerpulu, fei 55 tripantu ngüneniei Jerusalén mu.

2 Huesa femi Chau Jehová ñi adquiñ mu. Inafi tati ünufal dungu ñi femün pu ca cüpanche, feichi pu che Chau Jehová ñi huemünentufiel* pu Israel che ñi adquiñ mu. 3 Huiño deumatufi fillque ngillatuhue tañi chau Ezequías ñi teifücafiel. Deumalelfi altar tati pu Baal ca deumai fillque orcon mamüll ñi poyengequeel.* Cafei ti antü, cüyen ca pu huangülen ñi adquiñ mu pochongnagi* ca eluhui ñi poyeafiel. 4 Manasés ca deumai altar Chau Jehová ñi ruca mu. Tüfa mu Chau Jehová deu feipi: “Jerusalén mu rumel püramyengeai iñche tañi üi”. 5 Cafei ti 2 lepün mu* mülelu Chau Jehová ñi ruca, Manasés deumalelfi altar tati antü, cüyen ca pu huangülen. 6 Cafei Hinón laf mapu mu* lüpümfi* quisu tañi pu fotüm cütral mu. Coni calcu dungu ca pelontun dungu mu. Üitufi che ramtuquefilu pu la ca pu pelontuchequelu. Rumeñma huesa femi Chau Jehová ñi adquiñ mu tañi illculcayafiel.*

7 Cafei deumai ti adentun* ca tucufi Chau Dios ñi ruca mu. Feichi ruca mu Chau Ngünechen ñi feipifiel ta David ca tañi fotüm Salomón: “Tüfachi ruca ca Jerusalén mu püramyengeai tañi üi rumel meu. Dullifiñ tüfachi mülehue com Israel ñi troquiñche mu. 8 Iñche feipicünufiñ pu Israel che ñi cuifiqueche tañi eluafiel mapu, feimu entulayafiñ pu Israel che feichi mapu mu. Huelu tüfa engün mülei ñi cüme inayal com tañi huercüfiel, com ñi feipin Moisés ñi ley, iñche tañi feipin ca ti ley dungu tamün feipifiel Moisés”. 9 Manasés amulei ñi hueluraquiduamelafiel pu Judá che ca pu Jerusalén che ñi doi huesaque dungu femal pu troquiñche mu. Chau Jehová deu apümcafui feichi pu troquiñche pu Israel che ñi adquiñ mu.

10 Jehová dunguquefui ta Manasés ca tañi pu che, huelu tüfa engün inalai ñi feipin. 11 Feimu Chau Jehová tañi pin mu quehuapaeyu engün pu loncolechi hueichafe* cüdahuelfilu Asiria ñi lonco ülmen. Fei nülcühue mu* nüfingün ta Manasés, trarifingün 2 cobre cadena mu ca yefingün Babilonia mu. 12 Rume cutrancaumequelu, llellipufi tañi Chau Ngünechen Jehová, fei rume illamcahui Chau Dios ñi adquiñ mu, tañi cuifiqueche ñi Chau Ngünechen. 13 Amulei ñi llellipuniefiel, fei Chau Dios cutranpiuqueyeyu tañi ngillatun mu. Allcütufi tañi ngillatun ca huiñoleltufi ñi ngünenieal Jerusalén mu. Fei Manasés quimürpui Jehová rüf Chau Ngünechen ngei.

14 Rupalu tüfa, Manasés deumai quiñe fütra cura malal* huecuntu David ñi Huaria mu, Guihon ñi conhue antü püle laf mapu mu. Rume alüpürai ti fütra cura malal ca puhui ti Challhua Conhue püle. Tiye mu ti fütra cura malal hualloñmafi* ti huaria, fei puhui Ofel mu. Cafei üitufi loncolechi hueichafe com huaria nielu fütra cura malal Judá mu. 15 Cafei entufi pu ca cüpanche ñi pu dios ca ti adentun mülelu Chau Jehová ñi ruca mu. Ca femngechi entufi com altar deumangelu mahuida mu, cheu ñi mülen Chau Jehová ñi ruca ca Jerusalén mu. Huercüi ñi ütrüfentungeal huecun huaria mu. 16 Cafei cüme elcünutufi Chau Jehová ñi altar. Tüfa mu eluhui ñi hulal chalintucun* quiñentrür ingequelu ca chalintucun ñi mañumafiel Chau Dios. Fei Manasés feipifi pu Judá che ñi serfiafiel ta Jehová, Israel ñi Chau Ngünechen. 17 Pu che elufingün chalintucun tañi Chau Ngünechen Jehová müten, huelu petu femquefuingün fillque ngillatuhue mu.

18 Caquelu dungu ñi rupan Manasés, tañi llellipufiel Chau Dios ca chem tañi feipieteu pu huentru pequelu afmatun dungu ca dungulu Jehová tañi üi mu, Israel ñi Chau Ngünechen, com huirintuculei ti lifru mu nütramcalu ñi rupan Israel ñi pu lonco ülmen. 19 Cafei tañi llellipun ca chumngechi elungei tañi ngillatuel, com tañi culpan* ca tañi feyentunon, tati mülehue cheu ñi deuman fillque ngillatuhue, orcon mamüll ñi poyengequeel* ca fillque adentun petu tañi illamcaunon, com huirintucuingün tañi pu huentru pequelu afmatun dungu. 20 Fei hula Manasés lai* ca rüngaltucungei pülle tañi ruca mu. Ca tañi fotüm Amón hue lonco ülmen-ngetui.

21 Amón 22 tripantu niefui lonco ülmen-ngerpulu ca 2 tripantu ngüneniei Jerusalén mu. 22 Fei huesa femi Chau Jehová ñi adquiñ mu, chumngechi femi tañi chau Manasés. Amón chalintuculelquefi com ti adentun ñi deumael tañi chau Manasés ca poyequefi. 23 Huelu illamcaulai Chau Jehová ñi adquiñ mu, chumngechi femi tañi chau Manasés, huelu mai Amón amulei tañi doi culpan. 24 Af meu, tañi pu cüdaufe quiñehuingün ñi caiñetuaeteu ca langümeyu quisu tañi ruca mu. 25 Huelu pu che mülelu feichi mapu mu langümfi com pu quiñeulu ca caiñetufilu ti lonco ülmen Amón, fei üitufingün tañi fotüm Josías ñi hue lonco ülmen-ngeal.

34 Josías 8 tripantu niefui lonco ülmen-ngerpulu ca 31 tripantu ngüneniei Jerusalén mu. 2 Cüme femi Chau Jehová ñi adquiñ mu ca inafi ñi femün tañi cuifi lacu* David. Püntütripalai* man püle ca huele püle no rume.

3 Yenielu 8 tripantu tañi ngünenieel, petu hueche huentrungefui, fei eluhui ñi quintuafiel tañi cuifi lacu David ñi Chau Ngünechen. Fei 12 tripantu yenielu eluhui ñi liftuafiel Judá ca Jerusalén. Entufi fillque ngillatuhue, pu orcon mamüll ñi poyengequeel,* fillque adentun* ca estatua pañillhuengelu.* 4 Cafei quisu tañi adquiñ mu teifücafingün Baal ñi pu altar. Josías ca teifücafi fillque altar cheu ñi lüpümngequen incienso* huente Baal ñi altar mu mülelu. Cafei teifücafi ca rüngümcafi pu orcon mamüll ñi poyengequeel,* pu adentun ca pu estatua pañillhuengelu.* Fei pachügtufi* ti trufür huente cheu ñi rüngaltucungeel pu che chalintuculelquefilu tüfachi coilaque dios. 5 Ca lüpümfi pu sacerdote ñi foro tañi altar mu engün. Femngechi liftufi Judá ca Jerusalén.

6 Cafei huall püle tati fillque huaria mülelu Manasés, Efraín, Simeón ca Neftalí ñi mapu mu, cheu tañi teifücangeel, 7 apümcafi pu altar, fei rüngümcafi pu orcon mamüll ñi poyengequeel* ca pu adentun, fei com trufürcünufi. Com Israel mapu mu teifücafi com pu altar cheu ñi lüpümngequen incienso. Fei hula huiñotui Jerusalén mu.

8 Yenielu 18 tripantu tañi ngünenieel, deu ñi liftufiel ti mapu ca Chau Dios ñi ruca,* Josías huercüfi ta Safán, Maaseya ca Joá ñi cüme elcünutuafiel tañi Chau Ngünechen Jehová ñi ruca. Safán fei ta Azalías ñi fotüm. Maaseya loncolefui huaria mu. Joa fei ta Joacaz ñi fotüm ca huirintucuquefui chem ñi rupan ti troquiñ mapu mu. 9 Fei engün pemefingün ti hunen lonco sacerdote Hilquías ca elufingün ti plata cüpalngelu Chau Dios ñi ruca mu. Pu Leví che cuidaquelu puerta llouquefui feichi plata hulquelu pu Manasés che, pu Efraín che, caquelu pu Israel che, pu Judá che, pu Benjamín che ca pu Jerusalén che. 10 Ti plata elungei pu che adniefilu ti cüdau Chau Jehová ñi ruca mu. Feichi plata mu pu cüdauquelu Chau Jehová ñi ruca mu cüme elcünutuingün ti ruca. 11 Ca elungei plata pu artesano ca pu cüdaufe ñi ngillayal cura catrücangelu ca mamüll ñi recülcünungeal, cafei viga ñi huitrañpüramngeal fütraque ruca, feichi ruca ñi huesañmacünufiel pu lonco ülmen Judá mu.

12 Pu huentru rume cüme entuingün tañi cüdau. Cafei üitungei Leví che ñi loncoleal feichi pu huentru meu, tüfa ta Jáhat ca Abdías cüpalu pu Merarí che meu, cafei Zacarías ca Mesulam cüpalu pu Cohat che meu. Com pu Leví che quim adümquefuingün musica, 13 cafei adniequefuingün pu cüdaufe nehue adümuucülenolu* ca loncolefuingün com pu che femquelu itrofill cüdau. Cafei quiñeque Leví che secretariongefui, niefuingün elfal cüdau ca cuidaquefuingün puerta.

14 Petu entungelu ti plata cüpalngelu Chau Jehová ñi ruca mu, ti sacerdote Hilquías pei ti lifru nielu Chau Jehová ñi ley, feichi lifru Moisés ñi elufiel pu Israel che. 15 Fei Hilquías feipifi ti secretario Safán: “Chau Jehová ñi ruca mu pen ti lifru nielu Moisés ñi ley”, fei Hilquías elufi ti lifru ta Safán. 16 Fei hula Safán yelelfi ti lifru tati lonco ülmen ca feipifi: “Tami pu cüdaufe com femmequei tañi elfalcünulelngen. 17 Trapümingün ti plata mülelu Chau Jehová ñi ruca mu ca elufingün pu loncolelu cüdau mu ca tati pu cüdaufe”. 18 Ti secretario Safán ca feipifi ti lonco ülmen: “Ti sacerdote Hilquías elueneu quiñe lifru”. Fei eluhui ñi papeltuafiel ti lonco ülmen ñi adquiñ mu.

19 Ti lonco ülmen allcülu müten ñi chem pin Moisés ñi ley, huichafcai* tañi tacun. 20 Feica müten ti lonco ülmen nütramcafi ta Hilquías, Ahicam, tüfa Safán ñi fotüm, Abdón, tüfa Miqueas ñi fotüm, ti secretario Safán ca Asaya, tüfa ti lonco ülmen ñi cüdaufe. Fei feipifi engün: 21 “Amumün ca ramtuafimün Chau Jehová chem ñi rupayal iñche ca chem ñi rupayal pu mülehuechi Israel ca Judá che. Ramtuafimün chem cüpa feipi ti lifru tamün peel. Taiñ pu cuifiqueche yem inalaingün Chau Jehová ñi feipin, huechunentulaingün com ñi huiriconcülen tüfachi lifru mu, feimu Chau Jehová pengelai ñi rume illculen* iñchiñ mu”.

22 Feimu Hilquías pemefi ta Huldá, tüfa Chau Ngünechen ñi huerquen domo, ca compañeyu pu che huercülu ti lonco ülmen. Huldá fei ta Salum ñi domo, tati elfalcülelu ti pieza cheu ñi guardangequen tacun. Salum ñi chau Ticvá pingei, Harhás pingei tañi lacu.* Huldá mülefui ti hue troquiñ Jerusalén huaria mu ca tiye mu nütramcalelngei. 23 Huldá feipifi engün: “Tüfa ñi feipin Jehová, Israel ñi Chau Ngünechen: ‘Feipiafimün ti huentru tamün huercüeteu iñche mu: 24 “Tüfa ñi feipin Chau Jehová: ‘Huercülelafiñ cutrancahun tüfachi mülehue ca tati pu che, com ti malisian dungu huiriconcülelu ti lifru mu tamün papeltuel Judá ñi lonco ülmen tañi adquiñ mu. 25 Eimün famentumun* ca lüpümqueimün fitrun* chalintucun* caquelu dios mu. Com tüfa femimün tamün illculcamuafiel. Feimu pengelan tañi illcun tüfachi mülehue mu ca aflayai tañi illcun’”. 26 Huelu Judá ñi lonco ülmen huercüeimünmu tamün ramtuafiel ta Chau Jehová, fei feipiafimün: “Tüfa ñi feipin Jehová, Israel ñi Chau Ngünechen: ‘Allcütulu eimi tüfachi dungu, 27 ñom piuquecünuhuimi ca illamcahuimi Chau Dios ñi adquiñ mu, allcülu eimi chem ñi rupayal tüfachi mülehue ca tañi pu che. Iñche tañi adquiñ mu illamcahuimi, huichafcaimi tami tacun ca ngümaimi, feimu iñche ca allcütueyu’ pi Chau Jehová. 28 ‘Feimu trahulayu tami cuifiqueche engün. Eimi tüngcüleaimi,* fei rüngaltucungeaimi tami rüngan mu ca pelayaimi com tati huesaque dungu ñi femafiel tüfachi mülehue ca tañi pu che’”’”.

Feimu pemefingün ti lonco ülmen ca feipifingün Huldá ñi feipin. 29 Ti lonco ülmen huercüi ñi trahulngeal com pu loncolelu Judá ca Jerusalén mu. 30 Fei hula ti lonco ülmen amui Chau Jehová ñi ruca mu ca compañeyu com pu Judá huentru, pu Jerusalén che, pu sacerdote ca pu Leví che. Tüfa ta com pu che, pu füchaqueche ca pu huechequeche. Ti lonco ülmen papeltulelfi engün com ñi feipin ti lifru huirintucunielu ti eldungu, feiti lifru pengelu Chau Jehová ñi ruca mu. 31 Ti lonco ülmen huitralehuei pu che ñi adquiñ mu ca eldungucünui* Chau Jehová ñi adquiñ mu. Feipicünui ñi inayafiel ta Chau Jehová, cafei com tañi piuque ca com tañi nehuen mu* feipicünui ñi allcütuafiel tañi huercün dungu, tañi ngülam ca tañi ley dungu, femngechi ñi huechunentuafiel com ñi feipin feichi lifru huirintucunielu ti eldungu. 32 Cafei ti lonco ülmen tañi pin mu com pu Jerusalén che ca pu Benjamín che feipicünuingün tañi inayal Chau Dios ñi ley. Fei pu Jerusalén che inafingün Chau Dios ñi eldungu, tañi cuifiqueche ñi Chau Ngünechen. 33 Fei hula com mapu ñi ngen-ngeel pu Israel che, Josías entufi com ti ünufal dungu* ca feipifi com pu Israel che ñi cüdahuelafiel tañi Chau Ngünechen Jehová. Petu mongelelu Josías, pu che famtripalai ñi inayafiel ta Chau Jehová, tañi cuifiqueche ñi Ngünechen.

35 Jerusalén mu Josías femi quiñe Pascua ñi püramyeafiel ta Chau Jehová, fei langümngei pu culliñ ñi hulal ti Pascua chalintucun* 14 antü conchi hunen cüyen mu. 2 Josías elcünufi pu sacerdote cheu ñi cüdahual, fei yafültucufi ñi huechunenturpual tañi cüdau Chau Jehová ñi ruca mu. 3 Fei hula dungufi pu Leví che, fei tüfa pu quimeltuquefilu com pu Israel che, pu lifngelu Chau Jehová ñi adquiñ mu. Feipifi: “Elcünuafimün ti Falin Caja huichucünulelngelu ta Chau Dios ti ruca mu ñi deumael ta Salomón, tüfa David ñi fotüm, Israel ñi lonco ülmen. Duamfalngehuelai tamün meñcu yenieafiel. Feula serfiafimün tamün Chau Ngünechen Jehová ca tañi pu che Israel. 4 Tamün familia ca tamün troquiñche mu adcünuhuaimün. Fei pepicahuaimün tamün cüdahual, chumngechi huirintucui David, Israel ñi lonco ülmen, ca tañi fotüm Salomón. 5 Conpumün ti yamfal mülehue mu,* huitracünuhuaimün quisuque tamün troquiñche mu, femngechi serfiafimün pu che ca femaimün ti cüdau ñi elungeel pu Leví che ñi familia. 6 Langümaimün pu culliñ ñi femngeal ti Pascua chalintucun, liftuhuaimün ca com pepicalelafimün tamün pu peñi, femngechi huechunentungeai ñi feipin Moisés Chau Jehová tañi pin mu”.

7 Josías elufi quechan culliñ com pu che trahuluucülelu ñi hulal ti Pascua chalintucun, elufi 30 mil cordero ca pichique capüra. Cafei 3 mil toro. Com tüfa ngen-ngefui ti lonco ülmen. 8 Tañi pu principe quisu tañi pin mu ca hulingün chalintucun ñi fürenengeal pu che, pu sacerdote ca pu Leví che. Hilquías, Zacarías ca Jehiel, loncolefui Chau Dios ñi ruca mu. Tüfa engün elufingün pu sacerdote 2 mil 600 culliñ ñi hulal ti Pascua chalintucun ca 300 toro. 9 Ca mülefui Conanías ca tañi pu peñi Semaya ca Netanel quiñentrür Hasabías, Jeiel ca Jozabad, tüfa loncolefui pu Leví che mu. Tüfa engün elufingün pu Leví che 5 mil culliñ ñi hulal Pascua chalintucun ca 500 toro.

10 Com pepicangei ñi femngeal ti fiesta, fei pu sacerdote mülenagingün cheu tañi müleafel ca pu Leví che mülepuingün cheu tañi müleafel quisu tañi troquiñche, chumngechi huercüi ti lonco ülmen. 11 Langümfingün pu culliñ ñi hulal ti Pascua chalintucun. Pu Leví che petu entutrülquefilu pu culliñ, pu sacerdote lloufingün ti mollfüñ tañi pachügtuafiel.* 12 Fei hula pepicaingün tati lüpümngeelchi chalintucun ñi hudamcalelafiel tati pu che, femngechi ñi chalintuculelafiel ta Chau Jehová, chumngechi huirintuculei Moisés ñi lifru. Ca femngechi femfingün pu toro. Tati pu che troquiñcünungei quisuque tañi familia mu. 13 Cütral mu afümfingün* ti Pascua chalintucun, chumngechi tañi femngequen. Cafei afümfingün tati yamfal chalintucun pichique challa, fütraque challa ca sarten mu. Fei hula matu yelelfingün tati pu che. 14 Pu Leví che pepicaingün ti Pascua iyael tañi iyal engün ca ti pu sacerdote. Pu sacerdote, tüfa ta Aarón ñi cüpanche, amulei ñi hulun lüpümngeelchi chalintucun ca yihuiñ, fei punmanagi hula. Feimu pu Leví che pepicaingün iyael tañi iyal engün ca ti pu sacerdote, tüfa ta Aarón ñi cüpanche.

15 Ca tati pu ülcantufe, tüfa ta Asaf ñi pu fotüm, mülefuingün cheu tañi müleafel, chumngechi huercüi David, Asaf, Hemán ca Jedutún. Tüfachi huentru pequefui afmatun dungu ca cüdahuelfi ti lonco ülmen. Cafei quisuque puerta püle mülefui pu huentru cuidaquelu puerta. Tañi pu peñi Leví che com pepicaleyu, feimu duamfalngelafui ñi elcünual tañi cüdau engün. 16 Feichi antü fentecünuingün ñi pepicayal com tañi feipieteu Chau Jehová ñi femngeal ti Pascua. Cafei Chau Jehová ñi altar mu hulingün tati lüpümngeelchi chalintucun, chumngechi huercüi ti lonco ülmen Josías.

17 Feichi mu pu Israel che femingün ti Pascua ca 7 antü femingün tati Fiesta ti Fayümngenochi Cofque.* 18 Mongelelu Samuel puulu feichi antü mu, turpu femngequelafui femngechi Pascua Israel mapu mu. Samuel fei ta Chau Ngünechen ñi huerquen. Cafei quiñe lonco ülmen no rume Israel mu femquelafui quiñe Pascua chumngechi femi Josías, pu sacerdote, pu Leví che, com pu Judá che, pu Israel trahulelu ca pu Jerusalén che. 19 Josías 18 tripantu yenielu tañi ngünenieel femngei tüfachi Pascua.

20 Rupalu com tüfa, Josías deu cüme elcünutufilu Chau Ngünechen ñi ruca,* Egipto ñi lonco ülmen Nekó pingelu amui Carquemis huaria mu tañi quehuayal, inaltu Éufrates leufü mu. Fei Josías tripai ñi quehuayafiel ta Nekó. 21 Feimu Nekó huercüleyu huerquen ca feipieyu: “Judá ñi lonco ülmen, ¡eimi chumconpalaimi!* Fachantü cüpalan tayu quehuayal, quehuayafiñ ca troquiñche. Cafei matuquelnge pieneu Chau Ngünechen. Tami cümelcaleal, chaftulayafimi ta Chau Ngünechen, fei afcadinieneu. Femülmi, Chau Dios huesalcayaimu”. 22 Huelu Josías pilai ñi huitrautual, doi mai tucui ca tacun ñi quimngenoal ca tañi hueichayafiel.* Allcütulafi Nekó tañi feipin Chau Ngünechen mu cüpalu. Fei amui ñi quehuayafiel Meguidó laf mapu mu.*

23 Pu adümquefilu arco ütrüftufingün flecha ti lonco ülmen Josías, fei Josías feipifi tañi pu cüdaufe: “Entumuchi fau, huesa allfülen”. 24 Feimu tañi pu cüdaufe entufingün tañi carretela mu,* fei püramfingün tañi cangelu hueichan carretela ca cüpalfingün Jerusalén mu. Femngechi lai ca rüngaltucungei tañi pu cuifiqueche ñi rüngan mu. Com pu Judá che ca com pu Jerusalén che ngümayefingün ta Josías. 25 Jeremías entui quiñe ülcantun tañi ngümayeafiel ta Josías. Ca fantepu mu com pu huentru ca domo ülcantuquelu entuqueingün hueñancün ül, fei amulei ñi ülcantuel Josías mu. Feipicünungei ñi entual tüfachi fillque ül Israel mu ca huiriconcülei ti lifru mu nielu hueñancün ül.

26 Caquelu dungu ñi rupan Josías, chumngechi piuqueyefi* Chau Dios, chumngechi inafi chem ñi huiriconcülen Chau Jehová ñi ley mu 27 ca tañi femün, com huirintuculei Israel ca Judá ñi pu Lonco Ülmen tañi Lifru mu.

36 Pu che mülelu feichi mapu mu lonco ülmencünufi ta Jehoacaz Jerusalén mu. Femngechi ngünenietui, ngüneniehuenolu tañi chau. Jehoacaz fei ta Josías ñi fotüm. 2 Jehoacaz 23 tripantu niefui lonco ülmen-ngerpulu ca 3 cüyen ngüneniei Jerusalén mu. 3 Huelu Egipto ñi lonco ülmen entufi tañi ngüneniehuenoal Jerusalén mu ca feipifi ti troquiñche ñi eluaeteu 3 mil 420 kilo* plata ca 34 kilo* oro.* 4 Cafei Egipto ñi lonco ülmen elufi ta Eliaquim, Jehoacaz ñi peñi, tañi ngünenieal Judá ca Jerusalén mu. Cafei ca üi tuculelfi, Jehoiaquim pingetui. Huelu Nekó yetufi tañi peñi Jehoacaz Egipto mapu mu.

5 Jehoiaquim 25 tripantu niefui lonco ülmen-ngerpulu, fei 11 tripantu ngüneniei Jerusalén mu. Huesa femquefui tañi Chau Ngünechen Jehová ñi adquiñ mu. 6 Fei Nabucodonosor, Babilonia ñi lonco ülmen, trarimefi ta Jehoiaquim 2 cobre cadena mu ñi yeafiel Babilonia mu. 7 Nabucodonosor yetufi Babilonia mu quiñeque chemcün* mülelu Chau Jehová ñi ruca, fei elcünufi tañi ülmen ruca Babilonia mu mülelu. 8 Caquelu dungu ñi rupan Jehoiaquim, tati üdefalchi dungu tañi femün ca com huesaque dungu ñi quimngeel quisu mu, huirintuculei Israel ca Judá ñi pu Lonco Ülmen tañi Lifru mu. Ca tañi fotüm Joaquín hue lonco ülmen-ngerpui.

9 Joaquín 18 tripantu niefui lonco ülmen-ngerpulu, fei 3 cüyen ca 10 antü ngüneniefui Jerusalén mu. Huesa femi Chau Jehová ñi adquiñ mu. 10 Ellaconlu tripantu,* ti lonco ülmen Nabucodonosor huercüi ñi cüpalngeal ta Joaquín Babilonia mu ca tañi cüpalngeal falinque chemcün mülelu Chau Jehová ñi ruca mu. Cafei lonco ülmencünufi Joaquín ñi malle,* Sedequías pingelu, fei ngünenierpui Judá ca Jerusalén mu.

11 Sedequías 21 tripantu niefui lonco ülmen-ngerpulu, fei 11 tripantu ngüneniei Jerusalén mu. 12 Huesa femquefui tañi Chau Ngünechen Jehová ñi adquiñ mu. Chau Ngünechen ñi huerquen Jeremías pingelu ngülamtufi ta Sedequías Chau Jehová tañi pin mu, huelu tüfa illamcaulai. 13 Ti lonco ülmen Nabucodonosor feipicünufi ta Sedequías ñi eldungucünual Chau Dios tañi üi mu, huelu Sedequías chaftufi ta Nabucodonosor. Trencül piuquengefui ca yafü piuquengefui. Pilai ñi huiñotual Jehová mu, Israel ñi Chau Ngünechen. 14 Com pu loncolechi sacerdote ca tati pu che püntütripaingün* Chau Dios mu. Femingün com ti ünufal dungu ñi femün pu ca cüpanche. Chau Jehová liftucünufilu rume tañi ruca Jerusalén mu, huelu tüfa engün podümcafingün feichi ruca.

15 Chau Jehová, tañi cuifiqueche ñi Ngünechen, amulei ñi huercülelfiel tañi pu huerquen tañi ngülamtuafiel. Chau Dios cutranpiuqueyefi tañi pu che ca ayülafui ñi apümcangeal tañi ruca, feimu fentren rupa ngülamtufi engün. 16 Huelu quisu engün ayentuniefi Chau Ngünechen ñi pu huerquen. Quiñepülecünufingün tañi feipin ca ayentuñmafingün tañi pu huerquen. Huelu puhui chi antü, fei Chau Jehová rume illcutufi* pu che, fei pepi quellufalngelai engün.

17 Feimu Chau Ngünechen huercüfi pu Caldea che ñi lonco ülmen tañi caiñetuafiel engün. Tüfa fütra cuchillo mu langümfi tañi pu huechequeche ti yamfal mülehue mu.* Cutranpiuqueyelafi pu huechequeche, pu üllchaque domo,* pu füchaqueche ca pu nehuen-ngenolu. Chau Dios com hultucufi tüfachi lonco ülmen ñi cuhu mu. 18 Cafei yetufi Babilonia mu com tati fütraque chemcün ca pichique chemcün mülelu Chau Ngünechen ñi ruca mu, tati falinque fillem mülelu Chau Jehová ñi ruca mu ca tati lonco ülmen ca tañi pu principe ñi falinque fillem. 19 Lüpümfi Chau Ngünechen ñi ruca, teifücafi Jerusalén ñi fütra cura malal,* cütraltufi tañi nehuen-ngechi adquintuhue ca apümcafi com tati falinque fillem. 20 Presuyefi Babilonia mu com pu montulu ñi layal fütra cuchillo mu. Tüfa engün cüdahuelfi ti lonco ülmen ca tañi pu yall.* Femngechi felefui puulu hula ñi ngünenieal Persia. 21 Tüfachi dungu rupai ñi femtripayal Chau Jehová ñi dungu feipicünulu Jeremías. Ti mapu elungelafui ñi ürcütual fentren tripantu mu, feimu huellilehuetui femtripalu hula feichi tripantu ñi niehuenon ürcütun antü.* Petu huellilefulu ti mapu ürcütui, femtripalu hula 70 tripantu.

22 Ciro, Persia ñi lonco ülmen, yeniefui 1 tripantu tañi ngünenieel. Feichi mu Jehová adniefi Ciro, Persia ñi lonco ülmen, ñi entual quiñe huercün dungu com tañi ngünenieel mu, femngechi ñi femtripayal Chau Jehová ñi dungu feipicünulu Jeremías. Ca huirintucucünufi ti huercün dungu. Feipilei: 23 “Tüfa ñi feipin Ciro, Persia ñi lonco ülmen: ‘Jehová, ti Fütra Huenu Chau, elueneu com troquiñche mapu mu ca elfalcünueneu ñi deumalelafiel quiñe ruca Jerusalén mu, Judá mapu meu mülelu. Eimün mu, ¿inei coneltulei Chau Dios tañi troquiñche mu? Chau Jehová afcadinieaimünmu ca amuaimün tiye mu’”.