-
¿Com pu cristiano rüf cristiano ngeingün?Ti Huerquen 2012 | marzo 1
-
-
¿Com pu cristiano rüf cristiano ngeingün?
¿QUIMNIEFIMI tunten cristiano ñi mülen com huall Mapu mu? Quiñe lifru feipi 2010 tripantu mülerquei 2.300 millones de cristianos. Huichuqueleingün 41.000 religiones mu. Quisuque niei ñi feyentun engün (Atlas of Global Christianity). Caque religion mülelu am, caque quiñeque nielu tañi feyentun, feimu cüme duamcülequelaingün. Ramtuhuafuingün chi: “¿Rüf cristiano ngeingün com engün?”.
Raquiduamnge quiñe pengelün dungu. Cüpa conpulmi ca mapu mu, ¿chumngechi pengelafuimi cheu tami tuhun? Re tami feipin mu no. Quiñe pasaporte mu pengelaimi cheu tami tuhun. Ca femngechi tami cristiano ngen, falilai tami feipial “iñche cristiano ngen” pial müten. Tami femün mu quimfalngepe tami cristiano ngen. ¿Chumngechi quimngeafuimi?
Rupalu 10 tripantu ñi lan ta Jesús, cristiano pingetui tañi pu inanieteu. Biblia feipi Antioquía meu hunelu mu cristiano pingei tati pu discipulo (Hechos 11:26). Feimu ti pu rüf cristiano inaniequefi ta Jesús. Huelu, ¿chumquei pu inaniequefilu ta Cristo? Quiñe lifru feipi pu inaniequefilu ta Cristo mülei tañi inayafiel com tañi femün mu tunte puulu ñi mongen. Feimu pu rüf cristiano inaniequefi com ñi quimeltuel ta Jesús ca tañi huercün dungu, quisu am elcünulu ti cristianismo.
¿Mülepei mai femngechi cristiano fachantü? ¿Chem pi Jesús ñi quimngeal engün? Cüpa quimülmi ñi chem pilen ta Biblia, yafültucuhuayiñ tami papeltual com caquelu troquiñ. Fei quimaimi ñi feipin Jesús chumngechi ñi quimfalngeal pu rüf cristiano. Peafiyiñ chumngechi pu hunenque cristiano pengeli ñi rüf cristiano ngen engün. Ca peafiyiñ inei am rüf cristiano ngei fachantü.
-
-
Inaniefingün Jesús tañi feipinTi Huerquen 2012 | marzo 1
-
-
Inaniefingün Jesús tañi feipin
‘Eimün ta inafilmün iñche ñi dungu, rüf dungu meu eimün iñche ñi pu discipulongeimün. Quimafimün tati rüf dungu, fei ti rüfngechi dungu lifrecünutuaimünmeu’ (JUAN 8:31, 32).
¿Chem ñi feipin Jesús? Jesús feipi tañi inangeal quisu ñi dungu, fei tüfa com tañi quimeltuel. Jesús mu tripalai ñi quimeltun, doi mai quisu feipi: “Tañi Chau mai tañi huercüeteu, fei ñi dungu ta dunguquen, chumngechi ñi feipial ca ñi quimeltual” (Juan 12:49). Quiñe rupa, Jesús feipifi tañi Chau Jehová: “Eimi tami dungun ta feingechi dungu”. Feimu fentren rupa entui ñi feipin Chau Dios ñi huirintucun mu (Juan 17:17; Mateo 4:4, 7, 10). Feimu pu rüfngechi cristiano, ¿chumngechi inayafui Jesús tañi feipin? Mülei ñi maneluhual Chau Dios mu ñi cüpan tati Biblia ca inayafiel tañi mongen mu com tañi feipin.
Hunenque cristiano inafingün Jesús ñi feipin. Apostol Pablo rume falintuquefi Chau Dios tañi dungu. Quisu feipi: “Com tati huiriconcülechi dungu ti Huirin Chillca meu huiringei Ngünechen tañi adcünuel ca ñi piel meu, feimeu rume cümei” (2 Timoteo 3:16). Tati pu quimeltuquelu trahunche mu mülei ñi quimeltual ñi chem pilen tati Biblia müten (Tito 1:7, 9). Ca femngechi Pablo ngülamtufi tati pu cristiano: ‘Cuñiutuucülemün ca eluuquilmün tamün ngünencayaeteu tüfei engün tati ayüquelu tamün quimeltuaeteu ti falinochi dungu ca ti nütramcaqueelchi coila ngünen dungu’ (Colosenses 2:8).
Famülque mu, ¿inei am yamniequefi ti Biblia? Quiñe lifru ñi huirintuculen tañi feyentun Iglesia Catolica feipilei: “Com tañi quimeltuqeel Iglesia Catolica tripaquelai Biblia meu. Tañi feipin tati Biblia ca cuifique huimtun mülei ñi mür inaniengeal” (Catecismo de la Iglesia Católica). Quiñe revista mu quiñe religiosa domo feipi: “Fütra cuifi huirintucungei ta Biblia. Jesús ñi quimeltun rume cuifingei. ¿Chumngelu am inayafuiñ iñchiñ?”.
Quiñe enciclopedia feipi: “Pu Dunguquelu Ineingen Jehová entuquei ñi quimeltun Biblia mu müten. Inaniequeingün chem pilen ta Biblia tañi mongen mu” (New Catholic Encyclopedia). Quiñechi, quiñe domo Dunguquelu Ineingen Jehová quimeltucheyahui. Amui quiñe huentru ñi ruca mu. Petu chalifilu ti huentru, feipirumeyu: “Miyahul-lu am Biblia tami cuhu mu, feimu quimnien tami testigo ngen”.
-
-
Coneltulelaingün tüfachi Mapu meuTi Huerquen 2012 | marzo 1
-
-
Coneltulelaingün tüfachi Mapu meu
“Ti feyentulenochi pu che üdequeyu engün, fei quisu engün am coneltulenolu tüfachi mapu meu” (JUAN 17:14).
¿Chem ñi feipin Jesús? Jesús coneltuquelafui pu che mülelu tüfachi Mapu meu, feimu coneltuquelai politico dungu mu ca quehuan dungu mu. Feimu Jesús feipi: “Iñche ñi lonco ülmen-ngen tuulai tüfachi mapu meu. Felefule, iñche nieafun che tañi incayaeteu iñche tañi hultucungenoafel ti pu judio meu. Huelu iñche ñi lonco ülmen-ngemum tuulai tüfachi mapu meu” (Juan 18:36). Jesús ca feipifi tañi pu discipulo, ‘femlayaimün chem no rume ñi ayüquenoel ta Chau Dios’ (Mateo 20:25-27).
Hunenque cristiano coneltulelafui tüfachi Mapu mu. Quiñe escritor feipi: “Pu hunenque cristiano amulaingün aucan mu chem dungu rume rupayafui, üdengefule rume ca presuntucungele, ca langümngefule engün rume”. Tati pu cristiano eluucülei tañi cutrancahual, huelu ñi amunoal tañi aucameal. Ca femngechi hunenque cristiano yeniequei tañi mongen chem pilen ta Biblia, feimu trürlai caquelu pu che mu. Pedro feipifi pu cristiano: ‘Eimün am deu elcünufilu tati pu che ñi huesaque huimtun, feimeu quisu engün huesa duamquei ca huesa dunguyequeimünmeu ta eimün’ (1 Pedro 4:4). Quiñe historiador feipi quiñeque cristiano ngenolu huesa mongen niequefuingün, feimu ayüquelai pu cristiano ñi inayafiel ñi feipin Biblia.
Famülque mu, ¿inei coneltulelai tüfachi Mapu mu? Quiñe enciclopedia catolica feipi: “Pu amunolu aucan mu huelulcaucüleingün” feipiquei chi lifru (New Catholic Encyclopedia). Quiñe revista feipi quiñe fütra langümcahun rupai Ruanda pingechi mapu mu. Com pu iglesia coneltuleingün. Pu Dunguquelu Ineingen Jehová müten conlaingün.
Quiñe profesor feipi fillque huesaque dungu ñi femün pu nazi, “inei rume catrütulaeyu engün” feipi. Rupachi tripantu mu, doi quintui informacion. Fei quimürpui pu Dunguquelu Ineingen Jehová rume cutrancaeyu pu nazi, huelu elcünulai ñi feyentun engün.
Pu cristiano, ¿chumngechi yeniequei tañi mongen engün? Quiñe revista catolica feipi: “Fentren che catolica ngeafui rume, quiñeucülequelaingün ñi feyentun iglesia mu, feimu quiñentrür mülequeingün petu ñi nieunon” (U.S. Catholic). Quiñe clerigo feipi rangiñ che trür mülequei petu ñi nieunon. Huelu quiñe enciclopedia feipi pu Dunguquelu Ineingen Jehová femqueingün ñi chem pin ta Biblia curehuen dungu mu ca cudumuhun dungu mu.
-
-
Hueluconque poyeuqueingünTi Huerquen 2012 | marzo 1
-
-
Hueluconque poyeuqueingün
“Feimeu eluhuayiñ ta tüfachi hue huercün dungu: Tamün hueluconque piuqueyehual chumngechi ta iñche piuqueyehuiyiñ ta eimün. Femngechi felei tamün hueluconquechi piuqueyehual. Fei hueluconquechi piuqueyehulmün, com mapu meu mülechi pu che quimaingün iñche tañi discipulongen ta eimün” (JUAN 13:34, 35).
¿Chem ñi feipin Jesús? Jesús rume piuqueyefi tañi pu discipulo, feimu feipifi ñi ca femngechi piuqueyehual engün. ¿Chumngechi pengeli Jesús ñi piuqueyehun? Jesús inayentulafi ñi raquiduamqueel caquelu che. Jesús dullintuchequelai, doi mai piuqueyefi itrofill che (Juan 4:7-10). Feimu huli ñi tiempo ca ñi nehuen ñi quelluafiel caquelu che (Marcos 6:30-34). Ca femngechi Jesús huli tañi mongen com pu che mu, femngechi doi fütra pengeli ñi piuqueyechen. Jesús feipi: “Iñche tati cüme camañquefilu ti ufisa. Tati camañquefilu ti ufisa hulquei ñi mongen cütu ñi pu ufisa meu” (Juan 10:11).
Pu hunenque cristiano pengeli ñi piuqueyehun. Quisu engün “peñi”, “lamngen” piuquefuingün hueluconquechi (Filemón 1, 2). Trahunche mu cüme lloungequei tati pu che chem tuhun-ngele rume. Quisu engün raquiduamquefuingün “ngelai ta caquerume che tunte judiongeai rume cam judio tuhun-ngenolu rume, ca feichi Ñidol Jesús müten tati Ñidolngelu ta itrocom tüfachi pu che meu” (Romanos 10:11, 12). 33 tripantu mu aflu ti Pentecostés, pu discipulo ‘fendei ñi nieelchi chemcün ca com ñi nieel engün, feimeu hudamfingün ñi plata fei ñi püneafiel chem ñi duamtuel meu caque quiñeque engün’. Pu hue fautizaulu fei ñi mülenagal feichi huaria mu, femngechi ñi allcütunieafiel engün pu apostol ñi quimeltuqueel. ¿Chumngelu femingün tüfa? Tañi hueluconque poyeuquen engün (Hechos 2:41-45). Quiñe historiador cuifi mu feipi com pu che quimniefui ti pu rüf cristiano ñi hueluconque poyeuquen engün, eluucülefuingün ñi hulal tañi mongen engün tañi pu peñi mu ca tañi pu lamngen mu.
Famülque mu, ¿inei engün am pengeleluuquei rüfngechi piuqueyehun? Quiñe libro de historia feipi tati pu che ‘iñche cristiano’ piquelu, hueluconque quehuatuqueingün. Hueluconque rume huesalcauqueingün, huelu cristiano ngenochi pu che müte femquelaeyu engün. Estados Unidos mapu mu nentungei quiñe quimeltun, feita pengeli fentrenque che cristiana pingelu illamcaquefingün caque tuhun-ngechi che. Fentrenque che pu cristiano troquiucülelu quiñeucülelaingün pu che caque pais mu tuulu ca femngechi religion nielu, feimu duamtuuquelaingün ca quelluuquelaingün.
2004 mu Estados Unidos mapu mu, 4 fütra cürüftucu mahun rupai. Pichi rupalu, tati adniequelu ñi quellucheal ngüneduami chumngechi ñi pünengequen ti plata ca tati fentrenque chemcün. Fei quimürpui tati pu Dunguquelu Ineingen Jehová ñi doi pepicaucülen tañi quelluafiel tati pu duamnielu quellu. Feimu eluhui ñi eluafiel engün com chem ñi duamnien engün. 1997 tripantu mu, quiñeque Dunguquelu Ineingen Jehová amuingün República Democrática del Congo pingechi mapu mu. Yeingün lahuen, iyael ca ropa ñi quelluafiel tañi pu peñi ca lamngen ca caquelu che duamnielu quellu. Com tañi yeel engün rume fentren plata fali.
-
-
Quimeltuqueingün Dios tañi üiTi Huerquen 2012 | marzo 1
-
-
Quimeltuqueingün Dios tañi üi
“Quimeltulelfiñ engün tami üi. Ca fentecünulayan” (JUAN 17:6, 26, TNM).
¿Chem ñi feipin Jesús? Jesús üituñmafi Dios tañi üi tañi amuldungun mu, femngechi quimeltufi pu che inei pingen ta Dios. Papeltufiel mu ti Huirintucun, ca femngechi üituquepelafi ta Chau Dios (Lucas 4:16-21). Jesús ca quimeltufi tañi pu inanieteu chumngechi ñi ngillatual, “yamniengepe tami cüme üi” ñi pial engün (Lucas 11:2).
Hunenque cristiano üituquefingün Dios tañi üi. Apostol Pedro feipi Chau Dios dullifi quiñe troquiñche fei ñi üi tañi yenieal (Hechos 15:14, TNM). Pu apostol ca caquelu discipulo amuldunguquefuingün com pu che maneluulu Chau Jehová ñi üi mu montuaingün (Hechos 2:21; Romanos 10:13). Fei engün ca huirintucuquefuingün Chau Dios ñi üi ti Hebreo Huirintucun mu. ¿Chumngelu feipiafuiñ? Quiñe cuifi lifru mu feipi pu caiñetuquefilu pu rüf cristiano lüpümüñmafi ñi lifru. Lüpümfingün ti lifru Mateo, Marcos, Lucas ca Juan, fei ñi niefel rume Dios tañi üi.
Famülque mu, ¿inei engün am üituquefi Dios ñi üi? Quiñe rulpadungun Biblia mu feipi: “Quiñelei müten Dios, feimu cümelai ñi üitungeal ta Dios. Pu judio üituhuelafingün ta Dios petu ñi choyünon ta Jesús”. Femngechi entuñmangei ñi üi ta Dios tüfachi Biblia mu, “Señor” pifingün. Ca femngechi ti Vaticano feipifi pu obispo ñi ülcantun mu ca llellipun mu ñi üitunoafiel ta Dios.a
¿Inei engün am üituquei ca quimeltuquei Dios tañi üi? Raquiduamnge chem dungu ñi rupan quiñe hueche huentru. Mülei ti pais mu Kirguistán pingelu. Petu pichicalu, pei quiñe pelicula. Fei mu tripai Chau Dios tañi üi, Jehová pingei. Turpu allcütuhuelafi feichi üi. 10 tripantu rupalu, amui ñi mülepual Estados Unidos pingechi mapu mu. Quiñe antü, epu Dunguquelu Ineingen Jehová amui tañi ruca mu. Feimu pengelelngei Biblia mu Chau Dios ñi üi, Jehová pingei. Tüfachi huentru rume ayühui tañi pengelngen quiñe religion ñi üitufiel ta Chau Dios quisu tañi üi. Quiñe diccionario feipi Jehová fei ta rüfngechi Dios, fei müten poyequeyu pu Dunguquelu Ineingen Jehová.
[Quimngeal dungu]
a Chau Dios tañi üi ca femngechi mapudungun mu “Jehová” pingei.
-
-
Amuldunguqueingün ti cümeque dungu Dios mu tuuluTi Huerquen 2012 | marzo 1
-
-
Amuldunguqueingün ti cümeque dungu Dios mu tuulu
“Tüfachi cümeque dungu ñi Ngünenien mu, quimelngeai ta com Mapu meu, femngechi com troquiñque mapu ñi quimael engün; fei hula acuai ñi afael ta antü” (MATEO 24:14, TNM).
¿Chem ñi feipin Jesús? Biblia feipi Jesús rupai “rume fentren huaria püle ca lof mapu püle, huepiyeniei ca quimeltuniei Ngünechen ñi lonco ülmen-ngen” (Lucas 8:1). Jesús ca feipi: “Iñche mülei tañi quimelafiel Ngünechen ñi cüme dungu tati caquelu huaria meu cafei, ñi femngechi femal am huercüngelu ta iñche” (Lucas 4:43). Hune, Jesús huercüfi tañi pu discipulo ñi amuldungual püllelechi lof mu. Rupachi antü mu ca feipifi: ‘Nütramcayaimün ta iñche mu tuntepuhun ta mapu’ (Hechos 1:8; Lucas 10:1).
Hunenque cristiano amuldunguquefuingün ti cümeque dungu. Pu discipulo amufemingün tañi amuldungual. Biblia feipi: ‘Fill antü quimeltuingün ti cüme dungu ñi cüpalün ta Jesús ti Cristo, tati ngillatuhue ruca meu ca ti pu che ñi ruca meu’ (Hechos 5:42). Quiñeque müten amuldunguquelafui. Doi mai com ti troquiñche amuldunguquefuingün. Quiñe historiador feipi quiñe huentru Celso pingelu ayetuquefui pu hunenque cristiano. Fei engün füuquefuingün, deumaquefuingün zapato, nehue quim papeltuquelafuingün. Huelu amuldunguquefuingün, feimu ayetungequefuingün. Ca femngechi quiñe huentru Jean Bernardi pingelu, feipi: “Pu cristiano amuldunguqueingün com püle. Amuldunguqueingün rüpü mu, huaria mu, plaza mu ca ruca mu. Ñi allcütungen engün cam ñi allcütungenon mu rume, amuldungulequeingün müten”.
Famülque mu, ¿inei engün am amuldunguquei ti cümeque dungu? Quiñe sacerdote anglicano feipi: “Iglesia quimeltuquelai ca amuldunguquelai rume Chau Dios tañi dungu, feimu tati pu che duamhuelafingün Dios tañi quimeltun”. Quiñe huentru José Luis Pérez Guadalupe pingelu, feipi: “Pu Dunguquelu Ineingen Jehová fill antü amuldunguqueingün fill ruca püle. Huelu evangelico, adventista, caquelu religion femquelaingün”.
Quiñe chillca feipi: “Allcüfiliyiñ ñi üi tati pu Dunguquelu Ineingen Jehová, raquiduamfemiyiñ ñi amuldunguquen Biblia mu fill ruca püle. Tati pu Dunguquelu Ineingen Jehová rume falintuqueingün ñi amuldunguquen engün”.
[Huichulechi dungu]
¿Deu quimürpuimi inei am pu rüfngechi cristiano?
Tami chillcatufiel Biblia, ¿inei engün am pu rüfngechi cristiano piafuimi? Fentren religion feipiqueingün “iñchiñ ta rüfngechi cristiano”. Huelu Jesús feipi: “Com tañi feipiqueteu: ‘Ñidol, Ñidol’, conpulayai engün ta Ngünechen tañi ülmen mülehue meu. Tati femquelu mai iñche ñi Chau huenu mapu mülelu ñi ayüqueelchi dungu, conpuai tüfei meu” (Mateo 7:21). Quimfilmi ti rüfngechi pu cristiano ca compañfilmi engün, nieaimi rumel mongen Chau Dios ñi Gobierno mu. Doi ayülmi quimal tañi femal ta Chau Dios ñi Gobierno, ramtuafuimi tati pu Dunguquelu Ineingen Jehová (Lucas 4:43).
-