Phisqïri: Mariax Diosan Taykapawa
¿Kunjamatsa uka kʼari yatichäwix uñstäna? “Diosar jan yupaychirinakax cristianismo sat yupaychäwir mantxapxäna ukkhaw Diosan taykapar yupaychañax nayrar sartäna. [...] Waranq waranq maranakaw ‘jachʼa dios taykaru’ ukat ‘alaxpachankir virgenar’ yupaychapxatap laykuw [cristianismo sat yupaychäwir mantir jaqinakan] amuyunakap mayjtʼxäna.” (The New Encyclopædia Britannica, 1988.)
¿Bibliax kamsisa? “Jichhax usür jaqiptätawa, ukatsti mä yuqall waw wawachasïta; juparusti Jesús sasaw sutichäta. Jupasti jachʼäniwa, ukhamarak: ‘Alaxpach Diosan Wawapaw’ satarakïniwa. [...] Ukatwa naskan uka wawax Diosatak yaqhachatäni, ukatsti ‘Diosan Wawapa’ satarakïniwa.” (Altʼat letranakampi qillqatäki uka arunakaxa aka revista qillqtʼirinakankiwa; Lucas 1:31-35.)
Kunjamtï uka qillqatax siskixa, Mariax janiw Diosan taykapäkänti, jan ukasti, Diosan Yuqapan taykapänwa. Alaxpachas Diosarux janiw apxasiñ puedkiti sasaw Bibliax saraki; ukhamasti, ¿kunjamatsa Diosax Marian purakapankasapänsti? (1 Reyes 8:27.) Ukhamarusa, jupax janipuniw nayax Diosan taykapätwa sasax siskänti. Ukhamasti, ¿kunatsa Mariatxa pantjat amuyunakax utjpacha? Trinidad sat yatichäwi utjatap layku. 431 marana, Concilio de Éfeso sat tantachäwinwa “Diosan Taykapa”, jan ukax Theotokos (griego arunxa, “Diosar yuriri” sañ muni) sasin sutichapxäna ukhaw Mariar yupaychañ qalltasïna. Chiqansa Éfeso markanwa, kawkhantï uka tantachäwix apaskäna ukanwa, nayra tiemponakatpacha Ártemis sat kʼari diosar yupaychapxirïtayna.
Jichhürunakanxa kunaymanitwa Mariar yupaychasi, ukanakat maynïrix procesionan santopar kallnaqañawa. Uka costumbrenakax Ártemis (Diana) sat diosan santopax ‘alaxpachat jalaqtani’ sasin sapxirïkän uka kʼari diosar yupaychañatwa juti (Hechos 19:35). Chiqpachansa, jukʼat jukʼatwa santonakar yupaychañ yatichäwix uñstxarakïna.
Aka qillqatanakat yatxattʼam: Mateo 13:53-56; Marcos 3:31-35; Lucas 11:27, 28.
CHIQA YATICHÄWI:
Mariax Diosan Yuqapan taykapänwa. Chiqpachansa, Diosan Taykapaw sasin yatichapki uka yatichäwix Trinidad sat kʼari yatichäwitwa juti.