Watchtower INTERNETANKIR BIBLIOTECA
Watchtower
INTERNETANKIR BIBLIOTECA
Aymara
ʼ
  • kʼ
  • tʼ
  • pʼ
  • chʼ
  • qʼ
  • BIBLIA
  • QELLQATANAKA
  • TANTACHÄWINAKA
  • we págs. 20-25
  • Kunjams jiwirinir yanaptʼsna

Janiw videojj utjkiti

Disculpapjjeta, janiw aka video uñjañjamäkiti

  • Kunjams jiwirinir yanaptʼsna
  • Maynix jiwxi ukhax kamachsnasa
  • Jiskʼa pʼeqeñchäwinaka
  • Uka toqet jukʼamp yatjjatañataki
  • Kun lurañasäspasa
  • Kuns jan lurañasäkaspa
  • “Jachapki ukanakampejj jachapjjarakim”
    Yatiyañataki, Jehová Diosan Apnaqäwipat yatiyaski (taman yatjjatañataki) 2017
  • Jan sinti llakisiñatakejj ¿kuns lursna?
    Yatiyañataki, Jehová Diosan Apnaqäwipat yatiyaski (yatiyir sarañataki) 2016
  • ¿Kuns lurirista jan sinti llakisiñatakixa?
    Maynix jiwxi ukhax kamachsnasa
  • ¿Ukham sinti llakisiñapunïpachati?
    Maynix jiwxi ukhax kamachsnasa
Jukʼamp uñjañataki
Maynix jiwxi ukhax kamachsnasa
we págs. 20-25

Kunjams jiwirinir yanaptʼsna

“KUNANS yanaptʼayasiñ munäta ukhaxa yatiyitätawa” sasaw khitinakantï mä munat familiarapax jiwxi ukhax sistanxa. Ukxa taqi chuymaw arstanxa. Ukhamax yanaptʼañatakix kuns luraksnawa. Ukampinsa, ¿jiwirinix “akan yanaptʼitasma sasax sistaspati”? Janiw ukhampun sapkistaspati. Ukhamaxa jiwiriniru chiqapuni yanaptʼaña, chuymachtʼañ munstan ukhaxa jiwasaw jupan ukar sarañasa.

Mä proverbiox akham siwa: “Mä suma aruxa horasana arsutaxa, quri mansanax qullqir kʼiñintatäkixa ukhamawa” sasa (Proverbios 15:23; 25:11). Kamsañänis ukat kuns lurañani ukxa yatiñasawa, ukat kunas jan sañasäki, kunas jan lurañäki uksa yatiñasarakiwa. Bibliankir kawknir iwxtʼanakapas yaqhip jiwirininakarux yanaptʼatayna uka tuqitwa jichhax yatxattʼañäni.

Kun lurañasäspasa

Istʼirïñamawa: Santiago 1:19 qillqatax siwa, ‘jankʼakïñamaw istʼañataki’ sasa. Jiwirinïpki ukanakar istʼañasa ukat jupanakamp chika llakisiñasa jupanakarux wal yanaptʼaspa. Munat familiarapax kunjamsa jiwxi mä chijinti jan ukax usuntasacha, jan ukax kunjamas jupax jiwatapat jikxatasi ukanakatsa inas parlañ munchi. Ukhamaxa jisktʼañasawa: “¿Uka tuqit parltʼañ munasmati?” sasa. Parltʼañ munaniti janich ukax jupatäxiwa. Mä waynax papitupan jiwatapat amtasaxa akham siwa: “Kunatï paskäna uka tuqit jisktʼapxitäna, ukat chiqpachapuni istʼapxarakitäna ukax walpun yanaptʼitäna” sasa. Llakitanakaruxa pacienciampi ukat khuyaptʼayasiñampiw istʼañasa, ukat janiw jisktʼanakasar jaysapxañap suyañasäkiti. Kuntï sañ munapki ukxa istʼañasawa.

Chuymachtʼañamawa: Ukat qhawqxtï lurañ munkäyätaxa ukhamarjam wal chʼamachtʼastax sasaw sapxañama (jan ukax ukham chiqa ukat chʼamañchtʼkir arunakampiw yanaptʼsna). Ukat taqinisa, llakita, colerata jiwas pachpa juchañchasiri ukhamätanwa sasaw chuymachtʼañasa. Ukat kunjamsa jupjam jiwirininakax llakipat mistsupxatäyna uka tuqit parltʼañama. Proverbios 16:24, akham siwa: “Suma arunakax [...] cuerporus chʼamañcharakiwa” sasa (1 Tesalonicenses 5:11, 14).

Yanaptʼañamawa: Janiw uküruki amigonakapasa, familiaranakapas ukankaskchi ukhakix yanapañasäkiti jan ukasti qhipatsa, taqinis sarxapxi ukat jupanakax sapakïxapxi ukhaw yanaptʼañasarakixa. Ukat ‘llakinakapantï’ jupamp chikäskañänixa ukhamatwa mä ‘chiqpach amigotas uñachtʼayañäni (Proverbios 17:17). Teresea sat warmin phuchapaxa automp usuchjataw jiwatayna, uka tuqitxa jupax akham siwa: “Yaqhipanakax jan sinti llakisipxañajatakixa kuna lurañsa sapa arumaw wakiyapxirïna, ukhamat jan sapäki utan llakita uñjasipxañäjataki. Ukaw jan sinti llakisiñatakix wal yanaptʼapxitäna” sasa. Ukat yaqhipanakax jiwatapat qhipa maranakatxa kuna marans munat familiarapas jan ukax amigopas jiwxi uka uru amtasasa ukat casarasipkän uka mar amtasasa wal llakisipxi. Ukhamax kuna phaxsins jan ukax kuna uruns ukanak amtapxi uk chimptʼasiñasawa ukhamat wakischin ukax yanaptʼañäni ukat chʼamañchtʼarakiñäni.

Mä chacha warmixa, edadani mä chacharuw utapan yanaptʼasipki

Kun lurañ utjatap amuysta ukhaxa jankʼakiw yanaptʼañama janiw suyañamäkiti

Wakischini ukhax yanaptʼañamawa: ¿Kuna lurañach wakisi? ¿Wawanakar uñjirich munasi? ¿Jayat purinir amigonakapar jan ukax familianakapar qurpachañatakixa, utach munasi? Ukat khitinakantï mä munat familiarapax jiwxi ukhaxa wali llakit jikxatasisaxa kuns lurapxani ukxa janiw jupanakpachas amuytʼasipkiti, ukhamaxa janiw yaqhanakarux akan yanaptʼita sasax sapkaspati. Ukatwa kuna lurañtï wakischi ukhaxa, jankʼakiw yanaptʼañama janiw juparuk suyañamäkiti (1 Corintios 10:24; ukat 1 Juan 3:17, 18 uñxattʼarakïta). Mä warmixa chachapan jiwatapatxa akham siwa: “Waljaninakaw akham sapxitäna: ‘Kuna lurañtï wakischin ukhaxa, yatiyitätawa’ sasa. Ukampis amigajaxa jan kuns jisktʼasakiwa: kuntï chachajax jiwxasax qʼañuchkän ukxa ikiñ utar mantasax jankʼakiw manqha ikiñanak apthapisin tʼaxsuräna. Ukat mayni amigajax ratukiw mä uman balde ukat acemp aptasisaxa kawknïr jantʼaktï chachajax waqʼaqxatkäna ukxa qʼumachäna. Ukat mä qhawqha semananak pasatatxa, taman mä irpir chuymaniw irnaqañ isini ukat herramientanakap aptʼasitaw akham sas utajar purinïna: ‘Kuna askichtʼañaw utjpacha. ¿Kunas askichtʼaña?’ sasa. Ukat uta punkujxa mä bisagrakiw katxasxäna uk askichtʼatapatsa ukat kawknir lamparaxatï quematäkan uk askichtʼatapatsa, walpun yuspärta” (Santiago 1:27 uñxattʼarakïta).

Katuqtʼasirïñamawa: “Jan armtʼasipxamti utanakamar visitanak katuqañxa”, sasaw Bibliax amtayistu (Hebreos 13:2). Janipuniw visitanak katuqtʼañxa armasiñasäkiti jukʼampis khitinakatï jiwirinïpki ukanakaruxa katuqtʼañasapuniwa. Visittʼañ munitäta ukhaxa visittʼitätaw siskamayxa, kuna urusa jan ukax kuna horarus visittʼiristam ukxa sañamawa. Ukat janiw sischistan ukhasa qhipats saskakiñasawa. Inas mayamp mayamp saskakiñamax wakischini. Ukat inas mayninakan uñjkatax jan waltʼasxirista sasax axsarayasipxchi ukatwa jan munapkaspati. Ukham llakiñ uñjasisaxa inas yaqhanakamp manqʼañsa ni jupanakampiñs munapkaspati. Ukat Lidia visitanak katuqtʼir warmit amtapxarakiñäni ukax Biblian qillqatawa. Lucasax nayaru ukat yaqhanakampiru kunaw utapar jawsapxitu ukat ‘nanakarusti munkir jan munkir qhiparayapxitu’ sasaw qhanañchi (Hechos 16:15).

Paciencianïñamawa ukat kunjamatï jikxataski uksa amuyañamarakiwa: Qalltanxa inas jiwirinix kuns sischïtam ukatxa janiw mayjtʼasiñamäkiti. Inas coleratäpxchi jan ukax jupanakas jiwatapat juchanipkaspa ukham amuyasipxchi, ukxa janiw armasiñamäkiti. Ukat jumampi colerap samarasipxchi ukhaxa janiw colerasiñamäkiti, paciencianïñama. “Khuyapayasiñampi, suma jaqïñampi, jiskʼar tukuñampi, llampʼu chuymanïñampi isthapitay sarnaqapxam” sasaw Bibliax iwxtʼistu (Colosenses 3:12, 13).

Mä carta qillqañamawa: Yaqhipax chuymachtʼañataki carta, tarjeta qillqañxa armasipxtanwa janis askïkaspa ukhama. ¿Kunatsa wali askixa? Cindyn mamitapax cancer usumpiw jiwatayna ukat jupax akham siwa: “Mä amigajaxa mä suma carta apayanitütu ukat uka cartax walpun yanaptʼitäna mayamp mayampwa liytʼäyäta” sasa. Mä cartas jan ukax tarjetasa “jukʼa arunakampikiw” qillqañäspa, ukampis taqi chuymamp qillqtʼatäñapawa (Hebreos 13:22, NM). Uka cartanxa jan ukax tarjetanxa, ukham familiaman jiwatapatxa wal llakista ukat jiwiripan luratanakapatsa amtaraktwa sasaw sarakisma, jan ukax kunjams jakäwiman yanaptʼawaytam uksa qillqtʼarakismawa.

Jupanakamp chikaw Diosat mayisiñama: Llakitanakamp chika ukat jupanakatak mayisiñsa janiw armasiñamäkiti. Bibliaxa akham siwa: “Mä aski jaqin oracionapasti wali chʼamanirakiwa” sasa (Santiago 5:16). Inas jupax jiwatapat nayaw juchanïtxa sas amuyasiskchi, ukat jupatak Diosat mayir istʼistani ukhaxa uka llakipar atipjañxa yanaptʼaspawa (Santiago 5:13-15 uñxattʼarakïta).

Kuns jan lurañasäkaspa

Mä munat familiarapan jiwatapat llakitäpki uka amigonakaparuw mä qhawqha jaqinakax hospitalan chuymachtʼasipki

Hospitalan jupanakamp chikäyätaxa, jiwirininakarux wal chʼamanchtʼaspa

Jan kamsirjamäksta jan ukax jan kuns lurirjamäkstaxa janiw sarxañamäkiti: Inas akham amuysna, ‘sapakïñwa munaskpacha’, sasa. Jan ukax inas kun lurasas kun arsusas chuymaps ustʼayxirista sasax jan jakʼachasiñ munkstati. Ukampisa, amigonakasa, familiaranakas ukat cristiano jilat kullakanakas jiwiriniru jaytxapxaspa ukhaxa, inas jukʼamp sapaki jikxataschispa, ukat ukaxa jukʼampikiw llakisiyaspa. Ukat munasiñ arumpi, munasiñ chuymampi uñjañasa mä qhawqha arunakampi parltʼañasa jukʼamp askiwa (Efesios 4:32). Juman ukankatamax wal chʼamañchaspa (Hechos 28:15 uñxattʼäta). Teresea sat warmix wawap jiwkäna uka urutxa akham siwa: “Mä horatxa, hospitalararux amigonakaw purinipxäna; taman irpir chuymaninakas taqpachaniw warminakapampi kunaw ukankapxäna. Yaqhip warminakax pʼiqinakapans ruleromp usktʼatpachäsipkänwa; ukat yaqhipanakax irnaqañ isin kunaw sarapxäna. Taqi lurañanakap jaytjasaw jupanakax jutapxäna. Ukat janiw kuns kamsirjamäxsmasa sasaw yaqhipanakax sapxitäna, ukhamäkipans ukankapxänwa, ukat ukax nanakatakix wali askïnwa”.

Jan jachamti sasax janiw sañamäkiti: Yaqhipanakaxa: ‘Niy ukhamächiy..., kamachkarakïta..., jan jachxamti’ sasaw sañ yattanxa. Antisas jachaqtʼasiñapax wali askïspawa. Ukat Katherine sat warmixa chachap jiwatapatxa akham siwa: “Kunapachatï maynix mä munat familiarapax jiwxi ukhaxa janiw jan jachamti sañasax wakiskiti, antisas wakisiwa jachaqtʼasipxañapa” sasa. Ukampis kunjamäñapas maynix ukxa janiw jiwasanakax sañasäkiti uka tuqitxa amuyasiñasapuniwa. Ukat kunjamas jikxatasta ukxa janiw jupanakar jan llakisiyañ laykukix imtʼañamäkiti. Bibliaxa akham sasaw iwxtʼi, ‘jachapxarakim jachirinakampixa’ sasa (Romanos 12:15).

Jiwiriman isinakap tukjxam jan ukax kuna yänakap utjchi uksa apanukxam sasax janiw sañamäkiti: Inas kuna yänakatï jiwirir amtayirjamäkchi ukanakxa apanukxañamawa jan ukax llakisisipkakiniw sasa amuysna. Ukat “kuntï nayrax jan uñjki ukxa janirakiw chuymax yatkiti” siski uka säwixa janiw llakitarux yanaptʼkaspati. Jilaparti jiwirininakax kunatsa munat familiarapax jan ukax amigopax jiwxi uk amuyxapxañapatakix tiempow munasi. Ukat kunapachatï Jacob chacharux José wawamarux mä monte animalaw jiwaypacha sas sapkäna ukaxa Biblian qillqatawa uk amtañäni. Kunapachatï Joseyan isip qʼala wilarar uñachtʼayapkän ukhaxa, “jaya tiemporakiw wawapatxa jachäna. Yuqanakapasa, phuchanakapasa chuymachasipkarakïnwa, ukampis Jacobux janiw chuymtʼkänti, jan ukasti wawapatxa wal jachäna” (Génesis 37:31-35).

‘Yaqha wawanïskatawa’ sasax janiw sañamäkiti: Mä warmix wawap jiwxäna ukhaxa kamsapxäns uka tuqitxa akham siwa: “Kunapachatï yaqha wawanïskatawa sas sapxitän ukhax nayatakix janiw walïkänti” sasa. Inas chuymachtʼañ layku ukham sistan ukampis mä wali llakit awk taykatakixa, uka arunakax chuymap ‘usuchjaspawa’ (Proverbios 12:18). Chiqpachansa sapa wawaxa mayakiwa janiw ukham yaqha wawax utjkaspati.

Jiwatxat kun parlañsa janiw axsarañamäkiti: Mä warmix akham siwa: “Jimmy wawajatxa janiw sutipsa arsupkänti ni jupats parlapkänti, ukax chuym ustʼayitäna” sasa. Ukhamax jiwatat parlkasax janiw aliqat yaqhanakat parlañasäkiti. Ukatxa jiwiripat parlañ muniti janicha ukxa jisktʼañasawa (Job 1:18, 19 ukat 10:1 uñxattʼarakïta). Kunapachatï amigonakapar jiwirix kunjam suma jaqïnsa ukat wal munasipxäna uka tuqit parlir istʼapxi ukhaxa yaqhipax wali yuspärataw jikxatasipxi (Hechos 9:36-39 uñxattʼarakïta).

Janiw jan amuytʼasisaxa: ‘Antisas walikxay ukhamächi’ sasax sañasäkiti: Ukat jiwañax walikïkaspas ukhamxa janiw parlañasäkaspati, ukaxa llakitanakarux ‘janiw chʼamañchtʼkaspati’ (1 Tesalonicenses 5:14). Ukat mä tawaqitaxa mamitapan jiwatapatxa akham siwa: “Yaqhipanakaxa akham sapxitänwa: ‘Janiw jukʼamp tʼaqhisxaniti’, jan ukax: ‘Antisas samarxiwa’. Ukampis nayax janiw uk istʼañ munkäyätti” sasa. Ukham parlasaxa janiw llakitäñamäkiti sisksnas jan ukax janis jiwatapax kunäkaspa ukhamwa amuyayaspa. Ukampis inas khititï jiwki ukarux jan armirjamäpkchiti ukatwa wali llakita jikxatasipxaspa.

‘Kunjamatï jikxataskta ukxa yattwa’ sañasax janiw wakiskaspati: ¿Chiqapunit yattanxa? Wawapan jiwatapat awk taykanakax wali llakitaw jikxatasipxi, jumatï jan ukhaman kunapachas jikxatasksta ukhaxa, ¿kunjamarak uk amuyasmasti? Inas jumax ukhaman jikxatasirïsta, ukampisa, janiw taqinis jumjama jikxatasipkaspati ukxa amuyañamawa (Lamentaciones 1:12 uñxattʼarakïta). Ukampis wakischin ukhaxa, kunjams jumax llakin jikxatasisax llakir atipjawayta uka tuqit llakitar parltʼañaw yanaptʼarakispa. Mä warmix phuchapan jiwatapat wali llakit jikxatasisaxa, kunjamsa yaqha warmixa phuchapan jiwatapat jan sint llakisis sumak jakasxatayna, uka tuqit jupamp parltʼañaw chuymachtʼatayna. Parlkäyätans uka warmixa akham sasaw qhanañchi: “Yaqha tawaqun taykapaxa, ‘kunjamatï jumax jikxatasta ukxa yatxtwa’ sasax janiw siskitänti sasa. Ukat jupaxa jakäwipat parltʼasaxa ak lurañamaw jan ukax uk lurañamaw sasax janiw siskitänti jan ukasti naya pachpa amuytʼasiñajatakiw yanaptʼitäna” sasa.

Mä jiwirinir yanaptʼañatakix wali khuyaptʼayasiñampi, amuyumpi ukat wali munasiñampiw parlxayañasa. Janiw kun yanaptʼañatakisa juparuk suyañasäkiti. Ukat janirakiw akham sañasäkiti: “Kun lurañch yanaptʼirisma...” sasa. Jan ukasti “kuna” lurañas utji ukxa jiwaspachpaw jikxatañasa, ukat wakischi ukhaxa jumaw lurañama janiw suyañamäkiti.

Uka tuqit jisktʼanak jaysañax utjaskakiwa: Bibliax jiwatanakax jaktanxapxaniw siski ukaxa, ¿kun sañs muni? ¿Uka jaktäwix jumatakis jiwiritakis kun sañs munaspa? ¿Kunatsa jaktäwix utjapuniniw sasax sisna?

Lupʼiñatak jisktʼäwinaka

  • Kawkïrinakatix jiwirinïpki ukanakar istʼañasa jupanakamp chika llakisiñasa, ¿kunatsa jupanakarux yanaptʼaspa?

  • ¿Khitinakatï jiwirinïpki ukanakarux kunjamsa chuymachtʼsna?

  • ¿Khitinakatï jiwirinïpki ukanakarux kuns jan sañasäki, jan ukax kuns jan lurañasäki?

Maynix jiwxi ukhax kunjamsa wawanakarux yanaptʼsna

Kunapachatï familian maynix jiwxi ukhaxa, janiw awk taykapas familiaranakapas ni amigonakapas wawanakarux uka tuqit amuyapxañapatakix kun kamsañsa, kun lurañsa yatipkiti. Ukampisa, uka tuqitxa wawanakar yanaptʼañasawa. Kunjamsa wawanakarux jiwañ tuqit yatiysna, uka tuqit mä qhawqha jisktʼanakat yatxatañäni.

¿Kunas jiwañaxa, uka tuqit kunjamsa amuytʼaysna? Wawanakarux amuytʼkaya ukat chiqa arunakampiw uka tuqit parltʼañasa. Ukat “jiwata” jan ukax “jiwaña” uka arunak parlañatxa janiw payachasiñamäkiti. Amuytʼañataki, wawampi quntʼasisa ukat qhumanttʼasaw akham sasma: “Mä llakiw utjawayi. Papituw jan waltʼawayxiti, kunattix walpun usuntawayxi ukham usumpix janiw taqinis usuntäpkiti, ukat papituw jiwawayxi [jan ukax yaqha ukham chiqa arunakampsa amuytʼayarakismawa]. Ukampis jiwatapatxa janiw khitis juchanïkiti. Jupaxa jiwasarux wal munasistänxa ukhamarakiw juparux wal munasïyätanxa, llakisiñäniw jupatxa” sasa. Ukampisa, janiw jupasa ni jakaskir awkipasa taykapasa usuntani ukhax jiwkaniti sasaw wawanakarux amuytʼayañasa.

Jisktʼapxätam ukhax istʼañamawa. Inas akham jisktʼchistaspa: ‘¿“Jiwata” sapktas ukax kamsañs muni?’ sasa, ukat akham sarakismawa: “‘Jiwata’ sasinxa, kuntï nayrax luririkän ukxa janiw lurxiti, cuerpopax janiw unxtxiti; janiw parlxaspati ukat janiw uñjxiti, istʼxisa ni kuns amuyxarakispati” sasa. Ukat kuntï Biblian jaktaniñ suytʼäwit parlki ukar awk taykax iyawschixa, wawaparux uka tuqit sum amuytʼayaspa, Jehová Diosaxa jiwatanakarux janiw armtʼaskiti, ukat jutïr Paraíso uraqinxa wasitampiwa jakäwi churaspa sasa (Lucas 23:43; Juan 5:28, 29). (“Jiwatanakatakix jaktäwi suytʼäwix utjapuniniwa” siski uk uñxattʼäta).

¿Kuns wawanakar jan sañasäkaspa? Wawanakarux jiwatax wali jayaruw sarxi sasax janiw sañasäkiti. Kunattix wawanakax awk taykapan jaytjatäñxa wal axsarayasipxi, ukat mä awk taykapax jiwxixa jukʼampiw axsarayasipxi. Ukat jiwatax wali jayaruw sarawayxi sissna ukaxa jukʼampiw llakisiyaspa ukat akham sasarakiw amuyaspa: ‘Awichajax janiw sarxä sawaykitusa’ sasa. Ukat wali jiskʼitäski uka wawanakar jiwatax ikiskiwa sasax janiw sañasäkiti. Wawanakaxa taqi kunsa chiqäkaspas ukhamwa amuyapxi. Ukat jiwampi, ikiñampix pachpäkaspas ukham amuyapxaspa ukhaxa, ikiñsa axsarayasipxaspawa.

¿Jiwatar imir sarapkäta ukhaxa, wanakax sarapxañapati? Kunjamsa wawanakax jikxatasispa ukwa awk taykax amuyapxañapa. Jan sarañ munapkchixa janiw munkir jan munkir irpapxañapäkiti, jan sarañax juchäkaspas ukhamxa janiw amuyapxañapäkiti. Sarañ munapxchin ukhaxa, kunanakas utjani ukxa wali sum qhanañchapxañapawa, sañäni amay imañ cajonax jistʼaratäniti janicha, ukat walja jaqinakax wali llakitaw jacharasipkani uksa yatiyapxañaparakiwa. Ukat jisktʼanakapax utjchi ukhaxa istʼapxañamawa. Ukampisa, jan ukankañ munxapxchin ukhaxa sarxapxarakispawa.

Maynix jiwxi ukhaxa, ¿kunjamsa wawanakax jikxatasipxi? Niya sapakutjamawa wawanakax jupanakas mä munat familiarapan jiwatapat juchanïpkaspa ukham amuyasipxi. Inas kunapachas jiwki ukampix coleraschïna, ukat jan wal amuychïna, jan wali arunak sischïna ukanak amtasaxa, jiwañapatakix nayaw juchanïta sasaw amuyasispa. Ukat inas akham sas chuymachtʼchisma: ‘Amuyatanakamasa, arsutanakamasa, janiw khitirus usuntaykiti ni jiwaykarakisa’ sasa. Ukat sinti wawäskchi ukhaxa inas mayamp mayamp sañax wakischispa.

¿Llakinakas wawanakarux imtʼañasäspati? Wawanak nayraqatan jachañax walikïskiwa, ukat cuerposatakis askirakiwa. Ukampis wawanakatxa janiw kunjamatï jikxatastan ukxa taq imtʼksnati, jupanakax wali chʼikhïpxiwa jankʼakiw kuna jan waltʼäwis utji ukxa amuyasipxi. Ukat jumatï jupan uñjkat jachätaxa, taqinis jachapunirïtaswa amuyapxani ukat mayninakar kunjamtï jikxatastan uk jan imtʼañaxa walikiskatapwa amuyapxarakini.

    Aymara qellqatanaka (2005-2025)
    Mistuñataki
    Mantañataki
    • Aymara
    • Apayañataki
    • Kunjamtï munkta ukarjam askichañataki
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ak amtañamapuniwa
    • Aka amtanakanïpjjtwa
    • Configuración de privacidad
    • JW.ORG
    • Mantañataki
    Apayañataki