1 jalja
¿Jichhürunakan Diosaru mayachtʼat yupaychañax kun sañs muni?
1, 2. 1) ¿Jichhürunakanxa kuna muspharkañas uñjasiski? 2) ¿Chiqa chuyman jaqinakax kunjam jakasiñsa suyapxi?
URAQPACHANWA millón millón jaqinakax taqi markanakatsa, ukhamarak taqi kasta parlaninakatsa Diosar yupaychañataki muspharkañ tantachasisipki. Sapa maraw jilxattaski. Biblianxa Jehová Diosan ‘Qhanañchirinakapa’ satäpxiwa ukatxa ‘uruy arumaw’ uka “walja jaqinakaxa” Diosar yupaychapxi sarakiwa (Isaías 43:10-12; Apocalipsis 7:9-15). ¿Kunatsa ukham yupaychapxpacha? Kunattix chiqpach Jehová Diosaru uñtʼasaxa, arunakaparjam sarnaqañwa munapxi. Ukatxa aka ñanqha pachan tukusiñap urunakankxataswa yatipxaraki. Aka ñanqha pachxa Diosax niyaw tukjxani, uka lantixa yaqha suma machaq paraíso uraqwa apanxani (2 Timoteo 3:1-5, 13; 2 Pedro 3:10-13).
2 Diosan Arupaxa akham siwa: “Akat mä jukʼa urunakarux ñanqha lurir jaqinakax chhaqtxaniwa [...] [ukampisa] llampʼu chuymaninakasti uraq katuqapxani, jilarkir sumankañampiw kusisipxarakini” (Salmo 37:10, 11). “Aski jaqinakax uraq katuqapxani, wiñayatakiw ukan jakapxarakini.” (Salmo 37:29.) “Diosax taqi jachanakapwa nayranakapatxa picharani, janirakiw jiwañas, jachañas utjkxaniti, warariñasa ni usuyasiñasa. Taqi kunanakatï nayrax utjkän ukanakax tukusx[an]iwa” (Apocalipsis 21:4).
3. ¿Kunjamatsa chiqa yupaychirinakax mayachtʼat yupaychasipki?
3 Khitinakatï chiqpach yupaychäwin mayachasisipki ukanakaw jutïrpachanxa nayraqat jakasipxani. Diosan munañap yatisaxa taqi chuymawa ukarjam sarnaqapxi. Kunatsa ukham sarnaqañax wakisi ukwa Jesusax akham qhanañchäna: “Aka wiñay jakañax juma sapa chiqpach Diosar uñtʼañanwa utji, ukhamarak Jesucristoru kawkïrirutix jumax khitankta ukaru” sasa (Juan 17:3). Apóstol Juanax akham sarakïnwa: “Akapachax tukusirikiwa jan wali luräwinakapamppacha, ukampis kawkïritix Diosan munañap lurki ukax wiñayatakiw jaki” sasa (1 Juan 2:17).
Kun sañs muni
4. 1) Jichhürunakanxa waljaniw Jehová Diosaru mayachtʼata yupaychañatakixa tantachasisipki, ¿ukax kuns uñachtʼayistu? 2) ¿Uka tuqit kamsis Bibliaxa?
4 Jichhürunakanxa, waljaniw Jehová Diosar mayachtʼat yupaychañatakix tantachasisipki, ¿ukax kuns uñachtʼayistu? Ukaxa aka ñanqha pachan qhip qhipa urunakapan jakasxataswa uñachtʼayistu, ukatsti Diosan jutïrpachapaw purinxani. Ukatxa Jehová Diosar mayachat yupaychañ tuqit Biblian profecianakapxa jichhaw phuqasir uñjtanxa. Mayïrix akham siwa: “Qhipa urunakanxa kawkhankkitï [Jehová] Tatitun templopax uka qulluxa [chiqa yupaychäwipaxa] suma saytʼayatäniwa. Uka qullusti wali altöniwa, taqi qullunakat [yaqha kunayman yupaychäwinakat] sipansa wali altorakïniwa. Taqi markanakaw ukarux jutapxarakini, walja markanakarakiw purintanipxani, akham sasa: ‘Jutapxam, [Jehová] Tatitun qulluparu makhatapxañäni, Jacobun Diosapan temploparu, jupax jiwasaru thakipa uñachtʼayañapataki, ukhamat jiwasax thakipanjam sarnaqañasataki’” sasa (Miqueas 4:1, 2; Salmo 37:34).
5, 6. 1) ¿Kunjamatsa markanakax Jehová Diosaru jakʼachasisipki? 2) ¿Kunanak jisktʼasiñasasa?
5 Janis markanakpach Jehová Diosar yupaychañataki utaparu sarapkchixa, ukampis millón millonaw uka markanakatxa Diosar yupaychirix sarapxi. Jupanakaxa Jehová Diosarux uñtʼxapxiwa ukatxa amtanakapsa yatxapxarakiwa, ukatwa taqi chuym yupaychapxi. Kunsa Diosax sapa maynit mayistu ukxa altʼat chuymampiw yatxatañar chʼamtʼapxi, salmonak qillqirjamarakiw Diosar akham mayisipxi: “Munañam lurañ yatichita, nayan Diosaxätam layku” sasa (Salmo 143:10).
6 Waljaniw Jehová Diosaru yupaychañataki mayachasisipki, ¿jumax uka taypinkaraktati? ¿Bibliarux Jehová Diosan aruparjamati uñjta, ukat ukarjamati sarnaqarakta? ¿Kawkhakamas Diosan ‘thakipan sarnaqäta’?
¿Kunjamsa mayachtʼasiski?
7. 1) ¿Khitinakas Jehová Diosar mayachtʼata yupaychxapxani? 2) ¿Kunatsa jichhax jankʼaki Jehová Diosar yupaychañasa, ukat kunjamsa Diosar yupaychapxañapatakixa yaqhanakar yanaptʼsna?
7 Taqi wawanakapax alaxpachansa aka Uraqinsa Juparuki mayachtʼata yupaychapxaspa ukwa Jehová Diosax muni. ¡Taqinis chiqpach Diosar yupaychxapxaspa, uküru puriniñapwa wal muntanxa! (Salmo 103:19-22.) Ukampis jan istʼasirinakaruw Jehová Diosax nayraqat tukjañapa. Jehová Diosax khuyaptʼayasiñapatwa amtap yatiyaski, taqinis jan wali luräwinakap apanukupxañapataki (Isaías 55:6, 7). Ukatwa jichhürunakanxa “taqi markanakaru, taqi casta jaqinakaru, kunayman parlani jaqinakarusa” jankʼaki akham yatiyasiski: “Axsartapxam Diosaru, yupaychapxarakim, horasasti purinxiwa juparakiw aka uraqirux taripani. Yupaychapxam khititix alaxpachsa, akapachsa, qutsa, uma jalsunaksa lurki ukaru” sasa (Apocalipsis 14:6, 7). ¿Jumax ukar iyawstati? Ukhamächixa, wali askipuniwa, ukatxa yaqhanakaru yatiyañamarakiwa chiqpach Diosaru uñtʼapxañapataki, ukhamata Jupar yupaychapxañapataki.
8. Biblian qallta yatichäwinakap yatiqasaxa, ¿kun lurañatakisa taqi chuyma chʼamachtʼasiñasa?
8 Yaqhipax Diosaruw yupaychta sapxiwa, ukampis munañanakapak thaqhasipki, Jehová Diosax janiw ukham jaqinakampi yupaychayasiñ munkiti. Jan ukasti, ‘jupan munañap sum uñtʼapxaspa’ ukat ukarjam sarnaqapxarakispa ukwa jupax muni (Colosenses 1:9, 10). Ukhamasti, khititï Biblian qallta yatichäwinakap taqi chuyma katuqaski ukaxa, amuytʼasir cristianor tukuñkamaw chʼamachasi. Ukatxa, Jehová Diosarux jukʼamp sum uñtʼañ muni, Arupat jukʼampi yatxatañ muni ukatxa ukarjamaw sarnaqañ munaraki. Alaxpachankir Awkisjamäña ukat jupjam taqi kuns uñjañwa muni. Ukatwa Jehová Diosan qhispiyir arunakap yatiyañatakix chʼamachasi, ukaxa Diosan uñjatawa aka Uraqina apasiski. ¿Jumax ukham munaraktati? (Marcos 13:10; Hebreos 5:12–6:3.)
9. ¿Kunjamatsa chiqpachapuni mayachtʼatäsna?
9 Jehová Diosar yupaychañ munirinakaxa mayachtʼatäpxañapawa siw Bibliaxa (Efesios 4:1-3). May maya amtani markanakansa jakasstanxa ukat juchararästansa uka mayachtʼat yupaychäwix qhanäñapawa. Arkirinakapax chiqpachapuni mayakïpxañapatakiwa Jesusax taqi chuyma Awkipar mayïna. ¿Ukampix kun sañs munäna? Nayraqatxa, arkirinakapax Jehová Diosampis Jesusampis sum apasipxaspa, ukat jupanakkamasa mayakïpxarakispa uk munäna (Juan 17:20, 21). Yupaychirinakapar ukham yatichañatakiw Jehová Diosax cristiano tama uttʼayi.
¿Kunanakas wakisi mayachtʼatäñatakixa?
10. 1) ¿ Jisktʼäwinakar qhanañchañataki Biblia uñxatañax kunjams yanaptʼistu? 2) Kunanakasa mayakïñatakixa wakisi, ukanakwa aka jisktʼäwinakar qhanañchasaxa amuytʼäta.
10 Kunanakas mayachtʼat yupaychañatakix wakisi, ukanak jichhax paqallq tuqit uñxatañäni. Uka jisktʼanakaru qhanañchäta ukhaxa, Jehová Diosampi ukhamaraki cristiano jilat kullakanakamampi sum apasiñamatakix kunjamsa yanaptʼiristamxa uk lupʼïta. Uka arunakat amuytʼañasa ukat Bibliat jan qillqaqat jiskʼa tʼaqanakap thaqtañasa Diosjam amuyañwa yanaptʼätamxa, ukat wali chʼikhïñsa, amuytʼasiñsa yatiqarakïtawa, taqiniw ukanak muntanxa (Proverbios 5:1, 2; Filipenses 1:9-11). Jichhax akanak uñakipañamawa.
1) Amtapuniñäni, Jehová Diosakiw kunatix walïki ukat jan walïki ukanak saspaxa. “[Jehová] Tatitur taqi chuymamampi katuyasim; juman chʼikhi kankañamarukix jan alkatasimti. Taqi luräwinakamanxa Tatitutxa amtasipunim, ukatsti jupax chiqa thakinjamwa irpaskätam.” (Proverbios 3:5, 6.)
Kun amtañatakisa, ¿kunatsa Jehová Diosan iwxanakap thaqhañasaxa? (Salmo 146:3-5; Isaías 48:17.)
2) Diosan Arupaw sum sarnaqañ yanapistu. “Kunapachatix jumanakax Diosan arunakap istʼapxta nanakax qhanañchapkäyäsma ukkhaxa, jumanakax janiw jaqinakan arunakapjamti katuqapkäyätaxa, jan ukasti Diosan arunakapjamwa katuqapxta. Chiqpachansa Diosan arunakapawa, jachʼa luräwinakarakwa luri jumanak iyawsirinakampixa.” (1 Tesalonicenses 2:13.)
¿Kunatsa amuyusaruki atinisiñaxa jan walïkaspa? (Proverbios 14:12; Jeremías 10:23, 24; 17:9.)
¿Kamachañasas Biblian iwxanakap jan sum amuyasaxa? (Proverbios 2:3-5; 2 Timoteo 3:16, 17.)
3) Taqiniwa Jehová Diosan wakichtʼat yatichäwipat yatiqtanxa. “Wawanakamarux nayaw yatichä[xa]” (Isaías 54:13). “Thaqañasaw maynit maynikama kunjäman yanaptʼasiñasataki munasiñanïñasataki, ukhamarak suma luräwinak uñachtʼayasa. Janirakiw tantachasïwinakasar janix sarañasäkiti kunjamtix yaqhipanakax jan sarapkiti ukhama, jan ukasti maynit mayniruw wayttʼasiñasa, Tatitun jutäwipa [tʼunjañataki uru] jakʼankxatapa yatisinsti jukʼampïñapawa.” (Hebreos 10:24, 25.)
Khitinakatï Jehová Diosan wakichtʼat yatichäwipat yatiqapki ukanakaxa, ¿kuna bendicionanaksa katuqapxi? (Isaías 65:13, 14.)
4) Jilïr pʼiqtʼirisaxa janiw mä jaqikïkiti jan ukasti Jesucristowa. “Jumanakasti janiw ‘yatichiri’ sayasipxañamäkiti, jumanakasti jilapuräpxtawa; maynikirakiw Yatichirixa, ukasti Cristowa. Janiraki khitirus ‘awki’ sapxamti akapachanxa, maya sapakiw Awkisax taqitakis utji; jupasti alaxpachankiwa. Janiraki ‘jilïri’ sayasipxamti, Cristo sapakiwa jilïrixa.” (Mateo 23:8-10.)
¿Mä jaqix mayninakat sipansa jachʼa jachʼa tukuñapati? (Romanos 3:23, 24; 12:3.)
5) Diosan Apnaqäwipakiwa jaqinakatakixa mä suytʼäwixa. “Jumanakax akham mayisipxäta: ‘Alaxpachankir nanakan Awkija, sutimax jachʼañchatäpan. Apnaqäwimax jutpan. Munañamax luraspan alaxpachansa ukhamaraki aka Uraqinsa[’]. Ukhamasti, nayraqatax Diosan reinopa munapxam, ukhamarak kunatix chiqäki jupan nayraqatapanxa ukanaka.” (Mateo 6:9, 10, NM; 6:33.)
‘Diosan reinopa jan ukax apnaqäwip nayraqat munañaxa’, ¿kunjamsa yanaptʼistu mayakïñatakixa? (Miqueas 4:3; 1 Juan 3:10-12.)
6) Qullan ajayux Jehová Diosan yupaychirinakaparux mayakïpxañapatakiw yanaptʼi. “Qullan ajayun luräwipaxa [achupaxa, MT] akanakawa: munasiña, kusisiña, samaraña, llampʼu chuymanïña, taqimpis sumankaña, khuyapayasirïña, taqi kunansa phuqhirïña, llampʼu chuymanïña, janchin munañapar atipjaña.” (Gálatas 5:22, 23.)
¿Qullan ajayun luräwipa jan ukax achupa jiwasan utjañapatakixa kun lurañasasa? (Hechos 5:32.)
¿Qullan ajayunïñaxa kunjamsa cristiano masinakasampi sum apasiñatakix yanaptʼistu? (Juan 13:35; 1 Juan 4:8, 20, 21.)
7) Diosan taqi yupaychirinakapaw Apnaqäwipatxa suma yatiyäwinak jaqinakar yatiyapxi. “Diosan reinopat aka suma yatiyäwisti aka uraqpachanwa yatiyatäni, ukhamat taqi markanakan yatipxañapataki, ukatsti akapachan tukusiñapaw jutani.” (Mateo 24:14.)
¿Ukham taqi chuym yatiyir sarañatakixa kunas chʼamañchistu? (Mateo 22:37-39; Romanos 10:10.)
11. ¿Biblian yatichäwinakaparjam sarnaqañaxa kunjams yanaptʼistu?
11 Jehová Diosaru mayachtʼat yupaychañaxa juparuwa jukʼampi jakʼachistu ukatxa wali kusisitaw cristiano masinakasampix sarnaqastanxa. Salmo 133:1 qillqataxa akham siwa: “Uñjapxam: ¡kunj munkayasa jilanak pur mä wawak suman jakasiñaxa!” sasa. Chiqasa, akapachanxa nuwasiñampi qʼañu lurañanakampikiw utjaski ukatxa jaqix taqi kunsa jupatakikiw munaski. Uka jan walinakatxa wali kusisitaw jithiqttanxa Jehová Diosar taqi chuyma munirinakampi ukat kamachinakapar istʼirinakampi tantachasiñatakixa.
Jan waltʼayirinakat amuyasipxañäni
12. ¿Diosat jithiqtañ chuymarux kunatsa janiw sañasa?
12 Uraqpachan mayachtʼat sum sarnaqaskakiñatakixa, may may amtan jan wali jaqinakat amuyasiñasawa. Mayaxa Diosata ukhamaraki kamachinakapat jithiqtañ chuymäspawa. Khitis uka amta uñstayi uk yatiyasaw Jehová Diosax amuyasiñasatak yanaptʼistu, Supay Satanasaw uñstayi sistuwa (2 Corintios 4:4; Apocalipsis 12:9). Jupaw Adanampiru Evampirux sallqjatayna Diosan kamachinakap jan istʼapxañapataki ukat Diosan munañap contra amtapxañapataki, ukhamatwa jan waliru purtʼasiwayapxi ukat jiwasasa jan walin uñjasiraktanxa (Génesis 3:1-6, 17-19). Diosat jithiqtañ chuymani jaqinak taypinwa jaktanxa, ukhamaxa jan ukham sarnaqañatakixa chʼamachtʼasiñasawa.
13. ¿Kunjamatsa Diosan jutïrpachapan jakasiñasataki wakichasitasxa uñachtʼaytanxa?
13 Ak amuytʼañäni: Jehová Diosax aka ñanqha pach tukjasinxa mä machaq alaxpachampi mä machaq uraqimpi apanïxa siwa, “ukansti taqi kunasa chiqapapunïniwa”, ukasti wali sumapunïniwa (2 Pedro 3:13). ¿Uk yatisaxa janit uka pachan jakasiñatakix wakichasiñasäkaspa? Ukatakixa aka arunakar istʼañasawa: “Jan akapachar munirïpxamti, janirak akapachan yänakapsa. Kawkïritix akapachar munaski ukanxa, janïraw Dios Awkitak munasiñapax utjkiti” (1 Juan 2:15). Ukhamasti, janipuniw akapachar munirïpxañasäkiti, janirakiw taqi kunsa jiwasatakiki munañasäkiti, ni qʼañunaksa lurañasäkiti, ni nuwasirïñasäkarakisa, —ukanakasti akapachan jan wali luräwinakapawa— jiwasatakix chʼamäkchi ukasa Jehová Diosar taqi chuyma istʼañasawa. Jakäwisanxa amuyatasampi ukat luratanakasampiwa Jehová Diosan munañapa lurañ munatasxa uñachtʼayañäni (Salmo 40:8).
14. 1) ¿Kunatsa jichhpacha Jehová Diosan thakinakap uñtʼañasa ukat ukarjam sarnaqañas wali wakisirixa? 2) Bibliat apstʼata aka jiskʼa tʼaqanakaxa, ¿kunatsa jumatakix wali aski?
14 Kunapachatï aka ñanqha pachar ukhamaraki aka pacharjam sarnaqañ munirinakaru tukjañ horasax purinxani ukhaxa, Jehová Diosax janiw qhiptʼankaniti. Janiw uka urxa jittʼaykaniti, janirakiw akapachan munañaparjam sarnaqir pä chuyma yupaychirinakatakis kamachinakap mayjtʼaykaniti. Ukhamasti, jankʼakïñasawa (Lucas 13:23, 24; 17:32; 21:34-36). Walja jaqinakaw jankʼaki Jehová Diosan yatichäwinakapxa Markapata ukhamaraki Bibliat yatiqasipki, uk uñjañax wali askipuniwa, ukatxa jutïrpacharu apir Diosan thakipanxa mayakiw sarnaqapxi. Ukatxa Jehová Diosat jukʼampi yatiqasaxa jukʼampwa juparux munastanxa ukat jukʼampirakiw luqtañ muntanxa.
Amtañataki
• ¿Kunas Jehová Diosan amtapaxa yupaychañ tuqitxa?
• Biblian qallta yatichäwinakap yatiqasaxa, ¿kun lurañatakis chʼamachasiñasa?
• ¿Jehová Diosan yupaychirinakapampi mayakïñatakix kunsa sapa maynis lurañasa?
[4 janan fotopa]
“Llampʼu chuymaninakasti uraq katuqapxani, jilarkir sumankañampiw kusisipxarakini”