97 YATICHÄWI
Jesusajj uvas yapun trabajirinakatwa parläna
UVAS YAPUN TRABAJIRINAKATJJA, QHEPANKIRINAKAJJ NAYRANKAPJJÄNWA
Jesusajj “nayrankirinakatjja waljaniw qhepankapjjani, qhepankirinakasti nayrankapjjarakiniwa” sasin Pereanwa yatichäna (Mateo 19:30). Uka toqet qhanañchaskakiñatakejja uvas yapuna trabajirinakatwa parläna.
Jupajj sänwa: “Alajjpachankir Reinojj utani mä jaqemp sasiwa, jupasti yapu luririnak thaqeriw wali alwat mistüna, uvas yapupan trabajipjjañapataki. Jornalatjja mä denario pagapjjäma sasin jupanakamp mä amtar purisajja, uvas yapuparuw khitäna. Niya llätunka alwa horasar mayamp mistusajja, jan trabajoni jaqenakaruw qhatun sayaraskir uñjäna, jupanakarojj akham sasaw säna: ‘Jumanakajj uvas yapur sarapjjarakim, qhawqhatejj pagasiñapäki uk churapjjäma’ sasa. Ukatwa jupanakajj sarapjjäna. Utan jaqejj mayampwa niya chika ururu ukhamaraki kimsa jaypʼu horasar mistüna, ukatjja uka pachpwa lurarakïna. Ukatsti mayampwa niya phesqa jaypʼu horasarojj misturakïna, ukan sayaraskir yaqha jaqenakar jikjjatasajja akham sänwa: ‘¿Kunatsa jumanakajj alwat jichhakam inak sayarasipkta?’ sasa. Uk satasti jupanakajj sapjjarakïnwa: ‘Janiw khitis contratapkituti’ sasa. ‘Ukhamajj jumanakas uvas yapur sarapjjarakim’ sasaw jupajj säna” (Mateo 20:1-7).
Jesusajj ‘alajjpachankir Reinota’ ukat ‘utani mä jaqempit’ parläna ukhajja, jaqenakajj Jehová Diosat parlaski sasaw amuyapjjpachäna. Biblianjja Jehová Diosajj uvas yapun dueñopawa, uvas yapusti Israel markamp sasiwa sasaw qhanañchi (Salmo 80:8, 9; Isaías 5:3, 4). Leyirjam sarnaqapkäna uka israelitanakajja, uvas yapun trabajirinakampi sasirakïnwa. Ukampis Jesusajj janiw nayra tiempot parlkänti, jan ukasti kuntï uka tiempon pasaskäna uka toqetwa parlaskäna.
Religión pʼeqtʼirinakasa fariseonakasa divorcio toqet parlasajj uka nayrakiw Jesusar yantʼañ munapjjäna, jupanakajj Diosatak jornalas trabajipkaspa ukhamwa amuyasipjjäna. Ukatwa jupanakajj phoqatpach pago katoqañ suyapjjarakïna. Jornalpach trabajitatjja, mä denario qollqe pagapjjerïna.
Sacerdotenakasa religión pʼeqtʼirinakasa mayni judionakarojj janis jupanakjam Diosar servipkaspa, jukʼaksa trabajipkaspa ukhamwa uñjapjjäna. Jesusajj parlkäna uka uñachtʼäwirjamajja, sacerdotenakan jiskʼachat judionakajj “niya llätunka alwa” horasarukiw trabajiñ qalltapjjäna, yaqhepasti “niya chika ururu”, “niya kimsa jaypʼu” horasaru, jan ukajj “niya phesqa jaypʼu” horasarukiw trabajiñ qalltapjjäna.
Jesusar arkapkäna uka chachanakasa warminakasa ‘maldisit’ jaqenakat uñtʼatäpjjänwa (Juan 7:49). Jupanakajja chawlla katuñaru jan ukajj yaqha ukham trabajonakaruw jilapart chuym uchapjjerïna. 29 maran qhep qhepa phajjsinakapanjja, ‘uvas yapuniw’ humilde chuymani jaqenakar irptaniñapatakejj Jesusar khitäna, ukhamat jupanakajj Jesusan discipulonakapjam Diosatak trabajipjjañapataki. Jesusan arunakaparjamajj jupanakaw ‘qhepankirinakajja’, mä arunjja phesqa jaypʼu horasat trabajirinakajja.
Trabajiñ tukuyjjapjjäna ukhajj kunas pasäna ukwa Jesusajj qhanañcharakïna, akham sasa: “Niya arumäjjäna ukhajja, uvas yapunejj akham sasaw mayordomopar säna: ‘Yapu luririnakar jawsanim, pagonakap churjjam, qhep purinki ukat qalltasajj nayraqat purinki ukaruw tukuyäta’ sasa. Phesqa jaypʼu horasar purinir jaqenakajj jutapkäna ukhajja, sapa mayniw mä denario katoqapjjäna. Ukhamasti nayraqat purinir jaqenakajj jutapkäna ukhajja, jilpachwa katoqañäni sasaw sapjjäna, ukampis jupanakajj mä denariokwa pagopat katoqapjjarakïna. Ukatwa utan jaqetakejj arusiñ qalltapjjäna, akham sasa: ‘Qhepak purinir jaqenakajj mä horakiw trabajipjje, nanakajj alwat jaypʼukamaw chʼam tukupjjta, lupins lupjataw trabajipjjta, ukhampachas jumajj nanakarjamaw jupanakar pagaraktajja’ sasa. Ukampis jupajj akham sasaw maynirojj säna: ‘Amigo, janiw nayajj kuna jan wals lurksmati, mä denario pagäma sarakis parltanjja, ¿janit amtaskta? Pagom katoqasisin sarjjam. Nayaw qhep purinki ukarojj jumarjam churañ munta. ¿Kunatï nayan utjkitu ukanakamp kun lurañas janit nayar waktʼkitu? Jan ukajj ¿suma jaqëtaj laykojj envidiasistacha?’ sasa. Ukhamarakiw qhepankirinakajj nayrankapjjani, nayrankirinakasti qhepankapjjarakiniwa” sasa (Mateo 20:8-16).
Discipulonakajja, Jesusan qhep qhepa arunakapajj kamsañsa munpacha sasin inas jisktʼasipjjchïna. Judío religión pʼeqtʼirinakajj ‘nayrankapkaspas’ ukham amuyasipjjäna, ukhamajj ¿kunjamatsa ‘qhepankapjjpachäna’? ¿Kunjamatsa Discipulonakajj ‘nayrankapjjpachäna’?
Fariseonakasa yaqha jaqenakasa, Jesusan discipulonakaparojj ‘qhepankapkaspasa’ ukhamwa uñjapjjäna, ukampis jupanakaw ‘nayraqat’ phoqatpach pago katoqapjjäna. Jesusajj jiwjjäna uka qhepatjja, Jerusalén markajj apanukutänwa, uka lantejj Diosajj yaqha markwa ajllisïna, uka markajj ‘Diosan Israelapa’ satawa (Gálatas 6:16; Mateo 23:38). Bautisir Juanajja, “espíritu santompi bautisatäpjjätawa” sasin siskäna ukhaw uka markat parläna. Khitinakatï ‘qhepankapjjäna’ ukanakaw nayraqat uka bautismo katoqapjjäna, jupanakarakiw Jesusat “taqe aka oraqpachana” qhanañchapjjañapäna (Hechos 1:5, 8; Mateo 3:11). Jesusajj mayjtʼäwinakatwa parläna, discipulonakajj uk amuyapjjpachänwa. ‘Nayrankkasin qhepankapkiʼ uka religión pʼeqtʼirinakajja, wal colerasipjjañapäna, uksa amuyapjjarakpachänwa.