Watchtower INTERNETANKIR BIBLIOTECA
Watchtower
INTERNETANKIR BIBLIOTECA
Aymara
ʼ
  • kʼ
  • tʼ
  • pʼ
  • chʼ
  • qʼ
  • BIBLIA
  • QELLQATANAKA
  • TANTACHÄWINAKA
  • bhs 13 yatichäwi págs. 135-144
  • Diosaw jakañ churistu respetañasawa

Janiw videojj utjkiti

Disculpapjjeta, janiw aka video uñjañjamäkiti

  • Diosaw jakañ churistu respetañasawa
  • ¿Kunsa Bibliajj yatichistu?
  • Aka cheqan liytʼañataki Kunsa yatichi
  • Jiskʼa pʼeqeñchäwinaka
  • Uka toqet jukʼamp yatjjatañataki
  • ¿KUNJAMSA DIOSAJJ JAKAÑAR UÑJI?
  • JAKAÑAJJ WALI VALORANIWA, RESPETAÑASAWA
  • ¿WILAJJ KUNATAKIKÏNSA?
  • ¿Diosjamarakit jakañ vidarojj wali valoranit uñjtanjja?
    Munasir Diosat janipun jitheqtañäniti
  • Kunjamtï Diosax jakäw uñjki ukham uñjapxarakiñäni
    “Diosan munasiñapan jakasipxañäni”
¿Kunsa Bibliajj yatichistu?
bhs 13 yatichäwi págs. 135-144

13 YATICHÄWI

Diosaw jakañ churistu respetañasawa

1. ¿Khitis jakañ churistu?

JEHOVÁ DIOSAJJ ‘jakkiri Diosawa’ (Jeremías 10:10). Jupaw lurawayistu jakañsa churarakistu. Bibliajj akham siwa: “Jumaw taqe kunsa lurtajja, juman munañamatwa taqe kunas utji, munañamat luratarakiwa” sasa (Apocalipsis 4:11). Jehová Diosan munañapatwa jakasktanjja. Vidajj mä suma regalopawa (Hechos 17:24, 25 liytʼañataki).

2. ¿Kunsa kusisita jakasiñatakejj lurañasa?

2 Kunanakatï jakañatakejj munaski ukanakjja, Jehová Diosaw churistu, manqʼsa umsa jupaw churistu (Hechos 17:28). Janiw ukakïkiti, jupajj kusisita jakasiñaswa munaraki (Hechos 14:15-17). Kusisita jakasiñatakejja, Diosan leyipar istʼañasawa (Isaías 48:17, 18).

¿KUNJAMSA DIOSAJJ JAKAÑAR UÑJI?

3. Cainajj Abel jilapar jiwayäna ukhajja, ¿kunsa Jehová Diosajj luräna?

3 Jakäwisasa yaqhanakan jakäwipas wali valoraniwa sasaw Bibliajj yatichi. Amuytʼañataki, Adanampina Evampin Caín wawapajja, Abel jilapatakejj wal colerasïna. Ukatwa Diosajj colerampi jan atipayasiñapatak Cainar ewjjtʼäna. Cainajj janiw Jehová Diosar istʼkänti, antisas colerampi atipayasisajj “Abel jilaparuw nuwjäna, jiwayañkama” (Génesis 4:3-8). Ukham luratapatjja Diosajj Cainar castigänwa (Génesis 4:9-11). Ukhamajj colerasiñasa uñisisiñasa janiw walïkiti. Nuwasiñaru, jan walinak lurañaruw apistaspa. Ukanak lurir jaqenakajj janiw wiñay jakañ katoqapkaniti (1 Juan 3:15 liytʼañataki). Diosatakjam sarnaqañ munstan ukhajja, jaqe masisar munasiñasawa (1 Juan 3:11, 12).

4. Diosajj israelitanakar churkäna uka leyejja, ¿kunsa yatichistu?

4 Walja maranak qhepatjja, jakañajj Jehová Diosatakejj wali valoranïskakïnwa, ukjja Moisés chachar tunka mandamientonak churasaw uñachtʼayäna. Uka mandamientonakat maynïrejj akham sänwa: “Janiw jiwayätati” sasa (Deuteronomio 5:17). Mä jaqejj jaqe masipar amanut jiwayäna ukhajja, jiwayataw jupajj uñjasiñaparakïna.

5. ¿Kamsis Jehová Diosajj abortañ toqetjja?

5 Taykan purakapankir wawasa, Jehová Diosatakejj wali valoraniwa. Jehová Diosajj israelitanakar mandamientonak churkäna ukanjja akham sänwa: ‘Chachanakatejj jupanakpura nuwasisina cheqpachapuni mä usur warmiru usuchjapjjani, ukampisa jan khitis jiwkani ukhajja, warmin chachapajj qhawqjjay usuchjäwit maychini ukhaw nuwantir jaqerojj mayisiñapa; jupasti juezanakan nayraqatapanwa churañapa. Ukampis jiwatatï utjanejja, almat almaw churañapa’ sasa (Éxodo 21:22, 23, NM; Salmo 127:3). ¿Kunsa uka qellqatajj yatichistu? Abortañajj janipuniw walïkiti (28 qhanañchäwi uñjjattʼäta).

6, 7. ¿Kunjamsa jakañar respetatas Jehová Diosar uñachtʼaysna?

6 Jakañasarusa yaqhanakan jakañaparusa wali respetompiw uñjtanjja. Ukampis ¿kunjamsa ukham uñjatasjja Jehová Diosar uñachtʼaysna? Kunanakatï jiwasarusa yaqhanakarus jiwañaru aptʼirjamäki ukanak jan lurasaw uñachtʼaysna. Janiw cigarro fumañasa, coca akhulliñasa ni drogasiñas walïkiti, ukanakajj jan waltʼayistaspawa, jiwañar kunaw aparakistaspa.

7 Jehová Diosaw jakañsa cuerpsa churistu, ukatwa kunjamtï jupajj munki ukarjam sarnaqañasa. Ukhamasti cuerpos sum uñjañasawa, ukhamatakwa Jehová Diosampejj suma jaqet uñjatäñäni (Romanos 6:19; 12:1; 2 Corintios 7:1). Niyakejjay Jehová Diosajj jakañ churchistojja, jakañar jan respetksna ukhajja jupar servitasajj inamayakïspawa. Vicionak jaytañajj chʼamäkchisa, jakañar respetompi uñjatasatjja ukanak jaytañatak chʼamachasiñäniwa. Ukhamtï lurañänejja, Jehová Diosajj jan walinak jaytañatakejj yanaptʼistaniwa.

8. ¿Kunanak lurasasa jakañar respetatas uñachtʼaysna?

8 Vidajj Jehová Diosan regalopawa, ukwa yateqtanjja. Diosatakejja, kunanakatï jakañassa jaqe masisan jakañapsa jiwañar puriyirjamäki ukanak lurañajj janiw walïkiti. Jakañaru respetatasjja, auto, moto jan ukajj yaqha ukhamanak sum apnaqasaw uñachtʼaysna. Jiwañar purtʼasiyirjam jan wali anatañanaksa janiw anatañasäkiti (Salmo 11:5). Utasas janirakiw mayninakarojj chijir puriyirjamäñapäkiti. Jehová Diosajj israelitanakar akham sänwa: “Kunapachatejj maynejj mä machaq uta lurasini, uta patapan terrasarojj mä perqampi muyuntayañapawa; ukhamatwa familiapajj jan juchañchata uñjasini, khititejj uka terrasat jalaqtasin jiwkaspa ukatjja” sasa (Deuteronomio 22:8).

9. ¿Kunjamsa animalanakarojj uñjañasa?

9 Jehová Diosatakejja, animalanakan jakañapas wali valoranirakiwa, ukatwa animalanakar sum uñjañasa. Isi lurasiñataki, manqʼañataki, jan ukajj maynir jiwayirjamäjje ukhakiw mä animalar jiwayasispa sasaw Diosajj sistu (Génesis 3:21; 9:3; Éxodo 21:28). Animalanakarojj janiw tʼaqesiyañasäkiti, ni aleq ukhamataksa ni anatañ laykukis jiwayañasäkiti (Proverbios 12:10).

JAKAÑAJJ WALI VALORANIWA

  • Janiw taykan purakapankki uka wawar jiwayktanti.

  • Janiw jaqe masisar uñisktanti.

  • Janiw cigarro fumañasa, coca akhulliñasa ni drogasiñas walïkiti.

1. Taykapan purakapankaskir wawa; 2. Mä jaqew cigarro qʼopthapiski; 3. Yaqha markanakankir pä jaqenaka

JAKAÑAJJ WALI VALORANIWA, RESPETAÑASAWA

10. Wilajj jakañampi sasiwa sasajj ¿kunatsa sistanjja?

10 Jehová Diosatakejja wilajj wali valoraniwa, jakañajj wilankatap layku. Cainajj Abel jilapar jiwaykäna uka qhepatjja, Jehová Diosajj Cainar akham sänwa: “Jilaman wilapa oraqer wartktasa ukaw nayarojj artʼasinitu” sasa (Génesis 4:10). Abel chachan wilapajj jakañampi sasïnwa, ukatwa Jehová Diosajj Cainar Abel jilapar jiwayatapat castigäna. Uma Juicio qhepatjja, wasitampiw Jehová Diosajj wilajj jakañampi sasiwa sasin qhanañchäna. Noé chachasa familiapasa aychjja manqʼasipkaspänwa. Jehová Diosajj jupanakar sänwa: “Taqe animalanaka, ukhamarak kawkïri manqʼañ chʼojjñanaktejj churapksma ukanakjja manqʼasipkakïtawa, nayaw ukanakjja churapjjsma” sasa. Ukampis ¿kunsa jan manqʼapjjañapäkäna? Jehová Diosajj saskakïnwa: “Wilanpach aychjja janiw manqʼapjjätati, jakañajj wilankatap layku” sasa (Génesis 1:29; 9:3, 4).

11. ¿Kunsa Jehová Diosajj wila toqet Israel markar säna?

11 Jehová Diosajj janiw wila manqʼätati sasin Noé chachar siskäna ukhatjja, 800 maranakaw pasjjäna. Ukhaw Diosajj markapar mayampi akham säna: “Kawkïri israelitanakatejja, jan ukajj kawkïr yaqha markat jutasina jakirinakasa mä uywa jiwayapjjani ukapachasti, jan ukajj kawkïri jamachʼinakatejj manqʼañataki uchatäki ukanaksa, ukapachasti wilapjja oraqeruw wartjjarakini, ukatsti laqʼampiw imtʼjjani” sasa. Ukjjarojja, janiw wila manqʼapjjätati sasaw sarakïna (Levítico 17:13, 14). Diosan servirinakapajj wali valoranitwa wilar uñjapjjañapäna, ukwa Diosajj jupanakar mayampi mayïna. Aychjja manqʼasipkaspänwa, ukampis janiw wila manqʼapjjañapäkänti. Mä animalar manqʼañataki jiwayapjjäna ukhajj oraqeruw wilap wartapjjañapäna.

12. ¿Kunjamsa cristianonakajj wilar uñjapjje?

12 Jesusajj jiwjjäna ukhat mä qhawqha maranak qhepatjja, apostolonakampi jilïr irpirinakampiw Jerusalenan tantachasipjjäna. Ukansti, Diosajj israelitanakar churkäna uka Leyit kawkïrinaksa cristianonakajj phoqasipkakiñapäna uk amtapjjäna (Hechos 15:28, 29 liytʼañataki; 21:25). Jehová Diosatakejja wilajj wali valoranïskakïnwa, servirinakapas ukhamarakiw wil uñjapjjañapäna. Jehová Diosaw ukham amuyapjjañapatakejj yanaptʼäna. Nayrïr cristianonakajj janiw wila manqʼapjjañapäkänti ni umapjjañapäkänsa, janirakiw wilanpach aychsa manqʼapjjañapäkänti. Ukanak lurañajj yaqha diosanakar adorañampi, qʼañu juchanak lurañampi sasïnwa. Cheqpach cristianonakajj ukhat aksaruw wila jan manqʼapkiti ni umapkisa. ¿Jichhürunakat kamsasirakispasa? Jehová Diosatakejja wilajj wali valoranïskakiwa, ukham uñjañaswa jupajj muni.

13. ¿Kunatsa cristianonakajj wila jan uchayasipki?

13 ¿Wila qollayasiñataki uchayasiñajj walikïskpachati? Janiwa. Jehová Diosajj janiw wil manqʼapjjätati ni umapjjätasa sasaw sistu. Amuytʼañataki, mä doctoratï janiw alcohol umätati siristam ukhajja, ¿venat alcohol uchayasismati? ¿Janejjaya? Wilampejj ukhamarakiwa. Niyakejjay Jehová Diosajj janiw wila manqʼätati ni umätasa sasin sischistojja, janirakiw wiljja qollayasiñatak uchayasiñasäkiti (29 qhanañchäwi uñjjattʼäta).

14, 15. ¿Kunatsa cristianonakajj jakañar respetañasa, Diosarus istʼañasaraki?

14 Wila jan uchayaskäta ukhajj jiwätawa sasin mä doctorajj sistaspa ukhajja, ¿kunsa lursna? Diosan leyipajj wila toqet utjki ukarojj istʼañäniti janicha uk sapa mayniw amtjjañasa. Diosajj churkistu uka jakañarojja, cristianonakajj wali respetompiw uñjtanjja. Ukhamasti jan wilani qollanakampi qollayasiñwa thaqañäni, janipuniw kunäkipansa wiljja uchayaskañäniti.

15 Taqeniw kʼumar jakasiñatak chʼamachastanjja, ukampis jakañajj Diosatak wali valoranïtap laykojja, janiw wil uchayaskañäniti. Wila uchayasisin mä qhawqha urunakampi jakañ munañat sipansa, Jehová Diosar istʼañaw jukʼamp wakiskirejja. Jesusajj akham sänwa: “Jakañap salvasiñ munki ukajja, aptʼasiniwa. Naya layku jakañap aptʼaskani ukasti salvasiniwa” sasa (Mateo 16:25). Diosarojj wal munastanjja, ukatwa jupar istʼañ muntajja. Kunjamatsa sum jakassna uk Jupakiw yati, ukatwa jakañarojj kunjamtï Jupajj uñjki ukham uñjaraktanjja (Hebreos 11:6).

16. ¿Kunatsa Diosan servirinakapajj jupar taqe chuyma istʼapjje?

16 Jehová Diosar jan jitheqtas servirinakajja, wila toqet utjki uka leyirojj istʼapjjapuniwa. Jupanakajj janiw wiljja manqʼapkiti ni umapkisa, janirakiw qollayasiñatakis uchayasipkiti.a Ukampis jakañap salvañatakejja yaqha qollanakampejj qollayasipjjaspawa. Diosan servirinakapajja, Jehová Diosaw jakañ churistu wilsa lurawayaraki, Jupakiw kunjamsa jakañasa uk sistaspa sasaw confiyapjje. ¿Jumajj ukhamarakit Diosar confiyta?

¿WILAJJ KUNATAKIKÏNSA?

17. ¿Kunatakikis israelitanakajj wila apnaqapjjañapäna?

17 Moisesar churkäna uka Leyinjja, Jehová Diosajj israelitanakar sänwa: “Taqe jakirinakasti kuna wilatejj jupanjja utjki ukampiwa jakaraki. Nayaw jumanakarojj altarajjan wila churapjjsma, ukhamat jumanakajj uka wila toqe kutsuyatäpjjañamataki” sasa (Levítico 17:11). Israelitanakajj juchachasipjjäna ukhajja, perdonatäñatakejj mä animalwa sacrificiot loqtapjjañapäna, ukatsti templon altarajj utjkäna ukar wila chʼalltʼañapatakiw sacerdoter mayipjjañaparakïna. Wilajj ukatakikiw apnaqasiñapa sasaw Diosajj israelitanakar säna.

18. ¿Kunjamsa Jesusan jakañap loqtasitapajj yanaptʼistu?

18 Jesusajj aka oraqer jutkäna ukhajj jakañapwa, mä arunjja wilapwa juchanakas laykojj churäna, ukatwa animalanak jan loqtjjtanti (Mateo 20:28; Hebreos 10:1). Jesusan jakañapajj wali valoranïnwa. Jaqenak layku jakañapa loqtasitapatwa Diosajj wiñay jakañ churistaspa (Juan 3:16; Hebreos 9:11, 12; 1 Pedro 1:18, 19).

Hospitalanjja mä kullakaw doctoraparojj wila toqet Bibliampi qhanañchaski

¿Kunjamsa jakañaru, wilaru respetatam uñachtʼayasma?

19. ¿Kunsa ‘taqe jaqenakan wilapat qʼomäñatakejj’ lurañasa?

19 Jakäwi churatapatjja walpun Jehová Diosar yuspärtanjja. Ukatwa jaqenakarojj Jesusar confiyapjjañapataki yanaptʼañ muntanjja, ukhamat wiñay jakañ katoqapjjañapataki. Jaqe masisar munasitas laykojja, wiñay jakañ kunjamatsa katoqapjjaspa uka toqet yatichañatakiw chʼamachasiraktanjja (Ezequiel 3:17-21). Ukhamatwa apóstol Pabljam sarakiñäni, jupajj sänwa: “Nayajj taqe jaqenakan wilapatjja qʼomätwa, jan amuktʼasaw Diosan taqe ewjjanakap yatiyapjjsma” sasa (Hechos 20:26, 27). Ukhamajja, ¿kunjamatsa jakañaru, wilaru respetatas uñachtʼaytanjja? Jehová Diosata, jakañajj jupatak qhawqha valoranisa ukanakat jaqe masisar parlasaw uñachtʼaytanjja.

a Wila uchayasiñ toqet kamsis Diosajja uk jukʼamp yatjjatañatakejja, “Diosan munasiñapan jakasipxañäni” libron 77-79 paginanak uñjjattʼäta. Uka librojj Jehová Diosan Testigonakapan luratawa.

AMTAÑATAKI

1 CHEQA YATICHÄWI: JAKAÑAROJJ RESPETAÑASAWA

“Jupaw taqenirus jakañsa, samansa, taqe kunsa churi” (Hechos 17:24, 25).

¿Kunjamatsa jakañar respetatas uñachtʼaytanjja?

  • Hechos 17:28; Apocalipsis 4:11

    Jakañajj Jehová Diosan regalopawa, ukatwa respetañasa.

  • Éxodo 21:22, 23; Deuteronomio 5:17

    Jaqe masisar jiwayañasa, wawa abortañasa juchawa.

  • 1 Juan 3:11, 12, 15

    Janiw khitirus uñisiñasäkiti.

  • 2 Corintios 7:1

    Kunanakatï cuerposar qʼañuchki ukanak apanukuñasawa. Janiw cigarro fumañasäkiti ni drogasiñasäkisa.

  • Salmo 11:5

    Jan wali anatañanaksa kusistʼañanaksa apanukuñasawa.

2 CHEQA YATICHÄWI: JAKAÑAMPI WILAMPI

“Wilanpach aychjja janiw manqʼapjjätati, jakañajj wilankatap layku” (Génesis 9:4).

¿Kunjamsa Jehová Diosajj jakañarusa wilarus uñji?

  • Génesis 4:10; Deuteronomio 12:23

    Jakañajj wilankiwa.

  • Génesis 9:3, 4

    Aychjja manqʼasksnawa, ukampis wiljja janiw manqʼañasäkiti.

  • Hechos 15:28, 29; 21:25

    Janiw wil manqʼapjjätati sasaw Diosajj sistu, ukhamajj janiw qollayasiñatakejj wil uchayasiñasäkiti.

  • Hebreos 11:6

    Taqe kunat sipansa Diosampi sum apasiñaw wakisi.

3 CHEQA YATICHÄWI: KUNATAKIKIS WILAJJ APNAQASÏNA

‘Jesusan wilapaw taqe juchanakasat qʼomachistu’ (1 Juan 1:7).

¿Kunsa Jesusan jiwas layku jiwatapat katoqañäni?

  • Levítico 17:11

    Bibliajj qellqaskäna uka tiemponjja, juchanakapat perdonatäñatakejj mä animalwa israelitanakajj sacrificiot Diosar loqtapjjañapäna, ukatsti altarar wila chʼalltʼañapatakiw sacerdoter mayipjjañaparakïna.

  • Mateo 20:28; Hebreos 9:11-14

    Jesusan jiwas layku jiwatapata, mä arunjja wilap jiwas layku churatapatwa Jehová Diosajj juchanakas perdonistu. Uywanaka sacrificiot loqtañataki leyejj utjkäna ukajja, Jesusan jiwatapampiw chhaqtawayjje.

  • Juan 3:16

    Jehová Diosatakejja, Jesusan jakañapajj wali valoranïnwa. Ukhamasti Jesusajj jiwatat jaktayatäjjäna uka qhepatjja, Jesusar confiyasaw jaqenakajj wiñay jakañ katoqapjjaspa, uk taqeni katoqapjjañapwa Jehová Diosajj muni.

    Aymara qellqatanaka (2005-2025)
    Mistuñataki
    Mantañataki
    • Aymara
    • Apayañataki
    • Kunjamtï munkta ukarjam askichañataki
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ak amtañamapuniwa
    • Aka amtanakanïpjjtwa
    • Configuración de privacidad
    • JW.ORG
    • Mantañataki
    Apayañataki