Watchtower INTERNETANKIR BIBLIOTECA
Watchtower
INTERNETANKIR BIBLIOTECA
Aymara
ʼ
  • kʼ
  • tʼ
  • pʼ
  • chʼ
  • qʼ
  • BIBLIA
  • QELLQATANAKA
  • TANTACHÄWINAKA
  • w25 septiembre págs. 14-19
  • Mayninakar respetomp uñjapjjañäni

Janiw videojj utjkiti

Disculpapjjeta, janiw aka video uñjañjamäkiti

  • Mayninakar respetomp uñjapjjañäni
  • Yatiyañataki, Jehová Diosan Reinopat yatiyaski (congregacionan yatjjatañataki) 2025
  • Jiskʼa pʼeqeñchäwinaka
  • Uka toqet jukʼamp yatjjatañataki
  • MAYNINAKAR RESPETOMP UÑJAÑAJJ ¿KAMSAÑSA MUNI?
  • FAMILIARANAKASAR RESPETAPJJAÑÄNI
  • JILAT KULLAKANAKASAR RESPETAPJJAÑÄNI
  • JAN TESTIGÖPKI UKANAKAR RESPETAPJJAÑÄNI
  • ¿Respetasiñampejj kunas pasaski?
    ¡Sartapjjañäni! 2024
  • ¿Wali respetompit jumax mayninakar uñjta?
    Yatiyañataki, Jehová Diosan Apnaqäwipat yatiyaski 2008
  • ¿Kunatsa autoridadanïpki ukanakar respetañasa?
    Munasir Diosat janipun jitheqtañäniti
  • ¿Kunatsa pʼiqtʼirinakar taqi chuym istʼañasa?
    “Diosan munasiñapan jakasipxañäni”
Jukʼamp uñjañataki
Yatiyañataki, Jehová Diosan Reinopat yatiyaski (congregacionan yatjjatañataki) 2025
w25 septiembre págs. 14-19

38 YATICHÄWI

CANCIÓN 120 Cristot llampʼu chuymanïñ yateqasipjjañäni

Mayninakar respetomp uñjapjjañäni

“Mayninakamp respetatäñaw jukʼamp sumajja qollqenïñata qorinïñat sipansa” (PROV. 22:1).

¿KUNSA YATJJATAÑÄNI?

Kunatsa mayninakarojj respetomp uñjañasa, ukat chʼamäkchini ukhas kunjamsa mayninakarojj respetomp uñjaskaksna ukwa yatjjataskañäni.

1. ¿Kunatsa jiwasatakejj respetatäñajj wali importantejja? (Proverbios 22:1).

TAQENIW respetomp uñjatäñ muntanjja, mayninakajj respetomp uñjapjjestu ukhajj kusistanwa. ¿Kunatsa respetatäñ muntanjja? Bibliajj akham siwa: “Mayninakamp respetatäñaw jukʼamp sumajja qollqenïñata qorinïñat sipansa” sasa (Proverbios 22:1 liytʼäta).

2, 3. ¿Kunatsa mayninakar respetomp uñjañajj chʼamakïspa, ukat kunsa aka yatichäwin yatjjataskañäni?

2 Awisajj mayninakar respetañajj chʼamakïspawa. ¿Kunatsa chʼamakïspa? Mä toqetjja, pantjasitanakapwa uñjtanjja, maysa toqetjja janiw aka tiempon respetojj utj-jjeti. Ukampis jiwasajj respetompiw mayninakar uñjañ muntanjja, kuna laykutejj Jehová Diosaw “taqe kasta jaqenakar respetapjjam” sasin mayistu (1 Ped. 2:17).

3 Aka yatichäwinjja, mayninakar respetomp uñjañajj kamsañs muni, ukat kunjamsa familiasarusa, jilat kullakanakarusa, jan Testigöpki ukanakarus respetomp uñjsna ukwa yatjjataskañäni. Chʼamäkchini ukhas kunjamsa mayninakarojj respetomp uñjsna ukwa yatjjataskarakiñäni.

MAYNINAKAR RESPETOMP UÑJAÑAJJ ¿KAMSAÑSA MUNI?

4. Mayninakar respetomp uñjañajj ¿kamsañsa muni?

4 Yaqhep arunakanjja, respeto arojj kunjamsa mayninakarojj uñjtan, kunsa mayninakat pienstan ukatakiw apnaqasi. Kunapachatï maynin suma chuymanïtap amuytan, sumanak luratap yattan, jan ukajj jiwasjjar autoridadanïki ukhajja, wali respetompiw uñjtanjja. Maynir ukham respetomp uñjañajj wali importantewa. Taqe chuymaw uk lurañasaraki (Mat. 15:8).

5. ¿Kunatsa mayninakar respetomp uñjañasa?

5 Jehová Diosajj mayninakar respetomp uñjañaswa muni. Sañäni, jupajj “jilïr autoridadanakar” respetañwa mayistu (Rom. 13:1, 7). Ukampis inas maynejj akham amuychispa: “Khititï nayar respetkitu ukarukiw nayajj respetta” sasa. Ukham amuyañajj janiw walïkiti, Jehová Diosan servirinakapjamajj wali respetompiw mayninakar uñjañasa, uk sum yattanjja. Ukampis janiw kuntï lurapki jan ukajj jan lurapki ukarjam respetomp uñjañasäkiti, jan ukasti Jehová Diosar munasitasata, jupar kusisiyañ munatasatwa respetomp uñjañasa (Jos. 4:14; 1 Ped. 3:15).

6. ¿Jan respetomp uñjapkistu ukanakarojj respetomp uñjsnati? (Dibujo uñjjattʼarakïta).

6 Inas akham sasin jisktʼassna: “¿Jan respetomp uñjkitu ukarojj respetomp uñjiristti?” sasa. Jïsa, respetomp uñjsnawa. Uk amuytʼañatakejj Diosan nayra servirinakapat amuytʼañäni. Saúl reyejj jaqenak nayraqatanwa Jonatán yoqapar jiskʼachäna (1 Sam. 20:30-34). Ukhampachas Jonatanajj Saúl tataparojj respetomp uñjaskakïnwa, jiwañkamaw jupamp chikajj guerran nuwasirakïna (Éx. 20:12; 2 Sam. 1:23). Elí jachʼa jilïr sacerdotejj Ana warmirojj kunatsa umatäta sasaw juchañchäna (1 Sam. 1:12-14). Ukajj janis cheqäkchïnjja, Anajj respetompiw jupar uñjäna. Elí jachʼa jilïr sacerdotejj janiw lurañanakapamp sum phoqkänti, awkjamajj janirakiw wawanakaparojj jan wali luratanakapat cheqañchkänti. Taqe israelitanakas uk yatipkchïnjja, Ana warmejj respetompiw Elí sacerdoter uñjaskakïna (1 Sam. 1:15-18; 2:22-24). Atenas markankir yaqhep jaqenakajja, Pablorojj ‘parlamay parlir jaqe’ sasaw jiskʼachapjjäna (Hech. 17:18). Ukampis Pablojj jupanakarojj respetompiw parlaskakïna (Hech. 17:22). ¿Kunsa jupanakat yateqsna? Jehová Diosar wal munasitasata, jupar jan chuym ustʼayañ munatasatjja, chʼamäkchi ukhas mayninakarojj respetompiw uñjsna. Jichhajj khitinakarus respetañasa ukat kunatsa jupanakar respetañasa ukwa yatjjataskañäni.

Jonatanampi, Saulampi, israelit soldadonakampiw espadanakasa, lanzanakasa, escudonakas aptʼasit mä guerran nuwasisipki.

Jonatanarojj Saúl tatapajj jiskʼachkchïnsa, Jonatanajj tatapar arjjataskakïnwa yanaptʼaskakirakïnwa. (Párrafo 6).


FAMILIARANAKASAR RESPETAPJJAÑÄNI

7. ¿Kunatsa familiaranakasar respetomp uñjañajj chʼamakïspa?

7 ¿Kunatsa familiaranakasar respetañajj chʼamakïspa? Niyakejjay walja tiempo familiaranakasampïstänjja, kunsa jupanakajj sum lurañ yatipjje, kunansa pantjasipjje taqe ukanakwa sum yattanjja. Maysa toqetjja, inas mä familiarasajj usutächi jan ukajj llaki usunïchi, ukhamätapat jupar cuidañajj chʼamakïspawa. Ukat inas mä familiarasajj luratapampisa arsutapampis chuym ustʼaychistu. Jan ukajj inas familia taypinkirinakat yaqhepajj familiar jan respetomp uñjapkchiti, sumankañ utjayañat sipans chʼajjwañanak utjayapjjarakchi. Taqe ukanakaw familiar jan waltʼayaspa. Kunjamtï artritis usojj maynir jan waltʼaykejja, ukhamarakiw familiarojj respetojj jan utjki ukajj jan waltʼayaspa. Ukampis familiasarojj respetomp uñjsnawa.

8. ¿Kunatsa familiaranakasar respetomp uñjañasa? (1 Timoteo 5:4, 8).

8 ¿Kunatsa familiaranakasar respetomp uñjañasa? (1 Timoteo 5:4, 8 liytʼäta). Pablojj Timoteor qellqkäna uka nayrïr cartapanjja, familia taypin maynit maynikam sum uñjasiñatakejj kunsa lurapjjañapa ukwa qhanañchäna, ukatjja janiw phoqañ laykukejj familiaranakamar respetapjjañamäkiti, jan ukasti ‘Dios chuymäpjjatam’ laykuw uk lurapjjañama sasaw sarakïna. Ukhamajj Jehová Diosar munasitasata, jupar adoratasatwa familiaranakasar respetomp uñjañasa. Jehová Diosaw familia Uttʼayirejja (Efes. 3:14, 15). Ukhamajj familiaranakasar respetomp uñjktan ukhajja, Jehová Diosar respetataswa uñachtʼayasktanjja. Ukatwa familiaranakasar respetomp uñjañasa.

9. Mä chacha warmejj ¿kunjamsa respetomp uñjasipjjaspa? (Fotonak uñjjattʼarakïta).

9 ¿Kunjamsa familiaranakasar respetomp uñjsna? Esposapar respetir chachajja, sapakïpki ukhasa jan ukajj mayninakampïpki ukhas valoranitwa esposapar uñji (Prov. 31:28; 1 Ped. 3:7). Janipuniw esposapar nuwjkiti, ni janis valoranïkaspa ukham uñjasiyas jiskʼachkiti. Argentina markankir Ariela sat mä jilatajj akham siwa: “Esposajajj usutätap laykojja, awisajj arunakapampejj chuym ustʼayitu. Janitï usutäkaspajja, janiw chuyma ustʼayir arunak siskitaspati, uk amtapuntwa. Uka horasanakanjja, 1 Corintios 13:5 textotwa amtasta, uka textojj jan colerasiñataki, esposajar respetomp parlañatakiw yanaptʼitu” sasa (Prov. 19:11). Maysa toqetjja, esposopar respetomp uñjir warmejj janiw esposopat mayninakar jan wal parlkiti (Efes. 5:33). Janirakiw chansasisas esposopar chuym ustʼaykiti ni insultkisa, kuna laykutejj ukham lurasajj esposoparuw aynachtʼayaspa (Prov. 14:1). Jichhajj Italia markankir mä kullakat parltʼañäni, esposopajj llaki usuniwa. Kullakajj akham siwa: “Awisajja, esposojajj kunats llakisjjakiwa. Nayrajja esposojarojj arunakajampisa, jupar mayj uñkatasas janis respetkirista ukhamänwa. Ukampis mayninakar respetomp uñjir jaqenakamp chikachasiñajja, esposojar respetañatakiw yanaptʼitu” sasa.

Fotonaka: Casado mä chacha warmiw wali munasiñamp uñjasisipki. 1. Phaykasajj wali munasiñampiw jilatajj esposapar parlaski. 2. Kullakajj invitadonakaparojj esposopat sum parlaski, ukañkamajj esposopajj mä jilïr jilataruw manqʼa churaski.

Familiaranakasar respetasajja, familia Uttʼayir Jehová Diosaruw jachʼañchasktanjja. (Párrafo 9).


10. ¿Kunjamsa wayn tawaqonakajj awk taykanakapar respetomp uñjapjjaspa?

10 Wayn tawaqonaka, awk taykanakamarojj istʼapjjam, respetomp jupanakar parlapjjarakim (Éx. 21:17; Efes. 6:1-3). Jupanakajj jilïrkipstkasajj jukʼamp yanaptʼatäñwa munapjjaspa, ukhamajj jupanakar sum uñjañatak chʼamachasipjjam. María kullakat parltʼañäni. Papitupajj janiw Testigökiti, jupajj usuntjjäna ukhajj kullakaw cuidäna, ukampis papitupajj janiw jupar munasiñamp uñjkänti. María kullakajj akham siwa: “‘Papitujar respetañatak yanaptʼita’ sasaw Jehová Diosar mayisirïta. Niyakejjay Jehová Diosajj awk taykajar respetañaj maychitojja, jupajj uk lurañatak chʼam churitaniwa sasaw amuyayäta. Papitujajj janis munasiñamp uñjkchitojja, tiempompejj juparojj respetañ yateqawayta” sasa. Mä familiarasajj jiwasar jan sum uñjkistani ukhajja, jupar respetasajj familia uttʼayir Jehová Diosar respetataswa uñachtʼayañäni.

JILAT KULLAKANAKASAR RESPETAPJJAÑÄNI

11. ¿Kunatsa awisajj jilat kullakanakasar respetomp uñjañajj chʼamakïspa?

11 ¿Kunatsa jilat kullakanakasar respetomp uñjañajj chʼamakïspa? Cheqas jupanakajj Biblian ewjjtʼaparjam lurañatakiw chʼamachasipjje. Ukampis awisajj janiw munasiñamp uñjapkistaspati, ina chʼusatwa juchañchapjjestaspa ukat colerayapjjarakistaspawa. Jiwasanakatï mayni ‘contra quejasiñatak razonanïstan’ ukhajja, jupar respetañajj chʼamakïspawa (Col. 3:13). Ukampis ¿kunas jilat kullakanakar respetañatak yanaptʼistaspa?

12. ¿Kunatsa jilat kullakanakasar respetañajj wali importantejja? (2 Pedro 2:9-12).

12 ¿Kunatsa jilat kullakanakasar respetañasa? (2 Pedro 2:9-12 liytʼäta). Pedrojj Diosan amuytʼayatäsajj qellqkäna uka payïr cartapanjja, yaqhep cristianonakajj “khitinakarutejj Diosajj jachʼañchki” ukanakat jan respetompiw parlapjje sasaw säna, mä arunjja ancianonakatwa jan respetomp parlapjjäna. Angelanakajj uk uñjasajj ¿kunsa lurapjjäna? “Jehová Diosar respetapjjatap laykojj” janiw uka jaqenakarojj jan wali arunakamp juchañchapkänti. Ukajj wali musparkañawa, angelanakajj perfectöpkchisa, janiw uka jaqenak contrajj jan walinak parlapkänti. Jan ukasti jupanakar juzgasiñapatakisa juchañchasiñapatakis Jehová Diosaruw jaytapjjäna (Rom. 14:10-12; Judas 9 liytʼarakïta). Angelanakat waljanakwa yateqsna. Jupanakajj Dios contra saytʼapki ukanakarus respetompiw uñjapjjäna. Jiwasanakajj Jehová Diosar munasipki uka jilat kullakanakar respetomp uñjañatakejj jukʼamp razonanïtanwa. Jupanakar respeto uñachtʼayañatakejj ‘nayrankañasawa’ (Rom. 12:10). Ukhamatwa Jehová Diosar respetatas uñachtʼayañäni.

13, 14. ¿Kunjamsa jilat kullakanakasar respetatas uñachtʼaysna? (Fotonak uñjjattʼarakïta).

13 ¿Kunjamsa jilat kullakanakasar respetomp uñjsna? Ancianonaka, munasiñampipun yatichapjjam (Filem. 8, 9). Maynir ewjjtʼkasajj jan coleramp apayasipjjamti, jan ukasti munasiñamp ewjjtʼapjjam. Kullakanaka, jan aru apnaqerïpjjamti, janirak kʼarintirïpjjamti, ukhamatwa congregacionan respeto utjañapatak yanaptʼapjjäta (Tito 2:3-5). Taqeniw ancianonakar respetatas uñachtʼaysna. ¿Kunjamsa uk lursna? Jupanakar yanaptʼasa, ukat reunión sarayapjjatapata, predicación organiztʼapjjatapata ukat ‘jan wali thakir saranukupki’ ukanakar yanaptʼapjjatapat yuspärasaw respetatas uñachtʼaysna (Gál. 6:1; 1 Tim. 5:17).

14 Rocío sat mä kullakarojj mä ancianow ewjjtʼäna, ukat kullakatakejj uka ancianor respetañajj chʼamakïnwa. Kullakajj akham siwa: “Jupajj janiw munasiñamp ewjjtʼkitänti. Utajanjja jan walinakwa uka ancianot parlayäta. Janis nayat llakiskaspa ukhamwa amuyasiyäta, ukatwa ewjjtʼapar jan istʼkayätti” sasa. ¿Kunas kullakar yanaptʼäna? Jupajj saskakiwa: “1 Tesalonicenses 5:12, 13 texto liytʼkasajj jilatar jan respetatajwa amuyasiyäta. Ukhamätapat janiw sum jikjjataskayätti. Mayninakar respetomp uñjañatakejja, Bibliat apstʼat qellqatanakwa liytʼayäta ukat Jehová Diosaruw orasirakiyäta. Tiempompejj ak amuyayäta: jilatajj nayar ewjjtʼasajj janiw pantjaskänti, nayaw jachʼa jachʼa tukuskayäta. Mayninakar respetañatakejja, humilde chuymanïñajawa, ukwa amuyawayta. Mayninakar respetomp uñjañatakejj chʼamachasiskakiñajawa, Jehová Diosajj uka chʼamachasitaj uñjaskiwa, uk yatiñajj wal chuymachtʼitu” sasa.

Fotonaka: Mä jilïr kullakaw Biblia liytʼasajj kunanaksa ancianonakajj lurapjje uka toqet lupʼiski. 1. Mä ancianow mä tantachäwin discurso arstʼaski. 2. Uka pachpa ancianojj silla de ruedankir mä jilataruw yanaptʼaski. 3. Uka pachpa ancianojj Salonar mantañ cheqan utjki uka khunwa mä palamp aptaski.

Ancianonakarojja jupanakar yanaptʼasa, kunanaktï lurapki ukanakat yuspärasaw respetomp uñjatas uñachtʼaysna. (Párrafos 13 y 14).


JAN TESTIGÖPKI UKANAKAR RESPETAPJJAÑÄNI

15. ¿Kunatsa jan Testigöpki ukanakarojj awisajj respetomp uñjañajj chʼamakïspa?

15 ¿Kunatsa jan Testigöpki ukanakar respetañajj chʼamakïspa? Diosatsa Bibliatsa jan kuns yatiñ munapki uka jaqenakaruw awisajj predicacionan jikjjattanjja (Efes. 4:18). Yaqhep jaqenakajja, wawatpach yaqha creencianakanïpjjatap laykuw jan istʼañ munapkistuti. Maysa toqetjja, trabajosankir jefesasa jan ukajj escuelankir profesoranakasas usuchjir arunakampiw parlapjjestaspa, kuntï lurktan ukampejj janiw conformasipkarakispati. Ukat trabajosankir masinakasasa jan ukajj escuelankir compañeronakasasa, jan munasiri colerasiri ukhamäpjjaspawa. Ukatwa jupanakarojj respetomp uñjañasa munasiñas chʼamakïspa.

16. Jehová Diosar jan servipki ukanakarojj ¿kunatsa respetomp uñjañasajj wali wakiskirejja? (1 Pedro 2:12; 3:15).

16 ¿Kunatsa jan Testigöpki ukanakar respetañasa? Kunjamsa jan Testigöpki ukanakar uñjtan uk Jehová Diosajj sum uñjaski. Apóstol Pedrojj cristianonakarojja, sum sarnaqapjjatam laykojj jaqenakajj Diosaruw jachʼañchapjjaspa sasaw säna. Ukatwa kunarutï confiyapkta uk arjjatañ waktʼapjjätam ukhajj “llampʼu chuymampi wali respetompi uk lurapjjam” sasin ewjjtʼäna (1 Pedro 2:12; 3:15 liytʼäta). Uka cristianonakajj mä juez nayraqatana, jan ukajj yaqhanak nayraqatan kunarutï confiyapki uk arjjatapjjañapäkäna ukhajja, Diosas jupanakamp chikäkaspa ukhamwa mayninakarojj respetomp uñjapjjañapäna. Cheqas taqe kuntï sisktan uk Jehová Diosajj istʼaskiwa ukat kunjamsa arstan uk uñjaskarakiwa. Uka razonatwa jan Testigöpki ukanakar respetañasa.

17. ¿Kunjamsa jan Testigöpki ukanakar respetomp uñjsna?

17 ¿Kunjamsa jan Testigöpki ukanakar respetomp uñjsna? Predicacionanjja, Bibliat jukʼak yatipki ukanakarojj janiw jupanakat sipans jukʼamps yatksna ukham amuyayañ munktanti. Antisas jiwasanakat sipans jukʼamp jilankapkaspas ukhamwa jupanakar uñjtanjja, jupanakajj Jehová Diosatakejj wali valoranïpjjewa (Ageo 2:7; Filip. 2:3). Creencianakasattï maynejj insultistani ukhajja, janiw jan walit jan walimp kuttʼayañasäkiti. Ukhamajj janipuniw jupanakajj janis kuns yatipkaspa ukham parlañasäkiti (1 Ped. 2:23). Jan amuytʼasisatï mä kuns arsuñäni ukhajja, jankʼakiw disculptʼasiñasa. ¿Ukat kunjamsa trabajon respeto uñachtʼaysna? Wali trabajtʼirïñasawa, kuna sumanaktï compañeronakasasa jefenakasas lurapki uk uñjañatakiw chʼamachasiñasa (Tito 2:9, 10). Ukatjja honradöñasarakiwa, taqe chuymaw trabajtʼañasaraki. Ukhamatwa Jehová Diosar kusisiyañäni, janisay mayninakar kusisiykchiñäni ukhasa (Col. 3:22, 23).

18. ¿Kunatsa mayninakar respetomp uñjañasa?

18 Mayninakar respetañatakejj walja razonanak utjatapwa yatjjatawaytanjja. Familiaranakasarutï respetomp uñjañäni ukhajja, familia Uttʼayir Jehová Diosar respetataswa uñachtʼayañäni. Ukhamarakiw jilat kullakanakasar respetasajj Jehová Diosar respetatas uñachtʼayañäni. Ukat jan Testigöpki ukanakar respetomp uñjañäni ukhajja, Jehová Diosar jachʼañchapjjañapataki respetapjjañapatakiw yanaptʼaskañäni. Janisay yaqhep jaqenakajj respetapkchistanejja, jiwasajj respetompiw jupanakar uñjañasa. Ukhamtï lurañänejja Jehová Diosajj bendisistaniwa. Jupajj akham sistuwa: “Nayar jachʼañchirinakarojj jachʼañchäwa” sasa (1 Sam. 2:30).

¿QHANAÑCHTʼASMATI?

  • ¿Kunjamsa familiaranakasar respetomp uñjsna?

  • ¿Kunjamsa jilat kullakanakasar respetomp uñjsna?

  • ¿Kunjamsa jan Testigöpki ukanakar respetomp uñjsna?

CANCIÓN 129 ¡Tukuykam aguantaskakiñäni!

a Yaqhep sutinakajj cambiasiwayiwa.

    Aymara qellqatanaka (2005-2025)
    Mistuñataki
    Mantañataki
    • Aymara
    • Apayañataki
    • Kunjamtï munkta ukarjam askichañataki
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ak amtañamapuniwa
    • Aka amtanakanïpjjtwa
    • Configuración de privacidad
    • JW.ORG
    • Mantañataki
    Apayañataki