Watchtower INTERNETANKIR BIBLIOTECA
Watchtower
INTERNETANKIR BIBLIOTECA
Aymara
ʼ
  • kʼ
  • tʼ
  • pʼ
  • chʼ
  • qʼ
  • BIBLIA
  • QELLQATANAKA
  • TANTACHÄWINAKA
  • Mä familiaran jiwatapajj wali llakkañawa
    ¡Sartapjjañäni! 2018 | Núm. 3
    • Mä chachaw maynin jiwatapat wali llakitäski

      MAYNEJJ JIWJJE UKHAJJA ¿KUNAS YANAPTʼISTASPA?

      Mä familiaran jiwatapajj wali llakkañawa

      “Sofiampejja 39 jila maranakaw casaratäjjapjjayäta, ukhaw jupajj wal usuntasajj jiwjjäna. Amigonakajajj wal yanaptʼapjjetäna, jan tiemponiw kuns lurarakiyäta. Ukampis mä mara enterow esposajat wal llakisiyäta. Awisajj walikïskasaw wal llakthapisirïtjja. Niya kimsa maranakas jiwatapat pasjjchejja, awisajj jan kuns lurirjama wali llakitaw jikjjatasta” (Kevin).

      Inas mä munat familiaramajj jiwjjchi, ukhamächi ukhajja, Kevin chachjamaw jikjjataspachätajja. Cheqas taqe kunat sipansa, mä familiarana, mä amigona, esposona jan ukajj esposan jiwatapaw jukʼamp llakisiyistaspa. Mä revistajj akham siwa: “Familiarapajj wiñayatakis jiwatäjjaspa ukhamwa walja jaqenakajj amuyapjje, ukatwa wal llakisipjje” sasa (The American Journal of Psychiatry). Mä familiaran jiwatapatjja, akham sasaw maynejj jisktʼasispa: “¿Qhawqha tiempos ukham llakispachäyäjja? ¿Kunapachas mayamp kusisit jakasjjäjja? ¿Kunas chuymachtʼitaspa?” sasa.

      ¡Sartapjjañäni! sat aka revistaw uka jisktʼanakar qhanañchi. Akjjar jutki uka yatichäwejja, mä familiaran jiwatapat kuna jan walinakansa uñjassna uka toqetwa parli. Ukjjarusti, jan sint llakisiñatak kunanak lurañas yanaptʼistaspa ukaw qhanañchasiraki.

      Aka revistajj maynin jiwatapat wali llakitäpki ukanakar yanaptʼañataki, ukhamarak chuymachtʼañatak wakichatawa.

      a Aka yatichäwinakanjja, yaqhepajj yaqha sutimp uchatawa.

  • ¿Kuna jan walinakas utjaspa?
    ¡Sartapjjañäni! 2018 | Núm. 3
    • Mä chacha warmiw maynin jiwatapat wali llakitäsipki

      MAYNEJJ JIWJJE UKHAJJA ¿KUNAS YANAPTʼISTASPA?

      ¿Kuna jan walinakas utjaspa?

      Taqeniw mayj mayjätanjja, ukatwa maynejj jiwjje ukhajj jan mä igualak llakisktanti. Yaqhep jaqenakajj llakisipkchisa, janis llakitäpkaspa ukhamakiw sarnaqapjje, jan ukajj kunja llakitäpjjesa uk janiw uñachtʼayapkiti. Cheqas maynin jiwatapat jachañasa, kunja llakitätansa uk yaqhanakar awisañas yanaptʼistaspawa, ukampis janiw kunas uka llakir atipjañatak sumpun yanaptʼkistaspati. Kunjamas jakäwisajja, kunjam jaqëtansa, kunanakas jakañ vidan pasistu, kunjamsa familiarasajj jiwawayi ukarjamaw jukʼaksa walsa llakisiñäni.

      ¿KUNJAMANAKANSA UÑJASÏTA?

      Mä familiaran jiwatapat kuna llakinakas utjani uk inas jilaparte jaqenakajj jan yatipkchiti. Ukatwa aka yatichäwin kuna llakinakasa, kuna jan walinakas utjaspa ukanak mä qhawqha uñjañäni.

      Sint llakisiña. Maynejj jiwjje ukhajja, familiaranakapajj wal jachapjje, jiwiritsa wal llakisipjje, mä akatjamatwa colerasipjje jan ukajj jachapjje. Familiarapat amtasisasa, jupamp samkasisas jukʼampiw llakthapisipjje. Qalltanjja, jan kuns lurirjama, familiarapajj janis jiwatäkaspa ukhamaw amuyasipjje. Tania sat warmit parltʼañäni, esposopajj jiwjjäna ukhajja, kunja llakitas jikjjatasïna uk amtasajj akham siwa: “Janiw kuns lurirjamäkayätti. Wali llakitapuniyätwa, janiw jachañsa ni samsuñsa puedkayätti. ‘Akajj janiw cheqäkaspati’ sasaw amuyirïta”.

      Llakimp aynachtʼaña, colerasiña, juchañchasiña. Iván sat chachajj akham siwa: “24 marani Eric yoqajajj jiwjjäna ukhajja, Yolanda esposajampejj wali coleratäpjjayätwa. Ukajj janiw cheqaw sañjamäkänti, nanakajj janiw jankʼak colerasir jaqëpkayätti. Wal juchañchasipjjarakiyäta, ‘¿janit wawasar jukʼamp yanaptʼkasänjja?’ sasaw jisktʼasipjjerïta”. Alejandro sat chachajj ukhamarakiw esposapan jiwatapat wal juchañchasïna, jupajj akham siwa: “‘Jan wali jaqëtaj laykuw Diosajj ukham tʼaqesiyaskpachïtu’ sasaw qalltan amuyayäta. Ukham amuyatajat wal arrepentisiyäta, Diosarus esposajan jiwatapat juchañchkirista ukhamänwa” sasa. Kevin chachajj akham sarakiwa: “Awisajja, jiwatapat wal Sofiatak colerirïta. Ukham amuyatajajj janiw walïkänti, ukatwa qhepat wal arrepentisirïta. Janiw jupajj jiwatapat juchanïkänti” sasa.

      Jan sum amuytʼasiña. Awisajja, maynin jiwatapat llakitäpki ukanakan amuyunakapajj mayjtʼaspawa, janiw sum amuyasjjapjjaspati. Ukatwa jiwirin arupsa istʼapkaspa, jiwirirus uñjapkaspa ukham amuyasipjje. Lurañanakapsa jan sum amuytʼasisakiw lurjjapjjaspa, kuns armtʼasipjjakispawa. Taniajj akham siwa: “Awisajj maynimp parlaskirïta ukhajja, jan amuyasisakiw yaqha toqenakat lupʼjjerïta. Kunjamsa esposojajj jiwäna ukakiw pʼeqejankaskäna. Janiw kunsa sum lurirjamäkayätti. Ukatwa wal llakisiyäta” sasa.

      Mayninakat jayarstʼañ munaña. Maynin jiwatapat llakitäpki ukanakajja, janiw yaqha jaqenakamp parlañ munjjapjjaspati. Kevin chachajj akham siwa: “Janiw casaratanakampisa solteronakampis waltʼasirïkti” sasa. Iván chachan Yolanda esposapajj akham sarakiwa: “Janiw problemanakapat quejasiri jaqenakamp parlañ munapjjerïkti, jupanakajj janiw nanakjam sinti jan walin uñjasipkänti. Yaqhepajja, wawanakapajj kunjamsa nayrar sartasipkäna uka toqetwa parlapjjeri. Jupanakat kusiskchiyätsa, janiw ukanak istʼañ munirïkti. ‘Jakañ vidajj janiw akharuk tukuykiti’ sasaw esposojamp sapjjerïta, ukampis janiw yaqhanakamp parlañatakejj chʼamasa, ni paciencias utj-jjapjjetänti” sasa.

      Usuntaña. Maynin jiwatapatjja, janiw manqʼañsa munjjsnati, pesotsa minustʼsnawa, janirakiw sumsa ikjjsnati. Aarón chachat parltʼañäni, tatapajj jiwjjäna uka marajj kunjamas jikjjatasïna uka toqet parlkasajj akham siwa: “Janiw ikiñsa puedkayätti. Kunjamsa tatajajj jiwäna uka toqet lupʼisakiw sapa arumajj pachpa horasar sartirïta” sasa.

      Alejandro chachajj ukhamarakiw sanökasajj usut amuyasïna, jupajj akham siwa: “Walja kutiw doctorar sarayäta, jupajj ‘janiw usutäktati’ sasaw sitäna. ‘Esposajan jiwatapatwa ukham usut amuyaspachäta’ sasaw sirïta”. Alejandrojj walikëjjchïnsa, doctorar sarasajj walikpun luräna. Maynin jiwatapat llakitäpki ukanakajja, facilakwa contagioso usunakamp usuntapjjaspa, usutäjjapjje ukanakasti jukʼampiw usuntapjjarakispa.

      Wakiskir lurañanak jan phoqañ puediña. Iván chachajj akham siwa: “Eric yoqajajj jiwjjäna ukhajja, familiaranakaru amigonakaruw jupan jiwatapat yatiyapjjañajäna, jefepampisa, jakkäna uka utan dueñopampis ukhamarakiw parlapjjañajäna. Kunayman papelanak lurañaw wakisïna. Yoqajan cosasanakapsa apthapipjjañajarakïnwa. Taqe ukanak lurañajj wali amuyutakïnwa, ukampis nanakajj wali llakitäpjjayätwa, janiw chʼamas utjapkitänti” sasa.

      Yaqhep jaqenakatakejja, kuntï jiwat familiarapajj lurirïna ukanak lurañaw jukʼamp chʼamäspa. Tania warmejj ukhamanwa uñjasïna. Jupajj akham siwa: “Esposojaw bancon utjapkitäna uka qollqsa yaqha ukhamanaksa apnaqäna. Jupan jiwatapatjja, nayaw ukanak lurañajäna. Ukajj jukʼampiw llakisiyitäna. ‘Janiw taqe lurañanakamp phoqañ puedkäti’ sasaw sirïta”.

      Kunjamtï uñjawayktanjja, mä familiaran jiwatapajj wal llakisiyistaspa, janiw chʼamas utj-jjestaspati. Uk yatisajj inas akham amuysna: “Janipuniw familiarajar armañ puedkäti, jiwañkamaw jupat llakisï” sasa. Mä familiaran jiwatapajj wali llakkañäkchisa, kuna jan walinakas qhepat utjani uk yatiñajj wal yanaptʼistaspa. Ukampis ak amtañasawa, janiw taqenis maynin jiwatapat mä igualak llakisktanti, ni pachpa jan walinakansa uñjasktanti. Maysa toqetjja, janiw jumakejj familiaraman jiwatapat wal llakisktati, taqeniw maynejj jiwjje ukhajj wal llakistanjja, uk yatiñajj wali chuymachtʼkiriwa.

      ¿KUNAPACHAS MAYAMP KUSISIT JAKASJJÄJJA?

      Ak yatiñamawa: Maynin jiwatapat llakisiñajj janiw wiñayatakïkiti, jukʼat jukʼatwa munat familiaramat jan sint llakisjjätati. Janis jupat qʼal armaskchïtajja, tiempompejj walikëjjatawa. Inas kunanak lurkasasa, jan ukajj yaqhep fechanakan familiaramat amtaschïta, ukajj walikïskiwa. Jilaparte jaqenakajja, tiempompejj janiw jiwirit sint llakisjjapjjeti, lurañanakapsa nayrjamaw wasitat lurjjapjje. Ukham jakasiñatakejja, jumaw familiamampi amigonakamamp yanaptʼayasiñama, nayrar sartañatakiw chʼamachasiñamaraki.

      ¿Qhawqha tiempos llakit uñjasïta? Yaqhep jaqenakajja, mä qhawqha phajjsinakakiw jiwat familiarapat wal llakisipjje. Jilaparte jaqenakajja, mä mara jan ukajj pä mara pasatatwa sum jakasjjapjje. Yaqhepasti, jukʼamp tiempow llakisipjjaraki.a Alejandro chachajj akham siwa: “Nayajj mä kimsa maranakaw esposajat wal llakisiyäta” sasa.

      Paciencianïñamawa. Kuntï lurirjamäkta ukakwa lurañama. Jiwat familiaramat janiw wiñayatak llakiskätati, uk janipun armamti. Ukampis jan sint llakisiñatakejja, ¿kunanak lurañas yanaptʼiristam?

      Mä familiaran jiwatapat llakisiñajj janiw jan walïkiti

      a Mä qhawqha jaqenakajja, walja tiempow familiarapan jiwatapat wal llakisipjje, janiw nayrarus sartirjamäpkiti. Jupanakajja, jan sint llakisiñatak yanaptʼapki uka doctoranakaruw (profesional de la salud mental) sarapjjañapa.

  • Llakimp jan aynachtʼañatakejja ¿kunanak lurañas yanaptʼiristam?
    ¡Sartapjjañäni! 2018 | Núm. 3
    • Mä qhawqha jaqenakaw playan anattʼasisipki fotonaksa apstʼasisipki

      MAYNEJJ JIWJJE UKHAJJA ¿KUNAS YANAPTʼISTASPA?

      Llakimp jan aynachtʼañatakejja ¿kunanak lurañas yanaptʼiristam?

      Maynin jiwatapat jan sint llakisiñatakejj walja ewjjtʼanakaw utji, ukanakat yaqhepajj yanaptʼistaspawa, yaqhepajj janiraki. ¿Kunatsa? Kunjamtï pasïr yatichäwin uñjawayktanjja, maynejj jiwjje ukhajj janiw taqenis mä igualak llakisktanti. Ukatwa kunatï maynir yanaptʼkaspa ukajj yaqhar jan yanaptʼkaspati.

      Ukampis mä qhawqha ewjjtʼanakaw utji, ukanakajj waljaniruw yanaptʼawayi. Yatjjattʼat jaqenakas uka ewjjtʼanakampiw llakitanakar yanaptʼapjje, ukanakajj nayratpachaw Biblian qellqatäjjäna, uka librojj wali yatiñan arunakaniwa.

      1) FAMILIARANAKAMAMPI AMIGONAKAMAMPIW YANAPTʼAYASIÑAMA

      • Mä qhawqha jaqenakaw playan anattʼasisipki fotonaksa apstʼasisipki

        “Maynin jiwatapat jan sint llakisiñatakejja, familiampi amigonakamp yanaptʼayasiñaw jukʼamp wakiskirejja” sasaw yaqhep yatjjattʼatanakajj sapjje. Ukhamäkchisa, inas jumajj yaqhanakat jitheqtañ munchisma, yanaptʼañ munapktam ukanakatakis coleraschisma. Ukham jikjjatasiñajj janiw jan walïkiti.

      • Janis taqe horasan maynimp chikäñamajj wakiskchejja, janirakiw saparstʼañamäkiti. Inas qhepat mayninakan yanaptʼap munchïta. Ukhamajj kunanakansa yanaptʼayasiñ munasma, kunanakansa janiraki uk suma arunakampiw sañama.

      • Kunjamäsktasa ukarjamaw qhawqha tiempos mayninakampïñ munta, qhawqha tiempos sapakïñ munarakta uk amuytʼasiñama.

      BIBLIAJJ KAMSISA: “Mayni sapat sipansa paniniw jukʼamp askejja [...]. Maynitejj jupanakat liwischi ukajja, mayniwa wayti” (Eclesiastés 4:9, 10).

      2) MANQTʼASIÑAMAWA, EJERCICIONAKSA LURAÑAMARAKIWA

      • Maynin jiwatapat jan sint llakisiñatakejja, sano manqʼanak manqtʼasiñaw yanaptʼätam. Ukhamajj jukʼa grasan manqʼañanaka, frutanaka, verduranakwa manqtʼasiñama.

      • Walja uma umtʼasiñamawa.

      • Manqʼat jan awtjkätam ukhajja, urun walja kutiw mä jukʼaksa manqtʼasiñama. Kuna qollanak umañas yanaptʼiristam ukwa doctorar jisktʼasirakisma.a

      • Sarnaqañasa ejercicionak lurañasa, jan sint llakisiñatakiw yanaptʼiristam. Ejercicionak lurkasajja, familiaraman jiwatapat kuna cambionakas utjani uka toqetwa lupʼisma, jan ukajj yaqha toqenakatwa lupʼirakisma.

      BIBLIAJJ KAMSISA: “Janiw khitis pachpa cuerpoparojj kunäkipans uñiskiti, antisas manqʼayiwa, wali munasiñampiw uñjaraki” (Efesios 5:29).

      3) SUM IKTʼASIÑAMAWA

      • Mä ikiña

        Sum iktʼasiñajj wali wakiskiriwa. Yamas jiwirin familiapatakejj jukʼamp wakiskiriwa. Wali llakitäpjjatap laykojja, jupanakajj jukʼamp qaritäpjjaspawa.

      • Cafeinan umañanaksa alcoholan umañanaksa, janiw sint umañamäkiti, ukanakajj janiw sum iktʼasiykistuti.

      BIBLIAJJ KAMSISA: “Mä jukʼa samartʼañajja askiwa, pä chʼama qaritat sipansa, thayaru katthapiñ munasa” (Eclesiastés 4:6).

      4) KUNAS YANAPTʼIRISTAM UK JUMAPACHPAW AMUYTʼASIÑAMA

      • Maynin jiwatapat wali llakita mä warmiw amigapamp parltʼaski

        Maynejj jiwjje ukhajja, janiw taqenis mä igualak llakisktanti, ukatwa kunas yanaptʼiristam uk jumapachpa amuytʼasiñama.

      • Yaqheparojja, yaqhanakamp parltʼañaw jan sint llakisiñatak yanaptʼi. Yaqhepajj janirakiw yaqhanakamp parlañ munapkiti. Yatjjattʼat jaqenakajja, jachañasa yaqhanakamp parlañasa, kunjamsa maynir yanaptʼaspa uka toqet may maywa amuyapjje. Jumatï llakimat yaqhamp parlañ munsta ukhajja, mä munat amigomampiw jukʼat jukʼat parlañ qalltasma.

      • Yaqhepajj wal jachapjje, yaqhepasti jukʼakwa jachapjjaraki.

      BIBLIAJJ KAMSISA: “Chuymawa jupan pachpa llakisitapjja yatisi” (Proverbios 14:10).

      5) JANIW VICIONAKAR YATINTAÑAMÄKITI

      • Mä chachaw alcohol umaski

        Yaqhepajja, jiwat familiarapat jan sint llakisiñatakejj alcoholan umañanakwa umapjje, jan ukajj drogasipjjewa. Uka vicionakajj mä ratutakikiw jaqenakar kusistʼayi, kunayman jan waltʼäwinakaruw aparaki. Ukhamajj ukanak lurañat sipansa, kunatï cheqpachapun yanaptʼkiristam ukwa lurañama.

      BIBLIAJJ KAMSISA: “Kunanakatï cuerposarus amuyusarus qʼañuchki ukanakat qʼomachasipjjañäni” (2 Corintios 7:1).

      6) JANIW INA CHʼUSAR TIEMPO APTʼASIÑAMÄKITI

      • ¿Kun lurañas waljanir yanaptʼawayi? Awisajj llakipat parlapjjchisa jachapjjchisa, yaqha lurañanak lurañatakiw tiempo apstʼasipjjaraki.

      • Yaqha amigonak uñtʼañasa, amigonakamar jukʼamp jakʼachasiñasa, yaqha lurañanak lurañ yateqañasa, mä jukʼa kusistʼañasa, jan sint llakisiñatakiw yanaptʼiristam.

      • Tiempompejj jiwirit sinti llakisiñat sipansa, yaqhanak lurañaw jumatakejj nayrankani. Ukaw nayrar sartaskatam uñachtʼayani.

      BIBLIAJJ KAMSISA: “Taqe kunas horasanikiwa [...]: Jachañ horasa, laruñ horasa. Llakisiñ horasa, fiestankaña horasa” (Eclesiastés 3:1, 4).

      7) LURAÑANAKAM LURASKAKIÑAMAWA

      • Mä warmiw kunsa sapürojj lurani uk qellqtʼasiski

        Kunanaktï nayrajj lurirïkayäta ukanak lurañatakiw chʼamachasiñama.

      • Horasaparutï ikïta, trabajtʼäta, yaqha ukhamanaksa lurarakïta ukhajja, jukʼat jukʼatwa nayrjam jakasjjäta.

      • Kunatï yanaptʼkiristam uk lurañajja, jan sint llakisiñatakiw yanaptʼätam.

      BIBLIAJJ KAMSISA: “Jakañapatsti janiw sinti Ilakiskaniti, Diosaw kusisiñampi chuymapar phoqtʼi uka layku” (Eclesiastés 5:20, Aymar Biblia).

      8) JANIW WALI WAKISKIR AMTANAKAR JANKʼAK PURIÑAMÄKITI

      • Waljaniw familiapat maynejj jiwjje ukhajja, wali wakiskir amtanakar jankʼak puriñ yatipjje, ukat qhepatakwa arrepentisipjje.

      • Janïr yaqha utar sarjjañ amtkasasa, yaqha trabajo janïr thaqkasasa, jiwirin cosasanakap janïr tukjkasasa, mä qhawqha tiempo suytʼañamawa.

      BIBLIAJJ KAMSISA: “Suma amuytʼampi kuna amtäwinaka wakichatasa sumakiwa phoqhasi, ukampis mäki wakichata amtäwinakajja aynachtʼañaruwa puriyi” (Proverbios 21:5).

      9) JANIW FAMILIARAMAT ARMASIÑAMÄKITI

      • Mä chachaw jiwat esposapan fotonakap amigonakapar uñachtʼayaski

        Kunanakatï jiwat familiarapar amtaykaspa ukanak lurañaw waljanirojj yanaptʼi.

      • Jiwat familiaraman fotonakapsa cosasanakapsa, fácil uñjkañ cheqaruw usktʼasisma. Jan armkañ fechanaksa, mä cuadernoruw qellqtʼasisma. Ukaw jupat jan sint llakisiñatak yanaptʼiristam.

      • Familiaramar amtayktam uka cosasanakjja, sum imasiñamawa, jan sint llakitäjjäta ukhaw ukanak uñjjattʼasma.

      BIBLIAJJ KAMSISA: “Uñtam qhepa toqeru, amuythapisirakim nayra maranakatsa” (Deuteronomio 32:7).

      10) MÄ JUKʼA KUSISTʼAÑATAKIW TIEMPO APSTʼASIÑAMA

      • Inas vacacionat mistchisma.

      • Janitï uk lurañajj jumatakjamäkchi ukhajja, chuym qhanartʼayasiñatakiw mä uruksa jan ukajj pä ursa tiempo apstʼasisma. Inas viajchisma, museonakar sarchisma, jan ukajj amigonakamampiw pasiytʼir sararakisma.

      • Lurañanakam mä jukʼa mayjtʼayañas yanaptʼarakiristamwa.

      BIBLIAJJ KAMSISA: “Jutapjjam, yaqha cheqar sarañäni, mä chʼusa lugararu, ukhamat mä jukʼa samartʼañataki” (Marcos 6:31).

      11) YAQHANAKARUW YANAPTʼAÑAMA

      • Mä tawaqo warmiw mä jilïr warmir qhatun yanaptʼaski

        Yaqhanakar yanaptʼañajja, jukʼamp kusisit jakasiñatakiw yanaptʼätam.

      • Familiaraman jiwatapat llakitäpki ukanakaru, mä arunjja, amigonakamaru familiaranakamaruw nayraqat yanaptʼasma. Jupanakajj kunja llakitäpjjesa uka toqetwa maynimp parltʼasiñ munasipkaspa.

      • Yaqhanakar yanaptʼañasa chuymachtʼañasa, wasitat kusisitäñatakiw yanaptʼätam.

      BIBLIAJJ KAMSISA: “Katoqañat sipansa churañanwa jukʼamp kusisiñajj utji” (Hechos 20:35).

      12) KUNAS NAYRANKAÑAPA UKWA AMUYTʼASIÑAMA

      • Familiaraman jiwatapajja, kunas jakañ vidan nayrankañapa uk amuytʼasiñatakiw yanaptʼiristam.

      • Kunanaksa jakäwiman luraskta ukwa amuytʼasiñama.

      • Wakischi ukhajja, kunas nayrankañapa uk amuytʼasisajj ukarjam lurañatakiw chʼamachasiñama.

      BIBLIAJJ KAMSISA: ‘Kusisiñaru sarañat sipansa, jiwirin utapar sarañaw jukʼamp walejja. Jiwañajj taqe jaqenakan tukuyäwipawa, ukwa jakirinakajj amuytʼasipjjañapa’ (Eclesiastés 7:2).

      ¿KUNANAK LURAÑAS YANAPTʼIRISTAM? | AMTAÑATAKI

      • 1) FAMILIARANAKAMAMPI AMIGONAKAMAMPIW YANAPTʼAYASIÑAMA

        Qhawqha tiempos mayninakampïñ munta, qhawqha tiempos sapakïñ munarakta uk sum amuytʼasiñamawa.

      • 2) MANQTʼASIÑAMAWA, EJERCICIONAKSA LURAÑAMARAKIWA

        Sano manqʼanak manqtʼasiñamawa, walja um umtʼasiñamawa, ejercicionaksa lurañamarakiwa.

      • 3) SUM IKTʼASIÑAMAWA

        Wal llakisitam laykuw jukʼamp qaritäsma, ukatwa sum iktʼasiñama.

      • 4) KUNAS YANAPTʼIRISTAM UK JUMAPACHPAW AMUYTʼASIÑAMA

        Maynin jiwatapat janiw taqenis mä igualak llakisktanti, ukatwa kunas yanaptʼiristam uk jumapachpa amuytʼasiñama.

      • 5) JANIW VICIONAKAR YATINTAÑAMÄKITI

        Alcoholan umañanak sint umañasa, drogasiñasa, kunayman jan waltʼäwinakaruw apiristam.

      • 6) JANIW INA CHʼUSAR TIEMPO APTʼASIÑAMÄKITI

        Awisajj inas jachañsa llakimat parlañsa munchïta, ukajj walikïskchisa, yaqhanak lurañatakiw tiempo apstʼasiñamaraki.

      • 7) LURAÑANAKAM LURASKAKIÑAMAWA

        Sapür lurañanakam luraskakïta ukhajja, janiw jiwat familiaramat sint llakisjjätati.

      • 8) JANIW WALI WAKISKIR AMTANAKAR JANKʼAK PURIÑAMÄKITI

        Janïr wali wakiskir amtanakar purkasajja, mä mara jan ukajj jukʼamp tiempow suytʼañama, ukhamat jan arrepentisiñataki.

      • 9) JANIW FAMILIARAMAT ARMASIÑAMÄKITI

        Familiaraman fotonakapsa cosasanakapsa uñjkañ cheqaruw usktʼasisma. Jan armkañ fechanaksa, mä cuadernoruw qellqtʼasisma.

      • 10) MÄ JUKʼA KUSISTʼAÑATAKIW TIEMPO APSTʼASIÑAMA

        Mä uruksa jan ukajj mä qhawqha horanaksa, mä jukʼa kusistʼañatakiw tiempo apstʼasiñama.

      • 11) YAQHANAKARUW YANAPTʼAÑAMA

        Familiaraman jiwatapat llakitäpki ukanakaru, ukhamarak yaqhanakar yanaptʼañajja, wasitat kusisit jakasiñatakiw yanaptʼätam.

      • 12) KUNAS NAYRANKAÑAPA UKWA AMUYTʼASIÑAMA

        Kunsa jakäwiman luraskta ukwa amuytʼasiñama. Wakischi ukhajja, kunas nayrankañapa uk amuytʼasisajj ukarjamaw lurañama.

      Qhana arunjja, janiw familiaramar jankʼak armkätati. Ukampis aka yatichäwin uñjawayktan uka ewjjtʼanakarjam lurañajja, waljaniruw yanaptʼawayi. Cheqas walja yanaptʼanaka ewjjtʼanakaw utjaspa, ukampis jumatï aka 12 ewjjtʼanakarjam lurañatak chʼamachasïta ukhajja, janiw jiwat familiaramat sint llakisjjätati.

      a ¡Sartapjjañäni! sat aka revistajj janiw kunjamsa qollayasiñama uk siskiti.

  • ¿Kuna suma yanaptʼas utji?
    ¡Sartapjjañäni! 2018 | Núm. 3
    • Walja jaqenakaw jiwat familiaranakapar Paraison katoqañ suyasipki

      MAYNEJJ JIWJJE UKHAJJA ¿KUNAS YANAPTʼISTASPA?

      ¿Kuna suma yanaptʼas utji?

      AKA MARANAKANJJA, MAYNIN JIWATAPAT KUNJA LLAKITAS JIKJJATASTAN UKA TOQET WAL YATJJATASIWAYI. Ukampis kunjamtï uñjawayktanjja, uka toqet yatjjattʼat jaqenakajj kuntï Bibliajj siski niya ukhamarakwa ewjjtʼapjje. Ukhamasti, Biblian ewjjtʼanakapajj wal yanaptʼistaspa. Ukanjja, janiw suma ewjjtʼanakakejj utjkiti, jan ukasti, kuntï yaqha libronakan jan siski ukwa Biblian liytʼaraksna, maynin jiwatapat llakitäpki ukanakarus chuymachtʼarakispawa.

      • Jiwat familiaranakasajj janiw tʼaqesipkiti

        Eclesiastés 9:5 textojja, “jiwatanakajj janiw kunsa yatipkiti” sasaw yatichi. ‘Amtanakapas tukusjjewa’ (Salmo 146:4). Ukatwa jiwatanakajj ikisipkaspas ukhamawa sasin Bibliajj yatichi (Juan 11:11).

      • Wali munasiri Diosaruw confiytanjja, ukajj wali chuymachtʼkiriwa

        Bibliajj akham siwa: “Jehováa Diosan nayranakapajja cheqapar sarnaqer jaqenakaruw uñchʼukiski, jiñchunakapajj jupanakan ruwtʼasitanakaparuw istʼaskaraki” sasa (1 Pedro 3:12). Janiw sum jikjjatasiñ laykuki, jan ukajj sum amuytʼasiñ munasakejj Diosar llakinakas yatiyktanti. Jan ukasti, Jupar jukʼamp jakʼachasiñatakiw oracionan mayistanjja. Diosasti, chʼamapampiw jan sint llakisiñatak yanaptʼistu.

      • Jaqenakajj kusisitaw jakasjjapjjani sasaw Diosajj arsuwayi

        ¡Jiwatanakajj jaktanipkani uka urojj wali kusiskañ urüniwa! Bibliajj wal uka urut parli. Kunjamas uka tiempon jakasjjañäni uka toqet parlkasajja, Apocalipsis 21:3, 4 textojj akham siwa: “Diosajj taqe jachanakapwa nayranakapat picharani, janiw jiwañajj jukʼamp utj-jjaniti, janirakiw llakisiñasa, jachañasa ni usuyasiñasa jukʼamp utj-jjaniti” sasa.

      Biblia qellqayiri Jehová Diosar creyipki uka jaqenakat waljanejja, jiwatanakan jaktanipjjañap yatisajj janiw sint llakisjjapjjeti. Ana sat warmin esposopajj jiwjjäna ukhajja, 65 maranakaw casaratäjjapjjäna. Anajj akham siwa: “Jiwatanakajj janiw tʼaqesipkiti, Diosasti niyaw amtapankapki uka jiwatanakarojj jaktayani sasaw Bibliajj yatichi. Esposojat llakista ukhajja, ukanak amtañaw jan aynachtʼañatakejj yanaptʼitu” sasa.

      Taniajj akham sarakiwa: “Esposojajj jiwawayjje ukhatpachaw Diosajj wal yanaptʼawayitu. Wali llakit jikjjatasirïta ukhajja, Diosan yanaptʼapajj wali qhanänwa. Jiwatanakajj jaktanipjjaniwa sasin Bibliajj yatichki ukarojj taqe chuymaw confiytjja. Uk yatiñarakiw esposojan jaktaniñapkamajja, jan aynachtʼañatakejj chʼam churitu” sasa.

      Tanian arunakapajja, Biblian yatichäwinakapar confiyapki uka jaqenakajj kunja chuymachtʼatäpjjesa ukwa amuytʼayistu. Inas akham amuysta: “Kuntï Bibliajj siski ukajj janiw phoqaskaspati” sasa. Ukhamächi ukhajja, Biblian ewjjtʼanakapajj kunjamsa yanaptʼistaspa, ukan qellqatäki uka promesanakas kunjamsa phoqasiwayi ukanak yatjjatañatakiw chʼamañchtʼapjjsma. Maynin jiwatapat llakitäpki ukanakarojja, Bibliaw taqe kunat sipansa jukʼamp sum yanaptʼaspa, uk jumapachpaw amuyäta.

      JIWATANAKAJJ JAKTANIPKANI UKA TOQET JUKʼAMP YATIÑATAKI

      Internetan jw.org cheqanwa uka toqet parlir videonakajj utji.

      Ukjja, BIBLIOTECA > VIDEONAKA siski ukanwa thaqtasma

      Walja jaqenakaw jiwat familiaranakapar Paraison katoqañ suyasipki

      Jiwatanakajj jaktanipjjaniwa sasaw Bibliajj yatichi.

      ¿JIWATANAKAJJ JAKTANIPJJASPATI?

      ¿Jiwatanakajj jaktanipjjaspati?

      ¿Jiwat familiaranakasajj jaktanipjjaspati? Kuntï Bibliajj yatichki ukajj wali chuymachtʼkiriwa.

      Ukjja, BIBLIOTECA > VIDEONAKA siski ukanwa thaqtasma (BIBLIA > BIBLIAN YATICHÄWINAKAPA siski ukanwa thaqtarakisma)

      ¿SUMA YATIYÄWINAK ISTʼAÑ MUNASMATI?

      ¿Suma yatiyäwinak istʼañ munasmati?

      ¿Suma yatiyäwinakajj utjpachati?

      Ukjja, >BIBLIAN YATICHÄWINAKAPA>> KUSISIÑAMPI SUMAK JIKJJATASIÑAMPI siski ukanwa thaqtasma)

      a Diosan sutipajj Jehová satawa sasaw Bibliajj yatichi.

Aymara qellqatanaka (2005-2025)
Mistuñataki
Mantañataki
  • Aymara
  • Apayañataki
  • Kunjamtï munkta ukarjam askichañataki
  • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
  • Ak amtañamapuniwa
  • Aka amtanakanïpjjtwa
  • Configuración de privacidad
  • JW.ORG
  • Mantañataki
Apayañataki