17. ¿Kuna jan walinsa Dios contra saytʼir jaqinakax uñjasipxani, ukat kuna arunaksa akat mä jukʼarux amtañäni?

¹⁷ Chiqpachansa, uñisirinakasax arknaqasipkakistaniwa. Ukatwa, suma yatiyäwinak yatiyasipkaktanxa, arknaqirinakarus yatiyaskaktanwa (Mat. 24:14, 21). Ukhamarusa, uka uñisirinakan arrepentisipxañapatakisa qhispitäpxañapatakisa jukʼa tiempokiw utjxi. Ukampisa, jaqinakan qhispiyasiñapat sipansa Jehová Diosan sutip qullanaptañapaw jukʼamp wakiskirixa (Ezequiel 38:23 liytʼasiñapawa). Kunapachatï aka Uraqpachankir markanakax Diosan markapar tukjañatak tantachasipxani ukhaxa, salmo qillqtʼirin Diosat mayisïwipat amtasiñasawa: “Wiñayatak pʼinqachat uñjasipxpan atipjat jiwarapxpan” sänwa (Sal. 83:17).

18, 19. 1) ¿Jehová Diosan apnaqäwipar qallasirinakaruxa kunas pasani? 2) Jehová Diosax apnaqirjam jachʼañchaskani uka urun jakʼanxatap yatisinxa, ¿kun lurañamasa?

¹⁸ Khitinakatï Jehová Diosampi jan apnaqayasiñ munapki ukanakax jan walirupuniw purtʼasipxani. ‘Qhispiyasiñ arunakar jan istʼirinakaxa’, Armagedonanwa ‘wiñayatak tʼunjatapxani’ sasaw Diosan Arupax yatiyistu (2 Tes. 1:7-9). Uka tʼunjäwisa Jehová Diosar yupaychirinakan qhispiyäwipasa Jupax chiqpach Diosätapwa sum uñachtʼayani. Machaq uraqinxa, uka atipjäwipax janipuniw armatäkaniti. ‘Jiwatanakat ñanqha jaqinakasa, aski jaqinakasa jaktanipxani’ ukanakax Jehová Diosan uka jachʼa atipjäwipatxa yatipxarakiniwa (Hech. 24:15). Jiwatat jaktirinakaxa, Jehová Diosax suma apnaqirïtapxa amuyapxarakiniwa. Ukat llampʼu chuymaninakax jankʼakiw Jehová Diosax chiqpach Diosätapxa amuyapxarakini.

“Chiqpachansa, akawa qullana ukat jan kikpani Diosan sutipaxa”

Ukhamwa Nicolás de Cusa sat chachax mä arstʼäwipan khä 1430 maran arsuwayatayna.a ¿Khitïns jupaxa? Mä yatxattʼat católico jaqïnwa, jupax griego ukat hebreo arunakwa yatiqatayna ukat janiw ukanakak yatkänti, jan ukasti Filosofía, Teología, Matemáticas, Astronomía ukat yaqhanakamp kunwa yatxatarakïna. 22 maranïkasaw Derecho Canónico satäkis ukat mä doctorado katuqatayna, ukat 1448 maranxa cardenaljamwa uttʼayapxarakitayna.

Niya 1458 uka maranakanxa, chuymankipstatatanakar uñjañatakiw mä uta Cusa sat markan uttʼayatayna. Jichhürunakanxa, uka utax Cusa sat bibliotecäxiwa, ukanxa niya 310 amparampi qillqat qillqatanakaw utji. Mayaxa, Códice Cusano número 220 ukawa, uka qillqatanxa kuntï Nicolás de Cusa sat chachax 1430 maran arstʼawaykatayna ukaw ukan jikxatasiraki, pʼiqiñchäwipaxa akawa, “In principio erat verbum” (Kunapachatix taqi kuna qalltkäna ukhaxa, Arux utjapunïnwa). Ukanxa, Nicolás de Cusa sat chachax Jehová Diosan sutip aytañatakix Iehoua sas latín qillqanakampiw qillqatayna.b Diosan sutipat parlasaxa, aka arunakaw 56 janan uñsti: “Hebreo arut pusi qillqanakampi uñstki ukaxa, Diosaw uka sutxa churi. [...] Chiqpachansa akawa qullana ukat jan kikpani Diosan sutipaxa” sasa. Ukhamaxa, kuntï Nicolas de Cusa sat chachaxa, Diosan sutipxat arsuwaykatayna ukaxa, Hebreo Arun Qullan Qillqatanakan Diosan sutipa uñstatapwa uñachtʼayistu (Éxo. 6:3).

Uka qillqataxa, niya 1400 maranakatawa, taqi qillqatanakat sipansa nayraw qillqasiwayatayna, uka qillqatanwa hebreo arut pusi qillqanakamp qillqaskäna ukax Iehoua sas jaqukipat uñsti. Kunjamsa nayrapachanakan Diosan sutipxa yaqha arunakar jaqukipapxirïtayna ukwa qhan uka qillqatax uñachtʼayi, niya taqiniw Jehová sas jaqukipapxirïtayna.