Watchtower INTERNETANKIR BIBLIOTECA
Watchtower
INTERNETANKIR BIBLIOTECA
Aymara
ʼ
  • kʼ
  • tʼ
  • pʼ
  • chʼ
  • qʼ
  • BIBLIA
  • QELLQATANAKA
  • TANTACHÄWINAKA
  • ¿Jiwatanakajj kawkinkapjjesa?
    ¿Kunsa Bibliajj yatichistu?
    • 6 YATICHÄWI

      ¿Jiwatanakajj kawkinkapjjesa?

      1-3. 1) ¿Kunanaksa jaqenakajj jiwatanak toqet jisktʼasipjje? 2) ¿Uka toqet yaqhep religionanakajj kamsapjjesa?

      DIOSAJJA Biblian akham sistuwa: “Janiw jiwañajj jukʼamp utj-jjaniti” sasa (Apocalipsis 21:4). 5 yatichäwinjja, kunjamatsa Jesusan jiwatapat wiñay jakañ katoqsna ukwa yatjjataniwaytanjja. Ukampis jichhürunakanjja, jaqenakajj jiwasipkakiwa (Eclesiastés 9:5). Ukatwa “¿jiwatanakajj kawkinkapjjesa?” sasin jisktʼastanjja.

      2 Mä munat familiarasajj jiwjje ukhaw uka toqet wal yatiñ muntanjja. Inas ukhajj akham jisktʼasstan: “¿Kawkirus sarjjpacha? ¿Uñjaskpachïtuti? ¿Yanaptʼitaspati? ¿Wasitat jupamp jikisiristti?” sasa.

      3 Uka toqet religionanakajj kunayman parlapjje. Suma jaqenakajj alajjpacharuw sarapjje, jan wali jaqenakasti infiernon tʼaqesisipki sasaw yatichapjje. Yaqhepasti, maynejj jiwjje ukhajj espiritur tukusaw mayni jiwat familianakapampi jakasjje sapjjarakiwa. Yaqhepajja, jiwjjasinjja juzgatäpjjewa, ukatjja mayampiw yaqha cuerpon nasipjje, mä jaqjama jan ukajj mä animaljama sasaw yatichapjjaraki.

      4. Niya taqe religionanakajj ¿kamsasas jiwatanak toqet yatichapjje?

      4 Religionanakajja kunaymaninak jiwatanakat parlapjje, ukampis niya taqeniw pachpak yatichapjje: mä jaqejj jiwjje ukhajj cuerpopakis jiwkaspa, yaqha cheqansa jakaskaspa ukham yatichapjje. ¿Ukajj cheqäpachati?

      ¿KAWKIRUS JIWATANAKAJJ SARAPJJPACHA?

      5, 6. ¿Jiwatanakajj kunjamäsipkisa?

      5 Jiwatanakajj kunjamäsipkis uk Jehová Diosajj sum yati. Maynejj jiwjje ukhajja jakäwipajj ukharuw tukusjje sasaw Jupajj yatichistu. Ukhamasti maynejj jiwjje ukhajja, munasiñapasa, amuyunakapasa, amtanakapasa tukusjjewa, janiw kawkinsa jakjjeti.a Jiwatanakajj janiw uñjapkiti, istʼapkisa ni kunsa amuyapkiti.

      6 Salomón reyejja “jiwatanakajj janiw kunsa yatipkiti” sasaw qellqäna. Jupanakan munasiñapasa uñisiñapasa ukharuw tukusjje. “Jumajj sepulcror sarkätas ukanjja janiw kuna lurañas utjkiti, kuna lupʼiñasa, uñtʼañasa, janirakiw yatiñanïñasa utjkiti” sasaw sarakïna (Eclesiastés 9:5, 6, 10 liytʼañataki). Salmo 146:4 qellqatanjja, jiwatanakan ‘amtanakapajj ukürpachaw tukusjje’ sarakiwa.

      ¿JESUSAJJ JIWATANAKAT KAMSÄNSA?

      Mä chacha warmejja, jardinan qontʼataw mä panqar uñjjatasipki

      Jehová Diosajja, aka oraqen wiñay jakasipjjañapatakiw jaqenakar luri.

      7. ¿Jesusajj jiwañ toqet kamsänsa?

      7 Lázaro amigopajj jiwäna ukhajja, Jesusajj discipulonakapar akham sänwa: “Lázaro amigosajj ikiskiwa” sasa. Ukham satajja, Lazarojj ikiskaspas ukham jupanakajj amuyapjjäna, ukatwa Jesusajj jupanakar akham qhanañchäna: “Lazarojj jiwatawa” sasa (Juan 11:11-14). Jesusajja, jiwañampi ikiñampejj pachpakïkaspas ukham amuytʼayäna. Jupajja, janiw Lazarojj alajjpacharuw sarjje, jiwat familiaranakapampi jakasiriw sarjje sasajj siskänti. Janirakiw Lazarojj infiernonsa tʼaqeskaspa, wasitatsa yaqha jaqjama naskaspa ukham siskänti. Jan ukasti Lazarojj sumsa iktʼaskaspa ukham amuytʼayäna. Bibliankir yaqhep textonakajja, jiwañajj ikiñampi sasiwa sasaw qhanañchi. Estebanar jiwayapkäna ukhajja, “jiwañanwa jupajj iktʼawayjjäna” sasaw Bibliajj qhanañchi (Hechos 7:60). Apóstol Pablojja, yaqhep cristianonakajj “jiwañanwa iktʼjjapjjaraki” sasaw sarakïna (1 Corintios 15:6).

      8. ¿Jehová Diosajj jiwapjjañapatakit jaqenakar luräna?

      8 Jehová Diosajja, Adanarusa Evarusa ¿jiwapjjañapatakit lurpachäna? Janiwa. Jan usuntas wiñay jakasipjjañapatakiw jupanakar luräna. Diosajj jaqenakar lurkäna ukhajja, wiñay jakañ munirwa luräna (Eclesiastés 3:11, NM). Awk taykanakajja, janiw wawanakapan usuntapjjañapsa jiwapjjañapsa munapkiti. Diosajja janirakiw wawanakapan ukham uñjasipjjañap munkiti. Niyakejjay Jupajj wiñay jakasiñasatak lurchistojja, ¿kunatsa jiwañajj utji?

      ¿KUNATSA JIWAÑAJJ UTJI?

      9. ¿Adanatakisa Evatakisa Diosan arunakapar istʼañajj chʼamänti?

      9 Edén jardinanjja, Jehová Diosajj Adanar akham sänwa: “Aka huerton taqe qoqanakat [jan ukajj taqe arbolanakat] manqʼasïta, ukampisa aski ukhamarak ñanqha yatiñ churir qoqatjja janiw manqʼätati. Uka qoqan achunakapjja jan manqʼamti, manqʼäta ukapachasti cheqpachan jiwäta” sasa (Génesis 2:9, 16, 17). Uka qhana arunakar istʼañajj janiw chʼamäkänti. Adanampiru Evampiru kunatï walïki jan walïkaraki uk sañatakejja Jehová Diosajj derechonïnwa. Jupanakatï Diosar istʼapjjaspäna ukhajja, jupar respetapjjatapa, taqe bendicionanakapat yuspärapjjatapwa uñachtʼayapjjaspäna.

      10, 11. 1) ¿Kunjamsa Supayajj Adanampir Evampir engañjäna? 2) ¿Diosan mayitapar istʼañajj chʼamänti?

      10 Adanampi Evampejj janiw Jehová Diosar istʼapkänti. Amtañäni, Supayajj Evar akham sänwa: “¿Ukhamajj Diosajj sapjjtamti: ‘Janiw kawkïri qoqan achunakapsa manqʼapjjätati’ sasa?” Evasti ukjjarojj sarakïnwa: “Kawkïri qoqan achupatsa manqʼasipkakiristwa, chika taypinkki uka qoqan achunakapakwa janejj manqʼapkiristtejja. Diosasti sapjjarakituwa: ‘Janiw uka qoqan achupjja manqʼapjjätati ni llamktʼapjjätasa. Manqʼapjjäta ukhasti jiwapjjataw’” sasa (Génesis 3:1-3).

      11 Ukjjarojj Supayajj sänwa: “Janiw ukajj cheqäkiti, kʼariwa. Janiw jiwapkätati. Diosajj yatiwa, kunapachatejj jumanakajj uka qoqan achunakapata manqʼapjjasma ukkhajj yatipjjasmawa kunatejj askïki, ukhamarak ñanqhäki ukanakjja, ukatsti Diosjamäpjjasmawa” sasa (Génesis 3:4-6). Kunatï walïki jan walïkaraki uk Eva warmis amtañapäkaspa ukhamwa Supayajj Evar amuyayañ munäna. Diosar jan istʼkäta ukhajj janiw kunas paskaniti, janiw jiwkätati sasaw Supayajj Evar engañjäna. Ukatwa Evajj uka arbolan achup manqʼantäna, ukjjarusti chachaparuw churarakïna. Jupanakajj janiw uka achu manqʼapjjañapäkänti uk sum yatipjjäna. Diosan mayitapar istʼañajj janiw chʼamäkänti, wali qhanarakïnwa. Ukampis arbolan achup manqʼantasajja, Supay toqet saytʼasiñwa ajllipjjäna. Ukham lurasajja, alajjpachankir Awkipar jan respetapjjatapwa uñachtʼayapjjäna. ¡Ukajj janipuniw walïkänti!

      12. ¿Kunatsa Adanampin Evampin Diosar jan istʼapjjatapajj wali llakkañajja?

      12 ¡Nayrïr awk taykasan Jehová Diosar jan respetapjjatapajj wali llakkañapuniwa! Amuytʼañataki, jumajj phuchamaru yoqamaru sum uywañatak wal chʼamachasisma. Ukampis qhepatjja uka wawanakamajj juma contra saytʼasipjjaspa, kuntï jan lurapjjañapäki uk lurapjjarakispa ukhajja, ¿kunjamakis jikjjatasisma? ¿Janit chuym wal usuyaskasma?

      Diosajja Adanarojj laqʼatwa luräna

      Adanajj laqʼat luratänwa, laqʼarurakiw kuttjjäna.

      13. ‘Laqʼaruw kuttäta’ sasajja ¿kamsañsa Diosajj munäna?

      13 Adanampi Evampejja, Diosar jan istʼasajj wiñay jakañ aptʼasipjjäna. Ukatwa Jehová Diosajj Adanar akham säna: “Laqʼätawa, laqʼarurakiw kuttäta” sasa (Génesis 3:19 liytʼañataki). ¿Uka arunakampejj kamsañsa munäna? Janïr luratäkäna ukhajja, Adanajj janiw utjkänti, laqʼakïnwa. ‘Laqʼaruw kuttäta’ sasajja, kunjamäkäntï janïr luratäkasajj ukaruw kuttäta sañwa Diosajj munäna (Génesis 2:7). Ukhamasti Adanajj jiwjjäna ukhajja, jakañapajj ukaruw qʼal tukusjjäna.

      14. ¿Kunatsa jiwtanjja?

      14 Adanampi Evampitï Diosar istʼapjjaspäna ukhajja, jichhakamas jakasipkaspänwa. Diosar jan istʼasaw juchar purtʼasipjjäna, qhepatsti jiwjjapjjarakïnwa. Juchajja, mä jan wali usumpi sasiwa, uka juchjja nayrïr awk taykasatwa katoqtanjja. Taqeniw juchani nastanjja, ukatwa jiwaraktanjja (Romanos 5:12). Diosan amtapajj janiw ukäkänti, jupajj janiw jaqenakan jiwapjjañap munkänti. Jiwañajj mä ‘enemigowa’ sasaw Biblian qhanañchi (1 Corintios 15:26).

      KUNATÏ CHEQÄKI UK YATIÑAJJ KʼARI YATICHÄWINAKAT JARKʼAQESTU

      15. Jiwatanak toqet yatiñajj ¿kunjamsa kʼari yatichäwinakat jarkʼaqestu?

      15 Jiwatanakajj kunjamäsipkisa uk yatiñajja, kʼari yatichäwinakampi jan engañayasiñatakiw yanaptʼistu. Jiwatanakajj janiw tʼaqesipkiti ni llakisipkisa sasaw Bibliajj qhanañchi. Janiw jupanakar parlksnati, ni jupanakas jiwasar parlkistaspati. Jiwatanakarojj janiw yanaptʼksnati ni jupanakas yanaptʼkistaspati. Jupanakajj janiw kuna jan walinaksa lurapkistaspati, ukhamajj janiw jupanakar ajjsarañasäkiti. Walja religionanakajja, jiwatanakajj yaqha cheqanwa jakasipki sasaw yatichapjje, ukatwa jiwatanakar yanaptʼañatakejj tata curanakaru, religión pʼeqtʼirinakaru qollqe pagañasa sasin sapjjaraki. Ukampis jiwatanak toqet kunatï cheqäki uk yatisajja, janiw uka kʼari yatichäwinakampi engañjayasktanti.

      16. ¿Kunsa walja religionanakajj jiwatanak toqet yatichapjje?

      16 Supayajj kʼari religionanak toqew jiwatanakajj jakasipkaspas ukham engañjañ munistu. Ukatwa yaqhep religionanakajj maynejj jiwjje ukhajj yaqha cheqanwa jakaski sasin yatichapjje. ¿Ukhamarakti religionaman yatichapjje? Jan ukajj ¿kuntï Bibliajj jiwatanak toqet parlki ukarjamach yatichapjje? Supayajja kʼari yatichäwinakampiw jaqenakar Diosat jitheqtayi.

      17. ¿Kunatsa infierno toqet kʼari yatichäwejj Diosar kʼarinti?

      17 Kunanaktï religionanakajj yatichapki ukajj wali llakkañapuniwa. Amuytʼañataki, jan wali jaqenakajj infiernonwa wiñayatak tʼaqesipjjani sasaw yatichapjje. Uka kʼari yatichäwejj Jehová Diosaruw kʼarinti. ¡Jupajj janipuniw jaqenakarojj ukham tʼaqesiykaspati! (1 Juan 4:8 liytʼañataki). Maynirutï mä jiskʼa wawan amparap nakhantayir uñjasma ukhajja, ¿kamsasmasa? Uka jaqejj jan sinttʼasiriwa sasaw amuyasma, janirakiw jupan amigopäñsa munkasmati. Supayajja, Jehová Diosajj uka jan sinttʼasir jaqjamäkaspas ukham amuyañas muni, ukhamatwa Diosat jitheqtayañ munistu.

      18. ¿Kunatsa jiwatanakar jan ajjsarañasäki?

      18 Yaqhep religionanakajja, jiwatanakajj espirituruw tukjjapjje sasaw sapjje. Ukatsti uka jiwatanakarojj ajjsarañasawa, respetañasawa, ukhamatakwa sum uñjapjjestani, janitï ukham lurkañänejja jan walinak lurapjjestani sasaw sapjjaraki. Waljaniw uka kʼari yatichäwir creyipjje. Jiwatanakarojj wal ajjsarapjje, Jehová Diosar adorañata jan ukajj yupaychañat sipansa jiwatanakarukiw adorjjapjje. Amtañäni, jiwatanakajj janiw munasiñanïpkiti, uñisipkisa, janirakiw amuytʼapkaspati, istʼapkaspasa, ni uñjapkaspasa, ukhamajj janiw jiwatanakar ajjsarañasäkiti. Jehová Diosaw Luririsajja. Jupakiw cheqpach Diosajja, jupa saparukiw adorañasa (Apocalipsis 4:11).

      19. Jiwatanak toqet kunatï cheqäki uk yatiñajja, ¿kunjamsa yanaptʼistu?

      19 Jiwatanak toqet kunatï cheqäki uk yatiñajja, kʼari yatichäwinakampi jan engañjayasiñatakiw yanaptʼistu. Ukhamarusa uka cheqa yatichäwejja, kuntï Jehová Diosajj jutïrin lurkani uk amuyañatakiw yanaptʼarakistu.

      20. ¿Kuna toqetsa jutïr yatichäwin yatjjatañäni?

      20 Nayra tiemponjja, Job chachajj Diosar akham jisktʼäna: “¿Mä jaqesti jiwjjasinjja wasitat jaktanjjaspati?” sasa (Job 14:14). ¿Cheqapunit mä jaqejj jiwasin wasitat jaktanispa? Kuntï Bibliajj uka toqet yatichki ukajj wal chuymachistu. Uka toqetwa jutïr yatichäwin yatjjatañäni.

      a Maynejj jiwjje ukhajja, almapasa espiritupasa jakaskiwa sasaw yaqhepajj amuyapjje. Uka toqet jukʼamp yatiñatakejja, 17, 18 qhanañchäwinak uñjjattʼäta.

      AMTAÑATAKI

      1 CHEQA YATICHÄWI: JIWJJTAN UKHAJJA VIDASAJJ UKHARUW TUKUSJJE

      “Jiwatanakajj janiw kunsa yatipkiti” (Eclesiastés 9:5).

      ¿Jiwatanakajj kawkinkapjjesa?

      • Salmo 146:3, 4; Eclesiastés 9:6, 10

        Jiwatanakajj janiw uñjapkiti, istʼapkisa ni amuyapkisa.

      • Juan 11:11-14

        Jiwañajj mä jaqejj ikkis ukamp sasiwa sasaw Jesusajj säna.

      2 CHEQA YATICHÄWI: DIOSAJJ JANIW JAQENAKAN JIWAPJJAÑAP MUNKITI

      “Aski ukhamarak ñanqha yatiñ churir qoqatjja [jan ukajj arbolatjja] janiw manqʼätati. Uka qoqan achunakapjja jan manqʼamti, manqʼäta ukapachasti cheqpachan jiwäta” (Génesis 2:17).

      ¿Kunatsa jiwañajj utji?

      • Génesis 3:1-6

        Supayajja, jumatï arbolan achupat manqʼantäta ukhajja diosjamäyätawa sasaw Evar engañjäna. Adanampi Evampejj janiw Diosar istʼapkänti, ukhamatwa juchachasipjjäna, qhepatjja jiwjjapjjarakïnwa.

      • Génesis 3:19

        Jiwjjasajja Adanajj laqʼaruw kuttjjäna, janis utjkaspa ukhamäjjänwa.

      • Romanos 5:12

        Juchajj mä jan wali usumpi sasiwa, uka juchjja nayrïr awk taykasatwa katoqtanjja. Taqeniw juchani nastanjja, ukatwa jiwaraktanjja.

      • 1 Corintios 15:26

        Jiwañajj mä enemigowa sasaw Bibliajj qhanañchi.

      3 CHEQA YATICHÄWI: KUNATÏ CHEQÄKI UK YATIÑAJJA KʼARI YATICHÄWINAKATWA JARKʼAQESTU

      “¿Mä jaqesti jiwjjasinjja wasitat jaktanjjaspati?” (Job 14:14).

      Jiwatanakajj kunjamäsipkisa uk yatiñajja, ¿kunjamsa kʼari yatichäwinakat jarkʼaqestu?

      • 1 Juan 4:8

        Infierno toqet kʼari yatichäwejja, Diosaruw kʼarinti. Jupajj janipuniw jaqenakar ukham tʼaqesiykaspati.

      • Apocalipsis 4:11

        Walja jaqenakaw jiwatanakar ajjsarapjje, Jehová Diosar adorañata jan ukajj yupaychañat sipansa jiwatanakarukiw adorapjje. Jehová Diosaw cheqpach Diosajja, jupa saparukiw adorañasa.

  • Jiwatanakajj jaktanipjjaniwa
    ¿Kunsa Bibliajj yatichistu?
    • 7 YATICHÄWI

      Jiwatanakajj jaktanipjjaniwa

      1-3. 1) ¿Kunatsa carcelan llawintatäksnas ukhamätanjja? 2) ¿Kunjamsa Jehová Diosajj ukat salvistani?

      INA chʼusatsa carcelaru wiñayataki llawintapkistaspa ukham amuytʼañäni. Uka carcelatjja janiw kunjamatsa mistuñ puedksnati, ukan jiwañakwa suyjjsna. Ukampis mä yanapirin utjatap yatisajj ¿kunjamas jikjjatassna? Wal kusissna. Yamas uka yanapiritejj nayaw carcelat mistuñatak yanaptʼäma sistaspa ukhajja, jukʼampiw kusissna.

      2 Taqe jaqenakajj carcelankksnas ukhamätanwa, taqeniw jiwañar katuyatätanjja. Janiw jiwas pachpajj kunjamatsa jiwañat salvasksnati. Ukampis Jehová Diosajj jiwañat salvañatakejj wali chʼamaniwa. Jupajj akham sistuwa: “Jiwañasa, mä arunjja qhepïri enemigosa janiw utj-jjaniti” sasa (1 Corintios 15:26).

      3 Jiwañajj jan utj-jjani ukhajj wali kusisitaw jakasjjañäni. Jehová Diosajj janiw jiwañak chhaqtaykaniti, jiwatanakarus jaktayarakiniwa. Kunjamsa ukajj jumar yanaptʼätam uk amuytʼam. Diosajj akham sistuwa: ‘Jiwatanakajj jaktapjjaniwa’ sasa (Isaías 26:19). Biblianjja ukaruw jiwatat jaktaña sasin uñtʼasi.

      MAYNEJJ JIWJJE UKHAJJ WAL LLAKISTANJJA

      4. 1) Familiasat maynejj jiwi jan ukajj mä amigosajj jiwi ukhajja, ¿khitis chuymachtʼistaspa? 2) ¿Khitinakas Jesusan munat amigopäpjjäna?

      4 Familiasat maynejj jiwi jan ukajj mä amigosas jiwi ukhajja wal llakistanjja, wal tʼaqesiraktanjja. Janis khiti chuymachiris utjkaspa ukham amuyastanjja. Janiw jiwir familiasarojj kunjamatsa jaktayksnati. Ukampis Bibliaw wal chuymachistu (2 Corintios 1:3, 4 liytʼañataki). Jehová Diosasa Jesusasa jiwir familiaranakasan jaktaniñap wal munapjje, ukwa Jesusajj Lazaror jaktaykäna ukajj uñachtʼayistu. Jesusajj aka oraqenkaskäna ukhajja, Lazarorusa, Martarusa, Mariarusa visitir sarapunirïnwa. Jupanakajj Jesusan amigopäpjjänwa. Biblianjja siwa: “Martasa, Mariasa, Lazarosa Jesusan wali munatäpjjänwa” sasa. Ukampis Lazarow jiwjjäna (Juan 11:3-5).

      5, 6. 1) ¿Kunsa Jesusajj Lazaron amigonakaparu familianakaparu llakit uñjasajj luräna? 2) Maynejj jiwki ukhajj Jesusajj wal llakisi, ¿kunjamsa uk yatiñajj chuymachistu?

      5 Jesusajj Martampiru Mariampir chuymachiriw saräna. Martajj Jesusan jutaskatap yatisajj jankʼakiw jupamp jikisirejj markat mistüna. Jesusar uñjasajj kusisïnwa, akham sarakïnwa: “Tata, jumatï akankasamänjja, janiw jilajajj jiwkaspänti” sasa. Janis Jesusajj Lázaro laykojj kuns lurirjamäjjaspa ukham Martajj amuyäna. Qhepatsti Jesusajj Martan María kullakaparuw jachaskir uñjäna. Jupanakan wali llakitäpjjatap uñjasajja, chuym chʼalljjtayasisaw jachäna (Juan 11:21, 33, 35). Familiasat maynejj jiwi ukhajja, wal llakistanjja, Jesusajj ukhamarakiw llakisïna.

      6 Maynejj jiwki ukhajj jiwasjamarakiw Jesusajj wal llakisi, uk yatiñajj wal chuymachtʼistu. Jupajj Awkipjam chuymanirakiwa (Juan 14:9). Jehová Diosajj wali chʼamaniwa, jupakiw jiwañarojj jan mayampitaki chhaqtayaspa, cheqansa niyaw chhaqtayjjani.

      “¡LÁZARO, MISTUNIM!”

      7, 8. 1) ¿Kunatsa Martajj sepulturat qal ateqayañ jan munkpachäna? 2) ¿Kunsa Jesusajj luräna?

      7 Jesusajj sepulturaruw saräna, uka sepulturajj mä qalampi atkatatänwa. Ukar purisajj Jesusajj akham sänwa: “Uka qal ateqapjjam” sasa. Martajj janiw uk lurapjjañap munkänti. Lazaron jiwatapat niya pusi uruw pasjjäna (Juan 11:39). Kunsa Jesusajj Lazaror yanaptʼañatakejj lurani ukjja janiw Martajj yatkänti.

      Jesusajj Lazaruruw jaktayaski, amigonakapasa familiapasa walpun kusisipjje

      ¡Jesusajj Lazaror jaktaykäna ukhajja amigonakapasa familiapasa walpun kusisipjjpachäna! (Juan 11:38-44).

      8 Jesusajj Lazaror akham sänwa: “¡Lázaro, mistunim!” sasa. “Ukatsti jiwatäkäna uka jaqejj mistunïnwa, kayunakas amparanakas telanakamp chʼoqantata”, uk uñjasajj Martampi Mariampejj wal musparapjjäna (Juan 11:43, 44). ¡Lazarojj mayampiw jakjjäna! Familiapampisa amigonakapampisa jikisjjarakïnwa. Jupanakasti wal qhomantapjjäna, jupampiw parlapjjarakïna. ¡Wali musparkañapunïnwa! Jesusajj Lazaroruw jaktayäna.

      “IMILL WAWA, NAYAJJ SARTAM SISSMAWA”

      9, 10. 1) ¿Khitis jiwatanakar jaktayañapatakejj Jesusar chʼam churäna? 2) Jaktayatäpkäna uka jaqenakat yatjjatañajja, ¿kunatakis yanaptʼistu?

      9 ¿Jesusajj chʼamapampiti jaqenakar jaktaypachäna? Janiwa. Lazaror janïr jaktaykasajja, Jesusajj Jehová Diosaruw oración mayisïna. Ukhamajj Lazaror jaktayañapatakejj Jehová Diosaw chʼam churäna (Juan 11:41, 42 liytʼañataki). Ukampis janiw Lazarokejj jaktayatäkänti.a Biblianjja wali usuntata 12 marani mä imill wawatwa parlaraki. Awkipajj Jairo satänwa, jupajj imill wawapat walpun llakisïna, ukatwa wawapar qollañapatakejj Jesusar ruwtʼasiri saräna, jupasti uka sapa wawanikïnwa. Jesusampi parlaskäna ukäñkamajja, mä qhawqha chachanakaw puripjjäna, akham sasa: “¡Wawamajj jiwjjewa! Jan jukʼamp Yatichirir arjjayjjamti” sasa. Uk istʼasasti, Jesusajj Jairorojj akham sänwa: “Jan llakisimti, Diosar confiyam, uka imill wawajj salvatäniwa” sasa. Jesusajj Jairompiw utapar sarapjjäna. Utapar jakʼachasïna ukhajja, Jesusajj jaqenakaruw jachaskir uñjäna, warariskir istʼarakïna, ukatwa jupanakar akham säna: “Jan jachapjjamti, uka wawajj janiw jiwatäkiti, jan ukasti ikiskiwa” sasa. Uka arunakampejj kamsañsa Jesusajj munaskäna uk janiw imill wawan awkipasa taykapasa amuyapkänti. Jesusajj anqar mistupjjañapatakiw taqenir mayïna, awkipamp taykapampikiw imill wawan ukar mantapjjäna. Jesusajj jiskʼa imill wawan amparap munasiñampi kattʼasajj akham sänwa: “Imill wawa, nayajj sartam sissmawa” sasa. Wawapar sartiri, sarnaqeri uñjasajj walpun awk taykapajj kusisipjjpachäna. Ukhamwa Jesusajj mä jiskʼa imill wawar jaktayäna (Marcos 5:22-24, 35-42; Lucas 8:49-56). Kunjamsa Jehová Diosajj Jesús taypejj wawapar jaktayäna ukjja janipuniw uka awk taykajj armapkpachänti.

      10 Jesusajj jaktaykäna uka jaqenakajj qhepat jiwjjapjjchïnsa, jupanakat yatjjatañajja jiwatanakan jaktanipjjañap suytʼañatakiw yanaptʼistu. Jehová Diosajj jiwatanakar wal jaktayañ muni, uka amtap phoqapuniniwa.

      JIWATANAKAR JAKTAYASKÄNA UKANAKAT ¿KUNSA YATEQSNA?

      Pedrojj Dorcasaruw jaktayaski, mayninakasti uk uñchʼukisiripkaraki

      Apóstol Pedrojj Dorcas sat mä cristianaruw jaktayäna (Hechos 9:36-42).

      Eliasajj mä viuda warmin wawaparuw jaktayäna, uka viuda warmejj jaktayat wawaparuw qhomantaski

      Eliasajj mä viuda warmin wawaparuw jaktayäna (1 Reyes 17:17-24).

      11. ¿Kunsa Eclesiastés 9:5 qellqatajj Lazarot yatichistu?

      11 Biblianjja “jiwatanakajj janiw kunsa yatipkiti” sasaw qhan yatichistu. Lazarompejj ukaw pasäna (Eclesiastés 9:5). Kunjamtï Jesusajj siskänjja, Lazarojj jiwañanwa iktʼaskäna (Juan 11:11). Sepulturankkäna ukhajja, janiw kunsa yatjjänti.

      12. ¿Kunjamatsa Lazaron cheqapuni jaktatap yattanjja?

      12 Jesusajj kunjamsa Lazaror jaktayäna ukjja walja jaqenakaw uñjapjjäna. Jesusan enemigonakapas uka milagrot yatipjjarakïnwa. Lazarojj wasitatwa jakjjäna, ukaw cheqapuni jiwatat jaktatap uñachtʼayäna (Juan 11:47). Qhepatjja, walja jaqenakaw Lazaror visitirejj sarapjjarakïna. Jupan jaktatap uñjasajja, Jesusan arkiriparuw tukupjjäna, Diosan khitanitätap layku. Jesusan uñisirinakapajj uk yatisajj wal colerasipjjäna, ukatwa Jesusampiru Lazarompirojj jiwayañ amtapjjäna (Juan 11:53; 12:9-11).

      13. ¿Kunatsa Jehová Diosajj jiwatanakar jaktayaniwa sistanjja?

      13 Jesusajj “taqe khitinakatï sepulturankapki ukanakajj” jaktapjjaniwa sasaw säna (Juan 5:28). Ukhamasti Jehová Diosajj taqe khitinakarutï amtki ukanakarojj jaktayaniwa. Diosajj mä jaqer jaktayañatakejja, uka jaqejj kunjamänsa uk taqpach amtañapaw wakisi. Diosajj taqe kunwa amtaspa, uk amuytʼañatakejj warawaranakat parltʼañäni. Alajjpachanjja walja millón millón warawaranakaw utji. Diosajj uka warawaranakarojj sutipatkamwa uñtʼi sasaw Biblian qhanañchi (Isaías 40:26 liytʼañataki). Jupatejj sapa mayni warawaran sutip amtchejja, khitinakarutï jaktaykani ukanakajj kunjam jaqëpjjänsa uk sum amti. Maysa toqetjja, taqe kunas Jehová Diosan luratawa, ukhamajj jiwatanakar jaktayañatakejja jupajj wali chʼamaniwa.

      14, 15. ¿Kunsa Job chachan arunakapajj jiwatat jaktañ toqet yatichistu?

      14 Diosat jan jitheqtir Job chachajj jiwatanakan jaktanipjjañap creyïnwa. Jupajj Diosar akham sänwa: “¿Mä jaqesti jiwjjasinjja wasitat jaktanjjaspati? [...] Jumatejj jawsitasmajja, nayajj jaysarakirismawa; munasiñampiw uñtanitasmajja, jumajjay nayaru uskuschistajja uka layku” sasa. Jehová Diosajja jiwatanakar jaktaykani uka uru puriniñap wal suyaski (Job 14:13-15).

      15 Jiwatanakan jaktaniñapat yatiñajja, ¿kunjamsa chʼamañchtamjja? Inas jumajj akham jisktʼasirïsta: “Jiwatäki uka familiajasa amigojasa, ¿jaktanpachäniti?” sasa. Jehová Diosajj jiwatanakar wal jaktayañ muni ukajj wal chuymachistu. Jichhajja, jiwatat jaktirinakajj kawkinsa jakapjjani, khitinakas jaktanipjjani uka toqet Bibliajj kamsisa uk yatjjatañäni.

      JIWATANAKAJJ ARUP ISTʼASAJJ JAKTAPJJANIWA

      16. ¿Kunjamsa jiwatat jaktanirinakajj aka oraqen jakasipjjani?

      16 Jaktayatäpkäna uka jaqenakajj familianakapampi amigonakapampiw aka oraqen jikisipjjäna. Jutïrinjja ukaw pasarakini. Nayrajj jaktayatäpkäna ukanakan jakäwipat sipansa, jutïrin jaktapkani ukanakan jakäwipajj jukʼamp sumäniwa. Jutïrin jaktirinakajj Diosar istʼapjjani ukhajja, wiñayaw jakasipjjani, janirakiw mayampis jiwjjapjjaniti. Ukhamarusa janiw jichha tiemponjam jakapkaniti, jan ukasti suma oraqenwa jakasipjjani. Ukanjja janiw guerranakasa, usuntañanakasa, jan walinak luririnakasa utj-jjaniti.

      17. ¿Khitinakas jaktanipjjani?

      17 ¿Khitinakas jaktanipjjani? Jesusajj sänwa: “Taqe khitinakatï sepulturankapki ukanakajj arup istʼapjjani, ukatjja mistunipjjaniwa” sasa (Juan 5:28, 29). Apocalipsis 20:13 qellqatanjja sarakiwa: “Lamar qotajj jiwatanak katuyjjänwa, jiwañasa Sepulturasa ukhamarakiw jiwatanak katuyjjäna” sasa. Jïsa, walja millón millón jaqenakaw jaktanipjjani. Apóstol Pablojja, “cheqapar sarnaqer jaqenakasa jan cheqapar sarnaqer jaqenakas jaktanipjjaniwa” sasaw sarakïna (Hechos 24:15 liytʼañataki). ¿Pablon arunakapajj kamsañsa muni?

      Jiwatat jaktirinakajj familianakapampiw Paraison jikisisipki

      Walja jiwatanakaw Paraíso oraqen jaktanipjjani, ukanwa familianakapampi wasitat jikisipjjani.

      18. ¿Khitinakäpjjes “cheqapar sarnaqer” jaqenakajja?

      18 Jesusajj janïr aka oraqer jutkäna uka tiemponjja waljaniw Jehová Diosar taqe chuyma servipjjäna, jupanakaruw “cheqapar sarnaqer” jaqenaka sasin uñtʼasi. Jupanakat yaqhepajj akanakawa: Noé, Abrahán, Sara, Moisés, Rut, Ester. Jupanakaw aka oraqen jakañatak jaktayatäpjjani. Diosat jan jitheqtir yaqhep chachanakatsa warminakatsa Hebreos 11 capitulonwa liytʼarakisma. Jehová Diosan servirinakapat jichha tiempon jiwapki ukanakat ¿kamsaraksnasa? Jupanakajj “cheqapar sarnaqer” jaqenakat uñtʼatäpjjarakiwa, jupanakas jaktayatäpjjaniwa.

      19. 1) ¿Khitinakäpjjes “jan cheqapar sarnaqer” jaqenakajja? 2) ¿Kunatakis Jehová Diosajj jupanakar tiempo churani?

      19 Walja millón millón jaqenakaw Jehová Diosar jan uñtʼasajj jiwapjje, ukanakaruw “jan cheqapar sarnaqer” jaqenaka sasin uñtʼasi. Jupanakajj jiwatäpkchisa, Jehová Diosajj janiw jupanakat armaskiti. Jupanakarojj jaktayaniwa, jupat yateqapjjañapataki ukhamarak jupar servipjjañapatakiw Diosajj tiempo churani.

      20. ¿Khitinakas jan jaktanipkani?

      20 ¿Taqe jiwatanakat jaktanipjjpachäni? Janiwa. Yaqhep jaqenakajj janiw jaktayatäpkaniti sasaw Jesusajj säna (Lucas 12:5; 19 qhanañchäwi uñjjattʼäta). Maynejj jaktaniniti janicha ukjja ¿khitis amtpachäni? Jehová Diosaw jachʼa Juezajja, jupasti Jesusaruw “jakirinakana jiwatanakan juezapat” uttʼayi (Hechos 10:42). Khitinakatï jan wali jaqenakat juchañchatäpki, janirak jan walinaksa jaytañ munapki ukanakajja janiw jaktayatäpkaniti.

      ALAJJPACHAN JAKAÑATAK JAKTIRINAKA

      21, 22. 1) Alajjpachan jakañataki jaktayatäpkani ukanakajja ¿kunjam cuerponi jaktayatäpjjanisa? 2) ¿Khitis alajjpachan jakañatak nayraqat jaktayatäna?

      21 Biblianjja yaqhep jaqenakajj alajjpachanwa jakapjjani sasaw qhanañcharaki. Maynejj alajjpachan jakañatak jaktayatäki ukhajja, janiw jañchi cuerponi jaktayatäkiti, jan ukasti espíritu cuerponi jaktayatawa.

      22 ¿Khitis alajjpachan jakañatak nayraqat jaktayatäna? Jesusaw ukham jaktayatänjja (Juan 3:13). Jesusajj kimsa uru jiwatäjjäna ukhaw Jehová Diosajj jupar jaktayäna (Salmo 16:10; Hechos 13:34, 35). Jesusajj janiw jañchi cuerponi jaktayatäkänti. Ukatwa apóstol Pedrojj Jesusat akham säna: “Jupajj jañchi cuerponwa jiwäna, espíritu cuerponwa jaktayatarakïna” sasa (1 Pedro 3:18). Jesusajj wali chʼamani espiritjam jaktayatänwa (1 Corintios 15:3-6). Ukampis janiw jupakejj ukham jaktayatäñapäkänti, jan ukasti yaqhanakajj ukham jaktayatarakïniwa sasaw Bibliajj qhanañchi.

      23, 24. Jesusajj parlkäna uka ‘jiskʼa tamajj’ ¿khitinakäpjjesa, qhawqhanïpjjarakisa?

      23 Janïr jiwkasajja Jesusajj discipulonakapar akham sänwa: “Nayasti jumanakatak mä lugar wakichiriw saraskta” sasa (Juan 14:2). Ukhamasti yaqhep arkirinakapajj alajjpachar sarañatakiw jaktayatäpjjañapäna. ¿Qhawqhanis alajjpachar sarapjjani? Janiw waljanejj sarapkaniti sasaw Jesusajj säna, jupanakajj “jiskʼa tama” sasin uñtʼatäpjjewa (Lucas 12:32). Apóstol Juanaw qhawqhanis alajjpachar sarapjjani uka toqet sum qhanañchäna, jupasti sänwa: “[Jesusaruw] Sión Qollu patjjan saytʼat uñjta, jupamp chikajj pataka pusi tunka pusini waranqaniruw uñjarakta” sasa (Apocalipsis 14:1).

      24 ¿Kunapachas 144.000 cristianonakajj jaktayatäpjjani? Jesusajj alajjpachan Reyit uttʼayatäñapäkäna ukhat qheparuw jaktayatäpjjani sasaw Bibliajj qhanañchi (1 Corintios 15:23). Uka tiemponwa jakasktanjja. 144.000 cristianonakat niya jila partew alajjpachan jakañatak jaktayatäjjapjje. Uka cristianonakat jichha tiempon jiwirinakajja, jankʼakiw alajjpachan jakañatak jaktayatäpjje. Ukampis niya taqe jaqenakaw aka oraqena mä suma Paraison jakasiñataki jaktayatäpjjani.

      25. ¿Kuna toqetsa jutïr yatichäwin yatjjataskañäni?

      25 ¡Jehová Diosajj niyaw jiwatanakar jaktayjjani, jiwañajj jan mayampitaki chhaqtayatäjjaniwa! (Isaías 25:8 liytʼañataki). Alajjpachan jakañatak jaktayatäpkani uka cristianonakajja, ¿kunsa lurapjjpachäni? Jupanakajj Jesusampi chikaw Diosan Reinopan apnaqapjjani sasaw Bibliajj qhanañchi. Jutïr yatichäwinwa uka Reinot yatjjataskañäni.

      a Biblianjja kunjamsa wawanakarusa, jilïrinakarusa, chachanakarusa, warminakarusa, israelitanakarusa, yaqha markankirinakarusa jaktayasïna uka toqetwa qhanañcharaki. Uka toqetjja akïr qellqatanakanwa liytʼasma: 1 Reyes 17:17-24; 2 Reyes 4:32-37; 13:20, 21; Mateo 28:5-7; Lucas 7:11-17; 8:40-56; Hechos 9:36-42; 20:7-12.

      AMTAÑATAKI

      1 CHEQA YATICHÄWI: JEHOVÁ DIOSAJJ JIWAÑAR CHHAQTAYJJANIWA

      “Jiwañasa, mä arunjja qhepïri enemigosa janiw utj-jjaniti” (1 Corintios 15:26).

      Familiasat maynejj jiwi ukhajja, ¿kunjamsa Bibliajj chuymachistu?

      • 2 Corintios 1:3, 4

        Mä familiasasa jan ukajj mä amigosasa jiwi ukhajja, walpun llakistanjja. Bibliakiw ukhajj wal chuymachistu.

      • Isaías 25:8; 26:19

        Jehová Diosajj jiwañar jan mayampitak chhaqtayañatakejj wali chʼamaniwa. Jupaw jiwatanakar jaktayani.

      2 CHEQA YATICHÄWI: JIWATAT JAKTAÑAJJ UTJAPUNINIWA SASAW CONFIYTANJJA

      “Imill wawa, nayajj sartam sissmawa” (Marcos 5:41).

      ¿Kunatsa jiwañat jaktañajj utjapuniniwa sasin confiytanjja?

      • Juan 11:1-44

        Jesusajj Lazaroruw jaktayäna.

      • Marcos 5:22-24, 35-42

        Jesusajj mä jiskʼa imill wawaruw jaktayäna.

      • Juan 11:41, 42

        Jesusajj Jehová Diosan chʼamapampiw jiwatanakar jaktayäna.

      • Juan 12:9-11

        Jesusajj jiwatanakar jaktaykäna ukjja waljaniw uñjapjjäna. Jesusan enemigonakapas uka toqet yatipjjarakïnwa.

      3 CHEQA YATICHÄWI: JEHOVÁ DIOSAJJ WALJA MILLÓN MILLÓN JAQENAKARUW JAKTAYANI

      “Jumatejj jawsitasmajja, nayajj jaysarakirismawa; munasiñampiw uñtanitasmajja, jumajjay nayaru uskuschistajja uka layku” (Job 14:13-15).

      ¿Khitinakas jaktanipjjani?

      • Juan 5:28, 29

        Diosajj taqe khitinakarutï amtki ukanakaruw jaktayani.

      • Hechos 24:15

        Cheqapar sarnaqeri jaqenakasa jan cheqapar sarnaqeri jaqenakasa jaktayatäpjjaniwa.

      • Isaías 40:26

        Jehová Diosajj taqpach warawaranakan sutip amti, ukhamajj servirinakapajj kunjam jaqenakäpjjänsa uk amtasaw jupanakar jaktayani.

      4 CHEQA YATICHÄWI: ALAJJPACHAN JAKAÑATAKIW YAQHEPAJJ JAKTAYATÄPJJANI

      “Nayasti jumanakatak mä lugar wakichiriw saraskta” (Juan 14:2).

      ¿Khitinakas alajjpachan jakañatak jaktayatäpjjani?

      • 1 Pedro 3:18

        Jesusaw alajjpachan jakañatakejj nayraqat jaktayatäna.

      • Lucas 12:32

        Mä qhawqhanikiw alajjpachar sarañatak jaktayatäpjjani sasaw Jesusajj säna.

      • Apocalipsis 14:1

        Jehová Diosajj 144.000 cristianonakaruw alajjpachar sarapjjañapatak ajlli.

Aymara qellqatanaka (2005-2026)
Mistuñataki
Mantañataki
  • Aymara
  • Apayañataki
  • Kunjamtï munkta ukarjam askichañataki
  • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
  • Ak amtañamapuniwa
  • Aka amtanakanïpjjtwa
  • Configuración de privacidad
  • JW.ORG
  • Mantañataki
Apayañataki