Watchtower INTERNETANKIR BIBLIOTECA
Watchtower
INTERNETANKIR BIBLIOTECA
Aymara
ʼ
  • kʼ
  • tʼ
  • pʼ
  • chʼ
  • qʼ
  • BIBLIA
  • QELLQATANAKA
  • TANTACHÄWINAKA
  • lff
  • Notanaka

Janiw videojj utjkiti

Disculpapjjeta, janiw aka video uñjañjamäkiti

  • Notanaka
  • ¡Wiñayatakiw kusisit jakasisma! Bibliat yateqañataki
  • Uka toqet jukʼamp yatjjatañataki
  • Daniel profetaxa Mesiasan jutañapat qillqatayna
    ¿Kunsa Bibliax chiqpachapuni yatichi?
  • Qhanañchäwinaka
    Munasir Diosat janipun jitheqtañäniti
  • Mesiasajj kunapachas purinini ukwa Daniel profetajj arsüna
    Cristianjam Jakañataki ukat Yatiyañataki: Tantachäwin yatjjatañataki (2017)
  • ¿Diosjamarakit jakañ vidarojj wali valoranit uñjtanjja?
    Munasir Diosat janipun jitheqtañäniti
Jukʼamp uñjañataki
¡Wiñayatakiw kusisit jakasisma! Bibliat yateqañataki
lff

Notanaka

Kunjamtï imprimitäki ukham uñjañataki
Kunjamtï imprimitäki ukham uñjañataki
  1. ¿Jachʼa Babiloniajj khitisa?

  2. ¿Kunapachas Mesiasajj uñstañapäna?

  3. Wilamp qollaski uka procedimientos médicos

  4. Jaljtaña

  5. Fiestanakampi costumbrenakampi

  6. Contagioso usunaka

  7. Negocionak lurañampi leyinakarjam taqe kuns lurañampi

1. ¿Jachʼa Babiloniajj khitisa?

¿Kunatsa ‘Jachʼa Babiloniajj’ taqpach falso religionanakamp sasiwa sissna? (Apocalipsis 17:5). Jichhajj uka toqet yatjjatañäni:

  • Oraqpachan wali munañaniwa. Jachʼa Babiloniajj ‘walja jaqenakjjaru, markanakjjaru’ qonjjatatawa, ‘oraqenkir reyinakjjarojj mä reinar uñtataw apnaqaraki’ sasaw Bibliajj qhanañchi (Apocalipsis 17:15, 18).

  • Janiw wali chʼamani potencia politicampi ni comerciantenakamp saskiti. Jachʼa Babiloniajj tʼunjaskani ukhajja, ‘oraqenkir reyinakasa’ ‘comerciantenakasa’ utjaskakiniwa sasaw Bibliajj qhanañchi (Apocalipsis 18:9, 15).

  • Diosan sutip qʼañuchi. Qollqe layku, yaqha ukhamanak layku gobiernonakamp chikachasitapatjja, Jachʼa Babiloniajj “prostituta” warmit uñtʼatawa (Apocalipsis 17:1, 2). Mundpachankir jaqenakaruw engañji, walja jaqenakan jiwarapjjañapatakis juchanirakiwa (Apocalipsis 18:23, 24).

13 yatichäwi, punto 6 ukar kuttʼañataki

2. ¿Kunapachas Mesiasajj uñstañapäna?

Mesiasajj janïr purinkipanjja, 69 semananakaw pasañapa sasaw Bibliajj qhanañchjjäna (Daniel 9:25 liytʼäta).

  • ¿Kunapachas 69 semananakajj qalltäna? 455 a.C. maranwa qalltäna. Uka marajj Nehemiasaw ‘Jerusalén marka wasitat saytʼayañatakisa lurañatakis’ Jerusalenar purïna (Daniel 9:25; Nehemías 2:1, 5-8).

  • ¿69 semananakajj qhawqha tiempönsa? Biblian profecianakapat yaqhepajja, mä urojj mä maramp sasiwa (Números 14:34; Ezequiel 4:6). Ukhamajj mä semanajja 7 maranakampi sasiwa. Aka profecianjja, 69 semananakajj 483 maranakampi sasiwa (69 x 7).

  • ¿Kunapachas 69 semananakajj tukuyjjäna? 455 a.C. marat 29 d.C. marakamajja, 483 maranakaw pasäna.a Jesusajj 29 maranwa bautisasïna, ukhamatwa Mesiasar tuküna (Lucas 3:1, 2, 21, 22).

483 maranakajj aka tiemponwa phoqasïna. 455 antes de Cristo maranwa qalltäna, uka maranwa ‘Jerusalén marka wasitat saytʼayasiñapatakejj ordenajj churasïna’. Ukhatjja 7 semananakaw (49 maranakaw) pasäna. 406 antes de Cristo maranjja, Jerusalenaw wasitat saytʼayatäjjäna. Ukhatjja 62 semananakaw (434 maranakaw) pasäna. Jesusajj 29 maranwa bautisasïna, ukhamatwa Mesiasar tuküna.

15 yatichäwi, punto 5 ukar kuttʼañataki

3. Wilamp qollaski uka procedimientos médicos

Yaqhep procedimientos médicos ukanakanjja, qollayaskani uka jaqen pachpa wilapaw qollañatak apnaqasi. Ukampis mä cristianotakejja janiw taqe ukanakamp qollayasiñajj walïkaspati. Sañäni, janiw donañatakejj wil apsuyasktanti, ni operayasiñatak faltkipansa wil apsuyasir sarktanti, ukhamat operayaskasajj pachpa wila uchayasiñataki (Deuteronomio 15:23).

Ukampis yaqhep procedimientonakajj mä cristianotakejj walikïskaspawa, ukanakajj akanakäspawa: wil apsuyasis análisis lurayasiña, hemodiálisis ukhamarak hemodilución lurayasiña, operayaskasin maquinanakamp pachpa wila cuerposar kutintayaña, jan ukajj circulación extracorpórea (bomba de derivación cardiopulmonar) lurayasiña. Operayaskasasa, análisis lurayaskasasa jan ukajj mä tratamientonkkasas kunjamas wilapajj apnaqasini ukjja, sapa cristianow amtjjañapa. Ukampis ukanakat parlkasajja, doctoranakajj janiw mä igualak qollañ yatipkiti. Ukhamasti janïr operayaskasasa, análisis lurayaskasasa jan ukajj mä tratamiento lurkasasa, sapa cristianow wilapajj kunjamas apnaqasini uk sum yatjjatañapa. Akham jisktʼasiñaw maynir yanaptʼaspa:

  • Wilajat mä partetï cuerpojat maysar desviatäspa, ukatjja mä qhawqha tiempo venanakaj taypi jan sarkaspa ukhajja, ¿uka wilajj janiw ‘oraqer wartañajj’ wakiskiti, concienciajarjamajj uka wilajj nayankaskakiwa sasat amuyaskakiristjja? (Deuteronomio 12:23, 24).

  • Operayaskasajj wilaj apsusin mayjtʼayaña (jan ukajj qollanakamp kitantaña) wakisispa, ukatjja uka wila mayamp cuerpojar kutintayapjjetaspa ukhajja, ¿Bibliarjam yatichat concienciajatakejj walikïskaspati?

39 yatichäwi, punto 3 ukar kuttʼañataki

4. Jaljtaña

Bibliarjamajja casaratanakajj janiw jaljtapjjañapäkiti, khitinakatï jaljtapki ukanakajj janiw casarasiñatakejj librëpkiti sasaw qhanañchi (1 Corintios 7:10, 11). Ukampis yaqhep cristianonakajj aka razonanakatwa jaljtañ amtapjje.

  • Familiapar kunatï wakiski uk jan churki ukha: Yaqhep esposonakajj janiw kunatï jakañatakejj wakiski ukanak familiapar churapkiti (1 Timoteo 5:8).

  • Maynejj wali nuwatäki ukha: Yaqhepajj wali nuwasirïpjjewa, khitimpitï casaratäpki ukarus jiwayirjamäpjjewa (Gálatas 5:19-21).

  • Diosar yupaychañan wali jarkʼatäki ukha: Yaqhepanakajj janipuniw esposopan jan ukajj esposapana Diosar servipjjañap kunäkipansa munapkiti, Diosan leyinakap pʼakintayañwa munapjjaraki (Hechos 5:29).

42 yatichäwi, punto 3 ukar kuttʼañataki

5. Fiestanakampi costumbrenakampi

Cristianonakajja janiw Jehová Diosar jan gustki uka fiestanak amtktanti. Ukampis yaqhanakajj mä fiesta amtapjjani ukhajja, kuns lurani uk sapa cristianow Bibliarjam yatichat concienciaparjamajj amtjjañapa. Aka toqenakat amuytʼañäni.

  • “Feliz navidad” sapjjätam ukha. Inas ukhajj “yuspära” sañakejj wakischispa. Jupatï kunatsa jumajj uka fiesta jan amtkta uk yatiñ munani ukhajja qhanañchtʼasmawa.

  • Jan Testigöki uka esposomajj jan ukajj esposamajj mä fiesta utjipan “familiaranakasamp manqʼer sarañäni” siristam ukha. Concienciamarjamatï sarañajj walikïskchi ukhajja, “costumbrenakarjam kuns lurapjjani ukhajj janiw jumanakamp chikäkäti” sasaw janïräkipan qhanañchtʼasma.

  • Mä fiesta amtkasajj jefemajj mä bono churañ munkätam ukha. Uk katoqasiñamajj janiw jan walipunïkaspati. Ukampis akham jisktʼasiñamawa: “Uk katoqasirista ukhajj ¿uka fiestansa partisipkirista ukhamäspati? Jan ukajj ¿jefejajj sum trabajitajatcha uk churaskitu?” sasa.

  • Mä fiesta amtkasajj mä regalo churapkätam ukha. Inas yaqhepajj mä regalo churkasajj akham siristam: “Aka fiesta jan amtatamjja yatisktwa, ukampis aka regalo churañ munayäsma” sasa. Inas uka jaqejj munasiñat uka regalo churiristam. Ukampis akham jisktʼasiñamawa: “¿Uka fiesta jupanakamp chika amtañaj munasat churitu? ¿Taqe chuymat Diosar sirvta janicha uk yantʼañatakit churitu?” sasa. Ukanakat amuytʼasaw katoqañajj walïskaspati janicha uk amtjjañama. Jehová Diosar istʼasapuniw kun lurañsa amtañama, ukhamatwa concienciamajj jan juchañchkätamti (Hechos 23:1).

44 yatichäwi, punto 1 ukar kuttʼañataki

6. Contagioso usunaka

Jaqenakar munasitas laykojja, janiw usunakampejj jupanakar contagiañ munktanti. Ukatwa usutätas yatistan jan ukajj usutätas amuyasstan ukhajj mayninakar jan contagiañatak chʼamachastanjja. Ukjja “jaqe masimarojj juma kikparjam munasiñamawa” siski uka mandator istʼasaw lurtanjja (Romanos 13:8-10).

¿Kunjamsa jaqe masisarojj jiwas kikparjam munasitas uñachtʼaysna? Maynitï contagioso usunïchi ukhajja, janiw mayninakarojj sinti jakʼachasiñapäkiti, mä arunjja janiw mayninakarojj jampʼattʼañapäkiti, ni qhomantañapäkisa, ni ampar churasas aruntañapäkiti. Janirakiw mä jilatasa jan ukajj mä kullakas utapar sarañapataki jan invitkani ukhajj colerasiñapäkiti, kuna laykutejj familiapar usut jarkʼaqañatakiw jan invitkaspati. Janïr bautisaskasajja, congregacionan ancianonakan coordinadoraparuw mä contagioso usunïtap yatiyañapa, ukhamatwa bautisasipkani ukanakarojj jarkʼaqasispa. Casarasiñ munirinakajj mä contagioso usunïtap amuyasipjjchi ukhajja, janïr maynimp uñtʼasiñ qalltkasaw wilat mä análisis lurayasiñapa. Ukanak lurasaw ‘jan jiwas pachpatak llakisitasa, jan ukasti mayninakat llakisitas’ uñachtʼaysna (Filipenses 2:4).

56 yatichäwi, punto 2 ukar kuttʼañataki

7. Negocionak lurañampi leyinakarjam taqe kuns lurañampi

Negocionak lurañataki qollqe maytʼasisasa jan ukajj jiwasajj qollqe maytʼtan ukhasa, mä papel lurañajj qhepat jan walinak jan utjañapatakiw yanaptʼistani. Mä jilatäpasa jan ukajj mä kullakäpasa uk lurañajj wakisiwa (Jeremías 32:9-12). Ukhamsa lurkchiñänejja, awisajj jilatanakamp jan ukajj kullakanakamp qollqe toqeta jan ukajj yaqha ukhamanakat jan waltʼayasiñajj utjaspawa. Ukhamäni ukhajja, uk jankʼakiw suma arunakampi panisak askichañasa.

Ukampis engañapjjestani jan ukajj ina chʼusat kʼarintapjjestani, jan ukajj yaqha ukhamanak lurapjjestani ukhajja, ¿kunjamsa askichañasa? (Mateo 18:15-17 liytʼäta). Jesusan arunakaparjamajja cristianonakajj aka kimsa ewjjtʼanakarjamaw lurapjjañapa.

  1. Jan waltʼayasipki ukanakajj panipakiw parlapjjañapa (Mateo 18:15 uñjjattʼäta).

  2. Janitejj istʼañ munkani ukhajja, mayniru jan ukajj paniniruw compañtʼañapatak mayipjjañapa (Mateo 18:16 uñjjattʼäta).

  3. Ukanak lurasajj problemap jan askichapjjchi ukhajja ancianonakampiw parlapjjañapa (Mateo 18:17 uñjjattʼäta).

Ukampis janiw jiwasanakajj jilat kullakanakas contrajj tribunalanakar quejasir sarañasäkiti, ukham lursna ukhajja Jehová Diosan sutiparu congregacionampiruw jan walit uñjaysna (1 Corintios 6:1-8). Ukhamarusa awisajj tribunalanakar sarasin askichañaw wakisispa. Mä arunjja divorcionaka, wawanakan custodiapa, pensión pasayañata, indemnizaciones de seguros, declaración de bancarrota jan ukajj testamentonak askichañatakejj tribunalar sarañaw wakisispa. Mä cristianotï leyinakarjam uk sumatak askichañatak chʼamachasini ukhajja, Biblian ewjjtʼanakaparjamaw lurani.

Mä cristianotejj mä violacionata, wawanakar abusapjjatapata, nuwasiñanakata, lunthatasiñata jan ukajj jaqe jiwayasitapat autoridadanakar mä denuncia jaytir sarani ukhajja, Biblian ewjjtʼanakap janirakiw pʼakintkaniti.

56 yatichäwi, punto 3 ukar kuttʼañataki

a 455 a.C. marat 1 a.C. marakamajj 454 maranakawa. Niyakejjay cero marajj jan utjkchitejja, 1 a.C. marat 1 d.C. marakamajj mä marawa. 1 d.C. marat 29 d.C. marakamajj 28 maranakawa. Jiwasatï 454 marampi, 1 marampi, ukat 28 maramp jakthapsna ukhajja, taqpachajj 483 maranakawa.

    Aymara qellqatanaka (2005-2025)
    Mistuñataki
    Mantañataki
    • Aymara
    • Apayañataki
    • Kunjamtï munkta ukarjam askichañataki
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ak amtañamapuniwa
    • Aka amtanakanïpjjtwa
    • Configuración de privacidad
    • JW.ORG
    • Mantañataki
    Apayañataki