Diosan sutip janiw aytañasäxiti sapxiw Vaticano ukan irpirinakapaxa

IGLESIA Católica ukan pʼiqtʼirinakapaxa taqi luräwinakapan Diosan sutip chhaqtayañ munapxi. Uka amtampiw pasir marax Vaticano ukan pʼiqtʼirinakax Papa jilïrin aruparjama cartanak Saserdotenakar tamanakataki apayatayna, ukhamat Culto Divino ukat Disciplina de los Sacramentos uka yatichäwinakapan yatiyapxañapataki.

Uka cartax 29 urunak saraqatar junio phaxsit  2008 maran qillqatänwa, ukanxa wasitatwa amtayapxarakikïna, “aka qhipa maranakanxa israelankir Diosan Sutipa wasitampiw aytasipkaki, uka sutixa tetragrammaton qillqanakanxa Qullana sañ muni ukat hebreo qillqanakanxa יהוה, YHWH” ukhamaw uñsti (Carta a las Conferencias Episcopales sobre “el Nombre de Dios”). Uka sutixa yaqhip qillqatanakan akhamaw jaqukipasi: “Yahweh”, “Yahwè”, “Jahweh”, “Jahwè”, “Jave”, “Yehovah” ukat yaqhanakampi.a Vaticanoxa kuntï catoliconakax amtapkäna ukarjamaw lurañ amtapxi, nayra qillqanakan Diosan sutipax uñstkäna uk apsusin “Tatitu” ukak uskuñ amtapxi. Diosan chiqpach sutipax (YHWH) “janipuniw aytasiñapäkiti ni arsusiñapäkisa” luräwinakasansa ni yupaychäwinakasansa, sasaw amtapxi.

Ukhamasti kuntï amtapkäna uk phuqhañatakixa, “pasir nayra maranakan” catoliconakax lurañ amtapkänxa ukarjamaw phuqañ munapxi. Septuaginta Qullan Qillqatanakat Hebreo aruru jaqukipat qillqatanakanxa, Diosan sutipax griego arut Kýrios ukham jaqukipatawa ukax “Tatitu” sañ muni sapxiwa. Ukatwa nayrïri cristianonakax “tetragrammaton uka qillqanakamp qillqat Diosan sutip jan arsupxirïkänti” sapxakiwa. Ukampis kunatsa ukham sapxi ukxa janiw uñachtʼayapkiti. Septuaginta nayra qillqatanakanxa, Kýrios ukax janiw uñstkiti, ukampis walja kutiw hebreo arut Diosan sutipax uñsti. Jesusan discipulonakapax Diosan sutip uñtʼapxänwa ukat arsupxarakïnwa. Jesús pachpaw mä kutix Diosar mayisïwipan akham säna: Awkixa “Nayasti sutimxa jupanakarux yatiytwa” sasa (Juan 17:26, MT). Ukat wali uñtʼat mayisïwipanxa akham yatichawayistu: “AIaxpachankir nanakan Awkixa, sutimax jachʼañchatäpan” sasa (Mateo 6:9).

Jïsa, chiqpach cristianonakax Diosan sutip jachʼañchapxiwa ukat respetapxarakiwa. Ukampisa, Vaticano ukan pʼiqtʼirinakax Diosan sutip chhaqtayañ munasax Jehová Diosaruw jiskʼachapxi, ukampis Diosax akham siwa: “Akawa nayan wiñayatak amtasiña sutixaxa, uka sutixawa taqinitakisa wiñayan wiñayapatakixa” sasa (Éxodo 3:15).

[Qhanañchäwi]

[30 janan qhanañchäwipa]

“Akawa nayan wiñayatak amtasiña sutixaxa.” (Éxodo 3:15.)

[30 janan fotopa]

Nayrïri patak maranakan utjkäna Septuaginta uka Qillqanakanwa Diosan Qullan sutipax uñsti (YHWH ukham jaqukipatawa)

[Fotox khitin apsutasa]

Egypt Exploration Society ukanwa aka qillqatanakax jikxatasi