Гајынанам вә гајынатамла неҹә јола ҝедә биләрәм?

ЛӘТИФӘЛӘРДӘ вә комедијаларда белә мүнагишәләр ҝүлмәли бир шеј кими тәгдим олунса да, һәјатда һәр шеј тамам башга ҹүрдүр. Һиндистанда јашајан Рина дејир: «Гајынанам узун илләр аилә һәјатымыза гарышырды. Чох вахт һирсими әримин үстүнә төкүрдүм, чүнки гајынанама сөз демәјә ҹүрәт етмирдим. Әрим һәмишә арада галырды: јазыг билмирди, мәни разы салсын, јохса анасыны».

Нәјә ҝөрә бәзи валидејнләр өвладларынын аилә һәјатына гарышырлар? Мәгаләнин ҝиришиндә сөзләри ҝәтирилән Ҹәмилә бунун сәбәбләриндән бирини изаһ едир: «Һансыса ҝәнҹ вә тәҹрүбәсиз бир адамын оғулларына вә ја гызларына саһиб чыхмасыны гәбул етмәк, ола билсин, валидејнләр үчүн чәтиндир». Ринанын һәјат јолдашы Дилип исә бунун диҝәр сәбәбини ачыглајыр: «Өвладыны боја-баша чатдыран вә онун уғрунда һәр шејиндән кечән бәзи валидејнләр дүшүнүрләр ки, инди онлары сајан јохдур. Онлар јахшы нијјәтдән ирәли ҝәләрәк нараһат ола биләрләр ки, оғул вә ја гызларынын өз аиләләрини хошбәхт едәҹәк гәдәр тәҹрүбәләри јохдур».

Дүзүнү десәк, бәзән ҝүнаһ елә ҝәнҹләрин өзүндә олур. Ҝәлин Австралијадан олан Мајкл вә Линанын нүмунәсинә бахаг. Мајкл сөјләјир: «Лина бир-биринә чох бағлы олан вә һәр шеји бир-бириләри илә ачыгҹа мүзакирә едән аиләдә тәрбијә алыб. Буна ҝөрә дә аилә гурандан сонра о, мәнимлә мәсләһәтләшмәк әвәзинә, ҝедиб атасы илә мәсләһәтләширди. Дүздүр, гајынатам дүнјаҝөрмүш инсан иди, амма Линанын бу һәрәкәти мәнә јер еләјирди!»

Ҝөрдүјүмүз кими, гајынана вә гајыната илә мүнасибәтләр аиләдә ҝәрҝинлијә сәбәб ола биләр. Сизин дә аиләниздә вәзијјәт бу јердәдир? Бир-биринизин валидејнләри илә јола ҝедирсинизми? Ҝәлин бунунла бағлы јарана биләҹәк ики проблеми вә онлары һәлл етмәјин јолларыны нәзәрдән кечирәк.

ПРОБЛЕМ 1. Сизин фикринизҹә һәјат јолдашыныз ата-анасына һәддиндән артыг бағлыдыр. Испанијадан олан Луис дејир: «Јолдашым елә фикирләширди ки, әҝәр онун валидејнләринә јахын јердә јашамасаг, онлара хәјанәт етмиш олур. Оғлумуз дүнјаја ҝәләндә исә мәним валидејнләрим, демәк олар ки, һәр ҝүн биздә идиләр вә бу, арвадымы гыҹыгландырырды. Бунун үстүндә арамызда тез-тез сөз-сөһбәт дүшүрдү».

Сәбәб. Мүгәддәс Китабда никаһ һаггында дејилир: «Киши өз ата-анасыны тәрк едиб, гадынына говушаҹаг вә онлар бир бәдән олаҹаг» (Төврат, Јарадылыш 2:24). «Бир бәдән» олмаг садәҹә бир дам алтында јашамаг демәк дејил. Инди онлар үчүн биринҹи јердә боја-баша чатдыглары аилә јох, гурдуглары аилә дурмалыдыр (Инҹил, 1 Коринфлиләрә 11:3). Әлбәттә ки, һәм әр, һәм дә арвад бундан сонра да валидејнләринә һөрмәт етмәлидир. Чох вахт бу, өзүнә онлара диггәт ҝөстәрмәји дахил едир (Инҹил, Ефеслиләрә 6:2). Бу заман диггәтдән кәнарда галдығынызы һисс едирсинизсә, онда нә едә биләрсиниз?

Чыхыш јолу. Вәзијјәти олдуғу кими ҝөрмәјә чалышын. Бәлкә, проблем һәјат јолдашынызын валидејнләринә һәддән артыг бағлы олмасында јох, сизин өз валидејнләринизлә мүнасибәтинизин сојуг олмасындадыр? Әҝәр беләдирсә, ола биләрми ки, бу вәзијјәтә мүнасибәтинизә тәрбијә алдығыныз аилә тәсир ҝөстәрир? Бәлкә, сиз һәјат јолдашынызы валидејнләринә гысганырсыныз? (Сүлејманын мәсәлләри 14:30; Инҹил, 1 Коринфлиләрә 13:4; Галатијалылара 5:26).

Бу кими суаллара ҹаваб вермәк үчүн дүрүст олуб өзүнүзү јохламағыныз ваҹибдир. Валидејнләринизә ҝөрә аранызда тез-тез дава-далаш дүшүрсә, демәли, проблем онларда јох, сизин мүнасибәтләриниздәдир.

Никаһда бир чох проблемләрин јаранмасына сәбәб тәрәфләрин мүәјјән мәсәләјә мүхтәлиф нөгтеји-нәзәрдән јанашмасыдыр. Мәсәләјә јолдашынызын ҝөзү илә баха биләрсинизми? (Инҹил, Филипилиләрә 2:4; 4:5). Мексикалы Адриан дејир: «Арвадымын бөјүдүјү аиләдәки мүһит бир о гәдәр дә јахшы дејилди. Буна ҝөрә дә мән онларла мүмкүн гәдәр аз үнсијјәт етмәјә чалышырдым. Нәтиҹәдә, онларла бүтүн мүнасибәтләримә сон гојдум вә илләрлә белә давам етди. Лакин бу, аиләмиздә башга проблемләрә ҝәтириб чыхарды, чүнки јолдашым өз аиләсинә, хүсусилә дә анасына јахын олмаг истәјирди».

Бир мүддәт сонра Адриан бу вәзијјәтә таразлы јанашмаға башлады. О, сөзүнә давам едир: «Һәјат јолдашымын валидејнләри илә тез-тез үнсијјәтдә олмасынын онун емосионал вәзијјәтинә пис тәсир етдијини ҝөрүрдүм. Анҹаг сонрадан баша дүшдүм ки, онларла мүнасибәтләри кәсмәк дә проблемләри һәлл етмир, әксинә, јени проблемләрә сәбәб олур. Буна ҝөрә дә баҹардығым гәдәр чалышырдым ки, гајынанамла вә гајынатамла мүнасибәтләрими дүзәлдим вә горујуб сахлајым»b.

ПРОБЛЕМ 2. Һәјат јолдашынызын валидејнләри хаһиш етмәдијиниз һалда сизә мәсләһәтләр верәрәк даима аилә ишләринизә гарышырлар. Газахыстанда јашајан Нелли дејир: «Аилә һәјатымызын илк једди илини әримин валидејнләри илә јашадыг. Гајынанам биширдијим јемәји, тәмизләдијим еви бәјәнмирди. О һәмчинин ушагларымызы неҹә тәрбијә етдијимизи дә сөз еләјирди. Бунун үстүндә һәмишә мүбаһисә дүшүрдү. Бу барәдә әримлә вә гајынанамла данышсам да, мәсәлә һәлл олунмады, әксинә, вәзијјәт әввәлкиндән дә пис олду».

Сәбәб. Аилә гуранда сиз валидејнләринизин һимајәсиндән чыхмыш олурсунуз. Мүгәддәс Китабда дејилир ки, һәр әрин башы Мәсиһ, арвадын башы исә әрдир (Инҹил, 1 Коринфлиләрә 11:3). Бунунла белә, јухарыда гејд олундуғу кими, һәм әр, һәм дә арвад валидејнләринин һөрмәтини сахламалыдыр. Сүлејманын мәсәлләри 23:22 ајәсиндә дејилир: «Доғма атана гулаг ас, гоҹа анана хор бахма». Бәс әҝәр сизин вә ја һәјат јолдашынызын валидејнләри һәддиндән артыг аилә һәјатыныза гарышыр вә өз фикирләрини јеритмәјә чалышырларса, онда неҹә?

Чыхыш јолу. Валидејнләринизин нәјә ҝөрә белә даврандығыны баша дүшмәјә чалышын. Мәгаләнин ҝиришиндә ады чәкилән Рауф дејир: «Бәзи һалларда валидејнләр садәҹә әмин олмаг истәјирләр ки, онлар сизин үчүн һәлә дә дәјәрлидирләр». Ола билсин ки, валидејнләриниз аилә һәјатыныза гәсдән мүдахилә етмирләр. Белә олан һалда Мүгәддәс Китабын «бир-биринизә тәһәммүл един вә биринизин диҝәриндән шикајәти варса, бағышласын» мәсләһәтинә риајәт етмәклә проблеми арадан галдырмаг олар (Инҹил, Колослулара 3:13). Бәс валидејнләринизин аилә һәјатыныза гарышмасы аранызда мүнагишәләрә сәбәб олурса, онда нә етмәк олар?

Бәзи әр-арвадлар мүәјјән саһәләрдә валидејнләри илә мүнасибәтләриндә сәрһәд гојмаг гәрарына ҝәлмишләр. Лакин бу о демәк дејил ки, белә бир гәрар вердијинизи валидејнләринизә кобуд шәкилдә билдирмәлисинизc. Чох вахт һәјат јолдашынызын фикринин сизин үчүн өнәмли олдуғуну ҝөстәрмәк кифајәтдир. Јапонијада јашајан Масајуки гејд едир: «Валидејнләриниз мәсләһәт верәндә дәрһал онларла разылашмајын. Унутмајын, сизин инди өз аиләниз вар. Буна ҝөрә дә әввәлҹә бу мәсләһәт барәдә һәјат јолдашынызын нә дүшүндүјүнү өјрәнин».

Валидејнләринизин нијјәтләрини ајырд един вә онларла јаранан мүбаһисәләрин сизин аранызда сөз-сөһбәтә чеврилмәсинә јол вермәјин. Бунунла сиз бир чох мүнагишәләрдән гачына биләрсиниз. Бу барәдә Ҹәмилә дејир: «Һәрдән јолдашымла валидејнләримиз һаггында данышаркән арамыза гызғын мүбаһисә дүшүрдү. Сонрадан баша дүшдүк ки, валидејнләримизин гүсурларыны мүзакирә етмәклә бир-биримизи јаралајырыг. Мүәјјән мүддәтдән сонра биз проблемләримизи һәлл едәркән валидејнләримизин сәһвләрини бир-биримизә гаршы силаһ кими истифадә етмәмәји өјрәндик. Нәтиҹәдә, бир-биримизә даһа чох бағландыг».