Архивимиздән
Инсанларын «һеч вахт ешитмәдикләри ән ҝөзәл хәбәр»
«БУНЛАР нә үчүндүр?» — дејә Ҹорҹ Наш Саскатунда (Саскачеван, Канада) јерләшән анбардакы 18 метрлик шалбанлара ишарә едәрәк сорушду. Она дедиләр ки, бу материаллар Биринҹи Дүнја мүһарибәсиндә сигнал гүлләләри тикмәк үчүн истифадә олунаҹаг. Сонрадан Наш гардаш бу барәдә демишди: «Бирдән ағлыма ҝәлди ки, шалбанлардан радио гүлләси тикмәк үчүн истифадә етмәк олар вә беләҹә, теократик радиостансија гурмаг фикри јаранды». Ҹәми бир илдән сонра, 1924-ҹү илдә ҸҺУҸ радиоверилишләрин јајымланмасына башлады. Бу, Канадада дини мөвзулу верилишин јајымландығы илк радиостансија иди.
Әразиси тәхминән Авропа бојда олан Канада радио васитәсилә шаһидлик етмәк үчүн идеал бир јер иди. Саскатун стансијасында ишләјән Флоренс Ҹонсон баҹы дејир: «Бизим радиоверилишләрин сајәсиндә хош хәбәри шәхсән әлагә јарада билмәдијимиз бир чох инсанлара чатдырмаг мүмкүн иди. О вахт радио јени чыхдығындан инсанлар јајымланан бүтүн верилишләрә һәвәслә гулаг асырдылар». 1926-ҹы илдә Мүгәддәс Китаб Тәдгигатчылары (һал-һазырда Јеһованын Шаһидләри адланыр) Канаданын дөрд шәһәриндә өзләринин радиостансијаларыны јаратдыларa.
Бу верилишләрин мөвзусу нәдән ибарәт иди? Адәтән, јерли јығынҹағын үзвләри инструментал ансамблла, һәтта кичик оркестрлә бирликдә маһнылар ифа едирдиләр. Үстәлик, гардашлар моизәләрлә чыхыш едир вә Мүгәддәс Китаба әсасланан мүзакирәләр кечирирдиләр. Бу мүзакирәләрдә иштирак едән Еми Ҹонс баҹы хатырлајыр: «Хидмәтдә өзүмү тәгдим едәндә бәзән ев саһиби дејәрди: “А-а, мән сизин сәсинизи радиода ешитмишәм”».
Һалифаксда (Јени Шотландија) Мүгәддәс Китаб Тәдгигатчылары радиоверилишләрини јени форматда, һәмин вахтлар бир о гәдәр дә ҝениш јајылмамыш тәрздә тәгдим едирдиләр. Динләјиҹиләр верилиш заманы студијаја зәнҝ едиб Мүгәддәс Китабла бағлы суаллар верә билирдиләр. Бир гардаш јазыр: «Инсанлар бу ҹүр верилишләри чох ҝөзәл гаршылајырдылар. Арды-арасы кәсилмәјән телефон зәнҝләринин һамысына ҹаваб верә билмирдик».
Һәвари Павелин ҝүнләриндә олдуғу кими, Мүгәддәс Китаб Тәдгигатчыларынын да чатдырдығы хәбәрә инсанлар мүхтәлиф ҹүр һај верирдиләр (Һәв. иш. 17:1—5). Хош хәбәр бәзиләринин хошуна ҝәлирди. Мисал үчүн, радиода Мүгәддәс Китаб Тәдгигатчыларынын «Мүгәддәс Јазыларын тәдгиги» адлы енсиклопедија барәдә данышдыгларыны ешидән Һектор Маршал онун алты ҹилдини сифариш етди. О, бу барәдә белә јазмышды: «Фикирләширдим ки, китаблар мәнә базар ҝүнләри килсәдә дәрс демәјә көмәк едәҹәк». Лакин Ы ҹилди охујуб гуртардыгдан сонра Һектор килсәни тәрк етмәк гәрарына ҝәлди. О, сәјли мүждәчи олду вә 1998-ҹи илдә өләнәдәк Јеһоваја сәдагәтлә хидмәт етди. Јени Шотландијанын шәргиндә «Падшаһлыг — бәшәријјәтин үмид јери» адлы мәрузәдән бир ҝүн сонракы радиоверилишдә полковник Ҹ. А. Макдоналд јерли гардашлардан биринә деди: «Дүнән Кејп-Бретон адасында инсанлар дүнјанын бу ҝушәсиндә һеч вахт ешитмәдикләри ән ҝөзәл хәбәри ешитдиләр».
Анҹаг бу, килсә рәһбәрләрини чох аҹыгландырырды. Һалифаксда бәзи католикләр Мүгәддәс Китаб Тәдгигатчыларыны радиопрограмларынын кечирилдији стансијаны јерлә-јексан етмәклә һәдәләјирдиләр. 1928-ҹи илдә дин башчыларынын тәһрики илә һөкумәт бәјан етди ки, Мүгәддәс Китаб Тәдгигатчыларынын шәхси стансијаларында јајымланан радиоверилишләрин лисензијасынын вахты узадылмајаҹаг. Бу ҹүр һагсыз һәрәкәтә гаршы етираз әламәти олараг баҹы-гардашлар «Јајым васитәләри кимә мәхсусдур?» адлы вәрәгәләр пајладылар. Бүтүн бунлара бахмајараг, һакимијјәт даирәләри Мүгәддәс Китаб Тәдгигатчыларынын радиоверилишләринә лисензија вермәкдән имтина етдиләр.
Баш верән бу һадисәләр Јеһованын Канададакы азсајлы хидмәтчиләрини әлләрини јанларына салмаға мәҹбур етдими? Изабел Уејнрајт етираф едәрәк дејир: «Башланғыҹда елә ҝөрүнүрдү ки, гәләбә дүшмәнләриндир. Анҹаг мән билирдим ки, әҝәр Јеһованын ирадәсинә ујғун олмасајды, О, һеч вахт буна јол вермәзди. Ҝөрүнүр, бу о демәк иди ки, биз башга үсула әл атмалы вә Падшаһлығын хәбәрини даһа әлверишли јолла тәблиғ етмәлијик». Шаһидлик етмәк ишиндә радиоја ҝүҹлү бел бағламаг әвәзинә, Канададакы Мүгәддәс Китаб Тәдгигатчылары диггәтләрини инсанлара евләриндә баш чәкмәјә ҹәмләмәјә башладылар. Бунунла белә, һәмин вахтлар инсанларын «һеч вахт ешитмәдикләри ән ҝөзәл хәбәри»н бәјан едилмәсиндә радио бөјүк рол ојнады (Канададакы архивимиздән).
[Һашијә]
a Канадалы гардашлар һәмчинин өзәл радиостансијада өз верилишләрини јајымламаг үчүн пул өдәјирдиләр.
[32–ҹи сәһифәдәки јазы]
«Арды-арасы кәсилмәјән телефон зәнҝләринин һамысына ҹаваб верә билмирдик»
[32–ҹи сәһифәдәки шәкилләр]
1) Едмонтондакы (Алберта) стансија 2) Торонтодакы (Онтарио) радиоөтүрүҹү апаратын електрон лампасыны низамлајан гардаш 3) Саскатундакы (Саскачеван) CHUC студијасы