ФӘСИЛ 7
Аллаһ бәшәријјәтин хиласы үчүн һансы тәдбири ҝөрдү?
1, 2. а) Ромалы јүзбашы Аллаһын Оғлунун ким олдуғуну неҹә баша дүшдү? б) Јеһова Исанын өлүмүнә нә үчүн јол верди?
ТӘХМИНӘН 2 000 ил бундан әввәл бир баһар ҝүнү ҝүнортадан сонра ромалы јүзбашы әзаб ичиндә ҹан верән үч нәфәрә тамаша едирди. Онун диггәти онлардан биринә — Иса Мәсиһә јөнәлмишди. Иса дирәјә мисмарланмышды. Онун өлүмү јахынлашдыгҹа сәма гаралмаға башлајырды. Иса өлән заман јер бәрк силкәләнди вә јүзбашы уҹадан деди: “Доғрудан да бу Адам Аллаһын Оғлу иди” (Марк 15:39).
2 Аллаһын Оғлу! Јүзбашы һаглы иди. О, јер үзүндә баш верән ән ваҹиб һадисәнин шаһиди олмушду. Бир дәфә Аллаһ Өзү Исаны севимли Оғлу адландырмышды (Матта 3:17; 17:5). Бәс Јеһова Оғлунун өлүмүнә нә үчүн јол верди? Чүнки бу, Аллаһын бәшәријјәти ҝүнаһ вә өлүмдән хилас етмәк тәдбири иди.
БӘШӘРИЈЈӘТИН ХИЛАСЫ ҮЧҮН СЕЧИЛМИШДИР
3. Нәјә ҝөрә бәшәријјәтин хиласы үчүн Аллаһын ваһид Оғлунун сечилмәси мүнасиб иди?
3 Бу китабдан өјрәндијимиз кими, Иса јер үзүнә ҝәлмәздән әввәл дә јашамышдыр. О, Аллаһын “ваһид Оғлу” адланыр, чүнки ону Јеһованын Өзү јаратмышдыр. Сонра Аллаһ Исаны јердә галан һәр шеји јаратмаг үчүн истифадә етмишдир (Јәһја 3:18; Колослулара 1:16). Иса бәшәријјәтә хүсуси мәһәббәтлә јанашырды (Сүлејманын мәсәлләри 8:30, 31). Өлүмә мәһкум едилмиш бәшәријјәти хилас етмәк үчүн, Јеһованын Өз ваһид Оғлуну сечмәси тәәҹҹүблү дејил!
4, 5. Иса јер үзүнә ҝәлмәздән әввәл Мүгәддәс Китабда Хиласкар Зүрријјәт һаггында нә дејилмишдир?
4 Аллаһ Еден бағында Адәмә, Һәвваја вә Шејтана һөкм верәркән ҝәләҹәк Хиласкары “зүрријјәт” адландырды. Бу Зүрријјәт “гәдим илан” олан Шејтан Иблисин вурдуғу зәрәри арадан галдырмалы иди. Бундан әлавә, вә’д едилән Зүрријјәт Шејтаны вә онун архасынҹа ҝедәнләри мәһв етмәли иди (Тәквин 3:15; 1 Јәһја 3:8; Вәһј 12:9).
5 Аллаһ, һәмчинин Мәсиһ адланан бу Зүрријјәт һаггында бир чох јүзилликләр әрзиндә ҝетдикҹә даһа чох мә’лумат верирди. 37-ҹи сәһифәдәки ҹәдвәлдә ҝөстәрилдији кими, бир чох пејғәмбәрликләрдә онун јер үзүндәки һәјатынын мүхтәлиф саһәләри һаггында әтрафлы мә’лумат верилмишдир. Мәсәлән, Аллаһын нијјәтиндәки ролуну јеринә јетирмәк үчүн о, өзүнә гаршы сәрт мүнасибәтләрә таб ҝәтирмәли иди (Ишаја 53:3-5).
МӘСИҺ НӘ ҮЧҮН ӨЛМӘЛИ ИДИ?
6. Даниел 9:24-26 ајәләринә әсасән Мәсиһ нәләр етмәли иди вә неҹә?
6 Даниел 9:24-26 ајәләриндә јазылмыш пејғәмбәрликдә әввәлҹәдән билдирилмишдир ки, Мәсиһ, јә’ни Аллаһын Мәсһ едилмиши бөјүк бир нијјәти һәјата кечирәҹәкдир. О, “ҝүнаһы битирмәк вә сучлара сон гојмаг вә фәсад үчүн кәфарәт етмәк вә әбәди салеһлији ичәри ҝәтирмәк” үчүн јер үзүнә ҝәлмәли иди. Мәсиһ садиг инсанларын үзәриндән өлүм һөкмүнү ҝөтүрмәли иди. Бәс о, буну неҹә едә биләрди? Пејғәмбәрликдә онун ‘кәсилиб атылаҹағы’, башга сөзләрлә десәк, өлдүрүләҹәји изаһ олунур.
7. Исраиллиләр нәјә ҝөрә һејванлардан гурбан ҝәтирирдиләр вә бу гурбанлар нәји тәмсил едирди?
7 Гәдим исраиллиләр ҝүнаһын јујулмасы анлајышы илә таныш идиләр. Аллаһын Мусанын васитәсилә вердији Гануна әсасән онлар мүнтәзәм олараг һејванлары гурбан ҝәтирирдиләр. Бу, исраиллиләрә хатырладырды ки, инсанлар ҝүнаһларынын бағышланмасына, јә’ни өртүлмәсинә еһтијаҹ дујурлар. Һәвари Павел бу принсипи белә үмумиләшдирмишди: “Ган төкүлмәдән бағышланма олмур” (Ибраниләрә 9:22). Мәсиһчиләр гурбан ҝәтирмәк кими тәләбләри өзүнә дахил едән Мусанын гануну алтында дејилләр (Ромалылара 10:4; Колослулара 2:16, 17). Онлар һәм дә билирләр ки, һејванларын гурбан ҝәтирилмәси ҝүнаһлардан һәмишәлик азад едә билмәз. Әслиндә бу гурбанлар даһа дәјәрли бир гурбаны — Мәсиһи тәмсил едирди (Ибраниләрә 10:4, 10; Галатијалылара 3:24 ајәси илә мүгајисә един). Лакин сиз соруша биләрсиниз: “Мәсиһин өлмәси һәгигәтәнми ваҹиб иди?”
8, 9. Адәм вә Һәвва нәји итирдиләр вә бу онларын нәслинә неҹә тә’сир ҝөстәрди?
8 Бәли, бәшәријјәти хилас етмәк үчүн Мәсиһ өлмәли иди. Әҝәр Еден бағында баш верән һадисәләри хатырласаг вә Адәмлә Һәвванын Аллаһа гаршы үсјан етмәклә нәји итирдикләрини дәрк етмәјә чалышсаг, буну анлаја биләрик. Онларын гаршысында әбәди һәјат дурурду! Онлар Аллаһын өвладлары олдуглары үчүн Онунла бирбаша јахын мүнасибәтә малик идиләр. Лакин Адәмлә Һәвва Аллаһын рәһбәрлијини рәдд етдикдә, бунларын һамысындан мәһрум олдулар вә бүтүн бәшәријјәти ҝүнаһ вә өлүмә дүчар етдиләр (Ромалылара 5:12).
9 Бу, улу валидејнләримизин бөјүк вар-дөвләти саға-сола хәрҹләјиб, ағыр борҹа ҝирмәләринә бәнзәјирди. Адәм вә Һәвва бу борҹу нәсилләринә мирас вердиләр. Бизләрдән һеч биримиз камил вә ҝүнаһсыз доғулмадығымыз үчүн, ҝүнаһ едир вә өлүрүк. Биз хәстәләндикдә, јахуд сонрадан пешманчылығыны чәкдијимиз нәји исә дедикдә, мирас алдығымыз борҹун — инсан гејри-камиллијинин јүкүнү дашыјырыг (Ромалылара 7:21-25). Јеҝанә чыхыш јолу Адәмин итирдијини ҝери гајтармагдыр. Лакин биз камил инсан һәјатына наил олмаг гүввәсиндә дејилик. Гејри-камил инсанларын һамысы ҝүнаһ ишләтдикләри үчүн, биз һамымыз һәјата дејил, өлүмә лајиг олуруг (Ромалылара 6:23).
10. Адәмин итирдијини ҝери гајтармаг үчүн нә тәләб олунурду?
10 Бәс Адәмин итирдији һәјатын әвәзинә нә исә тәклиф етмәк олардымы? Аллаһын әдаләт нормаларына ҝөрә ејни дәјәр, јә’ни “ҹан јеринә ҹан” тәләб олунур (Чыхыш 21:23). Беләликлә, итирилмиш һәјатын јеринә башга бир һәјат верилмәли иди. Анҹаг һәр инсанын һәјаты бу тәләбә мүвафиг дејилди. Мәзмур 49:6-8 ајәләриндә гејри-камил инсанлар һаггында дејилир: “Һеч бири гардашыны фидијә илә гуртара билмәз, Аллаһа кәффарәсини верә билмәз (чүнки ҹанларынын фидијәси баһадыр вә ондан әбәдијјән ваз кечмәлидир)”. Бу, вәзијјәтин чыхылмаз олдуғунуму ҝөстәрир? Әлбәттә ки, јох.
11. а) Ибрани дилиндә “фидијә” сөзү нә демәкдир? б) Бәшәријјәти јалныз ким хилас едә билди вә нәјә ҝөрә?
11 Ибрани дилиндә “фидијә” сөзү ҝирову азад етмәк үчүн өдәнилән мәбләғи, һәмчинин бәрабәр дәјәри билдирир. Адәмин итирдијинин бәрабәр дәјәрини јалныз камил инсан тәгдим едә биләрди. Адәмдән сонра јер үзүндә камил доғулан јеҝанә инсан Иса Мәсиһ олмушдур. Буна ҝөрә дә Мүгәддәс Китаб Исаны “сонунҹу Адәм” адландырыр вә бизи әмин едир ки, Мәсиһ “Өзүнү һамы үчүн фидијә верди” (1 Коринфлиләрә 15:45; 1 Тимотејә 2:5, 6). Адәм өз нәслинә өлүм вердији һалда, Иса онлара әбәди һәјат верир. 1 Коринфлиләрә 15:22 ајәсиндә изаһ едилир: “Неҹә ки, Адәмдә һамы өлүр, Мәсиһдә дә һамы һәјата говушур”. Бу сәбәбдән Иса һаглы олараг “Әбәдијјәт Атасы” адланыр (Ишаја 9:6, 7).
ФИДИЈӘ НЕҸӘ ӨДӘНИЛДИ?
12. Иса нә заман Мәсиһ олду вә бу, онун һәјатына неҹә тә’сир ҝөстәрди?
12 Иса б. е. 29-ҹу илинин пајызында гоһуму Јәһјанын јанына ҝәлди ки, вәфтиз олунуб, Аллаһын ирадәсини јеринә јетирмәк үчүн өзүнү тәгдим етсин. О заман Јеһова Исаны мүгәддәс руһла мәсһ етди. Иса — Мәсиһ, јә’ни Аллаһын мәсһ едилмиши олду (Матта 3:16, 17). Сонра Иса үч ил јарым давам едән хидмәтинә башлады. О, Аллаһын Падшаһлығы һаггында тәблиғ едәрәк вә садиг давамчылар топлајараг доғма дијарыны долашырды. Лакин әввәлҹәдән дејилдији кими, о, чох тезликлә ҝүҹлү мүгавимәтләрлә гаршылашды (Мәзмур 118:22; Һәвариләрин ишләри 4:8-11).
13. Нөгсансызлығыны горујан Исанын өлүмүнә һансы һадисәләр сәбәб олду?
13 Иса дин рәһбәрләринин икиүзлүлүјүнү ҹәсарәтлә ифша етдијинә ҝөрә, онлар ону өлдүрмәјә чалышырдылар. Онлар хәјанәт, ганунсуз һәбс, мәһкәмә вә гијама тәһрик едән јалан иттиһамдан ибарәт олан мәкрли план һазырладылар. Исаны дөјдүләр, үзүнә түпүрдүләр, ону лаға гојдулар вә бәдәнини парчалајан гамчы илә гамчыладылар. Сонра Рома рәһбәри Понти Пилат Исанын ишҝәнҹә дирәјиндә е’дам едилмәси үчүн гәрар чыхарды. Ону дирәјә мисмарлајыб, һамынын өнүндә, јухары галдырдылар. Исанын алдығы һәр нәфәс дөзүлмәз иди. О, өләнәҹән бир нечә саат кечди. Бүтүн бу ағыр сынаглара бахмајараг, Иса Аллаһын гаршысында нөгсансызлығыны горуду.
14. Аллаһ Өз Оғлунун әзаб-әзијјәтинә вә өлүмүнә нәјә ҝөрә јол верди?
14 Беләликлә, б. е. 33-ҹү илинин нисан ајынын 14-дә Иса һәјатыны “чохлары үчүн... фидијә олараг” верди (Марк 10:45; 1 Тимотејә 2:5, 6). Јеһова ҝөјләрдән Өз севимли Оғлунун әзаб-әзијјәтини вә өлүмүнү ҝөрүрдү. Бәс нәјә ҝөрә Аллаһ бу ҹүр дәһшәтли һадисәјә јол верди? Чүнки Аллаһ инсанлары севирди. Иса демишди: “Аллаһ дүнјаны елә севди ки, ваһид Оғлуну она верди; буну она ҝөрә етди ки, Она иман едәнләрин һеч бири һәлак олмасын, һамысынын әбәди һәјаты олсун” (Јәһја 3:16). Һәмчинин Исанын өлүмү бизә Јеһованын камил әдаләтә саһиб олан Аллаһ олдуғуну өјрәдир (Тәснијә 32:4). Бә’зиләри тәәҹҹүбләнирләр ки, нәјә ҝөрә Аллаһ ҹана ҹан, јә’ни Адәмин ҝүнаһына әвәз тәләб едән әдаләт принсипиндә ҝүзәштә ҝетмәди. Бунун сәбәби ондадыр ки, Јеһоваја чох баһа баша ҝәлсә белә, О, һәмишә Өз ганунларына мүвафиг давраныр вә онлары дәстәкләјир.
15. Исанын әбәдијјән өлмәсинә јол вермәк әдаләтсиз оларды дејә, Јеһова нә етди?
15 Јеһованын әдаләти һәм дә Иса үчүн һәр шејин јахшы нәтиҹәләнмәсини тәләб едирди. Мәҝәр садиг Исанын әбәдијјән өлүм јухусунда јатмасы әдаләтли олардымы? Әлбәттә ки, јох! Ибраниҹә Мүгәддәс Јазыларда әввәлҹәдән дејилмишдир ки, Аллаһ садиг хидмәтчисинин мәзарда галмасына јол вермәјәҹәк (Мәзмур 16:10; Һәвариләрин ишләри 13:35). Иса һеч там үч ҝүнү өлүм јухусунда галмады вә сонра Јеһова Аллаһ ону гүдрәтли руһани шәхсијјәт кими дирилтди (1 Петер 3:18).
16. Иса ҝөјә гајыдаркән нә етди?
16 Өз өлүмү илә Иса инсан һәјатындан бирдәфәлик имтина етмиш олду. О, ҝөјдә јашамаг үчүн дирилдилди вә һәјат бәхш едән руһани шәхсијјәт олду. Бундан башга, Иса Каинатын ән мүгәддәс јеринә, өз севимли Атасынын јанына јенидән галхдығы заман камил инсан һәјатынын дәјәрини Она тәгдим етди (Ибраниләрә 9:23-28). Онун бу гәдәр гијмәтли һәјатынын дәјәри инди итаәткар бәшәријјәтин рифаһына тәтбиг едилә биләрди. Бу сизин үчүн нә мә’на кәсб едир?
МӘСИҺИН ФИДИЈӘСИ ВӘ СИЗ
17. Мәсиһин фидијә гурбанлығынын әсасында бағышланмаға неҹә наил ола биләрик?
17 Ҝәлин, Мәсиһин фидијә гурбанлығынын һансы үч саһәдә артыг индидән сизин рифаһыныза хидмәт етдијини нәзәрдән кечирәк. Биринҹиси, бу гурбанлыг ҝүнаһларын бағышланмасына ҝәтириб чыхарыр. Әҝәр биз Исанын төкүлән ганына иман едириксә, “хиласа, ҝүнаһларымызын әфвинә маликик” (Ефеслиләрә 1: 8). Буна ҝөрә дә, һәтта ҹидди ҝүнаһ ишләтсәк белә, Аллаһдан Исанын ады наминә бизи әфв етмәсини диләјә биләрик. Вә әҝәр һәгигәтән дә төвбә едәриксә, Јеһова Оғлунун фидијә гурбанлығынын дәјәрини бизә тәтбиг едәҹәк. Аллаһ етдијимиз ҝүнаһа ҝөрә бизи өлүмә мәһкум етмәк әвәзинә, бизи бағышлајаҹаг вә тәмиз виҹдан бәхш етмәклә хејир-дуа верәҹәкдир (Һәвариләрин ишләри 3:19; 1 Петер 3:21).
18. Исанын гурбанлығы бизә һансы үмиди верир?
18 Икинҹиси, Мәсиһин фидијә гурбанлығы бизә ҝәләҹәјә үмид үчүн әсас верир. Һәвари Јәһја рө’јасында индики системин јахынлашан сонунда сағ галаҹаг “кимсәнин сајмаға гадир олмадығы бөјүк бир издиһам” ҝөрдү. Аллаһ чох инсанлары мәһв етдији бир вахтда һәмин адамлар нәјә ҝөрә сағ галаҹаглар? Мәләк Јәһјаја деди ки, бу бөјүк издиһам “либасларыны јујуб, онлары Гузунун [Иса Мәсиһин] ганы илә ағартдылар” (Вәһј 7:9, 14). Нә гәдәр ки, Иса Мәсиһин төкүлмүш ганына иман едир вә Аллаһын тәләбләринә мүвафиг јашајырыгса, Аллаһын ҝөзүндә тәмиз олаҹаг вә әбәди һәјата үмидимиз олаҹагдыр.
19. Мәсиһин фидијә гурбанлығы онун вә Атасынын бизи севдијинә неҹә шәһадәт едир?
19 Үчүнҹүсү, фидијә гурбанлығы Јеһованын мәһәббәтинә бөјүк сүбутдур. Мәсиһин өлүмү Каинатын тарихиндә ҝөстәрилән мәһәббәтин ики ән бөјүк тәзаһүрүнү өзүндә бирләшдирди: 1) Оғлуну бизим үчүн өлмәјә ҝөндәрән Аллаһын мәһәббәтиндә; 2) фидијә олараг өз һәјатыны көнүллү сурәтдә верән Исанын мәһәббәтиндә (Јәһја 15:13; Ромалылара 5:8). Әҝәр биз сәмими гәлбдән иман едириксә, бу мәһәббәтдән һәр биримиз фајдалана биләрик. Һәвари Павел демишдир: ‘Аллаһын Оғлу мәни севиб, уғрумда Өзүнү фәда етди’ (Галатијалылара 2:20; 1 Јәһја 4:9, 10; Ибраниләрә 2:9).
20. Нәјә ҝөрә биз Исанын фидијә гурбанлығына иман етмәлијик?
20 Буна ҝөрә дә ҝәлин Исанын фидијә гурбанлығына иман едәрәк, Аллаһын вә Мәсиһин ҝөстәрдикләри мәһәббәтә ҝөрә миннәтдарлығымызы тәзаһүр етдирәк. Бу, әбәди һәјата апарыр (Јәһја 3:36). Лакин Исанын јер үзүндәки һәјатынын вә өлүмүнүн башлыҹа мәгсәди бизим хиласымыз дејилди. Хејр, һәр шејдән әввәл Исаны бүтүн Каината аид олан мүбаһисәли суал нараһат едирди. Нөвбәти фәсилдән ҝөрәҹәјимиз кими бу суалын һәр биримизә аидијјаты вар, чүнки Аллаһын узун мүддәт пислик вә әзаблара нәјә ҝөрә јол вермәси ондан ајдын олаҹагдыр.
БИЛИЈИНИЗИ ЈОХЛАЈЫН
• Бәшәријјәти хилас етмәк үчүн Иса нәјә ҝөрә өлмәли иди?
• Фидијә неҹә өдәнилди?
• Сиз фидијәдән һансы фајданы әлдә едирсиниз?
[67–ҹи сәһифәдәки шәкил]