ФӘСИЛ 16
Сиз Аллаһа неҹә јахынлаша биләрсиниз?
1. Динләрин чоху нәдә охшардыр?
ШӘРГ өлкәләриндән биринә сәјаһәт едән бир гадын Буддизм мә’бәдиндә иҹра олунан дини ајинләрә тәәҹҹүбләнмишди. Орада Мәрјәмин вә ја Мәсиһин сурәтләри олмаса да, бир чох дини ајинләр онун килсәсини хатырладырды. Мәсәлән, гадын, инсанларын тәсбеһ чевирдикләринә вә дуалары әзбәрдән сөјләдикләринә диггәт јетирди. Башгалары да буна бәнзәр охшарлыға диггәт јетирмишләр. Шәргдә вә Гәрбдә иман едәнләрин Аллаһа вә ја ибадәт етдикләри әшјалара јахынлашмаг ҹәһдләриндә тәәҹҹүблү дәрәҹәдә охшарлыг вардыр.
2. Дуа нәдир вә бир чох инсанлар нәјә ҝөрә дуа едирләр?
2 Бир чох инсанлар хүсусилә чалышырлар ки, дуа васитәсилә Аллаһа јахынлашсынлар. Дуа дедикдә, “диндар адамларын Аллаһа вә мүгәддәс сајдыглары шәхсләрә мүраҹиәти” нәзәрдә тутулур (“Азәрбајҹан дилинин изаһлы лүғәти”, Ы ҹилд). Лакин бә’зи инсанлар илк нөвбәдә Аллаһдан нә исә алмаг наминә Она мүраҹиәт едирләр. Мәсәлән, бир нәфәр киши Јеһованын Шаһидинә белә бир суал вермишди: “Әҝәр сиз мәним үчүн дуа етсәниз, аиләдәки, ишдәки вә сағламлығымла бағлы бүтүн проблемләрим һәлл олунармы?” Ҝөрүнүр, һәмин адам бунун белә олаҹағына үмид едирди, амма чохлары дуа етсәләр дә, проблемләри олдуғу кими галыр. Бу сәбәбдән белә бир суал ортаја чыхыр: “Биз Аллаһа нә үчүн јахынлашмалыјыг?”
АЛЛАҺА ЈАХЫНЛАШМАГ НӘ ҮЧҮН ЛАЗЫМДЫР?
3. Дуаларымызы кимә јөнәлтмәлијик вә нәјә ҝөрә?
3 Дуа — мә’насыз ајин вә садәҹә Аллаһдан нә исә алмаг үсулу дејил. Аллаһа јахынлашмағын әсас сәбәбләриндән бири — Онунла сых гаршылыглы мүнасибәтә малик олмагдыр. Буна ҝөрә дә, биз дуаларымызы Јеһова Аллаһа јөнәлтмәлијик. Мәзмурчу Давуд јазырды: “Рәбб ону чағыранларын һамысына јахындыр” (Мәзмур 145:18). Јеһова бизи Онунла сүлһ мүнасибәтләри әлдә етмәјә дә’вәт едир (Ишаја 1:18). Бу дә’вәтә һај верәнләр, мәзмурчунун дедији нөвбәти сөзләрлә разыдырлар: “Аллаһа јахынлашмаг мәнә јахшыдыр”. Нә үчүн? Чүнки Јеһова Аллаһа јахынлашанлар әсл хошбәхтлик вә гәлб раһатлығы тапаҹаглар (Мәзмур 73:28).
4, 5. а) Аллаһа дуа етмәк нәјә ҝөрә ваҹибдир? б) Дуанын сајәсиндә Аллаһла бизим неҹә мүнасибәтләримиз олаҹагдыр?
4 Әҝәр Аллаһ нәләрә еһтијаҹ дујдуғумузу биз Ондан диләмәздән әввәл билирсә, онда дуа етмәк нә үчүн лазымдыр? (Матта 6:8; Мәзмур 139:4). Дуа ҝөстәрир ки, биз Аллаһа иман едир вә Ону “һәр бир јахшы бәхшиш вә һәр камил һәдијјә”нин Мәнбәји һесаб едирик (Јагуб 1:17; Ибраниләрә 11:6). Јеһова дуаларымызы севинҹлә гәбул едир (Сүлејманын мәсәлләри 15:8). Өвладынын миннәтдарлыг сөзләрини ешидән атанын севиндији кими, Аллаһ да бизим сәмими миннәтдарлыг вә һәмд сөзләримизи ешитмәкдән мәмнунлуг дујур (Мәзмур 119:108). Әҝәр ата илә оғул арасында јахшы мүнасибәт варса, онларын үнсијјәти сәмими олаҹагдыр. Севилдијини дујан ушаг һәмишә атасы илә үнсијјәт ахтарыр. Ејни шеји Аллаһла олан мүнасибәтләримиз һаггында да демәк олар. Әҝәр Јеһова һаггында әлдә етдијимиз билији вә Онун мәһәббәтини һәгигәтән гијмәтләндиририксә, өз һиссләримизи дуада Она ачмаға ҝүҹлү тәшвиг һисси дујаҹағыг (1 Јәһја 4:16-18).
5 Биз Һагг-Тәала Аллаһа мүраҹиәт едәркән һөрмәтҹил олмалыјыг, бунунла белә сөзләримизин нә дәрәҹәдә дәгиг олмасы барәдә һәддиндән артыг нараһат олмағымыза еһтијаҹ јохдур (Ибраниләрә 4:16). Биз Јеһоваја һәмишә дуа едә биләрик. Дуада үрәјимизи Аллаһа ача билмәјимиз неҹә дә бөјүк шәрәфдир! (Мәзмур 62:8). Јеһоваја олан миннәтдарлыг һиссимиз, “Аллаһын досту” адланан садиг хидмәтчи Ибраһимлә Аллаһын арасында олан сәмими мүнасибәтләрә јол ачыр (Јагуб 2:23). Лакин Һөкмдар Аллаһа дуада мүраҹиәт етдикдә, биз Онун мүәјјән тәләбләринә мүвафиг олмалыјыг.
АЛЛАҺА ЈАХЫНЛАШМАГ ИСТӘЈӘНЛӘР ҮЧҮН ТӘЛӘБЛӘР
6, 7. Аллаһ дуаларымызы динләмәк үчүн пул тәләб етмәсә дә, дуа илә әлагәдар биздән нә ҝөзләјир?
6 Аллаһа мүраҹиәт етмәк үчүн пул лазымдырмы? Бир чох инсанлар каһинләрә пул верирләр ки, онлар үчүн дуа етсинләр. Бә’зиләри исә инанырлар ки, нә гәдәр чох ианә етсәләр, дуалары бир о гәдәр дә тез ешидиләҹәк. Лакин Аллаһын Кәламында дејилмир ки, Јеһоваја дуада мүраҹиәт етмәк үчүн пул өдәмәк лазымдыр. Дуанын сајәсиндә әлдә етдијимиз руһани көмәјә вә хејир-дуалара ҝөрә О, биздән һеч нә тәләб етмир (Ишаја 55:1, 2).
7 Бәс онда нә лазымдыр? Үрәјимизин мејлинин дүзҝүн олмасы чох ваҹибдир (2 Тарихләр 6:29, 30; Сүлејманын мәсәлләри 15:11). Биз Јеһова Аллаһын ‘дуаны ешитдијинә’ вә ‘Ону ахтаранлара мүкафат вердијинә’ бүтүн үрәкдән инанмалыјыг (Мәзмур 65:2; Ибраниләрә 11:6). Биз һәмчинин тәвазөкар олмалыјыг (2 Краллар 22:19; Мәзмур 51:17). Иса Мәсиһ бир мәсәлиндә ҝөстәрди ки, Аллаһа тәвазөкарлыгла дуа едән верҝијыған, тәкәббүрлү фәрисејдән даһа салеһдир (Лука 18:10-14). Аллаһа дуа едәркән јадда сахламалыјыг ки, “үрәји мәғрур олан һәр адам Рәббә мәкруһдур” (Сүлејманын мәсәлләри 16:5).
8. Аллаһын дуаларымыза ҹаваб вермәсини истәјириксә, нәдән тәмизләнмәлијик?
8 Әҝәр биз Аллаһын дуаларымыза ҹаваб вермәсини истәјириксә, ҝүнаһлы давраныш тәрзинә сон гојмалыјыг. Шаҝирд Јагуб башгаларыны Аллаһа јахынлашмаға тәшвиг едәркән әлавә етмишди: “Еј ҝүнаһкарлар, әлләринизи тәмизләјин! Еј мүтәрәддидләр, үрәкләринизи сафлашдырын!” (Јагуб 4:8). Һәтта ҝүнаһкарлар белә төвбә едиб, кечмиш һәјат тәрзләринә сон гојсалар, Јеһова илә јахшы мүнасибәтләрә малик ола биләрләр (Сүлејманын мәсәлләри 28:13). Әмәлләримизин дүзҝүн олдуғуну анҹаг үздә ҝөстәририксә, Јеһова дуаларымызы динләмәјәҹәк. Аллаһын Кәламында дејилир: “Рәббин ҝөзләри салеһләрә, гулаглары онларын дуаларына тәрәф јөнәлмишдир. Рәббин үзү исә, пис иш ҝөрәнләрә гаршыдыр” (1 Петер 3:12).
9. Биз кимин васитәсилә Јеһоваја мүраҹиәт етмәлијик вә нәјә ҝөрә?
9 Мүгәддәс Китабда дејилир: “Јер үзүндә јахшылыг едиб суч ишләмәјән салеһ адам јохдур” (Ваиз 7:20). Буна ҝөрә дә, сиз соруша биләрсиниз: “Бәс онда Јеһова Аллаһа неҹә мүраҹиәт етмәк олар?” Мүгәддәс Китаб ҹаваб верир: “Әҝәр бири ҝүнаһа батса белә, Атанын јанында Мүдафиәчијә, јә’ни адил олан Иса Мәсиһә маликик” (1 Јәһја 2:1). Ҝүнаһкар олмағымыза бахмајараг, өзүнү бизим уғрумузда гурбан верән Иса Мәсиһ васитәсилә Аллаһа сәрбәст шәкилдә мүраҹиәт едә биләрик (Матта 20:28). Иса бизи Јеһоваја јахынлашдыран јеҝанә васитәдир (Јәһја 14:6). Биз гәсдән ҝүнаһ ишләдәрәк, Исанын фидијә гурбанлығына е’тинасыз јанашмалы дејилик (Ибраниләрә 10:26). Лакин әҝәр пис әмәлләрдән узаг олмаг үчүн вар гүввәмизлә чалышыр, амма һәрдән ҝүнаһ ишләдириксә, төвбә едиб, Аллаһын бизи бағышламасыны диләјә биләрик. Вә әҝәр тәвазөкарлыгла Она мүраҹиәт едириксә, О, бизи ешидәҹәк (Лука 11:4).
АЛЛАҺА МҮРАҸИӘТ ЕТМӘЈИН МҮНАСИБ ВАХТЫ
10. Дуа едәркән Исаны неҹә тәглид едә биләрик вә һансы һалларда Аллаһа шәхсән мүраҹиәт етмәк мүнасибдир?
10 Иса Мәсиһ Јеһова илә мүнасибәтини чох гијмәтләндирирди. О, шәхси дуасында Аллаһла сөһбәт етмәк үчүн хүсуси вахт ајырырды (Марк 1:35; Лука 22:40-46). Исаны тәглид едәрәк, Аллаһа мүнтәзәм олараг дуа етмәјимиз јахшыдыр (Ромалылара 12:12). Ҝүнүмүзү дуа илә башламаг мүнасибдир, һәмчинин јатмаздан әввәл һәмин ҝүн үчүн Јеһоваја миннәтдарлыг етмәк дә дүзҝүн оларды. Ҝүн әрзиндә Аллаһа “һәр вахт” дуа етмәјә чалышын (Ефеслиләрә 6:18). Јеһованын бизи ешитдијини биләрәк, үрәјимиздә дә дуа едә биләрик. Аллаһа шәхсән мүраҹиәт етмәјимиз Онунла олан мүнасибәтимизи мөһкәмләндирәҹәк вә бундан әлавә, Јеһоваја етдијимиз ҝүндәлик дуалар Она даһа јахын олмағымыза көмәк едәҹәкдир.
11. а) Нәјә ҝөрә аиләликлә дуа етмәк лазымдыр? б) Дуанын сонунда дејилән “амин” сөзү һансы мә’наны дашыјыр?
11 Јеһова, һәмчинин бир груп инсанлар үчүн едилән дуалары да динләјир (1 Краллар 8:22-53). Биз аиләмизлә бирликдә Аллаһа мүраҹиәт едә биләрик, белә һалда дуаны аиләнин башчысы едир. Бу, аилә телләрини мөһкәмләндирир вә бундан башга, ушаглар валидејнләринин Аллаһа тәвазөкарлыгла дуа етдијини ешитдикдә, Јеһова онлар үчүн реал шәхсијјәт олур. Бәс әҝәр кимсә бир груп инсанлар үчүн, мәсәлән, Јеһованын Шаһидләринин јығынҹағында дуа едирсә, онда неҹә? Ҝәлин, јығынҹагда оланда дуаны диггәтлә динләјәк вә ахырда бүтүн үрәкдән “гој елә олсун” мә’насыны дашыјан “амин” дејәк (1 Коринфлиләрә 14:16).
ЈЕҺОВАНЫН ЕШИТДИЈИ ДУАЛАР
12. а) Нәјә ҝөрә Аллаһ бә’зи дуалара ҹаваб вермир? б) Нәјә ҝөрә дуа заманы анҹаг өзүмүзү дүшүнмәли дејилик?
12 Бә’зиләринә елә ҝәлир ки, Мәсиһ васитәсилә Јеһоваја дуа етсәләр дә, Јеһова онларын дуаларына ҹаваб вермир. Лакин һәвари Јәһја демишдир: “Онун [Аллаһын] ирадәсинә ујғун шәкилдә бир шеј диләјириксә, О бизи ешидир” (1 Јәһја 5:14). Беләликлә, биз Аллаһын ирадәсинә ујғун оланы диләмәлијик. Аллаһ бизим руһани рифаһымызла марагландығы үчүн, руһани ишләримизлә бағлы олан саһәләр һаггында дуа етмәк мүнасибдир. Биз јалныз өз ҹисмани тәләбатларымыз һаггында дүшүнмәк мејли илә мүбаризә апармалыјыг. Мәсәлән, хәстәлик вахты мүдриклик вә дөзүм барәдә дуа етмәк мүнасиб олса да, сағламлығымыза ҝөрә нараһатчылыглар руһани мараглары көлҝәдә гојмалы дејил (Мәзмур 41:1-3). Бир мәсиһчи гадын фикир вермишдир ки, өз сағламлығы үчүн һәддиндән артыг нараһат олур. Буна ҝөрә дә хәстәлијинә дүзҝүн јанашмасына көмәк етмәси үчүн Јеһоваја дуа етди. Нәтиҹәдә сағламлығы илә бағлы проблемләр ону һәддиндән артыг нараһат етмирди вә һәмин гадын “ән үстүн гүдрәти” әлдә етдијини һисс етди (2 Коринфлиләрә 4:7). Онда башгаларына даһа чох руһани көмәк ҝөстәрмәк арзусу јаранды вә буна ҝөрә дә о, Падшаһлығын таммүддәтли хидмәтчиси олду.
13. Матта 6:9-13 ајәләриндә ҝөстәрилдији кими, нәләр һаггында дуа етмәк мүнасиб оларды?
13 Јеһоваја мәгбул олсун дејә дуаларымыза нәји дахил едә биләрик? Иса Мәсиһ өз давамчыларына дуа етмәји өјрәтмишди. Матта 6:9-13 ајәләриндә јазылмыш нүмунәви дуада Иса нә һагда дуа етмәјин мүнасиб олдуғуну үмумиләшдирди. Дуаларымызда әсас диггәти нәјә јөнәлтмәлијик? Дуаларымызын әсас мәтләби Јеһова Аллаһын ады вә Онун Падшаһлығы олмалыдыр. Мадди тәләбатларымыз үчүн дә дуа етмәк јериндә оларды. Бундан әлавә, ҝүнаһларымызын бағышланмасы, имтаһанлардан хилас олмаг вә шәрирдән — Шејтан Иблисдән мүдафиә үчүн дуа етмәк ваҹибдир. Иса һәмин дуаны әзбәрдән охумағымызы, јахуд онун мә’насына вармадан дөнә-дөнә тәкрар етмәјимизи истәмирди (Матта 6:7). Әҝәр ушаг атасы илә сөһбәт заманы ејни ифадәләри даима тәкрар едәрсә, бу неҹә мүнасибәт олар?
14. Хаһиш етмәкдән савајы, биз дуаларымыза даһа нәләри дахил етмәлијик?
14 Хаһиш вә сәмими јалварышлардан савајы, биз дуаларымызда Јеһоваја һәмд етмәли вә Она миннәтдарлығымызы билдирмәлијик (Мәзмур 34:1; 92:1; 1 Салониклиләрә 5:18). Биз башгалары үчүн дә дуа едә биләрик. Башларына бәдбәхт һадисә ҝәлән вә ја тә’гиб олунан руһани баҹы-гардашларымыз үчүн едилән дуалар, онларын гајғысына галдығымызы ҝөстәрир вә буна ҝөрә дә белә дуалар Јеһоваја хошдур (Лука 22:32; Јәһја 17:20; 1 Салониклиләрә 5:25). Бунунла бағлы һәвари Павел јазмышдыр: “Һеч нәјин гејдинә галмајын, амма һәр шејдә, дуа вә нијаз едәрәк, өз хаһишләринизи Аллаһа шүкранла билдирин. Вә Аллаһын һәр ҹүр ағылдан үстүн олан сүлһү Мәсиһ Иса васитәсилә үрәкләринизи вә дүшүнҹәләринизи горујаҹагдыр” (Филипилиләрә 4:6, 7).
ДАИМ ДУА ЕДИН
15. Әҝәр дуаларымызын ҹавабсыз галдығыны дүшүнүрүксә, нәји јадда сахламалыјыг?
15 Аллаһ һаггында билик әлдә етмәјинизә бахмајараг, һәрдән дуаларынызын ҹавабсыз галдығыны һисс едә биләрсиниз. Бу ҹүр һал она ҝөрә баш верә биләр ки, Аллаһын һансыса мүәјјән дуаја ҹаваб вермәк вахты һәлә чатмајыб (Ваиз 3:1-9). Јеһова бә’зи һалларда һәр шејин бир мүддәт олдуғу кими галмасына јол верә биләр, амма әслиндә О, дуаларымыза ҹаваб верир вә буну нә вахт етмәјин даһа јахшы олдуғуну да билир (2 Коринфлиләрә 12:7-9).
16. Нәјә ҝөрә биз даим дуа етмәлијик вә бу, Аллаһла олан мүнасибәтләримизә неҹә тә’сир ҝөстәрир?
16 Даима дуа етмәклә Аллаһдан диләдикләримизин бизим үчүн нә дәрәҹәдә ваҹиб олдуғуну ҝөстәририк (Лука 18:1-8). Мәсәлән, биз Јеһовадан хаһиш едә биләрик ки, һансыса зәифлији арадан галдырмагда бизә көмәк етсин. Бунун үчүн дуа етмәјә давам етмәклә вә өз хаһишимизә ујғун давранмагла, нә гәдәр сәмими олдуғумузу ҝөстәририк. Биз өз хаһишләримиздә конкрет вә ачыг олмалыјыг. Имтаһана дүшдүкдә сә’јлә дуа етмәк хүсусилә ваҹибдир (Матта 6:13). Дуа едәрәк вә ҝүнаһлы истәкләримизә нәзарәт етмәјә чалышараг, Јеһованын бизә неҹә көмәк етдијини ҝөрәҹәјик. Бу, иманымызы вә Онунла олан мүнасибәтләримизи мөһкәмләндирәҹәкдир (1 Коринфлиләрә 10:13; Филипилиләрә 4:13).
17. Дуаја мејлли дүшүнҹә тәрзи Аллаһа хидмәтимизә неҹә тә’сир едир?
17 Јеһова Аллаһа мүгәддәс хидмәти иҹра едәркән дуаја мејлли дүшүнҹә тәрзи инкишаф етдирмәклә дәрк едәҹәјик ки, бу хидмәтин өһдәсиндән тәкбашына ҝәлә билмәрик. Бу хидмәт јалныз Јеһованын сајәсиндә мүмкүндүр (1 Коринфлиләрә 4:7). Әҝәр буну дәрк едириксә, биз тәвазөкар олаҹаг вә бунунла да Аллаһла олан мүнасибәтләримизи мөһкәмләндирәҹәјик (1 Петер 5:5, 6). Бәли, даим дуа етмәк үчүн бүтүн әсасларымыз вар. Бизим сәмими дуаларымыз, һәмчинин мәһәббәтли сәмави Атамыза неҹә јахынлашмаға даир гијмәтли билик бизә әсл хошбәхтлик ҝәтирәҹәкдир.
ЈЕҺОВА ИЛӘ ҮНСИЈЈӘТ БИРТӘРӘФЛИ ДЕЈИЛ
18. Биз Аллаһы неҹә динләјә биләрик?
18 Әҝәр Аллаһын дуаларымызы ешитмәсини истәјириксә, ҝәрәк биз дә Ону динләјәк (Зәкарја 7:13). Аллаһ артыг илһам вердији пејғәмбәрләр васитәсилә хәбәрләр ҝөндәрмир вә әлбәттә ки, О, бунун үчүн спиритизмдән дә истифадә етмир (Тәснијә 18:10-12). Амма биз Аллаһын Кәламы олан Мүгәддәс Китабы өјрәнмәклә Ону динләјә биләрик (Ромалылара 15:4; 2 Тимотејә 3:16, 17). Неҹә ки, сағлам гиданы гәбул етмәк үчүн өзүмүздә иштаһа ојатмалыјыг, еләҹә дә “һијләсиз сүдү андыран кәламы” севмәлијик. Һәр ҝүн Аллаһын Кәламыны охумагла, руһани гидаја һәвәс инкишаф етдирин (1 Петер 2:2, 3; Һәвариләрин ишләри 17:11).
19. Мүгәддәс Китабдан охудугларынызын үзәриндә дүшүнмәк нәјә ҝөрә фајдалыдыр?
19 Мүгәддәс Китабдан охудугларынызын үзәриндә дүшүнүн (Мәзмур 1:1-3; 77:11, 12). Охудугларынызын мә’насына вармаға чалышын. Буну гиданын һәзм едилмәсинә бәнзәтмәк олар. Охудугларынызы артыг билдикләринизлә әлагәләндирәрәк, руһани гиданы һәзм едә биләрсиниз. Верилән мә’луматы һәјатынызда неҹә тәтбиг едә биләҹәјиниз вә ја Јеһованын хүсусијјәтләри вә Онун давраныш тәрзи һаггында дүшүнүн. Беләликлә, шәхси өјрәнмәнин васитәсилә Јеһованын тәгдим етдији руһани гиданы мәнимсәјә биләрсиниз. Бу, сизи Јеһоваја јахынлашдыраҹаг вә ҝүндәлик проблемләри һәлл етмәјинизә көмәк едәҹәк.
20. Мәсиһчи ҝөрүшләриндә иштирак етмәјимиз Аллаһа јахынлашмағымыза неҹә көмәк едир?
20 Аллаһын Гануну халг гаршысында охунаркән исраиллиләрин диггәтлә гулаг асдыглары кими, сиз дә мәсиһчи ҝөрүшләриндә Аллаһын Кәламы мүзакирә олунан заман диггәтлә динләмәклә, Аллаһа јахынлаша биләрсиниз. Онларын мүәллимләри Гануну изаһ едирдиләр ки, халг охунан сөзләри баша дүшүб, һәјатында тәтбиг едә билсин. Бу ҹүр мүзакирәләр бөјүк севинҹ ҝәтирирди (Неһемја 8:8, 12). Беләликлә, Јеһованын Шаһидләринин јығынҹаг ҝөрүшләриндә мүнтәзәм иштирак етмәјә чалышын (Ибраниләрә 10:24, 25). Бу, Аллаһ һаггында биликләрә јијәләнмәјинизә вә һәјатда тәтбиг етмәјинизә көмәк едәҹәк вә сизә бөјүк севинҹ ҝәтирәҹәкдир. Үмумдүнја мәсиһчи гардашлығы сизә Јеһова илә сых мүнасибәтдә галмаға көмәк едәҹәкдир. Вә нөвбәти фәсилдән ҝөрәҹәјимиз кими, сиз Аллаһын халгы арасында әсл сығынаҹаг тапаҹагсыныз.
БИЛИЈИНИЗИ ЈОХЛАЈЫН
• Јеһоваја нәјә ҝөрә јахынлашмалыјыг?
• Аллаһа јахынлашмаг үчүн бә’зи тәләбләр һансылардыр?
• Дуаларыныза нәләри дахил едә биләрсиниз?
• Нәјә ҝөрә дуаја мејлли дүшүнҹә тәрзинә малик олмаг лазымдыр?
• Бу ҝүн Јеһованы неҹә динләмәк олар?
[157-ҹи сәһифәдәки шәкил]