Тәсирли јекун

ОЛА БИЛСИН, чыхыш үчүн дәриндән арашдырма апарыб материалы бөлүшдүрмүсән. Һәмчинин мараг доғуран ҝириш дә һазырламысан. Анҹаг һәлә бир шеј галыб — тәсирли јекун. Бунун ваҹиблијинә бармагарасы бахма. Адәтән ән чох јадда галан ахырда дејилән сөзләр олур. Јекун зәиф оларса, һәтта ондан әввәл дедикләрин дә өз тәсирини итирәр.

Нөвбәти нүмунәјә диггәт јетир: һәјатынын сонларына јахын Јешуа Исраил ағсаггаллары гаршысында унудулмаз бир нитглә чыхыш етди. Јешуа Ибраһимин ҝүнләриндән башлајараг Јеһованын Исраил үчүн етдикләрини садалајандан сонра нитгинин јекунунда садәҹә әсас фикирләри тәкрарламады. Әксинә, үрәкдән ҝәлән дәрин һиссләрлә халгы тәшвиг етди: «Она ҝөрә дә Рәбдән горхун, сәмимијјәтлә вә сәдагәтлә Она гуллуг един». Јешуа 24:14, 15 ајәләриндә Јешуанын јекун сөзләрини охуја биләрсән.

Диҝәр диггәтә лајиг нитг Һәвариләрин ишләри 2:14-36 ајәләриндә јазылмышдыр. Бу нитглә һәвари Петер ерамызын 33-ҹү илинин Пентикост ҝүнүндә Јерусәлимдә јығышан издиһама мүраҹиәт етмишди. Әввәлҹә о изаһ етмишди ки, һал-һазырда Аллаһын руһунун төкүлмәсинә даир Јоелин пејғәмбәрлији һәмин издиһамын ҝөзү гаршысында јеринә јетир. Сонра исә бунун «Зәбур»да Иса Мәсиһин дирилмәси вә Аллаһын сағына галдырылмасы илә бағлы дејилән пејғәмбәрликләрлә неҹә әлагәли олдуғуну ҝөстәрмишди. Ахырда Петер динләјиҹиләрдән һәр кәсә аид олан бир фикри ајдын шәкилдә бәјан етмишди: «Беләликлә, бүтүн Исраил халгы буну мөһкәм билсин ки, чармыха чәкдијиниз бу Исаны Аллаһ һәм Рәбб, һәм дә Мәсиһ етмишдир». Орада оланлар сорушмушдулар: «Гардашлар, бәс биз нә едәк?» Петер ҹаваб вермишди: «Төвбә един вә һәр бириниз Иса Мәсиһин ады илә вәфтиз олсун» (Һәв. иш. 2:37, 38). Һәмин ҝүн ону динләјәнләрдән тәхминән 3 000 инсан ешитдикләриндән тәсирләнәрәк Иса Мәсиһ һаггындакы һәгигәти гәбул етмишди.

Јадда сахланылмалы мәгамлар. Јекунда дедијин сөзләр чыхышын мөвзусу илә бирбаша әлагәли олмалыдыр. Бу, ачыгладығын әсас бәндләрин мәнтиги јекуну олмалыдыр. Мөвзудан бәзи әсас сөзләри тәкрар сөјләмәк олар, лакин мөвзуну сөзбәсөз тәкрарламаг шәрт дејил.

Адәтән чыхышын мәгсәди динләјиҹиләри тәгдим едилән материала әсасән мүәјјән аддымлары атмаға тәшвиг етмәкдир. Јекунун әсас мәгсәдләриндән бири онлара конкрет олараг нә етмәли олдугларыны ҝөстәрмәкдир. Мөвзуну вә әсас бәндләри сечәндә материалын динләјиҹиләр үчүн нәјә ҝөрә ваҹиб олдуғуну вә һансы мәгсәдә наил олмаг истәдијини әтрафлы өлчүб-бичмисәнми? Әҝәр беләдирсә, демәли, онлары һансы аддымлары атмаға тәшвиг етмәк истәдијини билирсән. Инди һәмин аддымлары вә онлары неҹә атмалы олдугларыны изаһ етмәк лазымдыр.

Јекун динләјиҹиләринә нә етмәли олдугларыны ҝөстәрмәклә јанашы, һәм дә һәрәкәтә тәшвиг етмәлидир. Һәмин һиссәдә мәһз бу ҹүр давранмаг үчүн тутарлы сәбәбләр ҝәтирмәк, һәмчинин әлдә олунан фајдалар һагда да данышмаг лазымдыр. Әҝәр сон ҹүмлә диггәтлә дүшүнүлүб вә јахшы тәртиб олунубса, бүтүн чыхышын тәсирини ҝүҹләндирәҹәк.

Чыхышын битмәк үзрә олдуғуну јаддан чыхарма. Бу, сәнин сөзләриндән ҝөрүнмәлидир. Темпин дә мүвафиг олмалыдыр. Сона гәдәр тез-тез данышыб, сонра гәфилдән дајанмаг јахшы олмазды. Диҝәр тәрәфдән, сона јахынлашдыгҹа сәсини садәҹә зәифләтмә. Сәсин кифајәт гәдәр һүндүр олмалы, амма һәдди ашмамалыдыр. Сонунҹу ҹүмләләрдән чыхыша јекун вурдуғун һисс олунмалыдыр. Онлар ҹиддијјәтлә вә әминликлә сөјләнилмәлидир. Чыхышы һазырлајаркән јекуну да мәшг етмәји јаддан чыхарма.

Јекун нә гәдәр сүрмәлидир? Буну тәкҹә вахтла мүәјјән етмәк олмаз. Бу һиссәни узатмаг лазым дејил. Јекунун кифајәт гәдәр давам едиб-етмәмәсини динләјиҹиләрин мүнасибәтиндән мүәјјән етмәк олар. Садә, ајдын вә мүсбәт нотларла вурулан јекун һәмишә динләјиҹиләр тәрәфиндән јахшы гаршыланыр. Јахшы планлашдырылдыгда, гыса нүмунәни өзүнә дахил едән нисбәтән узун јекун да тәсирли ола биләр. Бүтүн «Ваиз» китабына Ваиз 12:13, 14 ајәләриндә верилән гыса јекуну гат-гат гыса олан Дағүстү тәблиғә Матта 7:24-27 ајәләриндә верилән јекунла мүгајисә ет.

Хидмәтдә. Башга һеч јердә хидмәтдә олдуғу гәдәр јекун етмәк зәрурәти илә гаршылашмырыг. Јахшы һазырлашмагла вә инсанлара мәһәббәтдән ирәли ҝәләрәк мараг ҝөстәрмәклә бир чох наилијјәтләр әлдә етмәк олар. Тәкбәтәк едилән сөһбәтләр заманы да јухарыдакы мәсләһәтләри тәтбиг етмәк олар.

Инсан мәшғул олдуғу үчүн сөһбәт чох гыса, ҹәми бир нечә дәгигә чәкә биләр. Әҝәр мүнасибдирсә, белә демәк олар: «Ҝөрүрәм әлиниздә иш вар. Анҹаг иҹазә верин сизинлә бир руһландырыҹы фикри бөлүшүм. Мүгәддәс Китаб ҝөстәрир ки, Јараданымызын ҝөзәл бир нијјәти вар: О, бүтүн јер күрәсини инсанларын әбәдијјән јашаја биләҹәји Ҹәннәтә чевирмәк истәјир. Биз дә һәмин Ҹәннәтдә јашаја биләрик, анҹаг бунун үчүн Аллаһын тәләбләрини өјрәнмәк лазымдыр». Јахуд садәҹә мүнасиб вахтда баш чәкмәји тәклиф етмәк олар.

Ев саһиби сөһбәти кәссә, һәтта кобудлуг етсә белә, јенә дә чох шејә наил олмаг олар. Матта 10:12, 13 вә Ромалылара 12:17, 18 ајәләриндәки мәсләһәти јаддан чыхартма. Сәнин мүлајим ҹавабын онун Јеһованын Шаһидләринә олан мүнасибәтини дәјишә биләр. Бу исә, өз нөвбәсиндә, чох ҝөзәл наилијјәт оларды.

Диҝәр һалда исә, ев саһиби илә чох ҝөзәл сөһбәт алына биләр. Нә үчүн онун јадда сахламасыны истәдијин әсас фикирләри тәкрарламајасан? Һәмчинин ону ешитдикләринә ујғун давранмаға тәшвиг едән сөзләр дә сөјлә.

Әҝәр башга вахт сөһбәти давам етдирмәк үчүн имкан јаранарса, онда сөһбәти елә јекунлашдыр ки, һәмсөһбәтин һәмин ҝөрүшү ҝөзләсин. Мәсәлән, «Мүгәддәс Јазыларын әсасында мүлаһизә» китабындан (рус.), јахуд Мүгәддәс Китаб өјрәнмәси кечирмәк үчүн олан нәшрдән суал вер. Исанын гаршымыза гојдуғу вә Матта 28:19, 20 ајәләриндә јазылмыш мәгсәди јадында сахла.

Бәлкә, Мүгәддәс Китаб өјрәнмәси кечирирсән? Сонда мөвзуну тәкрарласан, өјрәнән мүзакирә едилән материалы јадда сахлајаҹаг. Хүсусилә дә тәләсмәдән арашдырылдыгда, тәкрар үчүн суаллар она әсас бәндләри мәнимсәмәјә көмәк едәҹәк. Алдығы биликләрин һансы фајданы ҝәтирдијинә вә ону башгалары илә неҹә бөлүшә биләҹәјинә даир верилән суаллар она өјрәндикләрини һәјатында неҹә тәтбиг етмәк барәдә дүшүнмәјә көмәк едәҹәк (Сүл. мәс. 4:7).

Унутма, јекун сөзләр бүтүн сөһбәтин тәсирли олмасы үчүн ваҹибдир.