Охуҹуларын суаллары

2 Јәһја 10-ҹу ајәсиндә, бә’зи адамлары евә бурахмамаг вә саламламамаг һаггында дејилән сөзләр јалныз јалан тә’лими јајанларамы аиддир?

Мәзмундан ајдын олур ки, бу мәсләһәт “Иса Мәсиһин бәдәндә ҝәлдијини играр етмәјән” вә дүнјаја дахил олан “бир чох һијләҝәрләрә” аиддир (2 Јәһја 7). Һәвари Јәһја о дөврүн мәсиһчиләринә, Исанын һәгигәтән дә јашадығына, јахуд онун Мәсиһ вә Фидијәни өдәјән олдуғуну инкар едәнләрә неҹә мүнасибәт ҝөстәрмәләрини мәсләһәт едирди. Јәһја јазырды: “Әҝәр бир кимсә јаныныза ҝәлиб бу тә’лими ҝәтирмәзсә, ону евә бурахмајын вә она салам вермәјин; чүнки она салам верән, онун пис әмәлләриндә иштирак етмиш олур” (2 Јәһја 10, 11). Амма Мүгәддәс Китабын башга ајәләриндән ҝөрүнүр ки, бу мәсләһәт даһа ҝениш тәтбигә маликдир.

Бир вахтлар Коринфдәки мәсиһчиләр арасында әхлагсыз ишләр ҝөрән адам вар иди. Буна ҝөрә дә һәвари Павел коринфлиләрә јазырды ки, “өзүнү гардаш адландырыб, әхлагсызлыг, тамаһкарлыг, бүтпәрәстлик, аҹыдиллик, сәрхошлуг вә јахуд гәсбкарлыг едәнлә” отуруб-дурмасынлар, “һәтта беләләри илә бир јердә чөрәк белә” јемәсинләр (1 Коринфлиләрә 5:11). Бу сөзләр бир заманлар гардаш олуб, сонрадан јухарыда садаланан ағыр ҝүнаһлара ҝөрә јығынҹагдан кәнар олунан кәсләрә аид едилирдими?

Хејр. Вәһј 21:8-ҹи ајәсиндә һәмчинин төвбә етмәјән гатилләр, спиритизмлә мәшғул оланлар вә јаланчылар һаггында икинҹи өлүмә мәһкум оланлар кими бәһс олунур. Тәбиидир ки, 1 Коринфлиләрә 5:11-ҹи ајәсиндә верилән мәсләһәт, вахтилә мәсиһчи олан, сонрадан јухарыда садаланан ҝүнаһларда тәгсиркар олан кәсләрә ејни дәрәҹәдә аид едилирди. Бундан әлавә, Јәһја бә’зиләри һаггында јазырды: “Онлар бизим арамыздан чыхдылар, амма биздән дејилдиләр. Әҝәр биздән олсајдылар, бизимлә галардылар. Амма онлар чыхдылар ки, һеч биринин биздән олмадығы ашкар олсун” (1 Јәһја 2:18, 19). Јәһја демир ки, бу инсанлар ағыр ҝүнаһлара ҝөрә јығынҹагдан кәнар едилибләр. Ҝүман ки, онлардан бә’зиләри, һансыса тә’лимлә разылашмадыглары үчүн даһа јығынҹагда галмаг истәмәјиб, садәҹә өзләри ҝедибләр. Диҝәрләри исә јорулуб вә иманда зәифләјибләр (1 Коринфлиләрә 15:12; 2 Салониклиләрә 2:1—3; Ибраниләрә 12:3, 5).

Әлбәттә, әҝәр бир гардаш ҝүнаһа мејл ҝөстәрмәјә башлајырдыса, руһән јеткин мәсиһчиләр она көмәк етмәјә чалышырдылар (Галатијалылара 6:1; 1 Јәһја 5:16). Әҝәр онда бир шүбһә јаранырдыса, мәсиһчиләр “[ону] оддан чыхарараг хилас” етмәјә сә’ј ҝөстәрирдиләр (Јәһуда 23). Һәтта бир мәсиһчи гејри-фәал олурдуса, ҝөрүшләрә ҝәлмир вә тәблиғ фәалијјәтиндә иштирак етмирдисә, руһән мөһкәм олан гардашлар ону ҝүҹләндирмәк үчүн әлләриндән ҝәләни едирдиләр. Ола билсин һәмин адам сөјләјирди ки, јығынҹаға ҝетмәк ону тәнҝә ҝәтириб; бу исә, онун иманынын зәифләдијини вә руһани вәзијјәтинин ашағы сәвијјәдә олдуғуну ҝөстәрирди. Мәсиһчиләр зәһләтөкәнлик етмирдиләр, анҹаг еһтимал ки, һәрдәнбир һәмин адама достјана баш чәкирдиләр. Мәһәббәтин, сәбирлилијин вә мәрһәмәтин бу тәрздә тәзаһүрү ҝөстәрирди ки, Аллаһ һәр бир кәсин рифаһы илә марагланыр вә сүрүсүндән бир кимсәнин ајры дүшмәсини истәмир (Лука 15:4—7).

Лакин Јәһјанын сөзләриндән ҝөрүнүр ки, бә’зиләри нәинки руһән зәифләјир вә фәаллыгларыны итирирдиләр, һәтта Аллаһын јығынҹағындан белә үз дөндәрирдиләр. Ким исә, артыг јығынҹагда олмаг истәмәдијини е’лан етмәклә, ачыг-ашкар Аллаһын халгына гаршы чыха биләрди. О, һәтта рәсми, мәсәлән, јазылы сурәтдә өз иманыны инкар едә биләрди. Әлбәттә ки, онун јығынҹагла әлагәсини кәсмәк гәрарына гардашлар мүгавимәт ҝөстәрмирдиләр. Бәс мәсиһчиләр белә адама неҹә мүнасибәт ҝөстәрирдиләр?

Јәһја јазыр: “Һәдди ашыб, Мәсиһин тә’лиминә бағлы галмајан кимсәдә Аллаһ јохдур. Мәсиһин тә’лиминә бағлы галанда исә һәм Ата, һәм дә Оғул вардыр. Әҝәр бир кимсә јаныныза ҝәлиб бу тә’лими ҝәтирмәзсә, ону евә бурахмајын вә она салам вермәјин” (2 Јәһја 9, 10). Бу сөзләр, шүбһәсиз ки, јалан динә гошулан вә ја јалан тә’лими јајан дөнүк шәхсә аид едилирди (2 Тимотејә 2:17—19). Бәс, Јәһјанын дедији кими, “арамыздан чыхан” инсанларла неҹә давранмалыјыг? Биринҹи әсрин мәсиһчиләри билирдиләр ки, јығынҹагдан кәнар олунмуш ҝүнаһкарла вә ја гаты тәрздә дөнүк олан кәслә данышмаг олмаз. Бәс онлар, јығынҹагдан кәнар олунмајан, амма мәсиһчилик јолуну билә-билә инкар едәнләрлә дә ејни сурәтдәми давранырдылар?

“Мүгәддәс Јазыларын дәрк едилмәси” (инҝ.) енсиклопедијасында ҝөстәрилир ки, “дөнүклүк” кими тәрҹүмә олунан јунан сөзү, “хәјанәт едән, үз дөндәрән вә үсјан едән” мә’насында һәрфән “нәдәнсә вә ја кимдәнсә кәнар дуран” демәкдирa. Елә һәмин енсиклопедијада дејилир: “Һәвариләрин хәбәрдарлыг етдикләри дөнүклүјүн мүхтәлиф сәбәбләри арасында бунлар да варды: иман чатышмазлығы (Ибр. 3:12), тә’гибләр заманы мәтанәтин чатышмазлығы (Ибр. 10:32—39), дүзҝүн әхлаг нормаларындан үз дөндәрмәк (2 Пет. 2:15—22), јаланчы мүәллимләрин вә “јолдан чыхаран руһларын” “ријакарлығына” гулаг асмаг (1 Тим. 4:1—3)... Мәсиһчи јығынҹағыны шүурлу сурәтдә тәрк едән инсанлар, беләликлә “Мәсиһин әлејһдары” олурдулар (1 Јәһја 2:18, 19)”.

Јығынҹагла үнсијјәтдә олмагдан шүурлу вә рәсми сурәтдә имтина едән инсан бу тәсвирә ујғун ҝәлирди. О, Аллаһын јығынҹағындан вә мәсиһчи јолундан билә-билә имтина едәрәк, өзүнү дөнүк едирди. Һәтта әввәлләр достлуг етсәләр дә, һеч бир садиг мәсиһчи, артыг дөнүк олан шәхслә јолдашлыг етмәк истәмирди. Бир кимсә дөнүк олуб јығынҹагдан үз дөндәрәндә, гардашларла јахын мүнасибәтләр үчүн олан тәмәли дә инкар едирди. Јәһја ајдын сурәтдә изаһ едирди ки, бир “кимсәдә Аллаһ јохдурса” вә “биздән дејилсә”, һәмин адамы өз евинә гәбул етмәзди.

Мүгәддәс Китаба әсасән, Аллаһын јығынҹағындан үз дөндәрән адам, дүнјада олан инсанлардан даһа артыг мәзәммәтә лајигдир. Нәјә ҝөрә? Павел дејирди ки, Рома империјасы дөврүндә мәсиһчиләр һәр ҝүн зинакарлар, верҝијығанлар вә бүтпәрәстләрлә гаршылашырдылар. Лакин о гејд едирди ки, мәсиһчиләр, “өзүнү гардаш адландырыб” аллаһсыз һәјат тәрзинә гајыданларла отуруб-дурмамалыдырлар (1 Коринфлиләрә 5:9—11). Һәмчинин Петер дә јазырды ки, “дүнјанын мурдарлыгларындан гачыб гуртардыгдан сонра” әввәлки һәјат тәрзинә гајыдан кәсләр, палчыгда ағнамаға ҝедән донуз кимидирләр (2 Петер 2:20—22). Беләликлә дә Јәһјанын, мәсиһчиләрә, шүурлу сурәтдә онларын арасындан чыханлары “евә бурахмамаг” мәсләһәти, диҝәр һәвариләрин мәсләһәтинә мүвафигдир (2 Јәһја 10).

Јәһја әлавә едир: “Чүнки она салам верән, онун пис әмәлләриндә иштирак етмиш олур” (2 Јәһја 11). Јәһјанын бурада истифадә етдији салам сөзү, 2 Јәһја 13-ҹү ајәсиндәки аспа́зоме јох, јунанҹа хе́ро сөзүдүр.

Хе́ро сөзү “севинмәк” мә’насыны верир (Лука 10:20; Филипилиләрә 3:1; 4:4). Бу ифадә һәмчинин шифаһи, јахуд јазылы сурәтдә саламламаг хүсусунда да истифадә олунур (Матта 28:9; Һәвариләрин ишләри 15:23; 23:26). Аспа́зоме сөзү исә, “гуҹагламаг” вә бунунла да бир кимсәни саламламаг демәкдир (Лука 11:43; Һәвариләрин ишләри 20:1, 37; 21:7, 19). Бу сөзүн һәр икиси саламламаг мә’насында ишләнә биләр, амма аспа́зоме, садәҹә мүлајимҹәсинә “салам” вә ја “ҝүнортаныз хејир” демәкдән даһа бөјүк мә’на кәсб едирди. Иса 70 шаҝирдинә бир кимсә илә саламлашмамағы (аспа́систи) тапшырды. О, бунунла ҝөстәрди ки, онларын тә’ҹили иши, Шәргдәки саламлашмаг формасына, јә’ни өпүшмәк, гуҹаглашмаг вә узун сөһбәтләрлә вахт итирмәјә јол вермир (Лука 10:4). Петер вә Павел мәсләһәт едирдиләр: “Бир-биринизи мәһәббәт өпүшү илә”, даһа доғрусу “мүгәддәс өпүшлә саламлајын [аспа́систи]” (1 Петер 5:14; 2 Коринфлиләрә 13:12, 13; 1 Салониклиләрә 5:26).

Ҝөрүнүр, 2 Јәһја 10, 11-ҹи ајәләриндә аспа́зоме јох, хе́ро сөзүнү Јәһја биләрәкдән истифадә етмишдир (2 Јәһја 13). Әҝәр беләдирсә, онда Јәһја мәсиһчиләри, јаланы өјрәдән, јахуд јығынҹагдан үз дөндәрән (дөнүк) адамла растлашан заман јалныз (гуҹаглашмаг, өпүшмәк вә сөһбәтләрлә) узун-узады саламлашмагдан гачынмаға дә’вәт етмирди. Даһа доғрусу, Јәһја нәзәрдә тутурду ки, белә адамы һәтта хе́ро сөзү, јә’ни ади “ҝүнортан хејир” ифадәси илә дә саламламаг олмазb.

Бу мәсләһәтин ҹиддилији Јәһјанын сөзләриндән ҝөрүнүр: “Она салам верән, онун пис әмәлләриндә иштирак етмиш олур”. Мәсиһчиләрдән һеч бири истәмәз ки, ҝүнаһкар кими кәнар едилмиш вә ја Аллаһын јығынҹағындан үз дөндәрмиш кәсләрлә үнсијјәтдә олдуғуна ҝөрә, Аллаһ ону пис әмәлләрдә иштиракчы сансын. Мәсиһчи гардашлығынын мәһәббәтлә долу әмәлләриндә иштирак етмәк даһа јахшыдыр. Јәһја јазырды: “Биз сизә ҝөрдүјүмүзү вә ешитдијимизи е’лан едирик ки, сизин дә бизимлә үнсијјәтиниз олсун. Бизим үнсијјәтимиз исә Ата вә Онун Оғлу Иса Мәсиһләдир” (1 Јәһја 1:3).

[Һашијәләр]