Иса Мәсиһин дирилмәси арашдырылмагдадыр
“Дүзүнү десәк, биз Иса Мәсиһин јашадығына там әминик. Аллаһын ону өлүләрдән дирилтдијини исә ејни әминликлә сөјләјә билмирик”. Бу сөзләр, Англикан килсәсинин јүксәк вәзифәли прелаты, Кентербери архијепископуна мәхсусдур.
МӘСИҺЧИ һәвариси олан Павел исә дирилмәјә шүбһә етмирди. О, гәдим Коринфдә јашајан мәсиһчиләрә үнванландырдығы биринҹи мәктубунда јазырды: “Мәним дә алдығым бу мүһим тә’лими сизә тәслим етдим, јә’ни Мәсиһ Мүгәддәс Јазылара ујғун олараг, бизим ҝүнаһларымыз үчүн өлдү вә О, басдырылды, үчүнҹү ҝүндә исә Мүгәддәс Јазылара ујғун олараг дирилди” (1 Коринфлиләрә 15:3, 4, И—93).
Иса Мәсиһин шаҝирдләрини, Мүждәни бүтүн јунан-рома дүнјасына — “ҝөј алтында олан һәр мәхлуга” мәһз онун дирилмәсинә олан иманлары тәблиғ етмәјә тәшвиг едирди (Колослулара 1:23). Әслиндә, Исанын дирилмәси — мәсиһчи иманынын тәмәлидир.
Буна бахмајараг, Исанын дирилмәсинә шүбһә едән вә ја әсла иман ҝәтирмәјән инсанлар лап әввәлдән мөвҹуд идиләр. Исанын давамчылары, дирәк үзәринә мисмарланан адамын Мәсиһ олдуғуну иддиа едирдиләр. Јәһудиләр исә буну тамамилә күфр һесаб едирдиләр. Ҹанын өлмәз олдуғуна инанан тәһсилли јунанлыларын чоху исә, дирилмә идејасыны өз иманларына зидд олан тә’лим кими инкар едирдиләр (Һәвариләрин ишләри 17:32—34).
Мүасир скептикләр
Сон илләрдә бә’зи христиан илаһијјатчылары, Иса Мәсиһин дирилдилмәсини ујдурма кими гәләмә верән китаб вә мәгаләләр нәшр етмишләр. Бу мәсәлә илә әлагәдар онлар гызғын мүбаһисәләр апарырлар. Мүхтәлиф алимләр, Исанын санки тарихи портретини јаратмаға чалышараг, Инҹилдә јазылан бош гәбир вә дирилмиш Исанын шаҝирдләринә ҝөрүнмәси һаггында мә’луматлары, онун фөвгәлбәшәри гүввәсини тәсдиг етмәк мәгсәдилә өлүмүндән чох сонра јарадылан әфсанә һесаб едирләр.
Мәсәлән, Әһди Ҹәдидин тәдгигаты илә мәшғул олан профессор вә “Әслиндә Иса Мәсиһә нә олду? Дирилмәјә тарихи јанашма” (“What Really Happened to Jesus — A Historical Appoach to the Resurrection”) адлы китабын мүәллифи, алман илаһијјатчысы Герд Лүдеманын иддиа етдикләринә диггәт јетирәк. Онун сөзләринә ҝөрә, Исанын дирилдијини иддиа етмәк үчүн әсас јохдур вә “дүнјаја елми нөгтеји-нәзәрлә” јанашан һәр бир кәс бу дирилмәни инкар етмәлидир.
Һәмчинин профессор Лүдеманын фикринҹә, Петерин дирилмиш Мәсиһи ҝөрмәси, ҝүҹлү кәдәр вә Исаја хәјанәт етдијинә ҝөрә тагсыркарлыг һиссләриндән ирәли ҝәлән рө’ја иди. Лүдеманын иддиа етдијинә ҝөрә, Исанын ејни вахтда беш јүз гардаша ҝөрүнмәсини “күтләви вәҹдә ҝәлмә” адландырмаг олар (1 Коринфлиләрә 15:5, 6). Гысаҹа десәк, бир чох тәдгигатчылар һесаб едирләр ки, Мүгәддәс Китабда дирилмиш Иса һаггында јазылан мә’луматлар онун шаҝирдләрини јенидән мә’нәви әминликлә вә сә’јлә тәблиғ етмәјә тәшвиг едән, кимләринсә фантазијаларынын нәтиҹәси вә ја ујдурулмуш һадисәләрдир.
Әлбәттә, илаһијјат мүбаһисәләри чохларыны марагландырмыр. Анҹаг Иса Мәсиһин дирилмәси мәсәләси бизим һамымызы марагландырмалыдыр. Нә үчүн? Чүнки әҝәр о дирилмәјибсә, онда елә чыхыр ки, мәсиһчилик јалана әсасланыр. Јох, әҝәр Исанын дирилмәси тарихи фактдырса, онда мәсиһчилик һәгигәтә әсасланыр. Белә олдугда, Исанын тәкҹә тә’лимләри дејил, вә’дләри дә доғрудур. Һәмчинин әҝәр Иса һәгигәтән дә дирилибсә, онда өлүм галиб ҝәлән јох, мәһв едилмәси мүмкүн олан дүшмәндир (1 Коринфлиләрә 15:55).
[Иҹазә илә]
From the Self-Pronouncing Edition of the Holy Bible, containing the King James and the Revised versions