Мәсиһчилик үстүн ҝәлир!
“Јегованын кәламы бу ҹүр гүдрәтлә артыр вә үстүн ҝәлирди” (һӘВАРИЛӘРИН ИШЛӘРИ 19:20; ЈД).
1. Мәсиһчилијин биринҹи јүзилликдә олан артымыны тәсвир един.
МҮГӘДДӘС руһун гүввәсилә һәрәкәтә ҝәтириләрәк, илк мәсиһчиләр Аллаһын кәламыны сөнмәз сә’јлә е’лан едирдиләр. Бир тарихчи јазмышды: “Мәсиһчилик Рома империјасына гејри-ади сүр’әтлә јајылырды. 100-ҹү илә јахын, Аралыг дәнизинин саһилиндә јерләшән һәр бир әјаләтдә мәсиһчи ҹәмијјәти варды”.
2. Шејтан хош хәбәрә гаршы нәји гојду вә бу габагҹадан неҹә дејилмишди?
2 Шејтан Иблис илк мәсиһчиләри сусдура билмәди. О, хош хәбәрин ҝөстәрдији тә’сирә гаршы башга бир шеји — дөнүклүјү гојду. Иса, дөнүклүјүн пејда олаҹағыны, буғда вә дәлиҹәләр һаггындакы мәсәлиндә габагҹадан демишди (Матта 13:24—30, 36—43). Һәмчинин һәвари Петер дә габагҹадан хәбәрдар етмишдир ки, јығынҹагда, “јыхыҹы бид’әтләр” ҝәтирән јаланчы мүәллимләр пејда олаҹаглар (2 Петер 2:1—3). Һәвари Павел дә, Јегованын ҝүнүндән габаг дөнүклүк олаҹағы һагда хәбәрдарлыг етмишдир (2 Салониклиләрә 2:1—3).
3. Һәвариләрин өлүмүндән сонра нә баш верди?
3 Һәвариләрин өлүмүндән сонра, бүтпәрәст тә’лимләри вә фәлсәфәләри хош хәбәри көлҝәдә гојду. Габагҹадан дејилдији кими, јаланчы мүәллимләр һәгигәти тәһриф етдиләр вә ләкәләдиләр. Тәдриҹән мәсиһчилик сахта олан Христиан аләми тәрәфиндән сыхышдырылыб арадан чыхардылды. Садә инсанларын Мүгәддәс Китабы охумаларына ҹүрбәҹүр јолларла манечилик төрәдән руһани синфи јаранды. Өзләрини Мәсиһин давамчылары адландыранлар сајҹа артмыш олсалар да, онларын ибадәтләри тәмиз дејилди. Христиан аләми әразиҹә бөјүдү, Гәрб мәдәнијјәтиндә гүдрәтли институт вә чох нүфузлу гүввә олду, амма онда Аллаһын нә хејир-дуасы, нә дә руһу варды.
4. Јегованын нијјәтинә гаршы Шејтанын ирәли сүрдүјү мәкрли планлары нә үчүн мүвәффәгијјәтсизлијә уғрады?
4 Лакин Јегованын нијјәтинә гаршы Шејтанын ирәли сүрдүјү мәкрли планлары мүвәффәгијјәтсизлијә уғрады. Һәтта дөнүклүјүн ҝениш јајылан чағында белә, мәсиһчилији давам етдирән инсанлар вар иди. Мүгәддәс Китабын үзүнү көчүрәнләр, бир сәһвә јол вермәмәк үчүн вар ҝүҹләри илә чалышырдылар. Бунунла да, Мүгәддәс Китаб әсасында башгаларына тә’лим вермәк сәлаһијјәтинә саһиб олдугларыны иддиа едән инсанлар онда дејиләнләрин мә’насыны тәһриф етсәләр дә, Мүгәддәс Китабын өзү дәјишилмәз галырды. Әсрләр әрзиндә Јероним вә Тиндал кими алимләр Аллаһын Кәламыны ҹәсарәтлә тәрҹүмә едиб јајырдылар. Милјонларла инсанлар Мүгәддәс Китабла вә там дүзҝүн олмаса да, мәсиһчиликлә таныш олурдулар.
5. “Биликлә” әлагәдар Даниел пејғәмбәр нәји габагҹадан билдирди?
5 Нәтиҹәдә, “Даниел” китабында габагҹадан дејилдији кими, “билик чохалды”. Бу, “сонун вахтын”да — бизим јашадығымыз зәманәдә баш верди (Даниел 12:4). Мүгәддәс руһ, бүтүн дүнјада һәгигәти севән инсанлара һәгиги Аллаһ вә Онун нијјәти һаггында дәгиг билик алмаға имкан верир. Һәтта дөнүклүк тә’лиминин јүз илләр боју һөкм сүрмәсиндән сонра белә, Аллаһын кәламы үстүн ҝәлир! Бу ҝүн хош хәбәр һәр јердә е’лан олунур, инсанлара валеһедиҹи јени дүнја һаггында үмид верир (Мәзмур 37:11). Ҝәлин Аллаһын кәламынын бизим зәманәмиздә неҹә вүс’әт алдығыны нәзәрдән кечирәк.
Кәламын бу ҝүн вүс’әт алмасы
6. Мүгәддәс Китабын Тәдгигатчылары 1914-ҹү илә јахын һансы һәгигәтләри анладылар?
6 Он доггузунҹу әсрин сонуна јахын Мүгәддәс Китаб һәгигәти, бу ҝүн Јегованын Шаһидләри кими танынан Мүгәддәс Китабын Тәдгигатчыларынын кичик групуну шөвгә ҝәтирди. 1914-ҹү илә јахын Мүгәддәс Китаб онлар үчүн ҹанланды. Онлар Аллаһын нијјәти илә бағлы олан ҝөзәл һәгигәтләри анладылар. Јегованын, өз Оғлуну јер үзүнә ҝөндәрмәклә вә бунунла да әбәди һәјата јол ачмагла ҝөстәрдији мәһәббәти онлара дәрин тәәссүрат бағышлады. Һәмчинин Аллаһын адыны өјрәниб, гијмәтләндирмәјә башладылар вә Аллаһын неҹә шәхсијјәт олдуғуну анладылар. Даһа сонра онлар анладылар ки, “бүтпәрәстләрин вахты” артыг баша чатыб вә бу һадисә Аллаһын Падшаһлығынын бәшәријјәтә хејир-дуа ҝәтирәҹәји заманын јахын олдуғуна ишарә едир (Лука 21:24, И—93). Бу доғрудан да хош хәбәрдир! Бу ҹанлы һәгигәтләри һәр бир кәслә, һәр јердә бөлүшмәк лазым иди, чүнки сөһбәт инсанларын һәјатындан ҝедирди.
7. Мүгәддәс Китаб һәгигәти мүасир зәманәдә неҹә үстүн ҝәлир?
7 Јегова, руһла мәсһ едилмиш мәсиһчиләрин бу азсајлы групуну хејир-дуаландырды. Бу ҝүн, мәсиһчилији гәбул едәнләрин сајы алты милјондан артыгдыр. Аллаһын кәламынын јајылмасы әрази ҹәһәтдән дә артыр: һал-һазырда 235 өлкәдә Јегованын Шаһидләри вар. Бундан әлавә, Мүгәддәс Китаб һәгигәти ҝүҹлү тә’сир ҝөстәрир вә истәр дини, истәрсә дә башга — бүтүн манеәләрә үстүн ҝәлирди. Бу үмумдүнја тәблиғ фәалијјәти, Исанын падшаһлыг һакимијјәтини алараг иштирак етдијинә данылмаз сүбутлардан биридир (Матта 24:3, 14).
8. Јегованын Шаһидләринин артымы барәдә нә дејилмишдир?
8 Тарихчиләр биринҹи әсрдә мәсиһчилијин һејрәтләндириҹи тәрздә вүс’әт алдығыны неҹә гејд едирдиләрсә, бизим зәманәмиздә дә бир чох алимләр Јегованын халгынын артмасы барәдә өз фикирләрини билдирирләр. Бирләшмиш Штатларда бир нәшрин мүәллифи олан ики алим јазырды: “Сон 75 ил әрзиндә Јегованын Шаһидләринин сајы гејри-ади сүр’әтлә артыб... вә бу артым бүтүн дүнја үзрәдир”. Шәрги Африкада чыхан нәшрләрдән бириндә Шаһидләр, “дүнјада ән сүр’әтлә артан вә Мүгәддәс Китаб тә’лимләринә там сәдагәтләри илә дүнја мигјасында танынан һөрмәтли динләрдән бири” адланырлар. Авропада чыхан мүһафизәкар бир католик журналында исә “Јегованын Шаһидләринин һәдсиз дәрәҹәдә артмасы” барәдә дејилирди. Бу артыма сәбәб олан нә иди?
Мүгәддәс руһун зәманәмиздәки фәалијјәти
9. а) Аллаһын кәламынын зәманәмиздә үстүн ҝәлмәсинин әсас сәбәбләриндән бири һансыдыр? б) Јегова инсанлары өзүнә неҹә ҹәлб едир?
9 Биринҹи әсрдә олдуғу кими, бу ҝүн дә Аллаһын кәламы илк нөвбәдә Јегованын руһунун ҝүҹлү фәалијјәти сајәсиндә үстүн ҝәлир. Иса деди: “Әҝәр Мәни ҝөндәрән Атам ҹәлб етмирсә, һеч ким Мәним јаныма ҝәлә билмәз” (Јәһја 6:44). Бурадан ҝөрүнүр ки, Јегова, дүзҝүн мејли олан инсанларын гәлбинә мүраҹиәт едәрәк, онлары өзүнә ҹәлб едир. Өз Шаһидләринин тәблиғ фәалијјәти васитәсилә Јегова, “бүтүн милләтләрин дәјәрли шејләрини”, јә’ни бүтүн дүнјада гојуна бәнзәр һәлим инсанлары Она хидмәт етмәјә чағырыр (Һаггај 2:6, 7).
10. Һансы мәншәли инсанлар Аллаһын кәламына һај верирдиләр?
10 Мүгәддәс руһ, Аллаһын кәламыны дүнјанын һәр јеринә чатдырмаг үчүн Онун халгына гүввәт вермәклә бәрабәр, мүхтәлиф мәншәли инсанлары да хош хәбәрә һај вермәјә тәшвиг едирди. Доғрудан да, Аллаһын кәламыны гәбул едәнләр “һәр милләтдән, бүтүн гәбиләләрдән, халглардан вә дилләрдән” оланлардыр (Вәһј 5:9; 7:9, 10). Онларын арасында зәнҝин вә касыблар, али савадлы вә савадсызлар да вар. Бә’зиләри һәгигәти мүһарибәләр вә ја амансыз тә’гибләр шәраитиндә, диҝәрләри әмин-аманлыг вә хош ҝүзаран вахтында гәбул едибләр. Һәр нөв һакимијјәт дөврүндә, ән мүхтәлиф мәдәнијјәти олан өлкәләрдә, һәбс дүшәрҝәләриндә вә сарајларда киши вә гадынлар хош хәбәрә һај верибләр.
11. Аллаһын хидмәтчиләри мүгәддәс руһун тә’сирини өз үзәрләриндә неҹә һисс едирләр вә бу ҝүн һансы фәрг ајдын ҝөрүнүр?
11 Аллаһын халгынын белә мүхтәлиф инсанлардан ибарәт олмасына бахмајараг, онлар арасында бирлик һөкм сүрүр (Мәзмур 133:1—3). Бу да сүбут едир ки, Аллаһын хидмәтчиләри мүгәддәс руһун тә’сирини өз үзәрләриндә һисс едирләр. Аллаһын руһу Онун хидмәтчиләринә јахшы тә’сир ҝөстәрир, белә ки, онлара мәһәббәт, севинҹ, сүлһ, јахшылыг вә диҝәр ҝөзәл хүсусијјәтләри тәзаһүр етдирмәјә имкан верир (Галатијалылара 5:22, 23). Бу ҝүн биз, чох илләр габаг Малаки пејғәмбәрин әввәлҹәдән хәбәрдар етдији сөзләрин јеринә јетмәсини ајдын ҝөрүрүк: “Салеһлә натәмиз арасында вә Аллаһа гуллуг едәнлә она гуллуг етмәјән арасында ајырд едәҹәксиниз” (Малаки 3:18).
Аллаһын Кәламы сә’јлә хидмәт етмәјә тәшвиг едир
12. Јегованын Шаһидләри мүждәнин тәблиғ ишинә неҹә јанашырлар вә өз тәблиғ фәалијјәтләринә гаршы онлар неҹә мүнасибәт ҝөзләјирләр?
12 Бу ҝүн Јегованын Шаһидләри килсәнин пассив үзвләри дејилләр. Онлар мүждәнин тәблиғ ишиндә фәал иштирак едирләр. Илк мәсиһчиләр кими, Аллаһын ирадәсини көнүллү сурәтдә јеринә јетирир вә Јегованын Падшаһлыгла әлагәдар олан вә’дләри һаггында даһа чох өјрәнмәкдә башгаларына көмәк етмәјә чалышырлар. Онлар Аллаһын әмәкдашларыдырлар вә мүгәддәс руһун тә’сиринә мүвафиг тәрздә, Јеговаја хидмәт етмәк истәјәнләри топлајырлар. Бунунла онлар, Јегованын иман етмәјән инсанлара ҝөстәрдији мәрһәмәт вә мәһәббәти әкс етдирирләр. Е’тинасызлыға, истеһза вә тә’гибләрә бахмајараг, онлар бу иши иҹра едирләр. Иса давамчыларыны, инсанлар тәрәфиндән хош хәбәрә ҝөстәриләҹәк мүхтәлиф мүнасибәтләрә һазырлады. О деди: “Гул ағасындан үстүн дејилдир. Әҝәр Мәни тә’гиб етдиләрсә, сизи дә тә’гиб едәҹәкләр; әҝәр Мәним сөзүмә риајәт етдиләрсә, сизин дә сөзүнүзә риајәт едәҹәкләр” (Јәһја 15:20).
13. Христиан аләминдә чатышмајан һансы хүсусијјәтләр Јегованын Шаһидләриндә ајдын сурәтдә әкс олунур?
13 Јегованын мүасир Шаһидләри илә биринҹи әсрдә мәсиһчилији гәбул едәнләр арасындакы охшарлыг тәәссүрат бағышламаја билмәз. Јегованын Шаһидләри илә Христиан аләми арасындакы зиддијјәт дә аз тәәҹҹүб доғурмур. Бир алим, мүждәнин тәблиғ ишиндә илк мәсиһчиләрин ҝөстәрдикләри сә’ј һаггында јазараг ҝилејләнирди: “Мүждәнин тәблиғи һәр бир вәфтиз олунмуш христианын өһдәсинә гојулмаса вә мүасир килсәнин һәјаты имансызларын һәјатындан үстүн олан дәјәрли һәјатла мүшајиәт едиләҹәк дәрәҹәдә јениләнмәсә, биз, чәтин ки, инкишаф едә биләк”. Христиан аләминдә чатышмајан хүсусијјәтләр Јегованын Шаһидләриндә ајдын сурәтдә әкс олунур! Онларын иманы ҹанлыдыр, һәгигидир, Мүгәддәс Китаб һәгигәтинә әсасланыр вә онлары динләмәјә һазыр олан һәр бир кәслә бу һәгигәти бөјүк һәвәслә бөлүшүрләр (1 Тимотејә 2:3, 4).
14. Иса өз хидмәтинә неҹә јанашырды вә онун шаҝирдләри бу ҝүн һансы әһвал-руһијјәни тәзаһүр етдирирләр?
14 Иса өз хидмәтинә чох ҹидди јанашырды — хидмәт онун үчүн һәр шејдән үстүн иди. О, Пилата белә деди: “Мән бунун үчүн доғулмушам вә бунун үчүн дүнјаја ҝәлмишәм ки, һәгигәтә шәһадәт едим” (Јәһја 18:37). Аллаһын халгы да Исада олан әһвал-руһијјәјә маликдир. Мүгәддәс Китаб һәгигәтини үрәкләриндә горујуб сахлајараг, Аллаһын хидмәтчиләри бу һәгигәти мүмкүн гәдәр даһа чох инсанларла бөлүшмәк үсулларыны ахтарырлар. Бә’зән һәмин үсулларда тәәҹҹүблү ихтирачылыг габилијјәти әкс олунур.
15. Мүждәнин тәблиғиндә Шаһидләр ихтирачылыг габилијјәтини неҹә ҝөстәрдиләр?
15 Ҹәнуби Америка өлкәләриндән бириндә Шаһидләр, Амазон чајынын голларындан биринин ахары бојунҹа сәјаһәт едиб, инсанлара һәгигәт һаггында данышырдылар. Лакин 1995-ҹи илдә өлкәдә гарышыглыг башлајанда, мүлки әһалинин чај боју һәрәкәти гадаған олунду. Марагланан инсанлары даһа сонра да Мүгәддәс Китаб нәшријјатлары илә тә’мин етмәјә гәти гәрарлы олан Шаһидләр, әдәбијјатлары чајын ахары илә ҝөндәрмәјә башладылар. Онлар мәктублар јазыб, “Ҝөзәтчи Гүлләси” вә “Ојанын!” журналлары илә бәрабәр бош пластик бутулкалара гојурдулар. Сонра һәмин бутулкалары чаја атырдылар. Бу вәзијјәт дөрд ил јарым— мүлки әһали үчүн чај бојунҹа һәрәкәт јенидән ачылана гәдәр давам етди. Чајын һәр ики саһилиндә јашајан инсанлар әдәбијјатлара ҝөрә Шаһидләрә бөјүк миннәтдарлыг билдирирдиләр. Әввәлләр Мүгәддәс Китабы өјрәнән бир гадын, ҝөзләри јашлы онлары гуҹаглајыб, деди: “Дүшүнүрдүм ки, сизи бир даһа ҝөрмәјәҹәм. Лакин бутулкаларда әдәбијјат аланда, анладым ки, сиз мәни унутмамысыныз”. Чајын саһилләриндә јашајан диҝәр инсанлар да дәфәләрлә журналлары охудугларыны сөјләјирдиләр. Әһалинин сакин олдуғу бә’зи јерләрин өз “почт шө’бәси” — кичик бурулғаны варды вә чајда ахан әшјалар бир мүддәт ораја јығылырды. Мараглананлар да “почтун” ҝәлиб ҝәлмәдијини билмәк үчүн, һәмин бурулғана бахырдылар.
16. Бизим хидмәт етмәјә һазыр олмағымыз, бә’зән шаҝирдләр һазырламаға неҹә имкан ачыр?
16 Хош хәбәрин тәблиғини Јегова Аллаһ вә Онун гүдрәтли мәләкләри истигамәтләндирир вә дәстәкләјирләр (Вәһј 14:6). Әҝәр һазырлыг руһу ҝөстәририксә, гаршымызда шаҝирдләр һазырламағын ән ҝөзләнилмәз имканлары ачыла биләр. Најробидә (Кенија) ики мәсиһчи гадын онлара тә’јин олунмуш саһәдә тәблиғ хидмәтини гуртармышдылар. Бирдән онлара ҝәнҹ бир гадын јахынлашыб һәјәҹанла деди: “Мән, сизин кими адамларла растлашмаг үчүн дуа етмишдим”. Гадын Шаһидләри дилә тутду ки, сөһбәт етмәк үчүн онун евинә ҝетсинләр. Баҹылар елә һәмин ҝүн онунла Мүгәддәс Китабы өјрәнмәјә башладылар. Ахы бу гадын һәмин мәсиһчиләрә нә үчүн белә тә’ҹили јахынлашмалы олду? Тәхминән ики һәфтә габаг онун балаҹа ушағы тәләф олмушдур. Гадын бир оғлан ушағынын әлиндә “Өлән әзизләримиз үчүн неҹә үмид вар” адлы трактаты ҝөрдүкдә, ону охумағы чох арзулады вә трактаты ондан хаһиш етди. Оғлан трактаты вермәди, амма сөјләди ки, трактаты она Јегованын Шаһидләри бағышлајыблар. Гыса вахт әрзиндә бу гадын руһани наилијјәтләр етмәјә башлады вә ушағынын иткисиндән чәкдији ағрыја таб ҝәтирмәк она асан олду.
Аллаһын мәһәббәти үстүн ҝәлмәлидир
17-19. Јегова, фидијәни тәгдим етмәклә бәшәријјәтә һансы мәһәббәти тәзаһүр етмишдир?
17 Аллаһын кәламынын бүтүн јер үзүндә вүс’әт алмасы Иса Мәсиһин фидијә гурбанлығы илә сых бағлыдыр. Фидијә кими, тәблиғ иши дә Јегованын һәр јердә јашајан инсанлара олан мәһәббәтинин тәзаһүрүдүр. Һәвари Јәһја, Аллаһдан илһам алараг јазмышды: “Аллаһ дүнјаны [бәшәријјәти] елә севди ки, ваһид Оғлуну она верди; буну она ҝөрә етди ки, Она иман едәнләрин һеч бири һәлак олмасын, һамысынын әбәди һәјаты олсун” (Јәһја 3:16).
18 Јегованын фидијәни тәгдим етмәклә ҝөстәрдији мәһәббәт һаггында дүшүнүн! Милјард илләр әрзиндә Аллаһ өзүнүн әзиз, ваһид Оғлу — “Аллаһын хилгәтинин Баниси” илә сых мүнасибәтдән севинмишдир (Вәһј 3:14). Иса Атасыны чох севир, Јегова исә Оғлуну һәлә “дүнја јаранмаздан әввәл” севмишдир (Јәһја 14:31; 17:24). Јегова, инсанларын әбәди һәјат алмаг имканлары олсун дејә, өз севимли Оғлунун өлмәсинә јол верди. Бәшәријјәтә ҝөстәрилән бу ҹүр мәһәббәт, дәрин еһтирам бәсләмәјә вадар едир!
19 Јәһја 3:17-ҹи ајәсиндә дејилир: “Аллаһ Өз Оғлуну дүнјаја она ҝөрә ҝөндәрмәмишдир ки, О, дүнјаја һөкм етсин. Амма она ҝөрә ҝөндәрмишдир ки, дүнја Онун васитәсилә хилас едилсин”. Беләликлә, Јегова өз Оғлуна һөкм вермәк вә ја мүһакимә етмәји јох, мәһәббәтдән ирәли ҝәлән хилас етмә ишини һәвалә етмишдир. Бу, Петерин сөзләринә мүвафигдир: “[Јегова] истәјир ки, һамы төвбәјә ҝәлсин вә кимсә һәлак олмасын” (2 Петер 3:9).
20. Хилас, хош хәбәрин тәблиғ едилмәси илә неҹә бағлыдыр?
20 Јегова, Она баһа гијмәтә баша ҝәлсә дә, хилас үчүн гануни тәмәл тәгдим едәрәк, бу тәмәлдән мүмкүн гәдәр чох инсанын истифадә етмәсини истәјир. Һәвари Павел јазырды: “Рәббин исмини һәр ким чағырса, хилас олаҹагдыр. Бәс иман етмәдикләри о Кимсәни неҹә чағыраҹаглар? Ешитмәдикләри Кимсәјә неҹә иман едәҹәкләр? Тәблиғ едән јохдурса, неҹә ешидәҹәкләр?” (Ромалылара 10:13, 14, И—93).
21. Тәблиғ фәалијјәтиндә иштирак етмәк имканына биз неҹә јанашмалыјыг?
21 Үмумдүнја тәблиғ вә тә’лим ишиндә иштирак етмәк неҹә дә севинҹ вә шәрәфдир! Бу асан иш дејил, амма Јегова өз халгынын һәгигәтә сәдагәтли галараг јашадығыны вә хош хәбәри башгалары илә бөлүшдүјүнү ҝөрәндә неҹә дә шад олур! Буна ҝөрә дә, шәраитинизин неҹәлијиндән асылы олмајараг, гој Аллаһын руһу вә мәһәббәти гәлбиниздә сизи бу ишдә иштирак етмәјә тәшвиг етсин. Вә хатырлајын: бүтүн дүнјада ҝөзүнүзүн гаршысында һәјата кечирилән бу иш инандырыҹы тәрздә сүбут едир ки, Јегова Аллаһ “салеһлик өмүр” сүрән валеһедиҹи “јени ҝөјләр вә јени јер” гурмаг вә’дини тезликлә јеринә јетирәҹәкдир (2 Петер 3:13).
Хатырлајырсынызмы?
• Дөнүклүк нәјә ҝөрә хош хәбәрин тәблиғчиләрини сусдура билмәди?
• Аллаһын кәламы бизим ҝүнләримиздә неҹә үстүн ҝәлир?
• Аллаһын руһу бу ҝүн һансы тәрздә фәалијјәт ҝөстәрир?
• Фидијә хош хәбәрин тәблиғи илә неҹә бағлыдыр?
[24-ҹү сәһифәдәки диаграм/шәкил]
(Бүтүн мәтнә нәшрин өзүндә бахын)
ХХ әсрдә Падшаһлығын тәблиғчиләринин сајҹа артымы.
Тәблиғчиләрин орта сајы (милјонла)
6.0
5.5
5.0
4.5
4.0
3.5
3.0
2.5
2.0
1.5
1.0
0.5
1900 1910 1920 1930 1940 1950 1960 1970 1980 1990 2000
[27-ҹи сәһифәдәки шәкилләр]
ЈЕРОНИМ
ТИНДАЛ
ГУТЕНБЕРГ
ГУС
[Иҹазә илә]
Гутенберг вә Гус: From the book The Story of Liberty, 1878
[24 вә 25-ҹи сәһифәләрдәки шәкилләр]
Бүтүн дүнјада инсанлар хош хәбәрә һај верирләр.
[26-ҹы сәһифәдәки шәкил]
Иса Мәсиһин фидијә гурбанлығы кими, тәблиғ фәалијјәти дә Аллаһын мәһәббәтини јүксәлдир.
[27-ҹи сәһифәдәки шәкил]
Мүгәддәс Китабын Тәдгигатчылары хош хәбәри е’лан едирләр, 1920-ҹи илләр.