Ушаглары тәрбијә едәркән Јеговадан нүмунә ҝөтүрүн
“Елә бир оғул вармы ки, атасы ону тәрбијәләндирмәсин?” (ИБРАНИЛӘРӘ 12:7).
1, 2. Бизим дөврүмүздә ушаглары бөјүтмәк нә үчүн валидејнләрә чәтиндир?
БИР нечә ил габаг Јапонијада апарылан сорғуда иштирак едән јеткин јашлы адамларын тәхминән јарысынын фикринҹә, валидејнләр өз өвладлары илә чох аз үнсијјәтдә олур вә онлары һәддиндән артыг әркөјүн бөјүдүрләр. Һәмин өлкәдә апарылан башга сорғуда иштирак едәнләрин, демәк олар ки, дөрддә бири, ушагларла неҹә үнсијјәтдә олмағы билмәдикләрини е’тираф етдиләр. Бу вәзијјәт јалныз Шәрг өлкәләринә хас дејил. “Торонто стар” гәзетиндә мә’лумат верилир: “Канадада бир чох валидејнләрин е’тираф етдији кими, онлар јахшы валидејн олмағын неҹә мүмкүн олдуғуну билмирләр”. Дүнјанын һәр јериндә валидејнләр ејни фикрә ҝәлирләр: ушағын тәрбијәси илә мәшғул олмаг асан дејил.
2 Ушаглары бөјүтмәк нәјә ҝөрә валидејнләрә чәтинлик ҝәтирир? Әсас сәбәб ондадыр ки, биз “ахыр ҝүнләрдә”, “чәтин анларда” јашајырыг (2 Тимотејә 3:1). Бундан әлавә, Мүгәддәс Китабда дејилдији кими, “ҹаванлығындан бәри инсан үрәјинин фикирләри һәмишә писдир” (Јарадылыш 8:21, МКШ). Ушаглар исә, тәҹрүбәсиз оланлары “нә’рә чәкән... аслан кими” ахтаран Шејтанын һүҹумлары гаршысында хүсусилә зәифдирләр (1 Петер 5:8). Өвладларыны Јегованын “тәрбијә вә нәсиһәти илә” бөјүтмәјә чалышан мәсиһчи валидејнләр дә бир чох чәтинликләрлә гаршылашырлар (Ефеслиләрә 6:4). Валидејнләр ушагларына, Јегованын “хејирлә шәри ајырд етмәји” баҹаран јеткин хидмәтчиләри олмаларына неҹә көмәк едә биләрләр? (Ибраниләрә 5:14).
3. Ушаглара валидејн тәрбијәси вә рәһбәрлији нәјә ҝөрә лазымдыр?
3 Мүдрик падшаһ Сүлејман јазмышды: “Сәфеһлик ушағын гәлбиндән јапыша биләр” (Сүлејманын мәсәлләри 13:1; 22:15, МКШ). Ушагларын гәлбини бу сәфеһликдән тәмизләмәк үчүн, валидејнләр онлара мәһәббәтлә нәсиһәт вермәлидирләр. Лакин бу ҹүр нәсиһәти ушаглар һәмишә һәвәслә гәбул етмирләр. Бә’зән онлар, мәсләһәтин ким тәрәфиндән верилмәсинә бахмајаг, инҹијирләр. Буна ҝөрә дә валидејнләр “ушағы ҝедәҹәји јола ҝөрә јетишдирмәји” өјрәнмәлидирләр (Сүлејманын мәсәлләри 22:6). Ушаглар бу ҹүр тәрбијәјә әмәл едәрләрсә, бу онлара һәјат ҝәтирә биләр (Сүлејманын мәсәлләри 4:13). Ушаглары тәрбијә етмәјин нә демәк олдуғуну билмәк валидејнләр үчүн неҹә дә ваҹибдир!
Өјүд вермә — бу нә демәкдир
4. Мүгәддәс Китабда истифадә едилән “өјүд вермә” сөзүнүн әсас мә’насы нәдир?
4 Бә’зи валидејнләр горхурлар ки, онлары ушагларла физики, шифаһи вә ја емосионал ҹәһәтдән пис давранмагда тәгсиркар тутаҹаглар вә буна ҝөрә дә ушаглары үмумијјәтлә ҹәзаландырмырлар. Белә горхулара гапылмаг лазым дејил. “Јени дүнја тәрҹүмәсиндә” “өјүд вермә” кими тәрҹүмә олунан јунан сөзү, һеч бир зоракылығы вә ја гәддарлығы нәзәрдә тутмур. Мүгәддәс Китабда истифадә едилән бу сөз, һәр шејдән әввәл, тәрбијә, тә’лим, ислаһ вә бә’зән дә ҹидди, лакин мәһәббәтлә верилән ҹәза илә бағлыдыр.
5. Јегованын өз халгы илә давраныш тәрзи барәдә дәриндән дүшүнмәк нәјә ҝөрә фајдалыдыр?
5 Бу ҹүр өјүд вермәнин мүкәммәл нүмунәсини Јегова Аллаһ тәгдим едир. Јегованы ҹисмани ата илә мүгајисә едәрәк, һәвари Павел јазырды: “Елә бир оғул вармы ки, атасы ону тәрбијәләндирмәсин? [...] Онлар [валидејнләр] бизи өз дүшүндүкләри кими бир нечә ҝүн үчүн тәрбијәләндирдиләр. О [Аллаһ] исә бизим хејримиз үчүн бизи тәрбијәләндирир ки, Онун мүгәддәслијинә шәрик олаг” (Ибраниләрә 12:7—10). Бәли, халгы мүгәддәс — пак олсун дејә, Јегова она өјүд верир. Јегованын өз халгына вердији тәрбијә үсуллары үзәриндә дәриндән дүшүнәрәк, ушаглары тәрбијә етмәјә даир чох шеј өјрәнә биләрик (Тәснијә 32:4; Матта 7:11; Ефеслиләрә 5:1).
Мәһәббәт, һәрәкәтвериҹи гүввәдир
6. Мәһәббәт ҝөстәрмәкдә Јеговадан нүмунә алмаг нәјә ҝөрә валидејнләрә чәтин ола биләр?
6 Һәвари Јәһја дејир: “Аллаһ мәһәббәтдир”. Демәли, Јегованын вердији тәрбијә һәмишә мәһәббәтдән ирәли ҝәлир (1 Јәһја 4:8; Сүлејманын мәсәлләри 3:11, 12). Бу о демәкдирми ки, өвладларыны севән валидејнләрә Јеговадан нүмунә ҝөтүрмәк асандыр? Һәмишә асан олмур. Аллаһын мәһәббәти принсипләрә әсасланыр. Јунанҹа Мүгәддәс Јазылары тәдгиг едән бир мүтәхәссис, белә мәһәббәтин “тәбии мејлләрлә һәмишә ајаглашмадығыны” гејд едир. Аллаһ һиссләрә гапылмыр. О, халгы үчүн нәјин даһа јахшы олаҹағыны нәзәрә алыр (Ишаја 30:20; 48:17).
7, 8. а) Јегова өз халгы илә мүнасибәтиндә принсипләрә әсасланан мәһәббәт нүмунәсини неҹә верир? б) Валидејнләр ушагларына Мүгәддәс Китаб принсипләринә риајәт етмәји өјрәдәркән, Јегованы неҹә тәглид едә биләрләр?
7 Исраил халгы илә давранышында Јегованын неҹә мәһәббәт ҝөстәрдијини нәзәрдән кечирәк. Јегованын јени тәшкил олунмуш Исраил халгына олан мәһәббәтини тәсвир едәркән, Муса тә’сирли бәнзәтмә истифадә етди: “Јувасыны һәрәкәтә ҝәтирән, балалары үзәринә ганад чарпан гартал кими, ганадларыны јајыб онлары алды, ганадлары үзәриндә онлары дашыды. Тәкбашына Рәбб она [Јагуба] јол ҝөстәрди” (Тәснијә 32:9, 11, 12). Гартал, балаларына учмағы өјрәтмәк үчүн “јувасыны һәрәкәтә ҝәтирир”: балаларыны јуваны тәрк етмәјә чағырараг, ганадларыны јелләјир вә бир–биринә чырпыр. Баласы, адәтән һүндүр гаја үзәриндә јерләшән јувадан атылан заман, ана гартал онун “үзәринә ганад чарпыр”. Әҝәр баласынын јерә дәјәҹәјини зәнн едирсә, ашағы шығыјыб баланы тутур вә ону “ганадлары үзәриндә... дашыјыр”. Бунун кими, Јегова да јениҹә тәшкил олунмуш Исраил халгына мәһәббәтлә гајғы ҝөстәрди. Һәмин халга Мусанын васитәсилә ганунлар верди (Мәзмур 78:5—7). Сонра исә халгына диггәтлә нәзарәт едирди вә әҝәр халг бир чәтинлијә дүшәрдисә, тез көмәјинә чатмаға һәмишә һазыр иди.
8 Мәсиһчи валидејнләр мәһәббәт ҝөстәрмәкдә Јеговадан неҹә нүмунә ҝөтүрә биләрләр? Һәр шејдән әввәл, онлар өз өвладларыны Аллаһын Кәламындакы принсип вә нормаларла таныш етмәлидирләр (Тәснијә 6:4—9). Валидејнләрин мәгсәди ондан ибарәтдир ки, ушагларына, Мүгәддәс Китаб принсипләринә мүвафиг олан гәрарлар гәбул етмәји өјрәтсинләр. Валидејнләр ушагларына тә’лим верәркән, өјрәндикләри принсипләри неҹә һәјата кечирдикләрини мүшаһидә етмәклә, тәшбеһләрлә десәк, онларын “үзәриндә ганад чарпырлар”. Ушаглар бөјүдүкҹә даһа чох сәрбәстлик әлдә едирләр. Анҹаг диггәтли валидејнләр, тәһлүкә заманы јенә дә “ашағы шығымаға” вә “онлары ганадлары үзәриндә дашымаға” һазырдырлар. Бурада һансы тәһлүкәдән бәһс олунур?
9. Валидејнләр һансы тәһлүкәни унутмалы дејилләр? Мисал чәкин.
9 Јегова Аллаһ, пис үнсијјәтин нәјә сәбәб олаҹағыны исраиллиләрә хәбәр верди (Сајлар 25:1—18; Езра 10:10—14). Пис достлуг бу ҝүн дә тәһлүкәлидир (1 Коринфлиләрә 15:33). Үнсијјәт барәсиндәки суаллары ушаглары илә мүзакирә едәндә, мәсиһчи валидејнләр Јеговадан нүмунә ҝөтүрмәлидирләр. 15 јашлы Лизанын бир оғландан хошу ҝәлирди; бу оғлан, онун валидејнләринин әхлаги вә руһани дәјәрләрә олан нөгтеји–нәзәрләринә шәрик дејилди. Лиза дејир: “Әһвал–руһијјәмдә баш верән дәјишиклији валидејнләрим дәрһал дујуб, нараһат олдулар. Онлар мәнә бә’зән өјүд верир, бә’зән дә мәһәббәтлә руһландырырдылар”. Валидејнләри Лиза илә дөнә–дөнә сөһбәт едир вә јаранан проблеми ҝөрмәкдә көмәк едәрәк, ону сәбирлә динләјирдиләр. Валидејнләри һисс едирдиләр ки, бу проблемин сәбәби, Лизанын өз һәмјашыдлары арасында нүфуз газанмаг истәјиндәдирa.
Үнсијјәт гапысыны ачыг сахлајын
10. Исраиллиләрлә үнсијјәтдә оларкән, Јегова нәдә ҝөзәл нүмунә верди?
10 Ушаглара мүвәффәгијјәтлә тәрбијә вермәк үчүн, валидејнләр үнсијјәт гапысыны ачыг сахламалыдырлар. Јегова, гәлбимиздә оланлары чох ҝөзәл билсә дә, бизи Онунла үнсијјәтдә олмаға тәшвиг едир (1 Тарихләр 28:9). Исраиллиләрә Ганун верәрәк, Јегова левитләри халга өјүд вермәк үчүн тә’јин етди, пејғәмбәрләри ҝөндәрди ки, онлар исраиллиләри ислаһ едиб, дәриндән дүшүнмәкдә онлара көмәк етсинләр. Бундан әлавә, Јегова халгынын дуаларыны ешитмәјә дә һәмишә һазыр иди (2 Тарихләр 17:7—9; Мәзмур 65:2; Ишаја 1:1—3, 18—20; Јеремја 25:4; Галатијалылара 3:22—24).
11. а) Валидејнләр ушаглары илә неҹә јахшы үнсијјәт јарада биләрләр? б) Ушаглары илә үнсијјәтдә оларкән, валидејнләрин онлара диггәтлә гулаг асмалары нәјә ҝөрә ваҹибдир?
11 Ушаглары илә үнсијјәтдә оларкән, валидејнләр Јегованы неҹә тәглид едә биләрләр? Онлар илк нөвбәдә, ушаглары үчүн вахт ајырмалыдырлар. Онлар һәмчинин, “Елә бу? Мән дә фикирләширдим ки, сәнин доғрудан да ваҹиб ишин вар”; “Ағылсызлыгдыр”; “Бәс нә истәјирдин? Сән һәлә ушагсан” кими дүшүнүлмәмиш, үрәксындыран сөзләрлә мәзәммәт етмәли дејилләр (Сүлејманын мәсәлләри 12:18). Һикмәтли валидејнләр, үрәкләрини ачсынлар дејә ушагларыны диггәтлә динләмәјә чалышмалыдырлар. Әҝәр ушаглары көрпә икән валидејнләри онлары динләмәјә вахт тапмырларса, елә ола биләр ки, өвладлары бөјүјәркән валидејнләрә гулаг асмаға вахтлары олмаз. Јегова өз хидмәтчиләрини динләмәјә һәмишә һазырдыр. О, һәлимликлә дуада Она мүраҹиәт едәнләри һәмишә ешидир (Мәзмур 91:15; Јеремја 29:12; Лука 11:9—13).
12. Ушаглары онлара асан мүраҹиәт етсинләр дејә, валидејнләрә һансы хүсусијјәтләр лазымдыр?
12 Ҝәлин ҝөрәк, Аллаһын һансы хүсусијјәтләринә ҝөрә Она мүраҹиәт етмәк хидмәтчиләринә асан олурду. Мисал үчүн, гәдим Исраилин падшаһы олан Давуд, Бат–шеба илә зина едәркән ағыр ҝүнаһ ишләтди. Гејри–камил олдуғундан, Давуд һәјатында башга ҹидди ҝүнаһлардан да гачына билмәди. Буна бахмајараг, о, Јеговаја мүраҹиәт етмәјә, Ондан әфв вә мәзәммәт диләмәјә һеч заман горхмамышды. Шүбһәсиз ки, Јегованын мәрһәмәтли вә шәфгәтли олдуғуну билдији үчүн, Она мүраҹиәт етмәк Давуда асан иди (Мәзмур 103:8). Ҹаныјананлыг вә мәрһәмәт кими хүсусијјәтләри тәзаһүр етдирмәкдә Аллаһдан нүмунә ҝөтүрмәклә, валидејнләр үнсијјәт гапысыны, һәтта ушаглары дүзҝүн давранмадыгда да ачыг сахлаја биләрләр (Мәзмур 103:13; Малаки 3:17).
Мүлајим олун
13. Мүлајим олмаг нә демәкдир?
13 Ушаглары динләјәркән, валидејнләр мүлајим олмалы вә “јухарыдан назил олан һикмәти” әкс етдирмәлидирләр (Јагуб 3:17). Һәвари Павел јазырды: “Гој сизин мүлајимлијиниз бүтүн инсанлара мә’лум олсун” (Филипилиләрә 4:5). Бәс мүлајим олмаг нә демәкдир? Бир тә’рифә ҝөрә, “мүлајим” кими тәрҹүмә олунан гәдим јунан сөзү, “ганунун һәр нөгтәсинә тә’кид етмәјән” мә’насыны дашыјыр. Валидејнләр, әхлаги вә руһани нормалара мөһкәм риајәт етмәклә јанашы, неҹә мүлајим ола биләрләр?
14. Лутла давранышында Јегова мүлајимлији неҹә ҝөстәрди?
14 Мүлајимлијин ән мүкәммәл нүмунәсини Јегова верир (Мәзмур 10:17). Јегова, Лута вә онун аиләсинә мүһакимә олунмуш Содом илә Һоморрадан чыхмағы бујуранда Лут “јаваш тәрпәнди”. Сонрадан, Јегованын мәләји Лута даға гачмағы бујуранда, о ҹаваб верди: “Даға чата билмәрәм... Јахынлыгда гача биләҹәјим кичик бир шәһәр [Соар] вар. Гој ораја — кичик шәһәрә” гачым. Јегова буна неҹә мүнасибәт ҝөстәрди? О деди: “Сәнин хатиринә буну да едәрәм; дедијин шәһәри дағытмарам” (Јарадылыш 19:16—21, 30, МКШ). Јегова, Лутун хаһишинә әмәл етмәјә һазыр иди. Бәли, валидејнләр, Јегованын өз Кәламы Мүгәддәс Китабда тә’јин етдији нормалара риајәт етмәлидирләр. Бунунла јанашы, Мүгәддәс Китаб принсипләри позулмајан һалларда ушагларын истәкләрини нәзәрә алмаг олар.
15, 16. Валидејнләр, Ишаја 28:24, 25 ајәләриндә јазылан әјани мисалдан нә өјрәнә биләрләр?
15 Мүлајимлик ҝөстәрмәк, ушагларын үрәјини верилән мәсләһәти һәвәслә гәбул етмәјә һазырламаг демәкдир. Јегованы әкинчи илә мүгајисә едәрәк, Ишаја деди: “Әкинчи әксин дејә даима ҹүт сүрәрми? Даима торпағыны ачыб дырмыг чәкәрми? Онун үзүнү дүзәлдинҹә чөрәк отуну дағытмаз вә зирәни сәпмәзми? Вә буғданы сыралара вә арпаны ајрылан јеринә вә човдары онун кәнарына гојмазмы?” (Ишаја 28:24, 25).
16 Јегова “әксин дејә ҹүт сүрүр” вә “торпағыны ачыб дырмыг чәкир”. Өз хидмәтчиләринә өјүд вермәздән әввәл, Јегова онларын үрәјини һазырлајыр. Ушаға тәрбијә верәркән, валидејн онун үрәјини неҹә “шумлаја” биләр? Дөрд јашлы оғлуну ислаһ етмәли олан бир ата, Јегованы тәглид етмәјә чалышды. Оғлунун гоншу ушағыны вурдуғуну билән ата, әввәлҹә өвладынын бәһанәсини сәбирлә динләди. Сонра исә, мәҹази мә’нада оғлунун үрәјини шумламаг үчүн, ата она бир нағыл сөјләди. Нағылда, далашган дәләдуз тәрәфиндән чох инҹидилән балаҹа бир оғландан бәһс олунурду. Нағыл ушаға елә тә’сир етди ки, о, һәмин дәләдузун һөкмән ҹәзаланмаға лајиг олдуғуну сөјләди. Бу ҹүр “шумламаг” оғула көмәк етди ки, гоншу ушағыны вурмагла нағылдакы дәләдуз кими даврандығыны вә белә һәрәкәтин дүзҝүн олмадығыны баша дүшсүн (2 Самуел 12:1—14).
17. Өјүд вермәјә аид валидејнләр Ишаја 28:26—29 ајәләриндә јазылан сөзләрдән нә өјрәнирләр?
17 Даһа сонра Ишаја, Јегованын вердији тәрбијәни әкинчилијин башга саһәси олан тахыл дөјмә илә мүгајисә едир. Саманларын мөһкәмлијиндән асылы олараг, тахылын дөјүлмәси үчүн әкинчи мүхтәлиф аләтләрдән истифадә едир. О, јумшаг чөрәк отуну зәнҹирлә, зирәни ағаҹла дөјүр, даһа мөһкәм өртүклү тахылы дөјмәк үчүн исә, дишли вәрдәнә вә ја тахылдөјән чархдан истифадә едир. Лакин бу заман әкинчи, мөһкәм тахылы там әзиләнә гәдәр дөјмәјәҹәкдир. Јегова да белә давраныр. Өз халгыны бир писликдән тәрҝитдирмәк үчүн, тәләбат вә вәзијјәтдән асылы олараг, мүхтәлиф үсуллардан истифадә едир. О, һеч заман гәддар вә ја амансыз давранмыр (Ишаја 28:26—29). Һәр шеји баша дүшмәк үчүн, бә’зи ушаглара валидејнин бахышы кифајәт едир. Башгаларына һәр шеји бир нечә дәфә тәкрарламаг лазымдыр, диҝәрләринә нәји исә ҹидди сурәтдә бејнинә јеритмәк лазым ҝәлир. Мүлајим валидејнләр ушағыны, она ујғун ҝәлән үсул илә тәрбијә едирләр.
Гој аиләви өјрәнмә севинҹ ҝәтирсин
18. Мүгәддәс Китабын мүнтәзәм олараг аиләви өјрәнилмәси үчүн валидејнләр неҹә вахт ајыра биләрләр?
18 Мүгәддәс Китабын аиләликҹә мүнтәзәм олараг өјрәнилмәси вә ајәләрин ҝүндәлик арашдырылмасы, ушаглара тәрбијә вермәјә ҝөзәл имкан јарадыр. Мүнтәзәм кечирилән аиләви өјрәнмә даһа сәмәрәли олур. Әҝәр бу өјрәнмә арабир вә габагҹадан һазырлашмадан кечирилирсә, белә өјрәнмә аиләнин һәјаты үчүн тәсадүфи һадисә олаҹагдыр. Буна ҝөрә дә валидејнләр, өјрәнмә үчүн вахты “сатын” (ЈД) алмалыдырлар (Ефеслиләрә 5:15—17). Аиләнин бүтүн үзвләринә һәр дәфә мүнасиб олан вахты сечмәк елә дә асан дејил. Бир ата мүшаһидә етди ки, ушаглар бөјүдүкҹә онларын һәр биринин ҝүндәлик графики јараныр вә аиләни бир јерә топламаг ҝет–ҝедә чәтинләшир. Лакин јығынҹаг ҝөрүшләри кечирилән ахшамлар аилә һәмишә бир јердә олурду. Бу ата, аиләви өјрәнмәни һәмин ахшамлардан биринә тә’јин етди. Бу тәдбир еффектли олду. Бунун сајәсиндә аиләдәки ушагларын һәр үчү, Јегованын вәфтиз олунмуш хидмәтчиси олду.
19. Аиләви өјрәнмәни кечирәркән, валидејнләр Јеговадан неҹә нүмунә ҝөтүрә биләрләр?
19 Лакин өјрәнмә заманы садәҹә олараг Мүгәддәс Китаба әсасланан материалы кечмәк кифајәт етмир. Јегова, вәтәнә гајыдан исраиллиләрә каһинләр васитәсилә тә’лим верирди. Каһинләр Ганундан охудугларынын “мә’насыны верирдиләр”, белә ки, “охудугларыны онлара [халга] анладырдылар” (Неһемја 8:8). Једди өвладына Јеговаја мәһәббәт ашылајан бир ата, кечиләҹәк материалы һәр бир ушағын тәләбатына әсасән ујғунлашдырмаға һазырлашмаг мәгсәдилә, аиләви өјрәнмәдән габаг һәмишә өз отағына ҝедирди. О бу өјрәнмәни ушаглары үчүн мараглы етмәјә чалышырды. Онун артыг бөјүк јаша чатмыш бир өвлады хатырлајыр: “Биз аиләви өјрәнмәни һәмишә сәбирсизликлә ҝөзләјирдик. Әҝәр һәјәтдә ојнајырдыгса, бизи аиләви өјрәнмәјә чағыранда, дәрһал топу кәнара атыб евә гачырдыг. Бу, һәфтә әрзиндәки ән севимли ахшамлардан бири иди”.
20. Ушаглара тәрбијә верәркән, мүмкүн олан һансы проблеми унутмаг олмаз?
20 Мәзмурчу демишди: “Будур, ушаглар Рәбдән мирасдыр; бәтнин сәмәрәси мүкафатдыр” (Мәзмур 127:3). Ушагларын тәрбијәси вахт вә гүввә тәләб едир, амма лазыми тәрбијә өвладларымыза әбәди һәјат ҝәтирә биләр. Неҹә дә ҝөзәл мүкафатдыр! Белә исә, ҝәлин ушаглара тәрбијә верәркән, Јеговадан сә’јлә нүмунә ҝөтүрәк. Валидејнләрә ушагларыны “Рәббин тәрбијә вә нәсиһәти илә” бөјүтмәк мәс’улијјәти һәвалә олунса да, онлар буна һәр вахт наил ола билмирләр (Ефеслиләрә 6:4). Һәтта ән јахшы тәрбијәни алмыш олса белә, ушаг үсјан галдырыб, Јеговаја хидмәтинә сон гоја биләр. Белә олдугда нә етмәли? Нөвбәти мәгалә бу суала һәср олунуб.
[Һашијә]
a Бу вә нөвбәти мәгаләдә тәсвир едилән һадисәләр, бәлкә дә мәдәнијјәти сизин өлкәнин мәдәнијјәтиндән фәргләнән өлкәләрдә баш вериб. Бу һадисәләрдә гејд олунан принсипләри ҝөрмәјә вә өз шәраитиниздә тәтбиг етмәјә чалышын.
Сиз неҹә ҹаваб верәрдиниз?
• Тәснијә 32:11, 12 ајәләриндә тәсвир олунан мәһәббәтин тәзаһүрүндә валидејнләр Јеговадан неҹә нүмунә ҝөтүрә биләрләр?
• Јегованын Исраил халгы илә давранмасындан сиз нә өјрәндиниз?
• Јегованын Лутун хаһишинә гулаг асмасы бизә нә өјрәдир?
• Ушаглара өјүд вермәјә аид Ишаја 28:24—29 ајәләриндә јазылан сөзләрдән нә өјрәндиниз?
[20 вә 21-ҹи сәһифәләрдәки шәкил]
Муса, Јегованын өз халгына тәрбијә вермәсини, гарталын балаларына гајғы ҝөстәрмәсилә мүгајисә етди.
[22-ҹи сәһифәдәки шәкил]
“Бу, һәфтә әрзиндәки ән севимли ахшамлардан бири иди”.
[23-ҹү сәһифәдәки шәкилләр]
Валидејнләр ушагларына вахт ајырмалыдырлар.