Һәгигәт Аллаһыны тәглид един
“Севимли өвладлар кими, Аллаһы тәглид един” (ЕФЕСЛИЛӘРӘ 5:1).
1. Инсанлар һәгигәтә даир һансы тәсәввүрләри үстүн тутурлар вә онларын мүлаһизәләриндә һансы зәиф ҹәһәт вар?
“ҺӘГИГӘТ нәдир?” (Јәһја 18:38). Тәхминән 2 000 ил бундан әввәл Понти Пилатын абырсызҹасына вердији бу суал белә бир мә’на дашыјыр ки, һәгигәт әлчатан дејил, ону ахтармаг фајдасыздыр. Мүасирләримизин чоху бу фикирлә разылашаҹаг. Һәгигәтин маһијјәти шүбһә алтына гојулур. Ола биләр ки, сән “һәр кәсин өз һәгигәти вар”, “һәгигәт нисбидир” вә ја “һәгигәт дәјишкәндир” кими ифадәләр ешитмисән. Лакин бу ҹүр мүлаһизәләрдә зәиф бир ҹәһәт вар. Мисал үчүн, јада салаг ки, елми тәдгигатлар вә тәһсил јашадығымыз дүнја һаггындакы фактлары, даһа доғрусу, һәгигәти өјрәнмәјә јөнәлдилиб. Һәгигәт шәхси фикир мәсәләси дејил. Мәсәлән, инсан ҹаны өлмәздир, ја јох. Шејтан мөвҹуддур, ја јох. Һәјатын мә’насы вар, ја јох. Һәр бир һалда јалныз бир доғру ҹаваб ола биләр. Бири дүзҝүн, диҝәри исә сәһв олмалыдыр. Һәр ики ҹаваб доғру ола билмәз.
2. Јеһова һансы ҹәһәтләрдә һәгигәт Аллаһыдыр вә биз һансы суаллары мүзакирә едәҹәјик?
2 Әввәлки мәгаләдә Јеһованын һәгигәт Аллаһы олдуғуну мүзакирә етмишдик. О, һәр шеј һаггында һәгигәти билир. Јеһова һәр заман доғрудур вә бу хүсусијјәтиндә јаланчы дүшмәни Шејтан Иблисин тамамилә әксинәдир. Бундан әлавә, Јеһова һәгигәти башгалары илә сәхавәтлә бөлүшүр. Һәвари Павел һәмиманлыларыны тәшвиг едирди: “Севимли өвладлар кими, Аллаһы тәглид един” (Ефеслиләрә 5:1). Јеһованын Шаһидләри олан бизләр һәгигәти сөјләмәкдә вә һәгигәтә мүвафиг олараг јашамагда Аллаһы неҹә тәглид едә биләрик? Бу нәјә ҝөрә ваҹибдир? Вә Јеһова доғрулуг јолу илә јеријәнләри бәјәндијинә бизи неҹә әмин едир? Ҝәлин, бу суаллары нәзәрдән кечирәк.
3, 4. “Ахыр ҝүнләрдә” баш верәҹәк һадисәләри һәвари Павел вә Петер неҹә тәсвир едирдиләр?
3 Биз, дини јаланын инкишаф етдији бир вахтда јашајырыг. Һәвари Павелин Аллаһдан илһам алараг габагҹадан дедији кими, инсанлар бу “ахыр ҝүнләрдә” Аллаһ јолунда имиш кими ҝөрүнүр, амма о јолун гүдрәтини инкар едирләр. Бә’зи “әглән позғун” инсанлар һәгигәтә зидд ҝедирләр. Үстәлик “пис адамлар вә сахтакарлар... алдадыб алданараг, ҝетдикҹә даһа бетәр” давранырлар. Бу ҹүр инсанлар даима өјрәнсәләр дә, һеч заман ‘һәгигәти дәрк едә билмирләр’ (2 Тимотејә 3:1, 5, 7, 8, 13).
4 Һәвари Петер дә ахыр ҝүнләр барәсиндә јазмаг үчүн Аллаһдан илһам алмышдыр. Онун габагҹадан дедији кими, инсанлар һәгигәти нәинки инкар едир, һәтта Аллаһын Кәламына вә онда мөвҹуд олан һәгигәти бәјан едәнләрә дә ришхәнд едирдиләр. Бу ҹүр ришхәндчиләр Нуһун ҝүнләриндәки дүнјанын суларла мәһв едилдијинә, бунунла да ҝәләҹәк һөкм ҝүнү үчүн нүмунә кими хидмәт етдијинә мәһәл гојмурлар. Онлар арзу едилән шејләри реаллыг кими гәбул едәрәк өзләрини фәлакәтә дүчар едирләр. Бу фәлакәт, Аллаһ тәрәфиндән писләри мәһв етмәк үчүн тә’јин олунан вахт тамам оланда ҝәләҹәкдир (2 Петер 3:3-7).
Јеһованын хидмәтчиләри һәгигәти билирләр
5. Даниел пејғәмбәрин дедикләринә мүвафиг олараг “сонун вахтында” нә баш вермәли иди вә бу пејғәмбәрлик неҹә јеринә јетди?
5 Даниел пејғәмбәр “сонун вахтыны” тәсвир едәрәк габагҹадан демишдир ки, Аллаһын хидмәтчиләринин иши тамамилә башга ҹүр олаҹагдыр: онлар дини һәгигәтин дирчәлиши илә хејир-дуаланаҹаглар. О јазырды: “Бир чох адамлар арашдыраҹаглар вә билҝи чохалаҹагдыр” (Даниел 12:4). Бөјүк Јаланчы, Јеһованын халгыны долашдыра вә ја ҝөзләрини бағлаја билмәди. Мүгәддәс Китабын сәһифәләриндә арашдырмагла онлар һәгиги билик әлдә етдиләр. Иса шаҝирдләрини I әсрдә маарифләндирди. О, “Мүгәддәс Јазылары дәрк етмәк үчүн онларын зеһинләрини ачды” (Лука 24:45). Бизим ҝүнләрдә дә Јеһова бу ҹүр давранды. Өзүнүн Кәламы, руһу вә тәшкилаты васитәсилә јер үзүндә јашајан милјонларла инсанлара артыг Өзүнүн билдијини — һәгигәти анламаға имкан верди.
6. Бу ҝүн Аллаһын халгы Мүгәддәс Китабын һансы һәгигәтләрини баша дүшүр?
6 Биз, Аллаһын халгы, әкс тәгдирдә билмәјәҹәјимиз шејләрдән чохуну баша дүшүрүк. Биз мүдрик инсанларын артыг минилликләр әрзиндә үзәриндә баш сындырдыглары суалларын ҹавабыны билирик. Мәсәлән, биз изтирабларын мөвҹудлуғунун, инсанын өлмәсинин, инсанларын бүтүн јер үзүндә сүлһ вә бирлик јарада билмәмәсинин сәбәбләрини билирик. Биз һәм дә ҝәләҹәкдә бизи ҝөзләјәҹәк шејләри анламаг имканы илә хејир-дуаланмышыг: биз Аллаһын Падшаһлығынын һөкмранлығы, јер үзүндәки Ҹәннәт вә камиллик ичиндә сонсуз һәјат барәдә билирик. Биз Јеһованы — Һагг-Тәаланы таныјырыг. Биз Онун ҹәлбедиҹи хүсусијјәтләри илә таныш олмушуг вә бизә хејир-дуа вермәси үчүн нә едәҹәјимизи баша дүшмүшүк. Һәгигәти билмәјимизин сајәсиндә доғруну јаландан ајыра билирик. Һәгигәтә әсасән јашамағымызын сајәсиндә исә сәмәрәсиз мәшғулијјәтләрдән мүдафиә олунмушуг, ҝөзәл һәјат тәрзи сүрә билир вә ҝәләҹәјә ҝөзәл үмидимиз вар.
7. Мүгәддәс Китаб һәгигәтләри кимләрә әлчатандыр, кимләрә јох?
7 Сән Мүгәддәс Китаб һәгигәтини баша дүшүрсәнми? Әҝәр беләдирсә, онда бу, бөјүк хејир-дуадыр. Мүәллиф китаб јазанда, о, адәтән һәмин китабы мүәјјән охуҹу күтләсинә ујғунлашдырыр. Бә’зи китаблар јүксәк тәһсилли адамлар үчүн, диҝәрләри ушаглар, даһа башгалары исә мүәјјән саһәнин мүтәхәссисләри үчүн јазылмышдыр. Мүгәддәс Китабы охумаг имканына һамы малик олса да, бу китаб, ону баша дүшән вә гијмәтләндирән охуҹу күтләси үчүн мүәјјән едилиб. Јеһова ону јер үзүнүн һәлим вә мүлајим инсанлары үчүн тә’јин едиб. Бу ҹүр инсанлар алдыглары тәһсилдән, тәрбијәдән, вәзијјәтиндән вә етник мәншәјиндән асылы олмајараг, Мүгәддәс Китабын мә’насыны дәрк едә биләрләр (1 Тимотејә 2:3, 4). Вә әксинә, Мүгәддәс Китаб һәгигәтләрини анлама габилијјәти, ағыллы вә тәһсилли олмаларына бахмајараг, үрәји дүзҝүн вәзијјәтдә олмајанлар үчүн бағлыдыр. Ловға вә мәғрур инсанлара Аллаһын Кәламынын гијмәтли һәгигәтләрини дәрк етмәк верилмәјиб (Матта 13:11-15; Лука 10:21; Һәвариләрин ишләри 13:48). Белә бир китабы јалныз Аллаһ јарада биләрди.
Јеһованын хидмәтчиләри доғру адамлардыр
8. Иса нәјә ҝөрә һәгигәтин тәҹәссүмү иди?
8 Јеһоваја бәнзәр тәрздә Онун Шаһидләри дә доғру адамлардыр. Јеһованын ән ҝөркәмли Шаһиди олан Иса Мәсиһ һәгигәти өз тә’лимләри, еләҹә дә һәјаты вә өлүмү илә тәсдигләди. О, Јеһованын сөзүнүн вә вә’дләринин доғрулуғуну мүдафиә етди. Бу сәбәбдән Иса, өзүнүн дедији кими, һәгигәтин тәҹәссүмү иди (Јәһја 14:6; Вәһј 3:14; 19:10).
9. Мүгәддәс Јазыларда доғру нитг һаггында нә дејилир?
9 Иса “лүтф вә һәгигәтлә долу” иди вә онун ‘ағзында һијлә тапылмады’ (Јәһја 1:14; Ишаја 53:9). Исанын һәгиги давамчылары онун тә’сис етдији јол илә ҝедир вә јаланы рәдд едирләр. Павел һәмиманлыларына өјүд верирди: “Һәр бириниз өз гоншусуна һәгигәти сөјләсин; чүнки һамымыз ејни бәдәнин үзвләријик” (Ефеслиләрә 4:25). Бир гәдәр әввәл Зәкарја пејғәмбәр јазмышды: “Һәр кәс гоншусуна доғруну сөјләсин” (Зәкарја 8:16). Мәсиһчиләр доғру адамлардыр, чүнки Аллаһы разы салмаг истәјирләр. Јеһованын Өзү доғру Аллаһдыр вә јаланын ҝәтирә биләҹәји зијандан хәбәрдардыр. Буна ҝөрә дә, О, там һаглы олараг үмид едир ки, Онун хидмәтчиләри һәгигәти сөјләјәҹәкләр.
10. Инсанлар јалана нәјә ҝөрә әл атырлар вә бу һансы мәнфи нәтиҹәләрә ҝәтириб чыхарыр?
10 Јалан данышмаг һансыса мәгсәдләринә чатмаг үчүн бир чохларына асан чыхыш јолу кими ҝөрүнә биләр. Инсанлар ҹәзадан гачынмаг, фајда әлдә етмәк вә ја әтрафдакыларын тә’рифини газанмаг үчүн јалан данышырлар. Лакин јалан мә’нәви гүсурдур. Бундан әлавә, Аллаһ јаланчылары бәјәнмир (Вәһј 21:8, 27; 22:15). Биз доғру адамлар кими танынырыгса, әһатәмиздәки инсанлар сөзләримизә инаныр вә бизә е’тибар едирләр. Лакин әҝәр бир дәфә дә олсун јаланымызы тутарларса, инсанлар еһтимал ки, ҝәләҹәкдә дејәҹәјимиз һәр бир сөзүн доғрулуғуна шүбһә едәҹәкләр. Африка аталар сөзү белә сәсләнир: “Бир јалан мин һәгигәти корлајыр”. Башга бир мәсәлдә дејилир: “Јаланчынын еви јанды, һеч кәс инанмады”.
11. Доғру адам олмаг нәјә ҝөрә садәҹә олараг һәгигәти сөјләмәкдән үстүндүр?
11 Доғру адам олмаг садәҹә олараг һәгигәти данышмагдан даһа үстүндүр. Бу, һәјат тәрзи, тәбиәтимизин мәғзидир. Биз һәгигәти инсанлара јалныз сөзләримизлә дејил, әмәлләримизлә дә ашкар едирик. Һәвари Павел сорушурду: “Сән башгаларыны өјрәдәрәк, өзүнү өјрәтмирсән? Оғурламамағы вә’з едиб, оғурлајырсанмы? “Зина етмә”, — дејәрәк, зина едирсәнми?” (Ромалылара 2:21, 22). Әҝәр биз һәгигәти башгаларына чатдырмаг истәјириксә, өзүмүз һәгигәтә мүвафиг јашамалыјыг. Биз өз доғрулуғумуз вә дүзҝүнлүјүмүзлә танынанда, инсанлар бизим өјрәтдикләримизә даһа һәвәслә һај верәҹәкләр.
12, 13. Доғрулуға аид мәктәбли бир гыз нә јазмышдыр вә о, нәјин сајәсиндә бу ҹүр јүксәк әхлаг нормаларына маликдир?
12 Јеһованын ҝәнҹ хидмәтчиләри дә доғру адамлар олмағын нә дәрәҹәдә ваҹиб олдуғуну дәрк едирләр. 13 јашлы Ҹенни мәктәбдә јаздығы иншада гејд едирди: “Мән дүзҝүнлүјү чох гијмәтләндирирәм. Бәдбәхтликдән бу ҝүн һәр ҹәһәтдән дүзҝүн давранан адамларын сајы чох дејил. Сөз верирәм ки, өзүмү һәмишә дүзҝүн апараҹағам. Һәтта доғру сөз мәнә вә достларыма дәрһал фајда ҝәтирмәјән анларда белә дүзҝүн давранаҹағам. Мән һәмишә өзүм үчүн достлары һәгигәти сөјләјән дүзҝүн адамлардан сечирәм”.
13 Ҹеннинин мүәллимәси бу иншаја аид белә демишдир: “Сән чох ҝәнҹ олдуғун һалда бу ҹүр гүввәтли мә’нәви вә әхлаги принсипләрә маликсән. Мән билирәм ки, сән өз принсипләриндә ҝүзәштә ҝетмәзсән, чүнки сәнин чох ҝүҹлү ирадән вар”. Бу мәктәбли гыз нәјин сајәсиндә бу ҹүр мөһкәм әгидәјә маликдир? Јаздығы иншанын ҝириш сөзләриндә Ҹенни јазмышды ки, “һәјатында мә’нәви нормалары тә’јин едән” онун динидир. Ҹеннинин һәмин иншаны јаздығы вахтдан једди ил кечиб. Мүәллимәнин ҝүман етдији кими, Ҹенни Јеһованын Шаһиди галараг јүксәк әхлаг принсипләринә әсасән јашамаға давам едир.
Јеһованын хидмәтчиләри һәгигәти ашкар едирләр
14. Нәјә ҝөрә Аллаһын хидмәтчиләри үзәринә һәгиги олан шејләрин мүдафиәсинә дурмаг кими, хүсусилә, бөјүк мәс’улијјәт гојулуб?
14 Шүбһәсиз ки, Јеһованын Шаһиди олмајан башга инсанлар да һәгигәти сөјләјә вә доғру адамлар олмаға чалыша биләрләр. Лакин Аллаһын хидмәтчиләри кими бизим үзәримизә хүсуси мәс’улијјәт гојулуб: биз һәгиги олан шејләрин мүдафиәсинә дурмалыјыг. Бизә Мүгәддәс Китабда олан һәгигәт — әбәди һәјата апаран һәгигәт е’тибар едилиб. Буна ҝөрә дә биз бу биликләри башгалары илә бөлүшмәјә борҹлујуг. Иса демишдир: “Кимә чох верилмишсә, ондан чох тәләб олунаҹагдыр” (Лука 12:48). Аллаһ һаггында гијмәтли биликлә хејир-дуаланан кәсләрдән, шүбһәсиз ки, чох шеј тәләб олунур.
15. Инсанларла Мүгәддәс Китаб һәгигәтләрини бөлүшәндә һансы һиссләри јашајырсыныз?
15 Мүгәддәс Китаб һәгигәтләрини башгалары илә бөлүшмәк хошбәхтликдир. Исанын Ы әсрдәки шаҝирдләри кими, биз дә үмид верән севиндириҹи хош хәбәри “чобансыз гојунлар кими тагәтсиз вә дағыныг” вәзијјәтдә оланлара вә ‘ҹинләрин тә’лимләри’ илә кор едиләнләрә, һәмчинин чашгынлыға салынан адамлара бәјан едирик (Матта 9:36; 1 Тимотејә 4:1). Һәвари Јәһја јазырды: “Өвладларымын һәгигәтә ҝөрә һәрәкәт етдијини ешитмәкдән даһа бөјүк севинҹим јохдур” (3 Јәһја 4). Јәһјанын “өвладларынын” — еһтимал ки, һәгигәтлә таныш етдији кәсләрин — садиглији она бөјүк севинҹ ҝәтирирди. Бу ҝүн инсанларын Аллаһын Кәламыны неҹә миннәтдарлыгла гәбул етдикләрини ҝөрәрәк, биз дә севинирик.
16, 17. а) Нәјә ҝөрә һәгигәти һамы гәбул етмир? б) Мүгәддәс Китаб һәгигәтини бәјан едәркән һансы севинҹ һиссини јашаја биләрсиниз?
16 Нәзәрә алмалыјыг ки, һәгигәти һамы гәбул етмәјәҹәк. Иса, инсанлар тәрәфиндән гәбул едилмәјән вахтда да Аллаһ һаггындакы һәгигәти данышырды. О, мүгавимәт ҝөстәрән јәһудиләрә деди: “Мәнә нә үчүн иман етмирсиниз? Аллаһдан олан Аллаһын сөзләрини динләр; сиз она ҝөрә динләмирсиниз ки, Аллаһдан дејилсиниз” (Јәһја 8:46, 47).
17 Иса кими биз дә Јеһова һаггындакы гијмәтли һәгигәти сөјләмәк вәзифәмиздән бојун гачырмырыг. Ҝөзләмирик ки, бизим сөјләдијимиз хәбәри һамы гәбул едәҹәк, белә ки, Исанын сөјләдији хәбәри дә һамы гәбул етмирди. Буна бахмајараг, дүзҝүн даврандығымызы биләрәк севинирик. Јеһова севҝи долу инајәтә малик олдуғу үчүн инсанларын һәгигәти билмәләрини истәјир. Исанын һәгиги давамчылары һәгигәтә саһиб олдуглары үчүн, онлар гаранлыға гәрг олмуш бу дүнјада ишыг кимидирләр. Әҝәр сөзләримиз вә давранышымызла һәгигәт ишығынын парылдамасына јол веририксә, башгалары сәмави Атамыза һәмд етмәјә башлаја биләрләр (Матта 5:14, 16). Биз, Шејтанын сахта һәгигәтинин шајиәләрини рәдд етдијимизи вә тәмиз, сахта олмајан Аллаһ Кәламынын мүдафиәсинә дурдуғумузу ачыг-ашкар бәјан едирик. Билдијимиз вә инсанлара чатдырдығымыз һәгигәт, ону гәбул едәнләрә әсл азадлыг верә биләр (Јәһја 8:32).
Доғрулуг јолу илә јеријин
18. Иса Натанелә нәјә ҝөрә вә неҹә хејирхаһлыг ҝөстәрди?
18 Иса һәгигәти севир вә һәгигәти сөјләјирди. Јер үзүндә хидмәт етдији мүддәтдә доғру адамлара хејирхаһлыгла јанашырды. Иса Натанел һаггында демишди: “Будур, дахилиндә һијлә олмајан һәгиги бир исраилли!” (Јәһја 1:47). Нәтиҹәдә Натанел, еһтимал ки, һәм дә Бар-Талмај кими танынан шаҝирд 12 һәваридән бири олду (Матта 10:2-4). Неҹә дә бөјүк шәрәфдир!
19-21. Вахтилә кор олан инсан һәгигәти мәрдликлә сөјләдијинә ҝөрә неҹә хејир-дуа алды?
19 Мүгәддәс Китабын “Јәһја” китабынын бүтөв бир фәсли, Иса тәрәфиндән хејир-дуа алан башга дүзҝүн бир инсан һаггында данышыр. Онун ады бизә мә’лум дејил. Лакин биз һәмин инсанын анаданҝәлмә кор олдуғуну вә диләндијини билирик. Иса онун ҝөзләрини ачанда инсанлар һејрәтә ҝәлдиләр. Мө’ҹүзәли сағалма һаггындакы хәбәр бә’зи фәрисејләрә — һәгигәтә нифрәт едән, Исаја иман ҝәтирән һәр бир кәси синагогдан говмаг гәрарына ҝәлән инсанлара чатды. Онларын нијјәтләрини биләрәк, вахтилә кор олан кәсин горхуја дүшән валидејнләри оғулларынын ҝөзүнүн неҹә ачылдығыны вә бу мө’ҹүзәнин ким тәрәфиндән едилдијини билмәдикләрини сөјләјәрәк фәрисејләрә јалан данышдылар (Јәһја 9:1-23).
20 Шәфа тапан адамы јенидән фәрисејләрин јанына чағырдылар. Нәтиҹәнин неҹә олаҹағындан горхмајараг, о, ҹәсарәтлә һәгигәти сөјләди. Ҝөзләринин неҹә ачылдығыны вә бунун Иса тәрәфиндән едилдијини данышды. Шәфа тапан адам бу ҹүр танынмыш вә тәһсилли инсанларын Исанын Аллаһдан олдуғуна инанмадыгларына тәәҹҹүб едәрәк, горхмадан онлары ајдын олан шејләри е’тираф етмәјә чағырды: “Әҝәр бу Адам Аллаһдан олмасајды, һеч бир шеј едә билмәзди”. Неҹә е’тираз едәҹәкләрини билмәјән фәрисејләр ону әдәбсизликдә иттиһам едиб, говдулар (Јәһја 9:24-34).
21 Иса бу барәдә ешидәндә, мәһәббәтлә тәшвиг олунараг, һәмин адамы ахтармаға вахт ајырды. Ону тапыб, артыг ҝөстәрдији имана ҝөрә руһландырды. Иса ачыг-ашкар өзүнү Хиласкар е’лан етди. Һәгигәти сөјләдијинә ҝөрә һәмин адам неҹә дә хејир-дуа алды! Шүбһәсиз ки, Аллаһ һәгигәти сөјләјән инсанлара илтифат ҝөстәрир (Јәһја 9:35-37).
22. Нәјә ҝөрә доғрулуг јолу илә јеримәлијик?
22 Һәгигәтә әсасән јашамағын ваҹиблијинә е’тинасыз јанашмаг олмаз. Доғрулуг јолу илә јеримәк, инсанларла вә Аллаһла јахшы мүнасибәтләр јаратмаг вә ону горујуб сахламаг үчүн чох ваҹибдир. Доғру адам олмаг — ачыг, сәмими, әлчатан вә е’тибарлы олмаг демәкдир. Јеһова бу ҹүр инсанлары бәјәнир (Мәзмур 15:1, 2). Диҝәр тәрәфдән исә Јеһова доғру олмајан — е’тибарсыз вә јаланчы адамлара нифрәт едир (Сүлејманын мәсәлләри 6:16-19). Буна ҝөрә дә доғрулуг јолу илә јеримәјә гәтијјәтли олун. Доғрудан да, һәгигәт Аллаһыны тәглид етмәк үчүн, биз һәгигәти билмәли, һәгигәти сөјләмәли вә һәгигәтә әсасән јашамалыјыг.
Сиз неҹә ҹаваб верәрдиниз?
• Һәгигәти билдијимиз үчүн нәјә ҝөрә миннәтдар ола биләрик?
• Биз Јеһованы тәглид етмәкдә неҹә доғру адамлар ола биләрик?
• Мүгәддәс Китаб һәгигәтини башгалары илә бөлүшәркән һансы хејир-дуалары алырыг?
• Доғрулуг јолу илә јеримәк нәјә ҝөрә ваҹибдир?
[25-ҹи сәһифәдәки шәкилләр]
Мәсиһчиләр онлара е’тибар едилән Мүгәддәс Китаб һәгигәтини башгалары илә сә’јлә бөлүшүрләр.
[26-ҹы сәһифәдәки шәкилләр]
Исанын шәфа вердији кор адам дүзҝүнлүјүнә ҝөрә бол хејир-дуалар алды.