³ Јеһова Һаггајы нә үчүн пејғәмбәр тә’јин етди? Чүнки б. е. ә. 537-ҹи илдә Кир падшаһ јәһудиләрин вәтәнә гајыдыб, Јеһованын мә’бәдини тикмәләринә иҹазә верән фәрман чыхарды. Анҹаг артыг б. е. ә. 520-ҹи илә ҝәлмәләринә бахмајараг, мә’бәдин тикилиб баша чатмасына һәлә чох галмышды. Дүшмәнләрин мүдахиләси, һәмчинин јә­һудиләрин өзләринин лагејд мүнасибәти вә мадди рифаһа ҹан атмалары вәтәнә гајытмаларынын әсас сәбәбини бу илләр әрзиндә онлара унутдурду (Езра 1:1-4; 3:10-13; 4:1-24; Һаг. 1:4).

⁴ Јазыларда дејилир ки, мә’бәдин тәмәли гојулан ҝүндән (б. е. ә. 536-ҹы ил) «өлкәнин халгы Јәһуда халгынын әлләрини ишдән сојутмагла тикинти ишиндә онлара әзијјәт верди. Бу халг Јәһудиләрин мәгсәдләрини боша чыхармаг үчүн... өзләринә муздла мәсләһәтчиләр тутду» (Езра 4:4, 5). Нәһајәт, б. е. ә. 522-ҹи илдә бу гејри-јәһуди дүшмәнләр тикинти ишләринин дајандырылмасына даир рәсми гәрарын чыхарылмасына наил олдулар. Һаггај Фарс падшаһы Дара Һистаспанын һакимијјәтинин икинҹи илиндә, јә’ни б. е. ә. 520-ҹи илдә пејғәмбәрлик етмәјә башламышды вә онун фәалијјәти јәһудиләри мә’бәдин тикинтисини давам етдирмәјә тәшвиг етди. Бундан хәбәр тутан гоншу вилајәтләрин башчылары, Дараја бу мәсәләни һәлл етмәсини хаһиш едән мәктуб ҝөндәрдиләр. Дара исә Кирин илк фәрманыны тәсдигләјәрәк јәһудиләри дүшмәнләринин тәзјигиндән азад етди.

¹³ Јеһованын Һаггај васитәсилә чатдырдығы дөрд хәбәр о дөврүн јәһудиләринә бөјүк фајда ҝәтирди. Јәһудиләр дәрһал ишә башламаға тәшвиг олундулар вә дөрд ил јарыма мә’бәди тикиб гуртардылар, бунун сајәсиндә дә, Исраилдә һәгиги ибадәт јенидән чичәкләнди (Езра 6:14, 15). Јеһова онларын сә’јли әмәјини хејир-дуаландырды. Мәһз тикинти вахты Фарс падшаһы Дара дөвләт сәнәдләрини јохлајараг, Кирин вердији әмрин гүввәдә галдығыны билдирди. Беләҹә, падшаһын дәстәји илә мә’бәд бәрпа едилди (Езра 6:1-13).

¹⁴ Бу пејғәмбәрлик китабында бизим ҝүнләр үчүн дә фајдалы мәсләһәтләр вар. Мәсәлән, китабда Аллаһа хидмәти шәхси марагларымыздан үстүн тутмағын ваҹиблији вурғуланыр (Һаг. 1:2-8; Мат. 6:33). Орада, һәмчинин хатырланыр ки, егоизм инсаны һәлак едир вә вар-дөвләт далынҹа гачмаг бошдур, инсаны әсл зәнҝин едән исә Јеһованын вердији сүлһ вә хејир-дуадыр (Һаг. 1:9-11; 2:9; Сүл. мәс. 10:22). Даһа сонра вурғуланыр ки, Аллаһа хидмәт инсаны өз-өзүнә тәмиз етмир, чүнки бунун үчүн тәмиз вә бүтүн үрәкдән ибадәт тәләб олунур вә ону натәмиз һәрәкәтләрлә ләкәләмәк олмаз (Һаг. 2:10-14; Колос. 3:23; Ром. 6:19). Бундан әлавә, китаб ҝөстәрир ки, Аллаһын хидмәтчиләри һејфсиләнәрәк «кечмиш ҝөзәл ҝүнләри» јад етмәмәли, әксинә, өз ‘һәјат јоллары һаггында јахшы дүшүнмәли’ вә Јеһоваја иззәт ҝәтирмәлидирләр. Јалныз бу һалда Јеһова онларла олаҹаг (Һаг. 2:3, 4; 1:7, 8, 13; Филип. 3:13, 14; Ром. 8:31).