Јеһова сәбирли Аллаһдыр

“Јеһова, чох аҹыјан вә лүтф едән, ҝеҹ гәзәбләнән вә инајәти... чох олан [Аллаһдыр]” (ЧЫХЫШ 34:6).

1, 2. а) Кечмиш заманларда Јеһованын сәбри кимләрин рифаһына хидмәт етмишдир? б) Сәбир ифадәси алтында нәзәрдә тутлан нәдир?

НУҺУН мүасирләри, Муса илә сәһрада ҝәзиб-долашан исраиллиләр, Исанын јер үзүндә јашадығы дөврүн јәһудиләри - бүтүн бу инсанлар мүхтәлиф шәраитләрдә јашамышлар. Амма Јеһованын ҝөзәл кејфијјәти олан сәбир, онларын һамысынын рифаһына хидмәт етмишдир. Бу кејфијјәт бир чохлары үчүн һәјат мә’насыны дашыјырды. Јеһованын сәбри бизим үчүн дә һәјат мә’насыны дашыја биләр.

² Сәбир нәдир? Јеһова бу кејфијјәти нә заман вә нәјә ҝөрә тәзаһүр етдирир? Сәбир сөзү алтында бир кимсәнин, позулмуш мүнасибәтләрин јахшы олаҹағына үмидини итирмәдән, һагсыз мүнасибәтә вә һәрәкәтә дөзүмлү олмасы нәзәрдә тутулур. Демәли, бу кејфијјәти һәмишә мәгсәдјөнлү сурәтдә тәзаһүр етдирирләр. Сәбирли адам, хошаҝәлмәз вәзијјәтин сәбәбкары олан шәхсин рифаһыны дүшүнүр. Бунунла јанашы, сәбирли олмаг пислијә ҝөз јуммаг мә’насыны дашымыр. Сәбир етмәкдә олан мәгсәд ҝерчәкләшәндә вә ја јаранан вәзијјәтдә дөзмәк артыг мә’насыз оланда сәбир түкәнир.

3. Јеһованын сәбир етмәсиндә мәгсәд нәдир вә сәбир өз һәддинә нә заман чатаҹаг?

³ Инсанларын да сәбирли ола билмәләринә бахмајараг, сәбирлилијин ән мүкәммәл нүмунәсини Јеһова верир. Јеһова илә бәшәр өвлады арасындакы мүнасибәтин позулмасына сәбәб олан илк ҝүнаһдан сонра, Јараданымыз артыг узун илләрдир ки, пислијә сәбир едир. Бундан башга, ҝүнаһларындан төвбә едән инсанларын Онунла мүнасибәтләрини бәрпа етмәләри үчүн васитә дә тәгдим едиб (2 Петер 3:9; 1 Јәһја 4:10). Лакин Аллаһын сәбри өз мәгсәдинә чатанда, О, билә-билә ганунсузлуг едәнләрә гаршы чыхаҹаг вә һазырда мөвҹуд олан натәмиз дүнјаја сон гојаҹаг (2 Петер 3:7).

Аллаһын сәбри Онун әсас кејфијјәтләринә ујғундур

4. а) Ибраниҹә Мүгәддәс Јазыларда сәбир анлајышы неҹә ифадә олунур? (Һәмчинин һашијәјә бахын.) б) Наһум пејғәмбәр Јеһованы неҹә тәсвир едир вә онун тәсвириндән Јеһованын сәбри һагда нә өјрәнирик?

⁴ Ибраниҹә Мүгәддәс Јазыларда сәбир анлајышы, гәдим ибрани дилиндә ики сөзлә ифадә олунуб һәрфи мә’нада “узун бурун дешији” демәкдир; “Китабы Мукаддес”дә исә “ҝеҹ гәзәбләнән” ифадәсилә верилирa. Аллаһын сәбри һагда пејғәмбәр Наһум дејирди: “Рәбб ҝеҹ гәзәбләнир вә гүввәтдә бөјүкдүр вә сучлуну һеч сучсуз чыхармаз” (Наһум 1:3). Ҝөрдүјүмүз кими, Јеһованын сәбирли олмасы зәифлик әламәти дејил вә бу кејфијјәтин һәдди вар. Әҝәр Гадир Аллаһ ејни вахтда һәм “ҝеҹ гәзәбләнән”, һәм дә гүввәтдә бөјүкдүрсә, демәли, сәбир едәрәк һал-һазырда биләрәкдән фәалијјәт ҝөстәрмир. О, ҝүнаһкарлары ҹәзаландырмаг сәлаһијјәтинә маликдир, амма ҝүнаһ ишләдәнләрә дүзәлмәк үчүн имкан вермәк мәгсәдилә, бу сәлаһијјәтиндән дәрһал истифадә етмир (Һезекиел 18:31, 32). Беләликлә, Јеһованын сәбриндә мәһәббәт тәзаһүр олунур, өз гүдрәтиндән исә мүдрикликлә истифадә едир.

5. Јеһованын сәбри, Онун әдаләти илә неҹә ујғунлашыр?

⁵ Јеһованын сәбри, Онун әдаләти вә салеһлији илә дә ујғунлашыр. О, Мусаја өзүнү “чох аҹыјан вә лүтф едән, ҝеҹ гәзәбләнән вә инајәти вә һәгигәти чох олан” бир Аллаһ кими ашкар етди (Чыхыш 34:6). Муса, чох илләрдән сонра, Јеһоваја һәмд едәрәк охујурду: “Онун... бүтүн јоллары һагдыр; сәдагәт Аллаһыдыр вә һагсызлыг етмәз, садиг вә доғру олан одур” (Тәснијә 32:4). Бәли, Јеһованын мәрһәмәти, сәбри, әдаләти вә салеһлији бир-бири илә ујғунлашыр.

Јеһованын Туфана гәдәр ҝөстәрдији сәбри

6. Јеһова, Адәмлә Һәвванын нәсилләринә гаршы диггәтәлајиг сәбри неҹә ҝөстәрди?

⁶ Адәмлә Һәвванын Едендә галдырдыглары үсјан, онларын, мәһәббәтли Јараданла - Јеһова илә олан дәјәрли мүнасибәтләрини һәмишәлик позду (Тәквин 3:8-13, 23, 24). Бу вәзијјәт онларын ҝүнаһы, гејри-камиллији вә өлүмү мирас алан нәсилләринә дә тә’сир ҝөстәрди (Ромалылара 5:17-19). Илк киши вә гадынын билә-билә ҝүнаһ ишләмәләринә бахмајараг, Јеһова онларын өвлад саһиби олмаларына јол верди. О, сонрадан Адәмлә Һәвванын нәсилләринин Онунла барышмаларына имкан јарадан васитәни мәһәббәтлә тәгдим етди (Јәһја 3:16, 36). Һәвари Павел изаһ едир: “Аллаһ бизә олан Өз мәһәббәтини бунунла сүбут едир ки, биз һәлә ҝүнаһкар икән Мәсиһ бизим уғрумузда өлдү. Беләликлә, Онун ганы илә инди салеһ сајылдығымыза ҝөрә, Онун васитәси илә Аллаһын гәзәбиндән хилас олаҹағымыз даһа чох гәтидир. Чүнки әҝәр биз Аллаһын дүшмәнләри икән Онун Оғлунун өлүмү васитәси илә Аллаһла барышдыгса, барышмыш олараг Онун һәјаты илә хилас олаҹағымыз даһа чох гәтидир” (Ромалылара 5:8-10).

7. Јеһова Туфана гәдәр неҹә сәбир ҝөстәрди вә Туфандан әввәл јашајан нәслин мәһв едилмәси нәјә ҝөрә там әдаләтли иди?

⁷ Јеһованын сәбри Нуһун ҝүнләриндә дә изһар олунурду. Туфандан тәхминән бир әср әввәл “Аллаһ јер үзүндәки инсанларын даһа да позғунлашдығыны ҝөрдү, чүнки дүнјадакы бүтүн бәшәр јолуну азмышды” (Јарадылыш 6:12, МКШ). Буна бахмајараг, Јеһова мүәјјән вахт әрзиндә бәшәријјәтә гаршы сәбир ҝөстәрди. О деди: “Мәним Руһум инсанда әбәди галмајаҹаг, чүнки онлар анҹаг бәдәндирләр. Гој онларын өмрү јүз ијирми ил олсун” (Јарадылыш 6:3, МКШ). Һәмин 120 ил әрзиндә Нуһун аилә гурмаға, ҝәми тикмәјә вә Аллаһ бујурдуғу вахт, Туфан олаҹағы барәдә мүасирләрини хәбәрдар етмәјә имканы варды. Һәвари Петер јазырды: “Аллаһ Нуһун ҝүнләриндә сәбирлә ҝөзләдији вахт, ҝәми тикиләркән... о ҝәмидә исә аз адам, башга сөзлә, сәккиз нәфәр судан сағ-саламат чыхды” (1 Петер 3:20). Бәли, Нуһун тәблиғ етдији хәбәр һаггында онун аилә үзвләриндән башга һеч ким “фикирләшмирди” (Матта 24:38, 39, ЈД). Лакин Нуһа ҝәми тикмәји вә еһтимал ки, онилликләр әрзиндә “салеһлик тәблиғчиси” кими хидмәт етмәји бујуранда, Јеһова Нуһун мүасирләринә зоракы ишләриндән төвбә етмәләринә вә салеһлик јолуна гәдәм гојмаларына кифајәт гәдәр имкан верди (2 Петер 2:5; Ибраниләрә 11:7). Нәтиҹәдә һәмин пис нәслин мәһв едилмәси там әдаләтли олду.

Исраилә ҝөстәрилән нүмунәви сәбир

8. Јеһова Исраил халгына гаршы сәбрини неҹә ҝөстәрди?

⁸ Јеһованын Исраилә ҝөстәрдији сәбри 120 илдән чох давам етди. Аллаһын сечилмиш халгы олдуглары 1 500 илдән артыг вахт әрзиндә, исраиллиләр Аллаһын сәбрини дөнә-дөнә сынамышдылар. Мисирдән мө’ҹүзәви сурәтдә азад едилдикдән ҹәми бир нечә һәфтә сонра, бүтпәрәстлијә гапылараг өз Хиласкарларына гаршы јолверилмәз һөрмәтсизлик етдиләр (Чыхыш 32:4; Мәзмур 106:21). Нөвбәти онилликләр әрзиндә исраиллиләр, Јеһованын сәһрада онлара мө’ҹүзә илә вердији гидаја наразылыг етдиләр, Муса илә Һаруна дејиндиләр, Јеһованын әлејһинә сөјләндиләр, бүтпәрәст гадынларла зина етдиләр, һәтта Баала ибадәтдә белә иштирак етдиләр (Сајлар 11:4-6; 14:2-4; 21:5; 25:1-3; 1 Коринфлиләрә 10:6-11). Јеһованын өз халгыны мәһв етмәјә һаггы олса да, О, јенә дә сәбир ҝөстәрди (Сајлар 14:11-21).

9. Јеһова, һакимләрин вә падшаһларын вахтында сәбирли Аллаһ олдуғуну неҹә ҝөстәрди?

⁹ Мәсәлә ондадыр ки, исраиллиләр һакимләрин дөврүндә дә бүтпәрәстлијә гапылырдылар. Онлар белә даврананда, Јеһова онлары тәрк едирди. Лакин Исраил халгы төвбә едиб, Јеһовадан көмәк диләјәндә, О сәбир едир вә онлары јаранан вәзијјәтдән гуртараҹаг һакимләр сечирди (Һакимләр 2:17, 18). Узунмүддәтли падшаһлыг дөврү әрзиндә јалныз бир нечә падшаһ Јеһоваја сон дәрәҹә садиг олмушду. Һәтта садиг падшаһларын вахтында белә, халг һәгиги ибадәтлә јалан ибадәти чох вахт гарышдырырды. Јеһова, исраиллиләри сәдагәтсизлик јолундан чәкиндирмәк үчүн пејғәмбәрләр ҝөндәрәндә, халг, адәти үзрә натәмиз каһинләри вә јаланчы пејғәмбәрләри динләмәји үстүн тутурду (Јеремја 5:31; 25:4-7). Исраил халгы Јеһованын садиг пејғәмбәрләрини тә’гиб едир, һәтта онлардан бә’зиләрини өлдүрүрдү (2 Тарихләр 24:20, 21; Һәвариләрин ишләри 7:51, 52). Буна бахмајараг, Јеһова сәбирли олмагда давам едирди (2 Тарихләр 36:15).

Јеһованын сәбри түкәнмәјиб

10. Јеһованын сәбри өз һәддинә нә заман чатды?

¹⁰ Лакин тарих ҝөстәрир ки, Јеһованын сәбринин һәдди вар. Ерамыздан әввәл 740-ҹы илдә, О јол верди ки, ашшурлулар Исраилин он нәсилдән ибарәт олан падшаһлығына галиб ҝәлсинләр вә онун әһалисини әсир апарсынлар (2 Краллар 17:5, 6). Нөвбәти әсрин сонунда исә јол верди ки, бабиллиләр Јәһуданын ики нәсилдән ибарәт падшаһлығына сохулуб, Јерусәлими мә’бәдлә бирҝә дағытсынлар (2 Тарихләр 36:16-19).

11. Һәтта һөкмүнү иҹра етдији заман белә, Јеһова неҹә сәбирлилик ҝөстәрирди?

¹¹ Һәтта Исраил вә Јәһуда үзәриндә һөкмүнү һәјата кечирәркән дә, Јеһова сәбирли олмағы унутмурду. Јеһова сечилмиш халгынын бәрпа олунаҹағыны пејғәмбәри Јеремјанын васитәсилә габагҹадан билдирәрәк, деди: “Бабил үчүн там јетмиш ил долунҹа, сизи арајаҹағам вә сизи бу јерә ҝери ҝәтирмәклә јахшы сөзүмү сизә иҹра едәҹәјәм. Вә өзүмү сизә тапдыраҹағам... вә сизи сүрҝүнлүкдән ҝери ҝәтирәҹәјәм вә сизи сүрҝүн етдијим јерләрин һамысындан вә бүтүн милләтләрдән топлајаҹағам” (Јеремја 29:10, 14).

12. Мәсиһин зүһуруну нәзәрә алараг, нәјә ҝөрә демәк олар ки, јәһудиләрин галығы вәтәнә Аллаһын ирадәсилә гајытды?

¹² Әсир апарылан исраиллиләрин галығы, доғрудан да Јәһудејаја гајытды вә јенидән тә’мир олунмуш Јерусәлим мә’бәдиндә Јеһоваја ибадәти јенидән бәрпа етди. Јеһованын нијјәтинә әсасән, гајыдан исраиллиләр, тәравәт вә чичәкләнмә ҝәтирән “Рәбб тәрәфиндән шеһ кими” олмалы идиләр. Ејни заманда, онлара “мешә һејванлары арасында аслан кими” олмаг да лазым ҝәлирди (Мика 5:7, 8). Сонунҹу ифадә, еһтимал ки, Маккавејләрин дөврүнә аиддир. Һәмин вахт јәһудиләр, Маккавејләр аиләсинин башчылығы алтында дүшмәнләрини Вә’д едилмиш дијардан говмуш вә мурдарланмыш мә’бәди јенидән тәгдис етмишдиләр. Бунун сајәсиндә өлкә вә мә’бәд онун үчүн горунмушдур ки, Аллаһын Оғлу Мәсиһ тимсалында ҝәлдији заман, јәһудиләрин садиг галығы ону гаршылајыб гәбул етсин (Даниел 9:25; Лука 1:13-17, 67-79; 3:15, 21, 22).

13. Јәһудиләр Оғлуну өлдүрдүкдән сонра белә, Јеһова онлара гаршы сәбирли олдуғуну неҹә ҝөстәрди?

¹³ Һәтта јәһудиләр Јеһованын Оғлуну өлдүрдүкдән сонра белә, О, онлара гаршы даһа үч ил јарым сәбирли олуб, Ибраһимин руһани зүрријјәтинин бир һиссәси олмаг дә’вәтинә малик олмалары үчүн онлара имкан верди (Даниел 9:27)b. Ерамызын 36-ҹы илиндән әввәл вә сонра јәһудиләрин бә’зиси бу дә’вәтә һај верди вә бунунла да, сонрадан Павелин јаздығы кими, “Аллаһын лүтфү илә сечилән бир галыг” јаранды (Ромалылара 11:5).

14. а) Ибраһимин руһани зүрријјәтинин бир һиссәси олмаг кими дәјәрли имкан илк дәфә б. е. 36-ҹы илиндә кимләрә верилди? б) Јеһованын руһани Исраилин үзвләрини сечмәсинә даир Павел өз һиссләрини һансы сөзләрлә ифадә етди?

¹⁴ Ибраһимин руһани зүрријјәтинин бир һиссәси олмаг кими дәјәрли имкан илк дәфә б. е. 36-ҹы илиндә, јәһуди вә прозелит олмајан инсанлара верилмишди. Һај верәнләрин һамысына мәрһәмәт вә сәбир ҝөстәрилмишди (Галатијалылара 3:26-29; Ефеслиләрә 2:4-7). Јеһованын, руһани Исраилин үзвләринин там сајынын јығылмасы үчүн мәрһәмәтлә ҝөстәрдији сәбирдәки мүдриклијә вә мәгсәдә дәрин миннәтдарлығыны билдирән Павел нида етди: “Еј Аллаһын зәнҝинлик вә һикмәт вә елминин дәринлији! Онун һөкмләри нә дәрәҹәдә ағласығмаз вә Онун јоллары нә дәрәҹәдә кәшфедилмәздир” (Ромалылара 11:25, 26, 33; Галатијалылара 6:15, 16).

Өз исми наминә сәбир едир

15. Аллаһын сәбринин әсас сәбәби нәдир вә һансы суалын һәлли үчүн вахт тәләб олунурду?

¹⁵ Јеһова нәјә ҝөрә сәбир едир? Илк нөвбәдә, мүгәддәс исмини уҹалтмаг вә һөкмранлығынын әдаләтли олдуғуну сүбут етмәк үчүн (1 Самуел 12:20-22). Јеһованын өз һөкмранлығындан неҹә истифадә етмәсинә даир Шејтанын галдырдығы мүбаһисәли суалы бүтүн мәхлуглар гаршысында бирдәфәлик һәлл етмәк лазым иди; бунун үчүн исә вахт тәләб олунурду (Ејуб 1:9-11; 42:2, 5, 6). Буна ҝөрә дә, халгы Мисир дијарында әзаблара мә’руз галан заман, Јеһова фир’она деди: “Бунун үчүн, исмим бүтүн дүнјада е’лан олунсун дејә сәндә гүдрәтими ҝөстәрмәк үчүн, сәни сахладым” (Чыхыш 9:16).

16. а) Јеһованын сәбирли олмасы сајәсиндә, Онун исми наминә бир халгын тәшкил едилмәси неҹә мүмкүн олду? б) Јеһованын исми неҹә тәгдис олунаҹаг вә һөкмранлығына неҹә һагг газандырылаҹаг?

¹⁶ Павел, Јеһованын мүгәддәс исминин иззәтләнмәси наминә ҝөстәрдији сәбрин ролуну изаһ едәркән, Онун фир’она дедији сөзләри ситат ҝәтирди. Сонра Павел јазырды: “Әҝәр Аллаһ, гәзәбини ҝөстәрмәк вә гүдрәтини билдирмәк истәјәрәк, һәлак үчүн һазырланмыш, гәзәбинә уғрајаҹаг габлара чох сәбирлә тәһәммүл етдисә вә әввәлҹәдән иззәт үчүн һазырладығы, мәрһәмәт тапан габлара иззәтинин зәнҝинлијини билдирмәк үчүн белә етдисә, нә олар? Јалныз јәһудиләрдән дејил, диҝәр халглардан да дә’вәт етдији о габлар бизик. Неҹә ки, Һошејанын китабында дејилир: “Халгым олмајаны халгым... адландыраҹағам” (Ромалылара 9:17, 22-25). Сәбирли олдуғу үчүн, Јеһова бүтүн милләтләрдән “Өз ады наминә бир халг” тәшкил едә билди (Һәвариләрин ишләри 15:14). Башлары Иса Мәсиһә табе олан бу “мүгәддәсләр”, Падшаһлығын варисләридир. Јеһова һәмин Падшаһлығын васитәсилә бөјүк исмини тәгдис едәҹәк вә өз һөкмранлығына һагг газандыраҹаг (Даниел 2:44; 7:13, 14, 27; Вәһј 4:9-11; 5:9, 10).

Јеһованын сәбри хиласа апарыр

17, 18. а) Өзүмүз дә дәрк етмәдән, сәбирли олдуғуна ҝөрә Јеһованы һансы мә’нада мүһакимә едә биләрик? б) Јеһованын сәбринә неҹә мүнасибәт ҝөстәрмәјә дә’вәт олунуруг?

¹⁷ Инсанын фәлакәтә јол ачан илк ҝүнаһындан буҝүнә гәдәр Јеһова өзүнүн сәбирли Аллаһ олдуғуну ҝөстәриб. Онун сәбри сајәсиндә, Туфан баш верәнәдәк Нуһун мүасирләринин хәбәрдар олунмаларына вә хилас јолу олан ҝәминин тикилмәсинә кифајәт гәдәр вахт олду. Амма Аллаһын сәбри өз һәддинә чатды вә Туфан башлады. Јеһова бу ҝүн дә бөјүк сәбир ҝөстәрир вә бу вахт, бәлкә дә, бә’зиләринин ҝөзләдикләриндән узун сүрүр. Анҹаг бу вәзијјәт, үмидсизлијә гапылмаг үчүн сәбәб дејил. Белә давраныш, сәбир етдијинә ҝөрә Аллаһы мүһакимә етмәјә бәрабәр оларды. Павел сорушурду: “Јахуд Онун хејирхаһлығынын сәни төвбәјә јөнәлтијини анламадығын һалда, Аллаһын хејирхаһлығынын, мүлајимлијинин вә сәбирлилијинин боллуғуна лагејдликми ҝөстәрирсән?” (Ромалылара 2:4).

¹⁸ Хилас үчүн Аллаһын лүтфүнә малик олмагда Онун сәбринә нә дәрәҹәдә еһтијаҹ дујдуғумуз һеч биримизә там мә’лум дејил. Павел, “өз хиласынызы баша чатдырмаг үчүн горху вә ләрзә илә һәрәкәт един” - дејә, бизи дә’вәт едир (Филипилиләрә 2:12). Һәвари Петер һәмиманлыларына јазырды: “Рәбб бә’зиләринин зәнн етдији кими Өз вә’дини јеринә јетирмәкдә ҝеҹикмир. Әксинә, О бизә сәбир едир вә истәјир ки, һамы төвбәјә ҝәлсин вә кимсә һәлак олмасын” (2 Петер 3:9).

19. Јеһованын сәбирли олмасындан неҹә фајдалана биләрик?

¹⁹ Ҝәлин Аллаһын фәалијјәт тәрзинә гаршы сәбирсизлик етмәјәк. Әксинә, ҝәлин Павелин сонрадан јаздығы нәсиһәтинә риајәт едәк вә “Рәббимизин сәбрини дә гуртулуш” санаг (2 Петер 3:15). Кимин үчүн гуртулуш? Бизим вә “Падшаһлыг һаггында олан Мүждә”ни ешидәҹәк чохсајлы инсанлар үчүн (2 Петер 3:15; Матта 24:14, И-93). Бу, Јеһованын сәбринин ҝениш олдуғуну гијмәтләндирмәкдә бизә көмәк едәҹәк вә бизи дә башгаларына гаршы сәбирли олмаға тәшвиг едәҹәкдир.

[Һашијәләр]

Изаһ едә биләрсинизми?

• Мүгәддәс Китабда “сәбир” сөзү алтында нәзәрдә тутулан нәдир?

• Туфана гәдәр, бабил әсарәтиндән сонра вә ерамызын биринҹи әсриндә Јеһова сәбрини неҹә тәзаһүр етдирирди?

• Јеһова һансы ваҹиб сәбәбләрә ҝөрә сәбир едир?

• Биз Јеһованын сәбринә неҹә јанашмалыјыг?

[9-ҹу сәһифәдәки шәкил]

Јеһованын Туфана гәдәр ҝөстәрдији сәбри, инсанлара төвбә етмәк үчүн кифајәт дәрәҹәдә имкан верди.

[10-ҹу сәһифәдәки шәкил]

Бабилин сүгута уғрамасындан сонра Јеһованын сәбри јәһудиләрин хејринә хидмәт едирди.

[11-ҹи сәһифәдәки шәкил]

Биринҹи әсрдә Јеһованын сәбри һәм јәһудиләрин, һәм дә јәһуди олмајанларын хејринә хидмәт едирди.

[12-ҹи сәһифәдәки шәкилләр]

Јеһованын сәбриндән бу ҝүн мәсиһчиләр дә фајдаланырлар.