Јеһованын Кәламы ҹанлыдыр
«Һаггај» вә «Зәкәријјә» китабларындан диггәтәлајиг фикирләр
ЕРАМЫЗДАН әввәл 520-ҹи илдир. Бабилдән дөнән јәһудиләрин Јерусәлимдә Јеһованын мә’бәдинин тәмәлини гојмасындан 16 ил кечсә дә, мә’бәд һәлә тикилиб баша чатмајыб. Тикинти ишләринә гадаға гојулуб. Јеһова сөзләрини халга чатдырмаг үчүн Һаггајы, ики ај сонра исә Зәкәријјәни пејғәмбәр тә’јин едир.
Һаггај вә Зәкәријјәнин мәгсәди бирдир: халгы мә’бәди јенидән бәрпа етмәјә тәшвиг етмәк. Пејғәмбәрләрин ҹәһдләри боша чыхмыр, мә’бәд беш илә тамамланыр. Һаггај вә Зәкәријјәнин бәјан етдији сөзләр Мүгәддәс Јазыларда онларын адыны дашыјан китабларда јазылыб. «Һаггај» китабы ерамыздан әввәл 520-ҹи, «Зәкәријјә» китабы исә 518-ҹи илдә тамамланыб. Һәмин пејғәмбәрләр кими биз дә Аллаһдан тапшырыг алмышыг. Һәмин тапшырығы бу системин сонуна кими ҝөрүб гуртармалыјыг. Бу, Падшаһлығын тәблиғи вә шаҝирд һазырламаг ишидир. Ҝәлин ҝөрәк «Һаггај» вә «Зәкәријјә» китаблары бизи неҹә руһландыра биләр.
«ҺӘЈАТ ЈОЛЛАРЫНЫЗ ҺАГГЫНДА ЈАХШЫ ДҮШҮНҮН»
112 ҝүн әрзиндә Һаггај дөрд тәшвигедиҹи хәбәр чатдырыр. Биринҹиси: «“Һәјат јолларыныз һаггында јахшы дүшүнүн. Инди дағлара чыхыб ағаҹ ҝәтирин вә мә’бәди гурун. Онда разы галарам, иззәтләнәрәм”. Буну дејән Рәбдир» (Һаггај 1:7, 8). Халг бу хәбәрә мүсбәт мүнасибәт ҝөстәрир. Икинҹиси, Јеһова вә’д едир: «Бу мә’бәди әзәмәтлә долдураҹағам» (Һаггај 2:7).
Үчүнҹү хәбәрдә дејилир ки, мә’бәдин тикинтисинә лагејд јанашдыглары үчүн халг вә онун һәр бир әмәли Јеһованын ҝөзүндә мурдардыр. Анҹаг тә’мир ишләринин башладығы ҝүндән е’тибарән Јеһова онлара ‘бәрәкәт верәҹәк’. Дөрдүнҹү хәбәрә әсасән, Јеһова ‘милләтләрин сәлтәнәтләринин ҝүҹүнү дармадағын едәҹәк’ вә вали Зеруббабили «мөһүрлү үзүк» едәҹәк (Һаггај 2:14, 19, 22, 23).
Мүгәддәс Китаб суалларына ҹаваблар:
1:6 — «Ичирсиниз, амма сәрхош олмурсунуз» (ЈД) ифадәсинин мә’насы нәдир? Бу ифадә садәҹә шәрабын гытлығыны ҝөстәрир. Јеһова хејир-дуа вермәдијиндән шәраб о гәдәр аз олаҹаг ки, сәрхош олмаг үчүн кифајәт етмәјәҹәк.
2:6, 7, 21, 22 — Ләрзәјә салан кимдир, јахуд нәдир вә бунун һансы нәтиҹәси олур? Јеһова Падшаһлыг хәбәринин үмумдүнја тәблиғи илә ‘бүтүн милләтләри ләрзәјә салыр’. Һәмчинин тәблиғ ишинин сајәсиндә милләтләрин ҹаһ-ҹәлалы Јеһованын евинә ҝәлир, беләликлә дә ону әзәмәтлә долдурур. Ҝәләҹәкдә «Ордулар Рәбби» «ҝөјләри, јери, дәнизи, торпағы» ләрзәјә ҝәтирәҹәк вә индики пис системи көкүндән сарсыдараг, мөвҹудлуғуна сон гојаҹаг (Ибраниләрә 12:26, 27).
2:9 — Һансы мә’нада «индики мә’бәдин әзәмәти әввәлкиндән үстүн» ола биләрди? Бу, ән азы үч мә’нада белә иди: мә’бәдин мөвҹуд олдуғу илләрин сајына ҝөрә, орада кимин тә’лим вердијинә ҝөрә вә Јеһоваја ибадәт етмәк үчүн ора кимләрин топлашдығына ҝөрә. Сүлејманын мөһтәшәм мә’бәди ерамыздан әввәл 1027-ҹи илдән 607-ҹи иләдәк, 420 ил әрзиндә мөвҹуд олса да, сонракы мә’бәд ерамыздан әввәл 515-ҹи илдә тикилиб тамамланандан ерамызын 70-ҹи илиндә дармадағын едиләнәдәк, 580 ил фәалијјәт ҝөстәрди. Бундан башга, һәмин мә’бәддә Иса Мәсиһ тә’лим вермишди, һәмчинин Аллаһа ибадәт етмәк үчүн ора «әввәлкиндән» даһа чох адам топлашмышды (Һәвариләрин ишләри 2:1-11).
Бизим үчүн ибрәт дәрсләри:
1:2-4. Тәблиғ ишимизә ҝөстәрилән мүгавимәтләр шәхси марагларымызын өн плана кечәрәк Падшаһлығы көлҝәдә гојмасына сәбәб олмамалыдыр (Матта 6:33).
1:5, 7. ‘Һәјат јолларымыз һаггында јахшы дүшүнмәк’ вә һәјат тәрзимизин Аллаһла мүнасибәтләримизә неҹә тә’сир етдијини ҝөтүр-гој етмәк мүдриклик оларды.
1:6, 9-11; 2:14-17. Һаггајын ҝүнләриндә јәһудиләр шәхси мәнафеләри үчүн чох зәһмәт чәкирдиләр, анҹаг әмәкләринин бәһрәсини бичмирдиләр. Онлар мә’бәдә лагејд јанашырдылар, елә буна ҝөрә дә Аллаһдан хејир-дуа алмырдылар. Мадди имканларымызын мәһдуд вә ја ҝениш олмасындан асылы олмајараг, унутмајаг ки, «Рәббин хејир-дуасы инсана сәрвәт ҝәтирәр». Буна ҝөрә дә, биз руһани ишләри биринҹи јерә гојмалы вә Аллаһа үрәкдән хидмәт етмәлијик (Сүлејманын мәсәлләри 10:22).
2:15, 18. Јеһова јәһудиләри әввәлки лагејдликләри үзәриндә дејил, һәмин ҝүндән сонра нә баш верәҹәји барәдә, тә’мир ишләри барәдә дүшүнмәјә сәсләјирди. Биз дә Јеһоваја ибадәт едәркән ирәлијә бахмаға чалышмалыјыг.
«ГҮДРӘТЛӘ ЈОХ, ЈАЛНЫЗ МӘНИМ РУҺУМЛА»
Зәкәријјә пејғәмбәрлик фәалијјәтинә јәһудиләри Јеһоваја ‘тәрәф гајытмаға’ чағырмагла башлајыр (Зәкәријјә 1:3). Сонра алдығы сәккиз ҝөрүнтү мә’бәдин бәрпа олунмасында Аллаһын Өзүнүн көмәк едәҹәјинә әмин едир. («Зәкәријјәнин сәккиз аллегорик ҝөрүнтүсү» адлы чәрчивәјә бахын.) Тикинти иши ҝүҹлә, гүдрәтлә јох, Јеһованын руһу илә тамамланаҹаг (Зәкәријјә 4:6). Пөһрә адланан адам «Рәббин мә’бәдини тикәҹәк» вә «тахты үзәриндә каһин олаҹаг» (КМ) (Зәкәријјә 6:12, 13).
Бет-Ел әһалиси адамлар ҝөндәрир ки, Јерусәлимин дармадағын едилмәсини анмаг үчүн оруҹ тутуб-тутмајаҹагларыны өјрәнсинләр. Јеһова Зәкәријјәјә дејир ки, Јерусәлимин үзәринә ҝәлән фаҹиәни јад етмәк үчүн тутулан дөрд оруҹ әрзиндә сахладыглары јас ‘севинҹ вә шадлыг долу ҝөзәл бајрамларла’ әвәз олунаҹаг (Зәкәријјә 7:2; 8:19). Сонракы ики хәбәрә халглара вә јаланчы пејғәмбәрләрә гаршы чыхарылан һөкмләр, Мәсиһлә бағлы пејғәмбәрликләр вә Аллаһын халгынын бәрпа едиләҹәји хәбәри дахилдир (Зәкәријјә 9:1; 12:1).
Мүгәддәс Китаб суалларына ҹаваблар:
2:1 — Бир нәфәр нә үчүн Јерусәлими иплә өлчүрдү? Ҝөрүнүр, о буну шәһәрин әтрафында мүһафизә диварынын тикилмәси үчүн едирди. Мәләк исә хәбәр верир ки, Јерусәлим ҝенишләнәҹәк вә Јеһова Өзү ону мүһафизә едәҹәк (Зәкәријјә 2:3-5).
6:11-13 — Баш каһин Јешуанын башына таҹ гојулмагла, о, һәм падшаһ, һәм дә каһин олдуму? Хејр, Јешуа Падшаһ Давудун нәслиндән дејилди. Анҹаг онун башына таҹ гојулмасы Мәсиһә ишарә едән пејғәмбәрлик иди (Ибраниләрә 6:20). ‘Пөһрәјә’ даир пејғәмбәрлик һәм сәмави Падшаһ, һәм дә сәмави Каһин олан Иса Мәсиһин үзәриндә јеринә јетмишдир (Јеремја 23:5). Јешуа бәрпа едилмиш мә’бәддә сүрҝүндән дөнән јәһудиләрә баш каһин гисминдә хидмәт етдији кими, Иса да Јеһованын руһани мә’бәдиндә һәгиги ибадәтин рифаһы үчүн Баш Каһиндир.
8:1-23 — Бу ајәләрдәки он хәбәр нә заман јеринә јетди? Бә’зи хәбәрләрдән әввәл «Ордулар Рәбби белә дејир» ифадәси ҝәлир, һәр хәбәр исә Аллаһын Өз халгына вердији сүлһ вә’дидир. Бу хәбәрләрин бә’зиләри б. е. ә. алтынҹы әсрдә јеринә јетди, анҹаг үмумиликдә исә онлар 1919-ҹу илдән сонра јеринә јетмәјә башлајыбa.
8:3 — Јерусәлим нә үчүн «Һәгигәт шәһәри» адланыр? Ерамыздан әввәл 607-ҹи илдә дармадағын едилмәздән габаг Јерусәлим ‘гәддар шәһәр’ иди вә орада јаланчы пејғәмбәрләр вә хәјанәткар инсанлар мәскунлашмышды (Сефанја 3:1; Јеремја 6:13; 7:29-34). Инди, мә’бәд бәрпа едиләндә вә халг Јеһоваја ибадәт едәндә исә, бурада тәмиз ибадәтин һәгигәтләри данышылырды, буна ҝөрә дә Јерусәлим «Һәгигәт шәһәри» адланмалы иди.
11:7-14 — Зәкәријјәнин «Лүтф» вә «Бирлик» адлы дәјәнәкләри гырмасы нәји тәмсил едирди? Зәкәријјә ‘кәсмәк үчүн ајрылмыш сүрүнү’ — рәһбәрләрин истисмар етдији мәзлум инсанлары ‘отармаға’ ҝөндәрилмишди. Чобан кими хидмәт едән Зәкәријјә Аллаһла әһддә олан халга ҝөндәрилән, лакин рәдд едилән Иса Мәсиһи тәмсил едирди. «Лүтф» дәјәнәјинин гырылмасы Аллаһын јәһудиләрлә бағладығы Ганун әһдинә сон гојаҹағынын вә артыг онларла лүтфкарлыгла давранмајаҹағынын рәмзи иди. «Бирлик» дәјәнәјинин сындырылмасы исә Јеһоваја ибадәтин бирләшдирдији Јәһуда вә Исраилин гардашлыг телләринин гырылмасы демәк иди.
12:11 — «Меҝиддо дүзәнлијиндә, Һадад-Риммонда» нә үчүн матәм тутулурду? Јәһуда падшаһы Јошија Меҝиддо дүзәнлијиндә Мисир падшаһы Неко илә дөјүшдә өлдүрүлмүшдү. Илләр узуну онун өлүмүнә јас тутуб ‘мәрсијәләр’ охујурдулар (2 Салнамәләр 35:25). Беләликлә, ‘Һадад-Риммондакы матәм’ Јошијанын өлүмүнә ҝөрә тутулан јас ола биләр.
Бизим үчүн ибрәт дәрсләри:
1:2-6; 7:11-14. Јеһованын тәнбеһини гәбул едиб төвбә едән вә үрәкдән ибадәт етмәклә Она тәрәф гајыдан инсанлардан хошу ҝәлир вә О Өзү дә һәмин инсанлара тәрәф гајыдыр. Диҝәр тәрәфдән исә, О, хәбәрини ‘ешитмәкдән бојун гачыран, инадкарлыгла арха чевирән, ешитмәмәк үчүн гулагларыны бағлајанларын’ фәрјадына ҹаваб вермир.
4:6, 7. Мә’бәдин тикинтисинин уғурла баша чатмасында Јеһованын руһуна һеч бир гүввә мане ола билмәзди. Јеһоваја иман етмәклә хидмәтдә гаршылашдығымыз истәнилән проблемин өһдәсиндән ҝәлә биләрик (Матта 17:20).
4:10. Јеһованын нәзарәти алтында Зеруббабил вә онун адамлары мә’бәди Аллаһын јүксәк стандартларына мүвафиг тикиб гуртардылар. Јеһованын ҝөзләдији кими һәјат сүрмәк гејри-камил инсанлар үчүн һәддән артыг чәтин дејил.
7:8-10; 8:16, 17. Јеһованын лүтфүнү газанмаг үчүн биз әдаләтли олмалы, мәһәббәт вә мәрһәмәт ҝөстәрмәли, бир-биримизә һәгигәти сөјләмәлијик.
8:9-13. Тапшырдығы иши јеринә јетирмәк үчүн ‘әлләримизи гүввәтләндирәндә’ (КМ) Јеһова бизә хејир-дуа верир. Бу хејир-дуалара сүлһ, әмин-аманлыг вә Јеһова илә јахшы мүнасибәтләр дахилдир.
12:6. Јеһованын халгынын нәзарәтчиләри «аловланан бир мәш’әл кими», јә’ни чох сә’јли олмалыдырлар.
13:3. Бизә ән јахын олан инсанлардан да чох һәгиги Аллаһа вә Онун тәшкилатына садиг галмалыјыг.
13:8, 9. Јеһованын рәдд етдији дөнүкләрин сајы чох иди, халгын үчдә икисини тәшкил едирди. Јалныз үчдә бири одла тәмизләнән кими тәмизләнмишди. Јеһова бизим ҝүнләрдә өзүнү мәсиһчи адландыранларын әксәријјәтинин мәнсуб олдуғу Христиан дүнјасыны да рәдд етмишдир. Јалныз сајҹа аз олан мәсһ олунмуш мәсиһчиләр Јеһованын ‘адыны чағырмыш’ вә Аллаһын онлары тәмизләмәсинә јол вермишләр. Мәсһ олунмушлар вә онларын һәмиманлылары сүбут етмишләр ки, онлар садәҹә сөздә Јеһованын Шаһиди дејилләр.
Хидмәтимизи сә’јлә иҹра едәк
Һаггај вә Зәкәријјәнин бәјан етдији хәбәрләр бу ҝүн бизә неҹә тә’сир ҝөстәрир? Онларын чатдырдығы хәбәрләрин јәһудиләри диггәти мә’бәдин бәрпасына јөнәлтмәјә тәшвиг етдији үзәриндә дүшүнәндә, биз дә Падшаһлығын тәблиғи вә шаҝирд һазырламаг ишиндә сә’јлә иштирак етмәјә тәшвиг олунмуругму?
Зәкәријјә Мәсиһин ‘сыпаја миниб ҝәләҹәјини’, ‘отуз ҝүмүшә’ әлә вериләҹәјини, вурулаҹағыны, о ҹүмләдән, ‘гојунларын пәрән-пәрән олаҹағыны’ габагҹадан сөјләмишди (Зәкәријјә 9:9; 11:12; 13:7). Зәкәријјәнин Мәсиһлә бағлы пејғәмбәрликләринин јеринә јетмәси үзәриндә дәриндән дүшүнмәк иманымыза неҹә дә ҝүҹлү тә’сир ҝөстәрир! (Матта 21:1-9; 26:31, 56; 27:3-10). Јеһованын Кәламына вә бизим хиласымыз үчүн ҝөрдүјү тәдбирә инамымыз артыр (Ибраниләрә 4:12).
[Һашијә]
a «Ҝөзәтчи Гүлләси»нин 1996-ҹы ил 1 јанвар сајынын 9-22-ҹи сәһифәләринә (рус.) бахын.
[15-ҹи сәһифәдәки чәрчивә]
«ЗӘКӘРИЈЈӘНИН СӘККИЗ АЛЛЕГОРИК ҜӨРҮНТҮСҮ»
1:8-17: Мә’бәдин тикинтисинин баша чатаҹағына зәманәт верир, һабелә Јерусәлимә вә Јәһуданын башга шәһәрләринә хејир-дуа вериләҹәјини ҝөстәрир.
1:18-21: ‘Јерусәлими дағытмыш дөрд бујнузун’, јә’ни Јеһоваја ибадәтә мүгавимәт ҝөстәрән бүтүн дөвләтләрин сонунун ҝәләҹәји вә’д едилир.
2:1-13: Јерусәлимин ҝенишләнәҹәјини вә Јеһованын ‘онун әтрафында одлу дивара чевриләҹәјини’, јә’ни шәһәри Өзүнүн мүһафизә едәҹәјини ҝөстәрир.
3:1-10: Мә’бәдин тикилмәсинә әнҝәл төрәтмәкдә Шејтанын әлинин олдуғу, һәмчинин баш каһин Јешуанын ҝәтирилиб, тәмизләндији ҝөстәрилир.
4:1-14: Дағ кими манеәләрин арадан галдырылаҹағына вә вали Зеруббабилин мә’бәдин тикинтисини баша чатдыраҹағына әмин едир.
5:1-4: Пис ишләр ҝөрүб ҹәзасыз галанлара лә’нәт јағдырылыр.
5:5-11: Пислијин сона чатаҹағы пејғәмбәрлик едилир.
6:1-8: Мәләкләрин нәзарәт вә мүдафиә етдијинә әмин едир.
[12-ҹи сәһифәдәки шәкил]
Һаггај вә Зәкәријјәнин чатдырдығы хәбәрләрин мәгсәди нә иди?
[14-ҹү сәһифәдәки шәкил]
Нәзарәтчиләр һансы мә’нада ‘аловланан мәш’әл кимидирләр’?