Аллаһын адынын мә’насы вә истифадә едилмәси

СИЗИН Мүгәддәс Китабынызда Јешаја 42:8 ајәси неҹә тәрҹүмә едилиб? «Китабы Мукаддес»дә бу ајә белә тәрҹүмә олунуб: «Мән Јеһовајам, исмим одур; вә иззәтими бир башгасына вә һәмдими ојма бүтләрә вермәјәҹәјәм». Бу ајә бә’зи башга тәрҹүмәләрдә, мәсәлән, «Мүгәддәс Јазыларын Јени Дүнја Тәрҹүмәси»ндә буна бәнзәр шәкилдә тәрҹүмә едилиб. Лакин Мүгәддәс Китабын бир чох тәрҹүмәләриндән Јеһова ады ҝөтүрүлмүш, «Рәбб», «Аллаһ» вә ја «Худавәнд» титуллары илә әвәз едилмишдир. Һансы тәрҹүмә доғрудур? Бу ајәдә һансы истифадә едилмәлидир: титул, јохса Јеһова ады?

Бу ајәдә аддан бәһс едилир. Орижинал мәтнинин чох һиссәси гәдим ибрани дилиндә олан Мүгәддәс Китабын бу јериндә, бәнзәри олмајан хүсуси ад дурур. О, дөрд ибрани һәрфиндән יהוה (ЈҺВҺ) ибарәтдир. Бу ад Азәрбајҹан дилинә адәтән «Јеһова» кими тәрҹүмә едилир. Бәс бу ад Мүгәддәс Китабын башга ајәләриндә дә истифадә едилирми? Бәли, Ибраниҹә Мүгәддәс Јазыларын орижинал мәтниндә бу ада тәхминән 7 000 дәфә раст ҝәлинир!

Аллаһын ады нә дәрәҹәдә ваҹибдир? Иса Мәсиһин нүмунәви дуасыны нәзәрдән кечирәк. Дуа бу сөзләрлә башлајыр: «Еј ҝөјләрдә олан Атамыз, адын мүгәддәс тутулсун» (Матта 6:9). Иса, һәмчинин дуа етмишди: «Еј Ата, адыны иззәтләндир!» Ҹаваб олараг, ҝөјдән Аллаһын сәси ешидилди: «Һәм иззәтләндирдим, һәм дә иззәтләндирәҹәјәм» (Јәһја 12:28). Ҝөрүндүјү кими, Аллаһын ады бөјүк мә’на дашыјыр. Бәс нә үчүн бир чох Мүгәддәс Китаб тәрҹүмәчиләри бу ады титулларла әвәз етмишләр?

Бунун ики әсас сәбәби вар. Биринҹиси, бир чохлары дүшүнүрләр ки, бу ҝүн Аллаһын адынын дүзҝүн тәләффүзү мә’лум олмадығы үчүн ону истифадә етмәк лазым дејил. Гәдим ибрани әлифбасында саит һәрфләр јох иди. Буна ҝөрә дә, Мүгәддәс Китабын јазылдығы дөврдә «ЈҺВҺ»нын неҹә тәләффүз едилдијини бу ҝүн һеч ким дәгиг билмир. Бәс бу о демәкдирми ки, Аллаһын адыны истифадә етмәмәлијик? Исанын да адынын неҹә тәләффүз едилдији дәгиг мә’лум дејил. Мүгәддәс Китабын јазылдығы дөврдә, ола билсин, бу ад «Јешуа» вә ја «Јеһошуа» кими тәләффүз едилирди. Бизим ҝүнләрдә исә, бүтүн дүнјада инсанлар Исанын адыны мүхтәлиф ҹүр — өз дилләриндә гәбул олунан формада тәләффүз едирләр. Онлар Исанын адынын I әсрдә неҹә тәләффүз едилдијини билмәдикләринә бахмајараг, бу ады истифадә едирләр. Әҝәр хариҹи бир өлкәјә ҝетсәниз, адынызын орадакы инсанларын дилиндә башга ҹүр тәләффүз едилдијини ҝөрәҹәксиниз. Буна ҝөрә дә, Аллаһын адынын гәдимдә неҹә тәләффүз олундуғуну билмәмәк, бу ады истифадә етмәмәјә сәбәб дејил.

Икинҹиси, Мүгәддәс Китабын бә’зи тәрҹүмәләриндә Аллаһын адынын истифадә едилмәмәси гәдим ибрани ән’әнәси илә әлагәлидир. Јәһудиләрин әксәријјәти инаныр ки, Аллаһын адыны тәләффүз етмәк олмаз. Ҝөрүнүр, бу ҹүр тәсәввүр Мүгәддәс Китабын нөвбәти әмринин јанлыш баша дүшүлмәсиндән ирәли ҝәлир: «Аллаһын Рәббин адыны бош јерә дилинә ҝәтирмә, чүнки Рәбб Өз адыны бош јерә дилинә ҝәтирәни ҹәзасыз гојмаз» (Чыхыш 20:7).

Бу әмр Аллаһын адынын налајиг шәкилдә истифадә едилмәсини гадаған едир. Бәс бу, Онун адынын һөрмәтҹил формада истифадә едилмәсини гадаған едирми? Гәтијјән јох! Ибраниҹә Мүгәддәс Јазылары (Әһди-Әтиг) јазанлар Аллаһын Исраил халгына вердији Гануна әмәл едән иманлы инсанлар олмушлар. Онларын һамысы Аллаһын адыны тез-тез истифадә едирдиләр. Мәсәлән, бу ада Јеһованын хидмәтчиләринин хор шәклиндә охудуглары мәзмурларын бир чохунда раст ҝәлинир. Бундан әлавә, Јеһова Өз хидмәтчиләринә Онун адыны чағырмағы әмр етмишди вә Онун садиг хидмәтчиләри бу әмрә риајәт едирдиләр (Јоел 2:32; Һәвариләрин ишләри 2:21). Бу ҝүн дә һәгиги мәсиһчиләр Аллаһын адына еһтирам ҝөстәрир вә Иса кими, ону истифадә етмәкдән чәкинмирләр (Јәһја 17:26).

Мүгәддәс Китаб тәрҹүмәчиләри Аллаһын адыны титулларла әвәз етмәклә бөјүк сәһвә јол верирләр. Чүнки инсанлар Аллаһын ады олмајан Мүгәддәс Китабы охујанда, Аллаһ онлар үчүн јад вә мүҹәррәд олур. Мүгәддәс Китаб исә, бизи Јеһова илә достлуға сәсләјир (Сүлејманын мәсәлләри 3:32). Јахын достунуз һаггында дүшүнүн: әҝәр сиз онун адыны билмәсәјдиниз, онунла јахын мүнасибәтләр гура биләрдинизми? Бунун кими, әҝәр Аллаһын Јеһова ады инсанлар үчүн ҝизли галарса, онлар Онунла неҹә јахын достлуг мүнасибәтләри гура биләрләр? Үстәлик, инсанлар Аллаһын адыны истифадә етмәдикдә, бу адын нә гәдәр бөјүк мә’на дашыдығыны анламырлар. Бәс Аллаһын адынын мә’насы нәдир?

Аллаһ Өз адынын мә’насыны садиг пејғәмбәри Мусаја изаһ етди. Муса Аллаһын адыны сорушанда, Јеһова деди: «Вар Олан Мәнәм» (Чыхыш 3:14). «Мүгәддәс Јазыларын Јени Дүнја Тәрҹүмәси»ндә бу һиссә белә сәсләнир: «Мән олмаг истәдијим кәс олаҹағам». Бәли, Јеһова Өз нијјәтләрини һәјата кечирмәк үчүн лазым олан шәхс ола биләр.

Тәсәввүр един ки, сиз ким истәсәниз ола биләрсиниз. О заман достларыныз үчүн нә едәрдиниз? Онлардан бири ағыр хәстәләнсәјди, сиз баҹарыглы һәким олуб ону сағалдардыныз. Диҝәр достунуз бүтүн варыны итирсәјди, имканлы хејријјәчи олуб онун итирдикләринин әвәзини өдәјәрдиниз. Анҹаг һамымызда олдуғу кими, сизин дә имканларыныз мәһдуддур. Мүгәддәс Китабы өјрәндикҹә, Јеһованын Өз нијјәтләрини һәјата кечирмәк үчүн лазым олан Шәхс олдуғуну ҝөрәҹәксиниз. О Өз ҝүҹүнү Ону севәнләрин рифаһы үчүн истифадә етмәјә һазырдыр (2 Салнамәләр 16:9). Јеһованын шәхсијјәтинин белә ҝөзәл јөнләри Онун адыны билмәјәнләрә гаранлыг галыр.

Јеһова адынын Мүгәддәс Китабда истифадә едилмәсинин ваҹиблији тамамилә ајдындыр. Бу адын мә’насыны билмәк вә ону ибадәтимиздә чәкинмәдән истифадә етмәк сәмави Атамыз Јеһоваја јахынлашмағымыза көмәк едәҹәкa.