-
Toho do Sude na Maragama Kristen Mangihutton Paretta ni Kristus?Joujou Paboahon—2012 | Maret 1
-
-
Toho do Sude na Maragama Kristen Mangihutton Paretta ni Kristus?
SADIA do godang ni halak Kristen di liat portibi on? Menurut bukku Atlas of Global Christianity, di taon 2010 adong hampir 2,3 miliar halak Kristen di portibi on. Jala dipaboa do tong di bukku i, adong lobi sian 41.000 sekte ni halak Kristen. Jala marasing-asing do ajaran dohot peraturan na diihutton nasida. Alani godang ni sekte i, gabe godang ma halak na bingung jala adong do na kecewa. Sukkun-sukkun do roha ni nasida, ‘Toho do sude na maragama Kristen mangihutton paretta ni Kristus?’
Asa boi taalusi sukkun-sukkun i, taida ma jo sada contoh: Molo naeng tu luar negeri sasahalak, ikkon dipaboa ibana do tu petugas perbatasan sian negara dia ibana. Alai ikkon dibuktihon ibana do i mamakke tanda pengenalna, contohna pasporna. Dos songon i ma, dang sae sasahalak holan mangakku porsea tu Kristus. Ikkon dibuktihon ibana do i sian tanda pengenalna. Aha ma i?
Hata “Kristen” parjolo sahali dipakke hira-hira dung taon 44 M. Didok si Lukas do, “Marhite tudu-tudu na sian Debata, di Antiokia ma parjolo sahali akka sisean i digoari Kristen.” (Ulaon ni Apostel 11:26) Di ayat i, akka halak na mangihutton Kristus do na digoari halak Kristen. Songon dia ma asa boi sasahalak gabe siihutton Kristus? Didok do di The New International Dictionary of New Testament Theology, “Molo naeng mangihutton Jesus sasahalak, ikkon olo do ibana mangalehon ngoluna lao mangulahon paretta ni Jesus manang songon dia pe situasina.” Jesus do na parjolo sahali pajongjokkon huria Kristen. Jadi halak Kristen na sittong, i ma halak na olo mangihutton ajaran dohot paretta ni Jesus saleleng ni ngoluna manang songon dia pe situasina.
Memang adong do halak na songon i saonari? Aha do na didok Jesus na gabe tanda ni halak Kristen na sittong? Beta ma taida alus ni sukkun-sukkun i di Bibel. Di artikel na mangihut lao taida ma lima tanda na dipaboa Jesus na patuduhon ciri-ciri ni halak Kristen na sittong. Taida ma muse songon dia halak Kristen di abad na parjolo patuduhon tanda i. Jala sian sude halak na mangakku Kristen saonari, ise do na mangulahon sude na didok Jesus i?
-
-
“Diihutton Hamu Hatakku”Joujou Paboahon—2012 | Maret 1
-
-
“Diihutton Hamu Hatakku”
“Molo diihutton hamu hatakku, tutu ma hamu akka siseanku. Botoonmuna ma hasittongan, jala paluaon ni hasittongan i ma hamu.”—JOHANNES 8:31, 32.
Aha do Lapatanna? Hata ni Jesus, i ma sude na diajarhon ibana na sian Jahowa. Didok Jesus do, “Ama na manuru au i do na mangalehon paretta tu au taringot tu aha na lao hatahonokku dohot na lao ajarhonokku.” (Johannes 12:49) Tikki martangiang Jesus tu Debata Jahowa didok ibana do, “Hatami do hasittongan.” Jala tikki mangajari Jesus, sering do dipakke ibana Hata ni Debata. (Johannes 17:17; Mateus 4:4, 7, 10) Alani i, ikkon diakkui halak Kristen na sittong do Hata ni Debata do Bibel i. Diihutton nasida do ajaran na sittong na adong di Bibel tikki manomba Debata dohot tikki mangulahon ulaon ni nasida ganup ari.
Songon Dia do Halak Kristen di Abad na Parjolo Patuduhon i? Ditiru Apostel Paulus do Jesus. Diargai ibana do Hata ni Debata. Didok ibana, “Sian Debata do sude Surat na Badia i jala dilehon marhite panogu-noguon ni tondi parbadia. Marguna do i.” (2 Timoteus 3:16) Akka bawa na dipillit lao mangajari halak Kristen pe ikkon “mangihutton ajaran na sittong tikki mangajari”. (Titus 1:7, 9) Dipasingot do halak Kristen di abad na parjolo asa unang mangihutton “ajaran ni jolma dohot akka hata na so marguna na so sian Kristus i. Sian adat ni jolma dohot sian akka na mangarajai portibi on do i”.—Kolosse 2:8.
Ise do na Maniru Nasida Saonari? Di taon 1965, adong do disetujui Konstitusi Dogmatis tentang Wahyu Ilahi di Vatikan. Jala disalin do muse hasil ni i di Katekismus Gareja Katolik. Didok do disi, “Dang holan Hata ni Debata na dipakke Gareja Katolik tikki naeng mangalului hatorangan taringot manang aha pe. Alai ikkon diihutton nasida do tong tradisi ni gareja. Menurut nasida, ikkon diihutton jala dipasangap do na dua i.” Adong do sada artikel di majalah Maclean’s na manurat hata ni sahalak pandita na sian Toronto, Kanada. Didok pandita i do, “Boasa ma pola taihutton hata ni sahalak revolusioner na mangolu 2.000 taon naung salpu? Boi do sebenarna taihutton pikkiranta sandiri. Alai gabe dang boi be hita bebas molo sai taihutton hata ni Jesus na di Bibel i.”
Alai songon on ma na didok New Catholic Encyclopedia taringot Saksi Jahowa, “Holan Bibel do na dipakke nasida tikki manomba Debata. Jala mangihutton prinsip ni Bibel do pangalaho ni nasida.” Baru-baru on, marbarita do sahalak Saksi Jahowa di Kanada tu sahalak bawa. Tikki makkatai dope Saksi Jahowa i, didok bawa i ma, “Nga huboto ise hamu.” Sambil ditudu ibana Bibel ni Saksi i, didok bawa i ma muse, “I do ciri khasmuna.”
-
-
“Dang sian Portibi On”Joujou Paboahon—2012 | Maret 1
-
-
“Dang sian Portibi On”
“Sogo do roha ni portibi on tu nasida. Ai dang sian portibi on nasida.”—JOHANNES 17:14.
Aha do Lapatanna? Tikki di tano on Jesus, dang olo ibana ikut campur tu urusan politik dohot sosial. On patuduhon dang sian portibi on ibana. Didok ibana do, “Molo sian portibi on Harajaokku, pasti aloon ni akka naposokki do nasida asa unang dipasahat au tu halak Jahudi. Alai dang sian portibi on Harajaokku.” (Johannes 18:36) Didok Jesus do muse tu akka halak na mangihutton ibana asa unang ditiru nasida pangalaho ni akka halak di portibi on na so sesuai tu Hata ni Debata.—Mateus 20:25-27.
Songon Dia do Halak Kristen di Abad na Parjolo Patuduhon i? Adong sahalak penulis na margoar si Jonathan Dymond na paboahon taringot halak Kristen di abad na parjolo. Didok ibana, “Dang olo nasida marporang, nang pe gabe dihukum, direhei, dipenjara, manang dipamate nasida.” Tumagon do di nasida manaon na haccit sian apala mangalo paretta ni Debata. Jala dang songon pangalaho ni godangan halak di portibi on pangalaho ni nasida. Diboto halak Kristen do hata ni Bibel na mandok, “Gabe longang ma roha ni nasida ala dang dohot be hamu mangihutton parngoluon ni nasida na so hasea. Alani i, diissaki nasida ma hamu.” (1 Petrus 4:4) Sahalak sejarawan na margoar si Will Durant mandok, “Denggan jala sopan do pangalaho ni halak Kristen i. Hape dang denggan pangalaho ni godangan halak di tikki i. Alani i, gabe sogo ma roha ni nasida mangida halak Kristen i.”
Ise do na Maniru Nasida Saonari? Songon on ma na didok New Catholic Encyclopedia taringot halak Kristen na so olo terlibat tu politik. Didok disi, “Sebenarna ikkon dohot do nasida marporang. Dang boi didok nasida terganggu panggora roha ni nasida alani i.” Adong sada artikel sian koran Reformierte Presse na paboahon taringot laporan sian Hak Asasi Orang Afrika. Didok do di artikel i terlibat do sude gareja tikki masa genosida taon 1994 di Rwanda, jala “holan Saksi Jahowa do na so terlibat”.
Adong sada guru SMA na membahas taringot pembantaian massal manang Holocaust na dibahen Nazi. Sukkun-sukkun do rohana boasa “dang adong kelompok manang organisasi na barani mangalo sude na dibahen Nazi di tikki i”. Alai dung ro ibana tu Museum Peringatan Holocaust di Amerika Serikat, didok ibana ma, “Nga huboto be saonari.” Holan Saksi Jahowa do na toktong togu mambela haporseaon ni nasida nang pe dianiaya.
Boha taringot pangalaho ni akka halak saonari? Didok do di majalah U.S. Catholic, “Godangan akka na poso na maragama Katolik saonari dang setuju tu ajaran ni gareja taringot mangulahon seks sebelum menikah.” Dipaboa do muse di majalah i na didok sahalak pelayan gareja, “Menuruthu adong do ra lobi sian 50 persen halak na mangido asa dipasu-pasu perkawinan ni nasida, hape nga mangulahon seks nasida sebelumna.” Alai The New Encyclopædia Britannica mandok, “Holan Saksi Jahowa do na toktong mangihutton aturan na sian Bibel taringot pangalaho ni nasida.”
-
-
“Marsihaholongan ma Hamu”Joujou Paboahon—2012 | Maret 1
-
-
“Marsihaholongan ma Hamu”
“Hulehon ma tu hamu paretta na imbaru, marsihaholongan ma hamu. Ikkon dihaholongi hamu do akka donganmuna na asing dos songon carakku makkaholongi hamu. Molo marsihaholongan hamu, botoon ni sude jolma ma na siseanku hamu.”—JOHANNES 13:34, 35.
Aha do Lapatanna? Disuru Jesus do akka siseanna asa marsihaholongan nasida songon carana makkaholongi nasida. Boha haroa cara ni Jesus patuduhon holongna? Di tikki i, godang do halak na mambeda-bedahon halak na asing na so sabangsona. Jala leas do roha ni nasida tu akka borua. (Johannes 4:7-10) Alai molo Jesus, dipatudu ibana do holongna tu sude halak. Olo do ibana mangalehon tikki dohot gogona lao mangurupi nasida, nang pe sipata sappe dang boi ibana mangan manang istirahat alani i. (Markus 6:30-34) Jala adong muse na paling penting na diulahon Jesus lao patuduhon holongna tu akka halak. Didok ibana, “Au do parmahan na burju i. Ai dilehon parmahan na burju do ngoluna humokkop biru-biruna.”—Johannes 10:11.
Songon Dia do Halak Kristen di Abad na Parjolo Patuduhon i? Di abad na parjolo, halak Kristen manjou dongan sahaporseaonna “donganta” manang “donganta borua”. (Pilemon 1, 2) Jala sian marragam bangso do akka halak na di huria Kristen i, alana porsea do nasida “dang adong imbar ni halak Jahudi dohot halak Junani. Sarupa do Tuan ni sude”. (Rom 10:11, 12) Dung Pentakosta 33 M, digadis akka sisean na di Jerusalem ma “akka arta ni nasida. Dibagi ma tuhorna i tu sude, sesuai tu na porlu di ganup halak”. Aha ma tujuanna? Asa boi akka halak na baru tardidi ulleleng tinggal di Jerusalem lao “marsiajar tu akka apostel”. (Ulaon ni Apostel 2:41-45) Boasa olo halak Kristen na di Jerusalem mangulahon i? Hira-hira hampir 200 taon dung mate akka apostel, dipaboa si Tertulian ma na didok halak taringot halak Kristen i, “Marsihaholongan do nasida, jala olo do nasida mate humokkop donganna.”
Ise do na Maniru Nasida Saonari? Menurut bukku The History of the Decline and Fall of the Roman Empire (1837), “Saleleng marratus taon, kejam do akka halak na mangakku Kristen tu dongan sahaporseaonna. Ukkejam do pambahenan ni nasida sian pambahenan ni halak na so Kristen.” Baru-baru on, adong sada penelitian na dibahen di Amerika Serikat. Didok nasida, “Godang do na maragama Kristen na mambeda-bedahon halak na asing. Biasana, dang ditanda jemaat gareja akka dongan sahaporseaonna di negara na asing. Jala dang dipaboto-boto nasida aha na masa disi. Alani i ma dang boi nasida mangurupi akka donganna i, jala memang dang olo tong nasida mangurupi.”
Di taon 2004, terjadi do opat hali badai topan saleleng dua bulan di negara bagian Florida. Dang sadia leleng, ro ma Ketua Panitia Operasi Darurat di Florida lao mamareso bantuan kemanusiaan. Didok ibana, holan Saksi Jahowa do na denggan mangatur bantuan kemanusiaan tu jemaatna. Jadi didok ibana ma tu akka Saksi i, boi do dipangido nasida manang aha pe na dihaporluhon. Sebelumna di taon 1997, lao ma tim bantuan kemanusiaan ni Saksi Jahowa tu Republik Demokratik Kongo. Diboan nasida do akka ubat, sipanganon, dohot pakkean tu akka dongan sahaporseaon na disi dohot tu akka halak na asing. Jala dohot do tong akka Saksi na di Eropa mangalehon sumbangan na godangna hira-hira sajuta dolar AS.
-
-
“Nungnga Hupaboa Goarmu”Joujou Paboahon—2012 | Maret 1
-
-
“Nungnga Hupaboa Goarmu”
“Nungnga hupaboa goarmi tu akka jolma na sian portibi on, na dilehon Ho tu au. . . . Nungnga hupaboa goarmu tu nasida jala toktong dope paboaokku i.”—JOHANNES 17:6, 26.
Aha do Lapatanna? Tikki marbarita na uli Jesus, dipaboa ibana do goar ni Debata tu akka halak. Sering do dijahahon Jesus Hata ni Debata. Tikki manjahahon i, pasti didokkon ibana do goar ni Debata. (Lukas 4:16-21) Jala diajarhon Jesus do tu akka siseanna asa songon on nasida martangiang, “Ale Amang, sai dipabadia ma goarmu.”—Lukas 11:2.
Songon Dia do Halak Kristen di Abad na Parjolo Patuduhon i? Dipaboa apostel Petrus do tu akka pangituai di Jerusalem nungnga “dipillit Debata bangso na pasangappon goarna”. (Ulaon ni Apostel 15:14) Tikki marbarita, dipaboa akka apostel dohot akka sisean na asing do, “malua do ganup halak na manjou goar ni Debata, i ma Jahowa”. (Ulaon ni Apostel 2:21; Rom 10:13) Jala disuratton nasida do tong goar ni Debata di akka bukku Junani Kristen. Adong do sada bukku na margoar The Tosefta na sae disurat hira-hira taon 300 M. Disuratton do disi akka hukum ni halak Jahudi. Jala disuratton do tong disi taringot tulisan ni halak Kristen na ditutung akka halak na marsogo ni roha. Didok disi, “Ditutung nasida do akka bukku ni Evangelis dohot bukku ni kaum minim [halak Jahudi na maragama Kristen]. Jala ditutung nasida do akka bukku dohot referensi na marisi goar ni Debata.”
Ise do na Maniru Nasida Saonari? Adong sada Bibel na diresmihon Dewan Nasional Gereja-Gereja Kristus di Amerika Serikat na margoar Revised Standard Version. Didok do di kata pengantar ni Bibel i, “Sebelum adong agama Kristen, dang somal halak Jahudi mamakke goar ni Debata. Alana molo dipakke nasida goar ni Debata, gabe hira na adong debata na asing na ikkon dibedahon sian Ibana. Jala dang porlu akka halak Kristen saonari mamakke goar i.” Jadi digatti do sude goar ni Debata di Bibel i gabe gelar “TUHAN”. Baru-baru on, didok Vatikan do tu akka uskup, “Dang boi dipakke goar ni Debata i ma YHWHa tikki marende manang martangiang.”
Attong, ise do saonari na mamakke jala paboahon goar ni Debata? Adong sahalak bawa na margoar si Sergey sian Kirgistan. Tikki remaja ibana, hea do ditonton ibana film na mandok Jahowa do goar ni Debata. Dung hira-hira sappulu taon dang hea be dibege ibana goar i. Alai di pudian ni ari, pinda ma ibana tu Amerika Serikat. Sada tikki ro ma dua Saksi Jahowa tu jabuna, jala dipatudu nasida ma goar ni Debata sian Bibel. Las hian do rohana ala boi pajuppang dohot akka halak na mamakke goar ni Debata. Jala molo taida hata “Debata Jahowa” di kamus Webster’s Third New International Dictionary, didok do lapatanna “debata natumimbul jala holan i ma debata na disomba Saksi Jahowa”.
[Surat na di Toru]
a Di bahasa Batak Toba, goar ni Debata biasana diterjemahon gabe “Jahowa”.
-
-
“Dibaritahon ma Barita na Uli”Joujou Paboahon—2012 | Maret 1
-
-
“Dibaritahon ma Barita na Uli”
“Dibaritahon ma barita na uli taringot tu Harajaon i di liat portibi on, asa saluhut bangso mambege barita i. Dung masa i ro ma ujungna.”—MATEUS 24:14.
Aha do Lapatanna? Didok si Lukas do “borhat ma Jesus sian kota tu kota jala sian huta tu huta lao paboahon barita na uli taringot tu Harajaon ni Debata”. (Lukas 8:1) Jesus sandiri pe mandok, “Ikkon baritahonokku do barita na uli taringot tu Harajaon ni Debata, ai alani i do au disuru.” (Lukas 4:43) Disuru ibana do tong akka siseanna asa marbarita na uli tu akka kota dohot tu akka huta. Jala di pudian ni ari, didok ibana do, “Paboaonmuna ma taringot tu au di Jerusalem, . . . sahat tu ujung ni tano on.”—Ulaon ni Apostel 1:8; Lukas 10:1.
Songon Dia do Halak Kristen di Abad na Parjolo Patuduhon i? Pittor diulahon akka sisean do paretta ni Jesus i. Bibel mandok, “Ganup ari do nasida di bagas joro, toktong do nasida lao sian jabu tu jabu mangajari akka halak jala paboahon barita na uli taringot tu Kristus Jesus.” (Ulaon ni Apostel 5:42) Sude do halak Kristen dohot marbarita. Sahalak sejarawan na margoar si Neander mandok, “Adong sahalak penulis na margoar si Celsus. Dang lomo rohana tu halak Kristen. Direhei ibana do nasida ala semangat marbarita na uli hape nasida holan akka parkarejo na mambahen wol, tukkang sepatu, tukkang kulit, manang rakyat biasa na so boi manjaha jala na so sikkola.” Jala didok si Jean Bernardi do di bukkuna na marjudul The Early Centuries of the Church, “Ikkon lao do sude halak Kristen marbarita tu sude halak manang didia pe, di dalan, di kota, di taman, dohot sian jabu tu jabu. Dijalo manang na dang, lao do nasida. . . . Sahat tu ujung ni portibi on.”
Ise do na Maniru Nasida Saonari? Adong sahalak pandita gareja Anglikan na margoar si David Watson. Didok ibana, “Ala dang hea dianggap gareja ulaon marbarita dohot mangajari ruasna ulaon na uppetting, gabe malas ma akka halak pajonokkon dirina tu Debata.” Adong do muse sahalak penulis na margoar si José Luis Pérez Guadalupe na mambahen bukku na marjudul Why Are the Catholics Leaving? Dipaboa ibana do di bukku i, “Dang hea gareja Evangelis, Advent, dohot gareja na asing marbarita na uli sian jabu tu jabu.” Alai molo Saksi Jahowa didok ibana do, “Ringgas do nasida marbarita na uli sian jabu tu jabu.”
Didok si Jonathan Turley do di Cato Supreme Court Review, 2001-2002, “Disi dibege halak goar Saksi Jahowa, na ro tu roha ni halak i, i ma akka parbarita na uli na sai ro tu jabu ni nasida di tikki na so pas. Alai molo di Saksi Jahowa, dang na lao mangalului anggota makana marbarita nasida sian jabu tu jabu. Alai on ma sada cara lao patuduhon haporseaon ni nasida.”
[Kotak]
Ise do na Patuduhon Sude Tanda i?
Dung tabahas sude tanda na dipaboa di artikel on, menurut hamu ise do na patuduhon tanda ni halak Kristen na sittong? Nang pe adong marpulu ribu sekte ni halak Kristen, alai ingot ma na didok Jesus tu akka siseanna, “Dang sude halak na mandok tu au, ‘Tuan, Tuan,’ masuk tu Harajaon banua ginjang i. Alai holan na mangulahon lomo ni roha ni Damang na di banua ginjang i do.” (Mateus 7:21) Jadi holan akka halak na mangulahon lomo ni roha ni Debata do na boi digoari halak Kristen na sittong. Molo olo hamu bergabung tu nasida, boi ma dapotmuna pasu-pasu molo nungnga mamaretta Harajaon ni Debata tu tano on. Asa boi unggodang diboto hamu taringot Harajaon ni Debata jala aha na lao bahenonna di tano on, sukkun ma Saksi Jahowa na mangalehon majalah on tu hamu.—Lukas 4:43.
-